Catalog

ICASM 2002 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA lİıJvUiıl_JİVJ_l ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 F«pr* Yatnm'a tsMH • İSTA_NBUL (AA) - Toprak Yatınm BaTkası'nın yüzde 89.925 'ini temsil escien hisse senetlerinin satış ifaalesınde en yüksek teklif olan 10 milyon dolan, Cıngıllıoğlu Grubu'na bağlı Elit Faktoring'ın verdiği biJdirildi. Bankanrn hissedarlan Toprak Finansal Kiralama ve Toprak Factomg'in önceki açddamalanna göre, açık arttınnada en yüksek teklifi veren yatıntncı, üialeyi takip eden 1 hafta içerisinde hisse satış sözleşmesini müzakere etmek amacıyla davet edilecek. Satış sözleşmesi üzerinde mutabakat sağlanması halinde ihale, hisselerin sahibi Toprak Finansal Kiralama ve Toprak Factoring ile ve Tasarruf Me% duatı Sigorta Fonu yönetim kurullannın karanyla kesinJeşecek. Tariş zeytinciyi uyanfc • Ekonomi Servisi - Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği Başkanı Cahit Çetin, zeytinyağı fiyatlannın artacağını dile getirerek üreticileri, ürünlerini ucuz satmamalan yönünde uyardı. Çetin, dünyada zeytinyağı üretiminın tüketimi karşılayacak düzeyde olmadığını belirterek fiyat artışının kaçınılmaz olacağrnı söyledi. Çetin, fiyat arhşınrn, nihai tüketiciye yansımayacağını bildirdi. Bosch'a Avrupa'dan ödül • Ekonomi Servisi - Bursa'da kurulu bulunan Bosch Sanayi ve Ticaret AŞ, Büyük Firmalar Operasyonel Birimler kategorisinde Avrupa Kalite Yönetimi Vakfi'nca (EFQM) verilen A\Tupa Kalite Başan Ödülü'ne layık görüldü. Firma Genel Müdürü Klaus Peter Fouquet, ödülünü Barcelona'da düzenlenen törende, Ispanya Prensesi Infanta Dona Çhristina'dan aldı. TÜSİAD'dan iki senaryo • ÎSTANBUL(AA) - TÜStAD, 2003 yılında ekonomik gelişmelerde temel risk faktörünün dış konjoktür olduğunu belirterek, Kopenhag Zirvesi, Kıbns, Irak sorunu ve kurulacak hükümetin piyasalarda yaratacagı güven ortamını baz alarak 2 ayn senaryo çizdi. Ekonomik değerlendirme raporu Konjoktür'de yayımlanan değerlendirmede, iyimser senaryoda yüzde 7 büyüme. yüzde 20 enflasyon, yüzde 8 reel faiz öngörüldü. Kötümser senaryoda bu değerler yüzde 2.5 büyüme, yüzde 30 enflasyon, yüzde 20 reel faiz beklentisine dönüşüyor. Türkbankemekfsikaırarfe • İSTANBUL (AA) - Türk Ticaret Bankası eraeklileri, maaşlannın ödenmeyeceğine ilişkin duyurulara rağmen 3 aylık emekli maaşlannı almak için banka şubeleri önünde toplandı. Emeklilerin dava açma hazırhğı içerisinde olduklan bildırildi. Türk Ticaret Bankası Munzam Vakfi Başkanı Celal Balabanlı: '•Emekli Sandığı maaşlann yatınlması için Istanbul Şubesi'ne bordro ve talimat verdi ama emeklilerin şubelerdeki hesaplan. maaşlan yatmadı. Emekliler maaşlannı alamadıklannı şubelerde tespit ettiriyorlar. Para olcuğu halde maaşlannı ödemeyenler hakkında dava açtcaklar" dedi. Tercih ucuz ürün • Ekonomi Servisi - Migros Genel Midürü Ömer Bozer, krizle birlikte rükticilerin marka ürün yerine ucuz ürine yöneldiğini belirterek, Mgros'un da bu süreçte mağazasındaki ürün sayısını azilttığını söyledi. Bozer, pazar arajnrmalan firması AÇ Nielsen'in, kri: ve sonrasında marka<ürün potföyü yönetimi paneline katıldı. Boıer, Migros 'un farklı bölgelerde fanlı ürün gruplan oluşturmaya yöıeldiğini ifade etti. Mnıto zam şamm'yonu • Ikonomi Servisi - Istanbul'da kış haırhklannın yapıldığı ekim ayının zan şampiyonu, yüzde 81.9 artışla 3 1 milyon liraya çıkan kadın matosu oldu. tstanbul Ticaret Odası ve-lerine göre, en fazla ikinci fiyat art>ı yüzde 81 ile etekte kaydedildi. S o 12 aylık dönemde ortalama peıkende fıyatı en fazla artan hİ2iet yüzde 250.9 ile yine makeme ve avukatlık ücreti oldu. Ptitim'de ihale haftaya •ZMİR (AA) - Petkim Yönetim Kıulu Başkanı Kemal Çolakoğlu, özleştirme için ilk somut adımı afcaklannı belirterek, "Önümüzdeki b a a mininıumu yüzde 51 blok satış «Dİak ihaleye çıkacağız" dedi. I2G'ün ilk çeyreğinde «Bzleştirmeyi başarmayı j^Uadıklannı ifade eden Çolakoğlu, IPeım'in ilk 9 ayda 460 milyon «cicrlık satış, 77 milyon dolarhk rihcatyaptığtnı, 10.6 milyon *dcr vergi sonrası net kân «ohğunu açıkladı. TİM'e göre ekim ayı dışsatımı yüzde 28.8 artışla 3.6 milyar dolara ulaştı Öıracatdolu dizgin• Son bir yıllık ihracat yüzde 13.5'lik artışla 34 milyar 598 milyon 103 bin dolara çıktı. TÎM Başkanı Satıcı, rakamla- nn piyasalann toparlan- ması adma güçlü sinyal- ler verdiğini söyledi. Ekonomi Servisi - Türki- ye'nin ekim ayı ihracatı, ge- çen yılın aynı ayına oranla yüzde 28.8 artışla 3 milyar 652 milyon 646 bin dolar ol- du. Türkiye thracatçılar Meclisi'nin verilerine göre ihracat bu yılın ocak- ekim döneminde de, geçen yılın ay- nı dönemine kıyasla yüzde 13.8 ar- tışla 29 milyar 272 milyon 832 bin dolara yükseldi. Ekim sonu itibanyla son bir yıllık ihracat da yüzde 13.5'lik artışla 34 milyar 598 milyon 103 bin dolar ola- rak gerçekleşti. Tanmsal ürünler ih- m yüzlerı güldürüyor racatı ortalama yüzde 3.4'lük düşüş- le 459 milyon 762 bin dolara geriler- ken, hayvansal ürünler ihracatı yüz- de 18.6 artışla 30 milyon 624 bin do- lar olarak gerçekleşti. Tanmsal ürünlerde en fazla artış yüzde 223.7 ile kesme çiçekte yaşandı. Kuru meyve ve mamulleri ihracatı da geçen yılın aynı ayına gö- re yüzde 45.4 arttı. En fazla kayıp yüzde 69.2 düsüş yaşanan zeytin ve zeytinyağı ihracatında oldu. Meyve- sebze mamullerinde yüzde 6.9, yaş meyve ve sebzede yüzde 2.2, findık ve mamullerinde yüzde 23.1, tütün ihracatında da yüzde 22.7'lik düşüş yaşandı. Sanayi ürünleri arasındaki tekstil ve hammaddede yüzde 5.9, hazır gi- yim ve konfeksiyonda yüzde 35.6, taşıt araçlan ve yan sanayi- de yüzde 51.8, elektrik- elektronik, makine ve ak- samında yüzde 39 oranın- da ihracat artışı yaşandı. Hazır giyim ve konfeksi- yon ihracatı 802 milyon 804 bin dolara, taşıt araç- lan ve yan sanayi ihracatı da 505 milyon 285 bin do- lara yükseldi. TÎM Başkanı Satıcı, yaptığı değerlendirmede, ekim ayının finansal ve ürün piyasasının toparlan- ması adma güçlü sinyaller veren bir süreç olarak değerlendiri- lebileceğini, ihracatın artan bir iv- meyle seyretmesinin eylülde kapasi- te kullanım oranlannın yüzde 80'e çıkmasında önemli rol oynadığını \-urguladi. Satıcı, yıl sonu enflasyon hedefi- nın gerçekleşme beklentisinin güç- lendiğini belirtti. 20 mjlyon insanın açlıkla pençeleştiği ülkede bu kez de enflasyon tırmanışa geçtl Brezilya Başkanrnın işi zor Ekonomi Servisi- LuizInacioLu- la da Süva'nın yeni devlet başkanı seçildiği Brezilya'da enflasyon ekim aymda sekiz yılın en yüksek seviyesine çıktı. Ortak görüş. ilk he- defini ülkedeki açlığın "kökünü kurutmak" olarak açıklayan Lu- la'yı zor günlerin beklediği yönün- de. Brezilya mn para birimi realde- ki istikrarh değer kaybı sonucu tır- manışa geçen enflasyonda, ekim ayında yüzde 3.87'lik bir sıçrama kaydedildi. Bu gelişmenin Lula'yı. açlığı "sıfirlama" planmdan alıko- yacağı öngörülüyor. Bütçe harca- malannı kısıp malı kemer sıkma politikası izlemek ve enflasyon ora- nını düşük tutmak zorunda olan hü- kümetin, sosyal harcamalar için kaynak bulmakta sıkıntı çekeceği ifade ediliyor. Latin Amerika direniyor ABD yönetimi, Kuzey, Orta ve Günev Amerika kıtalan geneHnde serbest ticaret bölgesi kurulnıası için gidenek daha fazla baskı yaparken, Latin Amerika ülkelerinde direniş aröyor. ÂBD yönetimi, Alaska'dan Arjantin'e kadar uzanacak Amerika Kıtalan Serbest Ticaret Bölgesf ni (FTAA), 2005 yıhna kadar kurma planlaruu hızlandırmaya çabalarken, Latin Amerikablar bölgesel ticaret Noklarinın ve yabancı ülkelerle yapdan serbest ticaret anlaşmalanmn yoksullan daha da güçsüzleştirdiği, topraksızlaştırdığı ve gelir dağüınu dengesini daha da bozduğu gerekçesiyle bu projeye karşı çıkryor. Brezilya'da devlet başkanı seçilen Luiz Inacio Lula da Silva, ABD yönetiminin dış ticaret polirikasındaki FTAA öncetiğini Latin Amerika'nın ABD'ye ilhakı olarak değerlendirmişti. Bölgedeki diğer Kderler de böyle bir ticaret Mokunun Amerikan şirketlerine yarayacağL, Latin Amerika'nın rekabet gücünün kalmayıp pazarlaruun ABD maDanyla dolacağı konusunda endişdiler. FTAA'da gümrük tarifelerinin, ticaret engeDerinin indirihnesine dair Ekvador'un başkenti Quito'daki görüşmeler sırasmda, tüm bölgenin yerti halklan, sendikalar ve soku gruplar protesto gösterfleri yaptilar. (Fotoğraf: AP) Silva" nın yapılan anlaşmalara uyulacağı yönündeki açıklamalan- na rağmen piyasalann "Arjantin sti- H" bir borç ertelemesine gidileceği yönündeki korkusu, realin bu sene yüzde 40 değer kaybetmesiyle so- nuçlandı. Ancak ekonomıstler, Lu- la'nın ılımlı tavnnın yatı- nmcılarda yarattığı kısmi bir rahatlamadan söz et- menin de mümkün oldu- ğunu ifade ediyorlar. Ekim ayının yaklaşık 2 milyar dolar ticaret açıgı ile kapatılacağı yönünde- ki açıklamanın da 'iyim- ser hava"yı destekJediği belirtiliyor. Ağır borç yükü Buna karşılık Lula'nm uzlaşmacı tavrmm, ulus- lararası finans piyasala- nndaki belirsizliği tama- men ortadan kaldıracak gibi görünmediği dile ge- tıriliyor. Brezilya'nın 43 milyar dolar değerindeki yüksek kredibiliteli bono- lan, JP Morgan'ın Geliş- mekte Olan Bono Piyasa- sı Endeksi'nin yüzde 17'sini oluşturmasına rağ- men yatınmcılann Mek- sıka, Rusya, Peru ve Pa- nama gibi ülkelerin daha yüksek kredili kâğıtlanna yöneldikJeri kaydediliyor. Yaklaşık 100 milyar do- lar dış borç olmak üzere Brezilya'nın 242.5 milyar dolar toplam ulusal borcu bulunuyor. Ekonomistler, yüksek faiz oranlan ya- nında düşük büyüme kay- dedilen ülkenin, iç borçla- nnda yeni bir düzenleme- ye gitme zorunluluğuna işaret ediyorlar. Dünya markasi: Altınyıldız Boyner'in amiral gemisi 50 yaşında Ekonomi Servisi- Üretime 1952 yılında Istan- bul Eyüp'te başlayan Altınyıldız, 50. yaşını kut- luyor. Altınyıldız 'ı, Boyner Holding'in amiral gemisi olarak niteleyen Boyner Holding Yöne- tim Kurulu Başkanı Osman Boyner. Darpha- ne-i Amire bınasındaki törende. şirketin ilk ih- racatını "Türk kumaşmı dünyaya tanıtan mar- ka" ohna hedefiyle 1956 yılında gerçekleştır- diğini ve Altınyıldız'ın bugün Avrupa'nın teks- til devleri arasında yer aldığını söyledi. Boyner, yün ve moher ticaretinde 200 yıllık aile geleneğine sahip Altınyıldız'ın ticaretten sanayiciliğe geçişle başlayan serüvenini anlat- tı. Altınyıldız'ın 100 milyon dolan aşan cirosu, 9 milyon metre kumaş ve 2.2 milyon adet hazır giyim üretim kapasitesüıe sahip olduğunu söy- leyen Boyner Holding Murahhas Azası Cem Boyner. şirketin 1500'den fazla çahşanı ve 35 milyon dolarhk ihracatıyla sektörde lider oldu- ğunu belirtti. Altınyıldız Genel Müdürü Meh- metHotiçde Ann Taylor, Hugo Boss, Marzot- to, May Company gibi ünlü markalann müş- terileri olduğunu belirtti. ESKIDTIJ N ri-.R.VATIO.NAL ACCTIO,<mER> Vakıfbank'm son umudu Eskidji Ekonomi Servisi - İki yıl önce satışa başlamasına karşın istedıği sonucu alamayan Vakıfbank, elinde kalan 619 taşınmazını Eskidji aracdığı ile saönaya çahşıyor. Aralannda Taksim OtelcUik, Ceylan Intercontinental'in de bulundugu Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki taşınmazlar 14-29 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek müzayedelerde açık teklif alma usulü ile sahlacak. Eskidji Müzayede Evi'nin sahibi Dikran Masis, satış işlemleri için istedikleri bütün koşullann Vakıfbank yetkilileri tarafindan kabul edildiğini söyledi. Vakıfbank portföyünde değerleri 600 milyon liradan 17 trilyona kadar değişen arsa, tarla, apartman daıresi, müstakil ev, işyeri gibi taşınmazlar yer alıyor. Ugilenenler internette www.eskidji.com adresinden bilgi alabilecek. SEC Baskanı'na istifa istemi George W. Bush baskı altında Ekonomi Servisi - Amerika'yı saran şirket skandallan boyunca, denetimi sağlayamamak- la suçlanan Sermaye Piyasalan Komisyonu (SEC) Başkam Har\w PhVin istifası isteniyor. Pitt'i istifaya zorlaması için ABD Başkanı Ge- orge W. Bush'a baskı yapıldığı bildırildi. Birbiri ardına patlayan şirket skandallan son- rası, ABD ekonomisinde yaşanan ciddi sarsın- tı ve büyüme tahmınlerinin beklenenin alhnda çıkması, Pitt'i "topun ağzuıa" getiren sebepler olarak ifade ediliyor. FinancialTimes'ta yer alan habere göre, Pitt'in istifası için Bush'a baskı ya- panlar arasında Demokrat Parti üyelelerinin ya- nı sıra, Başkan'a yakm isimler de bulunuyor. Harvey Pitt'i "şaibeti" isim haline getiren olaylar ise şirket skandallannın öncesine daya- nıyor. Pitt'in. yolsuzluklardan bir süre önce de- netimin daha esnek hale getirihnesini istediği biliniyor. Pitt'i güvenibnez hale getiren olaylar arasında, SEC'in soruşturması altındaki şirket- lerle toplantılar düzenlemesi. sermaye piyasası avukatı olarak muhasebe şirketlerine yakın ol- ması ve muhasebe üst kuruluna yönelüc atama- lan uygunsuz biçimde yapması bi'lunuyor. İŞÇINİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Düşün Düşün... Yarın kullanacağımız oylar için kararlı, bilinçli, gönüllü gibi tanımlamaları kullanabılmek ne kadar zorsa, üzerinde çok düşünülmüş demek o kadar kolay, gerçekçi. Yakın çevremden, okurdan bildiğim, gözlemle- yebildiğim kadarı ile aylardır seçimler, oy verece- ğimiz partiler üzerinde düşünüp duruyoruz. Belki de "Oyunu kime vereceksin" sorusunu en çok bu seçim sürecinde birbirimize sorduk. En çok bu se- çirn sürecinde oy vereceğimiz partiyi seçme üze- rinde düşünce yürüttük. Galiba da önemli bir ço- ğunluk için bu arayış seçim sandığına gidene ka- dar sürecek, büyük olasılıkla da gönlümüze, aklı- mıza en yakını değil, uzak ve yakın gördüğümüz tehlikelerı en aza indirebilecek bir sonuca ulaşma arayışı, denge hesapları ıçinde "evet" mührünün basılacağı daire seçilecek. Seçmenin aylar yıllar öncesinden oy vereceği partiyi seçtiği, kulüp, takım tutar gibi kararlı oldu- ğu seçimler uzakta kaldı. Elbette nedeni ne çok partili bir oy pusulası ne de tek başına sıyasi par- tilerin kimlik, çizgi karmaşası. Gönlümüze göre si- yasi lider ve parti bulamamaktan ne kadar çok ya- kınıyorsak, bir o kadar da gönlümüzdekınin, ön- celiklerimizin ne olduğunu bilememek gibi bir du- rumla karşı karşıyayız. Değişik kaygılar. çok farklı öncelikler, çok farklı kültür, inanç, beklenti ıçindekı insanları aynı parti- lerde buluşturacak ya da eşyanın tabiatına uygun oy kullanılsa aynı partiye oy verecek seçmenleri çok farklı çizgilerdeki partilere yönlendirecsk. Böy- le olunca da üzerinde çok düşünülmüş oylar, çok farklı etkenlerin sonucu olarak seçeneksızliğin, ça- resizliğin, tepkilerin belırieyicı olduğu kendi den- gesini, dinamiğini oluşturacak. Daha seçim sonuçlarını almadan, borsa yupile- rinin deyimi ile olumsuzluklan, umutsuzluğu satın aldık. Istikrar uğruna gittığimız seçımin istikrarsız- lık yaratacagı sonucuna vardık. Sandığın bilgisa- yarlar gibi ne yüklenirse onu vereceğinin, hem se- çecekler, hem de seçilecekler boyutunda çok yan- lış veriler yükledığımizin bilincinde olarak, bu se- çimin Türkiye'nin demokratik açılımı olamayaca- ğını gördük. Bu seçimin olsa olsa ilerisi için ders, yön verici olmasını, demokratik, siyasal, toplum- sal topartanmayı başlatmasını diler olduk. Yaz boyu keyif çatan ateş böcegi ile çalışkan ka- nncanın öyküsünü ters yüz eden reklam ister mi- siniz gerçek olsun? Olmaz ya, siyasal yapılanma- da, toplumsal bilgilenme, bilinçlenmede demok- ratikleşmeyi yaşamadan gittiğımiz bu seçim, sırf seçeneksizlikleri ve çaresizlik nedeniyle çok fazla düşündürdüğü için, seçeneklerin açılımına katkı- da bulunsun? Düşüne düşüne, başımızı vura vura, daha önce kullandığımız oylara "ellerim kınlaydı" diye diye, birbirinin zıddı etkenler, korkular, kaygılar ıçinde vereceğimiz oylar nasıl bir denge getirebilir? En azından hani birilerinin demokratik açılım ola- rak gösterdikleri iki kademeli seçimi, belki de biz, kafamızın içinde olmazlan eleme yöntemi ile yapı- yoruzdur. Benim konuştuğum herkes, bir gün ka- laya kadar partisini arıyorsa ya da karannı aylar öncesinden vermişse de o kadar çok etkenden söz ediyor ki..Kendi önceliklerine göre, "şu şu tehdit- lere karşı, şu şu partilerin şu şu konumlan gereği, Meclis'te şu şu dengelerin, çoğunluğun oluşma- sına karşı şu şu dengelerin otuşması için.." diye- rek öylesine düşünülmüş senaryolar yazılıyor ki.. Biz bilincinde olsak da olmasak da belki de ilk kez oylanmızı kullanmaya ilişkin anlamlı bir sorum- luluk üstleniyoruz. Kendi çıkarlanmız, geleceğimiz ile oylarımız arasındaki doğrudan ilişkinin önemi- ni kavramaya başlıyoruz. Demokratik, siyasal geleceğimiz için az şey, önemsiz kazanım mı ki.. Elbette siyasilere, sandtk- tan çıkacaklar ve çıkamayacaklara yansıyan so- nuçlan olacak. Bilinçli, bilinçsiz, kavram kargaşa- sı içinde, aslında bilinçaltımızda yer alan öncelik- lerimiz anlamlı bir biçimde açığa çıkacak. Insan haklanna, demokrasiye, cumhuriyet de- ğerierine, laikliğe, banşa ne kadarı ile sahip çıkı- yoruz? Alt kimliklerimiz, ırk, din aynmcılığımız ne kadar ağırlık taşıyor? Yakındığımız kirlilik ile ne ka- dar özdeşleşmiş, vurdumduymaz, bizim çıkarian- mıza da yakın gelen, bize pay vaat eden kırlilikle özdeşleşmiş siyasilere, kadrolara oy vermekte bir sakınca görmüyoruz? "Ben solcuyum, ben sağcıyım" demek kolaydı. Ideolojik kimlikleri kaybolmuş, alt kimliklerin yön- lendirdiği siyasal yapılanmada kavram, kafa kar- maşasında, seçeneksizlik içinde, önceliklerini alt alta koyarak kötünün en iyısini seçmek zor. Gali- ba bizim için çok ders verici, çok öğretici olacak. soner@cumhuriyet.com.tr KASIM 1933: Telgmfşirketi deviete devredüdı. 1953: Ankam Çimento Fabrikası nın temelı Cumhurbaşkanı Celal Bayar tamfindan atıldı 1960: thracatı Geliştirme Etüt Merkezı IİGE- ME) kuruldu. 1961: Türk-Alman Işçi Antlaşması imzalandt. 1976: Ankam 'ya gelen 40 kişilık Alman sana- yici veyatınm grubu ile ilk loplanh Dışışleri Ba- kanlığı 'ndayapıldı. Almansanayicüere210ka- mu vatınmı lisıesi verildi. Bunlar arasında Ça- nakkale BoğazKöprüsü ilethnci BoğazıçiKöp- rüsiiprojeleri deyer aldı. 1985: ÎTO, Hazine 've istekpaketisundu. Pakeı- te şu istekler yer aldı: - Yerli üretımin konma- rak ıthalatın serbest bırahlması, -Türk Parası- m Koruma Kanunu 'un tamamen kaldınlması. - KÎT'lerdeti korumacılığa son verilmesi ve rejı- minin sürekli hhnması. 1997: Güneydoğu nun kömür deposu Şırnak Kömür Ocaklan, dörtyıl aradan sonra tekrar faaliyete geçtı. Valılik, hallan ocaklara ortak edilmesi için çalışma baslatn. 100 milyon ton rezervi bulunan kömür ocaklanmn açıl- masıyla, kent merkezinde 1 000 'e vakın kişiye iş imkâm doğduğıt açıklandı