Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
8 EYLÜL2001SALI CUMHURİYET SAYFA
l U M\ kultur(S cumhuriyet.com.tr 15
Folga ve Tülin Kal kardeşlerin hazırladıkları belgeseller şimdiden 26 bölüme ulaştı
Kültürümüzde 'İzBmtkmktr'Kültür Servisi - Çağdaş edebiya-
ımızın ünlü adı, şair, hikâyeci,
>yun yazan Necati Cumah'nın ölü-
nü sonrasında bazı köşe yazarlan
'tşte Necati Cumah da aramızdan
ptti Kültür Bakanlığı Necati Cu-
nah için ne yapü, bir belgesel, bir
ırşiv niye yapmadı" diye yazdılar.
tyi ki yazdılar. Biz de bu konuda
<.ültür Bakanlığı'nın yararlı bir ça-
ışma yaptığını öğrenmek fırsatı
julduk.
Kültür Bakanı tstemihan Talay
jöreve geldiğinden bu yana kültür
ve sanat adamlanmızın hem belge-
jellerini hem de belgeliklerini (ar-
jivlerini) yaptınyor.
tz Bırakanlar başlığı altında 26
bölüme ulaşan dizı bugün için rey-
ting meraklısı ekranlanmızda man-
kenlerden, sanatçılardan yer bulup
maalesef yayımlanamıyor. ama ge-
lecekte takdirle anılacak.
Diziyi gerçekleştiren Ajans
K'nın yetkilileri ToJga ve Tülin Kal
ile konuştuk.
Arşiv çaltşması da yapüıyor
- Böyle bir dizi yapmayı nasıl dü-
şündünüz?
TOLGA KAL - Biz belgesel ya-
pımcısı ve ekonomi programı sunu-
cusu Nazmi Kal'ın çocuklanyız;
Babamız 1979 yılında Orfaan Ke-
mal, Rıfat Dgaz, EşrefÜren gibi pek
çok sanatçımız sağ ıken TRT'ye
böyle bir belgesel ve arşiv yapımı-
ru önermiş. Kabul edilmemesini
hep üzüntü ile anlatırdı. Ajans K'yı
kurunca bir proje hazırladık ve
Kültür Bakanlığı'na sunduk. Kül-
tür Bakanı Istemihan Talay projeyi
çok beğendi, hemen uygulamaya
soktu. Bize büyük destek verdi. O-
nun ve Telif HakJan Genel Müdü-
rü Özcan Çetin'in desteği ile yapı-
mı sürdürüyoruz.
- Nasıl bir çahşma yapıyorsunuz?
TÜLİN KAL- Bızim çahşmarnız
sadece bir belgesel çahşması değil.
Aynı zamanda arşiv yapıyoruz.
Yaptığımız bantlar dolusu çekimle-
ri tasnif ederek arşivliyoruz. Ko-
nuşmalan deşifre ediyoruz ve dos-
yauyoruz. Bu kişilerle ilgili araştır-
ma yapmak, yeni bir belgesel hazır-
lamak isteyenler, ıhtiyaçları olan
görüntü ve ses malzemesini toplu-
ca bulabilecekler. Aynca yayına her
yönü ile hazır 20 dakika süreli bir
belgesel de hazırlıyoruz.
- Kimlerle çabşıyorsunuz?
TÜLtN KAL -"Profesyonel ka-
1) Ece Ayhaıu 2) tlhan Berk, 3) Turan Erol, 4) Talip Apaydın, 5) Semiha Berksoy, 6) Çelik Gülersoy, 7) Necati Cumah
meramanlanmız var. Orneğin Se-
lim Özyümaz. TRT'den de izinleri
süresinde yetenekli kameramanlar-
la çahşıyoruz ama.. isimlerini ver-
meyelim. Seslendirmelerimizi Çe-
tin Tekindor. müzıkleri Can Attila
yapıyor. Metinleri ve senaryolan
babamız Nazmı Kal yazıyor. Yö-
netmenlığini zaman zaman ben, za-
man zaman kardeşim Tolga yapı-
yor. Tolga aynca kurguyu da yapı-
yor.
- Nerekrde çekim yapıyorsunuz?
- Çekimleri otantik mekânlann-
da yapıyoruz. Kışılerin doğdukla-
n, yaşadıklan mekânlarda, oku-
duklan okullarda çekiyoruz. Anıla-
nnı, yaşadıklan mekânlarda anlat-
tınyoruz. Ancak bazılannm yaşla-
n gereği yaşadıklan mekânlara gö-
tünnek mümkün olmuyor. O za-
man o mekânlan aynca görüntülü-
yoruz.
Fakir Baykurt için Burdur- Ak-
çaköy'e Gönen Köy Enstitüsü'ne
gittik. Turan Erol için doğum yeri
Milas'a, çahşmalannı yaptığı Bod-
rum'a gittik. MahmutMakaTı. ün-
lü eserine konu olan köyü Demir-
ciköy'de çektik. Hüseyin Gezer için
Mut'a, Silifke'ye, Mersin'e gittik.
- Bugüne kadar kaç kişinüı çeld-
mini ve belgeselini hazuiadınız?
TOLGA KAL - Dizi 26 bölüme
ulaştı. Vedat Günyol, Oktay Akbal,
Turan Selçuk, Nuri Iyem, Faldr
Baykurt, Talip Apaydın, Mehmet
Başaran, Mahmut MakaL Adnan
Turani, Turan Erol, Semiha Berk-
soy,Kayıhan Keslrinok, HamiyeÇo-
lakoğlu, tlhan Berk, Ece Ayhan, Ce-
mal Kutay, Necdet Mahfı ÂyraL Çe-
lik Gülersoy, Naile Akıncı, Nuri
Abaç, Nüzhet tstimyefi, Necati Cu-
mah, Hüseyin Gezer, Nevit Kodalh,
Flkret Otyam, Ferruh Başağa.
- Bu Idşileri siz mi belirtiyorsunuz,
nasıl bir değeriendirme yapıyorsu-
nuz?
TOLGA KAL - Biz adlan sapta-
yıp Kültür Bakanlığı'na sunuyo-
ruz. Inceliyorlar, kabul ediyorlar,
bazen de isimler öneriyorlar. De-
ğerlendirmeyi kişilerin önemine,
edebiyatımıza verdikJeri eserlere
göre yapıyoruz. Bir diğer ölçümüz
de yaş. Böyle bir yapırnı kabul et-
meyenler de çıktı. isimlerini ver-
meyelim. Yapım için ücret isteyen-
lere bile rastladık. Dizi ağır ilerli-
yor. Devlet bütçesi ile bu kadar olu-
yor. Gönül ister ki bankalar, çeşitli
kuruluşlar diziye sponsor olsunlar,
tüm sanatçılann çekimlerini yapıp
arşivleyelim. Bugün 70 yaşın üze-
rinde çekiminin yapılması gereken
pek çok edebiyat ve sanat adamı-
mız var. Orhan Asena, Ahmet Ka-
bakh listemizde idi.. ama maddi
olanaklar yüzünden çekimlerini ya-
pamadık. Aramızdan aynldılar.
Magazin programlanna sponsor ol-
mak için milyarlar verenler maale-
sef böyle bir kültür-sanat çahşma-
sına destek olmuyorlar. Çok üzücü.
Müzecüikte yeni anlaytş
Dizinin bir başka yaran da mü-
zeciliğe getirdiğı yeni anlayış. Bir
kimsenin müzesine gittiğinizde ka-
lemini, elbisesini, daktilosunu, fır-
çasını, eserlerini görürdünüz. Ur-
la'da Necati Cumah Müzesi açıldı.
Gidersenız bu müzede hiçbir yerde
olmayan bir olayla karşılaşırsınız.
Müzeye girince Necati Cumah se-
si ve görüntüsü ile sizi karşıhyor.
Yaptığımız çekimlerin tümünü bir
bantta topladık. Orada ziyaretçile-
re gösteriliyor. Böylece sanatçılan-
mız sesi ve görüntüsü ile de gele-
cek kuşaklara tamtılmış oluyor. Av-
rupa'da pek çok müze böyledir.
Türkiye'de ılk kez biz başlattık.
- Diziyi yayunlamayı düşünmü-
yor musunuz?
TOLGA KAL - Düşünmez olur
muyuz! Biz bu belgeselleri Kültür
Bakanlığı'nın desteği ile yaptık.
Yayın hakkı bizim. Çok az bir üc-
retle isteyen kanala vermeye hazı-'
nz. Bir kuruluşun adını vererek
kültür hizmeti olarak da yayımlata-
bilir. Belgesellerinı hazırladığımız
kişiler bize "Ne zaman yayımlana-
cak" diye soruyorlar. Cevap vere-
mediğimiz için üzülüyoruz.
Türkiye'nin ilk kültür bakanı için, dünyanın dört bucağından 72 bilim adamının katkılanyla bir kitap hazırlandı
Talat Halmaır a sükran borcu
John Updike, ABD'ye
saldırıyı değerlendirdi
NEW YORK - Pulitzer ödüllü
Amerikalı roman yazan John Up-
dike. 11 Eylül'de Dünya Ticaret
Merkezi'ne yapılan saldınyı Bro-
oklyn'deki bir akrabasının evinden
izledi. 'Rabbit' dörtlemesinin ya-
zan Updike, BBC'ye verdiği de-
meçte, bu 'dehşetengiz' deneyimin
kendisini nasıl şaşkına çevirdiğini
anlattı. Updike, "Bu olayı bir mfl-
doı az bir mesafeden gönnek çok
dokunakiı, rahatsız ve tedirgin edi-
ciyıl'' dedi. Updike, ikinci çarpma-
yı kendi gözleriyle gördü ve bir sa-
ai sonra televizyonun karşısınday-
ken 'korkunçlann
larkuöcu'olarak
nıtelediğı şey
okiu. Bina
çöktü. "Kanm
vben dtlbniz
örulmuş bir
hüde bakı-
jKdııkkibi-
nbafîfçebir
ttredi ve çök-
tL Sanki
birisi onu yere çekmiş gibi yTkıkü."
John Updike, 1950'lerde bir yılını
îngiltere'de geçirdi ve Rusya, Do-
ğu Avrupa ve Afrika'yı dolaştı. Bu
olaylann kendisi dahil tüm Ameri-
kahlann genel olarak seyahat anla-
yışmı da değiştireceğini belirten
Updike, "Arök kimsenin uçağa bi-
nerken kendini esldsi gibi rahat his-
sedebileceğini sannuyorum" dedi.
John Updike, Amerika'nın n'cari
açıdan en başanlı romancılanndan
biri. 'Couples' (Çıftler) adlı roma-
nımn fikn haklan için 500 bin do-
lar almıştı. Çağdaş Amerikan yaşa-
mının keskin bir gözlemcisi sayı-
lan yazara bu olaylann Ame-
rika'nın kendine bakışuıı
değiştirip değiştinne-
yeceği sorulduğunda
bunu ileride görece-
ğimizi belirtiyor. Bu
saldınnın ABD'nin
'özgûveni'ne korkunç
bir darbe indirdiğini
söyleyen Updike şöyle
dıyor: "Birleşik Devkt-
ler'de bizim keyfî-
ni sürdüğûmüz
özgürlük dün-
ya tarihindeaz
rastlanır bir
şcydi ve beUd
bundan son-
ra daha da
az rastlanır
olacak."
(BBC)
ZEYNEPORAL
Tahıt Hahnan bir insan... Ama
bir insanın bir yaşama sığdıra-
mayacağı özellikler, nitelikler,
birikimlerle donatmış kendini.
Ve bu donanımını müthiş bir iş-
levselliğe dönüştürmüş...
Türkiye'nin ilk kültür bakanı,
kültür işleri büyükelçisi, profe-
sör, yazar, şair, çevirmen, edebi-
yat tarihçisi, eleştinnen, köşe ya-
zan, konferansçı. hatip Talat Hal-
man, dün akşam Istanbul'daki
"FourSeasons Hotd"de düzenle-
nen bir törende, çahşma hayatın-
daki tüm başanlan nedeniyle ona
adanan iki ciltlik "Kültür Ufıık-
lan" kitabıyla ödüllendirildi.
Tûrk Edebiyatmı tanrttı
"Kültür Umklan'' 800 sayfayı
aşkın kolektif bir eser. Dünyanın
dört bucağından 72 ünlü bilim
adamı, şair, yazann katkılanyla
hazırlanmış. Bernard Lewis, Fe-
derico Mayor'dan Yaşar Kemai,
Ekrem Akurgal'a çeşitli imzalar
yer alıyor. Birinci ciltte bilimsel
yazılan, şiirler, denemeler. öykü-
ler yer alırken ikinci cilt Hal-
man'ın bibliyograryasını içeriyor.
Talat Halman için hazırlanan bu
annağan kitap, bir Türk vatanda-
şı için Amerika Birleşik Devletle-
ri'nde çıkan, bu türün ilk örneği.
(Syracuse University Press ve Ya-
pı Kredi Yayınlan ortak yapırnı.)
Bir şölen niteliğındeki ödül tö-
reninde, Talat Halman'ın aynı za-
manda 70. yıldönümü kutlanırken
kitabın editörü Jayne Warner, ko-
nuşmasında Halman'ın farklı
alanlardaki tüm çahşmalannı çok
geniş kapsamlı ele ahyordu. Son-
• Kültür Ufuklanmızı
Genişleten Talat Halman'a
dünyanın dört bucağından
katılımlarla "Kültür
Ufuklan" armağan edildi...
ra konuklar arasından söz alanlar
Halman'ın kişiliğinin farklı bo-
yutlanna dikkat çekiyordu. Gün-
gör Dümen'in Halman'a annağan
yazdığı kısa oyun, kahkahalarla
ızleniyordu.
Meviana ve Yunus Emre'den
başlayıp çağdaş yazar ve ozanla-
nmıza uzanan çizgide Türk ede-
biyatını dünyaya tanıtması... Ver-
diği sayısız konferansla, yazdığı
nice yazıyla Türk kültürünü,
Türk sanat tarihini dünyaya sev-
dirmesi... Dünya edebiyatmı ve
kültürünü bize tanıtması... Öğ-
renci yetiştirmesi, yol gösterme-
si, yeni alanlar açması...
Bence en önemlisi, bize bizi ta-
nıtması, bize bizi sevdirmesi...
Sahi onun herhangi bir yazısm-
dan ya da kitabuıdan bir şey öğ-
renmeyen ve yüreği insan sevgi-
siyle dolmayan kimse var mı! Bu
özelliklerine sonsuz duyarlılığı-
m ve muhteşem "humor"unu ek-
leyebiliriz.
Talat Halman'ı okumah
ABD'den çağnlı konuklann
birçoğu, uçak seferlerinin iptali
nedeniyle gelememişti. Elbet ge-
cede New York'taki son olaylar
dakonuşuldu. Geceye Talat Hal-
man için "Kızdırmak" şiirini
okuyarak katılan Fazu Hüsnü
Dağlarca, yemekte tam yanımda
oturuyordu. Bir ara kulağıma
eğilip şöyle dedi: "Amerika'nm
yerinde olsam, terörü madem bi-
tirmek istiyor, şüphelendiği ülke-
lere derhal birkaç Amerikan üni-
vershesi kurardım. Afganistan'a,
Libya'ya, Pakistan'a ve her ne-
reyse» Bombalamak yerine üni-
versite kurmak, daha etküi bir
önlemolur!" Kesinlikle katıhyo-
rum.
Anekdotlar birbirini izlerken
bir yabancımn sözleri tekrarlan-
dı: "Türkiye'yisevmek için, insan
bir Türkle karşüaşacaksa bu Ta-
lat Halman olmalı"... Ben derim
ki, yalruz Türkiye'yi ya da Türk-
leri değil, yeryüzünü ve insanı
sevmek için Talat Halman' ı tanı-
malı, Talat Halman'ı dinlemeü,
Talat Hahnan'ı okumah...
Balkanlar'dan Istanbul'a
Kültür Servisi - Balkan-Art tstanbul 2001 sergısı,
9-14 Ekim tanhleri arasında 11. Istanbul Sanat
Fuan'nda izleyicıyle buluşacak. Ikı yılda bir
düzenlenmesı planlanan bu etkinlik, değişik
ülkelerden gelen ancak aynı kültürel mirası
paylaşan sanatçılar arasında, farklı bir iletişim
zemini kurulması ve sanat platformunda yogun
bir bılgi ahşverişi sağlanması yönünden önem
taşıyor. Balkan-Art tstanbul 2001 sergisinin
paralehnde, etkinliğe katılan Bulgar sanatçılardan
Atanas Parushev'in kişisel sergisi 18 Ekım
tarihinden başlayarak 24 Kasım'a kadar
Ortaköy'de bulunan Pi Artworks'te gezilebilecek.
Öteki-siz'in eyKH sayısı çıktı
• Kültür Servisi - Ayhk şiir dergisi Öteki-
siz'in eylül sayısı çıktı. Dergi, şairlerin kendi
elyazılanyla yazdıklan şiirlere yer veriyor.
Salih Aydemir ve Derya Önder'ın hazırladığı
derginin bu sayısında Ahmet Telli'den Turgut
Uyar'a, Cemal Süreya'dan Refık Durbaş'a dek
birçok şairin yapıtlan yer alıyor.
Latin yazarlara büyük ilgi
• İZMİR (AA) - Türkiyede son dönemlerde
başta Gabriel Garcia Marquez ve Paulo Coelho
olmak üzere okurlann, Latın yazarlann
eserlerine yönelik ilgisi artıyor. Can Yayınlan
Genel Yayın Yönetmeni llknur Özdemir,
Gabriel Garcia Marquez, Isabel Allende, Mario
Vargas Llosa, Camilio Jose Cela gibi yazarlan
Türk okuruna tanıttıklannı, Latin Amerika
edebıyatımn sıcak, canlı, duygulan öne
çıkaran. insanı bütün canhhğıyla veren bir
edebiyat olduğunu söyledi. Epsilon Yayınevi
Editörü Tanju Anapa da Marquez ve Coelho
gibi Latin yazarlannın Türk okurlannı çekmiş
olmasmın nedeninin toplumsal benzerlikten
kaynaklandığını söyledi.
Dorothy McGuire öldü
• LOS ANGELES (AA) - Amerikalı sinema
oyuncusu Dorothy McGuire 85 yaşında öldü.
40 ve 50'li yıllarda Hollywood'da ünlenen
oyuncu, üç gün önce Santa Monıca kentinde
geçirdiği kalp krizi nedeniyle hayatını kaybetti.
Sanatçı, özellikle 'Claudia' adlı fihndeki
oyunuyla ünlenmiş, Eha Kazan'ın yönettiği
'Gentleman's Agreement' adlı filmde Gregory
Peck'le başrolü paylaşmış ve bu rolüyle
Oscar'a aday göstenlmişti.
Etnik caz rüzgân
• ANKARA(ANKA)-
Yıldız Ibrahimova ve
Gypsy Band, Sevda-
Cenap And Müzik Vakfı
ve Birleşmiş Milletler
Ankara Temsilciliği'nin
ortaklaşa düzenlediği
konserler kapsamında
lstanbul ve Ankara'da
birer konser verecek.
Kendi ekolleriyle
cazseverlerin beğenisini
kazanan Asiaminör de
Ankara'da bir konser
verecek. Türkiye ve yurtdışında ilgiyle
dinlenen Yıldız tbrahimoya ve Gypsy Band 9
Ekim'de lstanbul Kültür Üniversitesi Konser
Salonu'nda sahne alacak. Sanatseverlere etnik
cazdan seçkin eserler sunacak olan Ibrahimova
ve Gypsy Band 12 Ekim'de. kendi tarzlanyla
dünya müziğinde ayn bir yere sahip olan
Asiaminör ise 14 Ekim'de ODTÜ Kültür ve
Kongre Merkezi'nde cazseverlerle buluşacak.
Şobenits
• Kültür Ser
in'dan ikinci cilt
Kültür Servisi - Nobel ödüllü Rus yazar
Alexander Şolzenitsin, '200 Yıldır Hep Beraber,
1795-1995' adlı, Rusya ve orada yaşayan
Yahudilerle ilgili kitabının ikinci cildini bu ay
sonunda yayımlamaya hazırlanıyor. Bir dönem
Yahudi aleyhtarlığıyla suçlanan yazar,
tartışmalara yol açan kitabıyla ilgili. 16 Eylül'de
RTR Televizyonu'na yaptığı açıklamada,
kitabının kendisinden farklı düşünenleri
kızdırdığını bildiğini, fakat önemli olanın kitabın
denge unsurlan içinde banşçıl bir dille yazılmış
ohnası olduğunu, tarihte yaşananlann mutlaka
yazılmalan gerektiğini söyledi. Kitabın birinci
cildi, Polonya'daki parçalanmadan sonra.
Polonya Yahudilerinin Rus \ atandaşı olmalanyla
başhyor ve Bolşevik Devrimi'yle son buluyordu.
Rusya'nın Yahudiler Derneği lideri, kitabın
gelecek için bir kaynak olduğunu, Rusya
tarihindeki dengesiz ve adaletsiz Yahudi
propagandasını sonlandıracağını umduklannı
dile getirdi.
BUGÜN
• BEYOĞLU StNEMASI'nda 'Onat Kutlar
Anısına Yaz Şenlıği' kapsamında DavidFinch-
er'ın 'Dövüş Kulübü' adlı filmi izlenebilir.
(0 212 251 32 40)