Catalog

rEMMUZ 2001 PERŞEMBE CUMHURlYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab(a cumhuriyet.com.tr 11 nlü gazeteci raham öldü I WASHESGTON kJFT) - V/atergate :andalı sırasında /ashington Post »zetesinin başında ulunan Katharine ıraham. 84 yaşmda öldü. Iraham. yazdığı tobıyografiyle 1998 ılında Puhtzer ödülü Imıştı. Graham, 1963 ılında Washington 'ost'un başına geçmişti. îazeteye, Watergate kandalıtun peşine lüşülmesi için yeşil ışık r akan Graham, Başkan tichardNixon'm 1974'te stifasıyla sonuçlanan bu >laydan sonra ABD'nin ;n güçlü kadmı olarak unlmaya başlamıştı. Belçika'daıt AGSP tehdidi • ANKARA (Cumhuriyet) - Avrupa Birhğı (AB)dönem başkanı Belçika, Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası'nın (AGSP) kendi başkanhğı sırasında tamamlanması için özçllikle Türkiye üzerindeki baskılannı arttınyor. Belçika'nın Türkiye Büyükelçisi Jan Matthysen, Türkiye'nin AGSP ısrannm sadece süreci yavaşlatacağını. ancak Türkiye-AB ilişkilerini de olumsuz etkileyebileceği uyansmda bulundu. 47TRşo!orÜ öldÜPdü • TAHRAN(AA)- iran'da bır seri cinayet zanlısı, değişik kentlerde 47 TIR şoförünü öldürdüğünü itiraf etti. Came-e Cem gazetesinin • haberine göre, Ferşid B. adh zanlı. lsfahan kentinde tutuklandı. Zanlı, sorgulama sırasında. şehirlerarası yollarda yolcu olarak bindiği TIR'lann şoförlerini bir fırsatını bularak öldürdükten sonra değerli eşyalannı çaldığmı söyledi. HÖH lideri bariş ödülüne aday • SOFYA(AA)- Bulgaristan'da, üyelerinin çoğunluğunu Türklerin oluşturduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi'nin (HOH) lideri Ahmet Doğan'ın Nobel Banş Ödülü'ne aday gösterilmesi isteniyor. Türklerin yoğun olarak yaşadıklan Razgrad kentinde kurulan bir inısiyatif komitesinin üyesı olan Altay Feyziev, "Etnikbanşın korunmasında büyük emeği geçen Doğan. Balkan ülkelerine de örnek olmuştur" dedi. patiama • SANA (AA) - ABD'nin Yemen Büyükelciliği yakınında bu gece yarısı patlama me>dana geldi, olayda can ve mal kaybı olmadı. Polırten yapılan açıMamada, "Kenün Sahvan adlı bölgesindeki ABD Büyükelciliği yaLnlannda dün gece yansı nedeni behrlenemeyen bir patiama olmuştur. Patamada can ve mal ka^bı bulunmamaktadır" dtnldi. ABD Btoikelçiliği, terörist tebiitler nedeniyle bir ay k.atalı kaldıktan sonra 7 Tenmuz'da tekrar BerlusconVye ait TVkanalına gönderilen bomba bir kişiyiyaraladı avaş mektupla başladı • Italya'mn Cenova kentinde yann başlayacak G-8 zirvesi öncesinde, üçüncü bombalı mektup Benetton şirketinin merkezine gönderildi. Dış Haberler Servisi - Italya'mn Cenova kentinde yann başlayacak ve 2 gün sürecek G-8 zirvesi öncesinde alınan yoğun güvenlik önlemlerine karşın dün ttalya Başbakanı SUvio Berlusconi'ye ait özel Rete 4 televiz- yon kanahna bombalı mektup gön- derildi. ANSAhaberajansınınbildir- diğine göre, zirve öncesinde meyda- na gelen bu 2. patlamada bır kişi ya- ralandı. Bir başka bombalı mektu- bun da Benetton'un Ponzano kasaba- sındaki merkezine gittiği, mektup açılırken meydana gelen patlamada yaralanan olmadığı kaydedıldı. Televizyonun haber müdürlerin- den Emilio Fede adma göndenlen mektubun bır sekreter taranndan açıl- dığı. patlama sonucu ellerinde ve kol- lannda yanıklar meydana gelen sek- reterin şoka girdığı ve hastaneye kal- dınldığı bildirildı. Italyan polisinin al- dığı yoğun güvenlîk önlemlerine kar- şın bir başka bombalı mektup da pa- zartesi günü bir polısin yaralanması- na yol açmıştı. Alınan önlemler yüzünden açık ce- zaevıne dönen liman kenti Cenova'da, özellıkle G-8 lıderlerinin buluşacağı "Kırmızı Bölge" kale gibi korunuyor. Bu bölgede oturanların kontrol nok- talanndan geçmeleri için özel bir bel- ge almalan şart. Gösterıcilere ve dı- ğer sıvillere tamamen yasak olan "Kır- nuaBölge" çevresindeki dar sokakla- ra da 4 metre yüksehğmde demir ba- Avrupab küreseUeşme karşıtlan, Roma'nın engellemelerine karşın trenle Cenova'ya gidiyor. 150 bin e>lemciyi 20 bin güvenlik gücü denetleyecek. (AP) riyerler dikildı. Lıman \e havaalanı. zır- ve boyunca tıcari taşımacılığa kapatı- lacak. Zirve süresince schengen anlaş- masmı askıya alan Roma yönetımi, protestoculan taşıdığı düşünülen oto- büslerin ya da trenlenn ülkeye gırme- sıne de izin vermiyor. Küreselleşme karşıtı bazı gruplar ıse bu sıkı güvenlik önlemlennı delmekte kararh görünüyor. Zirveyı protestoya ha- zırlanan küreselleşme karşıtı "Tute Bi- anche* (Beyaz Tulumlar) adh halyan si\ il toplum örgütü, sıvillere yasak "Kır- mızıBölge''ye girmeye çalışacak örgüt- ler arasında. Orgüt liden Lucav Casa- rini, Reuters haber ajansına yaptığı açık- lamada "*gaz maskesitakanmotosildet- U binlerce göstericinin ABD, Almanya, Fransa. kanada, Rusya, İtalya, İngüte- re Ne Japonya liderierinin bir araya ge- leceğj Ducal Sarayıçevresinde ohıştunı- lacak Kırmızı Bölgeye akın edeceği- ni" söyledi. "Bizi durdurmaya çalışa- caklar. Ancak biz yolumuza, ateşin içi- ne giren itfayeciler gibi devam edece- ğız" diyen Casarinı, gösterilere sadece kendilennın değil, on binlerce protes- tocunun katılacağını hatırlattı. 'Anarşist Ekspres' yola çıkamadı Fransız Demiryolu Şırketi SNCF, Cenova'ya gitmeye hazırlanan küre- selleşme karşıtı 450 Ingihzi taşımak- tan vazgeçtı. Küreselleşme karşıtı "Globalise Resistance" (Küresel Dire- nış) adh lngılız örgütten yapılan açık- lamada. "Dün SNCF'den, yaptırdığı- mız rezervasyonun iptalediİdiğine Uiş- kin uzun bir faks aldık" demldı. The Times gazetesi, lngiliz eylelm- cilerin. SNCF'den 12 vagonlu ekspres trenden yer ayırtarak 60 bin sterlin ödeme yaptıklannı duyurmuştu. Polis, eylemcilerin trenine, "anarşist eksp- res 11 adını takmıştı. SNCF de daha ön- ceki açıklamasında, "Avrupa'da her- kesin trenle seyahat etme hakkı bulu- nuyor, anarşistlerin bile w denmişti. Cenova Doruğu öncesinde, dışişleri bakanları hazırlık toplantılarmda bir araya geldi G-8'ler zirveye Roma'da hazırlanıyor Dış HaberierServisi- Sana- yileşmiş zengın 7 ülke ile Rus- ya' nm oluşturduğu G-8 ülke- lerinin dışişleri bakanlan. ya- nn ttalya'nın Cenova kentin- de başlayacak doruk öncesi hazırlık toplantılanna başkent Roma'da dün başladı. Rusya, ABD, Fransa, ttal- ya, Ingiltere. Almanya, Kana- da ve Japonya'mn dışişleri bakanlan. dün başlayıp bu- gün sona erecek hazırlık top- lantısında, yoksul ülkelerin borçlan. yoksulluk, felaketler ve savaşlan ele alıyor. Rusya ve ABD dışişleri ba- kanlan tgor tvanov ıle Colin PcnveU. toplantıdan önce, ça- lışma kahvaltısında bir araya geldi. Iki bakan. ABD'nin fu- ze kalkanı projesi ve Washington ve Londra'nın, Irak'a yönelik "akılb yap- ünmlar" planını ele aldı. G-8 dışişleri ba- kanlan, çatışmala- nn önlenmesi ve si- lahlanmamn kont- rolü, ulusal fuze kal- kanı, AIDS, Orta- doğu ve Makedon- ya'daki gelişmeler, sera etkisi yaratan gazlann smırlandı- nlmasına ilişkin ve ABD'nin uygulamayacağını açıkladığı Kyoto Anlaşma- sı'nı, zengin ülkelerin yok- sul ülkelere yapacağı yardım- G8: Ekonomik büyüKlüKleri Üye ülkelerin GSMH'teri .. 19Q9 ABO Fransa Kuzey-Güney uçurumu y nûfusunvn Q8 ülksfefl dûnyadakı ekonomik kaynaklarm bulundunıroıUr lar gibi konulan ele aldılar. Bakanlar, toplantının bugün- kü bölümünde, Cenova Do- ruğu'nda kabul edilecek so- nuç bildirgesinin tas- lağını da hazırlaya- caklar. Gündem maddeleri Cenova'da yann başlayıp 22 Tem- muz'da sona erecek G-8 doruğunun gün- deminiyse yoksulluk, küresel ısınma, ABD'nin ulusal fuze kalkanı projesi, AIDS, Balkanlar ve Ortado- ğu'daki çatışmalar gi- bi konular oluştura- cak. G-8 liderlerinin, olası bir ateşkesin denetlenmesı için Filistin'e uluslararası gözlem gücü konuşlandınl- ması planını kabul etmeleri bekleniyor. Dorukta, BM Genel Sekre- teri Kofi Annan'ın geçen ay, AIDS, sıtma ve tüberkülozun ortadan kaldınlması için öner- diği küresel fonun ana hatla- n da belirlenecek. Oluşturulacak fona ABD. Japonya ve Ingıltere 2OO'er milyon dolar. Microsoft'un Başkanı Bffl Gates 100 milyon dolar bağış yapma sözü ver- miş, diğer zengin ülkelerin verdikleri yardım sözüyle de şimdıden 985 milyon dolar güvence altma alınmıştı. Annan, üç hastahğakarşı et- kin bır mücadele başlatılabil- mesi için 7-10 milyar dolar ge- rektiğini belirtiyor. IŞ BASIN / THE GUARDIAN Dünyayı yönetenler Bu hafta içinde Ceno\ a'da bir araya gelecek olan G-8 liderleri, dünyanın geri kalanı için 'küreseUeşme örneği' olacaklar. Ancak Cenova'da bir araya gelecek bu 8 adamdan biri başkanhk koltuğuna. kaybettiği bir seçimin sonucunda orurdu. Bir diğeri. kendısine bağlı bir cumhuriyette soykınm uygulamakla suçlamyor. bir üçüncüsü yolsuzluk suçlamalanyla karşı karşıya. Zın enin evsahibi lideriyse yasadışı yollardan partisineka>nak sağlamakla suçlamyor. Bunlara karşın onlar zirv elerine ana konu olarak 'demokrasinin yaygınlaştırümasııu' seçebilıyorlar... Dünya nüfusunun yalnızca yüzde 13'ünü oluşturan G-8 ülkelen. dünyada demokrasinin yaygınlaşmasını sağlamaktan uzak. Gelişıgüzel ve geçerliliğı olmayan kararlar ahyorlar. Geçen yıl G-8 liderleri Kyoto Protokolü'nü uygulayacaklarını ve anti-balistik fuze anlaşmasına uyacaklannı söylemişlerdi. Bu kararlan alanlardan biri aynlıp yerine bir başkası geçince her şey unutuldu. Bu sorunlar tüm uluslararası kuruluşlarda gözlemleniyor. IMF ve Dünya Bankası. ekonomilerine müdahale etmediklen ülkelerce yönetiliyor. Banşın tesisiyle yükümlü BM Güvenlik Konseyi'nin daımi üyesi olan 5 ülke aynı zamanda dünyadaki ilk 5 silah satıcısı. Yeryüzünde ekonomiyi ve şiddeti denetlemenin başka yolu olmadığı söylenıyor. Oysa zengin ülkeler gezegenimizı yönetmekten vazgeçmeli ve küresel demokrasinin önünü açmahdır. Gerçek bir küresel demokrasıde. uluslararası kuruluşlar. Dünya Parlamentosu'na bağlı olarak çalışacaklar. Bu düzenin en büyük tehlikesiyse, Parlamento'nun bizim hoşumuza gitmeyecek kararlar alması olacaktır. (17 Temmuz) Kyoto'yu yaşatmaya çalışan eylemciler ABD'ye bastınyor Çevrecîler de Bomı'da Dış Haberier Servisi - Sonuçsuz de\am eden Bonn tklim Konferan- sı'nda 4 bin çevre eylemcisi dünya iklimine yönelik uyarılarda bulunu- yorlar. Göstericiler Italya'nın Ceno- va kentinde yann başlayacak olan G-8 doruğunuprotestoya hazırlanan eylemcilenn aksine şıddet kullan- maktan yana değiller. Bonn'un Duisdorf semtinde çadır- larda kalan göstenciler. "söz konu- su olan insan türünün \ aşamı" dı- yerek Kyoto protokolünün yürür- lüğe sokulmasım, önlem alınması- m istiyorlar. Polis geniş güvenlik önlemi aldı Kurulan çadırkent göstencilenn sayısının artmasıyla daha da geniş- liyor. Kent merkezinde süren göste- riler nedeniyle polis geniş güvenlik önlemleri aldı. Konferansın yapıl- dığı Maritim Oteh'ne, polis kordo- nunda olduğu için ulaşılamıyor. Gös- tericiler, Cenova'da başlayacak ey- lemleri desteklediklennı belirtiyor- lar, ancak Kyoto kriterlerini yürür- lüğe sokmak için şiddet eylemleri- ne başvurmaktan yana değiller. Öte yandan, Avrupa Birhğı (AB) ve ABD arasmdaki görüşmelerde ilerleme sağlanamıyor. Böylelikle konferans, Kyoto Ikhm Protoko- lü'nün yeniden hayata geçirilmesı ümıtlerine de ce\ ap veremiyor. Ey- lemciler konferans sırasında olum- suz bir hava oluştuğunu. AB ve ABD'nin turumunu duyarsız ve teh- likeli olarak niteliyorlar. Kyoto tklim Protokolü'nü bir grup ABD'ti öğrenci protesto etti. Pasifik'ten gelen S.O.S Mercan adaları batıyor Dış Haberier Servisi - Güney Pasifik'te yer alan küçük bir ada grubunda yaşayan beş yüz kişi kurtanlmak için internet aracıhğıyla yapılâcak yardımlan bekliyor. tklim değişikliği nedeniyle yükselen su seviyesi adadakilerin yaşamını tehdit ediyor. Bonn toplantısmda, Papua Yeni Gine'nin Bougainville adasımn kuzeyinde kalan Takuu bölgesi de gündeme geldi. Na Takuu Derneği'nin yetkitisi Sarimu Teurikanu "Küresel ısınma devam ettiği sürece deniz seviyesinde yûkseliış sûrecektir" dedi. Papua Yeni Gine'nin bir kısmmı oluşturan ve Mortlock adalan diye de büinen Mercan adalan, birkaç yıl önce batmaya başlamıştı. Adalann en yüksek noktası deniz seviyesinden 4.2 metre yükseklikte. SAYDAM YALÇIN DOĞAN Bankalar Buyuk Oynadı veKazandı... Daha fazla dayak yemeden, IMF programına devam!.. Dünkü Liderier Zirvesi'nin özü bu. Prog- rama devam ne demek?.. Borç ödemeye de- vam demek!.. Ekonomi ayn, bunun bir de siyasal yanı var. Şimdi, iki gün önceye uzanahm. Düğmeye Londra'da basılıyor. Yabancı banka- lann ve IMF'nin ortak görüşü, siyasal güvende düğümleniyor. Kemal Derviş Londra'da banka- larla bir araya geliyor. Bankalar orada Derviş'e şu- nu aktanyor "Türk ekonomisinin geleceğini görmek gide- rek gûçleşiyor. Arka arkaya IMF programlan ya- pılıyor, ama o programlar hep aksıyor. Aynca, temelde siyasal güvensizlik var. Bunun gide- rilmesi gerekir." Derviş, Londra'dan aldığı rüzgârla Ankara'ya karariı dönüyor. Hatta, rest çekme noktasında. Si- yasal güveni sağlamak, önce Enis Öksüz'ü sus- turmaktan geçiyor. Öksüz, bizim ekonomi tarihi- mizin en pahalı bakanı olarak kayıtlara geçiyor!.. Derviş'in, Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Öz- kan'a aktardığı, 'Enis Öksüz'ün susturulması.' Özkan-Derviş görüşmesinin daha mürekkebi ku- rumadan öksüz yine ağzını açıyor, dolar 1 milyon 600 bin liraya fıriıyor. öksüz'ün bittiğı an!.. Ecevit'in dramatik girişimi Piyasalann verdiği tepki, Başbakanlığa çığ gibi iniyor. özellikle birkaç yerli büyük banka Başba- kanlığı anyor: Türkiye nereye gidiyor farkında mısınız?.. Derhal bir siyasal karar almanız gerek!.." Butepkinin hemen ardından Özkan, Ecevit'e, Der- viş'in Londra izlenimlerini aktanyor. Ecevit çaresiz, Bahçeli'yi anyor ve hemen hemen şu sözlerie: "Ya Sayın Öksüz'ün istifasını isteyin ya da hü- kümette her şeyi tekrar gözden geçirelim!.." Neyi gözden geçırecekler?.. Hükümetin ömrü- nü!.. Yani, Ecevit bır anlamda "böyle gitmez, ak- si halde hükümet devam etmez" demeye geti- riyor. Mesajı alan Bahçeli'ye, Öksüz'ün istifasını is- temekten başka çare kalmıyor. Ve de iyı yapıyor. Ancak, öksüz'ün istifası neyi degiştiriyor?.. Sa- dece biraz zaman kazanmak. Oysa sorun çok de- rinde ve temelde. Piyasalar dün bu istifayla biraz rahatlıyor. Ama, bu geçici. Şimdi yeni bir gündeme hazırianmak zorunda Türkiye. Telekom sonrasında, sıra özelleştir- melere ve tanma gelecek!.. Yani, biri bitmeden, diğer bir istek kapıda!.. IMF paralan yabancı bankalara Sürpriz bir gelişme dünkü LiderierZirvesi'nde ya- şanıyor. Uzun bir aradan sonra Liderier Zirvesfne Derviş de katılıyor. Bunun anlamı, bu hengâmede ilk raund Derviş'in. Birkaç günlük bunalımdan Der- viş kazançlı çıkıyor. Ya bankalar?.. Bunalımda en büyük rolü ban- kalar oymıyor. Daha açık bir deyişle, Türkiye ban- kalann ihaneti ile karşı karşıya. lçerdeki banka- lar, ekonomik açıdan belki Ue haklı, TL ıle yapılan ihaleye yüz vermiyor. Elinde dövize endeksii kâ- ğrt bulunan bankalar TL'ye neden yatırım yap- sm?.. Ekonomik mantığı yok. Derviş dün yerli ban- kalarla bu konuyu ele alıyor. Onlann Hazine ihale- sine girerek faizleri düşümnesini istiyor. Londra'da basılan düğme, Ankara'da devreye giriyor. Boşuna değil. IMF'den gelen para yabancı bankalara gidi- yor!.. Dış borç ödemeleri için!.. Tarihin en derin ekonomik krizinde, böylesine za- vallı bir üderler Zirvesi. halkla alay etmekle eşan- lamlı. E-mail:ydogan(" cumhuriyetcom.tr Faks: 0212 513 90 98 449 silah, 184 laptop kayıp FBI bu gidişle kendini kaybedecek VVASHINGTON (Ajanslar)-ABD'yi son dönemde sarsan güven- lik skandallanna bir ye- nisi daha eklendi. Ada- let Bakanlığı'na bağlı Federal Soruşturma Bü- rosu (FBI), 449 ateşli silah ve bazılannın çok gizli belgeleri içerdiği belirtilen 184 dizüstü bilgisayann kayboldu- ğunu ya da çahndığını tespit etti. Karşı casusluk faali- yetlerinden sorumlu üst düzey FBI yetkilisı Ro- bertHanssen'in, 15 yıl- dan fazla bir süre Rus- ya hesabına çalıştığının ortaya çıkmasının ar- dından, şimdi de 184 laptopun yanı sıra 449 silahın kaybolması, skandallarla sarsılan imajmı düzeltmeye ça- lışan FBI için yeni bir darbe oldu. Geçen ay öldürülen Oklahoma bombacısı Timothy McVeigh davasmda da infaza kısa bir süre ka- la FBI. bir depoda ba- zı kanıtlan unuttuğunu açıklamıştı. Bunun üze- rine McVeigh' in idamı, yeni kanıtlann avukat- lan tarafından değer- lendirilebilmesi için bir ay ertelenmişti. FBI'dan sorumlu ABD Adalet Bakanı John Ashcroft, kuru- mun sarsılan imajını dü- zeltmek için ellerinden gelen her şeyi yapacak- lannı belirterek tepe- den tırnağa bir yenilen- me süreci başlatmıştı. Bu çerçevede yapılan denetim. kayıplan or- taya çıkardı. Senato Adalet Komitesi, kayıp laptop ve silahlarla ilgi- 11 dün bir toplantı dü- zenledi. 12 \Tİdır ka\ tp FBI da kayıplar konu- sunda soruşturma baş- lattı. Kurumda baştan aşağı bir kayıplan belir- leme araştırmasının ilk kez yapıldığı belirtili- yor. Bu değerlendirme- ye göre. bazı silah ve bilgisayarlar. 10-12 yıl- dan fazla zamandır kay- bolmuş olabilir. Cıkanlan kayıp liste- si, FBI Başkan Vekili Tom Ickard tarafından Adalet Bakanı Ashc- roft'a sunulurken. ka- yıp silahlar ve laptopla- nn üzerine kayıtlı ol- duğu görevlüer hakkın- da cezai işlem yapılma- sı söz konusu. FBI'da kayıtlı toplam 50 bin si- lah ve 13 bin laptop bu- lunduğu belirtıliyor. Silahlann 184'ünün çalmdığı, diğerlerinin akıbetinin ise bilinme- diğı kaydediliyor.