Catalog

Bayramda 4500 ton baklava Baklava ve Tatlı Üreticileri Derneği Başkanı Mehmet Yıldırım, “Günlük bin 50 ton ile bin 100 ton arasında üretimimiz var. Kurban Bayramı’nda EKONOMİ günlük üretimimiz 44.5 bin tonu buluyor” dedi. Türkiye’den 193 milyon kişi uçtu Geçen yıl Türkiye’deki havalimanlarından uçan yolcu sayısı 193 milyon 576 bin 844 oldu. Dünyada uçakla seyahat eden yolcuların yüzde 4.7’si, Türkiye’den yapılan seferlerle taşındı. Maliyet baskısı boya8 EDİTÖR:ŞEHRİBANKIRAÇ TASARIM:BAHADIRAKTAŞ Çarşamba 22 Ağustos 2018 firmalarını vuracak Yüksek kur, uzun vadelerle yapılan satışlar, artan maliyetler üreticileri olumsuz etkiliyor. Şu anda 350 olan boya üreticisinin 100 kadar düşebileceği ifade ediliyor Boya Sanayicileri Derneği Yönetim Kurulu pıyoruz. Şu ana kadar bu tahsilatların yapılmasında büyük sorun Başkan Vekili ve Per yaşamadık. Büyük bir molit Boya markası arıza çıkmadı diyelim. nı bünyesinden bulun ŞEHRİBAN Ama bugün inşaat fir duran Akçalı Şirketler KIRAÇ malarında oluşacak Topluluğu Üst Yöne kötü bir gidişat bizi de ticisi (CEO) M. Akın Akçalı, direkt etkileyecektir” ifadesi boya sektörünün yüzde 60 ni kullandı. 70’nin dışa bağımlı olduğunu hammaddenin yurtdışından Borç sıkıntısı geldiğini söyledi. Dövizdeki hızlı yükseli Akçalı, “Bundan dolayı dö şin sektörü olumsuz etkile vizdeki dalgalanmanın bo diğini belirten Akçalı, “Gö yaya etkisi büyük. Bir de en nül ister ki TL ile dolar ku büyük handikapımız Tür ru eşitlensin. Ama yok öyle kiye’deki boya sektörünün bir şey. Ama belli bir sevi uzun vadeli satışları olması. yeye gelsin ve orada kalsın. Yüzde 6070 döviz girdisiy Herkes de ona göre planı le boya üretip 150 gün, 180 nı programını yapsın. Ama gün, 210 gün gibi vadeler bu şekilde büyük dalgalan le Türk Lirası ile satışlar ya malar olduğu zaman çok bü yük riskler taşıyoruz. Özel Destek şart likle dövizle borcu olan firmalar için büyük sıkıntılı Akçalı, maliyet baskısı ve uzun vadeli satışlardan dolayı zaman içinde sektördeki firma sayısının 50 ya da 100 kadar inebileceğini, bazı hammadelerin yurtiçinde üretilmesinin şu anda mümkün olmadığını anlatarak, “Sektörde bir dönem. Faizlerin yüksek olmasından dolayı finansman giderleri çok yükseldi” diye konuştu. Şirket olarak ellerinden geldiğince öz sermayeyle yatırım yapmaya çalıştıklarını dile getiren Akçalı, “Ancak şöyle bir durum var; he yüksek kârlılıklar varken bu deflemiş olduğumuz büyü yatırımlar amorti me oranları sektörümüzdeki edilebilirdi. Ama şu anda devlet desteği olmadan bir yatırım yapmak çok zor. Bu yatırımlar 500 milyon dolar ile 1 kârlılık oranının üzerinde. Öyle olduğu zaman uzun dönemde muhakkak kredi ye ihtiyaç duyuyorsunuz, belli bir milyar dolar ara noktadan sında değişiyor. Bu sonra öz yatırımlar yapılmadan boyayı yerlileştirmek zor” dedi. sermayeniz yeterli gelmiyor” de Avrupa’da yatırım gündemde M. Akın Akçalı Dört yıldır Nijerya’da 1996’dan bu yana ise Rusya’da üretim tesislerinin bulunduğunu geçen yıl da İngiltere’de ofis açtıklarını dile getiren Akçalı, “Rusya’da günlük 100 ton, Nijerya’da 40 ton üretim yapıyoruz. Şu anda Avrupa’da yatırım için arayışlarımız var. 2018 sonunda bu yatırı ma başlamayı planlıyoruz. Büyük bir tesis düşünüyoruz. Yüksek faizler ve dövizden dolayı şu andaki ekonomik koşullar altında yurt içerisindeki yatırımın geri dönüşü çok uzun yıllar alacak. Biz de yurtdışına gidiyoruz, yatırım yapıp ora da kazanıp Türkiye’ye getirmeyi düşünüyoruz. Türkiye’de yıllık üretim kapasitemiz 50 bin ton. Bunun yüzde 10’unu 22 ülkeye ihraç ediyoruz. Biz yüzde 100 yerli sermayeli ve 36 yıllık bir firmayız” dedi. Sektörde 15 bin kişinin çalıştığına işaret eden Akın Akçalı şu bilgileri paylaştı: n Boyanın iki senede bir değiştirilmesinde fayda var. Eskiden evler sobalıydı, her bayram ev boyanırdı. Şimdi bir taraftan doğalgaza geçildi, evler az kirleniyor. Ayrıca artık daha kaliteli ve silinen boyalar üretildi. Bunun için boyama süreleri uzuyor. n Boya rengini kadınlar seçiyor. Bu yıl gri tonları moda oldu. n Bir evin büyüklüğüne göre boyama maliyeti 300 TL ile 1000 TL arasında değişiyor. n Şu anda Türkiye’de kişi başına boya tüketimi 10 litre. 5 yıl önce bu 6 litrelerdeydi. Sektörün yüzde 60’ı inşaat boyasıdır, yüzde 40’ı sanayi boyası. Sanayi boyasının içine otomobil, mobilya, makine boyaları giriyor. di. Sektördeki genel borçluluk oranıyla ilgili olarak da Akçalı, “Zorda olan firmalar var tabii ki, yani cirolarının yüzde 70, yüzde 80 kadarı kredi ile dönen firmaları biliyoruz. Şu anda sektörde 350 civarında üretici var. Bundan beş sene önce 1000’ler civarındaydı. Merdiven altı üretici de çok var. Eskiden ilk beşteki ilk ondaki firmalar sadece birinci kalite boya üretirdi. Bugün her firma her kalite ürünü imal ediyor. Döviz girdisi yüzde 6070 olunca, satışlar da uzun vadeli ve TL olunca firmalar üzerinde büyük yük oluştu. Çünkü 6070 döviz girdili olan tarafı genelde nakit olarak ithal ediyorsunuz, aksi takdirde rekabet edemiyorsunuz. Öyle olunca kuvvetli firmalar daha çok ayakta kalıyor, diğer firmalarsa sektör değiştirmek zorunda kalıyor” dedi. OSB rant kapısı oldu Akçalı, firmalarında 200 kişi çalıştığını kaydederek, fabrikalarının İstanbul Esenyurt’ta bulunduğunu, ancak İstanbul çevresindeki Organize Sanayi Bölgeleri’nde (OSB) yer bulamadıklarını söyledi. Akçalı, “OSB’ler birçok kişi için rant kaynağı haline geldi. Buraların iyi denetlenmesi gerekiyor. Gerçekten üretim yapmak isteyen sanayicilere yer verilmesi lazım. Maliyetler çok yüksek olduğu için bazı OSB’lere giremedik. Yakınımızdaki OSB’lerden yer istediğimzde şu anda birçoğunun faaliyet göstermeyen veya yatırım yapmayan insanların elinde olduğunu görüyoruz. Bu neden le OSB’lerde yer bulamıyoruz. Bugün yatırım maliyetine baktığınız zaman arsaya yatırdığınız para ölü bir para” ifadesini kullandı. 2.1 milyarlık satış Akçalı, 2016’dan 2017’ye geçerken inşaat boyalarında yüzde 4’e yakın bir büyüme olduğunu belirterek “2018’in ilk altı ayında bir artış var gibi gözükse de, ikinci altı ayda biraz tonajda kayıp olacağını düşünüyoruz. Ama yine de geçen yılla başa baş biter. Türkiye iç pazarında dekoratif boyada yani inşaat boyasında 480 bin tonluk satış var. Bu da 2.1 milyar TL’lik satış anlamına geliyor” dedi. Türk Lirası’nın düşüşü Rus alıcılara yaradı Liranın sert düşüşü nedeniyle ‘Rusların, Türkiye’den ev satın almasında patlama yaşandığını’ duyuran Rus gazetesi RBK, Türk emlak sektöründeki Rus yöneticilere dayanarak, Rusların Türk gayrimenkul piyasasında çok uzun sürmesini beklemedikleri durumdan yararlandığını belirtti. RBK’ye konuşan Antalya ve Alanya’da ofisleri olan emlak şirketi Tolerance Homes’un Rus yöneticisi Sergey Volçenkov, liranın değer kaybetmesi yü zünden Türkiye’de gayrimenkule olan talebin son 10 gün içerisinde yüzde 1015 arttığını gözlemlediklerini söyledi. Volçenkov, “Bir ay önce değeri 40 bin Avro olan bir dairenin değeri şu anda 32 bin Avro’ya denk geliyor. Daha önceden Türkiye’de kendileri için bir daire satın almak isteyenler şimdi bu durumdan yararlanıyor” dedi. Bu yılın ocaktemmuz aylarında Ruslar Türkiye’den 988 gayrimenkul satın aldı. l Ekonomi Servisi Türkiye beyaz eşya ihracatında dünyada bulaşık makinesinde 4, çamaşır makinesinde 5, buzdolabında 6. sırada yer alıyor. Vakko’dan yeni yatırım Vakko bu yılın ilk yarısında cirosunu geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 36 artırarak 387 milyon TL’ye yükseltti. Faiz, amortisman ve vergi öncesi kârda ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 2 kat artış sağlanarak 50 milyon TL tutarına ulaşıldı. Vakko Üst Yöneticisi (CEO) Jaklin Güner, “Hem iç hem de dış konjonktürde meydana gelen dalgalanmalara karşın etkin bir bilanço yönetimi ile risk planlaması yapıldı. Tüm süreçlerde kurumsal risk yönetimine önem verilerek gerek kısa gerekse uzun vadeli önlemler alındı” dedi. Güner, Türkiye’de lük se ve markalarına olan yüksek talepten güç ala rak 2018 gelir beklentisi ni yukarı yönlü revize ettik lerini anlatarak, “Ülkemi ze güveniyoruz ve yatırım larımıza devam ediyo ruz. 2018 sonunda, 20162018 döne mi için öngördü ğümüz, 200 mil yon TL’lik 3 yıl lık yatırım planı mızı gerçek leştirmiş olacağız” diye ko nuştu. l Ekonomi Servisi Jaklin Güner Avrupa’yı kuruttuk Türkiye’nin çamaşır kurutma makinesi ihracatı, son 5 yılda yüzde 255 artışla 287 milyon 878 bin dolara ulaştı Avrupa’nın önde gelen beyaz eşya üreticilerinden Türkiye’nin çamaşır kurutma makinesi ihracatı, son 5 yılda yüzde 255 arttı. Bu ürünün ihracatı, 2013’te 112 milyon 929 bin 197 dolar olurken, geçen yıl 287 milyon 878 bin 737 dolara yükseldi. Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği verilerine göre, Çamaşır kurutucuları en çok Avrupa ül kelerine satılırken geçen yıl İngiltere’ye 76 milyon 351 bin dolarlık ihracat yapıldı. Bu ülkeyi, 40 milyon 896 bin dolarla Fransa izledi, eskiden ‘beyaz eşya üretim üssü’ olarak nitelenen Almanya’ya yapılan ihracattan 35 milyon 881 bin dolar gelir elde edildi. Çamaşır kurutma makinesi üretimi, son 5 yılda yüzde 54.5 artış kaydederek 1 milyon 652 bin 197 adete çıktı. 2013’te üretilen 901 bin 336 adet kurutucunun, 821 bin 619’u ihraç edildi. Geçen yıl üretilen çamaşır kurutma makinelerinin ise 1 milyon 552 bin 522’si yurtdışına satıldı. Böylece geçen yıl üretilen makinelerin yüzde 94’ünün ihraç edilmesi dikkati çekti. İç pazarda ise 2016’da 92 bin 530 kurutucu satın aldı. Geçen yıl satılan ürün sayısı yüzde 64 artışla 145 bin 117’ye yükseldi. l Ekonomi Servisi 2019 bütçesinde KÖİ garantileri Devletin altına imza attığı dövizli sözleşmelerden neden dönemeyeceği sorusuna dünkü yazıda yanıt aradık. Bugün konunun bütçe ile bağını açalım. Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) modelinde devlet, şirkete proje yapısına göre döviz üzerinden garantiler veriyor. Şirketlerin işe başlarken ihtiyaç duyduğu banka kredisi de bu sayede sağlanabiliyor. Bugüne dek bütçede gösterilmeyen garanti ödemeleri için, ilk kez bu yılın bütçesinde ödenek ayrılmıştı: 6.2 milyar TL. Anımsatmak gerekirse; bu ödeneğin 3.6 milyar TL’si otoyol ve köprüler; 2.6 milyar TL’si de şehir hastaneleri içindi. (Yeri gelmişken kayda geçirelim. 2017 yılı bütçesinde KÖİ projelerine talep garantisi ve kira ödemesi bedeli olarak 1 milyar 435 milyon TL ödeme yapıldığını İzmir Milletvekili Ali Yiğit’in soru önergesine verilen yanıttan öğrendik.) KÖİ izleme sistemi ne oldu? Şimdi de 2019 bütçe hazırlıkları başladı. Son döviz krizine ek olarak, açılış tarihi 29 Ekim olarak verilen 3. Havalimanı ve devreye alınacak şehir hastanesi sayısındaki artış, 2019 bütçesinde KÖİ’ler için ne kadar ayrılacağı sorusu kritik hale getiriyor. Bu sene ilk kez Cumhurbaşkanı’nca sunulacak bütçe kanun tasarısı için kurumlara bütçe çağrısı yapıldı. Ödenek talepleri için son gün 17 Ağustos’tu. (Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemiyle altüst olan yönetim yapısında sıkıntının büyüğünün ekonomi/ maliye bürokrasisinde çıkacağı hep söylendi. Gerçekten de normalde bu çağrıyı asıl yapması gereken birim, Kalkınma Bakanlığı ile birleşerek Cumhurbaşkanlığı’na bağlandığı ve henüz de teşkilatlanmasını tamamlamadığı için, çağrıyı Strateji ve Bütçe Başkanlığı yapamadı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yaptığı 20192021 dönemini içeren taslak bütçe hazırlama rehberinde iki ifade dikkat çekiyor. Metinde “mali saydamlığa, hesap verilebilirliğe katkı sağlayacak ve somut hizmet öncelikleri ve hedeflerini ortaya koyacak” hazırlık isteniyor. Diğeri şu: “Kamu idareleri ödenek tekliflerini; hizmetlerini ilk defa sunacakmış gibi değerlendirmeye tabi tutacak.” Bu ifadeyle bütçenin sıkı tutulacağı izlenimi veriliyor. Bütçeye garantiler için konulacak ödeneğin bütçeye getireceği yük artışının bunda payı büyük olsa gerek. Nihayetinde Adana, Mersin, Isparta ve Yozgat, Kayseri’de faaliyete geçen beş şehir hastanesine ek olarak bu yıl sonuna kadar açılması beklenen Ankara Bilkent, Eskişehir, Elazığ, Manisa şehir hastaneleri için yüklü bir ödeneğin ayrılması kaçınılmaz. (Osmangazi Köprüsü, 3. Köprü, Avrasya Tüneli zaten portföyde.) Burada temel konuyu “Bu garanti paraları hangi kaynaktan karşılanacak” konusu oluşturuyor. 6.2 milyar TL’nin çok üzerine çıkacağı ortada olan garanti ödemeleri, belli ki yeni vergi artışlarıyla sağlanacak. Ağbal bir süre önce KÖİ projeleri için bir izleme sistemi kurulacağını ve hazırlanan raporun kamuoyu ile paylaşılacağını açıklamıştı. Bizlere transfer edilecek maliyeti net olarak görebileceğimiz bu sistem aslında uluslararası finans kuruluşlarının talebi. Ancak hâlâ kamuoyuna açıklanmadı. Acaba bu raporun açıklanmasını kim ya da kimler istemiyor? PepsiCo İsrailli şirketi aldı PepsiCo, İsrailli karbonatlı içecek üreticisi SodaStream’i satın almak için anlaşmaya vardığını duyurdu. Açıklamada, böylece PepsiCo’nun SodaStream’i 3.2 milyar dolara satın alması için anlaşmaya varıldığı kaydedildi. Uzmanlar, satın alma sayesinde PepsiCo’nun portföyünü zenginleştirdiğini belirtiyor. 6 ayda 9 milyon lahmacun Yemeksepeti’nin araştırmasına göre ayda 1 milyon 300 bin adet lahmacun siparişi veriyoruz. Yemeksepeti’nde yılın ilk yarısında verilen lahmacun siparişi 9 milyonu geçti. Tek seferde en fazla verilen lahmacun siparişi 198 adet olurken en çok sipariş verilen saat 19.00, gün ise pazar. Lahmacunun en pahalı olduğu iller Ankara ve İzmir. En çok sipariş verilen yaş ise 23 oldu. C MY B