Catalog

4 EYLÜL 1989 KÜLTÜRYAŞAM CUMHURİYET/5 DÜN\ASINDA SANATEDEBreAT HAYVANLAR tSMAİL GVLGEÇ Sesîni duyar gibiyim ISotlar / Sanat Edebiyat I / Kemal Tahir / Bağlam Yayınalık / 420 s. Kemal Tahifin sanat ve edebiyat 'Notlar'ı yayımlandı HULKİ AKTUNÇ "Noü»r"m yayımına başlanılması, sevindirici bir gelişmedir. Konuya salt yayıncıkk açısından baküsa bile, bır yazanrruzın ardında bıraktığı notlar/çahsmalar ilk kez bu boyuüarda ele alınmakta ve okura sunulmaktadır. On anabaşlık altında derlenen notlann, okura otuz ciltle ulaşacağı belirtilmiş. Notları yayına hazırlayan Cengiz Yazoglu ve Bağlam Yayıncıhk'ı kuüamak isterim. Bu yepyeni girisimin Kemal TaUir adıyla birleşmesinde dramatik bir yön seziliyor: Roman tarihimizde en sıcak tartışmalan Kemal Tahir başlaunıştı. Yandaşlan, karşıtları, olaya daha soğukkanlı bakmak isteyen okur ve yazarlar... Hiçbiri, bu tartışmalann tam anlamıyla dışında kalamamıstır. Başka bir deyişle, 1960'lardan ölümune kadar Kemal Tahir, ulkenüz romanının gündemini derinden belirlemiştir. Ne söyleyeceği merak edilen, çünku gerçek ile hakikat arasındaki yalınkat/alışılmış görunumleritı büyük yanügüar yarattığı / yaratabileceğinden surekli kuşku duyan, bu kuşkulannı da roman yolunda sonuca vardırmak çabasından yorulmayan bir yazardı. Notlann anabaşhklan arasında edebiyaüa, romanla ilgili olanlann yanı sıra, Osmanlı'yı, Bizans'ı, Batılaşma'yı görursünüz. Kemal Tahir'e göre, tarihin bu büyük olgulan ve anaforlanyla hesaplaşmadan, Türk romanı yazılamazdı. Marksist düşuncenin bize verdiği en önemli sorun/çözüm biçimlerinden bin, gerçek (realite) ile bakikat (verite, "dognı") arasındaki bağların irdelenmesidir. Hayat ve tarih ile ilgili bügiler ve bilgi sistemlerinin bize gerçek(lik) olarak görunmesi doğaldır. Ama bunlar tek tek ve toplu olarak ha linç sorunu değildir; bilinçaltı ve sezgi somnudur da. "Çiinkü gerçekçilik. ileri bügilere şuuria inanmak işi olduğu kadar, çok çetin çalışmalar sonunda elde eduebilecek kendi kendi degiştirmedir. Bu degişme, şuur deneüemesinin azaldığı, duygulann, tntkulann insanı süniklediği yerde bile sezişlerie davranışlann gerçekçi kalabilip kalamadıklanndan anlaşüır." "Notlar" 1, okurlar, yazarlar ve araştırmacılar için, böyle bir düşunme yordamımn sayısız tanıkİannı getiriyor. Konuşmak, söyleşmek, Kemal Tahir'in hayatında, yazarlık hayatında önemli yer tutuyordu. 1969 yılından sonra, çoğu zarnan her hafta bir gun ikindi çaylanna katılırdım. tki bölumde toparlanabilir bu konuşmaların yapısı: GUncel politik ve sanatsal gelişmeler... Ve çaya katılanların o sıralarda uğraştıklan sorunlar, yazmaya çahştıkları yapıtlar. "Notlar"ın varhğı ve yayımlanmaya başlanması, Kemal Tahir'in hayatında konuşma'ya abartılı bir yer verilmesini önlüyor. Ancak, onu tanırnış olanlarda, anılann acı/tatlı yenilenmesine de yol açacaktır bu "Noflar"... Belirli konuları konuşmadan konuşmaya geliştirdiğıni, değiştirdiğinı duyumsardınız. Böylece, iki konuşma arasında düşuncelerini yenilemek için çauştığı beUi olurdu. (tki konuşma arasında bile!) Şimdi, "Notlar"da bir duşüncesini ortaya koymak için sayısız kez nasıl yeniden başladığını izliyorsunuz. Sesini duyar gibi oluyorsunuz Kemal Tahir'in. "Beıı otuz yıldan beri dunyaya, insanlare, olaylara hiç anüıksızromancıolarak bakmaktayım" diyen sesini. Bu usanmaz ses, ölümünün üzerinden 16 yıl gectiği halde, bugtın gene sorular soracak güçtedir. Katüın katılmaym, Kemal Tahir'in okuru olun ya da ondan hiçbir şey okumamış olun, "Notlar"da siz de o sesi duyacaksıruz. P Î K N İ K PİYALE MADRA SEN SÛMA SÖZBEBE6JNPE. KENDIMI BAK1/OK MÜSUN HIZLI GAZETECİ VECDETŞEA MİMOlA'dan. . VAZ6EÇEMBYı$lNlZı O, 2ORLA TUTULA0İL£CBK &Rİ OLSAYPI, &EN TUTARVM Y ftummten 16 yil sonn "tsır Şetınn Insanlan", "Rahmet Yollan Kesti", "Esir Şehnn Mahpusu", "Yorgun Savaşçı", "Bozkırdaki Çekirdek", "Oevtet Ana", "Kurt Kanıjnu", "Yol Ayrımı" gibi romanlann yazan Kemal Tahırtn edebiyat VB sanat üzerine Notlar'ı ölumünden on altı yıl sonra yayımlandı (Fotoğraf: Ara Güler) kikatlerle, doğru'larla ne ölçüde yeniden hak edilerek kazamlan, çakışmaktadır? Ne ölçudc örtüş sorumluluğu giltikçe artan birer Uerilik merhalesidir. Gercekler mektedir? Diyelim, bu sonıyu sorarak be canlı olduğundan degişkendirler. lirli bir dönemde, ülkemiz ve ta Surekli olarak işe yarar hazır karihimiz için "doğra" bir yanıt el lıplara sıgmadar." Oerçeklerle didişmede en yararde ettik. Bu doğru yanıt, bize sürekli kullanabilecegimiz bir şab h kılavuz, hakikati bağnnda saklon vermeyecektir. "Gerçekler bir layan ve surekli ter dökülmeden kere anlaşıhnca van gelip kryif ça kendisini ele venneyen tarihtir. Özetle konulmaya çalışılan bu Ulacak birer tembellik durağı degil, her an didinme isteyen, lıer an duşunme yordamı, yaliuzca bir bi ÇtZGİLtK KÂMtL MASARACI YAYKS RAPORU MİMAR StNAN VE TEZKİRETÜL BÜNYAN Editör: Prof. Dr. Metin Sözen / Hazırlayan: Y.Mimar Suphi Saatçi / MTV Yayınları / 133 s. Tıpkıbasım ekli. Türk kültür tarihinin en büyük simgesi Mimar Sinan hakkında şimdiye kadar yapılan arastırmaİarda tam ve sağlıkh bir kataloğa henüz sahıp olraamamıza karşın, onunla ilgili en önemli kaynak olan "Tezkiretül Bünyan"m Emlak Bankası'nın bır kültür hizmeti olarak sunulması büyük bir kazanç. Tezkiretül Bünyan'ın 158284 veya 158689 tarihlen arasında yazıldığı tahmin ediliyor. Mimar Sinan'ın da o zamanlarda hayatta olduğu biliniyor. Saî Mnstafa Çeiebi tarafmdan yazılan nüshasının orijinali 208x153 mm boyutlannda ve 15 yapraktan oluşuyor. İstanbul Snleymaniye Kütnphanesi Haa Mahrout Efendi Kitaplan No: 49H'de kayıtlı nushadan ahnarak upkıbasımıyla birlikte verilen yapıt, özgün görsel belgelerle butünleştirilerek titiz bir baskı ve duzenlemeyle sunuluyor. Sunuş, Yaşayan Sinan, Giriş, Bugünun Turkçesiyle Tezkiretul Bünyan, Tezkiretül Bünyan, Çeviriyazı ve Tıpkıbasım'dan oluşan kitap 500'ü Turkçe, 500*0 de tngilizce olmak üzere toplam 1000 adet basılmış. aglar / güller kanardı babçeler ŞÎİR TUFANI Ali Yüce'nin Şiirleri / Kendi de..." TOPKAPl SARAYI İMPARATORLUK HAZİNESİ Yazan: Cengiz Köseoğlu / Fotoğraflar: Sami Güner / Ak Yayınları Kültür ve Sanat Kitapları / 107 s. Anadolu'nun çeşîtli yerlerinde muze müdurluğu görevlerinde bulunan, 1974'te Topkapı Sarayı Müzesi'nde Hazıne ve Harem şefı olarak görev yapan, daha sonra ayru muzenin mudür yarduncdığına getirilen, halen TBMM Milh Saraylar Daire Başkanlığı uzmanı olarak Dolmabahçe Sarayı'nda görevini sürdüren Cengiz Köseoglunun haarladığı kitap, Osmardı Imparatorluk Hazinesi'nin, III. Selim dönemini (17891807) de kapsayacak biçimde, imparatorluğun kuruluşundan başlayarak 19. yuzyıl başına kadar olan birinci ana bölümünü içeriyor. Köseoğlu, 'Topkapı Sarayı Imparatoriıık Hazinesi" (Hazinei Hümayun) adlı kitabuıda okuru zengin ve aynntüı bilgilerle donatıyor. Sami Güner tarafmdan çekilen Topkapı Sarayı'ndaki eserlerin renkîi fotoğraflan da kiiabın kaha ve zengin bir kaynak niteliği kazanmasına azımsanmayacak katkılarda bulunuyor. Ali Yiice'nin 1983'le 1988 arasında yazdığı şiirlerin toplamı "Şiir Tuîam." Ozanın, kişisel olanaklarıyla kitaplaştırdığı bu şiirler, dört ana bölüm başhgı altında sunulmuş: "Şiir Günlük', "Laftan Adam", "HastaneMk Hastase" ve "Giümece Oknlu." Ali Yüce, buluşlanolanve esprUi bir şiirin izini sürüyor. Ironi, iğneleme ve gülmece, ozanın en önemli dayanağı. Şiir söyleyişi akıcı, alabildiğine rahat. Halk dilıni, halk deyimlerini kendi şiir biçeminin potasında eritiyor. Bir halk bilgesi Ali Yüce. Ama "topraktan ögrenip kitapstz bilen" bır bilge değil. Kitabı da, bilimi de var... îğnelemelerinde, günün siyasasını ve çağın sorunlannı buluyoruz. Şürlerinde yer yer, Hoca Nasrettin zekâsınm pırütıları var. Aynı kökünbir sürÜNİFORMANIN HAT1RI günü... "Sus dedim şüre / Efendi VAR ol biraz / Gerçegi yansıtma / KoYazan: Kandemir Konduk / panriar diVini / Valancılar duyarBilgi Yayınevi / 166 s. üniFORmnnm IMTIRI IMR Kandemir Konduk yayını PK 60, Kızüay, Ankara / 112 s. AĞAÇ YAŞKEN EĞİLİR KEMAL GÖKHAN GÜRSES SânW Koyunları saydım. Bir tanesi eksik çıktı. Böylece düşümde kendimi arayıp durdum. Koyun vücutlu ınsan başlı bizlerdik. Çobanımızdan korkuyorduk. Onu giderek seviyor muyduk yoksa? Bastonunu, babacan edalarını, söylevlerini... Ben aykırıydım.yine. Elimdeki pankartta '12 Eylül Öncesine Dönmek İstiyorum" yazılıydı. Qobanım bana o pankartı yediriyordu. Giderek şişmanlıyordum. Neden sonra uyandım. Bilincim sanki hiç uyumamıştı. "Ha?" Bu cümleyı çok sevdim. Bir kâğıda irı harflerte yazdım. Uzun uzun baktım. GARFIELD JLM DAVIES bir sevgi ustası Kandemir Konduk TRT Televizyonu'nda iki yü sureyle yayınlanan "Perihan Abla" isimli güldürü dizisinin yazan. Konduk, TKTnin, gazete \e dergilerin, piyasa araştırma kuruluşlarunn yaptığı anketlerde en çok beğenilen TV dizisi olduğu belirlenen "Perihan Abla" dizisinin yanı sıra başka televizyon dizilerinın de yazarlığını yaptı. Kandemir Konduk'un elimizdeki kitabmdan önce yayımladığı yalnızca bir kitabı var: "Sayenizde Efendim." "Üniformanın Habrı Var"da yer alan mizah öykulerinde toplumdaki çeşitli alt kültür gruplanna mensup insanlann sorgulamadan kabul ettikleri kimi değer yargılarını mizahi bir anlayışla sergileyen Kandemir Konduk, kadın sorunlarından kumar makinelerine, entel barlardan çeşitli mesleklere kadar birçok konuva eğüiyor. TARİHTE BUGÜN MÜMTAZ ARIKAN 14 Eylül DOM PERIGNON'UN BAŞARISlf. 1?1S'TE BUGUN, DOM PieHRE PEÜIGtJON ADLI PRAMSI2 CHN ADAMI Wf yAŞfA/G4 OCMuŞTÜ. F/3ANSA 'MIN CtJAMPASA/E HELLIKLE BAĞCIUK VE ŞAtZAPÇ'UKLA D/ 1668'DEN SONt&A, DOM PE&I6NON (POM SU YOREDE UKETIMI YONLENOıRMlŞTİ KM*»1 VE f='ZltCLE OE /L&lLENDl&NOEN', ŞA/Z4B/N OLt/ŞUMUNU BıLıMSEL AÇIDAN ELE ALMtŞ, ÖZELL/tCLE KOPuKKOfJCjSu UZEKlNDE DUtgKMJŞrU. K4HIP DOM ', Ş/t&Ag/N TASAeLADtĞI &8l KOPU*:LEMESİLMESt IÇl»J ÇEÇfTZJ 8AĞLA&DAN £/.{>£ LEfilM IÇ BASıMCA TELCE BAĞ4M4A/ . ŞlfE 8ULMC/fTU.. BİR SEVGİ USTASI Cengiz GüroPun Şiirleri / Kendi yayını / 96 s. KERİMKORCAN EY GAZtLER PİR SULTAN A B D A L ^ YUNUS EMRE Derleyen: Muzaffer Uyguner Derleyen: Muzaffer Uyguner / Bilgi Yayınevi / 154 s. / Bilgi Yayınevi / 198 s. Bilgi Yayınevi'nin bir süre önce başlattığı Büyük Ozanlar / Yazarlar Dizisi'nin ikinci kitabı. Yunus Emre, Karacaoglan, Dadaloglu ile birlikte halk şiirimizin doruklanndan olan Pir Sultan Abdal bu kitapta yaşamıyla, sanatıyla ve şiirlerinden kapsamlı bir seçmeyle tamulıyor. Pir Sultan'm yaşamı hem söylencelere göre hem de belgelere dayamlarak okurlara sunuluyor. Ozanın dinsel deyişleri ve dinsel olmayan deyişleri açıklandıktan sonra, Piı Sultan Abdal'ın dil ve deyiş, söyleyiş özelliklerine, şiirinin turlerine, kullandığı ölçu ve uyaklara ilişkin ayrıntdı bügiler verüiyor. Pir Sultan'ın etkilendiği ve etkılediği şairleri anlatan bölümu, ozanın şiırlerinden yapılmış seçmeler izliyor. Bilgi Yayınevi'nin yeni başlattığı Büyük Ozanlar / Yazarlar Dizisi'nin ilk kitabı. Yayınevinin bu dizisindeki kitaplar, edebiyatırruza değişik türlerde ürün vermiş birçok ozanın, yazarın yaşamıyla sanatına ilişkin bügileri, yapıtlarından seçmeleri içerecek. Öncelikle öğretmen ve öfrenciler için birer kaynak olacak bu kitaplar, butün edebiyatseverlere de seslenebilecek. Muzaffer Uyguner, Yunus Emre üzerine bu derlemesinde ozanın yaşanuna, yaşadığı çağa, Yunus'la ilgili söylenti ve söylencelere, dervişlik ve ermişliğe, Yunus Emre'nin görüşleri ve sanatına, yapıtlanna ilişkin kapsamlı bügiler aktarıyor. "Yuaus Emre" kitabında aynca ozanın şiirlerinden seçmelere yer veriliyor. TÜRK ve DÜNYA KARİKATÜR|JNDEN Şairliği, Robert Kolej'de yayımlanan "İzlerimiz" adlı edebiyat dergisindekı ürünlerinden bu yana, bir bakıma lise yülanndan buyana sürdüren Cengiz Gürol, şiirlerini "Bir Sevgl Ustası" adlı kitapta bir araya getirdi. Bugün kırklarmı suren Gurol, şiir seruveninin başlangıç yıllarında Cemal Süreya, İlhan Berk, Edip Cansever gibi şaırlerimizin oluşEY GAZÎLER turduğu şiır ortamıru solumuş bir Kerim Korcan'ın Şiirleri / E şair. Kitaba adını veren "Sevgi Ustası" adlı şiirine şöyle giriyor Yayınları / 186 s. Gurol: "Yüzönü / senden güzelÎ "Linç", "Tatar Ramazaa", "\tt lere / isteyip de takaraadıgım / Adamlan", "Dimitrof Geçiyor", genç, çocuksu, acemi / çıraklık "Patrona"nın yazan Kerim Kor günleri / gnller kokmaz / güller can'ın şiirleri. Yirmi yaşından sonraki yaşamının 12 yılı siyasal nedenlerle cezaevlerinde geçen Korcan'ın şürlerinin bir bölümünü Kitabın Adı: topladığı "Ey Gaziler", yazarın ye Kod: ' dinci kitabı. "Ey Gaıiler", Kor 007 437 Kadın Haklıdır ' can'ın daha onceleri de çeşitli yer 011 088 Ve Hayat Devam Edıyor lerde, seçim alanlarında, arkada$ 021 424 Sanık toplantılannda, parti konuşmala 041 159 Ey Gaziler nnda, yurtdışındaki çeşitli toplan 125 095 Bır Devnmcinın Yaşamı: Gramsci tılarda okuduğu şiirlerden oluşu 125 096 Ekonomi Sözlüğü yor. Korcan'ın kızı Yıldız Korcan, 176 004 Emperyalızm ve Türkiye kitaba yazdığı önsözde, "Ey Gazi 304 018 Eserlenll ler"in, elli yıhn acılı, sussuz türkü 307.015 Annem Benı Yetiştırdı len olduğunu vurguluyor. 308.027 Mantık Tenmlen Sözlüğü CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜ'NDE YENİ KİTAPLAR Yazar/Çevinnın: Judy Blume/B Altıncan Jorge Semprun/I Kurdak Yılma2 Guney Kerim Korcan G Fiori/K. Emıroğlu Tezer Öcal vd. J. Stalın/I. Yarkın Gungör Gençay Teo Grunberg/A. Onart Yayııeıii: Altın Afa Can E V V Patıka Inter G. Sanat Ara Târ. Ryab: Roman 11000.Anı 9000.Roman 5000Şiir 5000Biyografi 9000.Sözluk 10000Inceleme 5000Inceleme 8400Şıır 2100.Sözlük 6000. Süreyya Aydın Nell Cobar tngiltere