Catalog

SAYFA CUMHURİYET 9 KASIM 2012 CUMA ekonomi@cumhuriyet.com.tr 10 EKONOMİ Bağdat için yıkım dedi ortalık karıştı CocaCola dünyası Türkiye’yi dolaşacak Ekonomi Servisi CocaCola, en uzun soluklu projelerinden biri olan CocaCola Dünyası ‘Bi Dünya Mutluluk’ sloganıyla 5 yılda Türkiye’yi dolaşacak. CocaCola Dünyası’nda ziyaretçiler, markanın 1886’dan günümüze uzanan tarihine tanıklık edecek. CocaCola Türkiye, Kafkasya ve Orta Asya Bölümü Başkanı Galya Frayman Molinas ve CocaCola Türkiye, Kafkasya ve Orta Asya Bölümü Pazarlama Direktörü Beyza Ergen’in katılımıyla Bakırköy’de ki Marmara Forum’da açılan CocaCola Dünyası çadırı bir ay açık kalacak. Krize Bahane Arama Kapitalist düzen kriz yaratır. Ekonomik iniş çıkışlar, zaman zaman uzun süreli bunalımlara giriş kapitalist düzenin doğasında vardır. Ekonomi eğitimi almış herkes bu gerçeği öğrenir. Şimdilerde kapitalist sistemi aklamak için yaşanan ekonomik krize sözde nedenler, bahaneler aranmaktadır. Görüntüyü, tetikleyicileri, hızlandırıcı etkileri, asıl nedenden ayırmak, yerinde tedavi için olaya doğru tanı koymak gerekir. Kapitalist düzende üretim, yatırım kararları, girişimcilerin günümüzde büyük şirketlerin patronlarının ve/veya CEO’larının piyasayı algılamalarına, sezişlerine, beklentilerine, kâr hedeflerine, yönetim anlayışlarına, stratejilerine bırakılmıştır. Algılama yanılgıları, algılamada gecikmeler, kâr beklentileri, kâr artırma stratejileri, ekonomide iniş çıkışlara, zaman zaman da bunalımlara yol açar. Dengeleyici, düzeltici olarak öngörülen mal fiyatları, faiz oynamaları, reel ücret değişiklikleri de savunulduğu şekilde ekonomide otomatik dengenin, hatta dengenin kurulmasını sağlayamaz. Algılama yanılgıları, kısa sürede kârı ençoklamak hedefi, etik kuralların olmayışı, dengeleyici ve düzeltici olarak öngörülen araçların etkisiz kalışı krizlere ve krizlerin uzun süreli olmasına yol açar. Günümüzde kapitalist düzenin neoliberal olarak nitelendirilen politikaları, öğreti ve uygulamaya egemendir. Kapitalist düzen bu tür politikalarla, hegomanyasını sürdürmektedir. Sorun kapitalist düzenden kaynaklanıyorsa, çözüm kapitalist düzenin sürdürülmesine yönelik neoliberal politikalarda aranırsa, doğal olarak başarısızlık kaçınılmaz olur. Sorunun ana nedeni, sorunun çözüm önerisi olamaz. Nitekim parasal genişleme, faizlerin düşürülmesi, hatta negatif faiz uygulaması, finansal liberasyon, özelleştirme, finansal pazarların globalleşmesi, gelişmekte olan ülkelere zorlanan serbest ticaret, ticaretin serbestleşmesi çözüm olamıyor. 200809 yılından itibaren uygulanan, sistemin açıklanan felsefesine de aykırı, ne ölçüde ahlaki olduğu da tartışmalı kamu fonları ile banka, büyük şirket kurtarma girişimleri de krizden çıkmada etkisiz kalıyor veya çok sınırlı katkı sağlıyor. Sistem ve sistemin ürettiği neoliberal öğreti ve politikalar sorgulanacağına, krize sözde sebepler aranıyor. Kriz, bankacılık krizi, bankaların toksik varlıkları, ipotekli gayrimenkul kredileri (mortgage), gerçeğe uygun değer muhasebesi, CEO’ların aldıkları bonuslar, bilanço makyajı, borç krizi gibi sözcüklerle ifade edilen nedenlerle yaftalanıyor. Asıl sorunun kapitalist düzen ve neoliberal ekonomik politikalar olduğu gerçeği gizleniyor. Aslında kapitalist düzenin yetersizliklerini, eksikliklerini, otomatik dengeleyici olarak düşünülen araçların etkisizliğini yine kapitalist düzenin iktisatçıları görmüş ve öneriler de getirmişlerdir. Kapitalist düzenin işleyişi için ekonomiye devlet müdahalesi, para politikasının yanı sıra maliyet politikasının etkin biçimde kullanılması, sürekli yenilikçilik, yeni mal ve hizmet üretilmesi, sisteme etik değer ve kuralların eklemlenmesi, kısa sürede kâr ençoklaması yerine üretim, satış artışı hedeflenmesi, büyük şirketlerin toplumsal sorumlulukları gibi öneriler getirilmiştir. Bu bağlamda özellikle J. M. Keynes ve J. Schumpeter önemli ekonomistler olarak vurgulanmalıdır. Ancak kısa sürede sermayenin çıkarlarını korumak için geliştirilen Thatcherizm, Reganizm olarak adlandırılan akımlar, devleti küçültme, finansal pazarların globalleşmesi, ekonomik yaşamda kuralsızlaşma, parasalcı (monetarist) öğreti ve uygulamalar, krizleri süreğenleştiren, kısa aralıklarla yaşanmasına yol açan etkenler olmuştur. Asıl sorun ne bankalar, ne finansal pazarlar ne de kamu borçlanmasıdır. Banka krizi, finansal kriz, borç krizi gibi yaftaları, peçeleri kaldırıp kriz yaratmada asıl sorun olan kapitalist düzenin ve onun egemen politikası neoliberal politikaların sorgulanması gerekir. ? Kentsel dönüşüm süreci, yurttaşların uykusunu kaçıran haberlerle adeta bilgi kirliliği ve fırsatçılık girişimlerine sahne oluyor. Bakanlıktan lisanslı Tektaş Mühendislik, Bağdat Caddesi’nde binaların yüzde 80’inin yıkılması gerektiğini duyururken yetkililer, 6.5 kilometrelik caddede yüzlerce bina bulunduğunu belirterek bu tür genellemelerin sakıncalarına dikkat çekti. M Akbank’tan 1 milyar 907 milyon net kâr Akbank 2012’nin ilk dokuz ayında 1 milyar 907 milyon TL net kâr elde ettiğini açıkladı. Akbank’ın toplam nakdi ve gayri nakdi kredileri yüzde 20’nin üstünde büyüyerek yaklaşık 107 milyar TL’ye çıktı. Akbank Genel Müdürü Hakan Binbaşgil şu bilgileri verdi: ? 2011 sonuna kıyasla yüzde 12 büyüyen toplam aktiflerimiz 156 milyar TL’nin üzerine çıktı. * Aynı dönemde yüzde 20’nin üzerinde artışla yaklaşık 107 milyar TL seviyesine yükselttiğimiz nakdi ve gayri nakdi kredilerimizle Türkiye’nin büyümesine destek sağlamaya devam ediyoruz. ? Tüketici kredilerimiz yaklaşık yüzde 24 büyümeyle 19 milyar TL’yi aştı. etrekare fiyatı bazı binalarda 10 bin dolara kadar çıkan Bağdat Caddesi’nde bazı binaları inceleyen Tektaş Mühendislik, dün medyaya yaptığı açıklamada “Buradaki binaların yüzde 80’i için yıkım raporu verdiğini, sadece 30 bina için yenileme kararı çıktığını” duyurdu. Şirketin bu açıklaması, yaklaşık 7 kilometreyi bulan caddede yüzlerce binanın ne zaman incelendiği sorusunu gündeme getirdi. Konuyu yakından takip eden kaynaklar, Afet Yasası’nın uygulayıcısı konumundaki Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın eylül ayında lisans vermeye başladığını belirterek “Tektaş binaların tümünü ne zaman inceledi” sorusunu gündeme getirdi. Yetkililer, bu tür genellemeler yapmanın sakıncalarına dikkat çekti. Zaten binalardan talep gitmesi gerektiğini ifade eden yetkililere göre, Bağdat Caddesi’ndeki bütün binaların incelemesi bir, iki aydan uzun zaman alır. Tektaş Mühendislik Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Çatalkaya, yıllardır bu alanla ilgilendiğini belirterek inceledikleri binalara göre bilgi verdiklerini ifade etti. Çatalkaya’ya göre, 50 yıllık binaların yüzde 80’i yıkılacak durumda. 30 bina için ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na ‘binalar yenilenmeli’ raporu verdi. Çatalkaya, bakanlıktan onay aldıklarını ve bu binaların yenilenmesi sürecinin başlatıldığını açıkladı. Çatalkaya, şu sonuçlara ulaştıklarını kaydetti: ? 1999’da yaşanan deprem bir milat oldu. O tarihten sonra artık hazır betona dönüldü ve bir standart oluşturuldu. 2007 Deprem Yönetmeliği’ne uygun yeni yapılan binalarda bir problem yok; ama 1999 yılından önceki çoğu binalar riskli. ? Binalara deprem risk raporu vermekle yetinmiyoruz. Bina ortak karar protokolünü ve tüm süreç için hukuk danışmanlığını veriyoruz, bakanlık kredi ve kira yardımlarını çıkartıyoruz. Yeni binalarda problem yok 3 bin kişi ev değiştirme kuyruğunda Bulut İnşaat kentsel dönüşüme destek olmak için kısa süre önce başlattığı eski daireleri alıp yerine daireler vereceği kampanyasına şimdiye kadar 3 bin kişi başvurdu. Bulut İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Temel Bulut, Esenyurt’ta inşa ettikleri Evviva projelerinden 2 bin daireyi kentsel dönüşüm kapsamında Türkiye’nin neresinde olursa olsun yenileriyle değiştirmeyi hedeflediklerini belirterek şimdiye kadar Edirne, Adana başta olmak üzere Türkiye’nin birçok ilinden talep olduğunu söyledi. Başvuruların 25 Kasım’da biteceğini anlatan Bulut, şimdiye kadar 3 binin üzerinde başvuru aldıklarını, bu kadar başvuru geleceğini tahmin etmediklerini, kampanya bitimine kadar 4 bin 500’ün üzerinde başvuru geleceğini aktardı. Temel Bulut’un konuşmasının satır başları şöyle: ? Vatandaşa vereceğimiz daireler 2+1 olacak. Fiyatı 110 bin TL ile 130 bin TL arasında değişiyor. Alacağımız dairelerin fiyatları da ortalama 60 bin ile 70 bin TL arasında olacak. ? Aldığımız daire ile verdiğimiz daire arasında yüzde 35’lik fiyat farkı olacak, bunun ödenmesi için de beş yıl vade uygulanacak. ? Kentsel dönüşümde öncelikle vatandaşları ikna etmek gerekiyor. Kimse komşularından ayrılmak istemez. Yeni yaratılacak alanlarda da aynı komşuların aynı mahallelerde yaşamalarına özen gösterilmeli. ? Kentsel dönüşüm şehir dışında proje yapan firmaları olumsuz etkileyecek. Ama buna rağmen kentsel dönüşümü desteklemek gerekiyor. Ama sadece TOKİ marifetiyle bu iş yapılmaz. Özel şirketlerin de buna dahil edilmesi gerekiyor. Temel Bulut İran’a cep telefonu sokmak yasak Döviz sıkıntısının giderek yoğunlaştığı İran’da ithalatı ve ihracatı durdurulan ürünlerin listesi kabarıyor. Son olarak, lüks sayılan ürünler arasına sokulan otomobil, beyaz eşya, mobilya, oyuncak, giyim, dizüstü bilgisayar, cep telefonu, kakao, kahve, kozmetik, saat gibi ürünlerin ithalatı yasaklandı.Buna karşılık buğday, arpa, mısır, soya, et, süt tozu, canlı hayvan ile bazı kimyasalların ihracatı da engellendi. 700 milyon dolar yatırım Nisan 2013’e kadar 6 bin daireden oluşan 3 yeni projeye başlamayı planladıklarını anlatan Bulut, şu anda devam eden 8 bin dairelik 4 projelerinin bulunduğunu söyledi. Bulut, 2013 yılı için yatırım bütçelerinin 700 milyon dolar olduğunu kaydederek yabancılara konut satışının yolunu açan mütekabiliyet yasasındaki yönetmeliklerin de acilen çıkarılması gerektiğini söyledi. Türkiye’de yılda 600 bin civarında konut yapıldığını, yabancılara yıllık konut satışının 50 bin daireyi geçmeyeceğini tahmin ettiğini aktardı. Ziraat Bankası yeni iş modeline geçti Ekonomi Servisi Ziraat Bankası Genel Müdürü Hüseyin Aydın, bankanın 2012’nin 3. çeyreğinde 614 milyon TL, yılın ilk 9 ayında ise 1.9 milyar TL net kâr elde ettiğini açıkladı. Aydın, “Etkin proje yönetimi ile bankamızın önemli bir kısmını ifade eden yaklaşık 600 şubede yeni iş modeline geçilmiş olup tüm şubelerde söz konusu geçiş süreci 2013 yılı 1. Çeyreği itibarıyla tamamlanmış olacaktır. Müşteri odaklı dinamik bir iş süreçleri yönetimi tasarlanmış olup bire bir müşteri ilişkileri yönetimine ve ürün odaklı bankacılık kavramından ‘Ziraat Finans Grubu Müşterisi’ kavramına yönelmiş durumdayız” dedi. Hüseyin Aydın MERKEZ BANKASI KURLARI DÖVİZ 9 KASIM 2012 EFEKTİF SATIŞ 1.7847 1.8579 ALIŞ SATIŞ ALIŞ 1ABD Doları: 0.9606 5.8553 0.9467 6.6933 79.90 0.9971 5.7414 3.7502 Avustralya Doları Danimarka Kronu İsviçre Frangı İsveç Kronu Japon Yeni Kanada Doları Norveç Kronu Suudi Arabistan Riyali SERBEST PİYASA ALIŞ SATIŞ ABD Doları 1.7810 1.7840 Avro 2.2700 2.2730 İngiliz Sterlini 2.8300 2.8700 İsviçre Frangı 1.8700 1.8900 24 Ayar Altın 98.15 98.50 Cum. Altını 658.00 661.00 Perakende yıldızlarına ödülleri verildi Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Gfk Türkiye’nin her yıl gerçekleştirdiği “AVM’lerde Tüketicinin En Beğendiği ve Tercih Ettiği 1 Numaralı Markalar Araştırması”nın 2012 sonuçlarına göre, elektronik üretici perakende kategorisinde Arçelik ödül aldı. Rahmi Koç Müzesi’nde yapılan “AVM’lerdeki Organize Perakende Yıldızları” ödül töreninde, 1200 kişi ile farklı illerde yapılan araştırmanın sonuçları açıklandı. Buna göre; “Elektronik Üretici Perakende; Arçelik”, “Elektronik Perakende; Teknosa”, “Ev Dekorasyon; Koçtaş”, “Kafe; Kahve Dünyası”, “Restaurant; Köfteci Ramiz”, “Kişisel Bakım Kozmetik; Tekin Acar”, “Ayakkabı Çanta; İnci”, “Çocuk; LCW”, “Spor Giyim; Mavi”, “Erkek Giyim; Damat”, “Kadın Tekstil; Koton” AVM tüketicilerinin 1 numaralı tercihleri olarak belirlendi. AYD Başkanı Hakan Kodal’ın ev sahipliğinde yapılan törende Arçelik için plaketi Koç Holding Yönetim Kurulu Üyesi Bülent Bulgurlu alırken şirketlerin yöneticilerine ödülleri sunuldu. CİNSİ 1 ABD DOLARI 1.7761 1.7749 1.7874 1.8373 1.8690 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8458 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 0.30331 0.30480 0.30310 0.30550 2.2626 2.8345 1.8731 2.2735 2.8493 1.8852 2.2610 2.2769 2.8325 2.8536 1.8703 1.8880 0.26389 0.26664 0.26371 0.26725 1.7818 6.2443 1.7899 6.3265 1.7752 1.7967 6.1506 6.4214 1 Avro: 1.2739 ABD Doları 1 İng. S: 1.5965 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.5449 ABD Doları 0.30877 0.31085 0.30855 0.31156 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.47503 0.47589 0.47147 0.47946 100 JAPON YENİ 2.2190 2.2337 2.2108 2.2422 GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 5.00 fonbul.com