Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyet
İmtivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yayın Yönetmenı OrhanErinçO
Genel Yavın Koordırutoru Hikmet
Çetinkaya • Yazııjlerı Mudurlerı
Ibrahim Yıldız (Sorumlu), DinçTajanç
0 Haber Merkezı Müdüru Hakan Kara
O Gorsel Yönetmeır Fikret Eser
Dı5 Haberler: Şinasi Danışoğlu • Ibtıhbarat
Cengiz Yıldırını • Ekonomı Bülent Kızanlık
# Kultur Handan Senköken • Spor
Abdülkadir Yücelman • Makalelcr Sami
Karaören A Duzeltmç Abdullah Vazıcı
• Fotoâraf Erdoğan Köseoğlu 0 Bılgı-Belae
Edibe fiuğra • Yun Haberlerı MehmttFaraç
Ya>ınK.uralu İlhanSek;uk<Rı>kanl.
Orhan Erinç. Okta\ Rurtböke.
Hikmet Çetinkava,Şükran Soner,
Ergun KalcL Dinç Ta> anç. İbrahim
\ ıldız. Orhan Bursah. Mustafa
Balbav. Hakan Kara.
Ankara TemMİcısı Mustafa Balba\ 0 Haber Müduru Dogan
Akın Atalurk Buh an No 125. Kat 4. Bakanlıklar--\nkara Tel
4195020 (7 hatl. Fak:, 4195112" 0 Izmır TemMİeısı
Serdar Kızık. H Zı\a Bl\ 1352 S 2 3 Tei 4411220.
Fak-, 4 4 I 9 1 P 0 Adana Termılcısı Çetin Yiğenoğlu.
InonuCd 119 S No 1 Kat l.Tel 3522550. Faks 3522570
Muesie^e Mudunı Erol Erkut 0
Koordınator Ahmet Korulsan 0
Muhisebe Bülent \ ener 0 Idare
Hüseyin Gürer 0 Ijletme Önder
Çelik 0 Bılgı-fşlem Nail İnal 0
Bılgısa>arSıstem Mürihet Çiler
MEDV. A C: • Yonetım Kurulu
Başkanı - Genel Vtudur Gülbin
Erduran 9 Koordınator Reha
Işttman 0 Genel Mudur \ ardınıcısı
Miıre Akdağ Tel 514 (T 53 -
k» 511&466
Ya>ımla>an \e Ba^an: \ enı Gun Haber Aıansı. Basin \e V ayın^ıUk A S
Türkocaâı t -ıJ "W Jl Caialı'ğlu ' 4 ' U İ M Pk 24ft Ntanhul Tel ı o ; i 2 n (0 2 ! 2 l * 13 AĞL'STOS 19% lmsak-4.27 Güneş: 6.05 Öğle. 13 16 İkındı: P.04 Akşam: 20.13 Yatsr 21.45
Çıne ve
Gökçeada'da
yangın
• Haber Merkezi -
Aydın'ın Çine ılçesı
yakınlarında çıkan
yangında, 2 hektar kızılçam
orman alanı tahnp oldu.
Akçao\a beldesı Develıler
bölgesınde. önceki gece
saat 01.30 sıralannda çıkan
yangın. Aydın Orman
Söndürme Ekıplerı ıle çevre
belediyelenn itfaıyelennın
müdahalesıyle kontrol
altına alınarak dün öğle
saatlennde tamamen
söndürüldü. Gökçeada'nın
Şahinkaya bölgesınde çıkan
yangın zamanında yapılan
müdahale ıle 6 saat içinde
kontrol altına alınarak
söndürüldü. Yangında 1.5
hektar gevenlik alanın
yandığı bildirildı.
"İnsana saygı
yok"
• ANKARA (L'BA)- Yıllar
boyunca sigara içtiği için
kansere yakalanan \e
akcığerinın bır bölümü
alınan Grady Carter adlı
Amerikalının. sigarayı
üreten Lucky Strike
firmasına açıp 750 bin
dolar tazminat aldığı davayı
"ılgınç" bulan Sağlık
Bakanı Yıldınm Âktuna.
benzerı bırda\anın
Türkıye'de açılamayacağı
görüşünde. Aktuna,
"Demokrasının en temel
unsuru. her alanda ınsan
hakkıdır. Türkıye'de ınsan
haklanna saygı yok kı.
demokratık yaşam biçimı
daha yerleşmemış ki dava
açılsın" dedi.
Sıvı prezervatif
• Çeviri Servisi - Tuhaf
buluşlanyla tanınan
Avustralyalı sanatçı Karl
Machhamer bir basın
toplantısı düzenleyerek son
icadı olan "sıw
prezervatifi" tanıttı.
Machhamer. birboya fırçası
ile sürülen sı\ı prezervatifin
7 dakikada kuruduğunu,
daha çabuk kuruması
istenırse saç
kurutucusundan
yararlanıiabıleceğini küçük
bir gösten düzenleyerek
kanıtladı. Buluşunun en
önemlı özellığınin kışıye
özel olmasından
ka>naklandıgını belirten
Machhamer. prezervatıfin
doğum kontrol aracı olarak
kullanılabilmesi için sağlık
bakanlığına başvurduğunu
açıkladı.
125yaşında
"lolita" arıyor
• ÜMA(AA)-
Perunun en yaşlı adamı
Jacınto Alvarez SıKa, 125.
doğum gününde. 5'inci kez
e\lennıek istediğıni, ancak
bu kez "lolita" ıstediğini
söyledı. Sıha. "olgun bir
kadın yenne. hayatının
sonuna kadar mutlu edeceği
genç bir kızla e\lenmek
istedığinı" belirtti. Daha
önce yaptığı 4 evliliğinden
39 çocuğu olan Jacınto
Aharez SiKa'nın 45
torunu. 20 torununun
çocuğu \ e 10 tane de
torununun torunu \ar.
AIDS'e direnç
• BRÜKSEL(AA)-
Belçıkalı ve ABD'li bilim
adamlannın ortak çalışma
ve araştırmalannın
sonuçlan. bazı insanlann
kalıtımsal genler sayesinde
\IDS mıkrobuna karşı
korundukîannı ortaya
koy du. Çok say ıda yatak
arkadaşını AIDS yüzünden
kaybeden ve buna rağmen
kendıleri mikrop kapmayan
ikı homoseksüelin gönüllü
kobay olmalarıyla başlayan
araştırmalar sonucunda. söz
konusu "genetik
anormalliğin" Asyalılarda
\e Afrikalılarda az.
Avrupalılarda ıse daha fazla
olduğu. hastalığın
Avrupa'da daha yavaş
yayılmasının buna
bağlanabilecefiı ıfade edildi.
Poyralılılar, kömür ocaklannm yok ettiği ormanlannı, atıksu haline gelen derelerini kurtarabilmek için çaba gösteriyorlar
evre ldrlilığine, şenlilde direniş•Azimliler, umutlular. gayretliler.
Poyralı kurtulmalı. Ama sadece
Poyralı değıl, aynı sorunları
yaşayan hemen yanı başlarındaki
Tozaklı köyü de, kireç fabrikası
bulunan Erenler de. çimento
fabrikasının gölgesinde kalan
Pınarhisar da kurtulmalı...
SEVİM ERTEMUR
Gelecek kuşakların kendilerıne emanetı ol-
duğuna ınandıklan yeşil doğa \e temiz çe\re
konusundaki duyarlılığını sürdüren bır köy
halkı. "doğa katlİamı veçevre kirliliğrne şen-
lıkle direnivor.
Poyralı. Istanbul'a sadece 3 saat uzaklıkta.
Kırklarelı'ne bağlı. insanıyla. doğasıyla şirin
bir köy. Okur-yazar oranının yüzde 100'lerde
olduğu, hemen her evde en az bir öğretmenın
bulunduğu Poyralı'da insanlar, kömür ocakla-
nnın yok ettığı ormanlannı. mandıralann bır
atıksu hahne getirdiği derelerini koruyup es-
ki haline kavuşturabilmek için kadınıyla. er-
keğiyle, çocuğuyla. > aşlısıyla top> ekûn sefer-
berlik ilan etmişler. Sloganlan: "Bir kö>, kir-
liliğe şenlikle direni\or..."
Şenliğin ilkını geçen yıl gerçekleştiren Poy-
ralılar. köyde bulunan iki mandıradan birine kir-
liliği önleyicı havuzun yaptırılmasıyla hedef-
lerinden ilkine ulaşmışlar. Ama tertemiz bir çev -
re ve yemyeşil bır doğa için duımak yok. mü-
cadeleyi sürdüımeye kararlılar. Bu amaçla da
şenliklerini geleneksel hale getırmişler. Bu yıl
8-10 ağustos tanhleri arasında gerçekleştir-
diklen Poyralı 2. Kültür Şenliği'nin ilk günü.
Kırklareli ll Tarım Müdür Yardımcısı Fevzi
Topal. ziraat mühendısı Mustafa Kaçar. vete-
nner hekim Celal Çetin ve Köy-Koop Başka-
nı Erdoğan Kantürer'ın katılımıyla Tanm ve
Şenlikte,Po>ralılıgençlerile Anadolu Folklor Ekibi'ninsunduğu o > u n l a r / e \ k l e i z l e n d i . t f o t o ğ r a f S E \ İ\l E R I L M L R )
Hayvancıhk Paneli yapıldı. Şenliğin ikinci gü-
nü düzenlenen çevre paneli ise 51 >ıl önce 2.
Dünya Savaşj" nda Japonya'ya atılan atom bom-
basının öldürdüğü insanlar adınavapılan say-
gı duruşuve NâamHikmet'in>azdığı "KHÇO-
cuğu" şiinnın okunmasıyla başladı.
Çağdaş \aşamı Destekleme Derneği Kırk-
lareli Şubesi Başkanı L'nal Başkur'un vönet-
tiği panelde Edirne Çev re Gönüllülerı Derne-
ği Başkanı Doç. Dr. Ahmet Yılmaz. Trakya
Unıversite.sı Halk Sağlığı Kürsüsü ve Edirne
Atatürkçü Düşiincü Derneği Başkanı Prof. Dr.
Ahmet Saltuk. S.O.S. Trakya Bölge Sorumlu-
su Dilek Yaylım. Edirne Makıne Mühendisle-
ri Odası Başkan Yardımcısı Dinçer Mete. TE-
MA Genel Müdür Yardımcısı Metin Şenol ile
Çağdas Ya^amı Destekleme Demeği Edıme Şu-
besi Başkan Yardımcısı Aysun Eyııboğlıı. çev -
re kirliliği. alınabilecek tedbirler, çözüm öne-
rileri ve Çernobil faciasının etkıleri) le ilgili ko-
nuşmalar>aptılar
Şenlığın son gününde de Atatürkbüstüne çe-
lenk bırakıp saygı duruşunda bulunan Povra-
lılılar, kövle ilgili fotoğrafların. yöreye özgü
el sanatlan ve kullanım araçlannın yer aldığı
bır sergi açtılar. Daha sonra kö> muhtan Ah-
met Sanoğlu. köy ün hemen ortasında bulunan
\e Kırklareli ANAP İl İkmcı Başkanı İbra-
him Özyıkılmaz"a aıt olan mandıranın olduğu
bölge ıle çevrede bulunan üç kömür ocağın-
dan bırıni konuklarına gezdırerek çev re>e ver-
diklen tahribatlan gösterdi, kirlenmeyle ilgili
bılgıler verdı.
Povralılılar, 2. Kültür Şenliği'ni son gece
düzenledikleri eğlenceyle noktaladılar. Arif
Şentürk ve Gültekin Tetik'ın gıtan eşliğınde
Po>ralılı A\şe Toka"nın söylediğı şarkılarla.
türkülerle coşan Povralılılarsabahakadardans
ettıler ve ormanları tahnp edıp. doğayı kırle-
tenlen duyarlı olmaya çağırdılar.
Poyralılı gençler ile Anadolu FolkJorEkibinin
sunduğu Karadeniz. Arftin ve Kırklareli vo-
relerine aıt o> unlann izlendiği gece>e, bu kö> -
lü olan Yapı Kredı Bankası Genel Müdürü
Burhan Karaçam da katıldı. Gecede bır konu$-
ma > apan ^enlık düzenleme komıtesınden öğ-
retmen Ramazan Günerbüvük. ne mandıraya
ne de kömür ocaklarına kar^ı olduklannı be-
lırterek ".\ncak mandıra deremizi öldürmeve
devam edivor. Kömür ocaklan ise ormanları-
mızı tahnp ctmekte. Deremizi korumak için sır-
vatkanuı yani pevniraltı suyunu dinJendirerek
akıtan bir havuzun yapılmasını istiyoruz. Kö-
mür işletmelerinin de, Rio anlaşmalanna uya-
rakkömürüretmeterini isti>t>ruz"dedi Güner-
büyük. ışletmecılerede. "Vararmışolduğunuz
asitik ortamın insan sağlığı üzerine etkisini dü-
şünerek dinlenme hav uzlan kurun, bu güzetli-
ği bozma>ın. Havasını teneffüs cttiğimiz. etti-
ğiniz ormanları da lütfen \ok etmev in. Kömür
çıkarabiiirsiniz. ama kömürleri aldıktan son-
ra o alanı veniden diizenleyin, ormaniaştıno.
Lütfen düşünün ve tekliflerimizi hayata geçi-
rin" dıve seslendi.
Evet. Poyralı, Türkiye'deki binlerce köyden
sadece bırısi. Tüm ülkede yaşanan siyasi. eko-
nomık. kültürel. sosyal sorunlardan en az di-
ğerlen kadaretkileniyor. Heryerde olduğu gi-
bı bu köyde de çevre sorunu yaşanıvor. Ama
onlar bu sorunlara direnıyorlar. Çırkınlikleri ha-
lavlarçekip. şarkılar. türkülersöyleyerek şert-
lıklerle protesto ediyorlar. Doğayı. ruhlanyla
\e bütün kalplenyle çocuklan için korumaya
kararl 1lar. **Bizim adımıza seçilmişlere katkıda
bulunmayı ve gerektiğinde uyarmavı görev sa-
yıvoruz" di>or Ramazan öğretmen.
Azimliler. umutlular, ga>retlıler. Poyralı kur-
tulmalı. Ama sadece Poyralı değıl, aynı iorun-
lan yaşayan hemen vanı başlanndaki Tozaklı
köv ü de. kireç fabrikası bulunan Erenler de. çi-
mento fabrikasının gölgesinde kalan Pınarhi-
sar da kurtulmalı...
Onlar çevre için mücadeleederken Köv-Ko-
op Başkanı Erdoğan Kantiirerde kolları sıva-
mış. Köyün hemen gırişinde bulunan Köy-Ko-
op"un bahçesıne 2 bin kişilık bıramfi-tiyatro
vaptırıvor. Çukuraçılmış. zemınin betonudö-
külüyor. E>lülün22'sindekutlanacak Köv-Ko-
op'un 20 yöldönümüne amfi-tıvaroyu vetrş-
tıreceklerinı belirten Kantürer. "îstevenkövlü
düğün-bavram vapsın. isteyen şenlik. Amacı-
mız, vöre halkına favdalı olmak" dtvor
Çevre Bakanı'nın eşi Aysel Tokar'a büyük tepki
6
O da çevreden habersiz
9
L.MİTOTAN
İZMİR - Çevre Bakanı Zivaattin
Tokar'ıneşi AyselTokar'ınTürkive'de
nükleer santral kurulmasından yana
olduğunu ve eşınin bu santralın >eşi-
lı korumak ıçın Ağn'da kurulmasını is-
tedığinı açıklaması çevre örgütlerin-
den bü>ük tepki topladı. Bayan Tok-
ar'a ilk tepki Gökova Sürekli Eylem
Gnıbu veSıntrsız Çevre Yolculan Söz-
cüsü SaynurGelendost'tan geldı. Ge-
lendost. Bakan eşıne şöv le seslendi:
"Gazetelerde çıkan açıklamaları-
nızı vapmadan önce nükleer santral-
ların zararlarının bovutlarını öğ-
renme gereği duvmanız çok daha
iyi olnıaz mıv dı? Tehlikeden arındı-
rılmış bir nükleer santraldan söz
etmişsinizvckurulmasımn 'havırlf
olacağını söv lemişsiniz. Bunun nasıl
olabileceğini lütfen açıklar mısınız?
.Nükleer atık sorununun nasıl çözüm-
lenebileceği konusunda bir fikriniz \ ar
mı? Berrak ve yaşanabilir bir dünya
istediğinizi söy lemişsiniz. Ama sizin
düşüncelerinize sahip kişiler çoğun-
lukta olursa, ne v azık ki böv le bir dün-
Çevreci örgütler tepki gösterdi
Santrallarm kapatılmasına
Muğla valiliğinden itiraz
ÖZCAN ÖZGÜR
MLĞLA - Izmır Çevre Hareketi
avukallarının açtığı dava sonucu Ay-
dın Idare Mahkemesi'nın Gökova (Ke-
merköy). Yenikö> ve Yatağan Termık
santrallan için verdigi "yürütmeyi dur-
durma" karanna bir üst mahkemede
ıtıraz edildi. Muğla Valiligi tarafından
yapılan ıtirazda. "Biz Muğla Valiligi
olarak hem davau, hem davacı durum-
dayu. Çevre ve sağlık açısından alınan
kararlan uygulanz'" denıldı.
tzmir Çevre Hareketi avukatlannın
üç santralla ilgili aldırdıklan "faalive-
ti durdurma' karanna davalılardan
Enerjı Bakanlığı, Çev re Bakanlıgı. TE-
AŞ Genel Müdürlüğü ile bırlikte Muğ-
la Valiligi de ıtıraz hakkını kullandı. Ay-
dın tdare Mahkemesi'nin karanna Av-
dın Bölge Idare Mahkemesi nezdınde
itiraz eden Muğla Valiliğı. şu açıkla-
mayı yaptı:
"Biz Muğla \ aliliği olarak hem da-
valı hem de davacı durumdayız. Çev-
re ve sağlık açısından alınan karan uy-
gulanz. 1994y ılında da a> nı avukatlar
tarafından Yatağan Termik Santra-
lı'nın kapatılması karan alınmıştı. Ka-
rar uy gulandıktan bir hafta sonra böl-
ge idare mahkemesi tarafından bozul-
du. Termik santrallary ine çalışır. Böl-
genin turizm faktörü göz önüne alınır-
sa santrallann önemi ortaya çıkar."
Cç termik santralın çalışmaya devam
edebılmesi için TEAŞ Genel Müdür-
lüğü tarafından da bir dosv a hazırlan-
dığı bildinlirken valilığin açıklaması
çevrecılerin tepkilerıne neden oldu.
Gökova Sürekli Evlem Kurulu Söz-
cüsü GayeCön,
u
Bölgenin turizm fak-
törü göz önüne alınırsa santrallann
önemi ortaya çıkar" sözüvle ilgili ola-
rak şunlan sövledr ~\'alilikdoğnısöy-
lüvor, ama farklı söylüyor. Onlara gö-
re enerji olmazsa turizm olnıaz. 0 ne-
denle bu üç santralın çalışması lazını.
Gerçek bu değil, asıl gerçek bu santral-
lar çauşırsaturizminolmayacağı. Dev-
let turizm için başka enerji kay nağu baş-
ka y erden enerji bulabilir. Peki bu dev -
let, turizmin öncnıli malzemesi olan ve
santrallar sayesinde tahrip olmay a baş-
lay an doğal çev rey i bulabilir mi?"
yada yasamak ptk olası görülmüyor.
Biz. yanlışta direnmek yüzünden ba-
şımıza bela olan sorunlarla milleti u/un
yıllar mücadele etmek zorunda bıra-
kanlan suçlu ilan edivoruz."
Akkuyu Sürekli E> lem Kurulu adı-
na konuşan Kültürel ve Doğal Yaşa-
mı Koruma Derneği Başkanı Naim
Ertürk. Çevre Bakanı'nın "akıl al-
maz" açıklamalanna eşinın de katıl-
masının kendileri için sürpriz olmadı-
ğını sövledi. Bayan Tokar'ın nükleer
santrallann insana. fauna ve floraya ver-
dığı zararlardan haberdar olduğunu
sanmadığını belirten Ertürk, şunlan
sövledr "Bayan Tokar, çağdaş ül-
keler düzeyine çıkabilmemiz için
nükleer teknolojiy e geçilmesi gerek-
tiğini buyurmuş."REFAHYOL hü-
kümetinin çağdaş ülkeler düzeyine
çıkmak gibi bir kaygısının olmadı-
ğını düşünmekle birlikte. çağdaş-
lık. öncelikle demokrasiden. insan
haklarından, barıştan yana tavır
koymaktan, ekolojik dengeleri gö-
zetmekten geçer. Nükleer santral
kurmak bakkaldan ekmek almaya
benzemez."
Arkadaş Çevre Grubu. "Nükleer
santralı Ağrı'ya kurmaya gerek yok.
Ermenistan'daki, onlara da bize de
yeter. Bu tür bilimsel konularda bir
bakan eşinin daha dikkatli konuş-
ması lazım. Kocasını savunmaya
kalkarken Türkiye'ye ve doğaya iha-
net ettiğinin farkında mı?" yaklaşı-
mını getınrken. SOS Akdeniz Izmir
Bürosu'nca yapılan açıklamada şu gö-
rüşlereyervenldı:
"Her bakan, evinin önüne bir nük-
leer santral yapmak isterse yandık.
Bizden korkularından uzağa kaç-
maya çalışıyorlar galiba. Bakanın
memleketine yatırım yapmak istc-
mesinisaygıyla karşılıyoruz. Ama ni-
ye nükleer santral? Bizim anladığı-
mız kadanyla Bakan'ın eşi de nükle-
er sanrrallaria termik santrallan bir-
birine kanştınyor. Öyle anlaşılıyor ki
Çevre Bakanf nın eşi de çevreden bi-
haber."
Sel Bangladeş 'ifelç etti
Bangladeş'in başkenti Dakka'da
y aşanıı felç eden seller pek çok kişinin
evsiz kalmasına yol açtı. Evi yıkılan bu
Bangladeşli kadın y üksek ateşler içinde
kıvranan çocuğunu biraz serinletmek
atnacıyla başına maşrapa ile su
döküyor. Bangladeş Sağlık Bakanlığı
vctkililcri. evleri sel sulan altında kalan
Dakkalıların yol kenarlarında ve
toprak setlerin üzerinde banndıklannı
ve pek çoğunun pislikten ve
bakımsızlıktan çeşitli hastalıkJara
y akalandıklannı belirtti.
(Fotoâraf: RELTERS)
Yale Üniversitesi'nde yapılan araştırmaya göre 2.7 ilişkiden birinde aldatma olayı yaşanıyor
Yeni aşkın dayarulmaz çeldciliği•Aldatılan taraf, büyük psikolojik
sorunlar yaşayabiliyor. Kadınların
kendine güvenlerini kaybetmeleri
depresyona kadar varırken erkeklerde
erken boşalma, ereksiyon güçlüğü ve
iktidarsızlık görülüyor.
Çeviri Senisi - "İnsanoğlu her ne kadar sürekli-
liğin güvencesini arıyor olsa da taze aşklann heye-
can dolu çekiciliğine her zaman yeniden kapılabili-
yor
1
" divor uzmanlar ihaneti açıklarken. Bu. bırbı-
riyle çelişen. ancak derinlerde bir y erlerde kök sal-
mış ihtiyaçlar. insanlık tanhinin en hareketli yan-
larını oluşturuyor. Neredeyse başka hiçbır konu
medyada bu kadar ilgı görmüyor. açıkoturumlar-
da böylesi tartışılmıyor. reytingleri bu derece yük-
seltmiyor. Insanlar arasında yaşananlardan avukat-
lan. psıkologlan ve evrim biyologlannı en çok ıl-
gılendiren problem de ihanet.
20. yüzyılın sonlannda başlayan seksüel aydın-
lanmaya rağmen bilim adamlan ihaneti ıstatıstik-
sel veriler yerine spekülasyon nıteliğindekı bilgi-
lerle açıklamaya çalışıyorlar. Anketler ve tahmin-
ler yüzde 10'larla yüzde 70'lerarasında tıkanıpka-
lıyor. Erkekler görünürde ıhanete kadınlardan ıki
mislı daha yatkın. Ancak kadınlar bu konudaki an-
ketlere katılmaya pek gönüllü değıller. Yale Üni-
versitesi'nde yapılan bir
araştırmaya göre 2.7
çiftten birinde, eşlerden
bırı diğennı aldatıyor.
İhaneti. doğanın bir
programı olarak kabul
etmek. AIDS ve nüfus
patlaması çağında. pro-
vokatifbirtezolur. An-
cak biyologlar. davra-
nışbilimciler. biyokim-
yacılar v e hormon araş-
tırmacılan 'aJdafima'ko-
nusunda, bu davranışa
genel bır çerçev e hazır-
layacak. bırçok açıkia-
ma v e gerekçe bulmay a
devam ediyorlar:
- Dinı öğretilerin tü-
müre göre yasak olan
ihanet. sosyobıyolog
Edward O. VVilson'a göre doğanın ve bıyolojının
temel prensıplerinden bin. Doğada türler arasında
aynm gözetmeyen \Vilson, "Erkek türünün deva-
mı için birçok dişiyi dölleme eğilimindedir. Dişi ise
dışarıdaki döl pazarında bu devamlılık adına daha
iyi bir partner arar" dıy or. Böy lece ev rım prensip-
lerındcn bin olan 'küçük kaçamaklarla sürdürü-
len sadakat". doğanın
bu kuralı sayesinde
doğrulanmış olur.
- Ihanetın biyokım-
yasını Maryland Cni-
versıtesi uzmanlann-
dan Sue Carter ve nö-
robıyolog Thomas In-
selaraştınyor. Buaraş-
tırmalarda hayvan tür-
len arasındaki tek eşlı-
lerle (monogam) dığer-
lennın beyınleri ince-
lenmış ve monogam
olanlarında oksitosin
hormonunun miktarı-
nın \e üretim merkez-
lennın dağılımmın fark-
lı olduğu ortaya çık-
mıştır.
- Kadınların kaça-
maklannın yumurtlama dönemlerine denk gelme-
si başka bir ilgınç nokta. Bu bağlantının farkında
olmayan kadınlar. yumurtlama dönemlerinde kan-
lannda yükselen adrenalin oranıy la bırlikte karşı cın-
se daha duyarlı ve dikkatli oluyorlar.
Bu dürtülerin nedenleri böyle açıklanıyor An-
cak ihanetin başka yönleri de var. Öncelikle alda-
tılan taraf, büyük psikolojik sorunlar v aşay abılıy or.
Kadınlann kendine güvenlerini kaybetmeleri dep-
resyona kadar varırken erkeklerde erken boşalma.
ereksiyon güçlüğü v e iktidarsızlık görülüyor. "Ne-
den aldatıldım" sorusuna bır türlü yanıt v eremeyen
taraf, ıçıne kapanarak kendıni ve ilışkısını irdele-
meye başlıyor. Patalojik boyutlara vardırılan bu
gözlem çoğunlukla uzun süren terapiler sayesinde
normal boyutlarınadöndürülüyor.
Lzmanlar, eşlerin ihanetlerini itıraf etmelerinin,
eğer dışarıda yaşanan macera bir ılişkiye ve duy-
gusal beraberlığe dönüştüyse daha doğru olacağı-
nı v urguiuyorlar. Ay nı çevreier sadece çok kısa sü-
relı ya da bır gecelık ve manevı değer taşımayan
birlıktelıklerin bazı durumlarda saklanmasımn ev-
liliği sürdürebılme açısından kabul edilebılir oldu-
ğu görüşündeler.
Ihanetlenn kadınlar tarafından daha kolay affe-
dılebilırolmalannın nedenı genellikle ekonomik ba-
ğımlılık ve toplumun ihanete bakış açısı. Hoş kar-
şılanmamakla beraber, birçok toplumda erkeğin
aldatması kadının aldatmasından daha kolay sın-
diriliyor. Aldatılan çiftler arasında yapılan anket-
ler. erkeklennbırgecelikkaçamaklannın neredey-
se asla boşanma ya da aynlma sebebı olmadığını
ortaya koymuş. Uzun sürelı ilişkılenn ıse e\lilik-
leri bozma oranı yüzde 36. Brçok kadın eşinın
çokeşli yaşantısına zor da olsa katlanabıliyor.
Soğuksu
Gürültü,
milli parktaki
kuşlan
kaçınyor
EBRl TOKTAR
A.NK\RA-Ankara Üni-
versitesi Bıyolojı Bölümü
öğretım üyesı Doç.Dr. Bar-
barosÇetin. ışletmesı özel
birfirmaya venlen Soğuk-
su Millı Parkfndakı bıtkı
örtüsünün aşırı zıyaretçı
baskısı nedeniyle büyük
birtahnbata uğradığını be-
lirtti. Çetin. gıderek yoğun-
laşan gürültünün de park-
taki kuşlann başka alanla-
ra göç etmesine neden ol-
duğunu bildirdı.
Çetin. Kızılcahamam'da-
kı Soğuksu Milli Parkı'nın.
özel bir firma tarafından
ışletilmesinin ardından do-
ğan zıyaretçi baskısının
parktaki bitki ve hayvan
topluluklannı olumsuz yön-
deetkilediğıni belırtirken.
zararlı böcek ve mantarla-
nn sayısında da büyük bir
artış olduğunu bıldirdi. Çe-
tin. "Parkın orman altı ör-
tüsü aşın ziyaretçi baskısı
nedeniyle çıplaklaşıyor. Bu
da ağaçlann topraktan ye-
teri kadar mineral alama-
masına yol açıyor. Zararlı
böcek ve mantarlann sayı-
sındaki hızlı artış da buna
eklenince, ağaçlann ömrü
giderek azaüyor" dedi.
47 endemik bitkı türüne
sahip Soğuksu Millı Par-
kı'nın dünyada sadece Tür-
kiye'de bulunan "Ankara
Karanfili"ni de bünyesin-
de barındırdıöına dikkat
çeken Çetin. -Î050hektar-
lık alana yayılan parkta.
420çiçekli bitki türü. lOOci-
varında da karayosunu tü-
rü var. Bu kadarönenıli bir
milli park, maalesef aşırı
ziyaretçi baskısı ve böcek
sayısındaki hızlı artış nede-
niyle adım adım yok olu-
yor" diye konuştu. Çetin,
parkın orman ekolojisinin
giderek bozulmaya başla-
dığını, toprak çıplaklaşır-
ken. ağaçlann da çok çabuk
yaşlanmaya başladığını bıl-
dirdi. Milli parklann in-
sanların "doğayla bütün-
leşmesini" sağlama amacı-
na dayandığını vurgulayan
Çetin. Soğuksu Milli Par-
kı'ndaki piknik alanlannın
"bUimsel" yöntemlerle be-
lirlenmediğıni belirtti. Çe-
tin. şunlan söyledi:
"Soğuksu Milli Parkı.
milli park olma niteliğini
kaybetmeye başladı. İnsan-
lar parkta her yerde ateş
yakıyor, arabalannı parkın
içine kadar sokabiliyoıiar.
Bu da pek çok endemik bit-
ki türünün yok olmasın*
neden oluyor. Aşırı ziyaret-
çi baskısı nedeniyle sıkışan
toprak. ağaçlann yeterince
beslenememesine yol açi
1
-
yor. Parktan. son zaman-
İarda da silah sesleri duyul-
nıaya başladı. Aşırı gürül-
tü, kuşlann başka alanlara
göç etmesine neden oldu.
Kuşlann parktan uzaklaş-
masL, böcek say ısını arttır-