Catalog

12 HAZİRAN 2003 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER National Ceographic özel sayısı SonlOOYıl-lOO Türkiye Fotoğrafı SÖZÇİZGİNİN Turhan Selçuk "Hatıralar sarmış dört bir yanımı Baktığım heryerde izin duruyor Ben seni dûşûnmek istemesem de Bana her şey seni hatıriatıyor Haber Merkezi - Nati- onal Geographic dergisi ilk kez Türkiye özel sa- yısı hazırladı. I888'den beri yayımlanan dergi, geçmişten günümüze dek yayımlanan ma- kale ve fotoğraf- lann oluşturdu- ğu zengin Tür- kiye arşivinı "Son 100 Yıl - 100 Türkiye Fo- toğrafi" başlığı altında hazırla- dığı özel sayıy- la okuyuculany- la paylaşıyor. Okurlannı Türkiye coğraf- yasında bır yol- culuğa çıkara- cak olan dergi yönetimı- nin hazırladığı ve bu ay içinde yayımlanacak olan özel sayı, altı bölümden oluşuyor: "İmparator- luk dağıhrken Şark'ı keş- fetmek", "De^şim serü- • 1888'den beri yayımlanan dergi, geçmişten günümüze dek yaytmlanan makaleve fotoğraflann oluştunduğıı zengin Türkiye arşivini okuyuculanyla paylaşıyor. veni, mucizeyi anlamak", "İki kutuplu dünyada Türkiye, müttefiki tanı- mak", "Derinliklerdeki hazine, tarihe dalnıak", "Toplumsal dönüşüm sü- recinde çatışma- vıçözümlemek", "Fotoğrafçılar görev başında, Türkiye'deçalış- mak"! 1909'danbuyı- Ia dek Türki- ye'nin bulundu- ğu coğrafyaya ilişkin toplam 120 makale ya- yımlayan dergi- nin özel sayısın- da. yararlandığı görsel malzeme arşivinde Nemrut Dağı. Topkapı Sarayrnın Hazi- ne Dairesi, Robert Kolej. Afrodisias Tiyatrosu'nun fotoğraflannın da yer al- dığı çok sayıda fotoğraf bulunuyor. te-i Beraber yürûdûk biz bu yofiarda Beraber ıslandık yağan yağmurda Şimdi dinlediğim tüm şarkılarda Bana her şey seni hatıriatıyor" Uluslararası Çalışma Örgütü, 12 Haziran'ı Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü ilan etti 1.2 milyon çocuk zorla çalıştınlıyorANKARA (ANKA) - Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) rakamlan çocuk işçihğınin korkulacak boyuta geldiğini ortaya koydu. Dünyada 250 milyon çocuk çalışıyor, bunlann dörtte üçü çok kötü şartlarda'" çalıştınlıyor. ILO, çocuk işçilığine karşı gerçekleştirilen küresel çabalann gündeme taşınması amacıvla 12 Haziran'ı "Dünya Çocuk fşçiliğiyle Mücadele Günü" ilan etti. Bu yıl ikincisi düzenlenen Çocuk Işçiliği ile Mücadele Günü etkinliklerinde çocuk kaçakçılığı konusu gündeme oturacak. ILO'nun rakamlarına göre, dünyada 1.2 milyon çocuk bulunduklan yerden kaçırılarak tehlikeli işlerde veya zorla çalıştınlmaktan cinsel istismarlara kadar birçok alanda istenmeyen işlerde çalıştınlmaya zorlanıyor. Dünyada yaklaşık 250 milyon çocuk çalışırken bunlann dörtte üçü u en kötü biçimdeki çocuk işçiliği" olarak ıfade edılen, tehlikeli ve gelişimlerinı engelleyen şartlarda çalışmak zorunda kalıyor. 12 Haziran 2003 "Dünya Çocuk fşçiliğiyle Mücadele Günü" etkinlikleri, ILO Türkiye Temsilciliği binasında yapılacak. Alaçaü'da bozuk • İZMİR(AA)-lzmır'ın Çeşme İlçesi Alaçatı Beldesi'nde, bir hafta içinde hayatını kaybeden SaffetKandemir(40), CumhurAltınel(35), Nevzat Büyük ve Halit Özbay'ın (60), ortak yanının "ıçkı ıçmeleri" olduğu ve "bozuk alkoPden zehirlendikleri söylentisi yayılmaya başladı. llçede bir kişinin aldığı rakının bozuk olduğu iddasıyla Çeşme Sağlık Grup Başkanlığı'na başvurması da paniğe neden oldu. Yapılan inceleme de ölümlerin farklı nedenlere bağlı olarak meydana geldiğı açıklandı. AKP'li vekilin sahte plakası • ZONGULDAK (Çumhuriyet)-AKP Zonguldak Milletvekili PolatTürkmen'ın aracında kullandığı plakanın sahte olduğu anlaşılınca polis tarafindan söktürüldü. Türkmen, millervekili olduktan sonra memleketı Trabzon'dan aldığı Opel Omega aracının 61 EF 008 plakasını değiştirerek 67 AKP 67 sahte plakayı taktı. Olay haftalık yerel "Sivil Toplum'" dergisinde yer alınca Zonguldak Emniyetı müdahale etti. Polat, uzun süredir kullandığı plakayı aracından çıkardı. (Fotoğraf: ALİ AYAROĞLU) Kullanmadığımz eşyayı bağışlayın • İSTANBUL(AA)- Kadın Emeğini Değerlendırme Vakn'nın (KEDV), yoksul kadınlann ekonomik gırişimJerini görünür kılmak ve daha da güçlendirmek amacıvla düzenlediğı "Nahıl Pazar Yeri", 15 Haziran'da Okmeydanı'nda açılacak. HAZIR KART Hediyeler 250 ve 500'lük kartların arkasında. Türkiye'de ilk defa bir kontör kartı kazıdıkça kazandırıyor. Kampanya süresi boyunca hediyeniz, arkasında turuncu hediye paneli bulunan tüm 250'lik ve 500'lük kartlarda. Boş yok! 250'lik kartlarda 5-50 kontör, 500'lük kartlarda 10-100 kontör ya da Cell Bebek kazanma şansı sizi bekliyor. 250'lik kartlarda 5-50 kontör, 500'lük kartlarda 10-100 kontör ya da Cell Bebek kazanma şansı sizi bekliyor.* • Kampanya. stoMarta sıntriKfef. 3- kampanya. arfcastnöa ;jrur,c hea ye D Djiuran 250 ve BOO kontörlufc kartlar Içln geçeriMir. Kanoanya danılınoe kaiao-lan hedıvete' 31 Arahfc 2003 tarıhıpe k3C3f g€i;er ı: ı ARAYIS TOKTAMIŞ ATEŞ Muhafazakar olmak Tarhan Erdem'in "Türban Dosyası" ile ilgili gö- rüşlerimize, bugün de devam ediyoruz. Üzerinde yoğun bir biçimde düşünmeme rağmen, bazı ko- nularda netleşebilmem, maalesef mümkün olmadı. Böyle bir araştırmayı sağlıklı bir biçimde değer- lendirebilmek için, öncelikle gereken husus, araş- tırmadaki deneklenn "profilini" bilmektir. Fakat (en azından gazetede okuduğum bölümlerden), bu profili anlayabilmem mümkün olamadı. Ve öyle so- rular var ki; sorunun yanıtını okuduğunuz zaman, kafanız netleşmiyor, tam tersine daha da kanşıyor. Bunlann başında, "Muhafazakar mısınız" sorusu geliyor. Bu sorunun yöneldiği deneklerden yüzde 21.5'i "Evet, muhafazakârım" yanıtını vermiş. Yüzde 26.3'ü "Bazı konularda muhafazakârım" yanıtı vermiş. "Hayır muhafazakar değilim", diyenlerin oranı yüzde 35.7. Deneklerden yüzde 16.5'i cevap vermemiş. Eğitim durumuna göre verilen yanıtlar değerlen- dirildiğinde, muhafazakârlığın eğitimin yükselmesi- ne paralel bir biçimde azaldığı görülüyor. Fakat bu konuda da insanı tatmin eden sorular yok gibi gö- rülüyor. örneğin, yaş yükseldikçe namaz kılma oranının yükseldiğinı gösteren bir diğer soru var ki, bu iki soru arasında bir bağlantı aranabilir idi. • • • Bu araştırmanın tüm sorularını, tek tek ele alma- mız elbette mümkün değil. Fakat çok önemli bul- duğum bazı konuları ele almamıza vesile teşkil et- tiği için çok memnunum. örneğin, "muhafazakar olmak" ya da '•muhafazakârlık". Ankete bakılırsa; deneklerden yüzde 21.5'i mu- hafazakar olduğunu ifade ediyor. Acaba muhafa- zakârlıktan ne anlıyorlar? Aynı şey, bazı konularda muhafazakârım diyenler için de, muhafazakar ol- madığını ıfade edenler için de geçerli. Acaba ken- dilerini muhafazakar sayarken ya da saymazken neye dayanıyoriar? Düşününüz ki Turgırt Özal, kendıni "en büyük devrimci" ilan ederken ve bunu belli çevreler yü- rekten alkışlarken acaba kime muhafazakar diye- biliriz? Muhafazakârlığın ekonomik bir yönü olduğunu biliyoruz. Bu durum, bazı zorluklar ortaya çıkar- maktadır. Çünkü muhafazakar olmayı; sırf dini ve- cibelerini yerine getirmekle ve toplumsal yaşamı, dinsel olduğu varsayılan kimi kurallarta yaşamak arzusunun gerçekleştirilmesi olarak düşünürsek, bazı durumları açıklamakta fevkalade zorlanınz. örneğin, dini vecibelerini eksiksiz yerine getiren bir ınsan, toplumsal yaşamda, gıyimde kuşamda, çağdaş kisveler içinde yaşıyorsa, bu insana muha- fazakar denır mi ya da denmez mi? Benzer bir bi- çimde, dini vecibelerine sıkı sıkıya bağlı olan ve ekonomik olarak çok hayır işleyen, fukara öğrenci- leri giydiren, kuşatan bir insana muhafazakar de- mek, ne derece doğru olur? • • • Muhafazakar olmadığını dile getiren insanlar, acaba muhafazakârlıktan ne anlıyorlar? örneğin, 196O'lı yıllarda o zamanki sol örgütlerden birinin li- deri, kendi onayı olmadığı halde kız kardeşiyle ar- kadaşlık eden örgütün bir başka üyesini, fena hal- de cezalandırmıştı. Kadın-erkek ilişkilerinde son derece tutucu olan kimi "devrimcileri!" çok gör- müşüzdür. Böyle bir devrimcilik anlayışını anlaya- bilmek çok zordur. Gündelik yaşamımızda. tümüyle "muhafazakar" ya da tümüyle "muhafazakar olmayan" birini bul- mak mümkün değıldir. özellikle bizim gibi sıcak- kanlı insanların ülkelerinde... Turbandan yola çıkarak nerelere geldik. Bunları belki bir başka yazımızda ele alırız. • • • Bu araştırmada ortaya konan bir diğer iddia ya da bulgu; eğitim yükseldikçe namaz kılanların ora- nının hızla azalması oluyor. Herhangi bir araştırma- ya dayanmasa da, benim gözlemlerim bu duygu- nun pek doğru olmadığını düşündürtüyor. Buna karşılık yaş yükseldikçe, düzenli namaz kı- lanlann oranının hızla artması, herkes gibi benim de gözlemlediğim bir husus ki bunun açıklamasını kolayca yapmak mümkün. Insanlarda ölüm korku- su başlayınca, "namaza niyaza" biraz daha fazla düşkün oluyorlar. Bu araştırmayla ilgili olarak, üniversitelere başör- tüsü ile girip girmemenin ya da kamusal alanda başörtüsü takmanın ne derece katlanılabilir olduğu konusundaki görüşlerimi cumartesi günkü yazım- da sizlerle paylaşacağım. Bu konu, öyle bir konu ki herhangi bir noktadan başladığınız zaman; istese- niz de, istemeseniz de konu konuyu açıyor ve bambaşka yerlere gidiyorsunuz. 90 yaş üstündekiler mercekte Devlet, 566 bin yaşlıyı araştınyor KONYA (AA) - Nü- fus ve Vatandaşlık tşle- ri Genel Müdürlüğü"nün talimatıyla il müdürlük- lerince kayıtlarda görü- len 90 ve üzeri yaştaki toplam 566 bin 470 ki- şinin yaşayıp yaşama- dığı araştınlıyor. Nüfus ve Vatandaşlık tşleri Genel Müdürlüğü İstatistik Dairesi Başka- nı Nejdet Oztürk, Tür- kiye'de her türlü bilginin yıllardır defterlerde tu- tulduğunu, bu nedenle çok sayıda verinin ken- dileri başta olmak üze- re birçok kurumu yanılt- tığını söyledi. Öztürİc, canlı nüfiısu belirlemek amacıyla yaklaşık 1.5 ay önce il müdürlüklerine genel- ge gönderdiklennı bil- dirdi. Öztürk. genelge ile 90 ve üzeri yaşta olan 401 bin 153 'ükadın top- lam 566 bin 470 kişinin yaşayıp yaşamadığının araşnnldığını belirterek şunlan anlattı: "Bu rakamın 252 bin 905M 95 ve üzeri yaşta olanlan içeri>or. Bu ra- kam bize oldukça fazla gekü. Ö\1e ld, 120 yaşm üzerinde olan kişüer bi- le parmakla sayılacak kadar az iken ka\itlan- mızda oldukçafazla gö- rülüyor. Özellikle kırsal kesimde ölen vatandaş- lann akrabalan bize bU- gi vermiyor. Bö\1e olun- ca ka>ıtiarda 150 yaşuı- da bile yaşayanlar çıkı- yor." 90 ve üzeri yaşta olan kişilerin yüzde 70'inin kadın olmasının da ken- dilerini düşündürdüğü- nü \Tirgulayan Öztürk, "Babalar ya da dedeler öldüğünde miras konu- su işin içine girince ka- >ıtlan hemen bildirili- yor. Ancak kadmlarda aynı durum söz konusu değü" dedi.