Catalog

3 KASIM 2007 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi?cumhuriyet.com.tr Beklenen oldu, akaryakıt ve sigaradaki ÖTV tutarları yüzde 25’i bulan oranlarda artırıldı 13 İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Seçimin bedeli yurttaşa ZAM KARARI YOK Koyun Can... Koyun can, kasap et derdinde... Sağırlar diyaloğu... Rice’ın gelişi, Erdoğan’ın gidişi ekseninde, en kritik görüşmeler, pazarlıklar üzerine yapılan açıklamalar, yorumlar, birinci ağızdan BushErdoğanRiceIrakİran cephesinden en yetkili liderlerin konuşmaları... ayrı dillerden, ayrı tellerden, ayrı öncelikler, ayrı gündemler, ayrı niyetler, ayrı sonuçlar.. içeriyor. Ortak tek yanları, olabildiğince anlaşılmaz, kaypak, kendi kamuoylarının tatmin edilmesine yönelik, her telden çalınabilecek esneklikte özenilmiş metinler olması.. sayılabilir. En trajikomik boyut, bizim penceremizden; söz konusu görüşmeler, toplantıların içeriği, ana gündemi son PKK terör eylemleri, tezkere bağlantılı, çıkılmış, bir anlamda geri dönüşü olmayan yolda çözümler üretilmesi üzerine... Ortak metinler, görüşler ortaya çıkarılamasa da Türkiye’nin tezleri anlatılmış olacak, geri dönüşü olmayan yolda yürünürken yapılması gereken son uyarılar yapılmış, alınabilecek destekler alınmış olacak. Başta ABD, görüşmelere katılan ülkeler, siyasi liderler açısından bu bir araya gelişlerin, görüşmelerin odağında Ortadoğu gelişmelerinin bütünü, her bir ülke açısından da kendi çıkar ve gündemleri ile önceliklerinin başı çekiyor olması... Zaten söz konusu toplantılar, görüşmelerin trafiği, gündemleri, bizim için yaşamsal tezkere ve son PKK terör eylemleri ile ilişkili olarak belirlenmemişti. Başbakan Erdoğan, PKK terörü ile gündeme ağırlığını koymak isterken, Bush’un İran için Türkiye’yi zorlayacağı, oldubitti ile Dimyat’a pirince giderken eldeki bulgurdan olma olasılığının güçlü olduğu başından biliniyor. Dün Rice’ın Türkiye’ye gelişini protesto eden meslek örgütleri liderlerinin açıklamalarındaki gündem, bu trajikomik tabloyu fazlası ile çıplak ortaya koyuyor; Ortadoğu halklarına dayatılan, Pentagon’da tasarlanmış planlara karşı çıkılırken en güncel slogan “İran Irak olmasın”, Rice’ın Ortadoğu’daki 6 günlük gezisinin içeriğinin, gündeminin yeni BOP gelişmeleri, ekonomik yapıları çökertilmiş ülkelerin, fiili işgal, savaşlarla daha da sömürgeleştirilmeleri olduğu anımsatılarak, yeni çocukların ölümüne, kanların dökülmesine, gözyaşlarına karşı çıkılıyor. ??? Tabii meslek örgütlerimizin liderlerinin yine önceden bugün için tasarlanmış mitinglerinde de öne çıkarılacak emperyalizmin Türkiye ve Ortadoğu projelerine karşı duruş, Türkiye için demokratikleşme gündeminin anlamı ve haklı içeriği, Türkiye için yaşamsal kendi sıcak gündemini gölgelemeye yetmiyor. AKP iktidarı, Erdoğan hükümeti, tezkere, PKK’nin son terör eylemlerinin ardından yaşanan gelişmelerde, hükümetin resmi sloganı haline gelen “sözün bittiği yerde” Türkiye gündemini, bu emperyal çıkarlar gündemli toplantıların içinde, ağırlıklı gündem yapmaya çalışıyor. Aslını ararsak, yaşanan sıcak gelişmeler, Türkiye’nin yaşamsal gündeminin sonuçları anlamında bu emperyal çıkarlar gündemli toplantıların da gündemlerinin en azından birinci, güncel maddesi olmasını gerekli kılıyor. Nereden bakarsanız bakın, emperyal çıkarların tarafları, Ortadoğu ülkelerinin tümü için Türkiye’nin içine sokulduğu cenderede girdiği, bir anlamda dönüşü olmayan yol, tüm tarafları, tüm sonuçları ile çok yakından ilgilendiriyor. ABD büyük emperyal çıkarlar, kanlı petrol savaşları adına kanlı savaş alanı yaptığı Irak bataklığında, ister birinci elden stratejik planı olduğu için, isterse zorlandığından.. sonuçta pek fark etmiyor; Kuzey Irak’ta fiilen ayrı bir Kürt devleti yaratmış bulunuyor. Askeri gücünün işgali altında, sorumluluğunda olduğu topraklardan beslenmesi, örgütlenmesinden silahlanmasına kadar sorumlu olduğu terör örgütü PKK, Türkiye’de kanlı terör baskınları gerçekleştiriyor. Uluslararası hukuk kuralları içinde Türkiye’nin kendisini savunma hakkına karşı çıkma hakları olmadığı halde, çıkarları ile çatıştığından, Türkiye’nin kendisini savunmasına, çıkarlarına doğrudan karşı çıkılıyor. Stratejik ortak düşü, stratejik çıkar çelişkisi ile çatışıyor.. İktidarını, ılımlı İslam savaşımını ABD, dahası AB emperyal çıkarlarına, siyasi iktidarlarına borçlu olan hükümet, ödünsüz savunmak zorunda olduğu Türkiye çıkarları ile kendi çıkarları arasında iki arada bir derede sıkışmış bulunuyor. Çıkarlar ekseninde dış siyaset, insanlığın var oluşu ile çelişkili olarak barış ekseninden değil, en kirlisinden, acımasızından emperyal çıkarlar ekseninden yürüdüğünden, emperyalizmin yeni atakları, yeni savaşçı stratejileri ile iyice kirlenip karardığından, olup bitenlerin görülmesi, algılanması, gerçekler de iyice karanlıkta kalıyor. Deneyimli siyasetçilerin kirli, ustalıklı oyunları ile yürütülen medyatik savaşlarda.. diplomasi ataklarında olup bitenleri anlayabilmek gerçekten güçleşiyor. Erdoğan hükümeti, iktidar olarak dönemeyeceği bir yolda, PKK terörüne son verme amaçlı tezkere sonrası gelişmelerde, dünya ölçeğinde meşruluk, güç kazanmak üzere mi; bu emperyalizmin çıkarları gündemli toplantıları beklemeyi stratejik bir araç olarak mı kullanıyor? Yoksa sıkıştığı, yürümekte zorlandığı bir yolda zaman kazanmaya mı çalışıyor? Galiba hangisinin olduğu çok da önemli değil.. Sonucun Türkiye çıkarlarına yönelik bir yol haritası çizmesi önemli... soner@cumhuriyet.com.tr Güler yine ağız değiştirdi Ekonomi Servisi Yaklaşık 15 gün önce “Zam kararı aldık, buna ilişkin açıklamayı Maliye Bakanı Unakıtan yapacak, benim yapmam doğru olmaz” diyen Enerji Bakanı Hilmi Güler, dün ise ağız değiştirerek zamma ilişkin bir karar almadıklarını söyledi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, TEDAŞ yönetiminin elektrik zammına ilişkin görüşmelerini sürdürdüğünü belirterek “Şu an itibarıyla bu konuya ilişkin net bir karar verilmiş değil. İlgili bakanlıklarımız da bunu uygulamaya yönelik bir karar almış değil” dedi. ODTÜ Teknokent tarafından düzenlenen GirişimciYatırımcı Zirvesi’nin açılışında soruları yanıtlayan Güler, olası sınır ötesi operasyonla birlikte bölgeye yönelik elektrik kesintisi uygulanıp uygulanmayacağına ilişkin olarak “Irak’a elektrik veriyoruz, PKK’ye vermiyoruz. Bunu komşumuz olduğu için ve dış politika gereği yapıyoruz. Elektriği hem özel sektör hem de kamu birlikte veriyor” dedi. Türkiye’nin İran ile yaptığı doğalgaz anlaşmasına yönelik ise çalışmaların kararlılıkla sürdüğünü ifade eden Güler, yakında İran Elektrik Bakanı’nın Türkiye’ye geleceğini söyledi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Bütçede hedefleri tutturamayan AKP hükümeti, çareyi yine dolaylı vergilere yüklenmekte buldu. Hükümet 2007 bütçe hedeflerine ulaşabilmek için akaryakıt ve sigarada Özel Tüketim Vergisi’ni (ÖTV) artırdı. ÖTV, sigarada adet başına 7 YKr’den 7.5 YKr’ye (yüzde 7), LPG’de ise kiloda 79 YKr’den 99.8 YKr’ye (yüzde 25) yükseltildi. Hükümet, seçim harcamaları nedeniyle sapan 2007 bütçe hedeflerini tutturamamasının bedelini vatandaşa çıkardı. Akaryakıt ve sigarada, uzun süredir konuşulan ÖTV artışı gerçekleştirildi. ? Akaryakıt ürünlerinden motorinde yüzde 10.78, doğalgazda yüzde 9.52, araçlarda kullanılan LPG’de yüzde 15.77, evlerde kullanılan LPG’de yüzde 17.13 oranında ÖTV artışı yapıldı. Bir paket sigaradan alınan ÖTV tutarı da 1.5 YTL ’ye çıkarıldı. Bakanlar Kurulu’nun ÖTV artışlarına ilişkin Resmi Gazete’de yayımlanan kararına göre, sigarada adet başına alınan ÖTV, 0.070 YTL’den 0.075 YTL’ye çıkarılırken LPG’den alınan ÖTV ise kiloda 0.7940 YTL’den 0.9980 YTL’ye yükseltildi. Yapılan artırımla bir paket sigaradan alınan ÖTV 1.4 YTL ’den 1.5 YTL ’ye yükseldi. Artış “tütün içeren purolar, uçları açık purolar ve sigarillolar, tütün içeren sigaralar, tütün yerine geçen maddelerden yapılmış purolar, uçları açık purolar, sigarillolar ve sigaralar, içilen tütünler ile enfiye ve çiğnemeye özgü tütünü” içeriyor. Oktanı 95 ve üzerinde, ancak 98’den az olan kurşunsuz süper benzinde ÖTV litrede 1.4765 YTL, oktanı 98 veya daha fazla olan kurşunsuz süper benzinde de ÖTV litrede 1.5985 YTL olarak belirlendi. Oktanı 98’den az olanlar ve oktanı 98 veya daha fazla olan kurşunlu süper benzinde ise ÖTV litrede 1.4800 YTL’ye çıkarıldı. Motorin, marine diesel, motorinde ise ÖTV 0.9245 YTL oldu. Sıvılaştırılmış ve gaz halindeki doğalgazda ÖTV 0.6326 YTL, motorlu taşıtlarda yakıt olarak kullanılacak olan diğerlerinde 0.0230 YTL’ye yükseltildi. 2007 yılında yapılan seçim harcamaları nedeniyle bütçede ortaya çıkan öngörülmeyen açığı küçültmek için ek gelir önlemleri alınması kararlaştırılmış, bu kapsamda ÖTV artışı ve elektrikte zamma gidilmesi öngörülmüştü. ÖTV TUTARINDAKİ ARTIŞ ORANLARI YÜZDE 25’LERİ BULDU İLK ZAM PHİLSA’DAN Sigarada ÖTV tutarının arttırılmasının ardından PhilipMorrisSabancı (Philsa) zamlı sigara fiyatlarını açıkladı. Buna göre Philsa, bugünden geçerli olmak üzere sigara fiyatlarına 15 YKr ile 35 YKr arasında değişen miktarlarda zam yaptı. Böylece Philsa’da en ucuz sigaranın fiyatı 2.50, en pahalası ise 6 YTL oldu. Hükümet üyeleri birbiriyle çelişiyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Yeni hükümetin kurulmasının üstünden iki ay geçmesine karşın, ekonomide bakanlarının birbirleriyle çelişen açıklamaları dikkat çekiyor. İstihdamdaki yüklerin azaltılması: Sanayi Bakanı Zafer Çağlayan 4 Eylül’de “Ocak 2008’den itibaren, SSK prim yükünü 5 puan indireceğiz” dedi. Hazine’den sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Şimşek, 27 Ekim’de “Bu aşamada, indirim yapmayacağız” diye konuşunca, Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren, kendisini “Koşullar oluştuğunda, indirim yapılacaktır” diye düzeltti. IMF ile ek önlemler: Şimşek, Washington dönüşü 26 Ekim’de “IMF ile gözden geçirmenin bitmesi için, ek önlemler alınması gerekir” dedi. Ekren, 27 Ekim’de “Bütçe yasası hazırlanırken, gerekli önlemler göz önüne alınmıştır. Ayrıca ek önlemler almayacağız” diye düzeltti. Vergiler: Başbakan Erdoğan 6 Kasım’da “Özel İletişim Vergisi oranının yüksek olduğunu ve 2008’de 5 puan indirileceğini” açıkladı. Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 25 Eylül’de “Özel İletişim Vergisi’nde indirim söz konusu değil” diye açıklama yaptı. TÜFE YÜZDE 1.81 Zeytinde fiyat kuraklıktan beter BURSA (Cumhuriyet) Marmara Zeytin Tarım Satış Kooperatifleri Birliği’nin (Marmarabirlik) açıkladığı 20072008 ürünü zeytin alım fiyatlarına üretici kooperatiflerinden tepki geldi. Kuraklıktan etkilenen üreticilerin, birliğin aldığı kararla ikinci kez yıkıldığını savunan kooperatif yöneticileri, fiyatların yeniden gözden geçirilmesini istedi. Marmarabirlik, bu sezonun zeytin başfiyatını 5 YTL olarak belirlerken, 360 dane/kilogram 1.4 YTL, 370410 dane/kilogram (ezmelik) için 1.25 YTL fiyat açıkladı. Birlik, üst yağlık zeytinin kilogramını 1.10 YTL, dip yağlığın ise 0.75 YTL ’den alacağını duyurduğu açıklamasında, 300360 daneli ürünlere kota uygulanacağını da anımsattı. Gemlik Zeytin Tarım Kooperatifi Başkanı İbrahim Aksoy, “Bir üründe yüzde 28, bir diğerine yüzde 28, bir diğerine ise yüzde 7’lik zam yapılmış. Bu kararlarda ne akıl ne de mantık var. 50 bin üreticiyi temsil eden bir birlik, biriki kişinin inisiyatifine bırakılamaz. Fiyatların tekrar gözden geçirilmesini istiyoruz” diye konuştu. TBMM Tarım Komisyonu üyesi ve AKP Bursa Milletvekili Ali Koyuncu da kuraklık nedeniyle dane kaybı yaşayan zeytin üreticilerinin, düşük alım fiyatı karşısında ciddi bir sıkıntı yaşayacaklarına dikkat çekti. Koyuncu, “Birlik, 2005 yılında 360 dane zeytini 2.15 YTL ’den almış. 2007 yılında ise 1.40 YTL ’ye alacak. Acaba piyasadaki zeytin fiyatlarında bir düşüş mü oldu? Yoksa o yıllarda burası yanlış mı yönetildi? Bu farklılığın kamuoyuna açıklanması gerekiyor” dedi. Enflasyon zirve yaptı Ekonomi Servisi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ekim ayında tüketici fiyatları (TÜFE) yüzde 1.81 artarken, üretici fiyatlarının (ÜFE) yüzde 0.13 gerilediğini açıkladı. Ekim ayında enflasyon TÜFE bazında yüzde 1.81’le son 17 ayın en yüksek düzeyinde gerçekleşti. Yıllık bazda ise TÜFE’deki artış, yüzde 7.70, ÜFE’de ise yüzde 4.41 olarak gerçekleşti. Marmarabirlik’in açıkladığı zeytin alım fiyatlarına üreticiler tepki gösterdi: 50 bin üreticiyi temsil eden bir birlik, biriki kişinin inisiyatifine bırakılamaz.” TÜSİAD Başkanı Yalçındağ ve TTGV Başkanı Fikret Yücel, 7. Teknoloji Ödülleri’nin finalistlerini açıkladı. En fazla üniversiteli işsiz Türkiye’de ? TİSK, OECD raporuna göre Türkiye’nin, uzun süreli işsizlik oranı artışında 5. sırada olduğunu duyurdu. Türkiye, üniversiteli işsizlerde ise birinci sırada. Ekonomi Servisi Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) 2007 Yılı İstihdam Raporu’na göre, 28 üye ülke içinde Türkiye’nin, uzun süreli işsizlik oranı artışında 5. sırada yer aldığına işaret etti. Raporda yer alan verilere göre, uzun süreli toplam işsizlik oranı Türkiye’de 2003 yılında yüzde 24.4 iken 2006’da yüzde 35.8’e yükseldi. Bu durum, uzun süreli işsizlik oranının üç yılda 11.4 puan arttığı anlamına geliyor. Rapora göre, aynı dönemde OECD genelindeki işsizlik artış hızı ise sadece 1.3 puan oldu. Türkiye açısından bir olumsuz sonuç da kadın işsizler konusunda ortaya çıkıyor. Türkiye’de uzun süreli kadın işsizliği oranı aynı dönemde yüzde 30.9’dan yüzde 44.2’ye çıktı. OECD’nin “Bilim, Teknoloji ve Endüstri 2007” raporuna göre ise üye ülkeler arasında Türkiye yüzde 12.5 ile üniversite mezunu işsizler açısından birinci sırada. İşsiz kadın üniversite mezunu sıralamasında da Türkiye yine birinci sırada. Rekabet’e ‘Milli Görüşçü’ başkan ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Rekabet Kurulu Başkanlığı’na Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı atandı. Kaldırımcı 19951999 döneminde Refah Partisi Kayseri Milletvekili olarak görev yapmıştı. Kaldırımcı, milletvekilliği sırasında Plan ve Bütçe Komisyonu Üyeliği ve TBMM Bilgi ve Bilgi Teknolojileri Grubu Başkan Yardımcılığı görevlerini yürüttü. Eski Başkan Mustafa Parlak’ın 3 Haziran 2007 tarihinde görev süresinin dolmasıyla boşalan başkanlık, başkan vekili Tuncay Songör tarafından yürütülüyordu. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanlığı’na da borsanın eski başkan yardımcılarından Hüseyin Erkan atandı. Erkan görevi, iki dönemdir bu görevi yürüten Osman Birsen’den devraldı. UND, Rekabet’e başvuruyor Ekonomi Servisi Deniz taşımacılığı şirketi UN RoRo İşletmeleri’nin küçük ortağı Uluslararası Nakliyeciler Derneği (UND), UN RoRo’nun ABD’li Kohlberg Kravis Roberts’a satışının durdurulması için Rekabet Kurulu’na başvurulacağını açıkladı. UND’den yapılan açıklamada, UN RoRo’nun satış işlemi gerçekleşmeden (sefer başına) 130 Avro zam yapılması kamuoyunda kaygılara neden olduğu belirtildi. Yalçındağ: Teknolojik gelişme için yeni politika oluşturulmalı Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Arzuhan Yalçındağ, bilim, teknoloji ve inovasyona yapılan yatırımların artırılması için yeni politika üretilmesinin gerekliliğine dikkat çekti. TÜSİAD, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ve Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV) işbirliğiyle düzenlenen 7’nci Teknoloji Ödülleri’nin 14 finalistinin tanıtıldığı toplantıda konuşan Yalçındağ, “Ödül kazananlar 11 Aralık’ta belli olacak. Bu ödüllerle sanayiciler ve gençleri, teknoloji alanında, araştırma ve yatırım yapmaya teşvik etmeyi amaçlıyoruz” dedi. CUMHURİYET 13 K