Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
SAYFA CUMHURİYET 7 HA2İRAN 1996 CUMA
12 DIZIYAZI
CUMA1TEŞİ
A N N E lM£J
BERAT -%-**,
GÜNÇIKAN
FOTOĞRAFLAR: EW
• EmineOcak.
Hangi dil yeter
onun acılarını
anlatmaya.
Hasan'ı
balıklarla
gelecek
biliyordu eve,
amagelmedi.
Karakol nedir
öğrendi, on dokuz gün hapis yattı. Sonunda buldu
oğlunu. Kimsesizler Mezarlığı'ndaydı Hasan, telie
boğulmuştu, sigara söndürülmüştü bedeninde,
yüzünün yarısı parçalanmıştı. İnsanlığından
utandı... Bır yıl geçtı aradan hâlâ kanıyor Emine'in
yarası. Hâlâ ayaktaysa, bu acıyı başka anneler
yaşamastn dıye...
Başkaydı
Hasan'ımın
Cumartesi
Anneleri
Gı ı bu !>ııbcıh
Snleı ı\ımk
Golgıleule hıızıın
Islctk kaldıı ımlcıı ıle
\k:aı ta^laıı tanık
Bu bebıçın
Sııt akan memıleıden
kopaıılı^ı di.nlı lunıat
)a hıı ç,aınulunda ışkencenın
\a hıı kaUeşluzınde
koı kuışunun
)tiiiimdün bu \ ıldı: gtbı akıp
sonsiizhıkhııda ka\ boldıdtiı
Tıiitdı \icdunı t\tenın
tıtıtdı da%
Puskuıdu \olkan
Akitp ktndııu soktıı
hııdı dılını en^eıek
Llandt açat, lu\betmden
GUM.ILın ho\nıınu buktıı
It \uskitn
u dınaısız
Bu oyle bır acı kı anlatılmaz. Oğlunun parçalanmış cesedını gor-
duğunde duyduklarını anlatmaya hıçbır dılde, hıçbır kelıme yet-
mez. Ya dığer çocukları... Onlara da bır şey yaparlar mı, onları da
kaybederler mı? "Hâlâ çocuklarımı takıp edıyorlar" dıyor, "Rahat
bıraksınlar bızi, bır canımı aldıkları yetmedı mı?"
na\ıı
kapaıtı çuzkıını
tıkadı kulakku ııu
Sıısiu
sıı\!iı lıdo bozımtusu
\ıtstıı polıtıka a\ma:ı
Paıa \un\an \u\tu
A\dııum dı\en bılınt,
\aşanu sauınan sanat^ı
sıtstıı
O\ SÜ <,ı°ltk <; ı°lıÇa\dı
unakıı ııı ı (»tsj<
Çımku onlaı
\aıatuı\dıtaı
Çımku emeğm
\ e oz\ eı ıııın
Gıızel olan heı $e\ ın
Ç ıınku onlaı
\ ayımııı
(, ıınku onlaı
Lunıaı lc\ı
Liıuiikı ndtlcı
L mıt K.4RD4Ş
rim dı "Bu akşam nc
pışırsem" dıve
dusunuvordu Emıne
Ocak.telefon ç ıldı
Hasan'dı aravaıı "Anne
vemek pışırnıe" dıvoTdu
"Bugun Assel ın dogum gıınıı Ben
balık alaıagım Saat dortte ev de
olurum " H ıs ın \ ıııe ımdadın ı
vetışmıı, hem duşunmekten hem de
vemek vapm ıktın kurtırmıştı
Emıııe \ı Ha\aguzeldı torununu
gezmeve ^ıkardı kapının onunde
komsıılarnla lafiadı Evedondu
nıuttak tezgahının uzcnne gazete
\a\dı uııu tuzla\ıp bilık getırteek
Hasan ı beklenıe\e h ışl ıdı Saat beş
oldu gelmedı Hasan Altı altı buçuk
vedı Gelmedı Bır çorba \apıp
sotrav ı hazırhdı Dığer çocukları
Nursel, Mehmet, \\sel. Masıdc.
bmzdan çahrlardı kipıvı Mehmet
daha a\akkabılarını e.ıkarmıdan başıru
nuıtfağa uzatır soraıdı "Ne var bakaiım
bu akşam'" Bırlıkte oturıırl ırdı
mısıv ı Baba Ouik baş koşede verıııı
alir gule o\na\a \erlerdı vemeklerını
Ama o akşam vcmeğı tarklıvdı Hasan
voktu Bır daha da gelme\eeektı Onun
çok sevdıgı "7erıfet"ı pişinneve elı
\arnıa\acaktı Emıne nın Masıde
Mırselı nın a\ ıklannı
tekmelemeveeektı masanın altından
bırlıkte Hasan ın bibasinın vemek
vıvişinı taklıt etmesine
sîulmeveceklerdı
Ğunlerden21 \tart tı \ ıl 199S
Oülundın \ ızııeçmeveeektı Emıne
Sa\eıv ı "Benoğlumu arrtorum"
dedıgı n,ın gozaltına alınaeak on
dokuz gun hapis \ataeaktı kufurler
ısıtecek davakljr vıveeektı Ta kı 16
Mavıs a kadar O gun dun\a tersıne
donmeve ba^lav ıcaktı Emınt ıçın Hıı,
kapanmavaeagını bıldıgı bırvara
kanavacaktı ıçınde ü gun Hasan ın
olduğunu oğrenecektı Iskence
gordugunu tellc boguldııgunu
vuzunun sol taratının parçalandıgını
gunlerce morgda bekledıgını sonn da
Kimsesizler Mezarlığı na
gomulduğunu duvaeakti
O gun se\ mekten korkacaktı
Chsa onca voksiılluga ragmen sevgıvle
sarmiştı çoeukhnnı kendı bedenını
kendı vuregını se\ergıbı se\mıştı
katışıksız beklentısız Onları
dogururken çektıgı acıvı kutsavarak
sevmıştı
Cukur diye bir yer...
vıl once TuiKelı nın Me\ı ko\u
Nazımıvede doğdu Emıne Babası \\ı
Guzel. •\le\ ı Dede M\ dı Fatma. sekız
çocuk dogurdu \h \e Emıne tek
kızıvdı Bu \uzden gozu gıbı sikındı
onıı tzın \ennedı oglanlar
hırpalasın Alı bır soz sovlesın
Amiut ce\ız elma
\etıstırdıklerı bahçelerı
vardı Bahargehpde
aga(,larnıewelendı mı
ılk me\\e
Emıne nındı
sııtun kavmağı
pe%nırın
\agliM
\ ıne de
okul
\aktı geldığınde hakkı >enen o oldu
kızdı oku\up da ne >apacaktı Emıne'
7
Hos okutalım deseler okul neredeydı
0
Nazımıve nın kan bol olurdu kasaba
çokuzaktasdı On beşıne geldığınde
Çukurda oturan Baba Ocak la
e\ lendınldı Emıne On yaş buvuktu
ondan Baba \krabasıydı K.ımse
sormadı Emıne ve e\lenmek ıster
mı>dı' Sevmı> mıydı' A.ma ıyı adamdı
dogrusu Baba ^etımdı \oksulduama
o\le hırçınlıklan voktu
ka>ın\alıdesı Almanyadakı kaynının
karibi çocuklan Emıne y ıne
kalabalık ıçındeydı Tarlada çalıştı,
buğday ektı hayvanlan suvagoturdu
>emek\aptı On altısına basmamıştı
daha Husnı\e\ ı doğurdu Onu bırer
\ıl aravla dığer çocuklan ızledı
Mehmet Mı Hu^eyın, Hasan Nursel
Bırsel Aysel Masıde Butun
dogumlannı evde vaptı çocuklannın
gobeğını komşulan kestı lkı kızı da
\aslannı dolduırnadan ıshalden öldü
Hasan ın bır başka çocuk olduğu daha
o zamanlardanbellıydı Beşyaşında
Noktu "Bundan bovle havTanlan ben
otlatacağım"demı>tı Ondan once
bırılen kalkıp da çobanlık ısını elınden
ahr dıye guneş doğmadan uykuyu
çekmıştı gozlennden
Ocaklar Elazığ'da
Bırdanayla kuzu \ardı kı en çok onlara
duşkundu Hasan Danasına Doğan
adını takmıştı kuzusuna da Nergıs. Her
şe\ ı\ı>dıde çobanlık yapmaya
ba^ladı başla\alı za\ıflamıştı Oncelen
bılemedı nedenını Emıne Çobanlığı
v asaklamava kalktı Işte o zaman
anlattı Hasan annesının yola çikarken
vanına verdığı yıyeceklen danasıvla
kuzusuna yedınvordu
Çocuk sayısı arttıkça genç kızlık
duşlennı bır yana bıraktı Emıne
Istemı^tı kı zengın olsun moralı hıç
bozulmasın gıttıgı kapıda guzel
\aşasın kocasınm dızının dıbınden
avnlmasın gezsın eğlensın Oysa
hangı«ını vedırsın hangısını
doyursun bılemıyordu şımdı
Toprak onca mıdevı
besle\emı\ordu Babanerede
ı> bulursa oraya gıdıyor
bazen a\ larca
gelmıyordu Buvukler
ılkokulu
bıtırdığınde "Bu
bo\le
olmavacak
dedı
Baba
Sık sık okula çagnlıvordu Bır
Hasan ın bırHuseyın ın bır Nursel ın
oğretmenı
t
*Hanım"dı\orlardı
u
Çocuklann hem akıllı hem de zekı
Onlan okutman lazım." Emıne
okutmak ıstenıez mı çocuklannı ama
neyle' Mehmet A.lı Hasan Aysel bır
tekdetterı kullanıvorlardı bır kalemı
bır sılgıv 1 Bır kez bıle ka\ ga
çıkmamı^tı aralarında Mehmet
Hasan a uzatıvordudetterı -\\sel
Alı ye "Once sen bıtır ode\ınr
dıyorlardı bırbırlenne "Ben sonra da
^apsamolur." Hasan la Husevın jazları
ıns.aatlarda çalı^masalar bu tek defter
kalem ve sılgı de olmavacaktı
Hasan olmasa donacaktı
Yaşlarbuyuvor sınıflar geçılıvor
Emıne nın çaresızlığı artıvordu keban
Barajı nın ınş>ıatı bıtmı^ bu kez
Karakava Barajı nda çalısmava
başlamı^tı Baba Husnıve buvumus
genç bır kadın olmu^tu e\ lendırdıler
Huseyın le Mehmet \nkarada Hasan
da Sıırt te unıversıtevı okuyorlardı
>ımdı Hasan oğretnıen olacaktı O kış,
karhıç eksılmemıstı Elazığ ın
uzennden Masıde ılkokul bei>te\dı
Okul çıkişı eve donerken karın
ortasında kaldı Ellen av aklan uyuştu
Komşu çocuklarından bın gorup eve
haber vermese orada donacaktı
Somestr tatılı ıçın evde olan Hasan
vetı>tı ımdadına kucaklavıpese
goturdu ellennı avaklarını
ovdu sıcakbır ^evler ıçırdı
Bu vuzden daha bır
bağlanacaktı Masıde
abısı Hasan a
Okulu bıtırır
bıtırmez
Utanbul a
geldı
Hasan
va şarap içıvorl ırdı H ısan la Masıde
avnı odavı pavl ısıvordu En gee. sabah
beş buçuk altıda v ıtaktan çıkardı
Hasan kui.uk bır el tenerı almıştı
Saatın kaç olduguna onunla bakar
Masıde uvanmasin dıve işigı
vakmazdı Bır sabah oNun v ıtıgını
toplamadan e.ıktı_nnı ne kardeslerı
gormuştu ne de Fmıne Sokusdu
Hasan Turkıve dv solun parç ı parça
olmasına uzuluvoıdu Sol bırksmelı
bır guç olusturmalıvdı Bıınun ie.ın
çaba hareıvordu Isten sivasetten kalan
zamanlarında mahallelı çotuklara ders
verıvordu Akşam vemegınden sonra
bır ko^eve çekılıp sazını alıvordu elıne
"Kırmızı gul demet demet"tı en çok
se\dıgıturku Oçilıvor Masıde
sovluvordu Artık rahattı Emıne
Çocuklan portak ıl ıstevıp de
alanıavınea "Onların K,I
donmus.tur. suvu
çekılmıştır Nenme/"
demekr gende
kalmı^tı Portakal
ne demek sımdı
muzla
gunun sabahı "Senı serbest
bırakıvoruz"dıve Husnıye vı vanından
aldıklanndı kıv ımetlen kopardı "Onu
nereve goturuvorsunuz' Ona ışkence
vapaıak sonra Hasan'ım gıbı onun ıçın
de\okdıveceksınız. "Onu
sdkınleştırmeve çalışan kadın pohsı
vere ıttı kımse Emıne vı susturamadı
Mahkemeden onee doktora goturduler
Muıvene ettı doktor "Sana v urdular
mı" dıve sordu "Vok" dedı Emıne ıtıp
kakmışlar kutretmışlerdı
ıma do\ memışlerdı
Hakımın karşısına
çıkarıldı O gun
oglunu
kavbettığını
soyleverek
30'undaydı
Hasan Ocak.
Bır gun
annesının
gonlunu arkada
koyup çıkmamıştı
evden. Buyuyunce farkına
varmıştı annesının portakal
yalanlarının. Bu yuzden ne
zaman portakal yese, annesı
duşerdı aklına. Gulerdı..
"Madem
okusunlar
ıstı\oruz, şehre
taşınalım,
Elazığ'a."
Taşındılar
\lmanva da çalışan
kaynının vaptırdıgı eve
yerleştıler Baba Keban
Barajı ınşaatında bır ış buldu
Ama y ıne yalnızdı Emıne
Şantıvede vatıp kalkıyordu Baba,
bazen ıkı ayda bır gun gelebılıyordu
eve Nasıl kalkacaktı Emıne bunca
v ukun altından'1
O ağzını açıp bır kez
olsun bıle so> lememıştı "Bu gece de
kannlan aç vatacak çocuklanm...*"
'kma komşulan akrabalan farkındavdı
va>adıklarının Bır akşam bırı sonrakı
akşam dığen bır kap vemek
getınvordu Çocuklannın kuçulenlen
Emıne nındı artık eskıyenlen, en
azından ıkı kez yama geçırenlen
\lmanyadakı
amca
Gedıkpa^a da bır
ışhanı satırl almıştı
\mcası kıraları onun
toplamasını îstedı
Hasan dan bır de ça> ocagı
açar kendını kurtanrdı
Huse> ın bır burs kazanıp
Almanva vagıtmıştı Alı vle
Mehmet de dıplomalarını alınca uç
kardeş Istanbul da buluştu Elazıg da
da Emıne uç kızı\ la başbaşa kalmıstı
Madem kızlarda okumak ıstıvordu
neden onlar da Istanbul a
gıtmesınlerdı "Olur" dedı Baba
"Çocuklar bır e\ bulsunlar bıze." Ev
bulundu Avularda gole kar^ı bır
apartmandı Mehmet le Alı bırkaç \ıl
aravla evlendıler Nurselı
unıversıtedevdı Bırsel \vselve
Masıde lısevı bıtınnce sınavlara
gırecek kazanamavınta bırer ış
bulacaklardı Artık voksulluk gunlerı
bıtmıştı Emıne nın Elektnkh
supurgesı de \ardı otomatık çamaşır
makınesi de Ha^an oğretmenlıge
başvurmuş tavını Agrı yaçıkınca
gıtmekten vazgeçmıştı Çav ocagının
gelırı ıvıvdı hem amtasına ışhanına
sahıp çıkaeagına daır sozu vardı
Istanbul dakı on v ıl bov le geçtı ışte
Bırlıkte sınemaya gıdıvorlardı pıknıge
Pazarlan Ocaklar ıçın şenlık gunuvdu
Masıde odasını temızlerken Hasan
gole bakan balkonu vıkıyor mangalı
kuru\ordu Butun karde^ler gelınler
torunlar toplanıvor yemek yıyor va çav
bcslenıvordu
torunları îjmidı
vorgun bcdenının
dınlenme zamanıvdı
Duılenemedı Hasan ın
pesme dıismelı onu
arımalıvdı karıkollarda
•mnıvet mudurluklerınde
Ankarada Hasan ın gozaltına
ılındıgını goreııler \ardı ıtn 1
gorevlıkr "\ok" dı\ordu "Bız
almadıkTHüsin ın kavbolnnsindın uı,
dort jiun sonrı tımdıklan bırpolis
"Ben Hasan"ıgordum"denııstı -Çok
penşan haldedır" Ertesi sabah siat altı
buçukta Baba v 11 bırlıkte gıtmisler
avnı sanıtı dlmisl \rdı "Burada vok. "
Valılıge gıttı >anında kızlan vardı bır
de Hısan ın bulımmasinı ısteven
baskıları ken\ı. ılınmadı Polıs
dagılmalannı sovledı Da^ılmadılar
CopUr dejdı bcdenıne Emıne nın
"Neden" dıve sordu "Neden bana
bovle davranıvorsunu/'" Kt ınbul dakı
butun kapıhrdan "vok" \ ınıtını ılınca
sıra Ankaradavdı \lıllet\ekıllenvle
bakanlarla goru^&.ı.ktı Buvuk kızı
Husnıve vı de aldı vaııını Çıçekler
vaptırdı mılletvekıllenne \ermek
uzı_re "Bunlar Hdsan'ınıın çıçeklerı"
dedı kımse almadı Ankatada u^uneu
gunuvdu Insan Hakları Dı.rnegı
vonetıcılennden Akın Bırdal ın
duruşması vardı O d 1 gıttı Duru^ma
sonuçlanınea avıga kalktı Emıne
"Hâkım Bev" dedı "Benım oglum
kavboldu Onuarıvorum Kıme
sordmsanı bılmıvor Ben kıme
soracagım şımdı'" H ıkını kızdı kımdı
bu mahkemenın huzurunu bozan
densız kadın' Polislerın kolunda
çıkarıldı salondın Emıne Durıişmıvı
ızlevenler gozıltına ılınmasını
engellenıeve çalistı Bır komiser
"Gel" dedı "Ogluna gotureceğım hen
senı" "Sag mı" dı\e sordu BaMnı
Nalladı komiser sagdı Itıı ız etnıedı
Husnıve v le bırlıkte bındı polıs
arabasina Emnıvtt Mudıırlugıı ne
gotıınılduler * Hadı" dedı komiseıe
"(.(ıster oglumu Noksa kendımı
camdan ataeağım." Emıne vı dıger
gore\ lıleıe teslım edıp gıttı komiser
lkı =un ^ubede k tldı FMIIIK Ikııiei
mahkemenın
huzurunu
bozdugu
gerekçesivlebırav
N^ ^^Lf hapis cezasına
, j j j ^ y \ a r p t ı n l d ı Emıne
' ^ * F^ulıvordu kapıda onu
bekleven Husnıve de Mehmet
one atıldı "\ğiama anne" dedı
"korkma.budagec.er" Geçtı de On
dokuz gun Ankara Cezaevı nde kaldı
Hasan kavbolana kadar ne polıs ne
karakol ne de hapishane kapısı
^ormustu korktu \e vemek vedı ne
kımselerle konuştu "Geçmış olsun"
dıvenlere ba^ıvla teşekkur ettı Aklı
disardavdı Hasan dan bır haber var
mıvdı' Baba kalp knzı geçırmıştı
>ımdı ne haldevdı' Mehmet ın kansı
dogurdu doguracaktı oneolmuştu'
Salı\erılınee Istanbul a dondu Gelını
bır kız dogurmuştu Baba ıv ıleşmıştı
ama Hasan' Ondan hala bır haber
voktu Emıne vı e\detutamıvorlardı
oglunu aravaeaktı "Ama" dedı
Mehmet "Bızarı\oruz,sene>dekaL
vollarda bır şe\ olacaksana."
Hasan kavbolalı ellı be^ gun olmuştu
M mavısta çaldı Oeaklar ın teletonu
Tanımadıklan bır ses Hasan ın
eesedının Adlı Tıp ta olduğunu haber
\erdı Gıttıler Onlerıne konulan
totograflara baktılar \ uzunun sol yanı
Iilet \ 1 dı bıçakla parçalanmış sol
omuzuvanmı> koltuk altlannda
morluklar olu^mus telle bogulmuş
bınne aıt totografı gorunee bır çıglık
attı Mehmet Bu Hasan dı \a
vanıldıvsa' Testler vapıldı 16 mavısta
0 cesedın Hasan 111 olduğu saptanmıştı
Emıne bır sev ler oldugunun
tarkındavdı Ama ne1
Sovledıler
Inanamadı onee kezlerce sordu
neden neden neden1
Agladı ağıtlar
vaktı Onlar anrken her vere
adreslennı telefon numalannı
bırakırken kımsesızler Mezarlığı na
gomıılmuştu Hasan Mezarı açtılar
Emıne uzerıne kapandı oglunun Ama
şımdı aglamanın sirası değıldı
kınasını vaktı elıne ketenlenışını
ızledı uzerıne toprak atılışını
1 ~ mav ista Emıne nın Hasan ını kendı
ellenvle gomuşunun uzennden bır yıl
geçtı Yarası hala açıkta kanıvor Onun
oglu ınsanlan havvanlan seven
çocukları se\ecen bakı^ıvla peşınden
koşturan oglu artık vok Buna
ınanamıvor Bıldıgı ne kadar nesne
varsa hepsi Hasan 1 taşıyorona Işte şu
ma^ada tav la ovnadı ışte $u koltuğa
oturdu ışte şu kıtaplan o dızdı rafa
\atagını bozdurmuvor uzerıne
kımsevı oturtmuvor Masıde de
vatamıvor aıtık o odada Balkona çıkıp
da Ha^an ın gozlenvle (,ekmece
Golu ne bıktı mı Emıne butun mavıler
siv ıhd kesısor
Yarın:Hasene Turkoğlu'nun '
bitmeyen arayışı
ANKARA... ANKA...
MÜŞERREF HEKİMOĞLU
Yanlışı Yakalamak
GerekiyorGenel ya da yerel tum ulkede ya da bellı yerlerde bır
ılde ılçedeyadabırbeldedeseçımlenumutla merak-
la ızlenm Halkımızın nabzı nasıl atıyor dıye gozlerım
Katılım ne olçude sıyasal partılerle yandaşlan arasın-
dakı ılışkıler hangı duzeyde oylarda artış mı var gerı-
leme mı sorularına yanıt ararım
Ozel TV sayısı gıderek artıyor ama TRT'nın ozellığı
var habercılıgı de agır basıyor Otekı ekranlarda konuk-
lar yorumlar oturumlar yarışlar ama laf uretılıyor ço-
gu kez bellı programlar kurgu ızlenımı verıyor kımı za-
man Hızlı ve yaltn habercılıgı TRT gerçekleştırıyor Dev-
lerarası yarışın dışında kalmaya ozen gosterıyor yalın
habercılığe oncelık venyor Çagdaş teknolojıyı de ıyı de-
ğerlendırıyor Seçım gecesı de hızlı ve sağlıklı bır tab-
lo oluştu TRT 1 de Sayılar konuştu sıyasal partı lıder-
lerı susmadılar şaşırtıcı gerekçelerle oy yıtırmedıklerı-
nı de savladılar ama ekrandakı goruntuler onları yalan-
lıyor1
Bırkaç ılçe bırkaç belde olçu olamaz yerel se
çımde gerıleyen oylar genel seçımı etkılemez demek
de polıtıkada zugurtleyenlerın avuntusu ancak D-
SP nın Zonguldak ta oy yıtırmesını nasıl yorumlayaca-
ğız9
Ya da CHP nın genel başkanının seçım bolgesı An
talya da oy yıtırmesıne nasıl bır gerekçe bulacağız^
Seçım kazanılmasa da oylarda bır artış seçmenden sı-
cak bır selam olmaz mı9
Rıze de ANAP lı bır başkan
seçılmesıne sevındım elbet Ancak ANAP oylarında da
onemlı gerıleme var1
Başkanlıgı kazanmasına karşın
Bakırkoy dekı oyları da gerılemış durumda
ANAYOL hukumetıne umut baglayanların orta sağ
partılerın ışbırlıgınden olumlu urunlerbekleyenlerın duş
kınkhğını kanıtlıyor seçım sonuçları Umutları neydı ne
buldular'? Ister ılde ılçede ya da beldede olçegı ne
olursa olsun seçım seçımdır sonuçları halkın eğılımı-
nı belırtır değıl mı'' Son seçımler de sıyasal yaşamda-
kı yozlaşmayı tukenmeyı sergılıyor her şeyden once
Demokratık tıkanıklıgı aşmaya gucu yetmeyen polıtı-
kacıları sergılıyor Sıyasal sahnedekı oyunda rol alan-
ların becerıksızlığını de sahne dışında kalmayı yegle-
yenlerın davranışını da onaylamıyor seçmen DSP den
soz edıyorum Sahne dışında kalmasaydı ANAYOL hu-
kumetını çekıngen oylar yerıne gorev alarak destekle-
seydı hukumet ıçınde etkenlığını belırtseydı en azın-
dan bır deney bınkım kazanırdı Sıyasal kulturden yok-
sun deneysız bırıkımsız polıtıkacılarla devlet yonetı-
lemıyor Orneklerı ortada
1
Şımdı yenı yapılanmalardan,
yenı hukumet bıçımlerınden soz edılıyor ama DSP nın
onca degerh uyesıne karşın devlet yonetımtne katılıp
katılmayacağı yıne bellı degıl Pekı sıyasal bır partı nı
çın var neden secımlere gırer? Yalnız muhalefet ıçın
mı'? Ote yandan sosyal demokrat bır partı halkın bek-
lentılen dogruttusunda polıtıkalar uretemezse bır soy-
lem oluşturamazsa nasıl muhalefet yapar halka ters
duşen sag oyları nasıl sola çevırtr? Çevıremeyınce oze-
leştırıye yonelmesı ıç yapısına çevırmesı gerekmez
m\f Partı ıçı demokrası gıderek onem kazanıyor sıya-
sal yaşamda Kışısel hesapları aşmayanlar çokseslılık-
ten hoşlanmıyor tekseslı polıtıkalar uyguluyor Son se-
çım herkese bır uyarı aslında Cumhurbaşkanı ya da
başbakan demokrasının ışlerlıgmden soz edıyor ama
tıkanıklık ortada Yapay degıl gerçekçı çozumler gere-
kiyor kışısel çıkarları amaçlayan pazarlıklar çopçatan-
lıklar degıl demokratık bır uzlaşma zorunluğu var
RP nın polıtıkası da bana ters dahası haylı çelışık ge-
lıyor doğrusu Duzene ters bakıyor fakır edebıyatıyla
seslenıyor halkımıza neredeyse sol sloganlarla. ama
bırdearsalar katlar kılolarca altın var
1
Demokratıkgo-
runtuyle oluşan oyunlar anayasanm doğrultusunda
tum olanaklar zorlanıyor mahkemeye başvuruluyor
onergeler verılıyor ama amaca gıden yol ıçın araçbun-
lar Yoksa dıncı polıtıkanın egemenlıgı gelecek gunde
me geçmışe ozlemle oluşacak her şey Refah ıle or-
taklık kurarken bu gerçekler gozden uzak kalmamalı
Yoksa bır seçım hukumetı donemınde de atı alan Us-
kudar 1 geçebılır Bugunku ortamın vaktıyle kurulan
ortaklıklar donemınde bılerek ya da bılmeyerek verı-
len odunlerle oluştugunu unutmamak gerekır Bakın
Mıllı Eğıtım Bakanlığı kadrolarma
1
Aynca bakın Kultur
Bakanlıgı ndakı yenı kadrolaşmaya Yalnız orta sol par-
tılere değıl tum demokratık kuruluşlara sıvıltoplumor
gutlenne gorev duşuyor bu yolda Laık cumhurıyetımı-
zı yaşatan ılkeler çagdaş uygarlıgı amaçlayan devnm-
lerdoğrultusunda sesımızı davranışımızı belırtmek zo-
rundayız
Mutlu bır olay bu gorevın bılıncıne uiaşanlar da az
değıl ulkemızde Tekseslılığe saglıksız kamuoyu oluş-
masına karşın sesını duyuruyor sagltgını koruyor Ozu-
ne ozlemıne yabancılaşanları da daha ıyı tanıyor
Bu tanının urunlen de boyverecek elbet Golge edıl-
mezse hızla yeşerebılır
Yarım yuzyıla yaklaşan gazetecılıgımde sayfa sayfa
ızledım demokrası tarıhımızı Ne guzel donemler var
umudun tırmandıgı guzel gunler mılyonların soluguy-
la damgalanan mıtıngler emegın sesmı duyuran partı-
ler 1961 Anayasası nın guvencesınde sendıkalar or
gutler ortanın solunda çıçeklenen duşler Sonra da
kan gozyaşı emek de yargılanıyor banş da1
Guney-
kuzey Alevı Sunnı Kurt Turk dıye kutuplar oluşuyor,
ınananlar-ınanmayanlar laıkler-laıklık karşıtları ulku-
culer mıllıyetçılerdıyeayrımlaryapılıyor barışı degıl sa-
vaşı yaşıyor ulkemız
Gerıye donup duşunmek gerekiyor şımdı Nereden
nereye nasıl geldık hangı polıtıkalarla ıtıcı guçîer ıçer-
demı dışarda mfî Tarıhı yenıden yazamayız amayan-
lışlıgı bır yerde yakalarız kışıler de kuruluşlar da doğ-
rulara yonelebılır o zaman Yitık yıllara uzuluruz ama,
umudu yıtırmemenın koşullarını ogrenebılınz
B U L M A C A SED\T UMUN
1 2 3 4 5 6SOLD\NS\GA
1/ \asa kural \e
mantık olçulerıne
davanmayan II
Içel ılınde bır ıl
çe Magnezvum 3
elementıntn bim-
gesı V lkı va da
daha çok kolaavrı
lan degnek ka-
badavı 4/ Akla \e
aerçeae avkırı
Sahıp 5/Ebkı Mı
sırda gune^ tann- 8
sı Bır çeşıt et va g
dacıgervemegı 6/
Bılınen va da dogru kabul
edılen belırlı onermeler
den ba^ka onermeler ç>
karma II Pır Suitan \b-
dal'ın dogum ven olan
kov 8/ kuvulan \e doga-
dakı kavnakları besleve
cek kadar su ıletebılen je
olojık vapı Fas ın plaka °
ışaretı 9/ Bır renk Bır s-
por araeı
MK.ARIDANAŞAĞIVA
1/Saplı tencere 2/Akarsu
kıvılanndakı agaç \e valıların uzennde de \a>ı\ibılen bır
balık \kım>rddetıb\nmıkı!oampennkısavdz\lışı VTur-
lu nedenlerleba^anlı olamavan kımse Dın ışlennı devlet
ışlennekan^tırmavan 4/Bır ılımız 5/ Nazlı varkolenola-
\ım kıbule\le \erııie (karıeioglan) Avnııdlıba-
lıktan çıkarılan guzel kokulu bır madde 6/ Tumor Ak>a-
rav ılındekı unlu \adı II Abkerlık çagı 8/ Lluslararası Pa-
ra Fonu nun simgesı Dın adamlannın simgesi sa\ ılan baş-
lık 9/ Yer olçmeve varar dugumlu ıp Serbest bırakma