Catalog

4 OCAK 2011 SALI CUMHURİYET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER 13 WikiLeaks’e göre Ankara, NASA uçuşunda Türk astronotu için 20 Boeing uçağı satın alma önerisinde bulunmuş SAĞNAK NİLGÜN CERRAHOĞLU Astronota karşılık uçak Dış Haberler Servisi Türkiye’nin, uzaya bir Türk astronotu gönderilmesi karşılığında, Boeing yolcu uçağı alınması için ABD ile masaya oturduğu iddia edildi. Uçak alımı pazarlıkları sürecinde ise dönemin Maliye Bakanı Kemal Unakıtan’ın devreye girerek bir yakınının Boeing’e alınması karşılığında satışın gerçekleşebileceği baskısı yaptığı öne sürüldü. Amerikan New York Times gazetesinin yayımladığı son WikiLeaks belgeleri, Amerikalı diplomatların, Boeing firmasının Avrupalı rakibi Airbus karşısında uçak satışını arttırması için dış ülkelerle pazarlığa girdiğini ortaya koydu. Belgelere göre, geçen yılın başında Türkiye, ilerideki bir NASA uçuşunda bir Türk astronotuna yer açılması karşılığında, THY’nin 20 Boeing alması önerisinde bulundu. İleride 10 yolcu uçağının daha alınmasının söz konusu olabileceği de belgede yer alıyor. Anlaşmanın değeri 3.4 milyar dolar olarak belirtiliyor. Belgelere göre, Ocak 2010’da Avrupa’nın Yeni Duvarı: Meriç Bir buçuk ay kadar önce… kanallar arasında zapladığım bir gece; “BBC”nin “Hard Talk” adlı ünlü söyleşi programında tesadüfen Papandreu’ya rastladım.. YunanAvro krizinin tavan yaptığı günler… BBC’den Stephan Sackur, karşısına oturttuğu herkese yaptığı gibi Yunan Başbakanı’nı dört koldan sıkıştırıyor özetle; “Periferi ile çekirdek ülkeler arasında bir ‘çift vitesli’ Avrupa bölünmesi yaşanırsa; sizin haliniz nice olur?” şeklinde bir soru yöneltiyordu… Bu soruya Papandreu hiç aklıma gelmeyen bir yanıt verdi: “Yunanistan her şeyden önce bir ‘periferi ülkesi’ değil!” dedi Yunanistan Başbakanı; “Biz Avrupa kıtasının ve dünyanın en hızlı büyüyen kenti İstanbul’un yanı başında, pupa yelken büyüyen bir bölgedeyiz!” Kulaklarıma inanamadım… Doğru mu duydum acaba diye sonra Papandreu’nun web sitesinden girip (İnterview BBC hardtalk 16 Kasım 2010 www. papandreou.gr) tekrar baktım. Evet söyleşi orada aynen duruyor. Siz de isterseniz bakabilirsiniz… En yetkili ağızdan işlerine geldiği zaman; “Biz periferi ülkesi değiliz. Avrupa’nın en hızlı büyüyen kenti İstanbul’un yanı başındayız!” diyen Yunanlılar; şimdi Türkiye’ye duvar örmeye kalkıyorlar… Bu fevkalade ciddi, akıllara seza bir olay… Hafta sonu Leyla Tavşanoğlu’nun E. Büyükelçi Süha Umar’la yaptığı röportajı mutlaka okumuşsunuzdur… E. Büyükelçi Umar Balkanlar’da; “komşularla sıfır sorun” politikasının işlemeyeceğini ve zaten de genelde bu politikanın şapa oturduğunu söylüyordu: “Bizim komşularımızla sorunumuz olmayabilir/olmadığını düşünebiliriz. Ama onların da bizim gibi düşünüyor olmaları lazım. En azından var olan sorunları çözmek istemeliler. ‘Sıfır sorun’un başarı koşulu budur. Balkanlar’da ‘sıfır sorun’ yürüyecek bir politika değil…” saptamasında bulunan eski Belgrad büyükelçimizin hedefi on ikiden vuran beyanlarını okuduğumuz sırada tam manşetlerde bu bomba haber patladı: “Yunanistan, Türkiye sınırına duvar örecek!” Buyurun buradan yakın: Al sana “sıfır sorun”… N ew York Times’ın son yayımladığı belgeler, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Boeing firmasının pazarlama bölümü gibi davrandığını gösteriyor. Belgelere göre geçen yıl ocak ayında Binali Yıldırım, ABD’nin o dönemki büyükelçisi Jeffrey ile yaptığı görüşmede, Gül’ün bir Türk astronotunun uzaya gönderilmesi karşılığında Boeing uçaklarının alımının düşünülebileceğini söylediğini iletmiş. venliğinin iyileştirilmesi konusunda destek sağlaması isteniyor. New York Times’a göre, Jeffrey, Washington’a gönderdiği kriptoda, Türk makamlarının, Boeing satışını siyasi isteklerle ilintilendirme çabalarını “nahoş bulduğunu, ancak şaşırtıcı bulmadığını” yazıyor. Jeffrey, mesajında, “Belki yörüngeye bir Türk astronotu yerleştiremeyebiliriz ama havacılık güvenliğini iyileştirmek için Türkiye’nin bu alandaki kapasitesini güçlendirebileceğimiz bizim amaçlarımıza uygun programlar mevcut. Her halükârda, satış için şansımızı azamiye ulaştırmak istiyorsak, bakanın muğlak isteğine bir şekilde yanıt vermeliyiz” diyor. Haberde, THY’nin yaklaşık iki ay sonra 20 uçak almak için Boeing ile anlaşma imzaladığı da anımsatılıyor. Unakıtan’dan Boeing’e baskı ABD’nin Ankara Büyükelçisi olan Eric Edelman’ın imzasını taşıyan 12 Mayıs 2004’te tarihli belgede ise Boeing’e bir yakınını yerleştirmek isteyen dönemin Maliye Bakanı Unakıtan’ın, “yakınının hava yolu işlerinden iyi anladığını ve THY’nin ihtiyaçlarının tamamen farkında olduğunu” belirtiği yer alıyor. Unakıtan’ın, Boeing’e bu mesajı vermesinin hemen ardından söz edilen “tanıdık” Boeing’e başvuruyor ve “kendisini Türkiye danışmanı olarak şirkete almalarını” tavsiye ediyor. Edelman, Avrupalı Airbus ile rekabet içinde THY’ye uçak satmaya çalışan Amerikan Boeing şirketi yöneticilerinin “Maliye Bakanı’nın baskısından endişe duyduklarını” kayda geçiriyor. Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, ABD’nin o dönemdeki Ankara Büyükelçisi James F. Jeffrey ile görüşmesinde, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün, ABD’den Türkiye’nin uzay programına yardım etmesini istediğini iletiyor. Belgelere göre, Yıldırım, Gül’ün, bir Türk astronotunun uzaya gönderilmesi karşılığında Boeing alımının düşünülebileceğini söylediğini kaydediyor. Ayrıca Amerikan Federal Havacılık İdaresi’nin (FAA) Türkiye’ye hava gü KALİFORNİYA Artist validen veda Kararlarını savundu Bir şehri su bastı vustralya’da 75 bin kişinin yaşadığı Rockhampton kentinin ülkenin geri kalanıyla bağlantısı kesildi. Geçen haftaki şiddetli yağmurun etkisiyle taşan nehirlerin suları karayollarıyla demiryollarını sular altında bıraktı. Havaalanı da geçici süreyle kapatıldı. Almanya ve Fransa’nın toplam yüzölçümü kadar bir alanda etkili olan sel bugüne kadar Queensland eyaletinde 200 bin kişinin yaşamını altüst etti. Kakadu Ulusal Park’ında, timsahlarla dolu suların içindeki ciplerinin tepesinde mahsur kalan Alman turistler dün kurtarılırken(altta), sel sularının Rockhampton’dan sonra denize doğru akacağı belirtiliyor. (Fotoğraflar: AFP/EPA) A Dış Haberler Servisi ABD’nin Kaliforniya eyaletinin valisi Arnold Schwarzenegger, iki dönemdir sürdürdüğü görevine dün resmen veda etti. Hollywood’un ünlü ismi “Terminatör” lakaplı Cumhuriyetçi Schwarzenegger’in koltuğunun yeni sahibi ise geçen 2 Kasım’daki seçimlerin galibi Demokrat Jerry Brown. Elli yıllık Avrupa serüveninin sonu! İş, İsrailFilistin meselesine geldiğinde mangalda kül bırakmayan AKP liderleri; AB konusunda inanılmaz pişkin davrandıklarından, şimdi tavana bakıp, “Aa! Bunun sıfır sorununla ne ilgisi var?” filan yapabilirler… Nitekim AB’den sorumlu Devlet Bakanı Egemen Bağış’ın; Meriç’i kuşatacak “duvar” hakkındaki ilk değerlendirmesi Nâzım Hikmet’li dizelerle (“O duvar duvarınız vız gelir bize vız!”) olmuş… Türkiye’nin en büyük şairini malzeme ettikleri konuya bakın… Buna “pişkinlik” demezsek neye diyeceğiz? Ama mızrak artık çuvala sığmayacak kadar büyük… Brüksel’de bir dönem “enerji komiseri” olarak görev yapan Yunanistan’ın Kamu Düzeni Bakanı Hristos Papuçis, Meriç’te; “ABD ve Meksika’yı ayıran beton/çimento duvarının bir benzerinin inşa edilmesinden” söz ediyor… Meriç kıyısında sözgelimi gezintiye çıktığımızda… Kilometreler boyu hapishaneyi andıran çitlerle örülmüş koskoca bir duvar, üzerimize basacak… Karayoluyla Türkiye’ye giriş yapanların karşısına çıkan “ilk manzara” bu aşılmaz duvar olacak… Filistinlileri İsrail’den ayıran “apartheid/ayrımcılık duvarı” gibi tıpkı; AB coğrafyasından, somut fiziki bir duvarla ayrılmış olacağız… Türkiye’ye uygulanan “vizeleri kaldırmak” filan derken… Yarım asırdır süregelen “AB müzakereleri ve AB diyaloğu”; Mobese kameralar ve elektrik telleriyle donatılmış bir “duvarla” noktalanacak! Bu sırf YunanistanTürkiye arasında bir duvar olmayacak. Tam Sarkozy’nin istediği gibi AB’nin doğu sınırını tarif eden bir duvarı belirleyecek. Ve son tahlilde 27’li “yeni Avrupa’nın” bu, doğal sınırını çizecek… Schwarzenegger, 7 yıldır sürdürdüğü valilik ofisinden ayrılırken basına yaptığı veda açıklamasında Kaliforniya’nın milyarlarca dolarlık dev bütçe açığına ilişkin kendisine yönelik eleştirilerin çoğuna karşı çıkarak izlediği politikaları, aldığı kararları savundu. Geçen hafta bir radyo programına katılan Schwarzenegger, “Yönetimimin yaptıklarını tarih yargılayacaktır. Ancak ben ofisimden başardıklarımızdan duyduğum gururla ayrılıyorum. Zor seçimler yapmaktan korkmadık, uzlaşma adına ideolojileri bir kenara koyduk. Bunlar benim için siyasi bedellere neden oldu. Ancak her zaman Kaliforniya’nın çıkarı için çalıştım” demişti. Öte yandan dikkatler 63 yaşındaki Schwarzenegger’in bundan sonra ne yapacağına çevrilmiş durumda. Petek’in külleri Boğaz’a serpilecek UĞUR HÜKÜM Birçok seçenek var Los Angeles Times gazetesine geçen ay verdiği demeçte Schwarzenegger biyografisini kaleme almaktan, çevreci platformlarda yer almaya, sempozyumlarda konuşmaya, deneyimlerini aktarmaya, hatta yeniden Hollywood’a dönebileceğine kadar önünde yapacak birçok seçeneğin olduğunu söylemişti. Gençliğinde vücut geliştirme şampiyonuyken Hollywood’a adım atan Avusturya asıllı Schwarzenegger, daha sonra iş dünyası ve politikaya atılmıştı. Dev bir servete sahip schwarzenegger’in eyaletteki mali krize işaret ederek valilik maaşını almadığı belirtiliyordu. Arşivinde, Nâzım Hikmet’le fotoğrafı bulunan “eski tüfeklerden” Fahrettin Petek’in cesedi, Nâzım Hikmet şiirleri ve Dede Efendi eşliğinde yakıldı. PARİS Geçen 24 Aralık’ta yitirdiğimiz “en eski tüfekler”den, Paris Üniversitesi Biyokimya Profesörü Fahrettin Petek’e dün Komüncüler’in kurşuna dizildiği Père Lachaise Mezarlığı Krematoryumu Mauméjean Salonu’nda düzenlenen bir törenle veda edildi. Aralarında başta eşi Neriman Petek, kızı Gaye Petek ve Güzin Dino, Gökşin Sipahioğlu gibi birkaç çok eski dostu, çok sayıda Fransız meslektaşı ve Türk arkadaşları, ağabeylik yaptığı kardeşleri olan yaklaşık 100 ki şilik bir topluluk “Fahri Abi”ye son saygı görevlerini yerine getirdiler. Petek hakkında “Bir Hayat, Üç Can” (TÜSTAV) adlı biyografik kitabın yazarı Şehmus Güzel’in yaptığı tanıtım konuşmasından sonra, öğrencisi ve asistanı olarak yetişen bir diğer bilim insanı Profesör Ahmet Civaş, Petek’in kişiliğinin bilimsel önemi ve kişisel anılarını nakletti. Yaşar Kemal, Nusret Otyam, Başar Sabuncu, Güneş Karabuda gibi dostlarının yolladığı mesajlar okundu. Petek’in cesedi Fransız dostlarının tanıklıkları, kendi sözleri, iki Nâzım Hikmet şiirinin ardından çalınan De de Efendi müziği eşliğinde kendi arzusu doğrultusunda yakıldı. 1922’de İstanbul Rami’de doğan Fahrettin Petek Bergama’da eczacılık yaptığı yıllarda aktif bir solcuydu ve daha sonra Türkiye Sosyalist Emekçi Köylü Partisi’nin kuruluşunda aktif rol oynadı. 1949’da siyasi nedenlerle Fransa’ya göçen Petek, vatandaşlıktan çıkartıldığı ülkesine tam 40 yıl sonra dönebildi. Gerçek bir laik ve demokrat cumhuriyetçi olan Fahri Ağabey’in külleri önümüzdeki aylarda Türkiye’ye getirilip çok sevdiği İstanbul Boğazı’nın sularına serpiştirilecek. Çirkin bir medeniyetler çatışması sınırı Berlin Duvarı’nın yıkılmasından 20 küsur yıl sonra böylelikte Avrupa toprakları üzerinden, bu defa “medeniyetler çatışması coğrafyasının” sınır uçlarını belirleyen bir yeni duvar geçecek… Sözü edilen duvar salt AB adayı bir ülkeye karşı AB içinden geçen bir duvar olmakla kalmayacak… Aynı zamanda NATO müteffikleri arasından geçen bir duvar olacak. Siz NATO müttefiklerini korumak için topraklarınızda misal! “füze kalkanı” barındıracaksınız; müttefikler size “duvar” örecek… Türkiye’nin Yunanistan ve Avrupa ile ilişkileri, ABDMeksika ilişkilerinden farklı…. Bu coğrafyadaki bir duvar, “kaçak göçmenlere karşı” alınan bir güvenlik önleminin çok ötesinde; tarihin ve kültürün yüklediği tüm anlamlarla teçhiz edilmiş bir İnebahtı/Lepanto duvarı olarak çıkacak karşımıza… Küreselleşme çağında, Ege ortasındanAvrupa’nın çok kentinde anısı hâlâ korunançirkin bir “Lepanto duvarı” geçecek. Bu “duvara” tez elden hayır demeliyiz. nilgun@cumhuriyet.com.tr VEFAT Baromuzun 51555 sicil sayısında kayıtlı ANMA Değerli büyüğümüz biricik annemiz Babamız AVUKAT İSMAİL GÜNGÖR DENİZMEN vefat etmiştir. Aziz meslektaşımızın cenazesi 04.01.2011 Salı günü (bugün), Bebek Camii’nde kılınacak öğle namazını müteakip, ebedi istirahatgâhına defnedilecektir. Merhuma Tanrı’dan rahmet, kederli ailesine ve meslektaşlarımıza başsağlığı dileriz. SÜHA CANBAY’ı kaybettik... Artık yokluğu var... SEMİHA ERKAN’ı ölümünün 2. yılında sevgi, saygı ve rahmetle anıyoruz. İSTANBUL BAROSU BAŞKANLIĞI TÜRK KALP VAKFI Sigara içenler bugün kendinize bir fırsat yaratın sigarayı bırakın. 19 Mayıs Cad. No:8 Şişli / İSTANBUL Tel: (212) 212 07 07 (pbx) • http://www.tkv.org.tr damadı Fatih Kuşçu, AİLESİ kızı Niki, oğlu Panda... C MY B C MY B Kızı Serra Canbay Kuşçu,