Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
21 HAZİRAN 2003 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
KULTUR kultur(« cumhuriyet.com.tr 15
OyunciL Gregory Peck sürekli özgürlüğü savundu, ırkçılığa ve savaşa karşıydı
Hollywood'undemokratı
JLSU SELÇUK
Hollywood'un Altın. Çağı'nın adlanndan
Cregory Peck, 12 Haznran'da 87 yaşında ya-
şama veda etti. 55 yılı kapsayan sinema oyun-
culuğu boyunca Alfred Hitchcock, King Vi-
dor, John Huston, Klia Kazan, J. Lee
Thompson, Stanley E»onen, Henry Hatha-
way, John Frankenheimer, Raoul VValsh,
Wiîliam Wyler gibi önemli yönetmenlerle ça-
lıştı. Hollywood'un özgürlükten yana seçkin
demokratlanndandı. " T o Kill a Mocking-
bird'Me (Bülbülü Öldürmek/62) canlandırdı-
gı beyaz bir kadına teca-vüzle suçlanan bir zen-
ciyi savunan avukat Atticus Finch rolüyle Os-
car'ı aldı. Tipik bir Gürıey kasabasındaki bas-
kın ırkçılığı ışleyen bu fllmdeki güçlü yorumu
için sorulduğunda şöyle yanıtlamıştı: "46 yıl-
lık yaşamım boyunca t»abalık, aile ve çocuk-
larla ilgili edindiğim r ü m duygularımı, de-
neyimlerimi bu rolüme aktardım. Aynca ay-
rımcılığı, eşitsizlikler, >akalanan şanslar ve
doğuştan gelen ayncalıklar hakkındaki dü-
şûncelerimi, duygulanmı da ekledim."
Peck, 1948'de politücada hıç şansh görün-
meyen Harry T r u m a n ' ı destekleme kam-
panyasma katılmıştı. E>emokrat partinin ya-
nında olduğunu her zaman acıkça ortaya koy-
muş, Vietnara savaşıyla ilgili eleştirilerini
açıkça göstererek Gordon Davidson'ın savaş
karşıtı filmı "The Trial of the Catonsville
Nine"ın (72) yapımcılığını üstlenmişti.
Peck'in ırkçılığa, kaba kuvvete bakışı yer al-
dığı filmlerde de görülür. Kazan'm yönettiği
48 yapımı ünlü "Gentleman's Agre-
emenf'ta (Namus Sözâi) kendini Yahudi di-
ye tanıtan ve Yahudi diişmanlığını eleştiren
bir gazeteciyi oynadı.
Moby Dlck'ln Kaptan Ahab'ı
Uzun bir süre sonra, 71 'de Peck, menajerinin
bu gazeteci rolünü ona uygun bulmadığını,
"kendine Hoüywood'da bir yer ediniyorsun,
birçok kişi bu filmden hoşlanmayacak. Irk-
çılık biliyorsun ki bu ülkede çok derin kar-
maşık bir konudur" dediğini basına açıkla-
mıştı.
5 Nisan 1916'da La Jolla, California'da Ir-
landa kökenli eczacı bir babayla Missouri'li bir
anneden dünyaya gelen Eldred Peck, 6 yaşm-
dayken annesiyle babası aynlınca yalnız bir
çocukluk dönemi geçirdi. On yaşına gelince
Los Angeles'taki St John Katolik askeri oku-
luna gönderildi. Burada sıkı bir dini eğitim al-
dıktan sonra California'daki Berkeley Üniver-
sitesi'nin îngiliz Dili bölümüne girdi. Berke-
ley'de bir rastlantı sonucu tiyatro oyunculuğu-
na başladı. Kampusun tiyatro yönetmeni "Mo-
by Dick" oyunu için uzun boylu birini anyor-
du. Peck'se 1,89'luk boyu ile bu rol için sanki
Gregory Peck, Jennifer Jones'la "The Man in the Gray Flannel Suit" (1956) fîlminde.
biçilmiş kaftandı. 39'da diplomasını alınca ce-
binde 195 dolarla, Eldred adını ardında bırakıp
Gregory'i edinerek Ne\v York'a geldi. Sanford
Meisner'la Martha Graham'den oyunculuk
dersleri aldı. 42'de "Morning Star'Ma (Sabah
Yıldızı) Broadway'de sahneye çıktı. Dişçi fa-
turasını ödeyebilmek için Jacques Tourne-
aktördü. Western, serüven, komedi, polisiye,
psikolojik gerilim, savaş ve epik içerikleri olan
filmlerde oynadı, tümünde de etkili yorumlar
getirdi perdeye.
King Vidor'un "Duel in the Sun" (Kanlı
Aşk/47) fîlminde Peck izleyicinin karşısına bir
anti kahraman olarak çıktı. Bu epik vvestern'de
• Gregory Peck, çok değişik rolleri, ayrı karakterleri oynayabilen,
başarıyla yansıtabilen bir aktördü. Western, serüven, komedi,
polisiye, psikolojik gerilim, savaş ve epik içerikleri olan filmlerde
oynadı, tümünde de etkili yorumlar getirdiperdeye.
ur'ün "Days of Glory"sinde (Zafer Günle-
ri/44) başrolü üstlendi. MGM'in patronu Lo-
uis B. Mayer'le "Rüzgâr Gibi Geçti"nin ün-
lü yapımcısı David Selznick, Peck'teki oyun-
culuk yeteneğine dikkat ederek sinemanın ona
salt faturalannı ödemekten öte bir şey olduğu-
nu gösterdiler.
Gregory Peck, çok değişik rolleri, ayn karak-
terleri oynayabilen, başanyla yansıtabilen bir
sinik, ahlak dışı, küstah, şiddet dolu bir katili
canlandırdı. Film çok iş yaptı fakat Peck'in be-
yazperdede canlandırdığı öteki kimliklerin
olurnlu etkisini kırmaya yetmemişti.
Ünlü bir edebiyat klasiğinde "Moby
Dick"teki (Beyaz Balina'56) Kaptan Ahab'ta
sergilediği oyunculuğu onu unutulmaz kılacak-
tı. "Peck'in oyunculuğu sinema dünyasında
yeterince değerlendirilmedi" demişti "Mo-
Peck, "To Kill a Mockingbird" filminde
Avukat Atticus Finch rolünde.
by Dick"in yönermeni John Huston, "insan-
ların ona yakıştırdıkları imajdan son dere-
ce rahatsızdı. Bu resmi değiştirmek amacıy-
la Kaptan Ahab'la olağanüstü sert, güzel
bir oyunculuk sergiledi". Başkan Abraham
Lincoln, General MacArthur, Yazar F. Scott
Fitzgerald gibi çok ünlü kişileri canlandırdı.
Cerçek bir beyefendl
Bunun yanı sıra, antipatik, nefret edilen
tiplemelerde de çekinmeden yer aldı. "The
Boys from Brazil'de (Vahşetin Çoçuklan
/78) eski birNazi olan Dr. Josef Mengele ro-
lündeydi. "Cape Fear"in (Korku Burnu/62)
ikinci çeviriminde de (91) yer alan Peck için
yönetmen Martin Scorsese: "Onun profes-
yonelliğini, cömertliğini, davranışlarında-
ki zarafeti hiçbir zaman unutamam. Ger-
çek bir beyefendiydi" dedi. "Roman Holi-
day"deki (Roma fatili/53) rol arkadaşı Aud-
rey Hepburn'a Peck'i sorduklannda: " O
büyük adamların yalınlığına, gerçek in-
sanların büyüklüğüne sahip" demişti.
Amerikan Film Enstitüsü'nün kuruculann-
dandı. Hollywood'un 40"lı-50'li yıllannın ef-
sane aktörü Gregory Peck aynca cesareti, dü-
rüstlüğü, iyilikseverliği, dedikodusuz özel
yaşamıyla da örnek biri olarak tanındı...
Kurban / El Segundo Nombre Başrollennde Enca
Pnor, Denıs Rafter ve Trae Houlihan'ın oynadıklan
fılmin yönetmeni Francisco Plaza. FiLmde ölen babasının
hayatını araştıran ve bu araştırmalan sonucunda onun
tehlıkeli bir insan olduğunu keşfeden bir kızın karşılaştığı
ilginç olaylar. (Beyoğlu Sinepop, Beyoğlu Fitaş, Şişli
Movieplex, Mecıdiyeköy Odeon, Etiler Movieplex,
Çemberlitaş Şafak, Bahrköy Avşar, Avcılar Avşar,
Kadıköv Tepe, Kadıköv Rexx, Suadıve Movieplex)
• Berii Unutma / Svveet Home Alabama
Başrolünde Reese \Vitherspoon ve Patnck Demmpsey'ın
oynadığı fılmin yönetmeni Andy Tennant. "Nereye
kaçarsanız kaçın aşk sizi mutlaka bulur" noktasından
hareket edilen fılmde yakışıklı erkek ıle doğru erkek
arasında bu seçim yapmaya çalışan New Yorklu moda
tasanmcısı Melanie'nin yaşadıklan konu edilıyor.
(Akatlar AFM, Altunizade Capıtol, Ataköy Galleria,
Bahçelievler Holidayplex, Bahrköy Avşar, Beyoğlu AFM,
Beyoğlu Atlas, Çemberlitaş Şafak, Dolmabahçe
Shop&Miles, Etiler AFM, Etiler Peugeot, Fulya Siemens,
tdealtepe AFM, Kadıköv As, Kadıköv Moda, Kadıköv
Cinemaxx, Kozyatağı Cinepol, Maslak Prenses,
Mecidiveköy Ödeon, Silivri Cinecity, Suadiye Movieplex,
Şaşhnbakkal Çarşı. Şişli Movieplex, Teşvih'ye AFM,
Cmraniye AFM, Usküdar Movıegold, Yeşilkb'y Peugeot,
Zeytmburnu Cinecity)
• Asabiyim / Anger Management Başrollennde
Jack Nıcholson ile Adam Sahdler'ın yer aldıklan filırri
Peter Segal yönetiyor. Filmde 'öfke yönetimi' programına
dahil olan Dave Buznik'in uzman doktor Buddy Rydle ile
yaşadığı absürd olaylan anlatıyor. (Altunizade Capitol,
Akatlar AFM, Ataköy Atrium, Ataköy Galleria, Avcılar
Avşar, Beylikdüzü AFM, Bahçelievler Holidayplex,
Bahçelievler KadirHas. Bahrköy AFM, Bakırköy Avşar,
Beyoğlu AFM, Beyoğlu Emek, Çemberlitaş Şafak,
Dolmabahçe Shop&Miles, Etiler AFM, Etiler Movieplex.
Etiler Peugeot, Fulya Siemens, G.OP Mass, tdealtepe
AFM, Kadıköv Süreyya, Kadıköv Tepe, Kavacık Boğaziçi,
Kozyatağı Cinepol, Maltepe
Karya, Maslak Seba,
Mecidiveköv Odeon, Ortaköy
AFM, Ortaköy Feriye,
Osmanbey Gazi, Pendik Oscar,
Silivri Cinecity, Suadiye
Moviplex, Şaşhnbakkal Beko,
Şişli Kent, Teşvikiye AFM,
Ümraniye AFM, Yeşilköy
Cinecity, Zeytinburnu Olivium)
• Kurşun Geçirmez /
Bulletproof Monk Keşış,
görevı sınırsız gücün anahtan
olan bir el yazmasını korumak
olan bir dövüş sanatlan
ustasıdır. Görevi el yazmasının
yeni koruyucusunu yani sokak
serserisı Kar'ı bulmak ve
eğitmektir. Sonunda bir araya
gelen ve çalışmaya başlayan
ikilı aynı zamanda 60 yıldır el
yazmasının peşınde olanlara
karşı da mücadele ederler. John Woo'nun
yönettiği fılmin başrollennde Chovv Yun-Fat
ve Seann Willıam Scott rol alıyorlar.
(Altunizade Capitol, Avcılar Avşar, Bahrköv
Avşar, Beyoğlu AFM, G.O.P. Mass, Idealtepe
AFM, Kadıköv Holbrwood, Kadıköv Tepe.
Kavacık Boğaziçi, Maslak AFM. Mecıdiyeköy
Odeon, Cmranive AFM. Zeytinburnu Cinecity)
• Ispanyol Pansiyonu / L'auberge
Espagnole Xavıer Paris'te ekonomı okuyan
bir öğrencidir. Bir aile dostu ona mezun
olduktan sonra Ispanyolca öğrenmesı şartıyla
Maliye Bakanlığı'nda ış vereceğıne söz
vermıştır. Barcelona'ya gider ve her bın
Avrupa'nın farklı köşelerinden gelen yeni
arkadaşlar ıyla yeni deneyimler onu çok
değiştirecektir. Cednc Klapısch'ın yönettiği
fılmde başrolleri Rornam Duris. Cecile De
France ve Audrey Tautou paylaşıyorlar.
(Beyoğlu Alkazar Nışantaşı Mo\ieplex, Şişli Movieplex,
Kadıköv Broadnay)
• Kumun Altnda / Sous La Sable IVumlu. dinguı.
birlikte çeyrek yüzyılı devırmış, çocuksuz, Parisli yaşlı
çift Jean ile ve Marie şehrin gürültüsünden uzakJaşıp
btraz nefes almak için yazlıklanna giderler. Fakat Jean'ın
kaybolmasıyla olaylar esrarengız bir havaya bürünür..
Başrollennı Charlotte Rampling ve Bruno Cremer'in
paylaştıklan fılmin yönetmeni François Ozon. (Beykoz
Acarkent, Kadıköv Sinema Tek Pendik Oscar)
• Telefon Kulübesi / Phone Booth Manhattan'dakı
bir umumı telefon kulübesuıde geçen bir genlım
serüvenini anlatan fılmin yönetmeni Joel Schumache.
Başrollerde Colin Farrell, Katie Holmes, Radha Mitchell
ve Kiefer Sutherland yer alıyorlar. (Beyoğlu Sinepop,
Beyoğlu AFM, Şişli Moviepİex, Nişantaşı Movieplex,
Mecıdiyeköy Odeon, Etiler Movieplex. Etiler AFM.
Akatlar AFM, Ortaköy Feriye. Çemberlitaş Şafak,
Zeytinburnu Cinecity. Bakırköy Avşar. Bakırköy AFM.
Ataköy Galeria, Bahçelievler Holidayplex, Bahçelievler
KadirHas, Avcılar Avşar, Beylidüzü AFM, Kadıköv
Kadıköv, Kadıköv Tepe, Altunizade Capitol, Suadıve
Movıeplex, Ümraniye AFM)
• Matrix 2 / The Matrix-Reloaded Andy ve Larry
Wachowski kardeşlerin yönettiklen fılmin başrollennde.
Keanu Reeves, Lawrence Fishburne, Carrie-Anne Moss.
Ffugo Weaving, Matt McColm ve Monica Belluccı
oynuyor. (Altunizade Capitol,
Avcılar Avşar, Bağcılar Site,
Bahçelievler Holıdayplex,
Bahçelievler KadirHas, Bahrköy
AFM, Bahrköy Avşar. Bahrköy
fncirli, Bayrampaşa Cinebav,
Beylikdüzü AFM. Beyoğlu AFM.
Beyoğlu Lale, Büyükçekmece
Favori, Çemberlitaş Şafak, Etiler
Movieplex, Fatih Feza, Galleria
Prestıge, tdealtepe AFM, Kadıköv
As. Kavacık Boğaziçi. Kozyatağı
Cinepol, Maltepe Karya,
Mecidiveköy Odeon, Ortaköy
Feriye, Osmanbey Gazi. Pendik
Oscar, Silivn Cinecity, Ümraniye
AFM, Üsküdar Movıegold,
Zeytinburnu Cinecity)
• Donnie Darko Jake
Gyllenhaal, Jena Malone, Mary
McDonnell ve Patnck Svvayze'nın
rol aldıklan fılmi Rıchard Kelly
yönetiyor. Filmde Ronald Reagan'ın son başkanlık
yıllannda, bir güney kentmin banliyösünde, Stephen
King meraklısı annesi, T\
T
karşısmda uyuklayan babası
ve ikı kızkardeşıyle yaşayan. ılişkılen bozuk, şizofrenı
tedavisi gören sorunlu bir yeniyetme Donnie Darco'nun
hıkâyesı anlatılıyor. (Bahrköy tncirli, Kadıköv Rexx.
Kadıko\ Tepe. Osmanbey Gazi)
• Beşikten Mezara / Cradle 2 The Grave.
Başrollenni dûnya dövüş sanatlan şampıyonu ve aksiyon
filmlennin usta oyuncusu Jet Li ile hıp-hop şarkıcısı
DNtX'ın paylaştığı filmin yönetmeni Andrzej
Bartkcroıak. (Altunizade Capitol, Ataköy Galleria,
Avcılar Avşar, Beylikdüzü AFM, Bahçelievler
Hohda\plex, Bahrköv AFM. Bahrköv Avşar, Beyoğlu
AFM, Beyoğlu Lale. Çemberlitaş Şafak, G.O.P Mass.
tdealtepe AFM, Kadıköv Ocak. Kadıköv Tepe, Kavacık
Boğaziçi. Maltepe Karya, Maslak Seba, Maslak Prenses.
Mecidiyeköy Odeon, Osmanbey Gazi, Pendik Oscar,
Şaşkınbakkal Beko, Ümranive AFM, Zeytinburnu
Cinecity)
• Johnny English Peter Howitt'in yönettiği fılmde
Rowan Atkinson, John Malkovich ve Nathalie Imbruglia
yer alıyor. (Altunizade Capitol. BahçelievlerHolidayplex,
Bakırköy AFM, Bahrköy Avşar, Beylikdüzü AFM,
Beyoğlu AFM. Beyoğlu Atlas, Çemberlitaş Şafak,
Dolmabahçe Shop&Miles. Etiler AFM, Etiler Peugeot,
G.O.P Mass. tdealtepe AFM, Kadıköv As, Kadıköv
Atlantıs. Kadıköv Cinemaxx, Kavacık Boğaziçi,
Kozvatağı Cinepol, Maslak Seba, Mecidiyeköy Odeon,
Pendik Güney. Suadiye Movieplex. Şaşhnbakkal Beko.
Şışlı Movıeplex, Teşvihye AFM, Ümraniye AFM,
Zeytinburnu Cinecity)
• Yeni Evii / Just Married Başrollerinı Ashton
Kutcher ve Bnttany Murphy'nın paylaştıklan fılmin
yönetmeni Shawn Levy. (Bahrköv Avşar, Beyoğlu Atlas,
Bey oğlu Sinepop. Kadıköv Kadıköv, Suadiye Movieplex)
• Sessiz Amerikalı / Quiet American Phillıp
Noyce'nin yönettiği fılmde Michael Caine, Brendan
Fraser ve Do Thı Haı Yen paylaşıyorlar. (Ortaköy Feriye,
Osmanbey Gazi)
• Bebekler / Dolls Takeşi Kitano'nun yönettiği fılmin
başrollennde Hıdetoşı Nişıjima, Miho Kanno ve Tatsuya
Mıhaşi yer alıyorlar. Filmde patronunun kızıyla
evlendirilmek üzere olan bir gençle, bu yüzden mtihara
kalkışan eskı se\gılisinin; sevdıği ama ışi gereği terk
ettiğı kızı yıllar sonra yaşlı bır kadın olarak bulan bir
yakuzanın ve çok ünlüyken bir kazada tek gözünü
yıtınnce ınzivaya çekilen bır pop yıldızıyla sadık bir
hayranının hıkâyeleri anlatılıyor. (Bahrköy tncirli, Beykoz
Acarkent)
SİNEMA
TELEFONLARI
Akatlar AFM Mayadrom 284 57
06, Altunizade Capitol 391 19 35,
Ataköy Atrium 559 KO 63. Ataköy
Yunus Emre 661 38 94. Avcılar IGS
Cinemetro 676 74 P^^vcılar Stan-
dart 695 36 45, Bahçelievler Kadir
Has 442 13 86). Bahçelievler Holi-
dayp\ex•!-)I Siuv BahçeşehirCine-
max 669 64 (X). Beyoğlu AFM 251 20
20. Bakırköy Avşar 583 46 02, Bakır-
köy AFM Carousel 5 ?183 80. Bakır-
köy Incirli 5'2 64 39, Bağcılar Site
462 20 21. Bakırköy Renk 5~2 18 63,
Bakırköy Sinema 74 572 04 44, Bay-
rampaşa Cinebay 61314 77, Beylik-
düzü AFM Migros 852 0190. Beyoğ-
lu Akademi 251 '4 84. Beyoğlu Al-
kazar 293 24 66. Beyoğlu Atlas 252
85 76. Beyoğlu Beyoğlu 251 32 40,
Beyoğlu Emek 293 84 39. Beyoğlu Fi-
taş 249 0166. Beyoğlu Lale 249 25 24,
Beyoğlu Pera 25132 40. Beyoğlu Si-
nepop 251 11 76, Büyükçekmece
Alkent 2000 889 04 2'. Büyükçek-
mece Favori 882 08 64. Çemberlitaş
Şafak 516 26 60. Etiler AFM Akmer-
kez 282 05 05. Etiler Movieplex 284
30 05, Etiler Parliament Cinema
Club :6i 18 38. Fatih Feza 63116 08.
Fenerbahçe AFM Pyramid 414 90
00. Fındıkzade Cinemars 633 4112,
Florya Prestige 663 28 86. Galeria
Prestige 5601
2 66, Gaziosmanpaşa
Cinemass 5 78 50 62. Harbiye As 24 7
6315. Idealtepe AFM 489 08 66, Ka-
dıköy As 336 00 50, Kadıköy Tepe
Cinemaxx 339 85 85, Kavacık Bo-
ğaziçi 425 19 15. Kadıköy Atlarrtis
336 06 22, Kadıköy Bahariye 414 35
05. Kadıköy Broadway 346 14 81,
Kadıköy Holtyvvood 338 90 76, Ka-
dıköy Kadıköy 33' 74 00, Kadıköy
Moda 33
7
01 28. Kadıköy Ocak 336
37 71. Kadıköy Rexx 336 0112, Ka-
dıköy Sinema Tek 346 01 41, Kadı-
köy Süreyya 336 06 82. Karagüm-
rük Feza 63116 08. Kozyatağı Cine-
pol 362 5100, Levent Kültür Merke-
zi TÛRSAK Sineması (0212) 325 43
31, Maltepe Grandhaus 442 60 30,
Maslak AFM Princess 285 06 95,
Mecidiyeköy Cineplex Odeon 216
37 90, Nişantaşı Moviepiex 219 09
60, Ortaköy Feriye 236 28 64. Orta-
köy AFM Princess 236 20 72, Os-
manbey Gazi 247 96 65, Pendik Gü-
ney 354 13 s v. Pendik Oscar 390 09
69. Silivri Maxi Parliament 736 0160,
Suadiye M&S Cinemax 467 44 68,
Suadiye Movieplex 385 24 49, Şaş-
kınbakkal Cinemax M&S 467 44 68,
Şişli Kent 241 62 03, Tatilya Drive
Inn 852 05 55, Teşvikiye AFM Erics-
son 224 05 05. Ümraniye AFM Prin-
cess 461 03 82, Yeşilçam 293 68 00.
Yeşilyurt Parliament Cinema Club.
662 25 1), Zeytinburnu Cinecity Oli-
vium 546 96 96.
ESİNTİLER
ZEYNEP ORAL
Alt Tamar - Ah Yüreğim!
Istanbul-Van-Hakkâri Sanat Köprüsü'ne ilişkin
önceki yazımasığdıramadıklanm, içimde büyüme-
ye devam ediyor:
Söylence malum: Çoban delikanlı, sevdiği kızın
adını "Ah Tamar! Ah Tamar!" dıye haykıra haykıra
Van Gölü'nün sularında kaybolduğundan beri ada-
nın adı Akdamar. (Vanlılar, "Tamara" değil, Tamar
diye ha bire düzeltip duruyorlar.)
Adadaki 9. yüzyıldan kalma, yalnızca bir mima-
ri ve sanat şaheseri değil, Hıristiyan dünyasının en
önemli merkezlerinden olan Akdamar Kilisesi'ni on
yıl önce gördüğümde pislikten ve kötü kokudan içi-
ne girememiştim.
Hayır, şimdi kilisenin içi tertemiz. Adaya tuvalet
yapılmış.
Kilisenin çevresine piknik için ahşap oturma yer-
leri, masalar yapılmış.
Günlerden pazar. Kadınlar çimenlerde, erkekler
masalarda piknik yapıyor. On yıl önce kadın erkek
birlikte denize girerdi millet, şimdi denize giren ka-
dın yok. (Van Gölü'ne "deniz" denildiğini biliyorsu-
nuzdur.)
Van'a her gidişimde taassubun arrtığını görüyo-
rum. Neyse ki adada hâlâ kız - erkek birlikte pik-
nik yapan gençler de var.
Merkezi haç planlı, konik kubbesi, dış duvarla-
rını çepeçevre saran birbirinden değerli kabartma-
ları, kubbeler, nişler, kulelere açılmış dar pencere-
ler aracılığıyla sağlanan enfes ışık oyunlarıyla, eş-
siz taş işçiliğiyle gerçek bir mücevher niteliğinde
Akdamar Kilisesi.
Gelin görün ki, içime koskoca bir ah yerleşiyor.
Çünkü kilise dökülüyor! önlem alınmazsa, bakıl-
mazsa, restorasyonu yapılmazsa çökecek.
Bütün o irili ufaklı kubbelerin tepesini otlar, çalı
çırpı bürümüş. Köklerletaşın savaşı, tahribatı adım
adım ilerletiyor. Neden temizlenmez ki? Dökülen
her taşın yerine yenisi konmazsa yapının çökece-
ğini bilmek için müneccim olmaya gerek yok ki...
Içindeki fresklerden zaten çok az iz kalmış ama
izler tümüyle silinmeden, tek tük ustalar hâlâ ha-
yattayken bunlar ele alınamaz mı?
Neler söylüyorum! Belkı de şöyle demeli: Bize
yapıldığında kıyametleri kopardığımız, isyan ettiği-
mız, öfkelendiğimizdurumlan düşünün... Bulgaris-
tan'da, Yunanistan'ın kuzeyinde, eski Yugoslavya
toprakiarında en sıradan bir Osmanlı yapısına gös-
terdiğimiz ilginin binde birini burayagöstersek...
Bu, sadece farklı bir kültüre, uygarlığadeğil, ken-
dimize duyduğumuz saygının gereği olmalı.
Akdamar Kilisesi'nin geleceğe, gelecek kuşak-
lara kalması, Türkiye'ye yalnızca kazanç sağlar.
Bursa'yı korumakla Van'ı korumak arasında ayı-
rım yapmadığımız gün, yalnızca Van'da değil, bu
ülkenin her yerinde çok şey değişeceğine inanıyo-
rum.
Akdamar Adası'ndan dönerken karşımda tepe-
si karlı Artos Dağı yükseliyordu. Toroslar'ın son u-
cu...
Artos Dağı'nın gerisinde Hakkâri'ye uzanan yol...
Bu yanında bir zamanlar ormanla kaplı yamaçlar...
Artık değil orman, bir ağaç bile yok. Yamaçlann bi-
rine beyaz çakıllarla, koskocaman "Vatan Bölün-
mez-Jandarma-Komando" yazılmış...
Bu yazı yerine o yamaca yüz ağaç dikilse, vatan
topraklarına ve bölünmezliğine daha çok sahip çı-
kılmaz mı diye düşünmekten kendimi alamıyorum.
• • •
Vay vay vay!
Bu yazı burada bitecekti. Eğer Ali Sevmişin
Hakkâri'den bildirdiği haberi okumasaydım...
Istanbul-Van-Hakkâri Sanat Köprüsü programı
çerçevesinde Tiyatro Oyunevi "Gavaro" adlı oyu-
nu sunacaktı. Gelin görün ki Hakkâri'de bir ihbar
üzerine, dekorda kullanılan sineklik, renkleri nede-
niyle sakıncalı bulunuyor, yönetmen sorguya alını-
yor. Neden sonra tiyatrocular serbest bırakılıyora-
ma sineklik Van Devlet Güvenlik Mahkemesi'ne
yollanıyor. DGM savcılığı dekoru, sinekliği incele-
yecek! Vay vay vay! (Anladığım kadar sarı, kırmızı,
yeşilin yanı sıra turuncu, kahverengi gibi sakınca-
sız renkler de var, bu sineklikle...) Suç unsuru bu-
lunursa dava açacak!
Renklere savaş açmak, paranoya değil de ne-
dir?
Avrupa Birliği için kaçıncı uyum yasalarını tartı-
şıyorduk? Altıncı, yedinci, on altıncı, on yedinci?
j Bu haberle aynı gün bu sayfalarda yer alan "Sa-
j hi, Van Çokmu Uzak?" başlıklı yazımda, o yörede
[ herkese yönelik potansıyel suçlu baskısından söz
i ediyordum.
Şimdi sorumun yanıtını biliyorum:
Evet, Van çok uzak. Akıl ve mantığın, kafalardan
uzak oiduğu kadar uzak.
| Zeyneprazeyneporal.com
Faks:(0212)257 05 57
Behlül Dal anıldı
• ANTALYA (Cumhuriyet Bürosu) - Antalya
Altın Portakal Film Festivali'nin fikir babası Behlül
Dal, ölümünün birinci yılında mezan başında az
sayıdaki ziyaretçinin katıldığı törenle anıldı. Törene
Antalya Kültür Sanat Vakfi (AKSAV) Genel
Müdürü Giray Ercenk. AKSAV Genel Müdür
Yardımcısı Göksel Kumsal ile Behlül Dal'ın ailesi
ve yakınlan katıldı. Yönetmenin eşi Nevin Dal, "O,
ilklere imza atan bir Antalya çocuğuydu. Behlül ile
ebediyete kadar birlikte olmak için artık Antalya'da
yaşıyonım" dedı. Dal'ın oğlu Ali Dal ise Behlül
Dal'ın Antalya'yı ailesinden de önde tuttuğunu
anlattı ve "Bir Antalya çocuğu olarak. bu kente
hizmet veren kişilerin sayısının gittikçe azalacağını
düşünüyorum. Babam gibi bu kente hizmet etmiş
kişilenn senede bir gün de olsa haurlanması büyük
önem taşıyordu"
BUGUN
• ISTlKLAL CADDESt'nde 18.00'de 'Avrupa
Bandolan Istanbul'da' adlı konser. (0 212 334 87
40)
• AKBANK KÜLTÜR MERKEZİnde 20 OO'de
Rahşan Güvençer (viyolonsel) ve Evren
Bfiyükburç'un (piyano) konseri. (0 212 252 35 00)
M YAPIKREDİ PLAZA A BLOK'ta 20 OO'de
'Şiir ve Şarkılarla Nâzun Hikmet: Esin Afşar'
adlı konser. (0 212 252 47 00)
• KADIKÖY KHALKEDON'da 17 OO'de Mihri
Belli ile kitaplan ve anılan üzerine söyleşi.
(0216 348 87 90)
MÜZİK FESTtVALtNE BUGÜN
• AYA İRİNİ MÜZESİ nde 19 30da 'Les
Musiciens du Louvre-Grenoble'un konseri.
c (0212 334 07 00) f