Catalog

ıyı kur PAMUKBANK iyi ba n ka d ı r Cu m hu riyet 65. Vıl; Sayı: 23008 Kurucusu: Yunus Nadi 350 TL. 13 Eylül 1988 Salı w 11 ithalat. PAMUKBANK înönü, 12 EylüVün yıldönümünde ant içtv Kesintisiz demokrasi Kars'ta coşkulu bir kalabalığa hitap eden înönü, "Türkiye'de bir daha hiçbir zaman askeri müdahale olmayacaktır. Demokrasiyi bir daha kesintiye uğratmadan yaşatacağız. Bu, bizim görevimizdir, bu, bizim andımızdır" dedi. MEHMET GÜLTEKİN YÜCEL SEZER KARS SHP Genel Başkanı Erda) Înönü, 12 Eylül'ün 8. yıldönümünde Kars'ta yaptıgj konuşmada, "Türkiye'de bir daha hiçbir zaman öyle bir müdahale olmayacaktır. Demokrasi hiçbir zaman kesin(i>e ugramayacaktır. Demokrasiyi bir daha kesintiye uğratmadan yaşaucağız. Bu bizim görevimizdir, bu bizim andımızdır, bepimizin birinci uğraşı olacaktır" dedi. Vuralhan olayında 3 yeni 12 14 /1X /1988 İSTANB belge 1. Dışişleri: 1983 yılında bakanhk bünyesinde bir soruşturma yürütüldü ve Schuca, Titaş ve Metrecon şirketlerinin "birbirlerinin paravanı olduğu" izlenimi edinildi. 2. Büyükelçilik: Bonn Büyükelçisi Oktay tşcen, bir yazıyla şirketlerle kurulan tüm ilişki ve yapılan anlaşmaların Ankara'da bakanlıkta yapıldığını hatırlattı. 3. Schütte v e T h i e n e n : tki ortak bir yazıyla şirketlerinde hiçbir Türk vatandaşı ya da onların ailelerinin çalışmadıgmı öne sürdü. ISH. sı iyi barrka d ı r Müdahale olmayacak başlayan ara dönemde birçok haksızhkların ve EylüVün anarşi ve terörü yanlışlıkların yapıldığını ortadan kaldırmak için belirten Înönü, "8 yıl sonra yapıldığını, ancak bu bu haksızhkların Türkiye'de gerçekteştirilirken demokrasiden vazgeçildiğini yeri olmadığını söylüyorum. özal hükümetini, bunları belirterek, "Bunalımı, demokrasiden vazgeçmeden ortadan kaldırması için bir daha uyanyorum" dedi. aşmak gerekirdi" dedi. yor, halkımız baskı islemiyor, insan yerine konulınak istiyor. Banş içinde, özgürlük içinde, karnı tok yasamak istiyor; ekmek, banş, özgürlük istiyonız, bunlar demokrasi içinde olur. Demokrasi içinde bunlan ve bütün güçlükleri yenerek halkımıza vermek, halkımızla birlikte böyle mutlu dönemi gerçekleştirmek bizim andı(Arkası Sa. 8, Sü. 2'de) Demokrasiden vazgeçildi Înönü, 12 Özal'ı uvardı: 12 Eylül'le MMjOĞAZI AŞTIK Başbakan Özal, Cheysson ile birlikte düzenlediği basın toplantısında, her 10 yılda bir askeri müdahalelere yol açan ödemeler dengesı darboğazını kırdıklarını söyledi. Özal, Türkıye ve AT Komis yonu tarafından düzenlenen "işrlaftası"açılışında yaptığı konuşmada Avrupa'ya ıktidar güvencesi verdı. Gar binası önünde toplanan kaldınlamamasını kınıyorum. O coşkulu kalabalığa hitap eden zaman yapılmış olan, hâlâ ANAP Înönü, anarşi ve terörü ortadan hükümetlerinin, Özal hükümetikaldırmak uğruna demokrasiden nin ortadan kaldırmadıği pek çok vazgecilmesini eleştirerek şunlan baksızlıklar vardır. Sakıncalı insöyledi: sanlar diye ayırmak hâlâ devaın "12 Eylül müdahalesi anarsiyi, etmektedir. 1402 sayılı yasayla gölerörii ortadan kaldırmak için ya revden alınanlar hâlâ görevlerine pılmıştır. Kısa donemde de anar dönemediler. Bugün 12 Eylül'ün şi, terör ortadan kalkmıştır. Ama yıldönümünde bunların Türkiye'bu, demokrasiden vazgeçme pa de yeri olmadığını açıkça söylühasına olmuştur. Demokrasiden yorum. Özal hukumetini bunlan vazgeçmeden boyle bir bunalımı ortadan kaldırması için bir daha aşmak gerekirdi. 12 Eylül'de baş uyanyorum. Özal hukumetinin layan ara dönemin birçok haksız fazla zamanı kalmamıştır. Vakınlıklan, yanlışlıklan, vatandaşımı da halkoylamasıyla yolu göriinza çok sıkıntı getiren birçok işle müştür. Butun bunlan bizim kalri olmuştur. Özellikle 8 yıl geçtik dıracağımm da ayrıca söylemek ten sonra vatandaşlanmızın uğra isterim. Halkımız anarşi, terör istemidıklan haksızhklann bâlâ ortadan ECEVİT: ASKERİ MÜDAHALE KÖTÜDÜR 8. Sayfada lam uyelik ıçın umut özel sektörde Avrupa ATTürkiye ürasında imzalanan Ankara Antlaşması'nın 25. yılı dolayısıyla düzenlenen Iş Haftası'nda Türk ve Avrupalı işadamları 500 ortak yatırım projesi üzerinde görüşecek. Başbakan özal, Iş Haftası'nın açılışında yaptığı konuşmada, "Referandum, hükümetimiz için bir güven oylaması değildir. Anavatan iktidan, 1987 genel seçiminde aldığı beş yıllık yetkiyi sonuna kadar kullanacaktır' dedi. Haber Merkezi Türkiye'nin Avrupa Topluluğu'na üyeliğini öngören Ankara Antlaşması'nın 25. yıldönümünde istanbul'da bir araya gelen yüzlerce Avrupalı ve Türk işadamı 500 ortak yatınm projesi üzerinde işbirliği olanakları arıyorlar. Türkiye ile AT arasındaki ekonomik ilişkilerin canlandınlması amacıyla düzenlenen "Business ^eeklş Haftası" dolayısıyla Istanbul'a gelen AT Komisyonu Akdeniz bölgesi sorumlusu Claude Cheysson, Türkiye'nin Topluluğun ügisini çeken büyük bir pazar olduğunu belirtti. Ancak Cheysson, Türkiye'nin tam uyeliğinin uzun zaman alacağını kaydederek "Kulübe üye olmak zaman alır. Bu sadece müzakerelerin uzamasından kaynaklanmıyor. Turkiye ile Topluluk arasındaki evlilige uzun bir hazırlık gerekmektedir" dedi. tş (Arkasi Sa. 11, Sü. 2'de) Özal, Avrupalı işadamlanna 4 yıl daha iktidarda kalma güvencesi verdv 11. Sayfada VURALHAN OLA YINDA ŞİRKETLER 11. Sayfada Vuralhan açıkladı EVREN: MİLLET 12 EYLÜL'ÜN İDRAKİ İÇİNDE 8. Sayfada 12 Eylül için "Kol kırılıryen içinde kalır" dedi Demîrel: Geçmişle bir meselemiz yok D Y P Genel Başkanı Demirel, Bursa'da yaptığı konuşmada bugün yaşanan sıkıntıların en önemli nedeni olarak 12 Mart 1971 muhtırasım gösterdi. "Bugün bu muhtırayı savunabilecek kimse var mı?" diye sordu. rak, "Kol kınlır, yen içinde kabr. Bizim geçmişle bir meselemiz yok. Biz Turkiye için vanz" dedi. Demirel konuşmasında, bugün yaşanan sıkıntıların en önemli nedeninin Mart 1971 Muhtırası olduğunu öne sürdü ve "Bugün bu (Arkası Sa. 8, Sü. 2'de) muhtırayı savnnabUecek kimse var mı?" diye sordu. Fomara AJaru'na saat 18.00'de gelen Demireri kalabalık bir yurttaş topluluğu karşüadı. Miting alamndan dışarı taşan topluluk, ara sokaklara dek uzamıştı. Demirel'in alana girmesiyle birlikte yurttaşlar, "Özal gidecek, dertler bitecek," "Özal'a hayır" sloganlanyla kendisini karşıladüar. DYP Genel Başkanı konuşmasına, bugünün (düntin) 12 Eylül olduğunu anımsatarak başladı. Yasaklı bir Turkiye'nin düşünü CÜNEYT ARCAYÜREK yazıyor ANKARA Sıvas'tan gece geliyor, dün öğleden sonra Bursa'ya uçuyoruz. İnönü ile Baykal, Sıvas'ta düzenlenen "nokta mitinginde" Özal'ı bir güzel silkeliyorlar. PTT binası önünde çevremizi alan Sıvaslılaria "halü keyfiyet" üzerine söyleşiyoruz. Dert çok, hemdert yok. lnsanın merakını kamçılayan kimi rakamlar veriyorlar. Bu rakamlar Ankara'da, İstanbul'da oturan sade vatandaştan gelse, hadi neyse. Alıştık gayrı, devri Özal'da saşırtıcı yanı yok deyip geçeceğiz. Ama Sıvas'ta?.. Dinleyenin hayretten ağzı açık kalıyor. Başkentte kömurün tonu 80 binden yüz bine tırmanıyor, (Arkasi SA 8, SÜ. Ste) ile ortak silah projesi Fransa'da bulunan Milli Savunma Bakanı, Türkiye'nin AT'ye girmeden önce, "Avrupa Savunma Ortak Pazarı" olarak tanımladığı Avrupa Bağımsız Program Grubu 'na üye olacağını açıkladı. SABETAY VAROL PARİS Avrupalı NATO üyesi ülkelerin NATO dışında oluşturdukları Avrupa Bağımsız Program Grubu'nun (IEPG) Marsilya'daki toplanularına katılan Milli Savunma Bakanı Ercan Vuralhan, Türkiye'nin AT'ye girmeden önce "Avrupa Savunma Ortak Pazan" na üye olacağını açıkladı. Vural(Arkası Sa. II, Sü. l'de) Haset... Dolar 1700 lira sınırında MUSTAFA BALBAY ADNAN BAŞTOPÇU BURSA DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, Bursa'da yaptığı konuşmada, 12 Eylül'ün 8. yüını doldurduğunu anımsata Tırmanan dövîze önlem arayışı Tahtakale piyasasında dolar 1700 liraya yaklaşırken, Merkez Bankası, elde döviz tutmanın maliyetini arttırıcı önlem arayışına girdi. 50 bin dolara kadar olan döviz işlemlerinde gişe satış kurlarına sınırlama getirildi. EJtonomi Servisi Merkez Bankası, bankalar, döviz bufeleri ve finans kurumlarının 50 bin dolara kadar olan işlemlerinde, gişe satış kurlarına sınırlama getirdi. Tahtakale piyasasında dolar 1700 liraya yaklaşırken, Merkez Bankası da döviz spekülasyonuna karşı, elde döviz tutmanın maliyetini arttırıcı önlem arayışı içine girdi. Merkez Bankası'nın dünkü Resmi Gazete'de yayımlanan genelgesine göre, bankalar ve diğer kuruluşların ticari ve gayri ticari işlemlerde döviz satış İcurunu, Merkez Bankası kurunun binde 2 altını ve üstiinü geçmemek üzere belirleyebilecekler. Daha önce bu oran binde 5 idi. Efektif satış işlemlerinde ise kurlar Merkez Bankası'nın yüzde 1 altında veya üstünde olabilecek. Efektif işlemlerindeki eski oran yüzde 2 idi. Yeni uygulama Merkez Bankası bünyesindeki döviz interbankının yeni esaslara göre faaliyete geçeceği (Arkasi Sa. 11, Sü. 7'de) 14 eylülden itibaren geçerli olacak. Bu arada Cumhuriyet Ankara Burosu'nun haberine göre, Merkez Bankası, Türk parasından kaçış eğilimiuin yeniden güçlenmesi ve döviz spekülasyonunun artması üzerine yeni önlem arayışına girdi. Döviz kurlarının aşırı yükselmesinde bazı küçük bankaların spekülatif faaliyetlerinin etkili olduğunun belirlenmesi üzerine, banka ve aracı kurumların ellerinde fazladan döviz tutmalarının maliyetlerinin arttırılması gündeme geldi. Merkez Bankası'nca hazırlıkları sürdürülen yeni önlem planında banka ve aracı kurumların Merkez Bankası'na yatırraakla Paslı kilit perşembe günü zorlanacak Kürtlere kîmlik 14 yaşından büyük sığınmaalann tamamına kimlik kartı vehlecek. Hakkâri Valisi, kimliklerin kontrollerde güçlük çıkmaması için verileceğini söyledi. Haber Merkezi 60 binin üzerindeki Kiirt sığınmacıya kimlik verme çalışmaları sürdürülüyor. Sınır boylarında bekleyen sığınmacılann çadıı kentlere yerleştirilmesi, bu hafta sonuna kadar tamamlanacak. Diyarbakır'da çadır kentte inceleme yapan Devlet Bakanı Kâmran tnan, "Bize sabah akşam insanuk ve demokrasi dersi vermeye çalışanlar, bu insanlara vize bile vermediler" dedi. Hakkâri'den Mecit Öztunç'un (Arkasi Sa. 8, Sü. 4He) • Kıbrıs'ta üç yıllık bir aradan sonra toplumlararası görüşmeler perşembe günü başlayacak. AHMET TAN ~ LEFKOŞA "Son 30 yıl içinde Yunanistan'ın siyasetinde Kıbns'la ilgili olarak bugünkunden daha büyük bir göniş birliği yaşanan dönem olmamıştır." Bu sözler, Rum yönetımi lideri Yorgo Vasiliu'nun Rum kesimindeki Emros Dergisi'nin gelecek sa(Arkası Sa. 11, Sü. 4'te) Kıbrıs'ta geriye sayma başladı Baııkalara düzenleme ANKARA'dan YALÇIN DOĞAN ANKARA Çok önemli bir ekonomik birimin başında bulunan "biryüksek bürokrat" yıl sonunda görevini bırakıp yurt dışına gitmeye hazırlanıyor. Yakın çevresine, "bu işin artık yürümedığini" söyleyerek... Bir diğer önemli "ekonomik kurmay" Başbakanın kardeşiyle kanlı bıçaklı. Ona göre, "Ekonominin patronu ekonomiden hiç anlamıyor". Daha yumuşak yüzlü olanlar, "ekonominin yeniden rayına girmesi için en az on sekiz aya ihtiyaç var, ama o on sekiz ayı nereden bulacağız" kaygısında. Bu tür yargtya varanlar, birkaç yıl önce büyük umutlarla (Arkasi Sa. 8, Sü. S'te) Ingiltere'den Irak'a kimyasal silah şuçlaması Yorgun Ekonomi Merkez Bankası, mevduat munzam karşılık oranını 3 puan düşürerek yüzde 17, disponibilite oranını da 3 puan arttırarak yüzde 30 olarak belirledi. Disponibilite oranının hesaplanma yöntemi de değiştirildi. Yeni düzenlemelerin kredi faizlerinde bir indirim sağlaması bekleniyor. Ekonomi Servisi Merkez Bankası, mevduat munzam karşılık oranlarını 3 puan düşürerek yüzde 17, disponibilite oranını da 3 puan arttırarak yüzde 30 olarak belirledi. Disponibilite oranının hesaplanma biçimi de değiştirildi. Munzam karşılık oranının düşürülmesi, bankaların Merkez Bankası'na yatırması gereken mevduat munzam karşılıklannda yaklaşık yarım trilyon liralık bir azalmaya tekabül ediyor. Ancak oranın düşürülmesi nedeniyle Merkez Bankası'ndan alacaklı çıkan bankalara bu fark geri ödenmeyecek. Bu lutar, oncelikle bankaların varsa Merkez Bankası'na olan borçlaıına mahsup edi İngiltere Dışişleri Bakanhğı sözcüsü, Irak'ı kuzeydeki Kürtlere karşı kimyasal silah kullanmakla suçlayarak, "Artık delillerin yeterli olduğunu düşünuyoruz, bu çok kaygı verici bir durum" dedi. 8. Sayfada Olimpiyat heyecanı Olimpiyatîarın başlamasına 4 gün kaldı. Yüzü aşkın ülkeden Seul'e gelen binlerce sporcu, son günlerini hazırlıklarla geçiriyor. gün Istanbul'daki cami sayısı 1796'dır. Ancak bu rakam hizmete açılanlan kapsıyor. Inşaatı suren camilerin sayısı bilinmiyor. Son üç yıl içinde kentimizde 306 cami yapıltrken, 205 okul binası hizmete açılmış. 198485 öğretim yılında 19 ilçede 1096 olan okul sayısı, 198788'de 1301'e çıkmış. Istanbul'un her ilçesinde cami yapımı okul yaptmının önünde gidiyor. Bakırkoy ve Üsküdar gibi her biri birer kent olan ilçelerde bu gerçek daha çarpıcı boyutlara ulaşıyor. Oysa beş yıllık eğitim planına HEYECANLARIARTIYOR Cumartesi günü muhteşem bir açılışla başlayacak olan Yaz Olimpiyat Oyunlan için Seul'e dünyanın bört bir tarafından gelen sporcular, çalışmalarını yoğunlaştırarak sürciürüyoriar Romanyalı cimnastikçi Aurelia Dobre de giderek yükselen heyecanını, antrenmanını arttırarak yenmeye çalışıyor. (Fotoğraf. AP) Kore'ninpopüler yemekleri köpek eti ve yılan çorbası, kafile başkanlannın korkulu rüyası.Yöneticiler, sporculara bu yemekleri yedirmemek için epey çaba harcıyor. 10. Sayfada lecek. Kalan alacak tutarlan ise devlet iç borçlanma senedi alır mında kullandırılacak ve>a ileride doğabilecek mevduat munzam karşılık borçlanna mahsup edilecek. Tebliğler uyarınca ayrıca bankaların ellerinde bulundurmak zorunda oldukları nakit ve benzerlerini ifade eden disponibilitenin hesaplanmasındaki esaslarda da değişiklik yapıldı. Buna göre, devlet iç borçlanma senetlerinin disponibl değer kabul edilebihnesi için Merkez Bankası serbest iç borçlanma hesabında bulunmas; şart. (Arkasi Sa. 11, Sü. 3'te) HORZÜM, BUGÜN TÜRKİYE'DE 11. Sayfada Londra, Atina ve Madrid büyükelçileri değişiyor ANKARA (Cumhuriyet Burosu) Dışişleri Bakanlığı'nda, Türkiye'nin çeşitli dış temsilciliklerine atanacak olan büyukelçüer kararnamesi belli oldu. Kararnameye göre Türkiye'nin Londra, Atina, Madrid büyükelçileri değişiyor. Ayrıca Türkiye'nin NATO (Arkasi Sa. 8, Sü. 3te) Londra'ya Nurver Nureş, Atina'ya Gündüz Aktan, Madrid'e Naztni Akıınan atanacak. OLAYLARIN ARDENDAKI GERÇEK Okulve Cami Önce sayılan bir kez daha anımsayalınv 1985'te îstanbulda 1490 cami vardı. Üç yıl içinde 306 cami daha yapıldı. Bu göre tstanbul'da buyıl 1578 ilk, 822 orta ve 384 lise olmak üzere toplam 2734 dersliğe gereksinme var. Bunların 734'ü bağışlarla yapılabilir; ancak geriye kalan 2000 dersliği kim, nasıl yapacak? Neresinden bakarsamz bakın, sayılar düsündürücüdür. Sorular birbirini izleyebilir Acaba bu dünyayı düşünmekten çok, öteki dünyadaki yaşamı ön plana alan bir ulus mu olduk? Yoksa şeriatı bu dünyanın düzenine dönüştürmek için belirli bir he* * • (Arkasi Sa. 11, Sü. l'de) • Pinochet taşa tutuldu Iktidara gelişinin 15. yıldönümünde Şili diktatörü aleyhinde gösteriler arttı. Olaylarda 10 kisi öldü, 150 kisi tutuklandı. 3. Sayfada • Haiti'de kanlı kilise baskını PonAu Prince kentindeki bir kiliseye düzenlenen baskında 5 kişi öldürüldu. 3. Sayfada • Yunan edebiyatının Passolini'si Yazarçevirmen Costa Tahtsis (Taşçı) yatağında ölü bulunmuştu. 4. Sayfada • Sıradan ırkçılık daha tehlikeli 'Olumsuz'** 'Kayıp', 'Sıktyönefîm'fi 'tliraf gibi filmlerin yöneımeni CostaGavras'dan bir politik Jilm j daha. 5. Sayfada • Türkiye şüpheli borçlu' değil Finans dünyasının ünlü uluslararası mali piyasa dergisi IFR'ye göre Japonya Türkiye'yi 'şüpheli borçlu' listesinden çıkarıyor. • Ekonomide • Az gollü bir hafta Berabere biten altı karşılaşmayla birlikte got yüzdesinin düşmesi 4. haftanın en belirgin özelliği oldu. Spor'da m Taşkışlada belirsizlik 'Taşkışla oıel olacak mı, olmayacak mı' hâlâ belirsiz. Görüşler Arka Sayfada • Avrupa Parlamentosu ile balayı Yarın Strasbourg 'da yapılacak oylamayla Türkiye'nin 'sekiz yıllık kâbusu' büyük bir ihıimalle sona erecek. Arka Sayfada UĞUR MUMCU GOZLEM SchucaTitaş... Milli Savunma Bakanı Ercan Vuralhandosyasmdan yenibelgeler sunuyoruz. Birinci belge, Dışişleri Bakanlığı'nın, zırhlı araç ve gereç ile kırtasiye malzemesi satan Alman Schuca Şirketi ile ilgili olarak 1983 yılında yaptığı gizli soruşturma sonucu beliren kuşkulan gösterir resmi yazışmadır. (Arkasi Sa. 11, Sü. 7'de)