Catalog

BULMACA 10 TASARIM: SERPİL ÜNAY Pazar 19 Ağustos 2018 BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, “Rüzgârlarım Konuşuyor”, “Ortalık” gibi şiir kitaplarıyla da tanınmış şair ve oyuncumuz... Rusya’da dolmuş yapan minibüslere verilen ad. 2 Gana, Benin ve Togo’da yaşayan bir halk... Antarktika’da etkin bir yanardağ... Avrupa Futbol Federasyonu’nun kısa yazılışı. 3 Tartışmasız benimsenmesi gereken yargı... İşlenmiş timsah derisi... Çiçek demeti. 4 Zenci Afrika’sında bir çeşit gezici şair ve müzisyen... Afrika’da yaşayan bir antilop... Bir göz rengi... Bir tür küçük zurna. 5 Atmosferin, yeryüzünden 80 km yükseklikte başlayan son tabakası... Dik tutularak parmakla çalınan, üç köşeli ve telli büyük çalgı... Hafif konulu, eğlenceli ve müzikli sahne yapıtı. 6 Ortodoks Ermenilerin Paskalya bayramına verdikleri ad... Pirinç ve şe kerkamışından elde edilen bir tür rakı... Fethiye ilçesinde bir yayla. 7 Ekin biçme aleti... İstanbul’un Cibali semtinde, Mimar Sinan’ın eseri olan hamamın adı... Yelkenli gemilerde mizana direğinde eğik duran bayrak sereni. 8 Yunan tragedyalarında çözümü içeren bölüm... “Mesele düşmekte değil / teslim olmamakta bütün mesele” (Nâzım Hikmet)... Divan edebiya tında şehzadelerin sünnet, kadın sultanların evlenme törenlerini anlatan yapıtlara verilen ad. 9 Kripton elementinin simgesi... Akdeniz’’in batısında görülen bir rüzgâr... Düzgün ve iyi konuşma yetisi.... “Asiyabı devleti bir da olsa döndürür” (Ziya Paşa). 10 Hisse senetlerinde temettü kuponlarının dışında kalan ana bölüm... Bir bağlaç... Gümüş elementinin simgesi... Çürüme ya da kokuşmadan doğan kötü koku. 11 Bir renk... “ olan belli olur Bu haftaki bulmaca ödülü Tarih, Türkiye, Sosyalizm Bir Mirasın Güncelliği Metin Çulhaoğlu Yordam Kitap 5 AĞUSTOS 2018 1688 KAZANANLAR: Alım Irmak, Yener Toprak, Burcu Daşer, Necmiye Çalışkan, Adil Torun, Arslan Eser, Sevgi Yavuz, 05.08.2018 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar arasında yapılan çekilişte Maksim Gorki’nin Çocukluğum (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: ANKARA, Zekayi Aşıkoğlu, BURSA, İrem İzci, ADANA, Fehime Küçükaydın, DENİZLİ, Cengiz Şıklı, BARTIN, Mehmet Cangür, ANTALYA, Necdet Özer, Recep Güler, AYDIN, 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 N E CA T İ CUMA L I ROM E İ KA 2 İ S AÇ E L İ K MÜR DÜMÜK OR 3 K E M NOGAD İ T A S OR LAP 4ODAK KA L İ N İ S V UVA L A 5 S İİ D A M A R A O Y M A D R İ G A L Sevim Vurnal Defne Yavuz, İSTAN 6 K A V E N E O Z E K İ R İ Ş E A BUL, Sevim Tekin, Mustafa Bodur, 7 AYNA OTAR İ OL CAY R EM ANTALYA, Erdal Barın, SAKARYA, 8 ZA TAL RUTUL OK E Y FA Sevdiye Bakıner, Levent Kahraman 9 A K S A K A L J Z İ M B U A T E İZMİR, Elife Yurdakul, MERSİN, Süleyman Fakıoğlu, TEKİRDAĞ, Cihat Kasapoğlu, GİRESUN, Haim Sarısoy, SİNOP 10 N A T U R A N O F O B İ L E L EMA 11 C A L E B E E A S T A N A E H 12 A K R O T E R K L O R A E K Ü R İ 13 K A L K TO P A L KO Ş MA A S AR 14 İ N İ E R S E L İ K UZ Not: Bulmaca yanıtlarını bundan 15 S A Ç U L A D İ NAR A böyle aycin@cumhuriyet.com. 16 D E M F ROT İ ASR tr veya (0212) 343 72 64 numaralı 17 S İ A Ç E F E İ D E A faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 18 A Y A Y O R G İ İDİ L 19 K E Y M O L L A Ç K E S 20 A N A V U L İĞ BAKU sözünden” (Karacaoğlan)... Stronsiyum elementinin simgesi... Küçük el sepeti. 12 Üç telli ve perdesiz Japon lavtası... Haiti kökenli ve sambaya benzer bir dans... Tütün dizmek, kurutmak ve işlemek için kullanılan üstü kapalı sergi. 13 Uzaklık anlatmakta kullanılan söz... Yayla fırlatılan ucu sivri çubuk... Bir oyun ya da filmde aniden yaratılan komik durumlar... Malezya kökenli olup Fransız edebiyatında da kullanılmış olan bir şiir türü... Kuzu sesi. 14 Hayvanın derisine ya da tüyüne dokunmaktan duyulan aşırı korku... Çoğunlukla spor karşılaşmalarında seyircileri coşturan kimse. 15 Alınmış bir şeyi geri verme... Sıvı, gaz gibi akışkanların akış denetiminde kullanılan aygıt... Bir işe gönlü olma. 16 Fas’ta yetişen ve meyvesinden değerli bir yağ elde edilen dikenli ağaççık... Yahudi kadını. 17 Eski Mısır’da güneş tanrısı... Önü hendekli siper... “Manila keneviri” olarak da bilinen bir bitki ve bu bitkinin lifi. 18 Doğu Anadolu’da bir ırmak... Kayak... Tatlı, tuzlu, ekşi ve acı tatlar dışında kalan beşinci tat. 19 Kolombiya yerlilerine özgü, içinde birden çok ailenin oturduğu yuvarlak ya da dört köşe ev... Yeşilırmak deltasında, yüzlerce kuş türünü barındıran küçük bir göl. 20 Yurdumuz denizlerinde yaşayan bir yunusbalığı türü... Yunanistan’a özgü bir peynir. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 Mimarlıkla ilgili yapıtlarının yanı sıra “Mor”, “Su Gölgesi” gibi şiir kitaplarıyla da tanınmış şair ve mimarımız... Gerçek ya da kurgusal bir olayın, ışık oyunlarının da yardımıyla üç boyutlu olarak modellenmesi. 2 Bir deniz yolculuğunda geminin ya da yükünün gördüğü zarar... Endonezya’da, tarihin en büyük püskürmesine (1883) sahne olan etkin yanardağ... Cennet ile cehennemin arasında olduğuna inanılan yer. 3 “Yunan didaktik şiirinin babası” olarak da anılan eski Yunanlı şair... Herhangi bir nedence değerini kaybetmiş mal... Karışık renkli. 4 İsrail’in plaka imi... Rüyaları inceleyen, bilim dalı... Sıvı ya da katı parçacıkların basınçla sıvılaştırılmış gaz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... içindeki asıltısı. 5 Etiyopya’da yetişen ve “Habeşistan yulafı” da denilen tahıl türü... Etiyopya’nın doğusunda kıraç bir bölge... Ham ipekten yapılmış astarlık kumaş... Yunanistan’ın plaka imi... İlgi eki. 6 Şarkı, türkü... Kırgızistan’ın plaka imi... Gümüşhane ilinde bir kale... Türkiye’nin Akdeniz kıyısındaki en büyük adası... Unvan. 7 Saz, kamış... Pamuk ipliğinden yapılan kalınca kilim... Sulu yemekleri yemek için, yufka ya da ekmeğin kaşık şekline getirilmiş hali. 8 İri papatyayı andıran bir çiçek... Havadaki su buharı... Babillilerde 8.8 gram değerinde ağırlık birimi... Bir müzik parçasının dinleyicilerin isteği üzerine bir kez daha çalınması. 9 Dünyanın en değerli akvaryum balığı cinsi... Bayrak, sancak... Üstü kapalı olarak anlatma... “ var, post var, meydanda er yok” (Y.K. Beyatlı)... Akdeniz’de, hapishanesiyle tanınmış küçük bir “Fransız adası. 10 Antalya ve Fethiye körfezleri arasında yer alan yarımadanın adı... Adale... Hindistan’da dokunan pamuk ve keten bir kumaş... Afrika’da yetişen ve parlak kerestesi mobilyacılıkta kullanılan bir ağaç. 11 Güney Amerika yerlilerinin kullandığı, uçlarına taş gülleler bağlanmış uzun kayışlardan oluşan kement... Bir iskambil oyunu... “Ben hırkasını kendim giydim eğnime / Ar ü namus şişesini taşa çaldım kime ne” (Nesimi). 12 Lübnan mutfağına özgü, üzeri mercimek ve soğanlı pirinç pilavı... Kore müziğine özgü bir tür küçük zurna... Temel, esas. 13 Hatay ilinde bir ırmak... Rus, Sırp, Rumen ve Bulgarlarda Ortodoks papaz... Genellikle 1 Ekim’de meydana gelen bir fırtına. 14 Bir nota... Yarı, yarım... Avrupa folklorunda, yeraltındaki gizli değerli hazine kaynaklarını koruyan, cüceye benzer cin... Verme, ödeme. 15 Bir gösterme sıfatı... Motorlu taşıtlarda direksiyon ile tekerlek arasındaki bağlantıyı sağlayan mil... Öbür dünyada verilecek olan ceza. 16 Yaylı bir çalgı... İtalya’ya özgü bir peynir cinsi. 17 19332008 yılları arasında yaşayan ve bilimsel tarihleme yöntemlerinin arkeoloji alanında kullanılmasına öncülük eden arkeoloğumuz... Üzeri kırmızı parafinle kaplanan bir peynir. 18 Çöl bölgelerinde bazı çukurların tabanını kaplayan tuzlu ve killi toprak... Keskin kokusu olan yabani kekik. 19 Binek hayvanlarının sırtındaki oturmalık... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası... Arap abecesinde bir harf. 20 Kâğıt ya da zarf üzerine basılmış ad ve adres... Selçuklularda has, zeamet ve tımarla ilgili olarak çıkarılan fermanlara verilen ad. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ vdenizci@gmail.com Dünya Gençler Takım Şampiyonası Çin’in Wujiang kentinde yapılan yarışmaya kızlar ve 16 yaş altı takımlarımızla katıldık. Kızlarımız on beş takımın arasından altıncı olarak çeyrek finale kaldılar, ancak çeyrek finalde Polonya’ya 159104 yenilerek turnuvaya veda ettiler. 18 takımın katıldığı U16 kategorisinde Çin 3 takımı ipi göğüslerken takımımız “bord a match” turnuvasında üçüncü oldu. Kızlarımız (sağdan sola doğru) Selen Büke Aktaş, Emine Nigâr Gürer, Ecem Yavuz, Burcu Taslak, Esin Ergün, Buket Bulut ve kaptanları Erdem Öztürk. sa işimiz daha kolaydı, basitçe iki kez karo empası yapar ve yerdeki pik kaybımızdan kurtulurduk. Şimdi dağılım hakkında neler çıkarabiliriz ona bakalım. Batını 7’li treflini ve şikan körünü gördük. Pikte ve karoda altı kartı var, bunlar 33 ise sorun yok, empas ile dört karo yaparak yerin kayıp pikini atarız. Piki dörtlü olsa belki 3Trefl yerine geçerken 2Pik diyebilirdi Batı, bu yüzden 2047 dağılıma oynamak mantıklı. Fakat karo Damı empası tutsa bile hala on birinci lövemiz yok, başka bir deyişle temel el kabul edeceğimiz yerde bir pik kaybımız var. Bu kayıptan kurtulmanın yolu Batıyı sıkıştırmaktır. Sıkıştırmayı gerçekleştirmek için biz de yerden küçük koz veririz ve hesabı düzeltmiş oluruz. Doğunun en iyi savunması pik dönmektir. Ası koyar ve karo Valesini oynarız. Batı haklı olarak oturmaz. Şimdi Doğunun kozlarını toplar, trefl Rua ve karo Asını tahsil eder ve şu pozisyona ulaşırız: ¦D ¦4 ¦5 ¦ 16 yaş altı takımımız (sağdan sola doğru) Serdal Bora, Umut Çağan Er, Toygar Altun, kaptan Tuncay Altun, Duru Naz Muti, Umut Görkem Eren, Egemen Çivici. Geçen Haftaki Problemin Çözümü İmp KG zonda ¦ D5 ¦ ARD43 ¦ A54 ¦ R76 ¦R ¦ ¦ D9 ¦ ¦ ¦ önemsiz ¦ ¦ ¦V ¦ ¦ R10 ¦ Sıra geldi son kozu çekmeye: Biz elden pik Valesini atarız Batı pik Ruasını atamayacağından karo 9’lusunu atar, biz de karo Ruasına gelip dışardaki son karoyu alırız; karo 10’lu on birinci elimizdir. İşte savunmanın dağılımı: ¦ R8 ¦ ¦ D962 ¦ ADV9854 ¦ 109643 ¦ V1085 ¦ 83 ¦ 103 ¦ AV72 ¦ 9762 ¦ RV107 ¦2 Batı 1Trefl 3Trefl 5Trefl Herkes Pas Kuzey Kontr 4Kör Pas Doğu Pas Pas Pas Güney 2Kör Pas 5Kör Batı trefl Asını çıkıp Dam trefle devam etti. (Doğu 10’lu ve 3’lü ile çift sayıda kart gösterdi.) Çaktınız ve kör oynadınız, Batı trefl 9’lu attı, nasıl devam edeceksiniz? Analiz ve Çözüm: Oyun planımızı yapmak için Batının dağılımı ve puanları konusunda varsayımda bulunmalıyız. Önce puanlara bakalım: Dışarıda toplam 13 puan vardı ve bunun biri kör Vale Doğuda çıktı, geriye kalan puanlar Batıda olmalı. Pik Ruası oyunu açan Batıda olmalı, geriye karo Damı kalıyor, Doğuda olabilir mi? Olabilir, fakat yine de Batıda olma olasılığı daha fazla. Çünkü 10 puanla bir açıp tekrar konuştuktan sonra Batı pas geçebilirdi, her ne kadar bir Damı daha olması kendi kendine baraj yapmasını haklı çıkarmasa da. Ayrıca Batı yedili trefli ve 10 puanı ile 3Trefli açabilirdi. Bu da karo Damının Batıda olduğunu düşündüren nedenlerden birisi. Tabii Doğuda ol Haftanın Problemi İmp Zonsuz Dağıtan: K ¦ AV5 ¦ 872 ¦ R3 ¦ 98653 ¦ R106 ¦ AR10 ¦ AD2 ¦ ARV10 Rakiplerin katılmadığı bir artırmada 2Trefl açışınıza ortağınız 4+ puan gösteren 2Karo dedi, 10’lulardan dolayı elinizi beğenip 24 puanla 3SA dediniz. Ortak da haklı olarak 6’ya yükseltti. Batı karo Valesini atak etti, Doğudan 5’li, elden Damla alıp trefl Asını çektiniz, Batı karo dörtlüsünü attı. Oyunu yapmanın %100 yolunu görüyor musunuz? İyi bir hafta sonu diliyoruz. SATRANÇ GM SUAT ATALIK suata@hotmail.com Dubov Bu hafta herkes Nakamura’nın kazandığı Saint Louis, hızlı satranç ve yıldırım turnuvalarını izledi ama ağır parti denince gözler Abu Dhabi’deydi: 13)GM Daniil Dubov (Rusya), GM Anton Korobov (Ukrayna), GM Salem Abdulrahman Mohamed Saleh (Birleşik Arab Emirlikleri.) 7.5 puan. Yerel kahramanın başarısını bir kenara koyarsak iki Rus ki Korobov’un da aslen Rus olduğunu belirtmek lazım, turnuvanın en kaliteli oyunlarını sergilediler. Bunlardan 22 yaşındaki Dubov, SSCB ve Rusya’nın en iyi hakemlerinden Eduard Dubov’un torunudur. ‘Mens sana in corpore sano’ mottosuyla teoriyi birleştiren Daniil Abu Dhabi’de belki en iyi değil ama en ilginç oyunlardan birini oynadı: GM Dubov (2691)GM Çeparinov (2718), Abu Dhabi 2018, Katalan Açılışı 1.d4 Af6 2.c4 e6 3.Af3 d5 4.g3 dc4!? (Benim son yıllardaki tercihim bu alışı ertelemek üzerine.) 5.Fg2 a6 (5...b5 6.Ae5 Ad5 7.a4 c6 8.00 Fb7 9.b3! GM AtalıkIM Rensch, Arizona 2011. Oyunumuzdaki konuma ulaşma yollarından biri de 5...Ac6!? 6.Va4 Ad7!? (6...Fb4 7.Fd2 Fd6!? 8.Ae5 Fe5 9.Fc6 bc6 10.de5 Vd5 11.f3 Ad7,IM LekiçGM Atalık, Belgrad 2013 ) 7.Vc4 Ab6 8.Vb5!? a6 9.Vd3 e5 10.Ae5 Ab4 11.Vd1 Vd4 12.Vd4 Ac2 13.Şd1 Ad4 14.Fe3 Ab5 15.Fb6 cb6 16.Ad2 Ad6, GM AtalıkGM Abramoviç, Paraçin(Open) 2018.) 6.00 (6.Ae5!? c5 (6...Fb4 7.Ac3 Ad5 8.Fd2 Ab6 9.e3, GM AtalıkGM Drozdovski, Selanik 2010) 7.Aa3 cd4 8.Aac4 Ka7! 9.Fd2 b6,GM TkaçyovGM Atalık, Moskova 2005.) Ac6 (6...b5 7.Ae5) 7.b3!? Yenilik (Moskovalı oyuncudan yepyeni bir fikir.Bilinen 7.e3 Kb8 (7...Fd7 8.Ve2) 8.Afd2) cb3 8.Vb3! Fe7 (8...Ad4 oynanmaz gözükmüyor. Dubov’un fikri 9.Va4 Ac6 10.Ae5’den ziyade 9.Ad4 Vd4 10.Kd1! olabilir.) 9.Fb2 00 10.Abd2 a5! 11.a3 Fd7 12.Ac4 a4 (12...b5 13.Ace5 Ae5 14.Ae5 Ad5 15.Kfc1) 13.Vc2 Aa5 14.Afe5 Ac4 15.Vc4 Ad5 16.Kfc1 c6 (Kritik konumlardan biri 16...Kc8 17.e4 b5 18.Va2 Ab6 19.Ff1 c5 20.dc5 Fc5! 21.Kc2 Ve7 22.Kac1 dengeli.) 17.e4 Ac7 18.Vc2 Fe8 19.Kd1 f6 20.Ac4?! (20.Ad3 daha sağlam.) Ka6 21.Ve2 Şh8 22.f4 Ff7 23.Şh1 Vd7 24.g4 b5 25.Ae3 b4 26.ab4 Fb4 27.Kac1 a3 28.Fa1 (Geçerin yolu bloke olsa da Beyaz feda etmiş olduğu ere karşı kompanzasyon elde edemedi.) Fe7 29.e5 (29. d5 ed5 30.ed5 c5) Kfa8 30.ef6 Ff6 31.g5 Fe7 32.d5! (Şartlar altında en iyisi.) ed5 33.Ac4 Fd6 34.Ad6 Vd6 35.f5 Ke8 (Hemen Ab5 sonrası d4 de mümkündü.) 36.Vf2 Ab5 37.g6 hg6 38.Vh4 Şg8 39.f6 Ke5 (39...d4 40.fg7 Şg7 41.Kd4 Fd4 42.Fd4 Ke5 varyantında açmaz Siyahları korkutmuş olsa gerek ama 43.Ke1? Ka4! 44.Fe5 Ve5 kazanır.) 40.Fe5 Ve5 41.fg7 Şg7 42.Kd3 a2 43.Kh3 Bazen kazançla diğer sonuçlar arasındaki çizgi fevkalade kati olabilir. 43...Şg8! kazanırken 43... Vh5? 44.Vf4! (Dubov oyuna geri dönüyor.) a1V 45.Kh5 (Siyah 43. hamlede yaptığı hatayla çok önemli bir er olan a geçerini kaybetmiş oldu.) gh5 46.Ka1 Ka1 47.Ff1 Ac3? (Oyunu kaybettiren hata. Gürcistan adına oynamaya başlayan Bulgar Çeparinov 47... Kd1! 48.Ve5 Şf8 49.Şg2 Kd4 50.h3 Ke4 51.Vb8 Şg7 52.Şh2 Ke6 ve Siyah ideal formasyonu elde eder.) 48.Ve5 Şg8 49.Şg1 Kf1!? (Kalite fedası önemli bir karar.49...d4 50.Şf2 Kd1 51.Vg5 Şf8 52.Vh6 Şe7 53.Vc6 Kd2 54.Şg3 h4 55.Şh4 Kh2 55.Fh3 güçlü bir hücum başlatır.) 50.Şf1 Ae4 51.Vb8 Şg7 52.Ve5 Şg8 53.Şe2 c5 54.Şe3 c4 55.Şd4 c3 (Siyah er yapısını bir arada tutamıyor.55...Şh7 56.Vf5 Şg8 57.Şe5 ve Beyaz Şah içeri girmeye başlar.) 56.Vc7 Şg7 57.Şe5 Şg8 58.Vc8 Şg7 59.Vc6 Şh7 (59...Şg8? 60.Vh6 zugwang!) 60.Şd4 Şg7 61.Vc7 Şg8 62.Şd3 Şg7 63.Ve5 Şh7 64.Şc2 Şg8 65.Vd4 Şh7 66.Şb3!? (Merkezde girecek kareler kapalı olunca Beyaz Şah Vezir Kanadını deniyor ama bu takdirde de c eri tehlikeli olmaya başlayacak.) Fg6?! (66...Şg8 67.Şb4 Şh7 68.Vd3 (68.Şb5 c2) Fg6 69.Vd5 c2 ve ilerlemiş geçerle beyazın nasıl kazanabileceği malum değil.) 67.Ve5 Şg8 68.Şb4 Şh7 (68...c2 69.Vb8 Şh7 70.Vc7 Şh6 71.Vc2 ile eri hemen kaybeder.) 69.Vc7 Şh6 70.Vf4 Şh7 71.Şb3 Şg8 72.h4 Şh7 73.Vc7 Şg8 74.Şb4 Oyunumuz için en önemli varyantlardan biri 74...Ff7 75.Şb5 Şg7 76.Ve5 (76.Şb6?! Şf6) Şh7 77.Şc6 Şg8 (77...c2 78.Vb2) 78.Şd7 c2 79.Vf4 ve Beyaz kazanır.74... d4 75.Şc4! (Aceleye gerek yok! 75.Vd8 Şh7 76.Vd4 c2 77.Va7 Şh6 78.Ve3 Şh7 79.Şb3 Ad6 80.Vf4 Af7 81.Şb2 Ah6 ve Beyazın nasıl kazanacağı tam olarak belli değil. Örneğin Beyaz Şah ilerlerken Siyahın olası bir Ae2 hamlesi göz önüne alınmalı.) c2 76.Şd4 Af2 77.Şe3 Ag4 78.Şf4 Şf8 79.Şg5 (Zugzwang çünkü c2 veya h5’den biri düşecek.) Ff7 80.Vc2 Siyah terk eder. Önemli c erini kaybetmiş olan Siyahların finale tutunma şansı kalmamış durumda. 10 C MY B