Catalog

Cumhuriyet tmtı>az Sahibi: Berin Nadi Genel Ya\ınYönetmenı. Orhan Erinç# Genel Yavın Koordınatoru Hikmet Çetinka>a# Yazıışlerı Müdürlerı: Ibrahim Vıldız. Dinç Tajanç I Sorumlu I. 0 Haber Merkezı Müdürü Hakan Kara 9 Görsel Yönetmen Fikret Eser Dı^llaberler Ergun Balcıt Ktıhbaral YalçınÇakır • Ekonomı Bülenl Kızanlık 0 Rad\o-TV Ihgar Eremektar # Kültur Handan Şenköken • Spor. Abdülkadir \ ücelman • Yurt Haberler. Mehmet Saraç 0 Makaleler Sami Karaören • Çe\ın Sevfettin 1 urhan # Duzeltme \bdullah Yazıcı Vavın Kurulu tlhan Selçuk (Başkan). Orhan Erinç, Okta\ Kurtböke. Özgen Acar, Hikmet Çetinkava, Şükran Soner. Ergun Balcı. Dinç Tajanç, İbrahim ^ ıldız. Orhan Bursalı. Mustafa Balba\. Ankara Tcmsılcısı Mustafa Balba> # Haber Müdunr Doğan Akın Ataturk BuKan No 125. Kaf 4. Bakanlıklar-<\nkara Tel 4l95020(7hat|.Teleks 42344.Faks 419502?• IzmırTertiMİcısı SerdarKızık.H ZivaBK 1352 S 2 3Tel 4411220Teleks 52359. Faks 4419117 # Adana Temsilcısı Çetin Yiğenoğlu, Inönu Cd. 119S No 1 Kat 1. Tel 3522550. Teleks 62155. Faks 3522570 Muessese Mudüru. Erol Erkut • Koordınator Ahmet Korukan • Muhasebe Bülent Yener • idare Hüsevin Gürer 0 tşletme Önder Çelik • Bılgı-lşlem Nail Inal • Bılgısayar Sıstem. Mürüvet Çiler • Reklam Reha Işıtman 9 Halkla tlışkıler Nurten Berkso) >ı\ımlrvaa ve Basa»: Yenı Gun Haber Ajansı. Basm \e Yayıncılık \ 5 Tlirfcocajı cjd 3 9 41 Cagaloglu 34334 Ist PK 246 îstanbul Te! (0 2121 S12 05 05 (20 lul) Tefcks 222-16. Fık- (O 2I2l 513 V5 «5 14KASIM 1994 lmsak:5.14 Güneş. 6.41 Öğle: 1 1.53 Ikındı 14.3ü Akşam: 16.55 Yatsı: 18 17 Mufta'da deprem, kmir'ıte yagmur • Haber Merkezi- Muğla'da dün sıbah 08.56'da orta şıddeıte bir deprern meydana geldi. Boğaziçı Üniversitesi KandlliRasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada, Rıchter ölçeğine göre ^.6 şiddetınde ölçülen depremin. rasathaneye 430 kilomstre uzaklıktaki Muğla- Köyceğiz civannda meydana geldiü bıldirildi. Deprem, Marmans ile yakın yerleşim birimlerinde de hissedildi. IzmirJe ise önceki akşam başla>an sağanak >ağmur nedenıyle, 50'den fazla evin zemın katını su bastı. Tekirdağ ve Biffls'te kutlamalar • Haber Merkezi- Tekirdağ'ın düşman işgalinden kurtuluşunun 72., Atatürk'ün Bitlis'e gelişinin 78. yıldönümü her iki ilde de törenlerle kutlandı. Tekirdağ'da, ılin kurtuluşunun temsili olarak canlandınlmasıyla başlayan törenler gün boyunca devam etti. Törenler. öğrencilerin ve çeşitli kuruluşlann geçit resmi ıle sona erdi. Bitlis'teki törenlerde ise vatandaşlara hitaben bir konuşma yapan Vali Osman Badraslı. Türkiye'de ismı Atatürk olan tek caminin Bitlis'te bulundugunu hatırlatarak. "Atatürk'e ve yüce dinimize dil uzatmak yoktur. Atatürk'e dıl uzatmanın gündemde olduğu bugünlerde. bunlan abartmamak ancak önemsemek gerekir'Uedi. Cezalara astronomik zam • ANKARA (UBA>- Trafiğe 'yüksek cezalı" Avrupa formülü geliyor. Içişleri Bakanı Nahit Menteşe, trafik yasa tasarısının TBMM'de kabul edilmesi halinde kazalann büyük ölçüde azalabilecegini söyledi. Yasa tasansına göre aşın hız yapmak 2 milyon 640 bin lira ile cezalandınlıyor. Ehli>etsiz ya da alkollü taşıt kullanmak ise 1 milyon 320 bin liralık cezalar kategorisinde. Emniyet kemeri takmamak, yasak yere park etmek, belge ve plakasız yola çıkmak ise 660 bin lırayı gözden çıkarmak anlamına geliyor. THY'de pötapsız günler • tSTANBUL (AA) - Türk HavaYolları. 1994yılında uçak seferlerinı hıiyiik Güneydoğu'da öğretmenlerin peş peşe öldürülmeleri, bölgede eğitimin nasıl sürdürüleceği sorusunu gündeme getirdi Eğithıı.,terörün kıskacmda oranda zamanında gerçpklgştirerek. Avrupa'da rötarsız kalkışlar yapanTkınci havayolu kuruluşu oldu. THY Basm Tanıtım Halkla llişkiler Daire Başkanı Faik Akın. THVnın zamanında kalkışlarda büyük bir performans gösterdiğini ve Avrupa Hava Taşıma Birliği (AEA) rakamlanna göre, 1994yılıOcak-Eylül döneminde iç hatlarda yûzde 91.2, dış hatlarda da yüzde 82.7"lik zamanında kalkış oranı yakaladığını bildirdi. Öğretmenler THY'den indirim istedi • HÂKKARİ (AA)- Hâkkari'dekı görev sürelerini tamamlayan, ancak gönüllü olarak bu kentte kalan 100 dolayında öğretmen. THY'nin kendılerine indirim yapmasını istediler. Öğretmenler, Hâkkari Vali Vekıli Mehmet Çetin'e başvurarak, THY'nin. bölgede görev yapan polis ve askerlere yaptığı indınmın kendilerine de uygulanmasını istediler. Hâkkari Vali Vekili Mehet Çetin ise öğretmenlere indirim uygulaması için gerekli yerlerle yazışmalara başlandığını söyledi. Devne Mülk Organizasyonu • İZMİR (AA) - Interval International (Uluslararası Devre Mülk Değişim Organizasyonu) ana kataloğu, ilk kez Türkçe olarak basıldı. Interval International Türkiye Genel Koordinatörü Seçkin, sisteme dahil tüm tesislerin detaylı tanıtımını yapan ana kataloğun ilk kez bu yıl Türkçe'ye çevrilerek yayımlandığını ifade eden Sımer, "Üyelerimiz. tercihlenni şimdi daha kolay yapabilecekler. " dedi. IŞIK KANSU ANKARA - Güneydoğu'da görev yapan öğretmenlerin peş peşe öldürülmesı üzerine. bölge- dekı eğitim-öğretım faalıyetlen- nin nasıl sürdürüleceği konusu, yenider» tartışmalı hale geldi. Başbakanlık lnsan Haklan Baş- danışmanı HızırEkşL terörün et- kın olduğu bölgelerdeki 30 bin öğrencınin, yakın kent merkezle- rine; hatta tstanbul. Ankara. Iz- mır gibi illerdeki boş okullara nakledilmesiniönerdi. Eğitim-lş Sendikası Genel Başkanı Niyazi Altunya da. güvenlık sağlanana değin bölgedeki eğitimin 'dur- duruimasını" istedi. Başbakanlık lnsan Haklan Başdanışmanı Ekşi. ulusal Kur- ruluş Savaşı'nda. işgal altındakı bölgelerde bile egıtimın sürdü- ğüne dıkkat çekerek Türkıye'nın gücünün Güneydoğu'dakı ço- cuklan daha güvenlı bölgelere ya da batıdakı merkezlere naklet- me>eyeteceğinı savundu. Öğret- menlerin canlannın parayla öl- çülemeyeceğını vurgulayan Ek- şı. şu görüşlerı savundu: **\ örede, 1560kö> boşaltümış. Kövlerden boşaltılan insanlann büyük kısnıı. o yörelerde kıl ça- dııiarda >ası\orlar. Bir kısmı bü- yük kentler. bir kısmı da kücük kasahalardaki vakınlannın janı- na gelmiş. O koşullarda. ailelerin butunduklan >er neresi olursa ol- sun.çocuğunu İstanbul'daokuta- büeceği bir ortamı yaratabilece- ğini sanmıvorum. Her şeye kar- şın. halen açılanıavan okulianmız var. Açtığımız okullarda da öğ- retmenlerimizin can güvenlikle- rini sağlavamıvoru/. Öldürülcn öğretmenleria, komşu köyünde- ki diğer öğrermenlerin hangi ko- şullarda eğitirn-öğretiın sürdür- düklerini de dikkate almalıyız. Bu nedenle terörün etkin olduğu bölgelerdeki ilkokuJ ve ortaokul çagındaki 30 bin öğrenciyi, kent yerleşim bölgelerine >a da İstan- Cüneydoğudaeğitim için ikifarklı görüs: • Başbakanlık Başdanışmanı Hızır Ekşi: Bölgedeki öğrenciler kent merkezlerine, büyük kentlerdeki boş okullara nakledilsin. • Eğitim-İş Genel Başkanı Niyazi Altunya: Güvenlik sağlanana kadar bölgede eğitime ara verilsin. ve >arnııştır ki, çocukJannın gi- yim kuşam, veme içme iaşelerini de veterli bir biçimde karşıladık- lannı sövlemek mümkün değil- dir." bul, Ankara, İzmir gibi büyük kentlere nakledebiliriz. Türki- ye'nin gücü buna yeter. Istan- bul'da, örneğin Eminönü'nde, konutlann işyerine dönüşmesi nedeniyle öğrenci bulunamadığı için boşalan okul binalan var. SÖzgelimi Cankurtaran tlkoku- lu. Bö> le onlarca okul binası var- dır İstanbul'da. Bu okullar, yatı- lı bölge ilköğrerim okulu statüsü- ne dönüştürülebilir. Aynca, ka- mu kurum \e kuruluşlannın din- lenme ve eğitim tesisleri. eylül ayından mayıs avnna kadar kapa- lıdır. Bu tesisler, yatdı temel eği- tim okulu niteliğine cevap verebi- lecek durumdadır. Hem güven- likleri açısından, hem bulunduk- lan yerter açısından, yatak. ye- me, içme düzenleri açısından mü- sairtir. Türkiye Cumhuriyeti devleti, terör nedeniyle eğitim ve öğret- menlerin güvenliğini sağlayama- dığı yöre ve yerierdeki yakJaşık 30 bin öğrencivi, öğretmenleriy- le birlikte bu yerlere naklederek biraz da yoğunlaştınlmış eğitim programlan uygulayarak eksik- liklerini telafi edebilir. Hem anar- şi ortamında verilecek eğitim hem de ruh sağhğı ve pedagojik yönden olumsuz etkilenecek öğ- rencilerveöğretmenlerimizin gü- venliklerinin sağlanabileceği ka- naatindeyim. Çocukiann zihni gelişmelerine de bu ortam çok da- ha ei\erişlidir. Sağlık ve beslenme bakımlanndan da o çocuklar için çok daha yarariıdır. Çünkü. te- rör nedeniyle anne babalan ne iş- lerinde ne de taıialannda çalışa- mamakta, üstelik giderek yoksul- laşmaktadır. Voksulluk o derece- Eğitim-lş Sendikası Genel Başkanı Nivazı Altunya da, so- runun bütünü çözülmeden, par- çaparçaGüneydoğu'nun eğitim, sağlık gıbı sorunlannın çözüle- meyeceğını ıfade ettı Çocukia- nn başka kentlere nakli önerisi- nı benımsemeyen Altunya, şu görüşlereyer verdi: "Ailesi, ne kadar kültür diize- > i düşük >a da \oksul olsa bile, ço- cukların aileden koparılmadan okutulması esas. Kaldı ki, artık hiçkimsenin inkar edemeyeceği bir dil. kültür sorunu var. Daha evvel, vatılı bölge okullannda > a- him sorunlar vasandı. Çocuğun ailesinden koparılması; kültürel bakımdan, ilişki bakımından kopmayı getiriyor. Ailesine ya- bancılaşıyor. Bir yönden gelişmiş bir insan oluyor, ama kopuklu- ğun getirdiği çok bü> ük sosyalya- ralar ortaya çıkabiüyor. Artı, ço- cuklar tarikatlann eline geçiyor. Benim önerim, gü>enlik sağla- nıncaya kadar buralara öğret- men verilmesin. Zaten açık değil okul. Güvenlik sağlanana değin eğitim hizmeti fîilen durmuşrur, durdurulsun. Bir deprem olduğu zaman nasıl okullan kapadyorsa- nız, bu nedenle de bir süre ara ve- rilebilir. Zaten okullar kapanmış vazi- yette. Toplumun tümünü alır baş- ka bir şeye görürürseniz, ona di- yeceğim yok. Ama çocuklan alıp başka kentlere taşımanın yarata- cağı sosyal yaralann çok büyük olacagını düşünüyorum." Eğit-Der Genel Başkanı Mus- tafa Gazalcı da, bölgede büyük yatılı bölge okullannın açılarak ya da öğrenciler büyük merkez- lere taşınarak eğitimin sürmesin- den yana olduğunu söyledi. Öğretim üyesi maaştan, öğrenci harçtan dertliÖğretim üyelerinın eylemleri- nin temel çıkış noktalanndan bı- rinı "maaşların düzeltilmesi" oluşturuyor. Gerçekten de öğre- tim üyelennın maaşlan Marma- ra Ünıversitesı'nde bir hocaya "Sizterle dertleşmek istivorum. Ben sizlere ders anlatirken 8 mil- yon maasunla nasıl elektrilc su, kira masraflarımı ödeveceğimi düşünüyorum. Bu yüzden de okuldan aynlmava karar ver- dim" dedırtecek kadar kötü du- rumda. Gecekonduda oturan bir hoca. porno dergi-kitap çev iren bir öğ- retim üyesi, kefillığı kabul edıl- meyenbirprofesör... Hepsi 1994 Türkiyesı'nın ünnersıte gerçe- ğını somut olarak yansıtan ör- nekler Yıldız Üniversitesi Öğre- tim üyesi Prof. Doğan Ozgür'ün Başbakan Tansu Çiller'e 10 >ıl sonra 500 mılyar lıra olarak gerı ödenmesi kaydıyla gönderdıği bir mılyonluk senet. rant meka- nizmalannın alabıldiğine işledı- ğı bir düzende öğretim üyeleri- nin içinde bulunduğu durumu özetliyor aslında. Yüzde 70 zam istiyoriar Öğretim üyelennin maaşları 1992 Temmuzu ile 1994 Eylülü arasında ıkı buçuk kat artarken fiyatlar bu dönemde vaklaşık dörde katlandı. Bugün öğretim üyeleri iki yıl önceki satın alma güçlerine ulaşabilmek için ma- aşlanna yüzde 70 zam yapılma- sını ıstiyorlar. 1994\ılında va 1989-1994 yılları kredi miktarlarındaki artış (TL) S o 1989 1990 1991 1992 1993 1994 & * • NEREYE GIDIYOR? Emine Kaplan, Azmi Karaveli • Prof. Dr. Tamer lşgüden, öğretim üyelerinin mesleki formasyonlannın yanı sıra kültürel formasyona da sahip olmalan gerektiğini belirtiyor: "Benim asistanım yedi milyon maaş alıyor. Beş milyon kira veriyor. Eksik beslenme nedeniyle daima hasta. Gerçekte bir öğretim üyesinin yaşam biçimi oldukça mütevazıdır. Tüm istediği kitaplan dergileri alabilmek ve bakkala borçlanmamaktır." Bazı üniversitelerin 1994 mali yılı biitçe ödenekleri ile 1995 mali yılı bütçe teklifleri ve artış oranları (milyar TL) 1994 Bütçe ödeneği Istanbul.Ünıversrtesı Ankara Üniversitesi Hacettepe Üniversitesi Ege Unıversıtesı Gazı Üniversitesi Istanbul Teknık Unıversıtesı Ortadoğu Teknık Unıversıtesı Adnan Menderes Unıversrtesı Mersin Üniversitesi Mustafa Kemal Üniversitesi 2.655.7 2 126.6 1.805.4 1.369.3 1.249.0 1.067.0 980.1 145.0 128.9 132.0 Çanakkale 18 Mart Üniversitesi 115.7 Kafkas Üniversitesi Gebze Yüksek Teknolojı Ens. İzmir Yüksek Teknoloji Ens. 108.0 83.3 39.3 1995 bütçe teklifi 3.994.5 2.923.6 2.853.0 2.077.3 1.889.5 1.476.7 1.493.5 267.4 237.8 250.5 218.3 209.1 139.4 136.2 Artı;% 50.4 37.5 58.0 51.7 513 38.4 52.4 84.4 84.5 89.8 88.7 93.5 67.4 246.1 ÖĞRETİM ÜYELERİNİN MAAŞLARINDAKİ ARTIŞ (TL) Temmuz1992 1 4 yıllık profesör 9.000.000 4 yılın altındakı prof. 7 400.000 Doçent 6.300.000 Yrd.Doçent 5.000.000 Araştırma Gör. 3.200.000 emmuz 1994 20.000.000 14.500.000 13.000.000 11.000.000 8.000.000 Çiller zamlı maaslan 26.000.000 23.000.000 20.000.000 16.000.000 12.000.000 tiocalann jstedikleri 32.000.000 23.200.000 20.800.000 17.600.000 12.800.000 lan memur zamlannda en düşük artışı alan öğretim üyeleri geçti- ğimFz günlerde açıkîanan yüzde 30'luk "hükümet müjdesini" ko- mık olarak nıtelendınyorlar. Akademısyenler, "Hele bir özel- leşrirmeyi gerçekleştirelim sonra size zam yapacağız" mantığına endeksleni\orolma\ı da pek ıç- lerine sindiremıyorlar. Ankara Öğretim Üyeleri Derneği Başka- nı Mustafa Altıntaş Genelkur- may Başkanı ile bir rektörün ma- aşlannıkarşılaştınyor: "1991 ile 1993 yılları arasında rektör maaşını artış y üzde 389 olmuş- tur. Dört yıllık bir profesörün maaşında yüzde 413*lük bir artış vardır. Genelkurmay Başkanının maaşında ise lî) misline yakın bir artış olmuş- tur. Bu dönemde öğretim üye- leri maaşlarının üçte ikisini kaybetti, göreceli olarak yok- sullaştı." Ek ders önem kazandı Yetersiz maaşlar ek ders \er- menın de önem kazanmasına ne- den olu>or. Ders vermekten araş-- tırmaya yeterli zaman ayırama- yan öğretim üyelen. ek ders için adeta bırbirlenyle yanşıyorlar. Özellıkle Anadolu üniversitele- rinde ek ders kontenjanı için çe- şitli "torpillerin'" döndüğü ıddıa edtliyor. Ortalama 7 milyon ma- aş alan araştırma görev lilen ikı- li öğretim çıktığı zaman çocuk- lar gibi sevindiklerini söylüyor- lar: "l vgulama başladığında ek gelir ekle edeceğiz diye se\inmiş- tik. Ama sonra anlaşıldı ki mesai ücreti falan yok. Daha sonra me- murlara verilen mesai üereti baz alınarak bir ücret beliriendi. An- cak bu da çok komik bir oranda kaldı. Örnegin 22 saatlik bir me- sai karşüığında 440 bin lira me- sai ücreti alıyoruz." Maaşlann düşüklüğü. öğretim üyelerinin toplumsal statülerinin de yavaş yavaş değişmesine ne- den oluyor. Boğaziçi Üniversite- si Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kri- ton Curi, bu konuda şunları söy- lüyor: "Aldığunız maaş geçimi- mizi sağlamak ya da sağlama- mak ölcüsü değildir. Maaşınız ay- nı zamanda sos\al say gınlığınızın da ifadesidir. Toplumda sosyal saygınlığın azaiması ile gecim st- kuubsı hocaları psikolojik açıdan etkiüvor." çımde uvgulanan eğitime ilgisız- lik polıtıkası. v ıllardır borçlanan. kat karşılığı binalannı müteahhi- te veren ya da Sosyal Yardımlaş- ma \e Dayanışma Fonu'ndan yardım ısteyen universite man- zaralannda kendini göstenvor. 1995 bütçe tasansında da ,' .-ği- şen pek bir şey olmadı. 5 Nı- san'la eli kolu bağlanan unıver- sıteleı. lıüküıııet güzüııdt: "kâı getirmeyen KtT" konumunda- lar. Türkiye'nin en eski üniverai^ tesı olan Istanbul Üniversitesi'ne 1995 yılında ayrılan bütçenin ~ yüzde 90'ının personel harcama- lanna gıdecek olması. gen kala- nın diğer harcamalarla araştır- maya aynlması da bu anlayışın ifadesı. Fotokopi çekmenin 31 ekimdekJSiyasiİktidaraUyanGünü'nde.öğredmü>eleriİstanbulÜnr«eratesi'ndegösteridüzenledifer.Öğrencflerdemun^ Marmara Unıversıtesı Iktisadi ve tdari bilimler Fakültesı Iktisat Bölümü Başkanı Prof. Dr. Tamer lşgüden, öğretim üyelerinin mes- leki formasyonlannın yanı sıra kültürel formasyona da sahip ol- malan gerektiğini belirtiyor' "Benim asistanım yedi milyon maaş alıyor. Beş miKon kira ve- riyor. Eksik beslenme nedeniyle daima hasta. Gerçekte bir öğre- tim üyesinin yaşam biçimi olduk- ça mütevazıdır. Tüm istediği ki- taplan dergileri alabilmek ve bakkala borçlanmamaktır." Universite dışında para kazanmak Hukuk. tıp >a da iktisat gibi alanlarda öğretim üyelennin üni- \ersıtedeki görev len dışında pa- ra kazanabilmeleri mümkün. Bu branşlarda akademisyenler yo- ğun bir şekilde ya özel sektöre kayıyorlar ya da yurtdışına gıdi- yorlar. Ünı\ersıtenın "piyasaya" bu şekilde eleman yetiştirmesi- nın ya da kaçırmasının engellen- mesı beklenirken. Mılli Eğitim Personel Tasansf nda yapılan bir değışıklık. ürmersıteçevrelerin- deşaşkınlıkyarattı Tasarıya gö- re öğretmenlerin ek ışlerde ça- lışmalanna ımkân \ermeye yö- nelik birdüzenlemeye gidilmesi gündemde. Mimar Sınan Üni- versitesi Rektörü Prof. Gündüz Gökçe. değişikliğe gidileceği yö- nündekı haberleri üzüntü venci olarak nıtelendiriyor. Gökçe, -Kendilerini meslekleri alanında yetiştirmeleri, vakitlerini buna harcamalan istenmesi ve bunun içinde maddi sorunlannın çözül- mesi beklenirken, öğretmenleri- nıizin meslek dışı işlere yöneltil- meleri öğretim camiamızda fev- kalade olumsuz karşılandı*" şek- linde konuşuyor. Öğretim üyelerinin yaşadığı ekonomık sorunlann benzerlen- ni öğrenciler de yaşıyorlar. Her şeyden önce eğitime katkı payı altında alınan harçlar (öğrenci- lenn deyımıyle haraçlar) gün geçtıkçe öğrencıleri zorlayan bir noktaya gelmeye başladı. Harç- lann yükseköğretim kurumlan- nın toplam gelirleri içindeki pa- yının yüzde 1 dolayında olması \e bu oranın bırçok ülkede çok daha fazla olması bu gerçeğı de- ğıştirmıyor. Son eylemlere katı- lan öğretim üyelennin bile bu oranın arttınlması yönündeki açıklamalarını ise öğrenciler an- lamakta zorluk çekıyorlar. Tıpkı öğretim üyelerinin maaşlan gibi öğrencilerin de cebindenki para eün geçtikçe eriyor. Öerenım kredilen 1991-94 vıllarında 3.5 ÖĞRENİM HARÇLARI VE ARTIŞ ORANLARI Tıp Fakültesi Diş Hek. Fak. Mühendislik Fak. Inşaat Fak. Eğitim Fak. Hukuk Fak. Açıköğretim Fak. ARTIŞ ORANI İKİNCİ ÖĞRETİM Devlet Konserva. Veterınerlik Fak. Güzel San.Fak. Mühendislik Fak. Ziraat Fak. inşaat Fak. Hukuk Fak. Egitim Fak. Fen-Edebiyat Fak. 1991 300 bin 250 bin 200 bin 200 bin 150 bin 150 bin 50 bin — — — — 1992 1.5 milyon 1 milyon 800 bin 800 bin 600 bin 600 bin 200 bin %30O-400 64.5 milyon 16 milyon 15 milyon 11 milyon 7 milyon 1993 3 milyon 2 milyon 1.6 milyon 1.6 milyon 1,2 milyon 1.2 milyon 400 bin %100 70 milyon 27.5 milyon 22.5 milyon 22.5 milyon 13 milyon 1994 4.6 milyon 3.1 milyon 2.4 milyon 2.4 milyon 1.8 milyon 1.8 milyon 620 bin %54 100 milyon 42.5 milyon 32.5 milyon 32.5 milyon 17.5 milyon kat artarken aynı dönemde tıp fa- kültesı harçlan 18 kat, eğitim. hukuk. mühendislik fakültelerin- de ise \2 kat artmış durumda. Kredılerle ılgili 95 bütçesıne ko- nan maddeye göre öğrencilerin borcu kredilenn \enldığı yıllara ılışkın DİE toptan esya fiyatları endeksleri dikkate alınarak he- saplanacak. Kredilenn enflasyon dikkate alınarak ödenecek olma- sı öğrencilerin voğun tepkısıne neden olurken kredinin cazip ya- nı da kaybolmaya başladı. Öğrencilerin ekonomik sorun- ları valnız krediyle sınırlı değıl. Yemek. ulaşım kitap ve fotokopi vs ücretlerinın her yıl yüzde 100-200 oranlannda artması öğ- rencıleri her geçen gün daha faz- la zorluyor. Öğretim üyelennı \e öğrencı- leri en az maaşlar. krediler, harç- lar kadar ilgilendiren bir diğer sorun da üniversitelerdekı kay- nak >etersızliği. Bılimsel araştır- ma kavramı 5 Nisan Kararla- n'yla başlayan süreçte hepten anlamını yitirdı. Ancak eğitime kaynak aktarma konusunda Tür- kive'nin sicili öteden ben parlak değil. Türkiye. 1993 > ılında öğ- renci başına kamu harcamalan- nın gayrısafi hasılaya oranında OECD ülkeleri arasında en son sırada yer aldı Istıkrarlı bir bı- 5 Nisan Kararlan'nın üniver- sıteye a>rıcalık tanımaması da Türkiye'de bilime ve eğitime gösterilen önemi gösteriyor. Ta- sarruf tedbirlerinden sonra üni- \ersıtelerde telefon konuşmalan iki dakıkayla sınırlandınlırken, fotokopi çekmek bürokratik bir işleme dönüştü adeta. Ödenek- lerin sınırlı olması nedeniyle per- sonel servislen paralı hale geti- rildı. Senıslerın yılbaşından sonra kaldınlması da gündemde. Bılimsel etkinliklere katılmak nerede>se imkânsız hale geldi. Kütüphaneler ise içler acısı durumda. Maliye Bakanlığı. üni- versitelerin veYÖK'ün 1994ba- şında belirlediği bütçeye u gun ödeme yapmayınca. kımi finrıa- lar üniversıteye süreli yayın gön- dermeyı kesti. YÖK'ün abone olduğu yayınlardanşimdılik çok azı kesılmekle birlikte borçlar yıl sonuna kadar ödenmezse 1995 > ılında üniversiteler yurdışında- ki süreli ya> ınlann hiçbirine ula- şamama tehlıkesiyle karşı karşı- va kalacaklar. 8000 süreli yayın için 3 mıKon 700 bin dolarlık bütçe ayıran YÖK, bugüne kadar yalnızca 600 bin dolarlık ödeme yapabildı. 88 süreli yayın için yaklaşık 20 bin dolarlık bütçe ayıran siyasai bilgıler fakültesi şu ana kadar ödeme yapamadı- ğından dolayı hıçbir yayına ula- şamıyor. 1993"ten 60 bin dolar borcu olan Selçuk Üniversitesi. 70 bin dolar borcu olan Ege Üni- versitesi Tıp Fakültesi 1994 yı- lında dergi siparişinde bile bulu- namadı. Gazı. ODTÜ ve K'ğa- zıçı üniversıtelennin de düıum- lan pek farklı değil. Görünen o kı, ünıversıtelere idari ve akademik özerklik geti- nlmesı ya da YÖK'ün kalkması eğitime cıddi polıtikalarla kay- nak yaratılmadıkça hıçbir anlam ıfade etmeyecek.