Catalog

9 TEMMUZ 1988 **** CUMHURİYET/13 Hollanda polisi soruşturmayı genişletiyor AMSTERDAM (AA) Hollanda'nın Amsterdam kentindeki bir kahvehaneye yapılan silahli saldırı olayına yasadışı DevSol örgütünün adj karıştı. Saldırıda ağır yaralanan 26 yaşındaki A.K. hastanede öldü. Iki kişinin öldüğü olayın ideolojik bir boyut kazandığına dikkat çeken Hollanda polis sözcüsü Wiet« Van Dijk, olayda DevSol örgütünün parmağı bulunduğundan şüphe edildiğini bildirdi. Hollanda'nın en buyük gazetesi "De TelegraaP'a verilen ilanda, kendilerinden zorla para istenen kişılerin en kısa sürede polise başvurmaları istendi. Kahve taraması Birdal: BM sözleşmesine uyulsıın ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) tnsan Hakiarı Derneği Genel Sekreteri Akın Birdal, "Yürürlüğe giren ve Türkiye tarafından da imzalanıp onaylanan işkence ve zalimane cezaya karşı BM sözleşmesi henüz geçerlik kazanmadığından Türkiye uluslararası platformda güç durumda kalıyor" dedi. Türkiye'nin BM'nin işkenceye karşı sözleşmesine imza koyduğuna dikkati çeken Birdal, söz konusu sözleşmenin 15. maddesi, işkenceyle alınmış ifadelerin mahkemelerde sanıklar aleyhine kanıt olarak kullanılamayacağ) hükmunu getirmesine karşın, mahkemelerin bu hukmu uygulamadıklannı ve işktmce ürünu metinleri kanıt olarak kullanmayı sürdurdükleriııi belirtti. I I SanFermin Festivali Boğalann sokaga saiındıflı ve insanlarta adeta ölüm kovalamacası pynadıkjan ispanyolların geleneksel San Fermin Festivali dışandan bakanlann kanını donduruyor. Bu festivale alışık çevre halkı hele su gibi içilen içkilerden sonra bırakın korkmayı, bogalann arasında koşmanın keyfine doyamıyortar. firmı i c l o r i n o u a r o H ı Avustralya'nın Melboume kentinU I C V I ^ I C I I I I C f < H d U I d e k j u l a ş ı m vasıtaian grevi, bu 5 satadan hiç de etkilemiş görunmuyor. Trenin, metronun ve otobüslerin grev yüzünden çalışmadığı kentte sokaklar bisikJetlilere kaldı. Ulaşımlannı uzel 5 kişilik bisitdetleriyle sağlayan grup rtem eğlendiklerini hem de yakında yapılacak MelbourneSwan sahili arasındaki 210 mıilik yanş için antrenman yaptklannı suylerten mutiuluktan uçuyoriardı. ^ n d e b i r astronotun da buîunduğu 4 kişilik n l a l a I I I y l l Z c y i bir bilimsel araştırma grubu Mars'ın yüzeyinde 1976 yılınaa çekilen bu resmin bir uygarlık izi mi yok sa doğanın garip şakası mı olduğuna karar veremedi. NASA'ya baglı Vıking uydusundan çekilen resimde bir mil uzunluğunda ve insan yuzü biçiminde bir kaya şekıllenmesi görülüyor. HABERLERİN DEVAMI (Baştarafi 1. Sayfada) Süzer dosyasında yer alan bazı iddialar özetle şöyle: Odun İhracatı: Rapora, göre Suzer rırması 1984 yılında Belçika'nm gelişmiş silah endüstrisi(Baştarafi 1. Sayfada) ne ara malı gönderdiğini iddia dursun, hayali ihracatçılart kolediyor. lamıştır. Süzerler, ımalatçı Türk firma"Dısa açılma" modelinde hiç sı "CONTACT LTD"den kuşkusuz ihracat teşvik edile 24.9.1984/07 tarih ve sayılı fatucektir; ama htikümet bununla ra ile 6 bin 361 adet "tabanca ve da yetinmemiş, hayali ihracatı tüfek dipçik ve kundağı'nı 168 da teşvik etmiştir. Çünkü Öza! milyon 183 bin 372 lira fatura deiktidarmın yazgısı "Türk Lira ğeri üzerinden satın alıyor. Firma sı'nın sonuna dek devalüasyo ayru malları 412 bin 477 dolar bertu " ile birlikte "ihracann yük del göstererek, gümrüğe ve vergi selmesi" ve "dış borç" üçleme iadesi almak için de Merkez Bansine bağlanmıştır. kası'na ibraz ederek "TUKET InBununla birlikte dipsiz kuyu, temational S.A." adlı Belçika firboş ambar gibi görünen bu yön rnasına ihraç ettiğini bildiriyor. temlerle 1988 yılına ulaşılabil Karşılığında da 25 milyon 432 bin miştir. Deniz nerede bitecektir? 120 lira vergi iadesi alıyor. Ya da gemi daha şimdiden kaDurumdan kuşkulanan Hazine raya oturmuş mudur? ve Maliye müfettişleri konuyu inBu soruların ekonomik içeri celemeye geçiyorlar. Imalatçı ği vardır. Ekonomik içeriği olContact Ltd. bulunamıyor. Belmayan soru şudur: çika makamlanndan bilgi isteniBir Cumhuriyet Hükümeü yor. Gelen bilgiye göre, Süzerler'nasıl olur da "hayali ihracat" giin bu ihracat işleminde iki ayn fabi yasadışı yöntemlere göz yu tura düzenledikleri saptanıyor. mabilirya da kollanmasına eği Faturalardan birincisi vergi iadelim gösıerebilir? Göz göre göre si almak için Türk gümrüklerine hayali ihracatçıya nasıl destek ve Merkez Bankasına veriliyor. sağlanabilir? Bu, ihracaün 412 bin 477 dolar olHiç kuşkusuz bütıin bu soru duğunu gösteren fatura. İkinci falann yanıtlannı verecek araştır tura ise Belçika gümrüğüne veriliyor. Belçika gümrüğünden fotomalar, incelemeler ve soruşturmaları Büyük Millet Meclisi ya kopisi alınan bu faturaya göre, ihraç edilen mal gerçekte tüfekpabilir, yaptırabilir. Neyazık ki Meclis de tatilde... tabanca dipçik ve kundağı değil, Hem tatilde olmasa bile par "diişük kalite ceviz odunu". Malamentonun yaklaşık üçte ikisi lın Belçika'ya ihıaç bedeli ise 99 iktidar partisinden yana değil bin 500 Belçika Frangı (O günkü mi? Son kamuoyu yoklamaları çapraz kurlara göre 2 bin 300 doANAP'm oy oranınm yüzde lar.) Süzerler, odunlann fiyatını 30'dan aşağıya düştüğünü, yüz410 bin 177 dolar şişiriyor. Aynca ithalatçı olarak gözuken Belçide 25 'lere doğru çekildiğini göska firması ile ilgili olarak yapılan teriyor. araştırmada da, gerçekte bu firDemek ki ANAP'm parla manın Belçika'da faaliyet göstermentödaki çoğunluğu da bir ba mediği saptanıyor. kıma hayali.. ARDENDAKI 6 ton "kalitesiz" oduna 25 milyon vergi Dört kez yakalandı, ama yine de yılmadı Belçika Ekonomi ve Ticaret Müşavirliği'nin yaptığı incelemeler sonucu, TUKET International S.A. firmasının, 1979 yıiında Türk uyruklu Melih Ferit Ekipmen ve dört arkadaşı tarafından kurulduğu ve 1982 yılında da faaliyetini durdurduğu saptanıyor. raka veya senedin yazılarını tag (Baştarafi 1. Sayfada) yir eylerse bundan umumi veya oynadığı gözlenen Atlas Uluslarahususi bir mazarrat tevelliit edil rası Pazarlama Şirketi'ni perde diği ve böyle sahte veya muhar gerisinden Turan Çevik'in yönetref bir varaka veya senedi fail ya tiği, iş çevrelerince iddia ediliyor. hut bilerek başkası kullandıgı tak Firmanın hayali ihracat suçundan dirde bir seneden üç seneye kadar aranan yöneticileri Hüseyin Akın tıapis cezasına raahkum olur." Yılmaz ile Burak Sağlan'ın da Tu503. madde: "Her kim, bir ran Çevik'in "adamlan" olduğu kimseyi hulus ve saffetinden bi ileri surülüyor. listifade kandıracak mahiyette saAtlas firmasının karıştığı hayali nialar veya hiyleler yaparak hata ihracat olayları ile ilgili olarak ya duşıirüp o kimsenin veya aha dosyasında yer alan bilgi ve belrın zaranna kendisine veya baş geler özetle şöyle: kasına haksız bir menfaat temin • 1986 yılı nisan sonunda Ataederse üç aydan üç seneye kadar türk Havalimanı gümrüğünde hapis ve elli liradan aşağı olma önemli bir hayali ihracat olayı ormak iizere agır cezayı nakdi ile ce taya çıkarılıyor. Bu olay aynı zamanda, Özal hükümeti döneminzalandınlır... Bu cüriim, resmi bir dairenin de gumrüklerde gerçekleşen ilk yahut menafii ammeye hadim bir suçustü işlemi. Olayla ilgili olarak müesseseyi hayriyenin zaranna havalimanı gümrüğünün tstanbul olarak işlenmiş olursa ceza bir se Gümrük Başmüdurlüğü'ne gönneden beş seneye kadar hapistir." derdiği 30 Nisan 1986 gün ve DPT, dosyayı savcılığa gönder 1637917501 sayı ve başmüdürlümediği gibi, koruma işini daha da ğün de Merkez Bankası'na gönileri götürüyor ve hayali ihracat derdiği 2 Mayıs 1986 gün ve 1831 yaptığı belgelerle ispatlanmış olan sayılı yazılarla Atlas Uluslararafirmaya haksız vergi iadesi öde sı Pazarlama A.Ş.'nin gümruk idaresine verdiği beyannamelerde melerini sürduruyor. kayıtlı mallar ile fiilen ihraç edilmeye çalışılan mallann karşılaştırmasında cins, miktar ve değer yönünden büyük farklılıklar olduğunun saptandığı kaydedildi. Gümrük tdaresi olayı savcılığa bildirdikten sonra vergi iadesi ve benzeri teşvik uygulamaları yönünden de Merkez Bankası'na bilgi veriyor. Kayıtlara göre, Atlas firmasının yurtdışma, "deri keraer, deri cüzdan, tekstil makineleri aksamı" diye beyan ederek ihraç etraeye kalkıştığı mallann gerçekte karton parçaları, deri kırpıntılan ve hurda metal döküntüleri olduğu saptaruyor. • Bu tarihte firmamn Merkez Bankası'nda yaklaşık 200 milyon lira tutannda vergi iadesi alacağı buîunduğu saptanıyor. Konu Merkez Bankası'nca "ivedilikle" DPT TUB Başkanlığı'na bildirilerek söz konusu vergi iadelerinin ödenmemesi yönünde gerekli işlemin başlatılması için onay verilmesi isteniyor. Çünkü, ihracatta vergi iadesi uygulamalann/düzenleyen ve o tarihte yürürlükte bulunan 7/10624 sayılı kararnamenin 22. maddesi ve dış ticaret rejim karannın yaptırım hükümleri uyarınca, firmanın vergi iadesi ödemelerinin durdurulup, haksız yere alınmış olan iadelerin "bir misü fazlasıyla tazmin ettirttmesi" gerekiyor. • Ancak, durum böyle olmuyor. DPT'den gönderilen 30 Mayıs 1986 tarihli yazıda, "dava konusu ihracabn gerçekleşmemiş olduğu, eylemin gümrük safhasında kesildigi" belirtilerek, firmamn daha önceden nak ettiği vergi iadesi ödemelerine devam edilmesi isteniyor. • Bunun üzerine, hakkında soruşturma süren firmaya 180 milyon lira daha vergi iadesi ödettiriliyor. Firma da, aldığı bu para ile ikinci bir hayali ihracat işinin finansmanına başlıyor. ğü için vergi iadelerinin durdurulması konusunda zaman geçirmemek için DPT'nin onayını önceden alma gereği duymuyor. önce ödemeleri durduruyor, ardından da DPT'ye işlemle ilgili bilgi veriyor. DPT de uygulamayı 17 Eylül 1986 tarih ve 28674 sayılı yazıyla önce uygun buluyor. Ancak sonradan fıkir değiştiriyor ve 24 Kasım 1986 tarih, 35618 sayılı talimatla söz konusu firmalann Antalya Gumruğu dışındaki ihracatları karşılığı olan vergi iadelerinin ödenmesini istiyor. Halbuki firmaJarın gerçek bir ihracatı zaten yok. Daha önce de Atatürk Havalimam'nda bir başka hayali ihracat girişimi sırasmda suçüstü yakalanmışlar. Bankası'ndan Menteks Dış Ticaret A.Ş.'nin 24 Kasım 1986'dan sonra doğan, ancak Merkez Bankası'nca ödenmeyen vergi iadelerinin ödenmesini istiyor. Yazıda bu ödemeler karşılığında firrnadan teminat mektubu alınmaması talimatı da veriliyor. Merkez Bankası bu yazıya karşın yine direniyor vefirmanınvergi iadelerini ödemiyor. Bunun üzerine DPT'den 9 Nisan 1987 tarih ve 10420 sayılı yine Menteks'le ilgili başka bir yazı çıkıyor. Firmamn Güllük'teki hayali ihracat girişimi ortaya çıkarıldıktan iki hafta sonra DPT'nin müsteşar yardımcısı Bülent Öztürkmen'in imzasıyla gönderdiği bu yazıda, Memeks'in vergi iadelerinin "imalatcı faturası aranmaksızın is'af" edilmesi isteniyor. Merkez Bankası bir kez daha Bülent Öztürkmen'in ısrarlı yazı ve talimatlarına karşın ödemeleri yapmamakta direniyor. Merkez Bankası'ndan DPT'ye gönderilen 8 Mayıs 1987, 13 Mayıs 1987 tarih ve 172035, 180096 sayüı yazılarla, "Antalya Gümruğü ile ilgili davanın Izmir DGM'de sürdiiğü, aynı firmalann Güllük ve Marmaris'teki ihracatlanmn da savcıhk sonışturmasına konu olduğu ve soruşturmalann devam ettiği" belirtiletek bu nedenlerle vergi iadelerini ödemenin doğru olmadığı kaydediliyor. Bu arada, DPT Müsteşar Yardımcısı Bülent Öztürkmen hayali ihracatçı firmaların vergi iadelerinin ödenmesi için talimat üstüne talimat çıkanrken, devreye tekrar gümrük müfettişleri giriyor. Gümrük Başmüfettişliği'nin 17 Temmuz 1987 tarih ve 15/10 sayılı yazısında Güllük Gümrüğü'nde yakalanan Atlas ve diğer firmaların önceki ihracatlannın da hayali olduğu belirtilerek vergi iadesi ödemelerinin durdurulması isteniyor. Bu yazıya karşılık DPT ise 26 Ağustos 1987 tarih ve 28820 sayılı yazısında, Atlas ile birlikte Boğaziçi Bilgisayar San. Dış Ticaret ve Mesa Dış Ticaret 'le Antalya Şafak1 davası dışındaki ihracat işlemlerinde ımalatçı faturası aranmaksızın vergi iadesi ödemesi yapılmasını öngörüyor. Hayali ihracatçı firmalarla ilgili olarak DPT'nin "imalatcı faturası aranmaksızın" vergi iadeleri ödensin diye direttiği, Maliye ve Merkez Bankası'nın ise gerçek ihracat olmadığı için vergi iadelerini durdurmak için direttikleri yazışmalar, 7 Aralık 1987 gününe kadar sürüyor. 7 Aralık 1987'de DPT de veTgi iadelerinin ödenmesi konusunda ikna oluyor. Atlas ve birlikte ihracat girişiminde buîunduğu diğer hayali ihracatçı firmalar konusunda bir yandan "vergi iadeleri ödensin mi, ödenmesin mi?" tartışması sürerken, diğer yandan da gelirler kontrolörleri, firmalan vergi ve mal alış faturaları yönünden incelemeye alıyor. Yapılan incelemelerde firmalann, " m a l aldım" dedikleri firmalann çoğunun gerçekte olmayanfirmalarolduğu, ihraç mallan için kesilen faturaların naylon olduğu saptanıyor. Fatura incelemeleri sırasında gelirler kontrolörleri, ilginç bir belgeye rastlıyor. Atlas Uluslararası Pazarlama A.Ş.'ye faizsiz para ticareti yapan Faisal Finans Kurumu da fatura kesmiş... Faisal Finans Kurumu A.Ş. tarafından 30 Mayıs 1986 tarihinde kesilen 712 sayılı faturaya göre, İslami esaslara dayalı para ticareti işiyle uğraşan Faisal Finans'ın, Atlas'a, 1004,4 metresi 2,2 santimetre kalınlığında kesilmiş, 63,1 metresi 3,2 santimetre kalınlığında kesilmiş ve 41,1 metresi de 2,2 santimetre kalınlığında kesilmiş "Afyon Şeker Mermeri" sattığı görulüyor. Faisal Finans'ın kestiği fatura toplam 198 ınilyon 375 bin 323 lira 59 kuruşluk. Bunun 180 milyon 341 bin liralık kısmı mal bedeli, 18 milyon 34 bin liralık kısmı da KDV. GERCEK Dövizler Tahtakale'den Süzerler, tsmail Fazıl Tokatlı'ya ait Toktaş, Tokteks ve Tekspa firmalanndan çeşitli tekstil mamulleri satın alarak yundışına ihraç ediyor. Bu ihracat karşılığında da yaklaşık 300 milyon lira tutarında vergi iadesi alıyor. Yapılan bu ihracatlar karşılığı dövizin ise, Türkiye'de "FATEX Handels G m b H " firmasınca ödendiği saptanıyor. Yapılan incelemeler, FATEX firmasının sahiplerinin de, Süzerler'e mal satan Fazıl Tokatlı, Ahmet Tez ve Ingrid Schmid olduğu ortaya çıkı/or. Yılmak yok • • • Barış (Baştarafi 1. Sayfada) Taylan, Hüseyin Baş, Ataman Tangör, Nedim Tarhan, Erol Saraçoğlu, davaları ortadan kaldınlan Ali Sirmen, Melin Tiiziin. Ergun Klgin. Melih Tümer. Ka>a Canpolat, Ali Peslilci. Ertuğrul Günay, Erkan Oyal, beraat eden Haluk Tosun, Aybars L'ngan, Gencay Şaylan ile altışar aya mahkurn oian ANAP Milletvekili Nurettin Yılmaz ve Niyazi Dalyancı'nın beşer yıl hapisleri isteniyor. Başsavcılığın istemi doğrultusunda karar verilmesi durumunda Ataman Tangör, Erol Saracoğlu, Metin Tiiziin, Kaya Canpolat, Ali Pestilci, Ertuğrul Günay ve Erkan Oyal ikinci Barış Derneği Da\ası'nda da sanık olmaları nedeniyle cezaevine girecekler. Barış Derneği'yle ilgili olarak İstanbul Sıkıyonetim Askeri Mahkemesi'nde 1982 yılında açılan dava 1984 >ılında sonuçlandırılmış ve 30 sanık'an beşi beraat etmiş, diğerleri 58 yıl arasında hapis cezasına çarptınlmıştı. istanbul 2 Nolu Sıkıyonetim Askeri Mahkemesi'nin bu kararı Askeri Yargıtay'ca bozulmuş, ancak mahkeme kararında direnince karar bu kez de Askeri Yargıtay Daireler Kurulu'nca bozulmuştu. Daha sonra 43 sanık hakkında açılan Barış Derneği ikinci da\ası eski davayla blrleştirilerek geçen yıl sonuçlandırılmış ve 31 sanık beraat etmişti. Mahkemenin bu kararı sanıklar ve savcılık tarafından temviz edilmişti. Aynı davada üç tebliğname çıkmış, Hâkim Amiral Yusuf Eryılmaz, 1984 tarihli tebliğnamesinde 25 sanıktaıı 15'inin beraatini istemişti. Hâkim Tuğgeneral Naci Turanay tarafından 1985 yılında hazırlanan tebliğnamede ise 19 sanığın cezalarının onaylanması, dört sanığın da beraat ettirilmesi istenmişti. Son tebliğnameyle birlikte uçe ulaşan Askeri Yargıtay Başsavcılığı'nın gorüşleri her seferinde değişmişti. Üç tebliğnamede de, tebliğnameyi hazırlayan savcı yardımcısı olarak Mustafa Damışman'ın parafı bulunuyor. Hasıraltı (Baştarafi 1. Sayfada) rak gerçekleşmiş ve yaklaşık 1.7 trilyon T.L.'yi bulmuştur. 1 trilyon TL. tutanndaki ihracatta vergi iadesi öderaesinin 800 milyarTL.'lik kısmının, hayali ihracata ait olduğunu iddia etmenin hayali bir hesap sonucu olduğu açıktır. Diğer yandan, kamu idaresinin sürekliliği çerçevesiode bazı problemli meselelerin her dönemde gundemde bulunması kaçınılmazdır. Ancak burada esas olan, meselelere yaklaşım tarzı ve onlara getirilen çozumler olmalıdır. Ödemeler dengesi için hayati önemi olan ihracatta bir kısım işlemlerin incelenmesini tabii karşılamak gerekir. Ancak burada önemli olan husus, bir yandan devletin kayıplannı önlerken, diğer yandan da ihracatçının mutazarrır edilmemesine azami özenin gösterilmesidir. Bu incelemelerde, ihracaümızın gelişmesini engelleyici davranışlar içine girilraesi asla söz konusu olmayacağı gibi, zaman zaman kamu idaresine intikal eden münferit meselelerin hasıraltı edildiği şeklindeki iddialar da geçersizdir. Kaldı ki, haksız kazanç elde etme amacına yönelik ihracat işlemleri titizlikle değerlendirilerek, kamu idaresinin kaybını onleyecek tedbirler alınmakta ve gerekli yasal işlemler sürekli olarak yapılmaktadır." thraç bedeli olarak gösterilen dövizler, Uluslararası Endüstri ve Ticaret Bankası Kadıköy Şubesi'ndeki, FATEX firmasının DT43(292O351) nolu döviz tev (Baştarafi 1. Sayfada) sek bir teşvik karannı eleştirdiler. diat hesabından ödeniyor. Teşvik kararında eleştiriye uğraDPT'deki müfettiş raporunda yan noktalar şöyle sıralaruyordu: bu konuya ilişkin değerlendirme • 3 DC10 uçağının ithali için özetle şöyle: öngörülen 14 milyar liralık maliyet çok yüksek tutulmuştu. Baş"Söz konusu hesaba 1984 yılın ka bir deyişle; şirket daha çok da yatırılan 13 milyon 379 bin banka kredisi alabilmek için mamarkın 11 milyon 73 bin 462 mar liyet rakamını şişirmişti. Nitekim kı efekü'f olarak yannlmış. Bu dö Horzum'un yurtdışma kaçtığı vizlerin gelişi ile ilgilirieklarekâ günlerde şirket yöneticileri, arağıdı veya bunun yerine geçebile larında Emlak Kredi'nin de bucek herhangi bir belge ibraz edil lunduğu bir dizi bankayla kredi memiştir. Banka yetkilileri de ver görüşmeleri yürütüyorlardı. dikleri ifadede. dövizlerin şubeye • O dönemde yürürlükte olan efektif olarak getirildiğini ve bunlann ihracat dövizi olarak deger sivil havacılık mevzuatına göre şirketin satın alacağı veya kiralalendirilemeyecegini belirttiler. yacağı uçaklann maliyetinin en az Öte yandan, bu döviz hesabı ile yüzde 25'i orarunda özsermayeye ilgili inceleme ve soruşturma sü sahip olması gerekiyordu. Dolarerken, lsrnail Fazıl Tokatlı ve ytsıyla BC Havayollan'nın özkayAhmet Tez tarafından bir dekla nakları 200 milyon lira değil, asre belgesi fotokopisi ibraz edildi. gari 3.5 milyar lira düzeyinde olYapılan incelemede ise, bu belge malıydı. Nitekim bu usulsüzluğu nin Y'esilköy Yolcu Salonu güm fark eden dönemin Ulaştırma Barük memurlanndan Y.B. tarafın kanı Veysel Atasoy, "DPT'den dan "030085" nolu kaşe ile sah alınan teşvik mühim değil, şirkete olarak düzenlendiği saptandı. te ilişkin durum böyleyse işletmeye geçmesine Lrin verilmez" dıyorSahte deklare belgesi ile yurda du. getirilmiş gibi gösterilen ihracat • BC Havayolları, uçakları ile bedeli dövizlerin gerçekte ise, yur Irak'a "Hortaş sulan" ihraç ettiçinden, Tahtakale'den toplanan meyi amaçlıyordu. Oysa devledövizlerin efektif olarak bankaya tin istihbarat birimleri o dönemyatırüdığj anlaşılmaktadır." de uçaklarla Irak'a değişik sevHaziran 1987'de DPT'ye veri kiyatların yapılabileceği kuşkulen Süzer dosyası işleme konulsay sunu taşıyorlardı. Tüm bu eerekdı, yaklaşık 3.5 milyar ürahk haksız vergi iadesinin cezalı ve faiziyle birlikte geri alınması için gerekli işlemler başlatılacaktı. Aynca, müfettiş raporuna göre, Uğur ve Haber Merkezi Prof. Dr. Nizam Süzer kardeşlerle hayali ih Uğur Alacakaptan, Hürriyet Garacat olaylannda sahte fatura dü Mtesi'nin 7 ve 8 temmuz tarihlezenlediği saptanan çok sayıda ki rinde yayımladığı "Utanç tezgâhı" şi hakkında da sahtecilik suçun ve "80 milyariık hukuk savaşı" hadan dava açılacaktı. Yine sahte berleri üzerine, adı geçen gazete deklare belgesi düzenleyen bir hakkında 500 milyon liralık tazgümruk görevlisi hakkında da iş minat davası açacağinı açıkladı. lem yapılması gerekiyordu. KemaJ Horzum'la aralarında "vekili olmaktan başka bir ilişki" Müfettişler, Uğur Süzer ve Ni bulunmadığını soyleyen Alacazam Süzer hakkında Türk Ceza kaptan, "Hozrum'a Isviçre'de ilYasası'run 345. ve 503'ncü mad tica olanağı sağlamak ve Türkiye1 deleri gereğınce ceza davası açıl ye iadesini önlemek yolunda hiçmasını öneriyorlardı. TCY'nin bir calışmam olmadı. İsviçre'de bu 345. maddesi şöyle: işle ilgilenen meslektaşlanmın bil"Bir kimse tanıamen veya kıs gi aktanmı, dayanışma ve değermen sahte olarak hususi evrak ve lendirme isteklerini avukatlık göya senedat tanzim eder yahut sa revinin bir gereği olarak yerine hih olarak tanzim olunmus bir va getireceğim" dedi. 200 milyon lira sermayeli Alacakaptan'ın açıklaması Antalya olayına savcılığın el koyması üzerine Atlas Uluslararası Pazarlama A.Ş.'nin yönetim kurulu başkan ve başkan vekili de dahil olmak üzere bütün şirketlerin sorumluları hakkında tutuklama kararı veriliyor. Bir kısım sorumlular önce gözaltına alınıp ardından da tutuklanıyorlar, ancak, Atlas 'ın yöneticileri firarda çelerle şirketin teşviki ve işletmeoldukları için yakalanamıyor. ye geçmesi gecikince, yeni bir forOlayda, Atlas öncülüğundeki mül bulundu. 12 Kasım 1985 tafirmalar Antalya Gümnığü'ndeıı, rih ve 1485 nolu Ticaret Sicili Antalya 2. Sulh Ceza MahkemeGazetesi'nde BC Havayollan'nın si'nin yaptırdığı bilirkişi tespitine unvan değişikliği ilanı yer aldı. göre, "Resmi belgelerde gösteriKayıtlı sermayesi 200 milyon lira len ih/aç konusu mallarla ilgisi ve düzeyinde kalan ve 75 milyon lihiçbir ticari degeri olmayan rayla en büyük hissedan yine Kemallan" ihracat olarak göstermemal HoTzum olan şirketin yeni adı ye kalkışmış oluyorlar. Beyan edi"ACA Anadolu Kargo Havayollen toplam ihracat bedeli ise 13 lan A.Ş." oldu. 228324/175887 milyon 626 bin 722,6 dolar. Daticaret sicili numarası taşıyan şirva daha sonra toplu kaçakçılık ketin esas iştigal konusu ihracat kapsamına girdiği için tzmir olarak belirtildi. DGM'ye gönderiliyor ve sanıklara verilen 1 l'er yıla kadar varan Şirketin hayali ihracat kayıtlacezalar Yargıtay'da da kesinleşirında adı ilk kez, 1987 yazında yor. Ancak bu dava sürerken, iki geçti. Avusturya, ltalya*ve F. Alkez suçüstü olmaları da Atlas firmanya'ya hayali ihracat yaptıklamasının yetkililerini yıldıramıyor. rından kuşkulanıldığı için gerekFirmanın sorumlulan bütün ülkeli inceleme ve soruşturma yapılde polis tarafından aranırken, yeması talebiyle, Hazine'nin tem Atlas Antalya'da ni bir ihracat girişimi başlatmakmuz 1985'te DPT Teşvik UygulaAtlas firması sahipleri, Atatürk ma Dairesi'ne ve Başbakan Yar Havalimanı'ndan sonra bu kez de tan geri kalmıyorlar. dımcısı Kaya Erdem'e gönderdi Antalya'da şanslannı denemeye Atlas Dış Ticaret firmasının ği şirketler listesinde "ACA Ha karar veriyorlar. 1986 yılı Ağus ağustos 1986'da da 18 firma ile vayollarr'nın da adına rastlanı tos ayında Antalya Liman Güm birlikte Marmaris Gümrüğü'nden yordu. rüğü'nden ihraç malı yükleyen yaptığı yaklaşık 60 milyon dolarŞAFAK1 adlı gemide mali polis lık bir hayali ihracat olayı ortaya • Şirket, yılm ilk 7 ayında İtal ekiplerince arama yapılıyor ve çıkarılıyor. Böylece, biriki hafta ya'ya toplam 15 milyon dolarlık yüklenen malın gümrük çıkış be aradan sonra firmanın üçüncü deri ürünu sattığı bildiriminde bu yannamelerinde yer alan sanayi kez hayali ihracat yaptığı belirlelundu. Yülık ihracatı 1987'de 51.5 mamulleri değil, hurda ve kırpıntı niyor, ancak firma, "sanki yükmilyon dolara ulaşan şirket, Izmit mal olduğu saptanıyor. Böylece sek bir yerlere güveniyormuşçasıgümrüğünden 15 Mayıs 1987 ta büyük boyutlu bir toplu ihracat na" yaptığı veya yapmaya çalıştığı hayali ihracatın vergi iadesini rihinde bir gün içinde tam 5 mil kaçakçılığı ortaya çıkıyor. alabilmek için inatla uğraşıyor. yon dolarlık sevkiyat yaptığını beAntalya olayında ilk incelemeyan etti. Şirket sadece 15 milyon yi yapan gümrük müfettişi Cafer TUB, Merkez Bankası'na 1986 dolarlık ihracatı için 3 milyar li Şahin, Merkez Bankası'na gön yılı kasım ayında gönderdiği bir ra düzeyinde ihracat teşviki aldı. derdiği 4 Ağustos 1986 tarih ve yazı ile Atlas'm Antalya Gümrüğu dışındaki ihracatları karşılığı 1 Söz konusu şirkete 23 Ocak 51 /24 sayılı yazı ile toplu ihracat vergi iadelerinin "teminat mekru1988 tarihine kadar geçerli olmak kaçakçılığında suçüstü yapılan 9 bu karşılığında is'af edilmesini uzere verilen 24542290 sayılı ih firmaya vergi iadesi ödemelerinin (ödenmesini)" istiyor. Merkez racatçı belgesi Hazine tarafından durdurulmasını istiyor. Merkez Bankası, TUB'un talimatının geBankası da söz konusu firmalara reğinin yapılması, vergi iadeleriiptal edilemez miydi? vergi iadesi ödemesi yapılmama nin ödenmesi için önce şubeleri2 Horzum'un yeni şirketi ile sı konusunda bütün şubelerine gene genelge gönderiyor, ancak şumilyarlarca lira vergi iadesi aldı nelge gönderiyor. belerin haklı gerekçelerle itirazı ğını fark eden bir kamu görevliToplu ihracat kaçakçılığından üzerine durum tekrar DPT'ye aksi, Emlak Bankası yonetimini te yakalanan şirketler ise yine Atlas tarılıyor. lefonla arayarak, "Bankamn ala Uluslararası Pazarlama A.Ş.'nin Atlas firmasını üçüncü yakacağını tahsil etmek için bu vergi öncülüğundeki Boğaziçi Bilgisaiadelerine el koyabileceği" uyarı yar ve Dış Ticaret A.Ş. İstanbul, lanma olayı da yıldıramıyor. Firsında bulundu. Banka yönetimi Dış Ticaret A.Ş., HasAl Dış Ti manın çoğu Antalya'da birlikte bu uyarıyı neden dikkate almadı? caret A.Ş., Mesa Dış Ticaret yakalandığı firmalardan oluşan 9 A.Ş., Menteks Dış Ticaret A.Ş., firma ile birlikte 1987 yılı mart 3 20 Kasım 1986 tarihli proto Tekpa Dış Ticaret A.Ş. ve Günpa ayında da MarmarisGüllük Gümrüğü'nden hayali ihracat kolle Kemal Horzum'un şirketle Pazarlama Ltd. şirketleri. rine ihracat teşviki ödemesi durMerkez Bankası olayın hiçbir yaptığı saptanıyor. Giıllük Gumrup'ndeki hayali duruldu. Bu karar daha sonra ne biçimde su gotürmeyecek kadar den vürürlükten kaldırıldı? "hayali ihracat" olduğu görüldü ihracat olayında açığa çıkan firmalann isımleri şöyle: 1. Atlas Uluslararası Pazarlama A.Ş. GARŞI mağazalannda 2. Boğaziçi Bilgisayar Sanayii ve Dış Ticaret A.Ş. 3. Zafer Dış Ticaret A.Ş. ?H" WZİNDİRİMJ ile baş/ayan 4. Mesa Dış Ticaret A.Ş. t/fırsatlar dizisi, bu kez 5. Erel Dış Ticaret Ltd. Şti. 6. Gergin Elektronik uygulaması ile sürüyor. 7. Perşembeler Çırçırcıuk Koll. Şti. İndirimli alışverişleriniz için 8. Menteks Dış Ticaret A.Ş. ek bir zaman yaratmak amacıyla Bu gelişmenin hemen öncesınBakırköyCAPSt ve de ise DPT, 21 Oc^k 1987 tarih AnkaraQAFSi mağazalan ve 2130 sayılı bir yazı ile Merkez 723 Temmuz arasında her gece 22.00 ye kadar açık olacak. Bilinçli bir tüketici; alışverişlehni iyi markalan cazip İfyatlarta ve özgün ilkelerle sunan mağazalan tercih eder CAR9;BU«H njKETtCM MgVBfe ARADA BİR (Baştarafi 2. Sayfada) tur. (1951 Olağanüstü Kurultayının tutanakları, belgesidir bunun). Şimdiki kurumun, "Atatürk'ün kurumuna şeklen daha çok benzediğini" savunanlar, lütfen hiç değilse, "vasiyet" konusunda inandırıcı bir açıklama yapsınlar. Ancak "hukuk'un da bir bilim olduğunu göz önüne alarak... Biz anadilimizi, Türkçeyı çok seviyoruz. Bu sevgiyi yüce Atatürk'ten aldık, bugünlere getirdik. Onu, "özleştırmeyi, bütün bilim, teknık, sanat kavramlannı karşılayacak yolda gelişürmeyi" amaç edindik. Dıl Derneğı'nın birinci kuruluş yıldönümünde yüreği Türkçe ve Atatürk devrimleri için çarpanları saygıyla selamlıyoruz. ÖNÜ1NDE SAVUIVMA Abdullah Baştürk 2750 lira (KDV içinde) Çağdaş Yayınları Türkocağı Cad. 3941 Cağaloğluhtanbul CARSI Attmy+iu Ştrketter Gruöuna Ğahıl tw tufu^s İSTANBUL BAKIRKOY Londra Aslaltı uslu SU.TANHAMAM Mıar çarşısı çıkışı ANKARA KIZ LAY Atalurk Bu.var. A Ğ A Z A L A R I