Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
28 NÎSAN 1986 EKONOMİ CUMHURÎYET/9 TURKIYE'den 15 büyük şirket 37 milyar zarar etti İSTANZarar sampiyonlan (1985. milyonTL) BUL (ANKA)Türkiye'nin 500 büyük şirketi 20.300 25.600 9.500 arasında yer 2.600 6.800 10.600 4.400 alan 15 özel 6.300 7.900 3.400 5.500 63.500 scktör kuru2.700 2.700 52.900 luşunun 1985 1.800 3.900 7.100 yüı zararlan1.700 4.600 3.000 nın 36.8 mil4.100 1.700 1.700 yar lirayı bul800 800 35.300 duğu belir1.000 3.900 800 lcndi. 15 za9.400 500 4.300 rar şampiyo6.400 300 400 nunungeçmiş 6.300 300 400 yülardaki za Mhttt 5.300 100 700 rarlarla bir100 2.000 33.500 likte toplam 269.800 36.800 66.800 zararlan 66.8 milyar liraya ulaşü. 1985 bilançolan yayunlanan büyük kuruluşlar üzerinde yapılan araştırmanın sonuçlanna göre 1985 satışlan 270 milyar liraya yaklaşan 15 özel scktör firması 36.8 milyar lira zarar etti. Zarar şampiyonu 15 şirketten 6'sının Çuknrov* HokUng'e, 3'ünün Koç HokUng'c, 2'sinin ENKA'ya, 2'sinin ISKB'ye, l'inin Tekfen'e, l'inin de Maaittlı E m u d Grubuna ait olduğu görüldü. •a • Lüks tüketim nıalı ithalatı sektörleşiyor Lüks tüketim malı ithalatım libere eden ithalat rejimiyle birlikte geteneksel ticaret alanlanm terkederek "furya" halinde ithalata başlayan firmalar tek tek piyasadan çekilmeye başladı. Ayakta kalabilen fırmalann ise şirketleşerek dağıtım kanallarını geliştirmeye başladıklan dikkati çekiyor. OSMAN ULAGAY EKONOMİ NOTLARI Tank Sesiyle Uyanmanın Bedeli SBS OSMAN ŞENKUL Toplam hacmi 100 milyonlarca doları bulduğu ifade edilen lüks tüketim malı ithalatı sektör haline geliyor. Yeni ithalat rejimiyle birlikte, "furya" halinde oyuncak, kırtasiye, mutfak eşyalan gibi mallann ithalatına girişen birçok firma eski işlerine dönerken, ayakta kalabilenler şirketleşiyorlar. Türkiye çapında temsücilikler oluşturarak, lüks ithalatın dağıtım kanallarını da hazırlayan bu kuruluşlar, yeni sektörün ilk şirketleri oluyorlar. 1984 yılı başından itibaren büyük gürültuyle başlayan tüketim malları ithalatı, organize olmaya başladı. Ancak, özellikle "lüks ithalat" sayılan oyuncak, kırtasiye, mutfak eşyalan gibi kalemlerde "ithal malları rnagazalan" gibi girişimlerle tü FAO, Avrupa bölge toplantısı oaşlıyor Ekoaomi Scrviai Birleşmiş Milletlcr Gıda vt Tanm örgütü (FAO) 15. Avrupa bölge toplantısı, bugün başlıyor. Sheraton Oteli'nde saat 10.00'da başlayacak topiantmın açıhşı Başbakan Itorgut Özal tarafmdan yapılacak. Tanm Onnan ve Köyişleri Bakaru Hflaaa Dogan ile FAO Genel Müdürü Edoaard Başbakan Ozal TbplanSaonma da açüışta konuşacaklar. 2 mattyoç*c*k. yısa kadar surecek toplantıya, üye ülke bakanlan ile 29 üye ülkeden delegeler ve çok sayıda gözlemci katılacak. FAO*nun iki yılda bir yaptığı bölgesel toplantılardan olan bu toplantıda ele ahnacak önemli konular arasında, su tanmının geliştirilmesi, ürünün korunması, gıda güvenliği ve çevre sağbğına zararlı unsurlann en aza indirümesi bulunuyor. sonra birçoklan işi bırakırken, "büinçli" ithalatçıların şirketleşYusu/Bclay (Anadobı HmUvt): Biz yıtlardtr aşındına taşlar timeye gıttiğine işaret etti. "Örnecareti yapanz. Ancak yeni ithatat rejimi yürüriüğe girdigi zaman oyun biz, once ithalatı aynı catı algin cak ithalatına da başiadtk. iş Onceleri iyiydi, daha sonra satışlar azaktı, tında yapıyorduk, daha sonra eskisi gibi Htzli satümamaya başiadt. Ktsocaa piyasa doydu, kâr marjsyırarak, oyuncakla başladığımız lan çok düştü. Sonunda Itafya'dan yaptığımız oyuncak ithalatım biraktık veyıne eskı işimize döndük. Şu anda elimizde hâlâ bir miktar ithalatı mutfak eşyalanna da yaygınlaştırarak a>n bir şirket ile oyuncak var, ancak mOfterisi yok. sürdürduk" diyen yetkili, bırkaç Btr Perymbepazan sautyi makinelert tOccarv önemli oian dış bağlantılan çok iyi yapmak. Bizim yurt dtştnda temsUcUerimiz var. Hangifirmanın daha ayn fırma kurdumalı nertde vt en ucuza nasıl bulabilecefimâi bUiyoruz. Bu nedenle ğunu, diğerlerinin ise "işi birçoklan gibi bizim nefesimiz tükenmedi. Şimdi ayn bir şirketimiz bıraktıgım" söyledi. oyuncak, mutfak eşyalan ve biraz da kırtasiye ithalatım yürutüyor. Perşembepazan'nda en çok Anadolu'ya mat venyoruz. Bavlanmn ithalatı sonradan bırakmalanmn bir nedenı de, giderek ılk günkii kârlanm bulamamalandır. konuşulan konulardan biri de, yıllarca hırdavat ithalatı yapan İlk baflarda, kimse fıyatlan bilmedığı için, bın liralık malı 10 bin liradan satabı/ıyorlardı. Ama, artık tuketicı de bılıyor işı ve çok pa bir firmanın, ithalat rejiminden hah satandan almıyor. Onlar da eskisi gibi kâr edemedikleri için es sonra başladığı oyuncak ithalaki işlerine döndüler. tım "beceremeyince" başvurduğu yöntem. Perşembepazarlılann admı vermekten kaçındığı firkazandı, artık piyasa aşırı kân keticiye ulaşan ithalatçılar kenma, ilk getirdiği 10 bin adet kaldırmıyor, bu nedenle de ithadi aralannda da ayıklanmaya oyuncak "su gibi gidince" hemen lata yönelen birçok firma bu işi başladılar. Yeni ithalat rejiminin bir 100 bin adetlık sipariş verdi. bıraktı" dediler. "Piyasanın tanıdığı olanaklardan yararlanaAncak, bu kez işler umduğu gidoydugunu" ileri süren bir "Perrak, uzun yıllar yaptığı hırdavatbi gitmedi ve yaklaşık 70 bin şembepazan" hırdavatçısı ise, çılık, sanayi makineleri ticareti oyuncak elinde kaklı. Malını pakendilerinin daha önce kırtasiye gibi işleri bir yana bırakıp, tükeraya çevirmek isteyen "uyanık malzemesi ve oyuncak ithal ettim malları ithalatına başlayan ithalatçı" bu kez de yolunu bultiklerini, ancak daha sonra satış"ticaret erbabfndan, "neîesi du ve ilan verdi: "500 bin liralık lann durgun geçmesinden dolayetenler" bu işi sürdürürken, ilk oyuncak alan toptaneıya bir yı bu işi bıraktıklannı ifade edebaşta gördüğu "tatlı kân" artık renkli televizyon. 750 bin liralık rek, "Biz bu işe başladığımızda bulamayan ve sermayeleri büyüalana bir video, 1 milyon liralık birkaç firma vardı. Ama sonra yen iş hacmine yetmeyenler de alana bir renkli lelevizyon ve bir duyan, oyuncak ve mutfak eşyası eski işlerine donmeye başladılar. video player, 1.5 milyon liralık gibi şeyler ithal etme>e başladı. Lüks tüketim malı ithalatına alana da bir televizyon bir plaArtık bu alanda eskisi gibi iş başlayan birçok firmanın artık yer ve bir de miizik seti bedava yok" dedi. Avgen Anonim eski işlerine döndufünü anlatan veriyornm." Şirketi'nden bir yetkili ise, daha toptancılar, "tlk anda kazanan Ne dedıler ? 1985 genel sanayi ve igyerleri gayımı ANKARA, ( u . ) Türkiye tanm dışı sektörlerin 1985 yılı bilgüerini derlemek üzere DtE tarafuıdan dOzenlenen "1985 gead MMjri ı* ifyetteri sayunı"run birinci aşaması bugün tüm ülke dttzeyinde başlayacak. DlE'den yapılan açıklamaya göre, iki aşamalı olarak planlanan sayınun birinci aşaması 30 Mayıs 1986 tarihinde sona erecek. Genel sanayi ve işyerleri sayımı, tanm dışı sektörlerin coğrafi dağüımına, hukuki dunımlanna, ana faaliyet konusuna, istihdam dunımlanna, cirolanna ilişkin bilgilerin derlenmesi amacını taşıyor. Alan uygulaması bugün başlayacak sayunın birinci aşamasında çalışanlann sayısına bakılmaksızın tanm dışı bütün işyerleri tam sayım yöntemiyle taranacak. Birinci aşama uygulaması il ve ilçe merkezleri ile belediyesi bulunan köyierde, nüfusu 2 binin üzerindeki yerleşim birimlerinde gerçekleştirilecek. İthalat karan önümüzdeki günlerde yayımlanacak Çimentoyu da ithal eder hale düştük ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Çimento ihraç eden Türkiye, artık çimento ithaline başlıyor. Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral'ın önceki gün MESS toplantısında "çimento ithaline yöneldiMerV yolundaki açıklamasına işverenler tepki gösterdiler. TtSK Genel Sekreteri Kubilay Atasayar, "Çimento ithali için tahsis edilen döviz, çimento fabrikası kurulması için sarfedilraelidir" dedi. Atasayar, "sanayi yatınmlarındaki durgunlugun geiecek için büyük tehlike oldugunu" vurguladı. öğrenildiğine göre, çimento ithali ile ilgili karar hazırlandı. Bugünlerde Resmi Gazete'de yayımlanması bekleniyor. Yılbaşmdan bu yana çimento tüketiminin geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 50 oranmda artmasının, yaz mevsiminde çimento sıkıntısı ile karşılaşılacağının işareti olduğu bildiriliyor. Tüketimin artmasına karşılık çimento üretiminin anmadığı, kapasıtenin sınırlı olduğu, bu nedenle çimento ithalinin serbest bırakdacağı yetkililerce kaydedildi. Türkiye genelinde ekonominin durumunun iyi, işletmelerin durumunun kötü olduğunu belirten Atasayar, yeni yatırım hevesinin riskli hale geldiğini belirterek, "Maliyetler çok yuksek, yeni yatınmlar için sermaye yok, kredi pahalı, döviz kuru oynak" dedi. Sosyal barışm varhğının yatırımları teşvik için yeterli olmadığına dikkat çeken TİSK Genel Sekreteri, "Ekonomik istikntr yoksa sosyal barış yeterli degil" biçiminde konuştu. Dovizimizin çimento ithali için kullanılmasını da eleştiren Atasayar, hükümetin yatırımı teşvik edici unsurlan yeniden değerlendirmesi ve özel sektörü yatırıma özendirmesi gerektiğini söyledi. Tüketici bir toplum doğduğunu vurgulayan TİSK Genel Sekreteri "Bu gidişle yakında ihraç edecek malımız kalmayacaktır" dedi. DUNYA'dan IMF: Zengin ülkeler büyüyor, fakirler gerfliyor Ekonomi Servisl Uluslararası Para Fonu IMFnin dün yayunlanan "Dönya Ekonomisine Baluş" adlı raporunda, zengin ulkelerin daha hızlı bir büyUme yolunda olduklanna, fakir ulkeler daha zayıf bir büyürne performansı gösterirken, sosyalist ulkelerin büyümelerinin liderlcrinin umduklan ölçüde olmadığına işaret edildi. AP'nin haberine göre raporda, fakir ulkelerin 1985 yılı ekonomik performanslannın düş kınklığı varattığı kişi başına düşen üretim ve gelirlerin birçok ülkede düştüğü ifade edildi. Raporda, 1985 yüında dünyada orialama büyüme hızuun yüzde 2.9 olarak belirlendiği, sanayileşmiş ulkelerin daha dengeli ve sflrekli bir büyüme dönemine girdikleri ifade edildi. Sahte torik 1750 \un SZ kttoyu geçmeyen orkinos yavrulan, istanbuVdaki bahkçı tezguhlartnda vatandaşlan "torik" olarak satüıyor. Gırgır taktmlan tarafmdan Saros Körfezi'nde avlanan orkinos yavrulannm küçükleri tstanbul'da "sahtepalamut" ve "sahte torik" olarak sattbrken, 56 küoyu geçmkri ise yvrUbpna ihraç ediUyor. Orkinos yavrularmı torik zannederek alanUtr, aldatıhhklannı ancak evlerüte gidince anhyor ve bir gün sonra gelip satıaiarla tarttstyorlar, Bav balıkçüar, torik niyetine satüan orkinos yavnüarmm yenilebümesi için bir gün suda bekktilerek kanının çıkarümaa gerektiğini beUrtiyorlar ve "Kanı çtkanian orkinos yavrulannm püakisi lezzetli olur. Tbrik gibi pişüilen orkinoslann kokusu ağır olur" diyorlar. Fotoğrafta torik niyeti ne satüan orkinos yavruian görülüyor. (Fotoğraf: KADlR CAS) SERMAYE PIYASASEVDAN HAZIRLAYAN YENER KAYA TURKBANK Umum Müdürlük ve İstanbul Merkez Şubesi Santral Telefonları Bugünden itibaren değişmiştir. Borsada değişken fiyatlı ve hareketli bir lıafta yaşandı Bazı hisselerin fîyatlannda değişken grafıkler çizilmesine rağmen geçen haftamn, eski ve durgun haftalara oranla daha bir profesyonelce geçmesi, borsanın canlanması şeklinde yorumlandı. Borsa bahaı yorgunluğunu üzerinden attı. Gerek mal çesitlenmesinde gerekse de muamele hacmindeki azlıktan yakınmalar yavaş yava$ ortadan kalktı. Geçen hafta, artık yeniden binlikbeşbinlik alım ve satım ordinoları verilmesi borsadaki talep elastikiyetinin fazlalaşması şeklinde yorumlanıyor. özellikle birinci pazar hisselerinde fiyat grafiklermin aşağı ve yukan olmak üzere degışiklik arz etmesi ise ya borsada artık profesyonelce oynandığı ya da alımsatım farklılaşmasının dışında fıyatlann belirli noktalarda tutulması için bazı aracı kurumların gayret sarfettiği şeklinde yorumlanıyor. Her iki olasılık da göz önüne alınacak olursa ortaya yine de ortak bir göriış çıkıyor. O da, borsada yavaş yavas profesyonelleşme ve spesiyalist bir uye temsilcisi grubu oluşurken, spesiyalize oldukları hisselerde kendi başlanna tekel kurma egilimi gözleniyor. Öte yandan, son haftalarda fiyatUtn değışkenlik gösteren tüsseler arasında yaplıgımiz bir sondaj araştırmamn, tasarnıfçulan biraz daha aydınlatacağını sandığımızdan elden geldiğince genış tutmaya çalıştık. ARÇELIK: Bir ara piyasadan çekilen bu hisseler sonradan yeniden pazara gırerken tiyaıı da yeniden yükselmeye başladı. Bu hisselerin üzerinde yuzde 25 bedelli, yuzde 25 bedelsız olması nedeniyle bu kâğııtaki istikrann fıyatlara paralel olarak süreceği sanılıyor. ÇELİK HALAT: Kirae. 'piyasanın en sağlam kağıdı hangisidir' diye sorarsanız, sanınm yüzde 90 oranında 'ÇeHk HaJat' yanıtını abrsınız. YaJnız borsa acıldığından bu yana degil eski Vakıfhan'ın dahi favori kağıdı olan bu hisselerdeki fiyat farklılaşmasının uzun zamandan bu yana artıeksı yüzde 5 lirnitlenni aşmaması tasarrufçuların dahi dikkatini çekiyor. ÇLKUROVA ELEKTRİK: Bir aralar piyasamn en spekulatif kâğıtlanndan bin olan Çukurova Elektrik hisselen geçen hafta içinde 5 bin liranm üzerinde fiyat görmesıne rağmen hafta kapanışında 4400 liradan muameleye uğraması, bu kağıdm dikkatle ızlenmesi gereken hisseler içine girmesine yol açtı. DÖKTAŞ: Her ne hal ise Koç Holding grubundan her yıl mutlaka bir veya birkaç hisse tasarrufçuları az da olsa yanıltır. Işte bu yılın yanıltıcı kağıdı Doktaş oldu. Ancak, bu kağıdın tasarrufçuları yalnız bu yıl yanıltmasımn, bunun süreceğıne değgin bir isaret olmadığını da özellikle vurgulamakta yarar var. Nitekim şu sıralarda bu kağıdınfiyatlarınınbelirli bir yerde oturması da bunun kanıııdır,. EGE GÜBRE: Piyasanın lzmır kökenli birkaç kağıdından biri olan Ege Gubre hissderi ancak spesiyalistlerin oynayabileceği bir kâğıt. Borsa acıldığından bu yana fiyat grafiğinin inişii çıkışlı olması da bunun kanıtı. tZOCAM: Koç grubunun yüz akı kâğıtlanndan biri olan bu kâğıttan bir surpnz beldiyorsanız, aleyhinize olmayacağı kesın. Ufak tefek fiyat genlemelen olsa da bu kağıdın birinci pazarın en sağlıkh kâğıtlanndan biri olma niteliğini kaybettirmez. KORDSA: Nasıl ki lzocam, Koç grubunun yuz akı ise, kuşkusuz Kordsa için de Sabancı grubunun borsadaki yuz akı diyebilirız. Temettu kesildikten sonra fiyat açısından bir ara sarsıntı geçiren bu hisselerin şimdilerde kendisini iyice bir toplavıp atak yapması borsacıları hiç de şaşırtmadı. LASSA: Bu kağıdın piyasada bol olması ve çoğunlukla spekulasyona açık olması, Lassa hisselerinin fiyatlarında miş çıkışlara neden oluyor. Ama hafta kaparuşına doğru fiyatlarında ortaya çıkan hareketlenme, kimbilir belki de ABD'ye dışsatım yapması haberinden kaynaklanıyor olabilir. Bu kağıdı iyi izleyin. ÖTOSANTBırincı pazarda nonıinalin altında işlem goreıı birkaç hisseden biri. Ama yine de geçen yaz yaptığı gibi yeniden değerleme fonunun sermayeye katma olayını duşunerek ona göre yatınm karan alınması gereken bir kâğıt. T.DEMtR DOKL M: Birbuçuk yıl oncesine değin fiyatı 700 liraya kadar gerileyen bu hisselerin şimdilerde 2 binlifiyatlarıgörmesine pek saşırmayın. Çunku bu kâğıt ileride borsanın favorilen arasında olabilir. RABAK: Spesiyal kâğıtlardan bın de ışte bu. Geçen yaz 1180 liraya kadar gerileyen, borsa açıldıktan sona 2500 liraya kadar çıkan ve uzennden 400 tira kupon kesildikten sonra da 1830 lira olan bu kâğıt borsanın spekulatif hısselennden biri. Ancak bu ftyaıa alanın kaybeımesi ise uzak bir olasılık. O dönemde Cumhurtyeftn Ankara temsitetei olan Hasan Cemal 13 Eylül 1980 günü İstanbul'a, yazı işlerine bir not geçiyor. Bu notta şunlan yazıyor Hasan Cemal: "lik 48 saetin izienimlerine göre şöyle bir özet yapâabtlir: (1) Ekonomik alanda: DemkBİ hukumatkıin 24 Ocak karariannm öngördüğu modal geçerli kabul edüiyor. Bu temel üzBrinda yeni ekonomik öniemier ahnacak. Bu konuda dun sabah Genelkurmay'da M!M Guvenlik Konseyi Genel Sekreteri Orgenenl Haydar Satok'm başkanhğmda bir toptanti yapıkk... Töplantıda 24 Ocak kararlanna uzu ttibanyia tamani denildi aaker kanadı tarafmdan. Ek ekonc>mlk folentiefa neler c>lacağı sMI kanattan soruktu. Halen bir ekonomik rapor hanrianmakta. Turgutözal yine görev aJacak gibi guzukuyor şimaWk. Safak Paşetnm 24 Ocak modetini benimsediğini kendi ağzmdan duymuştum.. öngörülen sistemkı mantjğmm tutartı ancak yetersiz olduğunu, dddiyeöe uygutanması gerektiğinl vurgulamıştı. Ekonomik model konusunda bk başka gozlem de Evren Psşafnrt konuşmasmdaki, işçi aenoVolan Ite işverenhre ayntan bölüm. Üredm ve dtşsabmın arbnlması için işverene her turtu yardtmı vaatediyor. Boyiece ekonomik modeUn beiirgmteştiği soylenebük. Ekonomik modeUn yanı sıra oluştutvlmak istenen yeni anayasal duzen tumOyte bvbirini tamamlar nitetikte göruluyotr (Hasan Cemal, Tank Sesr/te Uyanmak, ss 3132) 12 Eylül hareketinin üzerinden daha 48 saat geçmeden gazeteci Hasan Cemal'in bu saptamalan yapabilmesi ne kadar çok sey anlatıyor aslında. Belli şartlar olusunca Olkenin yönetimine el koyrrıayı "görev" sayan subaylann 27 Mayts 1960tan 12 Eylül 1980'e kadar geçen yirmi yılda geçirdikJeri evrimi ne kadar güzel göstertyof Hasan Cemal'in bu Hk 12 EyKM iztenimleri. Ben de Hasan Cemal gibi 27 Mayıs günlerini bir lise ögrencisi olarak yasadım. 27 Mayıs sabahında tatttgımtz sevinç, ardından bestenen umutlar, açıtan ufuklar, duyulan heyecantar ve düş kmklıklan, hepsi dün gibi belleğimde. Ama hepsinden önemlisi 27 Mayıs hareketini gerçetdeştiren subaylann bu işin acemisi okJuklannı bile gizlemeyen saflıkJan, yer yer çaresizlikleri, akıl danışacak sivilleri bulup topartama telaşlan... Soyut bir "planlı ekonomi" özlemi dışında ekonomik goruşlerinin pek olmaması. Sonradan "141er" diye anılan 27 Maytsçriar arasında yer alan bir subayın hareketten aylar sonra bir öğrenci topluluğuyla yaptığı sohbet toplantıstnda, "Çocuklar sağa mı gkJeHm, sota mT sorusunu sordugunu çok iyi anımsıyorum. 12 Eylül yönettminin Satok Paşası ise 24 Ocak karartannı benimsediğini daha hareket öncesinde soyteyebilryor, müdahaleden sonra yapılan ilk Işlerden biri bu programın miman sayılan Turgut özal'ı göreve devama çağırmak oluyor. Hasan Cemal, 14 Eylül 1980 tarihli notlannda şunlan yazıyor: "Bugun MGKnln 16 numaralı bHdirisi yayımlandı. Kenan Evrerfin Imzasını taşıyan bildiri şöyle: •MHH Guventik Konseyfnkı karan: Ülkemizin ekonomik durumunu düzenlemek ve daha lyiye göturmek maksadıyia yürurlüğe konan ekonomik programla yapılan anlaşmalann ve protokoUerin uygdanmasına devam edVlecektir? Grev ve tokavttann yasakJandığına dak konsey bHdidsi de bu akşam TV haberterinde okundu..." (Tank Sesiyle Uyanmak, ss. 3536) IMF reçeteteri doğrurtusunda, duşuk ücretle dışa açılma ve dünya ekonomisiyle butunleşme stratejisinin 12 Eylül yönetimince daha birinci günden benimsendiği, Hasan Cemal'in o günterdekl saptamaianndan kolayiıkla anlaşılryor. Alınan kararlar bu yondeki uygulamanın püruzsüz yürümesi için gerekli artyapıyı, hukuki çerçeveyi oluşturmayı amaçlryor. 24 Ocak kararlarınm bazı hedeflerine varacak şekikJe, fazla ödün verttmeden uygulanabilmesini sağlayan temel etken de 12 Eylül yönetiminin bu konudaki karartıltğt oluyor. 12 Eylül rejiminin sağlam desteğinin büyük katksryia 24 Ocak kararlarının sağladtğı "basanlar" çok propaganda konusu yaptkjı. Hâlâ da yapdryor. 1980'den bu yana ısraria uygulanan ekonomi polrtikalan nedeniyle ödenen bedeli ise ana başlıklarla anımsamakta yarar var: • Dünya Bankası'nın deriediği verilere göre 107 borçlu ülkeden 76'sı 197944 döneminde milli gelirini dotar olarak artırmtş. Türkiye'nin milli geliri ise 1979 yılında 7O8 milyar dotarken 1980'den itibaren hızla gerileyerek 1984te 50.1 milyar dolara kadar duşmüş. Nüfusu hızla artan TürkJye'de kişi başına milli gelirin doiar olarak daha da hızlı bir duşuş gosterdiğl ortada. • ögretim üyesi Dr. Süleyman Ozmucur'un yaptığı araştırmaya göre, 1979 yılında % 3 2 3 olan ücret ve maaşlann milli gelirimizdeki payı 1985'te % 195'e kadar gerilemiş, tarım gelirlerinin payı da % 245'ten % 17B'e düşmüş. Buna karşılık kârfaizrantları kapsayan mülkiyet gelirierinin payı % 425'dan % 62.7'ye yükselmiş, gelir dağılımı feci şekilde bozulmuş. • özelUkie özel yatınmiarda büyük bir yavaslama olmuş, aiç»k issizlerin sayısı 1980 yılında 263 binden 1985 yılında 966 bine yükselmiş. • İhracattakİ belirgin artışa karşın Türkiye 1980'den bu yana toplam 2 6 5 milyar dolar dotayında dış ticaret acığı vermiş, d*ş borçlannın toplâmı 1980 yılmda 12.7 milyar dolardan 19651e 25 milyar dolara yükselmiş. • Bankeriik ve hayali ihracat skandallan yasanmış. Bu bedelin ödenmesi kaçınılmaz mıydı? Kimin yüzünden ödedik? ödemeye devam etmek zorunda mıyız? Tank sesiyle uyanmasaydık bu bedeli ödemeyecek miydik? Zor ama yanıtlanması gerekli sorular... DÜZELTME Cuma günü yayımlanan parasal göstergeler tablosunda asağıdaki satırlar yaniış çtkmıstır. Düzeltir, özür dileriz. II 2.8 51140 40 (I5hat) SBIİKII, SER6İ, KONFEfUUIS "EKONOMtK tLAÇ KULLAMMI" Semineri, yann Saghk ve Sosyal Yudım Bakanlıgı Eğitirn Merkezi'nde yapılacak. Bakanlıgın llaç ve Eczaolık Genel Mudurluğü tarafmdan düzenlenen seminer, merkezin luna Cad. No: 41 Sıhhiye / Ankara adresinde saat 9.45'te başlayacak. İŞ VE SANAT MAKİNELEKİFUARI30 nisan çarşamba gttnü saat 11.00'de İTÜ Ayazagm Kampusu'nda açüacak. Fuar, 4 mayısa dek açık kalacak. AGROt6 I. Uluslararası Tanm Teknolojisi Fuan 30 nisan çar>amba günü saat 11.00'de Dolmabahçe Interhol Fuar Merkezi'nde açüacak. 4 mayısa dek açık kalacak fuarda yeni tanm makineleri tanıtılacak. PETROKİMYA Sanayiinin Bugünü ve Geleceği konulu seminer, 12 mayıs tarihlerinde TSE'nin Ankara'daki toplantı salonunda yapılacak. Petkim ve İAV tarafmdan düzenlenen seminerin açif konusmasını Devlet Bakanı Vehbi Dinçerler yapacak. KONFEKStYON Makineleri ve Aksesuarl&n Fuan bugün saat 11.00'de TÜYAP Ticaret Merkea'nde açüacak. 5 gün surecek fuar, her gün 1120 saatleri arasında ziyaret edUebüecek. 51203 00 (Santral 4 hat) Saygı ile Tiirk TicaretBankası Duyurulur. Genel Muhasebe DB40 Endeksinde harekeüenme Şubat ayı sonundan bu yana toplam sekiz haftadır sürekli alçalma gösteren DB40 Hisse Senedi Fiyat Endeksi ilk kez geçen hafta kapanışında yukselme oldu. Bir önceki haftayı 3.4 puanhk gerilemeyle 179.60'ta kapatan DB40 Endeksi geçen hafta içinde endekse dahil şirketlerin hisselerindeki genel yukselme eğiüminden ötürü 2.71 puan alarak 182.31'e yükseldi. Geçen hafta içinde kupon kesilmemesinin de endeksin yükselmesinde 18681 DB40 Hisse Senedi Fiyat Endeksi Hattalık Gelişimi Î82.31 DÖVİZ KURLARI Dovizin Onsi 1 ABD Doları 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hotlanda Florini 1 İsvoç Kronu 1 isvtçre Frangı 100 ttalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Oinan 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali UMtM Efektif Döviz DöviZ Efektif Ahş Ahş Satıs Satış 654.25 667.34 654.25 673.88 477.21 453.35 491.53 486.75 43.14 42.29 42.29 43.56 297.05 302.99 297.05 305.96 14.52 13.79 14.81 14.96 60.37 81.98 80.37 82.78 93.09 94.95 93.09 95.88 269.28 269.55 269.28 271.18 92.34 92.34 94.19 95.11 354.99 362.09 354.99 365.64 43.33 44.20 41.16 44.63 385.19 392.89 365.93 396.75 2278.82 2324.40 2164.88 2347.18 999.37 1019.36 999.37 1029.35 179.27 182.86 170.31 184.65 TURKBANK mm X olumlu rol o>namasına rağmen, esas olarak endeksin yükselmesinde hisselerdeki genel değer artışı etken oldu.