Catalog

CÜMHURİYET/14 EKONOMİ Kredi stokıı geriledi • ANKARA (A\KA> Kredi scoku. 1825 ağusıos günleri arasında 242.8 ıııihar lira gerileyerek 29 triiyon 768.9 nıilvar liraya indi. Mevduat bankalarıntn kredileri bir hafta içerisinde 220.2 milyar lira gerileyerek 22 triiyon 841.2 milyar liraya geriledi. Kamu mevduaı bankalarının kredileri aynı hafta it,'inde 313.5 milyar lira azalarak 12 trilyon 170.5 milyar liraya çekilirken, ozel mevduat bankalarının kredileri 85.6 milyar lira artarak 9 triiyon 896.2 milyar liraya, yabancı mevduat bankalarının kredileri de 7.7 milyar lira artarak 774.5 milyar liraya çıktı. Bu durum, mevduat bankalarının kredilerindeki azalmayı frenledi. Büytikler dıırakladı Dış tıcaret sermaye şirketlerinin ihracatı (ocakhaziran) Rrmamn adı Âkpa Tekstıl Akfa Paz. A.§. Anadol Export Bem Dış Tic. Bilkont Tic Borusan Ihr Cam Paz Çolakoğlu Çukurova Dıler A.Ş. Edpa Paz. Ekincıler Enka Paz. Erpeks Exsa Fepaş GSO Gıyim Izdaş izmir Deri Xibar Marmara Menka Menteşoğlu Mepa Paz. Meptaş Nadir Okan Penta Sodımpek Sönmez Tek. Süzer Taha Dış Tic. Tekfen . Tekstil Sa/ı. Temel Paz. Yaşar TOPLAM Ocakhazina 1988 (dotar) 61.859 603 24.857.920 76.649 26.940.441 54 495 796 57 877.926 116 679.124 116.983 449 206.981990 Ocakhaziran 1989 (dobr) 93.406.760 1.707.970 1.454.770 71 726.122 68 038 704 110.642.096 122.972.775 241.440.893 34.873.589 70.543.357 30.997.864 73.720.088 139.371 155.645.186 13.558.797 211.564.860 74.877.853 33.615.360 96.719.302 25.691.307 7 616.993 45.145.815 48.147.196 31 603.676 2 034.838 105.949.285 195.729.418 70.491.879 45 609.139 41 768.893 1.470.579 115 607.148 99.672.421 30 473.613 66 417.361 2.426 614.757 İHRACAT 16 EYLÜL 1989 Deföim « a n (yüzde) 50.60 9 3 18 9 4 60 3162 17.55 5.17 16 65 41.19 39.44 48.54 99.57 19.22 61.87 23.46 33.12 53.97 110.87 5.18 38.90 90.30 36.61 5.06 0.88 19.17 48.98 93.84 40.55 21.16 57.78 14.74 13.41 Türktrade üyesi 24 dış ticaret sermaye şirketi ile üye olmayan 13 şirketin ihracatı bu yılın haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12.69azaldı. ANKARA (AA) Türk dış ticaret scrnıaye şirkelleriniıı ihracalı, bu yılın ilk altı ayında, gcv'cn yılııı aynı dönemine gore yu/de I.V41 oı.ınmda a/alarak, 2 nıilvar 426 ıııilyon 614 bin 757 dolara duştu. Gecen yıl aynı dönemde dış ti' caret sermaye •sirkelleri, 2 milyar 802 nıilyoıı 2<M bin 790 dolar tularıııda ihracat yapmı^lardı. Türk Di$ Ticaret Derneği (Türktrade) ııycsi .24 dış ticaret sermaye şirkeii ile Türkırade üyesi olmayan 13 şirkeiin ihracatı bu yılın ha/iran ayında gecen yılın ayıu ayına göre yu/dc 12.69 oranında a/aldı. Cîcccn yıl haziran avıııda 459 nıilyoıı 686 bin 927 dolar ıııtarında ihracat yapan şirkeıler, bu yılın aynı ayında 401 milyon 335 bin 921 dolariık ihracat gerCcklcştirdiler. Türktrade verilerine göre, dış ticarcı sermaye şirketleri arasında. bu yılın ocakhaziran döneıninde yapılan ihracaıta ilk sırayı. 241 milyon 440 bin 893 dolarİa Çukurova Dış Ticaret A.Ş. alıyor. Ikinci sırayı 211 milyon 564 bin 860 dolarla GSD Giyim Sanayi A.Ş., üçüncü sırayı da 195 milyon 729 bin 418 doiarla Ram Dış Ticaret A.Ş. alıyor. ABD dış ticaret Ekonomi Servisi ABD'nin dış ticaret açığı temmuz ayında 7.58 milyon dolara geriledi. Söz konusu rakamın son beş yıldakı en küçük açık olduğu bildirildi. Söz konusu açık haziran ayına göre yüzde 5.3'lük bir azalmaya karşılık düşuyor. Haziran ayında ABD'in dış ticaret açığı 8.01 milyar dolardı. ABD'nin temmuz ayı ticaret açığı ve ağustos ayı toptan eşya fiyatlan endeksinin açıklanmasımn ardından, Londra Borsası'nda 2 markı aşan doların hızı müdahaleyle kesildi. Söz konusu verilerin açıklanmasından kısa bir siire sonra, Londra Borsası'nda 2.0005 marka ve 148.90 yene fırlayan dolar, ABD ve F. Alman merkez bankalarının koordineli müdahaleleri sonucu, 1.9975 mark ve 148.70 yene geriletildi. Bu arada, yatırımcılann, ellerindeki altınlan bozdurarak dolar alımına yönelmeleri sonucu, altının ons fiyatı, son 38 ayın en alt düzeyine, 355.75 dolara düştü. Merkez Bankası'nda bugün dolar 14 lira birden değer kazandı. Doların denge kuru 2 bin 259 liraya yükseldi. Merkez Bankası da doların döviz alış kurunu 13 lira 97 kuruş arttırarak 2 bin 254.48 liraya yükseltti. Dolar, döyiz interbankında 2 bin 228 lira ile 2 bin 236 lira arasında işlem gördü. Piyasada 31.3 milyon dolarlık 130 işlem yapıldı. Bankalararası para piyasasında bir günlük borçlanmalarda faiz en düşük yüzde 35, en yüksek yüzde 45, ağırlıklı ortalama faiz yüzde 42.61 oldu. Piyasada 226 işlemle 871.8 milyar liralık hacim sağlandı. geriledi açıgı 512 flıracat teşvik kararnamesi • ANKARA (UBA) 1990 yılı ihracat teşvik kararı ve tebliği ile yatırım teşvik kararnamesinin kasım ayında yayımlanması bekleniyor. Yatınmtara yeni bir dinamizm kazandırmak için normal ve gelişmiş bölgelerde 5 milyar liraya kadar olan yatırım projelerinin, teşvik belgesine bağlanmadan teşvik lerden yararlandınlması düşünülüyor. Ötc yandan ihracat teşvik tebliğinde, 1990 yılında geniş kapsamlı bir değişiklik yapılacağı öğrenildi. İhracat teşviklerinın olduğu gibi kalması düşunülurken, Para ve Kredi Kurulu'nun son toplantısında, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu'nun (DFIF) kaldırılması gündeme geidi. 119.949.227 51.187 332 143 262.356 32.773.493 130.556.277 35.558.173 171.368.804 ' 111.952.682 55.815 999 3.612.172 64 500.909 47.613.978 78.798.093 20.986.018 175.437.550 206.159.974 71.118.116 38.270.880 81.863.949 23.888.526 194.445.799 126.426.326 72.099.145 77.896.112 2.802.294.112 Ram 'Sosyal l^rdım Fomı'ndan bütçeye 87 milyar lira J 986 yılından geçen ağustos ayı sonuna kadar Sosyal Yardım ve Dayanışma Fonu 'nda 639 milyar 68 milyon 806 bin lira toplandı. Bunun 439 milyar 878.1 milyon lirası harcandı. ANKARA (AA) Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu'nda kurulduğu 1986.yılından geçen ağustos ayı sonuna kadar toplam 639 milyar 68 milyon 806 bin lira toplandı. Fonda toplanan paralardan 439 milyar 878.1 milyon liraGeliştirme Destekleme Fonu'na 50 milyar 500 milyon lira. Üniversitelere öğle yemeği yardımı için 12 milyar lira. Vakıf Gureba Hastanesi'nin inşaatına 8 milyar lira. S) harcandı. Fondan en fazla yarIraklı mültecilere yardım için 3 dım 87 milyar lirayia bütçeye yamilyar lira. pıldı. Vakıflar Genel Müdürlüğii öğFon paralarının aktarıldığı yerrenci yurtlanna katkı için 1 miller ve miktarlar şöyle: Bütçeye 87 milyar 909.3 milyon yar lira. Sosyal yardımlaşma ve dayanışlira. ma vakıflarına aktarılmak üzere .276 milyar 878.1 milyon lira. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Teşvik Fonu'nda biriken paraların gelir kaynakları da şunlar: Diğer fonlardan aktanlaniar 291 milyar 590 milyon 990 bin lira. tırmaya göre döviz alım satımınFaiz gelirlerinden 93 milyar 749 da İogilterc dünyanın bir numa milyon 444 bin lira. ralı merkezi olma konumunu koOrman ürünlerinin satışından rurken, ABD ve Japonya, bu 91 milyar 724 milyon 403 bin lira. alanda 1986 yılına göre hayli ilerGelir«ve Kurumlar Vergisi müIeme kaydetti. kelleflerinden 59 milyar 811 milAraştırma, Londra döviz bor yon 202 bin lira. sasında gıinkık ortalama işlem Petrol ürünlerinin satışından 54 hacminin, 19861987 döneminde milyar 888 milyon 405 bin lira. yüzde 107 artışla 90 milyar dolarTrafik paıa cezalarından 25 dan 187 milyar dolara, Nevv York milyar 253 milyon 146 bin lira. Borsası'nda yüzde 120 artışla 58.5 TRT reklam gelirlerinden 21 milyar dolardan 128.9 milyar do milyar 745 milyon 142 bin. lara, Tokyo Borsası'nda yüzde Bağış ve yardımlardan 241 mil140 artışla 48 milyar dolardan yon 670 bin lira. 115.2 milyar dolara yükseldiğini Bütçeye konulan ödenek 64 milortaya koydu. yon 400 bin lira. Vitrinlerde görmeye pek alışık olmadığımız guvenlık gereçlen arasında su geçırmez botlar, elektriklı coplar, bayanların kendilerinı korumaları ıçın "şok aletleri" de yar. Irak'a et ihracatı • ERZURUM (AA) Uzun bir aradan sonra Erzurum, Kars ve Ağn'dan Irak'a et ihracatına yeniden başlanıyor. Et ve Balık Kurumu'nun Erzurum, Kars ve Ağrı'daki et kombinalarından Irak'a 2 bin 700 ton et ihraç bağlantısı yapıldı. Türkiye'nin ilk elektronik güvenlik gereçleri mağazası Pakistan, Bu dtikkân çarpıyor SİNA KOLOĞLU Elektrikli coplar, çelik yelekler, eğitim amaçlı silahlar... İstanbullular birkaç gundür bu hiç alışmadıklan göruntuleri seyretmek için Tünel'de açılan mağazanın önünde birikiyorlar. Türkiye'nin ilk "elektronik güvenlik gereçleri" mağazası tstanbul'da açıldı. Daha çok Amerikan patentli malzemeJerin satıldıjı mağazadaki ürünlerin bir kısmı da Istanbul'da imal ediliyor. Mağazanın raflarında çok değisik güvenlik gereçleri var. Teknoset yetkilileri, ".Magazada sergiİediğimiz araclar daha çok sivil güvenlik için. Aynca asker ve polis için ozel gu\enlik sistetnleri de bulmuyor. Bu konuda çalışmalanmız var" dediler. Raflan gözden geçirdiğimizde şu ilginç araçlara rastlanıyor: Zapper marka sirenli flaşlı güvenlik aleti. 35 bin volt gücünde, 9 voltluk pille çalışıyor. Kişi tehlike anında önce kulakları sağır eden sireni kuilanıyor. Daha sonra aleti karşısındaki saldırganadeğdirdiği anda, temas yerinde kas spazmı oluyor. Aynı amaçla kullanıldığı öne sürülen elektrikli coplar, yine 35 bin volt gücunde. Teknoset firmasının "güvenlik dağarcığında" yerleşim yerleri için çeşitli güvenlik ve kontrol sistemleri de bulunuyor. Kamera ile kontrol sıstemleri, uzak mesafelerden telefon numarasına hafızalandırılmış kontrol sistemlerı bunlardan birkaçı. Güvenlik sistemlerı' içinde, daha çok "işadanılarını" ve ".yamnda bol para taşıyan"ları ilgilendiren bir sistem de var. Uzaktar. kumandalı çanta kaçınldığı zaman önce siren çalıyor. Ve elektrik şok sistemı ile çantayı taşıyana 40 bin voltluk bir gerilim veriliyor. Çeşitli saldırılara karşı bir de "işadamlan için çelik yelek" bulunuyor. Şerif Egeli Iktisat'ta • Ekonomi Servisi Enka Grnbundaki aktif görevlerınden istifa eden Şerif Egeli, tktisat Bankası'nda Yönetim Kurulu üyeliğine getirildi. Robert Koleji bitirdikten sonra Münih Teknik Üniversitesi'nde kimya öğrenimi gören Şerif Egeii, 19691972 Enka Grubu'nun çeşitli yerlerinde, 1972'den beri Enka Pazarlama Murahhas Azalığı görevinde bulunmuştu. Dövîz işlemleri ticaretten lıızlı NEW YORK (AA) Uluslararası döviz piyasalanrtda ışlem hacminin büyume hızı, son yllarda uluslararası ticaretin genişleme hızını gecti. Önde gelen sanayileşmiş ulkeler merkez bankalarınca yapılan araştırmalara göre, uluslararası döviz piyasalannda günde 300 ila 400 ı.iilyar doları aşkın ABD Doları, Alman Markı, Japon Yeni, Jngiliz Sterlini ve Fransız Frangı gibi konvertibl para birimleri el değiştiriyor. Böylece uluslararası döviz piyasalannda işlem hacmi son üç yılda iki mislinden fazla artmış oluyor. Istatistiki verilere dayalı araş Dünya döviz piyasalarv Ingiliz Uluslar Topluluğu'na dönüyor Güvenlik müşterisine güvenlik soruşturması Teknoset yetkilileri mağazanın kamuya açık olmasına rağmen satışların "berbangi bir alısveriş larzında" olmadığını belirtiyorlar. Muhsin Özsever, "Kendi çaplannda ve eldeki olanaklar ile güvenlik soruşturması yaptıklarını ikametgâiı adreslerini aldıklanm" belirtiyotlar. Fiyatlar konusunda kesin bir rakam vermek zor. Çünkü fiyatlar dolar uzerinden her gun hesaplaruyor. Yetkililer genel bir fiyat olarak "burada fiyatlar en az 150 binden baslar diyorlar". Bir elektrikli çop 250 bin lira, telefonlu ve kameralı ev kontrol sistemi 1770 dolar. Yetkililer kendilerine büyıik talep geldiğini belirtirken "bunlan sık eleyip sık dokunmak zorundayız" diyorlar. Kendini güvenli hissetmeyenlere tavsiye edilir. LONDRA (AA) Pakistan'ın 17 yıllık bir aradan sonra, 1 ekimde tekrar tngiliz Uluslar Topluluğu'na (Commonvvealth) döneceği açıklandı. Topluluk Genel Sekreteri Sir Shridath Ramphal, dün yaptığı açıklamada bunun tarihi bir~gelişme oiduğunu belirterek, topluluğun demokratik olarak secilmiş Pakistan hükümetinin yeniden katılma isteğini oybirliği ile kabul ettiğini söyledi. Eski Ingiliz sömürgelerinden birinın topluluğa kabul edilmesi için tüm üye ülkelerin onayı gerekiyor. Bu arada Pakistan Başbakaııı Bayan Benazir Butto'nun 1824ekim tarihlerinde Malezya'da, topluluğun iki yılda bir yapılan zirve toplantısına katılacağı kaydedildi. KİTAP/YAYIN Neruda, Nazım, Lorca Yaşamları boyunca kaç kitap okudular? Türkiye'de En Çok Aranan Dönüşümlü İngilizce Sözlük MUSTAFA SUPHİ İlk Yazılar LCilt, 19081910 Mustafa Suphi ve Türkiye komünıst harefceti; bu iki ısim sürekli birbirini çağrıştırır. 10 Eylül de, Mustafa Suphi önderlığınde komünist hareketin ilk bırlik kongresinin tarıhidir. Ama Mustafa Suphi, 10 Eylül 1920'den önce de vardır. 1900'lerin başında demokrat, yurtsever, antiemperyalist kişiliğiyle. Ve o dönemde yazdıkları da vardır. İşte bu kitapla. Mustafa Suphi'nin gelışme yıllarındaki ürünlerıni ilk kez günümüz türkçesıyle yayınlamış oluyoruz. BAŞARILI OLANLARIN ORTAK YANI KİTAP OKUMALARIDIR Yıllık koğıt enflasyonunun %200'len zortodığı günümüzde EPSİLON YAYINCILIK. kılopseverlere sabıt fiyat ve 10 ay vxxle ıle hemen teslim edılecek değerli kıtap dizılen sunuyor Ulkemızın en saygm yayınevlen orasında yer olan CAN YAYiNLARI'nın seçkın yayınlannı kıtopseverter şımdı daha ekonomık ve odeme Kolaylığı ıle edınebılecektır BENZERSİZ, YEPYENİ, EN GÖVENİLİR •p•••••••1 GOLDEN A ALTIN SÖZLÜK A CAN YAYINLARI TÜRK YAZARLARI ( 3 0 Cilt) OKURUMA MEKTUPLAR / AJaç PROSPERO ILE CALIBAN / Atoç OUŞ EKMEĞI / Otdoy Akbal HIROŞIMALAR OIMASIN / OMay AWwi AH BAYIM AH / Nazlı Eray MEKTUP AŞKLARI / LeytĞ Eröıt ADINI UNUTAN ADAM / Mefımet Eroğlu BENIM SINEMAMRlM / Furuzon KUŞATMA / Furuzan EVSAHIPlERI / Furuzan 6OYNU BUKUK OLDULER / Yılmaz Guney BİR AKŞAM ALACASI / Selım İlefi BEREKETLI TOPRAKLAR UZERINDE / Oman Kemol YETM'Ş İKINO KOĞUŞ / Orhan Kemal AKtŞi OLMAYAN SUiAR / Pınor Kür BİR CINAYET ROMANI / Pınar Kür ASILACAK KAOIN / Pınot Kur KUÇUK OYUNCU / Pmor Kür BIİTUN KUŞLARIN UYKUSü / Zütfu LıvoneJi DUNYA DEĞIŞIRKEN / Zullu Lıvaneh GURBET YAVRUM / Aysel Ozokjn MAvl MASKE / Aysel Ozakın HAVAOA KAR SESI VAR / Erdol Öz YARALISIN / Erdol Öz SESSIZ EV / Orhan Pamuk DIK BAYIR / Aübas Soyor KAVRULUP GIDENLER / Solım Şengil YAZA YOLCULUK / Tomns Uyar AYK1R! ÖYKULER / Ttfsın Yucel SARI DEFTER / Hondon Soraç Yedekhste SEVGİÜM ISTANBUl / Heöım Gursel KARANLIĞIN GUNU / Leyla Erbıl BİR ŞARKI GIBİYDI / Zeyyat Selimoğlu GUNEŞİN SAVRULDUĞU YERDEN / Ahmet Soy SALPA / Yılmoz Guney TürkYunan İlişkilerine Bir Önsöz TENCERE DİBİN KAR A Herkül Millas 4000 lira Herkül Millas'ın Türk Yunan İlişkilerine Bir Önsöz adlı kitabının Türk ve Yunan halkınca okunmasını isterdim. Bu kitabı iki ülkede de yayınlamalı dersem inanın işi büyütmüyorum. Millas gerçekçı bir aydın, TürkYunan düşmanlığının ortadan kaldırılması için gerçeklerin tek yanlı olarak değil, çok yanlı biçimde ele alınmasından yana... (Oktay Akbal, 9.9.1989, Cumhuriyet) Herkül Millas, bana okuma ve kitap zevkini aşılayan lise arkadaşım. Kitaba, öğrenmeye, düşünmeye tutkun olduğu, TİP üyeliği yaptığı ve "Rum" sayıldığı için sevdiğı Türkiye'de yaşatılmadı. TürkYunan İlişkilerine Bir Önsöz diye nitelediğı Tencere Dibin Kara kıtabında peşın yargıların nasıl oluşturulduğunun ilginç ve çarpıcı örneklerıni sergil| DICTIONABV / 1 ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ J ^ r ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ l TOPLAM FİYAT. 2 7 0 0 0 0 PEŞİNAT: 45000TL TAKSİT 9x25 OOOTL y° r (Osman Ulagay. 10.9.1989, Cumhuriyet) Yukondokı lıstedeki kıtapiordan max 5 odedını yedek Irsftsınöeki küaptana öeğışfireonnsıniz. Bu organizasyon CAN YAYINEVİ'nin denetim ve güvencesi altındodır. Cpaion YAYINCILIK HİZMETLERİ TİCARET VE SANAYİ LTD ŞTİ Cumhunyeı Cod UKode So» 13/2 Elmouoft'lsionbul Te) 132 04 81 Yunanistan'la çekişmeliyiz. Daha doğru bir söyleyişle ne dostuz ne düşman. İki ülke de çıkarlarına ters görüyor karşısındaki ülkeyi. Biri ötekinden tokat yememek için gözlerini dört açryor. İşte bu çekişmeli iki ülkeyi, bu doğrultuda ele alıp neşterleyen bir çalışma Herkül Millas'ın kitabı. Hem de poiitikacılarm eline "gündem" diye tutuşturulabilecek nitelikte bir kitap. (Ahmet Yorulmaz, Cumhuriyet, 24.8.1989) I • İNCİLİZCE TURKÇE TURKÇE/İNCİLİ2CE ^ ^ H M ALTIN KİTAPLAR YAYINEVİ vs* ^ k 1 I 1 100.000'i aşkın İngilizce ve Türkçe sözcuk, deyim, tanım. açıklama. Tüm öğretmen. çevirmen. öğrenci ve bürolar için Buvuk Bov: INGILIZCETLRKÇE 35.000. TL. Buvuk Bo\: TL'RKÇEINGIUZCE 27.500. TL. Orta Bo\: lNGIUZCETÜRKÇE/TÜRKÇEİNGILIZCt 1260 sayfa 22.000. TL. Orta Bo>: İNGILİZCETURKÇE 16.000. TL. SIPARIŞ F O R M U Adı. Soyoöı Mesfeğı „ Can YayınkınTurV Yozartonm sotr almak ıslıyorum ~ Doğumtonhı Iş o*esı Evakesı „ « I? «I ~ lmw Ev (el Tes*myen fcv D Iş • ~ AMAÇ Çatalçeşme sk 15/1 Cağaloğlu, İstanbul 522 11 96 Ödemelı ıstekler karşılanmamaktadır. İsteklerinızın yüzde 75ı kadar postapulu göndermeniz ve mektupla adresımıze yazmanız yeterlidir. AMAÇ dağıtım: Etkin, 513 77 10, İstanbul ALTIN KİTAPLAR Cağaloğlu İst. 526 80 12 522 40 45