Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
KASIM1998 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMt / cumek(g turk.net 13
şİRKETLERDEIV
I CA.NKLRTARAN
1OLDENG
.uruluşlanndan Esem
>por Giyim .AŞ'nin
rürkiye temsüciliğini
aptığı Slazenger'ın
«onbahar/Kış koleksiyonu
üketicilerin beğenisine
unuldu.
• ÎPEK Kâğıt-VValt-
CKsney işbirliğhle sunulan
selpak Disney Scrisi,
ieğişik karakterleri ile
tüketicilere farklı
seçeneklerie sunulmaya
devam ediyor. Selpak
kutu mendillerinde.
sinemalarda gösterime
»iren "Küçük Deni/kın"
fllminin kahramanlan yer
aiıyor.
• RANT LEAStNG'in
Sermaye Piyasasj
Kunılu'na sunulan 1998
vılı dokuz aylık bilanço
veriJerine göre aktif
toplamı iiç katına,
kârlılıgı ise iki katına
ulaştı. Rant Lcasing'ûı
bilançosunda aktif
toplamı 38.1 trilyon lira
hesaplanırken geçen yılın
aynı dönemine göre yüzde
191'likbirbüyüme
gerçekleşti.
• KEMERGOLF
COUNTRY. Yapı Kredi
bankası işbirligi ile yalnız
iiyelerinin yararlanacagı
ve tüm dünyada
geçeriiliğe sahip KG&CC
Kredi Kartı'nı 1 Aralık'ta
pivasaya çıkanyor.
• KOÇ Topluluğuna
bağlı 1. D.E.A'nın
(tnceleme, Danışmanlık,
Eğrtim. Arastırma
Merkezi) ev sahipliginde
"Bilgi Teknolojisi ve
Yönetim- Yeni İşletme
Ma/ıtığı" konulu seminer
düzenkndL Senünere
"Akıllı Ylakine Çağında
lşin ve Gücün Geleceği''
adlı Idtabıyla tanınan
Prof.Dr. Shoshana Zuboff
katıldı.
• ENDÜSTRİYEL
Tasaruncılar Meslek
Kuruluşu (ETMK),
dünyaca ünlü
tasaruncılan tstanbul'da
buluşturuyor. Bu yıl
ikincisi gerçekJeştirilen
Desıgners' Odyssey '98
Ürün Tasanmı Sergisi,
Tüyap Bevlikdüzü'nde
11-15 Kasım tarihleri
arasında gerçekleştiriliyor.
• AMVVAY Türkiye'ıün
LOC Konsantre Organik
Srvı Temizleykisi, ZOOM
ZOOM Konsantre Sprey
Tetnizleyici ve DISH
DROPSBuIaşık
Deterjam'nın, teknelerde
temizlik amaçlı olarak
kullanılabileceği Sağlık
Bakanlıgı tarafindan
onaylandı.
• KLTAHYA
PORSELEN'in Maltepe-
Cevizli satış mağazası
açıldı.Kütahya Valisi Utku
Acun tarafindan açüan
mağazada, 'Porsalev'
yemek pişirme kabının
tanıtımı da ilk kez
yapılaeak.
• AYGAZ.yeni
kurumsal ve görsel
klmliğini kutladı. Çırağan
Sarayı Balo Salonu'nda
düzenlenen basın
toplantısında, Aygaz'uı
yeni kurumsal ve görsel
kimiiği multrvizyon
gösterisi ile anlatıldı.
• TOPRAKBANK'm
şubesayısı 138oldu.
Toprakbank yü sonuna
kadar şube sayısını 146'ya
çıkarmayı planlıyor.
• MOTOROLA11.
l luslararası
Komünikasyon '98
Fuan'nda, cep telefonlan
ile telsiz sistem ve
ekipmanlannı tanıtacak
lanıtım. 5-8 Kasım
tarihleri arasında Hilton
Exhibition Center'da
jerçekleşecek.
1 Ocak 1999'dan başlayarak bazı vergi ve harçlar, yüzde 77.8 oranında arttırılacak
Yeni vergiler yolclaANKARA (AA)- Türkiye, yeni yıla ye-
ni vergi tutarlan ve oranlanyla girecek.
Çeşitli vergiler, 1 Ocak 1999"dan itibaren
yüzde 77.8 oranında zamlanacak. Yeniden
değerleme oranında baz alınan DlE'nin
ekim sonu Toptan Eşya Fiyat Endeksinde
12 aylık ortaJamaJara göre kaydedilen yüz-
de 77.8'lik artış, bazı vergilere de aynı
oranda yansıyacak.
Bu çerçevede, taşıt vergileri, harçlar ve
emlak vergisine tabi degerler, yeni yıida
yüzde 77.8 oranında artış görecek. Çevre
Temizlik Vergisi de, bu yılkı politika ay-
nen sürerse, yeniden değerleme orarunın
yansı kadar zamlanacak. Aynca son ver-
gi reformu uyannca, 1999"a gelir ve ku-
rumlar vergisinde de yeni oranlarla girile-
cek.
Vergiler, yeni yılda şöyle olacak:
MOTORLL TASITLAR VERGİSİ: 1
Ocak'tan itibaren yüzde 77.8 oranında ar-
tacak. Böyleceoto-
mobilde halen 1 /
milyon 460 bin lira
olan en düşük vergi
2 milyon 595 bin 880 liraya çıkacak. Yeni
düzenleme ile 6 yaşa kadar Broadway ve
# Taşıt Alıra Vergisi: En düşük vergi
54.5 milyon lira olacak.
# Motorlu Taşıtlar Vergisi:
Otomobillerde alt sınır 1 milyon 460
bin liradan, 2 milyon 595 bin liraya
çıkacak.
# Gelir Vergisi: Alt sınır 2 milyara
çıkacak, vergi oranı ise yüzde 15'e
düsecek.
# Çevre Temizlik Vergileri:
Bu yılki uygulama sürerse. halen
106 bin lira ile 22 milyon
19 bin lira arasında değişen
çevre temizlik vergisinde alt sınır
147 bin lira olacak.
# Emlak Vergisi: Vergiye tabi
değerler, yeni yilda yüzde 77.8
artacak.
Şahin'in vergisi 13 milyon 5 lObin liradan
23 milyon 980 bin liraya, Tempra'nın ise
20 milyon 560 bin liradan 36 milyon 555
bin liraya yükselecek.
TAŞIT ALCVf VERGİSİ: Yeni yılda bu
vergi de yüzde 77.8 oranında zam görecek.
Motorlu Taşıtlar Vergisi
TAŞITLAR MEVCUT VERGİ
raı
Otomobiller(1-6yaş)
-950 kg ve aşağısı
-951-1.200 kg
-1.201-1.600 kg
-1.601-1.800 kg
-1.801 kgveüstü
Mınibus(1-6yaş)
Otobüs(1-6yaş)
13.510.000
20.560.000
34.180.000
68.640.000
137.510.000
15.330.000
61.870.000
YENİ VERGİ
(TL)
23.980.000
36 550.680
60.772.040
122.041 920
244.492.780
27.256.270
110.004.860
Taşıt Alım vergisi
TAŞrriAR
(1 yaş)
Otomobil
-950 kg ve aşağısı
-951-1.200 kg
-1.201-1.600 kg
-1.601-1.800 kg
-1.801 kqveûstü
MEVCUT VERGİ
[TU
123.370.000
206.010.000
288.350.000
412.030.000
494.450.000
Kamyon (1 500 kg'a kd 94.200.000
Otobüs 264.080.000
YENİ VERGİ
fTU
219.351.860
366.285.780
512.686.300
732.589.340
879132.100
167 487.600
469.534.240
Çelebi, makroekonomik programın olumlu olduğunu sÖyledi
'Enflasyonlamücadelesürecek9
• Çelebi, enflasyon ile faizler arasmdaki bağlantının son 6 ayda iyice
koptuğunu belirterek spekülatif bir kârlılığın sözkonusu olduğunu
kaydetti. Bakan dünya krizinin etkilerinin az hasarla atlatılacağını söyledi.
Ekonomi Servisi - Enflasyonla müca-
dele programının süreceğini açıklayan
Devlet Bakanı Işuı Çelebi, Güneydoğu
Asya'da başlayan. ardından Rusya'yı et-
kisine alan küresel krizin Türkiye'deki
olası etkilerinin ancak bu yolla en az ha-
sarla atlatılacağını söyledi.
lşin Çelebi dün ekonomi kurmaylan
ile birlikte tstanbul'da "Makro ekono-
mik hedefler çerçevesinde dış ekonomik
ilişkilerde gdişmeler, ihracat ve Exim-
bank faaliyetleri" konulu bir basın top-
lantısı düzenledı.
Çelebi "1 Ocak 1999'da Avrupa Birfi-
ği Euro'ya geçecek. Onlarla entegre ola-
bilmemizin sebebi enflasyonun düşürül-
mesidir" dedi. Türkiye'de enflasyonun
yüzde 90'lardan yüzde 50'ler seviyesine
indınldıgıni, büyûme hızının nispeten
düşfüğünü hâtirlatan bakan. "fçinde bu-
lunduğumuz makroekonomik program-
lar fevkalade olumludur" dedi.
Bugün faizlerin yüzde 146'larda sey-
rettiği bir ortamda enflasyonun yüzde
62'de olmasını değerlendiren Çelebi,
"Enflasyon ile faizler arasındaki bağlan-
n özeüikle son 6 ayda iyice koptu. Spekü-
latif bir kârülık söz konusu. Tek çözüm
enflasy onu aşagıya çekme yoluyla faiz
oranlannı indirroek" diye konuştu.
Üretimin geçen yılki seviyelerini ko-
ruduğunu, ihracatın nispeten arttıgını
ifade eden Devlet Bakanı lşin Çelebi
şunlan söyledi:
-Ihracattaki muhtemeldalgalanmay a
karşı aldıgunız tedbüier olumlu sonuç
vermiştir. Ihracatta mal ve iilke çeşitlen-
mesine ghtik. Bir taraftan bavul tkareti
ile Rusya pazarında kayba uğrarken, öte-
Id taraftan ABD ve Israil'e yapılan ihra-
cat yüzde 17'lere \aran oranda artış gös-
termJştir."
Çelebi, buradaki en önemli kriterin de
1997 Temmuzu'ndan itibaren ihracatın
en büyük finansörü olan Eximbank'a
Hazine'den 50 trilyon liralık destek ve-
rilmesi olduğunu belirtti.
1999 yılı için de Eximbank dahil ih-
racata 245 trilyon liralık kaynak ayırdık-
lannı açıklayan Çelebi, 1998 yılında ih-
racatta yüzde 4'lük bir artış olacağinı,
1999 yılı için bu oranın yüzde 3 olarak
öngörüldüğünü kaydetti.
'Ithalati karşılama oranı 54.6'
Global krizin var olduğu bir dönemde
ihracatın ithalatı karşılama oranının yüz-
de 54.6 olduğunu söyleyen lşin Çelebi,
"Bu, krizin başlamadığı dönemde yüzde
53^, krizin yeni başladığı 1997 yılında
yüzde 54'tü. Bu gayet iyi" diye konuştu.
Bakan Çelebi, Türkiye'nin global kriz
döneminde 3 önemli şey yaptığını, bun-
lann ürün çeşitlemesi, ülke çeşitlemesi
ve yatınm mallan ihracahna başlamak
olduğunu. bu önlemlerin olumlu etkile-
rinin de görülmeye başlandığını anlattı.
"Bize, enflasyon progranundan vazgeç,
diyenler bu işi bilmijortar" diyen Devlet
Bakanı Çelebi sözlerini şöyle sürdürdü:
"Çünkü rakamlar onlan yalanlıyor.
Tekstilde bir kriz yaşaruyor. O da Rusya
kavnaklıdır. Bunun için özei bir çözâm
ara>ışı içindejiz."
İhracatta gerileme
tSTANBUL(AA) - Yılın ilk 9 aym-
da artış hızı yavaşlayan ihracat, geçen
ay düşüş kaydetti. Türkiye Ihracatçı-
lar Meclisi (TtM) ihracatçı birlikleri-
nin kayıtlanna göre, ekim ayındaki
ihracat 2 milyar 497.3 milyon dolarile
bir önceki döneme göre yüzde 7.7
oranında geriledi.
19 temel sektörden 12'sinde ihra-
cat düştü. En büyük düşüş, yüzde 75.7
ile tütün ihracatmda kaydedildi. thra-
catını en fazla artöran sektör yüzde 26
ile zeytin ve zeytinyağı oldu. Hazır
giyim ve konfeksiyon sektörü ise 10
aylık performansını korudu.
Yeni düzenleme ile halen otomobil ala-
caklar için 30 milyon 700 bin lira olan en
düşük alım vergisi 54 milyon 584 bin li-
raya yükselecek. Sıfir bir Şahin ve Broad-
way'ın alım vergisi 123 milyon 370 bin li-
radan 219 milyon 351 bin liraya, Temp-
ra'nın ise 206 milyon 10 bin liradan 366
milyon 285 bin liraya çıkacak.
HARÇLAR: Yeniden değerle-
me oranı kadar artan harçlar
da yeni yılda yüzde 77.8 ora-
nında zamlanacak. Böyle-
[ ce, yargı harçlan tarifesin-
' de sulh mahkemelerine
başvuru harcı 379 bin lira-
dan 673 bin 862 liraya, asliye mah-
kemelerinde 773 bin liradan 1 milyon 374
bin 394 liraya, Yargıtay ve Danıştay'da da
1 milyon 172 bin liradan 2 milyon 83 bin
816 liraya yükselecek. Yeni düzenleme ile
halen 773 bin lira olan icraya başvurma
harcı 1 milyon 374 bin 394 liraya, 546 bin
lira olan idare harcı da 972 bin 388 liraya
çıkacak.
Iflas ve konkordato için masaya katılma
harcı 1 milyon 257 bin 200 lira yerine 2
milyon 235 bin 301 lira, sermaye şirketle-
rine ait işletmelerde ricaret sicil harcı 35
milyon 599 bin 200 lira yerine 63 milyon
295 bin 377 lira olacak. Finansal faaliyet
belgesi harcı ise Türkiye'de kurulmuş ve
kurulacak bankalar ile yabaneı bankalann
ülkemizde açtıklan ve açacaklan merkez
şubeleri için yıllık 6 milyar455 milyon 360
bin lira yerine 11 milyar 477 milyon 630
bin lira olarak uygulanacak.
ÇEVRE TEMİZLİK VERGİSt: Bakan-
lar Kurulu, bu yıl söz konusu vergi tutar-
lannı, yeniden değerleme oranının yansı
kadar arttırdı. Aynı poli-
tika yeni yılda da izlenir-
se, vergide alt limit 106
bin liradan 147 bin 234 li-
raya, üst limit de 22 mil-
yon 19 bin liradan 30 mil-
yon 584 bin 391 bin lira-
ya çıkacak. Bu durumda.
1. derece ve 1. grupta yer
alan binalar için 30 mil-
yon 584 bin lira, 7. grupta yer alan binalar
için 776 bin 986 lira vergi ödenecek. 5. de-
recenin 1. grubundaki binalarda oturanlar
8 milyon 807 bin lira yerine 15 milyon 658
846 lira, 7. gruptaki binalarda oturanlar da
106 bin lira yerine 147 bin 234 lira çevre
temizlik vergisi verecek.
EMLAK VERGİSİ: Yeni Vergi Kanunu
uyannca genel be-
yan dönemi olan bu
yıl yemlenen emlak
vergisine esas de-
ğerler, 1999'da ye-
niden değerleme
oranı kadar artacak. Bu şekilde söz konusu
değerler, yüzde 77.8 oranında yükselecek.
GELİR VE KURUMLAR VERGİSİ:
Bu yıl ortasında ücretliler için yüzde 20'ye
çekilen gelir vergisinde ilk oran, yeni yıl-
da bütün mükellefler için yüzde 15 olarak
uygulanacak. Yeni düzenleme ile 2 milyar
liraya kadar olan gelirler yüzde 15, 2 ile 5
milyar arası gelirler yüzde 20,5 ile 10 mil-
yar arası gelirler yüzde 25, 10 ile 25 mil-
yar arası gelirler yüzde 30, 25 ile 50 mil-
yar arası gelirler yüzde 35,50 milyann üze-
ri gelirler ise yüzde 40 vergiye tabi tutu-
lacak.
Ev alırken
keyfinizi kaçırmayın!
Nakit Ev
y
Nakit Ev sizi istediğiniz glbl
bir ev sahibi yapıyor... hiç zorlanmadan.
Nakit Ev, Iktısat Bankası'nın özel ıhtıyaçlara getırdıği
özel çözümlerden sadece bin Gelın konuşalım.
Sıze en uygun çözümü sunalım.
http //www ıktısatbank com tr
İKTİSAT
Memnuniyetle
• Nakit AJışverış • Nakit Ev • Nakit IMıyaç • Nakit Otomobil • Nakit Tatıl • Nakit Çek • Nakıt Hesap • Otomatık Ûcfeme
Ucretlerin arttırılması istemi
Türkbanklı açlık
grevine gidiyor
Ekonomi Servisi - Türk
Ticaret Bankası'nda (Türk-
bank) çalışanlar toplu iş söz-
leşmesi imzalanmaması du-
rumundaaçlık grevine gide-
ceklerini açüdadılar. Sözleş-
menin 10-12 gün içinde ha-
keme gideceğini belirten ça-
lışanlar, karan önceki gün
genel müdürlük binasmda
yapöklan toplantmın ardın-
dan aldıklannı belirttiler.
KorkmazVığit'e 600 mil-
yon dolar karşıhğında satı-
İan ancak mafya elebaşısı
Alaattin ÇakKi'yla ortaya
çıkan telefon konuşmalan
nedeniyle satışı durdurulan
Türkbank'ta ça-
lışanlar açlık
satılacak olması nedeniyle
imzayı yeni sahibinin atma-
sı için sözleşmeyi imzala-
mamış ancak satış durduru-
luncayükümlülük yine Fona
kalmıştı.
Çalışanlar, banka yönetim
kurulunun cuma günü top-
ianacağını ve ana gündem
maddesinin toplu iş sözleş-
mesi olduğunu ifade ederek
buradan karar çıkmazsa ban-
ka çalışanlannın genel mü-
dürlük binası önünde açlık
grevine başlayacağını söyie-
diler. Bölge Çahşma Müdür-
lügü'nün uyuşmazlık nede-
niyle yazdığı raporu önceki
gün taraflara ile-
tilmesiiçinposta-
grevi hazırlığın- J^ akiaşik 400 ¥a v e r m e s
' üz&n-
da. Önceki gün, ., . . . . . ne toplanan çalı-
şubelerden ge- temsılcmm aldığı m]atVev]aam
lensendikatem- kararda toplu iş aldı. Başta Baş-
silcileri, şube sözleşmesinin bir bakan MesutYıl-
müdürleri ve ge- ~ maz ve Başbakan
nel müdürlük anonce Yardımcısı Bü-
personelinden ımzaianması lent Ecevit olmak
oluşan yaklaşık gerektiği belirtildi. üzeregereklitüm
400 temsilcinin yerlere faks çek-
aldığı kararda halen imza- tiklerini belirten çalışanlar:
lanmayan toplu iş sözleşme- "Karar3-4 gün içinde sendi-
sininbiranönceimzalanrna- kav'aulaşır..\rabulucurapo-
sı gerektiği belirtildi. Ban- nınun ulaşmaya başlamast-
kanın yüzde 84.5 oranında nın ardından 6 iş günü icin-
payına sahip olan Merkez de bir anlaşma olmazsa ka-
Bankası'na bağlı Tasarruf rar hakeme kalacak. Hake-
Mevduatı Sigorta Fonu ile megidileceksesendikanınve
Türkbank'ta örgütlü Banka sendikalı olmanın bir anla-
ve Sigorta tşçileri Sendikası mı yok. Bu nedenleaçlık gre-
(BANK-Sİ-SEN) arasında 4 vine gkleceğiz'' şeklinde gö-
Mayıs 1998 tarihinden bu rüşlerini dile getırdiler.
yanasürengörüşmelerdebir 4 Mayıs'ta başlayıp 2
sonuç alınamaması üzerine Temmuz'da yasal olarak do-
çalışanlar açlık grevine git- lan görüşme süresınin ardın-
me karan aldı. 5. ayıru dol- dan, arabulucu atanmış, an-
duran görüşmelerde büyük cakbuaşamadadataraflare-
ortak olan Tasarruf Mevdu- sasa ilişkin konularda hiçbir
atı Sigorta Fonu, bankanın çözüm üretememişti.
İŞÇİNİN EYRENİ3VDEN
ŞÜKJUN SONER
Bekâret
Basın özgürlüğü, basının sorumluluğu döndü do-
laştı, "be^âref"tartışmasındaodaklandı. "Bekâre-
tini açıklayan bakandan mı, yoksa onun mizahla
eleştirisiniyapan sanatçıdan mı yanasınız?"', "Ya da
bu yüzden JV kanalına karartma cezası veren
RTUK'e karşı sanatçının açtığı basın özgüriüğü sa-
vaşının mı yanındasınız?.." Taraf olmamız gereken
sorulan çoğaltırsak, akla kara, güzelliklerle çirkin-
likler, haklılıklaria haksızlıklar iyice birbirine kanşıyor.
Basın özgürlüğünü, basının sorumluluğunu bekâ-
ret gündeminden, haklann savuntıculuğunu da bir
mizah sanatçısının şov ağırtıklı eyleminden sürdür-
mek gibi bir yamukluk yaparsak elbette her şey
böyle çorba gibi olur.
Çağın en etkili silahsız gücü, siyaseti yönlendiren,
siyasetçiyi, toplumu kölesi yapmış en büyük güç
medya, RTÜK'ten kurtulmak için, ekran karartma-
lara karşı kendisinin veremediği savaşta, bir sanat-
çının protesto eyleminin arkasına sığınıyor. Çok
uzun zamandan beri kafamın takıldığı bir soruyu
yeri gelmişken sormak gereğini duyuyorum: Sahi bu
kadar güçlü, etkili medya, TV kanaJlan, bazen arka
arkaya ekran karartma cezasına çarptınlıriarken,
sesleri soluklan neden hiç çıkmaz? Bırakınız bu
çağdışı, basın özgüriüğünde, demokrasilerde yeri
söz konusu olamayacak ekran karartma cezasına
karşı bir ciddi duruşu, çoğu ekran karartma ceza-
sının nedeni bile açıklanmaz.
Bekir Coşkun'un benden önce davranıp vurgu-
ladığı gibi, basın özgürlüğü, rTTÜK sansürü, ekran
karartmaya karşı savaşımın, bir mizah sanatçısının
şov eylemi ile verilmesi olgusu, medyamız, toplu-
mumuz için en büyük kara mizah. Bir kadın olarak
ben de bir katkıda bulunarak "8u kavganın bekâ-
ret gündemli olması daha da büyük bir kara mizah "
demek istiyorum.
Kadınlann özel yaşam alanını ilgilendiren, çağı-
mızda tartışılmaması gereken bir konu, kadın hak-
lannı savunan bir kadın bakan tarafindan hem de
kendi özel yaşamı konu yapılarak gündeme geliyor.
Çağdışı, insan haklanna aykın, bir geri erkek ege-
men kültürün dayatması "evlilik-bekâret" ilişkisi
odaklaştınlarak bekâret açıklaması yapılıyor. Nikâh-
sız ailelere, Cumhuriyet nikâhlan kampanyası ile
kadınian korumadan yana olumfu bir iş yapan ka-
dın bakan, bir çağdışı kültürün, dayatmanın kurba-
nı olarak "bekâret-namus" kavramlan tuzağında,
kadınlara, kadın haklanna karşı, istemeden de olsa
bir büyük suç işliyor.
Bu medyatik konuyu yakalayan mizah sanatçıla-
n, gerçekten sanat çizgisini aşan, hele de bir kadın
sanatçının bir başka kadına asla yapmaması gere-
ken, özel yaşama saygısızlık ölçülerinde bir göste-
ri sunuyor. RTÜK, yasası yürürlükte olduğu için, ya-
sakçı kafalarla çalışıldığı için, yasalara uygun, an-
cak bütün kararlarda geçerli olduğu üzere, hakka-
niyete, hukuka, basın özgürlüğüne, çağa aykın dü-
şen bir karartma cezası daha veriyor.
Bu arada Bakanlar Kurulu'nda, Başbakan'ın bir
bakanla doğrudan suç ortaklığı yapması, "kadın
bakanın geceleri bekâretini beklemekten uyuya-
madığı için Bakanlar Kurulu'nda uyuklaması" eş..
şakası, bir kadın olarak tüylerimi diken diken edi-
yor. Sayın Bakan, Sayın Başbakan, bir geri erkek
egemen kültürün tutsağı kadın bakanın özel yaşa-
mı ile eğlenene kadar, bu kültürü kıracak bir şeyler
yapmak için kafa patlatsalar. Sahi Şanlıurfa'da bir
genç kız, bekâretini bile kaybetmeden, sadece gez-
meyi, gülmeyi sevdiği için, aile meclisi tarafindan
ölüme mahkûm edildiğinde, pazaryerinde iki akra-
bası tarafindan kollan tutulup boğazlanarak öldü-
rüldüğünde neredeydiler?
Şanlıurfa'da bu insanlık dışı, çağdışı cinayetin ar-
dından yargı, kurbanlık koyun gibi kesilen genç kı-
zın davasında kadın haklannı savunmak isteyen ka-
dın örgütlenmelerini dışlarken, hukuk çiğnenirken,
bilerek işlenen cinayette, azmettirilenler serbest
kalırken, insanlık dışı bir cinayet toplum tarafindan
onaylanırken, sayın bakan ve başbakan neredey-
diler? Ya da davalarda, okullarda kadınlann bekâ-
ret denetiminden geçmelerine karşı ne yaptılar?..
Kadın bakanla alay etmek kolay. Sıkryorsatoplumu-
muzun büyük çoğunluğunda geçerli çağdışı bekâ-
ret ölçüsüne karşı savaşım versinler. Her yıl sayısı-
nı bilemediğimiz genç kızımızın öldürülmesini, bo-
şanmasını, toplum dışına atılmasını engellesinler.
Çoğunun kendi özel yaşamında, yakın çevresinde
aynı çağdışı ölçülerie tepki verdiklerine kendim ka-
dar eminim.
Toplumumuzun, çetelerden, siyasetten başlaya-
rak yaşamın her alanındaki kiriiliklerden annması
için, giderek daha yaşamsal bir anlam kazanan ba-
sının sorunlan, basın özgüriüğü tartışmasının bekâ-
ret gündemli kavgasının mizahçı şovla olması bir
kadın ve gazeteci olarak beni incitiyor, sorumluluk-
lanmız anlamında da çok fazla utandınyor.
TÜPkîye, Euro'ya hazmlanıyor
• Ekonomi Servisi - Türkiye'nin en önemli ticari
partneri Avrupa ile ekonomik ilişkilerinde etkisini
gösterecek olan ortak para birimiyle birlikte, rezerv-
lerinin önemli bölümü Alman Markı'ndan oluşan
Merkez Bankası da euroya hazırlık yapıyor. BNP AK
Dresdner Bank A.Ş tarafindan dün düzenlenen "Euro
ve Türkiye" konulu konferansta ortak para biriminin
para piyasasında getireceği değişiklikler anlatıldı.
BNP AK Dresdner Bank A.Ş Genel Müdürü Patrice
Durat de St Andre'nin açılış konuşmasıyla başlayan
konferansta, euronun makro ekonomiye, şirketlere,
bankacılık sektörüne etkileri tartışıldı. Avrupa banka-
lannda oluşan düşük maliyetler paralelinde, Türk
bankalannın da fiyatlan düşünnek zorunda kalacağı-
na dikkat çeken yetkililer, "Türkiye, AB ile ticari
ilişkilerinin yoğûnluğu açısından eurodan en çok et-
kilenecek ülkedir" diyor.
Rusya, MF'ye meydan okuyor
• Ekonomi Servisi - Rusya hükümeti, Uluslararası
Para Fonu'nun (IMF) yoğun eleştirilerine rağmen
ülkedeki ekonomik krizle mücadelede kendi
ekonomik plarunı uygulamakta
bastınyor. IMF yetkilileri ise Rusya'da
hiperenflasyon uyansı yaptı.
Rusya Başbakanı Yevgeny Primakov'un Birinci
Yardımcısı Gennady Kulik'in Rus haber ajansı
Interfax'a dün verdiği demeçte, "Ulusal
ekonomimizi ilgilendiren konularda IMF'nin
arzulanna bağlı olmamız söz konusu olamaz" dedi.
Kulik, Başbakan Primakov önderliğinde kurulan
yedi aylık koalisyon hükümetinin krizle
mücadelede onayladığı ekonomik planla ilgili
olarak IMF'nin beş sayfalık inceleme gönderdiğini
kaydetti. IMF yetkilileri, incelemede, hükümetin
uyguladığı ekonomik planın ülkeyi hiperenflasyona
taşıyacağı uyansında bulundu.