Catalog

S&P, analistleri işten attı Standard & Poor’s (S&P) Global, 100’den fazla analistini işten çıkardı ve en kıdemli ülke notu EKONOMİ analistlerindendeenazbeşinin görevine son verdi. DOLAR 3.9710 2.4 kuruş AVRO 4.93.60 6.2 kuruş 10 ekonomi@cumhuriyet.com.tr TASARIM: BAHADIR AKTAŞ FAİZ BORSA ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 14.18 1.44 puan 116.420 18 puan 1161.07 8.44 lira 173.04 1.24 lira Salı 27 Mart 2018 Ticaret savaşı dövizi dalgalandırdı Haftanın ilk gününe 3.96 seviyesinde başlayan dolar/TL, küresel risk iştahının düşmesi ile birlikte 4 TL seviyesine yöneldi. Türk Lirası’ndaki negatif ayrışma ve değer kayıpları yeni haftada da devam ediyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın çelik ve alüminyuma gümrük vergisi kararının ardından, Çin’den yapılan 60 milyar dolarlık ithalatı hedef alan düzenlemeleri gündeme getirmesinin etkisiyle yükselen ‘ticaret savaşı’ endişeleri küresel piyasaları sarsıyor. Geçen hafta, ABD’nin Çin’e gümrük vergisi getirmesinin küresel ticaret savaşlarını tetikleyeceği endişelerinin küresel risk iştahını olumsuz etkilemesinin ardından perşembe gecesi 4’ü aşarak rekor seviyeye çıkan kur, dün öğlen saatlerinde 3.9959 TL’ye kadar yükseldi. Saat 14.05’te ise 3.9850 seviyesinde yer aldı. Avro/dolar paritesinin 1.24 sınırının üzerine çıkmasıyla, Avro/TL de 4.95’e ulaştı. Lira, gelişen paralar arasında dolara karşı tek düşen para birimi oldu. AB’den ABD’ye misilleme Avrupa Birliği (AB) Resmi Gazetesi, ABD’nin ithal çeliğe ilave gümrük vergileri uygulama kararının sektöre etkilerine ilişkin çalışma başlattı. Buna göre, AB üyesi ülkelerdeki çelik üreticilerine yanıtlamaları gereken anketler gönderilecek. Çelik ithalatçıları, ihracatçıları ve kullanıcıları, 3 hafta içerisinde kendi görüşlerini AB Komisyonu’na yazılı olarak iletecek. AB Komisyonu da 9 aylık süreç sonunda kendi sanayisini bu durumdan korumaya yönelik kota veya ilave gümrük vergileri uygulanıp uygulanmamasına karar verecek. l Ekonomi Servisi ‘Kuru halledersek IMF ‘kara gün fonu’ önerdi Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Christine Lagarde, Avro bölgesi ülkelerinin ileride ekonomik çöküşlerden korunmaları amacıyla bir “kara gün fonu” kurulmasını önerdi. Lagarde, “Başka ve zorlu engellerin yarattığı tehditler var. Popülizmin yükselişini ve korumacılığın yarattığı dar görüşlü alarmları düşünün” dedi. Lagarde, Avro bölgesinin bir sonraki ekonomik çöküşe hazırlıklı olması için üye ülkelerin bir sermaye piyasaları birliği ile gelişmiş bir bankacılık birliği kurmalarını önerdi. Lagarde’ın önerdiği “kara gün” fonuna, üye ülkeler sorunsuz yıllarda, varlıkların büyütülmesi için her yıl katkı verecek. Böylece zor zamanlarda fondan yararlanabilecek. Ancak fondan yararlanabilmek için üye ülkelerin AB’nin finansal kurallarına uyması şart. l Ekonomi Servisi ABD’den Çin’e ticaret listesi ABD Çin’e, ticaret dengesizliğini azaltmak için yapmasını istediklerini içeren bir liste gönderdi. Trump yönetimi, Çin’in ABD karşısında elde ettiği 375 milyar dolarlık ticaret fazlasını 100 milyar dolar düşürmesini istiyor. Wall Street Journal gazetesinin konu hakkında bilgisi olan üç kaynağa dayandırdığı habere göre, ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin ve ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer, yeni Başbakan Yardımcısı Liu He’ye Çin’den yapmasını istediklerinin listesini gönderdi. Gazete ayrıca, Mnuchin’in Pekin’i ziyaret etmek istediğini yazdı. Öte yandan Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying, ABD’nin Çin’e yönelik ek gümrük vergisi düzenlemesinin ardından bu ülkeyle “diyaloğa açık olduklarını” belirtti. l Ekonomi Servisi Ekonomistler: Durgunluk başlar Nobel ödüllü Ekonomist Joseph Stiglitz kritik bir uyarıda bulundu. Stiglitz “Dünya Ticaret Örgütü’nün iş yapamaz hale gelmesi ticari savaşların tırmanacağı bir ortam oluşturarak büyüme zarar görürken artan enflasyonla Fed’in faiz artıracağı bir zemin yaratabilir” dedi. Öte yandan Nobel ödüllü bir diğer ekonomist Robert Shiller, ticaret savaşı endişeleri sebebiyle bir ‘ekonomik kriz’ olabileceği uyarısında bulundu. ABD Başkanı Trump’ı eleştiren Shiller, “Bunun en ani sonucu ekonomik kriz olacak” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Endeksleme yabancı gelir’kurüzerinden yapılıyor TEB Genel Müdürü Leblebici, kurdaki durumu ‘bayağı yüksek yerler’ olarak tanımlarken kurun biraz stabilize edilmesi gerektiğini söyledi Türk Ekonomi Bankası (TEB) Genel Müdürü atının payını yüzde 2530’lara indirmiştik. Tekrar 45’lere gel Ümit Leblebici, döviz di’ sözüne atıfta bulu kurunun geldiği sevi nan Leblebici, “istedi yeyi oldukça yüksek yerler olarak tanımlar ŞEHRİBAN KIRAÇ ğin kadar para politikası uygula. Etkisi o ken, bu alanda adım yüzde 60 ile sınır atılmasını istedi. lı oluyor. Kalanında Türkiye’nin sorunun fa yabancı para politi iz tarafında değil kur tarafın kaları etkili oluyor. da olduğuna işaret eden Leb Kur neden önem lebici, “Kuru biraz stabilize li. Biz endeksleme edebilsek yabancı yatırım yi kur üzerinden ya cı gelecek. Biz öngörülebilir pan bir ülkeyiz. Ku liği biraz kur üzerinden yap ru stabilize ettiği maya çalışıyoruz. Kuru sta miz her yerde bilize etmemiz lazım” dedi. aslında içeriye Ekonomiden Sorumlu Baş giriş başlıyor. bakan Yardımcısı Mehmet Öngörülebilir Şimşek’in ‘Biz toplam mev liği biraz artır duat içinde döviz mevdu mamız lazım. O da doğru politikaları hayata geçirebilmek, yatırımcıyı çekebilmekle alakalı bir şey” ifadesini kullandı. Girçık yapmayın Mehmet Şimşek’in Uludağ Ekonomi Zirvesi’ndeki ko nuşmasına da atıfta bulunan Ümit Leblebici, “Algı ile gerçeklik arasında fark var. Öngörülebilirliği biraz artırmamız lazım” değerlendirmesi ni yaptı. Leblebici, “Küçük şirketler sürekli dövize girçık yapıyorlar. Büyük şirketler daha ras yonel bakıyor olabilirler ama onlar da hedge etmeyi atlıyorlar. Hızlı girçık yapanlara bununla uğraşmayın TL’de devam edin, büyüklere de büyük hacimle dar zamanda girmeye çalışıyorsunuz, zamana yayın ve hedge etmeye çalışın, böylelikle kura bir günde gelecek baskıyı zamana yayarak halledelim diye bir kurgu yapılıyor. Eski bir Hazineci olarak söyleyeyim, gün gelir piyasadan 1 milyar dolar alırsınız hiçbir şey olmaz. Gün gelir 100 milyon dolar almaya kalkarsınız piyasa hareket eder. O nedenle günlük likiditeyi yaymanız lazım. Yayarsan riski daha minimize edersin” diye konuştu. Herkes temkinli olmalı “S orunlar var ama bu sorunlar yönetilebilir kapasitede” diyen Leblebici, sorunlu kredilerde de çok az bir artış olabileceğini ifade etti. Borçlanan herkesin temkinli olması gerektiğini ifade eden Leblebici, en büyük borçlanıcılardan birinin bankalar olduğunu ancak bankaların da doğaları gereği zaten temkinli olduğunu ifade etti. Bankacılık sisteminin sendikasyon kredilerini çevirmekte bir sorun yaşamadığını belirten Leblebici, “Neden yaşamaz? Türkiye’nin dış ticaret hacmi artıyorsa size sendikasyon veren muhabir bankalarla ilişkiniz de artıyor demektir. Bu bankalar sendikasyon işini devam ettirmek isterler... Sendikasyonları kapatmamalıyız. Bankacılık sektörü tüm kaynağı fazlasıyla krediye çevirmiş durumda” dedi. Milli reyting olmalı Milli reyting kuruluşu gerektiğini de kaydeden Leblebici, “Dengeli yaklaşımlara ihtiyaç var. Global oyuncu olmak istiyorsak bu tür enstrümanlara ihtiyaç var” dedi. Yük bankalarda Bütün yükün bankalar üzerinde olduğunu vurgulayan TEB Genel Müdürü, finansmanın büyük kısmının bankalar üzerinden geçtiğini, sermaye piyasalarının gelişmediği yerde oyun alanının buralarda kaldığını aktardı. Yıldız Holding’in kredi yapılandırma talebine ilişkin de Leblebici şu değerlendirmeyi yaptı: “Bu bankalara has bir soru. Her bankanın kendi yorumu vardır. O bankalar adına konuşamam. Bankacılık sektörü her konudan ders çıkartır. Önemli olan doğru projeye bakabilmek ve katma değerli işlere finansman sağlayabilmek.” TEB’den Pratik Şube TEB, dijital ve fiziki şubeyi birleştiren yeni şube konsepti “TEB Pratik Şube” ile Türkiye’nin dört bir yanındaki banka şubelerine geleceğin bankacılık modelini taşımayı hedefliyor. Ümit Leblebici’nin verdiği bilgiye göre, TEB Pratik Şube’de para çekme, yatırma, kredi kartı teslimi gibi fiziksel alışveriş gerektiren işlemlerin yanı sıra ıslak imzanın zorunlu olduğu konut kredisi kullanımı gibi işlemler yapılabilecek. Niğde halkıda şekerde satışa karşı CHP’li Veli Ağbaba, fabrikaların satışının kimsenin lehine olmadığını söyledi Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi’ne ait 14 şeker fabrikasının özelleştirilmesi kararına karşı Niğde’de Bor Şeker Fabrikası önünde miting düzenlendi. Mitinge, CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba ve partisinin milletvekilleri, Saadet Partisi, İYİ Parti, çeşitli sendika ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri, çiftçiler, şeker işçileri ve yurttaşlar katıldı. Zarar eden ve enflasyonu yükseltenin şeker fabrikaları olmadığını dile getiren Ağbaba, “Şeker demek Niğde demek, vatan demek. Vatan ne ise şeker de odur. Biz sadece şekeri değil vatanı savunuyoruz” dedi. Konuşmaların ardından halaylar çekildi. Mitinge katılanlar bir süre slogan attıktan sonra dağıldı. l Ekonomi Servisi Karayolu işçisi kadro bekliyor Sivas’ta Karayolları 16’ncı Bölge Müdürlüğü bünyesinde kadro alamayan işçiler, 696 Sayılı Kanun Hük münde Kararname (KHK) ile Karayolları’nda çalışan bazı meslek dallarındaki işçilerin kadroya alınmamasına tepki gösterdi. Grup adına açıklamada bulunan Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRKİŞ) İl Temsilcisi Zeki Ekici, söz konusu kararname ile KİT’lerde aynı şartlarda çalışan taşeron işçilerin kadroya alınmamasının hayal kırıklığı yarattığını söyledi. Kadroya geçişte taşeron yanında çalışan işçiler arasında ayrım yapılmasının, kendilerinde ve kamuoyunda Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın tam olarak bilgilendirilmediği kanaatini uyan dırdığını dile getiren Ekici, “Tüm taşeron işçileri başlangıçta açıklandığı gibi kapsama alınıp kadrolarına kavuşacakları günü bekliyor” diye konuştu. l Ekonomi Servisi YHT’deki 9 milyar hesabı nasıl yapıldı?nkaraSivas yolculuğunu iki sa ate indireceği belirtilen Yüksek AHızlı Tren (YHT) projesi için, ev velki gün “ray serme” töreni yapıldı. Hat üzerindeki istasyonlardan biri olan YozgatYerköy’de düzenlenen törene dair haber fotoğraflarında, Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, Yozgatlı Başbakan Yardımcısı B. Bozdağ, Sivaslı Milli Eğitim Bakanı İsmet Yılmaz, törenin ruhuna uygun neon rengi inşaat giysileri içinde görülüyor. AnkaraKırıkkaleYozgatSivas hattı 393 km uzunluğunda. Başkent Ray da dahil edilince 405 km’ye yükselecek. Ulaştırma Bakanı Arslan, proje bittiğinde Sivaslının 5.5, Yozgatlının ise 4.5 saatte İstanbul’a gidebileceğini müjdelemiş. Projenin ekonomik büyüklüğünü ise 9 milyar TL olarak açıklamış. Maliyet artışı dahil mi? Üç bakanın katılacağı kadar önemli, iddialı bir projeyle ilgili tören haberlerine göz attığınızda, bu kitlesellikteki bir haberde yer alması gereken temel unsurlar ya yok, ya da geçiştirilmiş: Bakan Arslan’ın belirttiği 9 milyar TL “ekonomik büyüklük” hangi hesaba göre elde edilmiş bir toplam? Söz konusu rakam, ilk planlandığı tarihten bu yana değişmeyen bir büyüklük müdür bu, yoksa açıklanmayan gerekçelerle maliyet artışları mı oldu? Ne kadar? YHT’nin her biri farklı ihale ve maliyette hesaplanan bileşenleri nedir? Hattın hangi kesiminin hangi etabının maliyeti kaç liradır? Bunlar yok. Dahası, bütçeden finanse edilen bu ciddi yatırım haberinde haberciliğin asgari unsurları gereği bulunması gereken bilgiler de yok: 11 saatlik yolculuğu iki saate düşürecek bu önemli projeyi hangi firmalar, kimler yapıyor? Hangi ihaleleri, ne zaman, kaç TL teklifle aldılar? Projeye dair epeyce veri aktarmasına, bir siyasetçi olarak YHT yatırımlarının propagandasını yapmasına karşın, Bakan Arslan da AnkaraSivas YHT projesini üstlenen şirketlerden söz etmemiş. Ya da söz etmiş olsa da bilmediğimiz bir nedenle Kolin’in, Limak’ın, Cengiz’in, Mapa’nın, Doğuş’un Çin şirketinin isimleri haberde yer almamış. Bir garip “anonimliktir” gidiyor anlayacağınız. HHH Birkaç hatırlatmayı biz yapalım. Projenin ilk gündeme gelişi, 2004; ihale başlangıcı ise 2008. (Kitlesel nitelik taşıyan diğer bazı ulaştırma projeleri gibi AnkaraSivas YHT’nin de 2019’da tamamlanması hedefleniyor.) AnkaraSivas YHT’nin ilk etabı YerköySivas ihalesinde en düşük teklifi 839 milyon dolar ile Chine MajorCengizLimakKolin konsorsiyumu vermişti. KırıkkaleYerköy altyapı tamamlama işi ihalesini 247.7 milyon TL teklifle Kolin İnşaat kazanmıştı. İkinci etap olan KırıkkaleYerköy ihalesini 398 milyon TL’ye KolinCengizLimakMapa almıştı. Elmadağ viyadükleri için Doğuş ile sözleşme imzalanmıştı. Görülebileceği gibi projeyi burada da isimleri Türkiye’deki pek çok havalimanı, yol, metro, YHT projelerinde sıklıkla geçen firmalar üstlenmiş durumda. Son dönem deprem, afet, salgın hastalık olmasa da karayolu ve metro projelerinde, tercih edilen 21/b’ye göre davet edilen iki elin parmakları kadar bile olmayan müteahhitler. Varlığını AKP’ye, AKP’nin siyasi ömrünün uzamasına, başkanlık öncesi milliyetçiliğe tahvil edeceği konsolidasyona borçlu olduğu firmalar. Artık geri planda durmayı söz konusu şirketler mi tercih ediyor, yoksa gazeteci meslektaşlara şirket isimlerinin yazılmaması mı rica ediliyor? Ya da şirket adı anmanın bir faydası olmadığını düşünüp kendiliklerinden mi koymuyorlar metne, bilmiyoruz. Bildiğimiz: Son üç yıldır olmadığı ölçüde hesapsız, aşırılıklar içeren, denetimi önemsenmeyen harcamaların yapıldığı. 1250 çalışana sertifika eğitimi Turkcell’in, uzmanlık alanı ve çalıştığı bölümden bağımsız olarak tüm çalışanlarına yönelik başlattığı, Boğaziçi Üniversitesi tarafından da akredite edilen Turkcell Marketing Masters programının mezunları sertifikalarını aldı. Turkcell Akademi’nin hazırladığı programa katılan 1250 şirket çalışanı, bir yıl boyunca devam eden 100 saatlik eğitimler sonunda yeni bir uzmanlık alanı kazandı. En başarılı ilk 12 çalışana, yurtdışında Kellogg Üniversitesi tarafından düzenlenen sertifika programına katılma olanağı sunulacak. l Ekonomi Servisi C MY B