Catalog

Perşembe 2 Ağustos 2018 EDİTÖR: ALPER İZBUL TASARIM: İLKNUR FİLİZ ABD’NİN YAPTIRIM KARARI ‘İran mesajı olabilir’ Galatasaray Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Doç. Dr. Ali Faik Demir, ABD’nin yaptırım kararını değerlendirdi. Galatasaray Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Doç. Dr. Ali Faik Demir, Türkiye ile ABD arasında yaşanan krizin taraflar ara sında tarihi dönüm nok talarından biri olduğu na dikkat çekti. Daha ön ce ABD’yle Kıbrıs, 1915 olayları, ambargo karar ları başta olmak üzere MİNE pek çok konuda tansiyo ESEN nun yükseldiğine ancak böylesine kabine üyeleri ni doğrudan hedef alan siyasi bir ham lenin ilk kez görüldüğüne işaret etti. Washington’ın iki bakana uyguladı ğı yaptırım kararının sembolik açıdan önemli olduğunu kaydeden Demir’e gö re, yaşanan süreç Trump’ın “Süresiz dostluk ve süresiz düşmanlık olmaya cak” siyasetinin de bir parçası gibi. Bu çerçevede, Demir Trump’ın ilişkileri “en tepeden, en dibe indirme ya da ter si” yönde küresel çapta izlediği politika lara vurgu yapıyor. Trump yönetiminin bu adımıyla bir yandan da Türkiye’ye, Suriye ve İran konusunda mesaj verme çabasında olabileceğine de değiniyor. Özellikle Trump yönetiminin İran’a yö nelik yaptırım kararlarına Ankara’nın uymamasına kar şı diş gösterme hamlesine giriş miş olabileceği görüşünü ortaya koyuyor. ABD’de Kongre’nin bir bölümünde bu yıl seçimlerin ola cağını hatırla tan Doç. Dr. De mir, Trump’ın Ali Faik Demir bu çerçevede iç siyasi hesapla ra girişme çabası olasılığını da günde me getiriyor. Diğer yandan da Trump’ın tartışmalı başkanlık süreciyle birlik te Pentagon’dan Dışişleri Bakanlığı’na, Washington’da farklı politikaların dil lendirildiğine, Beyaz Saray’ın siyaseti nin Suriye dahil sahada nasıl yankı bula cağının tartışma konusu olmayı sürdür düğüne işaret ediyor. Bu çerçevede de Washington’dan yaptırım kararının gel diği dönemde aynı zamanda ABD Avrupa Kuvvetleri ve NATO Müttefik Kuvvetler Harekât Komutanı’nın Ankara’da görüş meler yaptığına dikkat çekiyor. ‘Diplomasi çabası sürmeli’ Türkiye’den gelen ilk tepkileri, krizi daha da derinleştirmeme yönünde doğru bir yaklaşım olarak yorumlayan uluslararası ilişkiler uzmanı Demir’e göre, Ankara’nın karşılıklılık ilkesi çerçevesinde tutum izlemesi doğru bir adım, ancak diğer yandan da çözüme yönelik diplomasi anlamında çabaların sürdürülmesi gerek. ABD’nin FETÖ, Erdoğan’ın Washington ziyaretinde korumalarına yönelik kararlarına işaret eden Demir, bu çerçevede Washington’ın ABD’li rahip Andrew Brunson’ı gerekçe göstererek aldığı karara karşılık Ankara’nın da Amerikan yargısına yönelik karşılıklı yanıtı verebileceği görüşünde. ‘Kırılma mı, süreli kriz mi?’ Demir’e AnkaraWashington arasında iplerin kopmasının NATO’da nasıl bir etki yaratacağını da soruyoruz. Son NATO zirvesinde Türkiye’nin hayati önemde bir müttefik olduğu vurgusunun yapıldığını hatırlatan Demir, ittifakta Türkiye’li bir kopuşun yaşanmasına halihazırda Washington’la zorlu süreçten geçen Avrupalı üyelerin izin vermeyeceği düşüncesinde. Halihazırda Suriye krizinde ABD’ye kıyasla Avrupa’nın özellikle göçmen konusunda zorlu bir süreç yaşadığını, Türkiye’nin müttefikliğini kaybetmek istemeyeceğini söylüyor. AnkaraWashington cephesinde krize işaretle, tarafların eğer birbirlerinden vazgeçme lüksü yoksa, ilişkileri daha da germe politikasından vazgeçilmesi gerektiğini kaydeden Demir, “İlişkilerde kimi taraflarda kriz yaşanıyor, kimi taraf da yaşanmıyor... O zaman sorulardan biri de şu, taraflar krizlerle birlikte krizsiz alanları yürütme başarısını gösterebilecek mi? Trump, TürkABD ilişkilerinde kırılma mı yoksa geçici süreli bir kriz mi istiyor ” diyor. haber 5 Sistem hata veriyor Yeni sistem, daha ilk günden birçok belirsizliği de beraberinde getirdi. Sorunların anayasa değişiklikleri ile aşılması gündemde Yeni sistemin başlamasıyla birlikte TBMM’nin 2 haftalık yasama deneyimi, AKP ve MHP’nin muhale fetin tüm uyarılarına rağmen anayasa de ğişikliğini hızla çıkarması nedeniyle bir çok belirsizliği ve sıkıntıyı da ortaya çıkar dı. Bunlardan ilkini artık hükümetten ya sa tasarısı gelmemesi, yal nızca milletvekillerinin yasa önerisi vermesi oluşturuyor. Bu kapsamda Cumhurbaş kanı Tayyip Erdoğan tarafın EMİNE KAPLAN dan onaylanacak uluslararası antlaşmaların Meclis’te nasıl yasalaşacağı tartışılı yor. Anayasadaki ‘yasa’ zo runluluğu nedeniyle antlaşmaların uygun bulunduğuna ilişkin milletvekillerinin ya sa önerisi vermesi gerekiyor. Ancak bura da inisiyatifin vekillere bırakılmasının da sıkıntı yaratacağı kaydediliyor. Meclis’in yeni yasama yılına başlama sıyla birlikte ilk gündem maddesini TBMM İçtüzüğü’nde yapılacak değişiklikler oluş turacak. Anayasa değişikliklerine uyum dü zenlemelerinin içtüzüğe yansıtılmaması ne deniyle seçimlerin ardından TBMM Genel Kurulu’nun iki haftalık çalışması sırasında sık sık usul ve yöntem tartışmaları yaşan dı. AKP, kendi içinde kurduğu içtüzük de ğişikliği komisyonuyla yeni sisteme uyum lu olarak komisyon ve genel kurulun ça lışma yöntemiyle ilgili öneri hazırlayacak. Meclis’in seçimlerin ardından 2 haftalık ça lışması sırasında yeni sistemden kaynakla nan birçok belirsizlik ve sıkıntı da kendini göstermeye başladı. Meclis’in ve siyasetin yeni yasama yılında karşısına çıkacağı bazı belirsizlikler şöyle sıralanıyor: n Bakan olmayınca yanıt zorlaşıyor: Yeni sistemle birlikte 4 bakan dışında ka bine dışarıdan atanan isimlerden oluşturul du. Anayasa gereği kabineye Meclis’ten alı nan 4 ismin milletvekilliği düştü. Bakanla rın davet üzerine komisyonlardaki toplan tılara katılabilmesi, ancak genel kurula ka tılmamaları yönünde düzenleme yapması Anayasa değişikliği kaçınılmaz Yeni sistemle ilgili olarak uygulamada yaşanacak bu ve buna benzer sıkıntı, boşluk ve belirsizlikler nedeniyle çok geçmeden yeni bir anayasa değişikliğinin kaçınılmaz olacağı belirtiliyor. Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle müsteşarlıklar kaldırıldı ancak anayasada ‘Adalet Bakanlığı Müsteşarı’nın HSYK’nin üyesi olduğu’ hükmü yer alıyor. Bu hüküm başta olmak üzere sistemle ilgili bazı değişikliklerin gündeme geleceği kaydediliyor. bekleniyor. Bu konuda içtüzüğe bir hüküm konulabilecek. Ancak hem komisyonlardaki hem de genel kuruldaki görüşmeler sırasında milletvekillerinin sorularını kimin yanıtlayacağı tartışma konusu oluyor. Komisyonlarda yasa önerisi sahibi milletvekilleri, bürokratlardan aldıkları bilgi notuyla yanıt vermeye çalışıyor. Genel kurulda ise, komisyon başkanları yine aynı yöntemle milletvekillerinin sorularını yanıtlıyor. Bu da garip bir tablo oluşmasına neden oluyor. İçtüzük değişikliği sırasında bu duruma bir netlik kazandırılması bekleniyor. n Yürütme yasamaya nasıl bilgi verecek: Eski sistemde muhalefet, önemli konularda ‘genel görüşme’ talebinde bulunabiliyor ya da hükümetten Meclis’i bilgilendirmesini isteyebiliyordu. Ancak yeni sistemde bu mekanizmanın devam edip etmeyeceği ya da nasıl bir formülle uygulanacağı konusu tartışılıyor. Dış politika, ekonomi ya da büyük bir afet gibi durumlarda muhalefetin yürütmeden bilgi istemesi halinde Meclis’in nasıl bilgilendirileceği konusunda bir netlik yok. İçtüzükte yapılacak değişiklikle yalnızca bu kapsamda bakanların, TBMM Genel Kurulu’na gelerek bilgilendirme yapabileceği belirtiliyor. l ANKARA ANAYASAL ZORUNLULUKLAR Uluslararası antlaşmalar nasıl yasalaşacak Yeni sistemle birlikte artık yürütme organının TBMM’ye yasa tasarısı sunma gibi bir yetkisi yok. Yasal düzenlemelerle ilgili yasa önerisini yalnızca milletvekilleri verebiliyor. Meclis’ten iki haftada çıkan 2 torba öneri, Cumhurbaşkanı’nın isteği ve talimatı üzerine AKP’li milletvekillerince verildi. Bundan sonraki sürecin de bu şekilde yürümesi bekleniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın işaret edeceği yasa önerileri, Saray ve parti grubunun koordinasyonunda hazırlanacak ve milletvekillerinin imzasıyla TBMM Başkanlığı’na sunulacak. Ancak bu noktada uluslararası antlaşmalarla ilgili aynı yöntemin uygulanıp uygulanmayacağı tartışılıyor. Anayasada “Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı devletlerle ve milletlerarası kuruluşlarla yapılacak andlaşmaların onaylanması, TBMM’nin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlıdır” hükmü yer alıyor. Konuyla ilgili olarak çıkarılan 9 No’lu Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle “Onaylanmanın veya katılmanın Türkiye Büyük Millet Meclisi’nce uygun bulunması zorunlu olan andlaşmalar, Cumhurbaşkanı tarafından TBMM’ye gönderilir. Cumhurbaşkanı kararı ile doğrudan onaylanan andlaşmalardan yayımlanması zorunlu olanlar, yayımlarından başlayarak iki ay içinde Dışişleri Bakanlığı tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin bilgisine sunulur” hükmü getirildi. Ancak antlaşmanın Meclis’e gönderilmesinin ardından nasıl bir prosedür uygulanacağı belli değil. Anayasadaki ‘yasa’ zorunluluğu nedeniyle antlaşmaların uygun bulunduğuna ilişkin bir yasa önerisi verilmesi gerekiyor. Hiçbir milletvekilinin bu yönde bir yasa önerisi vermemesi olasılığına karşı ne yapılacağı belli değil. CHP’de imza teslimi bugün İKLİM ÖNGEL CHP’de 24 Haziran seçimlerinin ardından başlayan parti içi tartışmalarda sona geliniyor. Kongre çağrı heyetinden PM Üyesi Gaye Usluer sosyal medya hesabından ellerindeki belgeleri bugün saat 16.00’da genel merkeze sunacaklarını açıkladı. Edinilen bilgiye göre; imzalar Hukuk İşlerinden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek’e teslim edilecek. İmzalar teslim edilirken birlikte sayım yapılacak. Teslim alınan imza sayısına ilişkin tutanak tutulacak. Tutanağın biri çağrı heyetinde diğeri ise genel merkezde kalacak. Aynı gün bir iki saat içinde genel merkeze teslim edilen imza sayısının açıklaması bekleniyor. İmzalar incelenecek İmzalar teslim alındıktan sonra parti yönetimi, mevcut delege listesi üzerinden bu imzaları mercek altına alacak. İncelemelerde ölümler, istifalar, geri çekmeler ve mükerrerler dikkate alınacak ve teslim edilen imzalarda bu durumlardan herhangi biri varsa toplam imza sayısından düşülecek. İnceleme tamamlanır tamamlanmaz sonuç, olağanüstü kongre çağrı heyetine iletilecek. Yeterli sayıda imza bulunması durumunda tüzüğe göre CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun 45 gün içinde kurultay çağrısı yapması gerekiyor. Tüzüğe göre delegelere kurultay tarihine en geç 15 gün kala haber verilmesi gerektiği için, parti yönetiminin elinde 1 ay gibi geniş bir inceleme süresi buluyor. Ancak parti yönetimi bu geniş süreyi kullanmama konusunda kararlı. 25 Haziran’dan itibaren başlayan ve kamuoyu önünde yaşanan parti içi gerilime bir an önce son vermek isteyen parti yönetiminin imzaları bir an önce inceleyeceği ve kararını kısa süre içinde bildireceği belirtiliyor. Genel merkezden olumsuz bir karar çıkması durumunda muhaliflerin bazı yargı kararlarını işaret ederek süreci mahkemeye taşıyabileceği belirtiliyor. Ancak siyasi kulislerde bu düşük bir ihtimal olarak görülüyor. Muharrem İnce ve çevresinin partiye zarar vereceği gerekçesiyle böyle bir sürece partiyi sokmak istemeyecekleri dillendiriliyor. Buna karşın imzalar yeterli sayıya ulaşmasa da yüksek oranda bir imzaya sahip olan muhaliflerin Kılıçdaroğlu’na kurultay çağrısı yapmaya devam edeceği belirtiliyor. l ANKARA tAokparyadğına’ınveerşiildi CHP eski Antalya Milletvekili ve Antalya eski Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Akaydın’ın eşi Doktor Günseli Akaydın için dün Muratpaşa Camisi’nde cenaze töreni düzenlendi. Törene CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, CHP Genel Başkan Yardımcıları, CHP, AKP ve İYİ Parti milletvekilleri, Antalya Valisi Münir Karaloğlu, çevre il ve ilçelerin belediye başkanları ve çok sayıda vatandaş katıldı. Cenaze namazı öncesi namazı kıldıran imam, iki defa “Rahmetli Nurseli” deyince eşi Mustafa Akaydın, imamı uyararak eşinin adının “Günseli” olduğunu söyledi. Akaydın ve torunu Efe’nin cenaze namazı sırasında duygulandığı görüldü. Namazın ardından Günseli Akaydın’ın cenazesine Kılıçdaroğlu da omuz verdi. Günseli Akaydın’ın cenazesi Uncalı Mezarlığı’nda toprağa verildi. l DHA İYİ Parti’de sular duruldu OZAN ÇEPNİ İYİ Parti’de Afyonkarahisar kampı ile doruk noktasına çıkan kriz sürecinde Genel Başkan Akşener’in partiye dönüşünün ardından sular durulmaya başladı. Akşener’i ikna sürecinde neredeyse her gün olağanüstü toplanan Başkanlık Divanı dün olağan toplantısını gerçekleştirdi. Akşener ve kurmaylarının dün gerçekleştirilen toplantıda krizin ötesinde kampta öne çıkan sonuçlar, zamlar ve yeni enflasyon kararı ile çalkalanan ekonomi, uluslararası ilişkiler ve yerel seçimleri değerlendirdiği öğrenildi. Kurmaylarının Akşener’i delegelerin tamamının oyuyla 12 Ağustos kurultayında tek aday olarak gösterme iradesinin ardından dünkü toplantıda sadece geride kalan kurultay hazırlıklarının görüşüldüğü belirtildi. Parti kaynakları, Afyon kampında Akşener’in partiye dönüşünün ardından dün toplanan Başkanlık Divanı’nda gündem, art arda gelen zamlar, uluslararası ilişkiler ve yerel seçimler oldu. partililerin görüşlerini tek tek not aldıran Akşener’in yaşanılan son sürece karşın bu eleştirileri de dikkate alarak yola devam edeceğini kaydetti. Kulislerde, olağanüstü kurultaydan büyük bir güç ve destekle çıkması beklenen Akşener’in kendisine daha yakın ve işlevsel bir ekiple yola devam edeceği konuşulurken, yeniden yapılanma sürecinin yerel seçimler öncesinde hızla tamamlanacağı belirtildi. Ayrıca yönetimde 12 Ağustos’un ardından kadın ve genç isimlere de daha fazla yer verileceği öğrenilirken, ‘ortak parti kimliği’ için de yeni adımlar atılması bekleniyor. İl il çalışılacak Tarihinin öne çekilip çekilmeyeceği henüz netleşmeyen erken seçimler de İYİ Parti’nin kurultay öncesi son divan toplantısının gündeminde yer aldı. 24 Haziran seçimlerinde parti genel merkezi ile taşra teşkilatı arasındaki iletişim eksikliklerinin giderilmesi düşüncesinin öne çıktığı öğrenildi. Parti kaynakları, bu kapsamda kapsamlı araştırmaların ardından il il yapılacak çalışmalarda teşkilatların görüşlerinin alınması, bölgenin eksikleri ve mevcut yönetimin zafiyetlerinin belirlenerek, buna uygun adaylarla seçime girilmesinin başarı getireceği değerlendirmesi yaptı. l ANKARA C MY B