Catalog

HABFRI.F.RİN DEVAMI CUMHURİYET/13 (Baştarafı I. Sayfada) rağmen ve gerekli işbiriigi sağlanamadığı için, parlamentoda hükümetinin çoğunluk oluşturamayacanan Menderes'in beyaz bez üstüne yapılmış (Baştarafı 1. Sayfada) ııanmDiıuo.sv..,»., „. ğını bana bildirdi" diyen Mitterpartili siyasi hayata 43 sene önce geçümiş o/renkli portresi salonda alkışlarla dolaştırılırrand, "Bu nedenle birkaç dakika masına rağmen mevcut siyasi partiler henüz ken, hep bu "keskeleri" düşünüyorduk. önce, anayasanın 12. maddesine 5 yaşını doldurmamışlardır. yaşını doldurmamışlardır. Sayın Demirel'in dediği gibi, Türkiye'de dayanarak parlamentonun feshini 1 1945ten bu yana çok part siyasal y ş y ' ' " '"*» e*"»»! 1945'ten bu yana çok partili yaşam Türkiye Cumhuriyeti anayasalarında siyasi açıklayan bir kararnamc bir türiü oturtulamamış, demokrasinin geleparti, demokratik siyasi hayatın vazgeçilmez imzaladım" şeklinde konuştu. nek ve görenekleri oluşturulamamıştır. unsuru sayılmaktadır. Buna rağmen Türkiye, Dün feshedilen parlamento 1986 Neden? yılının mart ayında nisbi temsil sisgeçen 43 sene zarfında çok partili siyasi haBu sorunun yanrtı hiç kuşkusuz tek boyutlu temiyle seçilmişti ve mecliste iki yatı oturtamamış, onun gelenek ve görenekdeğildir. Sadece ihtilalleri, askeri müdahaleklasik sağ kuruluşun 4 üyeye dalerini tesis edememiş, tecrübe ve kadro leri yapanlan eleştirmekle sorunun karşılığıyanan çoğunluğu vardı. Bu partibirikiminden gereği gibi yararlanamamıştırf' nı bulmak olanaksızdır. Onar yıllık aralarla lerin milletvekili sayısı 292 idi. AşıYerindedir bu teşhis. gelen askeri kesintilerin neden leri son deren sağ Ulusal Cephe"nin de aynca Ooğru Yol lideri, ayrıca, "Çok partili siyasi ce serinkanlı biçimde ve değişik boyutlany30 üyeli bir meclis grubu bulunuhayatın her türiü sorununu keşke demokrasi la ele alınmalıdır. Yapılacak nesnel durum yordu. içinde çareye bağlayabilseydik" demiştir. muhakemelerinden, geleceğe dönük olarak Fransa'da meclisin feshedilmesi Bu da doğrudur; keşke öyle olabilseydi. 1958 yılından beri 4. kez gerçeklesivil asker herkesin alacağı, çıkarabileceği Keşke bunalımlan; ihtilallere, askeri müdaşiyor. 1962 ve 1968'de General De dersler mutlaka vardır. halelere gerek kalmaksızın, demokratik rejiGaulle 1981'de de Mitterrand anaHatasız kul olmaz, derier. Doğrudur. min kendi kuralları içinde aşabilseydik! yasanın 12. maddesine dayanarak Gerekli dersler çıkarılabilirse; demokrasiSiyaset kurumt), krizlere karşı çare ve çömeclisi feshetmişlerdi. Fransa nin sadece dört beş yılda bir meydanlara kozümleri keşke kendi içinde üretebilseydit Cumhurbaşkanı Mitterrand fesih nan seçim sandığından ibaret olmadığı Herkes keşke demokrasi küttüründen yekaranndan önce Meclis Başkanı öğrenilebilirse; sağ solu, sol sağı demokraterince nasibini almış olarak, siyasal bunaJacques CbabanDelmas ve Senatik çerçevede içtenlikle içine sindirebilirse, lımlann derinleştıği dönemlerde, sağcı solcu, to Başkanı Alain Poher'la görüşegeçmişin gelecekte yineienmesi kesinlikle iktidar muhalefet, sivil asker demeden derek fikirlerini aldı. söz konusu olamaz. mokrasiyi savunmak için ortak bir platform8 mayıstaki başkanlık seçimini, Kırk yıllık çok partili yasantımız acı deneyüzde 54 oyla Fransız Sosyalist da bir araya gelebilseydi! Ozdemir katlırken, ANAP Genel Merkezi tarafından gönderilen çelenk salon tfışıANAN ANAP ÇSJEid VE CtaOMJK Doğru Yol Partisi'nin dün baş naçıkanlarak parçalandı (sotda). Eskı DYP Genel Başkanı Husamettin Cindoruk Partisi'nin adayı Mitterrand'ın kayimlerte yüklüdür. Yüz elli yıllık modernleşKeşke herkes yalnızca kendi fikrini serbestlayan 2. Otağan Kongresi'ne dıplomatk misyon yöneticiterinden kimsenin me sürecimiz de göz önünde tutulursa, zanmasının ardından, ikinci yedi kongreye katılmak uzere geldiği salonda coşkulu biçimde alkışlandı (sağda). ce ifade edebilmenin demokrasi olduğunu maması dikkat çekti. ANAP adına kongreye sadece Konya Milletvekili AJi Talip demokrasi için azımsanamayacak bir altyayıllık başkarüık dönemini başlatan sanmasaydı! pıya sahip olduğumuz ortaya çıkar. devlet başkammn, parlamentoyu Bu "keşkeieri" daha da uzatmak zor defeshedip etmeyeceği muamması kıOnun içindir ki tüm güçlüklere karşın geğildir. leceğe umut ve iyimseıiikle de bakılabilir. olunmaması gerektiğini söyledi ve sa zamanda çözülmüş oldu. öncelümünde sorunlara ilişkin çözüm Dün sabah Atatürk Spor Salonu "İhtilalsiz arkadaşlanm" diye seslendi. "Bir kitabın sadece son sayfalan ki akşam ilk basın toplantısını dü<Baştarafı 1. Sayfada) önerilerini dile getirdi. "Devlet iszenleyen Başbakan Michel RoTürkiye" sloganlarıyla çınlarken, rahmetli AdBaşkanı Sabit Osman Avcı'nın se"Siyasi sabıkamız yok" terse müdahale ile biten bunalım okunarak bir şey öğrenilemez. Ki card'ın konuşması, Mitterrand'ın tap tam okunmalıdır" dedi. Hiççilmesinden sonra saygı duruşunlar kalkar. Müdahale ile biten bu"Bizi hiçbir güç eskitemez, yıpbir gücun kendilerini ortadan kal fesih kararını dün vereceği yönünda bulunuldu. nalımlar beklenti olmaktan çıkratamaz ve hamleciligimizi eUmizgün yaşları ilertemiş, deneyimle ları bir yana yüzlerce binlerce indıramadığmı savunan Demirel, deki tahminleri kuvvetlendirmişti. (Boşlarafı 1. Sayfada) mışsa, devlet işler" diyen Demirel, Kongreye diplomatik misyon san naklı haksız ayırımı özenle den alamaz" diyen Demirel, "Millet, bayrak, ezan, kallunma, Rocard, feshetme ile etmeme olatifaya çağnlabilir. DYP kongresin ri daha derinlenmiş, ama aynı yapılmadan horlanır, ıstıraplarını yöneticilerinden kimse katılmazozgur parlamentonun rejimin çeDYP'nin Demokrat Parti, Adalet hakhukuk, adalet dedik, ama her sılıklannı irdeleyerek "Yeni seçime de kitlelerin mutsuzluğu amacı yazgıyı yine yaşıyoriar. lik taşı olduğunu ve DYP'nin ken, ANAP'tan sadece Konya gidilirse, Fransa'nın iki yüz yıldır Parti ve Büyük Türkiye Partisi'defasında kabak bizim başımıza Dünya dönüyor; Demirel çılgın yüreklerine gömerlerdi. Unutulur Milletvekili Ali Talip Özdemir, asan acı sözcüklerle dile de geTBMM'nin dokunulmazlığını sogiderierdi. Tek bir insanın yaralanin devamı olduğunu ifade etti. pattadı diyebilirsiniz. Ama haksız süren ikiye bölünmüşlugunü geritirilebilir. Ama ANAP'ın tüzel ki alkışlar, gül kokuları arasında çıknuna kadar savunmaya kararlı olSHP'den ise Ali Diııçer, Fikret DYP Genel Başkanı, partisinin lıklara sabırla katlanarak yolumu de bırakma projemiz ertelenmiş şiliğini kabul etmez görünmek, tığı kürsüden örneğın bugün da rını sarmak uygar ülkelerde baş Ünlü, Ayhan Fırat, Mustafa Saduğunu belirtti. Ordunun önemigeçmişinde "Hiçbir siyasi sabıka za devam edelim. Bu muamelele olacak. Ancak şimdiki parlamenhele bu duyguları anlamsız eyle ha önce yadsıdığı "mutlu tacı ilke kabul edilirken, bizde ngiil ve Seyfi Oktay kongreyi izne değinerek, " B u orduya degil, to ile çalışırsak, hükümet çoğunolmadığiDi, sadece demokrasi yüzlerce binlerce insan suçu ya ri alkaşlayalım mı? Hayır, biz bu azınlıktan" söz ediyor. Bu kez me dönuştürmek, dün "iktidar ordu müdahalelerine karşı olduk. luğu olmayan bir hükümet olacak savunuculugu" bulunduğunu kayda suçsuzluğu araştınlmadan tez lediler. 86O'ı seçilerek saptanan ülkenin çimentosuyuz. Beyhude seçeneği" olduğunu ilan eden bir 1970'lere doğru savunduğu siyaBugün de bu görüşumüzü kesin şe1086 delegenin katüdığı kongreye dederek, 12 Eylül 1980 müdahabir davanın peşinde olsak yerimiz ve Demokles kılıcı altında çalışpartiye hiçbir şey kazandırmaz. sal otoritelerin güçlenmesi tezini elden damgalanır. Arayıp sorama ANAP genel merkezince gönderikilde muhafaza edijoruz" diyen mak zorunda kalacak. tki olumlesini değerlendirdi. Siyasi partilede şimdi yeller eserdi; şeker gibi ANAP'ın DYP büyük kongresi bir yana bırakmış. Zengin fakir dığımız çilekeş kışilere hani uy len çiçek salon dışına çıkanlarak Demirel, universite gençliğinin suzluk arasında seçim yapma gun düşse "müdahale şehitleri" parçalandı. Eski DYP Genel Baş rin 12 Eylül öncesi anarşiden so haklı davalarını savunacaklarını, dagılır giderdik. DYP'nin siyasi ne gönderdiği büyük boyda çe her insana eşit gözle bakan, işrumlu olmadıklarını dile getiren kaderi iktidardır" biçiminde ko durumundayız" dedi. lenk salonun bir köşesinde dur çisiyle, memuruyla. çiftçisiyle, diyeceğiz. Yine aynı çizgileri, de kanı Husamettin Cindoruk salona üniversitelerin anarşi odağı olarak Sosyalist Partililerin egemenliDemirel, "KaMı ki Adalet Partisi nuştu. saydı, parti öne sürülen gücün köylüsüyle gerçek sosyal devlet ğişik renklerle izliyoruz. BÖyle girerken, coşkulu biçimde alkışgörülmemeleri gerektiğini, iktidakadrolannda görev almış tek bir "Testiyi kıranla, testiyi doldu ğindeki yeni kabinenin "ılımlı sağ gelmiş, böyle gider mi? den bir şeyler mi yitirecekti? Çi kavramının ülkeye yerleşebilmerm basın üzerinde baskı kurmaya landı. unsurlann hükümete girmek islekişi, anarşi vesair sebeplerle mahceği salondan dışarı atmak bir si için anayasa ve yasalarda deçalışuğını kaydetti. Radyo ve te ranı bir tutarsanız, Türkiye'de naDemirel uzun, çok uzun konuşSüleyman Demirel, kongre sakeme huzuruna çıkanlmamışü. sıl siyaset yapacakamz? Türkiye' memesi yüzünden" bu şekilde anlamda barışı, sevgi ve saygıyı ğişiklik yapılması zorunluğunu masını sürdürüyor. Türk demok lonuna saat H.15'te eşi Nazmiye levizyonun iktidar tarafından rekoluşturulduğunu belirten Rocard, Bir süre güdümlü rejim istenilmiş yi nasıl ayakta tutacaksınız? Bu da kapının önüne bırakmak değil vurguluyor. Son iki yıldaki siyasal rasinin "12 Eylül gölgesinde ve Demirel ile birlikte kol kola girdi. lam aracı olarak kuTlanıldığım be"Başkanlık seciminde Mitterrand' ve gerçek demokrasiden kaçılmışdavranışa alkış mı nıtalım?" diyen miydi? DYP kongresinde ANAP gelişmelere çok geniş yer veren ipoteğinde" gelişemeyeceğini 12 Kalabalığı zorlukla yararak ilerlelirten DYP Genel Başkanı, asgari tır. Devlet partisi arayışı tek parti Demirel, 1982 Anayasası'ru ya ın rakibini destekleyen merkezcileri çelenginin başına gelenler insan Demirel, daha sonra çeşitli konu Eylül'ü bulunduğu yerde bırakıp meye çalışan Demirel, sağ eliyle ücretin en az 150 bin lira olması memnun etmek için, Sosyalist ParözJemi idi" biçiminde konuştu. panlann buyük Türkiye partisini da böylesine değişik duygularm larda "alternatif fikirleri" kalın çiz demokrasiyi geliştirmenin gerek şapkasını havaya kaldırarak delegerektiğini söyledi ve konuşmasıDemirel, 1987 yılının referankapatarak daha başlangıçta ana ti'yi ortadan ikiye bölecek uyanmasına neden oluyor. nın sonuç bölümünde şu noktalagileriyle sergiliyor. tiğini soylüyor. Yüreğimizde alkış geleri selamladı. Demirel'in kürsüdum ve seçim yılı olduğunu ifade yasayı ihlal ettiklerini ve hedefle degildik" dedi. Başbakan Rocard, rı vurguladı: Fakat kafasında yer eden Türki sesleri, Yeni duraksamalara yol nün bulunduğu yere ulaşması kaDuygu yumağı bir yerde saloederek geçici 4. maddenin referanrinin, "müdahaleli cumhuriyetten, erken seçim sonrasında kurulacak na Menderes'in portresi eller üs ye'nin demokratikleşme sürecini açabilir bu sözleri; kapıyı aralık bt labalık nedeniyle 8 dakika sürdü. dum ile kaldırılmasının, bu mad 12 Eylül gölgesi müdahalesiz cumhuriyete" ulaş hukümetin şimdikinden farklı olaBu sırada motopomp ile DYP Getunde getirilirken çözülüyor. Men pekiştirmeye yararlı olacak 12 Ey rakıyor, "geçmişin muhasebesini cağını açıkça belirtti. denin insan haklarına aykın olan mak olduğunu söyledi. "Türk demokrasisi, 12 Eylül nel Başkanı'run üzerine gülsuyu sıderes, siyasetin dünden bugüne lül öncesi tartışmalarının mutla zorlanmadıkça yapmayacağını" niteliğini değiştirmeyeceğini söyle gölgesinde ve ipoteğinde gelişeGözlemciler, aşın sağın güçlenunutulmayan adı. İktidan sırasın ka yapılmasındaki zorunluluğa belirtiyor. Şu veya bu nedenle kıldı ve Isparta'dan getirilen gül di. Demirel, "Antidemokratik ve Teşekkür konuşması mesi ve ağır seçim yenilgisine uğda basının başına gelenler tarih satır aralarında işaret ediyor. Ge ANAP'a kayan eski AP'lilere çağ yaprakları konfeti gibi havaya fır gayri insani durumu yaşatmak. mez. 12 Eylül'ü bulunduğu yerde Genel başkanlık için yapılan oy rayan klasik sağın bunalıma sürükkitapiarında bile üçbeş satııia ya leceğt güvenceye almak için gec rı. Bu kongreden sonra politika latıldı. Salondakilerin ayakta coş bunun için gayret sarfetmek gu bırakıp Türk demokrasisini gelişrirmek gerekir. Mutlu azınlığın dılamanın sonuçları1 saat 16.45'te lemesinin ardından Sosyalist Parkunca alkışladığı Demirel'e, "Baş lüDçtnr. Türkiye bir süre sonra nezılıp geçilıyor. Portre salonda gez mişi olanca açıklığıyla ortaya ser sının belirgin çizgisi bu; açıklıyor, şında gidişattan memnun olan vaaçıklandı. 1086 delegeden ti'nin seçimi kazanma konusunda dıkçe kitleleri kamplara bölmeye menin gereğinden hareket ediyor. DYP'ye gelin diyor. ikinci aşama bakan Demirel", "İslamköylü yi referanduma götürdüğüne güçlük çekmeyeceğini tahmin ediyönelen iktidar politikalarından Orduya saygı, ne var ki müdaha da "er veya geç, ilk yapılacak ge Başbakan", "İhtilalsiz Türkiye", gülecektir" diye konuştu. Demi tandaşı bulmak pek zordur. Bun 963'ünün oy kullandığı ve Demi yorlar. Seçimin ilk turunda Mitterdan çıkışın >olu, vatandaşlannurel dahil olmak uzere tamamının •İmanlı gençlik DYP'de birleş960 öncesi çekilen onca sıkıntı, lelere hayır! "Bize göre ordu" di nel seçimde iktidarız" diye bağırel, " 1 0 sene dört duvar arasında zın demokrasiye sahip çıkmalanda Süleyman Demirel'in genel baş rand'ın yüzde 34 oy olmasına rağtik", "Müsluman Türkiye", "Şebir film şeridi gibi akıyor. bizi otortup, halka unutturacakyor, "milli iradenin emrindedir." rıyor. Kamuoyu araştırmalarına dır. kanlığı için oy verdiği belirtildi. men sosyalistleri fazladan şanslı hitler ölmez" sloganlan atıldı. Delardı. Plan bu idi. Bu ülkede siyaCumhuriyet tarihinde asılan bir karşın, bu inanç tabii ANAP'ın yoEkonomi bir kısır döngüye girDemirel, yeniden DYP Genel Baş kılan, seçim sisteminin en çok oy mirel, kürsüye de eşi Nazmiye Deİşte bu sırada geçmişten uza kuş aşağı hızla ınmesinden, elbet si rakiplerini ortadan kaldırma vebaşbakan. 1960'da ihtilal, Yassıraiştir. tzlenen politika ya da po kanlığı'na seçildiğinin açıklanma alan partiye büyük ölçüde yardımmirel ile birlikte çıkarak gözlüğüya unutturma stratejisi uygulanaada duruşmalan, karar ve infaz! nan bir el anıları sessiz köşelerin eski AP oylarının belirli süre içinlitikasızlıklarla bu yöriıngeden çıksından sonra teşekkür konuşması cı olması.. Klasik sağla aşın sağ nü taktı ve 60 sayfalık bir kitapgelmiştir. Ama mücadele O sırada daha gencecik gazete den yine gün ışığına çıkarıyor. Her de yuvaya döneceği varsayımınarasmdaki olası ittifaklar birçok ması, duzluğe ulaşması mumkün yapmak üzere kürsüye geldi. çık haHnde bastınlan konuşma bitmemiştir" dedi. Demokratikleşmüdahaleden sonra dinlediğimiz dan kaynaklantyor. ciler arasında "siyaset hatalarıyantifaşist ılımlı miUetvekilini zor değildir. Herhalde daha kotu bir Yerel seçimlerde yeni ufuklar metnini okudu. me yolunda en büyük engelin butürküler yine plakta. Ezberleyela adam asmanın karşısına Peki, "demokratik dünyaya Türkiye için vatandaştan kimse saaçılacağını vurgulayan Demirel, durumda bırakmakla birlikte, bungunkü siyasi iktidar olduğunu ve Konuşmasırun önemli bir böluçıkan" bir avuç insan, şimdi yıl geldiğimiz geleceğe güvence ve sesleniş" niçin?.. "Hürriyetçi debırlı olmasını isteyemez. Devlet "Yerel seçimlere kadar ne olur, ların Jean Marie Le Pen'in partibu iktidardan kurtulunmasımn ısmünü 12 Eylül ve DYP'nin bugüren sözler kulaklarda. Dün de öy mokrasinin yıkılışını değil de, lar sonra Menderes'in asılmasına kötü yönetilmektedir. Devleti yebelli olmaz. Siyaset yeni şeylere ge siyle işbirliğine karşı çıkacakları ne kadarki gelişmelerinin değerlen tıraplann sona ermesi atüamına leydı, bugün de: ihtilale önderlik ayakta duruşunu aikışlayınız" biliniyor. Bu yuzden de sosyalistalkış tutanların bugünkü hayıflanniden tahkim etmek zorundayız. bedir, iktidar sizindir 1 dedi. dirmesine ayıran Demirel, cumhu geleceğini vurgulayan Demirel, yapan cumhurbaşkanları vurgulamasına neden gerek gömalarını yüreği sızlayarak izliyor. Devleti yeniden sosyal ve çağdaş ANAP'ın oylarının, yerel seçim lerin kolay bir galibiyet elde etmesi "tstedigimiz kadar başaniı olamariyetin 65. yıldönümünün kutlanbeklentisi ağır basıyor. Klasik sağ O gün Menderes'in asılmasına geçmişte demokrasinin vazgece rüyor? Çünkü Demirel, 1980'den bir hüviyet içinde işlerlige kavuşlerde yüzde 25'in altına duşmesi partilerin lider bunalımına sürükkarşı çıkanlara "kuyruk" diye ba meyeceğimiz rejim olduğunu öy 1983'lere, hatta 1987'ye kadar de masına rağmen mevcut siyasi par mamızın sebepleri vardır. Bu se turmak için Türk devletinin anahalinde iktidarda kalamayacağını beplerin çoğu da devrim gadnntilerin henüz 5 yaşını doldurmamış lesine inandırıcı irdelemelerle mokrasilerle yönetilen Battnın lenmesi, Chirac ve Barre gibi iki yasasında ve yasalannda onemli ğıranlar, bugün başka adlar ve kive "ikinci sandığın bunınlannın dan kaynaklanır" dedi. 29 Kasım olmalarının bir çelişki olduğunu söylerlerdi ki... Başbakanlar, ba Türkiye'de askeri rejimi alkışlamadüzeltmeler yapmak gerekecektir. şilikler altında yaşıyor. Bunlar dibine geleceğini" savunan Demi yenik başkan adayının 8 mayıstan seçimlerinde istenildiği kadar basonra iki başlı hükümet denemeÖnünüzde yerel seçim var. Bunun rel, sozlerini, "Delege arkadaşlar, Ozalizme direniş gösterenlere kı kanlar, muhalefet parti önderleri sından yakınıcı olduğunu, büyük vurguladı. Çok partili siyasi yaşa şarılı olunamamasının sebepleri mın surdüğü 43 yıl boyunca denesini yeniden başlatma heveslisi olneticesi, ülkeyi bu kötü idareden ben size 'gidin rahat edin" demisacası idarei maslahatçı olma az biraz demokrasi gelince "ka elçilere gelip giden yabancı temyim ve kadro birikiminden yarar arasında Demirel, "Birinci kongmaması, sosyalistleri seçeneksiz bızaya uğrayan rejimi" temelinde o silcilere açıkça belirttiğini her söyve kötü gidişten kurtaracak yolu yorum. Daha çok iş aldınız diyoyanlara 1u kaka" diye sesleniyor. lanılamadığını savunan Demirel, re partiyi halka bağlayamamıştır. rakıyor. kadar güçlü savunurlardı ki... leşide yineleyen insan. Şimdi kaaçacaktır. Çare de vardır, alternarum. 45 parçaya bölünmüş parO günlerde adliye koridorlannı "Siyasetçi ve siyasi parti bir husu Partinin el ve Lstikamet degiştirmetif de vardır. Çare de, alternatif de tiyi birleştireceksiniz. Onun için her haftanın perşembe günü sa Sonra?.. Kaçtnılmaz dalga gelir palı cümlelerle bu duygularını Michel Rocard'ın başbakan olametin hedefi olmaklan kendileri si önlenmiş, ama pahalıya mal olbiziz. Tartışmayı kavga sayan zihyannki (bugun) görevinizi yapmayısız davalarla aşındıranlar, bu vurur, kitlelerin bastırılan duygu canlandırıyor. Basın bölümünde rak kalması, "açüma" stratejisinin muştur. Parti 3 senedir kongre yani kurtaramamışlardır. Böyle bir niyet suskunluğu zulmü, açlığı ve dan gitmeyin" diyerek tamamlabasının rejim savaşını överken geçerliliğini korumasının güvencesi Ublo, Türkiye'nin, demokratik is pamamıştır, kademelerine taze ahlaksızlığı getirdi. Bundan kötudı. "darbelere alkış tutan kalemlere" Sâyıhyor. Sosyalist Parti Birinci tikran arayan bir ülke olmaktan kan verememiştir" gerekçelerini sü daha ne olabilirdi." dokunduruyor. Sekreteri Liond Jospin'in partisinbir türiü çıkamadığırun bdgesidir" de sıraladı. tftar yemeği 77 parti başkanı da Demirel. Ama, deki görevinden istifa ederek Mil(Baştarafı 1. Sayfada) Parti, politika, siyasal bencillik, dedi. Türkiye için 14 mayıs tari"Şeker gibi dağılırdık DYP Genel Başkanı Süleyman "Mtidahaleye karşıyız" araştırmaya göre, Demirel'in halk uzun konuşmada hemen her öğe li Eğitim Bakanı olmasının ardınpartiye seçim yoluyla gectiği hinin çok partili demokratik rejim Demirel, zaman zaman konuşDemirel, gece Anadolu Kulübü, la diyaloğu aynı ölçüde başarılı gö tek cümleden oluşan potada dan, dün sabaha karşı eski başbaÜlkenin durumunun iyi olmadıbir başka tarih yok 1950'den açısından özel bir anlamı olduğuma metninin dışına çıkarak geçmiDedeman, Best Otel ve Bulvar Pakanlardan Pkrre Mauroy Sosyalist bu yana. Yani, bir parti iktıdarda, di rünmüyor. nu vurgulayan Demirel, delegele ğını 22 ana başlık altında sıralayan eriyor: şin anımsatılmasından rahatsız las'ta 2.500 partiliye iftar yemeği Aynı araştırma "sağda ANAP'ın Parti'nin yeni lideri oldu. Mauroy^ ğeri muhatefette seçime gıdıiiyor... re, "Deferli dava ve mücadele Demirel, konuşmasının ikinci bo"Çare, gerçek demokrasi!" verdi. Demirel, sırasıyla buralara nın rakibi Laorent Fabius'u az Seçimde iktidar ve muhalefet par oturduğunu" ortaya koyuyor. "Sauğrayarak partililere "Afiyet farkla da olsa yenerek seçilmesi de tileri yer değiştJriyor... Türkiye 40 yıl ğın partisi ANAP", sonucu çıkıyor. olsun" dedi. Rocard'ın lehine bir gelişme.. Pilık demokrasi tarihinde henüz boy ANAP'a alternatif olacak parti ise, bezenmişti. "lşçi, memur, emekÖnceki akşam son kez toplanan erre Mauroy, Sosyalist Parti'nin lesine mutlu ve demokrasi gelene bulgulara göre SHR Alternatif SHP yi de ihmal etmedi. Şeref locasınşulan tek konuydu. Adana, Samolmakla birlikte, SHP'nin iktidara (Baftamft 1. Sayfada) Genel İdare Kurulu'nda son anda "halkçı" muhtevasının korunmağini yerieştirici bir olay yaşamadı. da AP'liler, BTP'lüer, DYP'lUer, li, dul, yetimin, işsizin, aşsızın, evsun, Maraş, Eskişehir, Diyarbakır, sizin çaresi; yokluktan, yolsuzluktüzükte yapılan değişiklik parti sı ve güçlendirilmesi gerektiğini saİktidar bir kez seçimle biıiikte deği geldikten sonra "nasıl bir felsefe An... Hacı Ali ve Şevket Demirel karSakarya, Çankırı, Adıyaman, Er"Sonu başmdan belirli" sözleiçinde tepkilere yol açtı. Kongrede vunurken, Fabius'un Amerikan şebttee, Türkiye'de belki çok şey de den yola çıkarak ülkeyi yöneteceği" deşler, ANAP Genel Başkan Yar tan kurtuluşun çaresi"ne adres zi^can, Elazığ, Zonguldak, Manigençler ve kadınlara göre "belirsiz" riyle tanımlanan DYP ikinci bü sa, Denizli ve Bursa il başkanlan dımcısı tlker Tuncay, SHP'den Ali olarak DYP gösteriliyordu. Kemal çarşaf listenin kaldırılarak tek bir Demokrat Partisi'ne benzeyen ğişecek... kalıyor. SHP'nın kendi kımliğini bul yük kongresinin en anlamlı yönü Demirel'le birlikte listeyi oluştura Dinçer, Fikret Ünlü, Ayhan Fırat, Satır, Necmettin Erbakan, Aykut listenin çıkması, yönetime aday "modem" bir parti modelini saDYP'liler 14 Mayıs'ı "kendi Edibali, Ali Coşkun gibi ünlülerin ması, bundan öte üstleneceğı kim kuşkusuz DP'nin 14 Mayıs 195O"de caklar. Listenin, "Demirel'in olanların isterlerse kendi araların vunduğu ifade edüiyor. Sonuçta zaferieri" olarak anımsıyor ve tek Seyfı Oktay, Mustafa Sarıgül; RP liği halka çok iyi anlatması ge iktidara gelişinin 38. yılında top kafasında" bulunduğu, ancak gö eski Genel Başkanı Ahmet Tekdal telgraf göndererek kutladıkları da başka bir liste çıkarabilecekle Mauroy'nın parti hakkındaki tezyanlı değerlendiriyor. Hatta, biraz kongreye Genel Başkan Demirel lanmasıydı. Diğer bir anlamı ise rekiyor. ri yönündeki tüzük değişikliği lerinin ağır basması, sosyalist yöda hırsla ve yanlışla... Ama, eğer göze çarpan isimlerdi. rüntünün il başkanlanyla kurtanlsaat 11.15'te yanında eşi NazmiSHP'deki bu eksiklik, örneğin Demirel'in deyişiyle "diriliş" kong dığı olayın demokratikleştirildiği "Demirel'in seçim tuzagı" biçimin neticilerin, örgütlerinin kitle temeDYP de oturup sakin sakin 14 Malstanbul delegeleri büyük bir şa ye Demirel'le birlikte geldi. Demi de nitelendirildi. lini güçlendirme kaygısıru beslemeyıs'ı demokrasi tarihi içinde yerine DYP'de görülmüyor. Araştırmaya resiydi. Demirel, "az kınkla ve kulislerde savunulurken, eski Gematayla salona girdiler. ANAP'17 il başkanından oluşturulan leri ile açıklanıyor. Aşın sağın yooturtabiliTse, bundan hem kendıleri, göre, DYP "ANAP'ın hatalanndan kırgınlıkla" sonuçlanacağını um nel Başkan Husamettin Cindo tan gelen "anlı, petekli" çelenk rel gülsuyu, konfeti ve gül yaprakları yağmuru altında 8 dakikada en iyi yarartanan parti". Gelişmesıni duğu kongrede salondakilere "ik ruk'a yapılan sevgi gösterileri geKomite Divan Başkanı, Izmir II lunu tıkamanın ön koşulu olarak hem Türkiye kazançlı çıkabilir. partililerin hışmına uğradı. "Yuh" kürsüye ulaşırken sevgi gösteriletidar ufkunu" gösterdi. Bugünkü de buna borçlu. Başkan^ Sabit Osman Avcı'nın görulen "kitle temeli"ni güçlendir"14MayisRuhuna" kenetlenmiş nel Başkan Demirel'e yapılan gösçekilerek parçalanmak istenen çe ri donıktaydı. Buna karşı ANAR gençlerle ka tablonun iktidan yakınlaştırdığı terilere yetişmek üzereydi... başkanlığında dün genel başkan me çabası Michel Rocard'ın hüküDYP'nin, dünkü kongresi Süleylenk güçlükle salonun dışına kaçılık seçiminden sonra bir araya ge mette merkeze açılma görevini perman Demirel açtsından 1964 AP dınlann nabzınagöre, "kendini en m vurguladı. rıldı. Aydın delegelerinin Mende"Muhteşem Süleyman", "BaşSalona girdiğinde alkış tufaruyla tl başkanlannın mübarek kadir lerek adaylar arasında ön eleme çinleştirecek bir unsur olarak ele Kongresinden bu yana belki de en iyi anlatan, yenilikten yana ve res ve Demirel'in resimlerini salonbakan Demirel", "İhtilalsizTüryaptılar. Daha sonra komite daha alınıyor. Rocard'la Mauroy'un Soskolay kongre. 1964'ten bu yana De karartı" bir parti goruntüsü çiziyor. gecesi teraviden sonra bir araya karşılanan Cindoruk şeref locasında dolaştırmalarının, ilk alkışın dıda daraltılarak aday listesi 40'a in yalis Parti içinde eskiden beri işmirel'in en güçlü olduğu kongre. Ne Açıklık, çok seslilik (katılımcılık) ve gelerek Ankara, lstanbul ve îz da Ihsan Sabri Çağlayangil ile Ge şında çok fazla ilgi çekmediği gö kiye", "Özal istifa" sloganlan : arasında konuşan Demirel'in buyenilikten yanagörüntüsü ANAP mir'in kura dışı bırakılmasıyla 64 nel İdare Kurulu üyesi Orhan Aziz dirildi ve liste Genel Başkan Demi birliği yaptığı biliniyor. özetle, milletvekilleri. ne il başkanlan, ne rüldü. Salonda en ilgi çeken olay güne dek irticalen konuşmalarını Onuk arasında oturarak Demirel'i ın sağdaki yerini güçlendiriyor. il için kura çekerek oluşturduklarel'le yapılan görüşmeden sonra sa Fransa'da MitterrandRocard ikiörgütün diğer üyeleri, ne de eski Atatürk'ün posterinin olmamasıybilenler bu kez kitaba bağlı olarak lisinin kumanda mevkiine sıkıca DYP'nin dünku kongresi "iki n komitenin, geleceğin yönetimi izledi. Cindoruk sorumuz üzerine baha karşı bastırıldı. AP'liler arasında DemireTe kafatudı. Atatürk kongrede, kürsünün konuşmasını yadırgadılar. "hiçbir yere talip olmadığını" beyerleşmesi için son engellerin hatacak herhangi bir kişi ya da grup ruhun" ve bir gerçeğin gökjesi altın ni belirlemesi kongre sabahında DYP kongresinin bugün yapılakenarında küçük bir alçıdan büsziran ayı içinde tam anlamıyla kalyok DYP'de. Genel başkanlık tartış da geçiyor. Ruhlardan ilki "14Mayıs spor salonunun bahcesinde konu lirtirken, "Istediler geldim" demeSıcak başlayan kongre aynı sıcak ikinci bölümünde genel idare tüyle yer aldı. DYP'liler "Atatürk kacağını söylemek kehanet sayılması yok. Bunun ötesinde, parti yö Ruhu", ikincisi de' Adnan Mendecakhkla Genel Başkan Süleyman kurulu ve merkez karar kurulu seniçin yok?" sorumuzu kuçük busmamalı. netim kadrolanna seçilmek ama res'in ruhu"... Gerçek olan ise, SüDemirel'i yeniden genel başkanlıçimleri yapılacak. tü işaret ederek yanıtladılar. leyman Demirel'in takendisi... Sacıyla birbirini ezen, birbirini üzen ğa getirerek birinci gün çalışmalaSalonun dört bir köşesi londa Menderes'in posterinin dogruplardayok. rını tamamladı. Esas yanş bugün îdealtepe'de 80 m2, deniz manzaralı lüks daire. "DYP'nin hangi dertlere çare laştınlması, kongrenin 14 Mayıs taKısaca, Demirel'in "mutlak başlıyor... olacağına" ilişkin bez dövizlerle Tel.: 177 82 31 rihinde yapılması hep "ruh 'İhtilalsiz Türidye...' Fransa'da 'İhtilalsiz Türkiye' ANKARA'dan YALÇIH DOĞAN Sıcak kongre SATILIK hakim" olduğu bir kongrede "heyecan unsuru" da yok. Çok sıradan, rutin bir kongre... Asıl heyecan yaratacak olan ANAP Genel Başkan Yardımcılanndan Güneş TanerMn yaptırttığı bir araştırma özellikle gençler ve kadınlar üzerinde yürütülüyor. İlk bulgulara göre, gençlerin yüzde 58'i hiç gazete okumuyor. Yüzde 75'i hiç kitap okumuyor, ders kitaplan dışında. Ama sorunenflasyon ve yaşam pahalıhğı. Buna benzer genel bulgulann ardından siyasal sonuçlara geçiyor araştırma. "Örgütü en iyi parti DYP", hem kendi içinde, hem de halkla dıyalog kurması açısından. Kendi örgütü ile en iyi diyalog kuran çağımıanın" birergöstergesi... Ama, Türkiye artık "ruh çağırmaktan" giderek uzaklaşıyor. Yapılan tüm kamuoyu yoklamaları bunu her sefer kanıtlıyor. Kbngreler "ruh çağırma" toplantıları, "iman tazeleme" gösterilerinden çok, kendini yenileyen, geleceğe dönük çözümler içeren buluşmalar olsa, bundan hem partiler, hem Türkiye daha kazançlı çıkar. Kazançlı çıkacaklar DYP dahil olmak üzere... ÇAY O C A Ğ I N A G A R S O N ARANIYOR Tel: 512 05 05 YRAM : Bayram günlerinde, bütün Türkiye'rün gazetesi İstanbul Bayraıridır. Nerede olursanız olun, bu güzel tatil günlerini gazetenizle. renklendirebilirsiniz. Türkiye Emlak Bankası (Anadolu Bankası) Sanat Galerisi Ncvin Çokay Atölyesi Karma Resim Sergisi EVET/HAYIR OKTAY AKBAL DERS VERİLİR Boğaziçi'liden lngilizce, Matematik Tel: 159 64 77 Adres: Gazetecıler Cemıyetı CağaloğluIstanbul Tel 513 83 00526 80 46 Teleks 23508 yeU tı Ankara TemsilcUigı: Tei 230 70 64230 79 51 FATMA AKKAYA YILMAZ BATUK KAYSU BtBER ZEHRA COŞKUN LERZAN DÜNDAR ÇAĞLAR NAKİBOGLU SEMA ÖNER IŞILAY PAK MELTEM TOMAY FERHUNDE UĞUR GÜ2İN YAVUZTEKİN 12 Mayıs30 Mayıs Baiyoz Sk Yerrihan 4/2 TünelBeyoğhj İSTANBUL (Baştarafı 2. Sayfada) ler dedikleri, neler söyledikleri koleksiyonlardadır. İsteyen arar, bulur, okur. 27 Mayıs öncesinde sonrasında neler yazmışız, 12 Mart ve 12 Eylül öncesinde sonrasında neleri savunmuşuz, hepsi hepsi ortadadır. Bir Açıklama: "ANAP Darbeden Yana mı?" başlıklı yazımın bazı okurlarca yanlış yorumlandığını üzülerek öğredim. 27 Mayıs 1960 öncesinde DP iktidarının, halkımızı ikiye bölen "Uatan Cephesi" kurduğunu, böyle bir durumun 27 Mayıs eylemınin başlıca nedenleriden birini oluşturduğunu; oysa 12 Eylül öncesindeki günlerde "Vatan Cephesi" ya da "Milliyetçi Cephe" gibi bir durumun söz konusu olmadığını belirtmek istemiştim. Gerçi 197578 arasında AP, MSP ve MHP bir Milleyetçi Cephe Hükümeti kurmuş, Vatan Cephesi'ne benzer bir bölücü eytemi başlatmışlardı. Ama 12 Eylül 1980 öncesindeki son AP azınlık hükümeti bu tür bir cepheleşmenin yanlışlığını anlamış görünüyordu. Bilmem, sayın okurlarıma gereken açıklamayı yapabildim mi?