Catalog

29 EKİM 1986 HABERLERİN DEVAMI CUMHURİYET/13 29 Ekim'in Bugünü, Yarını (Baştarafı 1. Sayfada) rin siyaseti bagünden hesap cdüenıeyecek ağırlıklar kazaoabilir. Cumhnriyetiıı 63'uncü yüdönümünde, biliyoruz ki AUtürk'ii yücdten resmi nutııklar söylenecektir; ama O'na layık olmak ve gelecek kusaklanmızın mutluluğunu güvenceye almak için yapılacak ilk iş milli egitim düzenimizdeki ögretim ikiliğiııe son yermektir. SHP'de gündem, kurultay 5 SEÇENEK: 1 Hemen kurultaya gidilsin ve seçimden yenilgiyle çıkan parti yönetimi değişsin. 2 önce il ve ilçe kongreleri yapıbrn. Daha sonra 1987 haziranında olağan kurultay yapılsın. 3 Yasaklı politikacılann yasağı kalkmadan kurultay antidemokratik olur. 1987 kasımı beklensin. 4 MKYK, kurultayı 1 yıl ertelesin ve 1988'de seçimlerden sonra kurultay toplansın. 5 Parti önce tüzük ve program kurultayı yapmalı. ANKARA, (Cumhnriyet Bürosu) SHP'de ara seçimlerde alınan başansız sonuçtan sonra başlayan taröşmalan önleyecek tek umut olarak kurultay kaldı. SHP içinde kurultay ile ilgili olarak 5 ayn göruşün ortaya çıkması üzerine bu konunun çözümu 78 kasım tarihinde il başkanlarının katılacağı küçük kurultaya bırakıldı. SHP'de üst yönetimde başlayan son günlerde artan tartışmalar kurultayın zamanı ve biçiminde düğümlendi MKYK'daki çeşitli gruplar kurultayla ilgili 5 değişik göruş ileri sürüyorlar. SHP MKYK üyesi Ismail Cem'in "olağanüstü kurultay" önerisinin ara seçimlerden sonraki ilk MKYK'ya getirilip reddedilmesi nedeniyle önümüzdeki günlerde bu görüşün yeniden gündeme gelmesi olasılığı çok zayıf görülüyor. MKYK'da önemli sayıda SHP yöneticisi, 130 haziran tarihleri arasında yapılması gereken olağan kurultayın, ertelenmeden bu tarihte yapılmasuıı öneriyor. Olağanüstü kurultayın, eslci delegelerle ve U ve ilçe kongreleri yapılmadan gerçekleşecek olması nedeniyle bu fikre karşı çıkan MKYK üyeleri, sorunun yalnız SHP üst yönetiminden değil, il ve ilçe yönetünlerinden de kaynaklandığını, olağan kurultay için bir an evvel il kongrelerine gidilmesinj, tabandan sağlıklı bir değişmenin sağlarunasını öneriyor] ar. önümüzdeki günlerde olağan kurultay isteminin gündeme gelmesi bekleniyor ve bu istemin gerçekleşmesi olasılığının yüksek olduğu ileri sürülüyor. SHP yönetimine talip olduklan bilinen bazı yasaklı politikacılan destekleyen MKYK üyeleri, olağan kurultayın Partiler Yasası uyannca bir yıl ertelenmesi hakJunın bulunduğunu belirterek, kurultaya yasaklann kalkmasından sonra gidilmesini öneriyorlar. 1987 kasımında kalkacak olan yasaklardan sonra kurultayın yapılmasını isteyen bu görüşteki MKYK üyeleri, yasaklar kalkmadan kurultaya gidilmesinin, kurultayı antidemokratik haJe getireceğini savunuyorlar. tlke olarak bu görüşü benimseyen bazı MKYK üyeleri, yasaklann kalkmasımn beklenmesi halinde kurultayın 1988'in ilk aylanna rastlayacağına işaret ederek, "parti için çok hayati olan genel seçimlere az bir zaman kala kurultay çalışmalan >apılması"nm ve "yenl seçilmiş ve yerine tam oturmamış bir yönetimle" genel seçimlere gidilmesinin sakıncalanna dıkicat çekiyorlar. SHP'de küçük bir grup ise, birliği içinde olmasına karşılık, kurultayın 1988 haziranına erte kurultaym nasıl ve ne zaman yalenmesini, seçimlerde alınan ba pılması konusunda değişik gösarısızlığın SHP yönetiminden rüşlerin ortaya çıkması, çözümü kaynaklanmadığmı ileri sürüyor 78 kasım tarihleri arasmda Anlar. Ancak, bu görüşün gelecek kara'da il başkanlanmn katılıte gündeme getirilse bile, kabul mıyla yapılacak küçük kurultaedilme şansının az olduğu ifade ya bıraktı. ediliyor. Küçük kurultayda ayrıca MKYK'da, aralarında SHP SHP'nin öncelikle bir program Genel Sekreteri Fikri Sağlar'ın ve tüzük kurultayına gitmesinin da bulunduğu bir grup yönetici, kararlaştırılması da bekleniyor. kurultay konusunda partinin bi Ancak küçük kurultayda il başrindl sorunu olmadığım belirte kanlannm, kurultay tarihi konurek, önce parti program ve tüzü sunda tam bir fikir birliği içinde ğünün beürginleşmesini savunu olmadıklan, kurultayın olağayorlar. "En önemli konu, prog nüstü mü, olağan mı yoksa yaramın somutlaştınlıp, ilkelerin saklann bitiminden sonra mı ortaya konmasıdır. Bunun yap toplanması konusunda nasıl bir tnadan toplanacak kurultay ki karar vereceğinin şimdiden kesmi seçerse seçsin işe yaramaz" di tirilmesinin çok güç olduğu gözyen bir grup, kısa sürede bir leniyor. Olağan kurultaya gidilprogram ve tüzük kurultayının mesi halinde, yapılacak il kongtoplanmasını, ondan sonra belir resinde tekrar seçilme şansı bulenecek zamanda kurultay yapıl lunmayan il başkanlanmn olağamasını istiyorlar. nüstü kurultay isteyeceği, yasaklı UMUT KÜÇÜK politikacılara yakın il başkanlaKURULTAY'DA nmn ise "yasaklann kaldınlmaSHP'nin kurultay yapması smdan sonra" kurultaya gidilmeüzerine SHP yönetiminin fikir sini isteyecekleri sanıhyor. Biçimi ve zamanı Küçük Kurultay'da saptanacak DSP, Silifke'yi değerlendirdi: SHP^yenilgi nedenlerini kendi dışında anyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) DSP, Silifke seçim sonuçlanna ilişkin "SHP'nin nğradığı seçim yenilgileriyle, sosyal demokrasinin çeyrek yüzyılük kaleleri, teker teker sağın eline geçiyor" değerlendirmesini yaptı. DSP MKYK'nin konuyla ilgili açıklamasmda, "SHP'nin Ardeşen ve Silifke seçim yenilgilerinde, hiçbir bölünme ve parçalaoma öznrii bulunmadığı" da vurgulandı. DSP MKYK tarafından dün yapılan açıklamada, iflah olmaz hizipçilere kapısım açık tutan, tutarsız ve bütünlükten yoksun bir partinin şahsında sosyal demokrasinin üst üste darbe yediği görüşü savunularak, Silifke seçim sonuçlarma ilişkin şu değerlendirmelere yer verildi: "Birkaç hafta önce Ardeseode, bu hafta SUifkede SHP'nin ugradığı seçim yenilgileriyle, sosyal demokrasimizin çeyrek yüzyıllık siyasal kaleleri, teker teker sağın eline geçmektedir. Ara seçim yenilgisi, aynca bo yenilgiler, parti içindeki hiziplerin, hizmet yanşı ölçülerini çok aşıp partiyi zaafa oğratma noktasına varan yıkıcı mücadelesinin, bu kavgalar dısında kalan sosyal demokrat yurttaşlarda yarattığı güven bunalınunın sonucudur. SHP'nin bu seçim yenügüerinde ardına sığınabileceği hiçbir 'bölünme1 ve 'parçalanma' özürü yoktur ve olamaz. 1984 yılında yapılan yerel seçimlere sol etikeüi iki parti katılnuş olmasına karstn, Ardeşen ve Silifke Belediye Başkanlığı'nı bu partilerden biri kazanabilmiştir. 28 Eylül ara seçimlerindeki yenilgisini DSP'ye, Ardeşen'dekini partizanca uygulamalara, Silifke'deki yenilgisini DYP'ye yükleyen SHP, bu tavn ile bünyesel sıİuntılannı kamuoyundan gizleme ve tüm yenilgilerine kendi dışında nedenler arama çabası içine girmiş olmaktadır. Yasalar, arada yapılan belediye ara seçimlerine siyasal partilerin katılabilmesini ilk büyük kongresinin yapılmış olması koşnluna bağladığı için, ilk büyük kongresini benüz yapmamış olan DSP, bu seçimlere katılamamaktadır. Yakında baslayıp her kademede sürdürülerek büyük kongre aşamasında sonuçlandınlacak olan kongre çalışmalanmız bitirildikten sonra, partimiz, baska akımlara kapLsını kapalı tutan, iç bütüniüğe sahip, her yönüyie güvenilir gerçek sosyal demokrat parti kimliğiyle Türk seçmeni önünde sınava çıkacakür. tşte o zaman, inançlı sosyal demokratlann DSP çatısı alünda biraraya gelmesiyle, şimdilerde yitirilen siyasal kaleler bir bir geri alınacaktır." • CUMHURİYET (Baştarafı 1. Sayfada) letin sosyal ve ekonomik geüşmestaden, cografl konumundan, insanlann, örf ve âdetkrinden, psikolojisinden ve çeşitli egilimlerinden etkilenebilmektedir. Daha geniş bir ifadeyle, siyasal sistemfer ve özeiiikle demokrasi bir milletten diğer millete geçerken her yanryia aynı kalmamaktadır. tste bu yüzdendir ki demokrasi bizde de toplamumuzun gerçekieriaden elbette etkilenmiştir. Bazı sosyal bilimciler tarafından sayunulan 'Yaşayan varlıklar gibi siyasal ve sosyal sistemlerde geçtikleri çevreye uyariar ve çevrelerinin icaplanna ve ihtiyaçlanna göre şekil alırlar' görüşüne hak vermemek mümkün mü?" Türkiye'nin çözüm bekleyen sorunJarımn, asla yılgınhğa ve karamsarlığa yol açtnamasını, sorunlara yüksek bir moraJ ve iyünserlikle yaklaşılmasını isteyen Evren, şöyle devam etti: "Gerçek odur ki, demokratik .astemin milletlerin hayatına iusa zamanda istenildiği şekilde yerieşmesi maatesef mümkün olmuyor. Konuya bu açıdan yaklaşddığında bizün de zaman zaman çalkantılı döoemler geçirmetnizi tabii karşılamak gerekir. Demokratik sistem Batı ülkelerinde belli bir diızeye ulaşmış ve asgari mttşterekler belirienmiştir. Demokrasiyi geliştirme cabası »eren ülkemizde de, bu asgari möştereiderin altına diişmemek temel hedefimiz olmalıdır". Hedef Baü Türkİş'te eylem hazırlığı Türklş Başkanlar Kurulu işçi hak ve özgürlüklerini yeniden elde edinceye kadar eylemlerine devam edeceğini açıkladı ve eylem komitesini toplantıya çağırdı. ANKARA, (Cmnknriyet Bürosn) Türklş Başkanlar Kurulu, işçi hak ve özgürlüklerini yeniden elde edinceye kadar eylemlerine devam edeceğini açıkladı ve Eylem Komitesi'ni toplantıya cağırdı. Türklş Başkanlar Kurulu'nun iki gün süren topiantısı sonunda yapılan açıklamada, 1987 yılımn işçi hak ve özgüriüklerinin yeniden elde edileceği bir yıl olacağı bildirilerek, eylem boyutlannın daha genişletilmesi amacıyla tüm olanakJann seferber edileceği beUrtildi. Başkanlar Kurulu'nun bildirisinde, toplanüda 28 Eylül ara se çim sonuçlannm ve daha önceden Türklş'in yapmak istediği mitinglerin de değerlendirildiği kaydedilerek şu görüşlere yer verildi: w Samsun, Manisa ve Zonguldak'ta düzenJediğimiz bastn topGüvenlik Bakanı'mn degiştirilmesaoin iktidar partisinin fc sorunlanndan mı, yoksa Türklş ile bir diyalog arayışımn sonucu mu oldugunu (esp/t için geüşmeierin beklenmesini, ancak mucadeleye ara verilmemesini kararlaştırmıştır. Daha önceki Başkanlar Kmnlo toplantılannda alınan kararlar geregi Türklş tarafından bühntllannın kamUOyUDun OİUStakümete diyalog cagnsının söz rulmasında biiyük etken olduğu konusn olamayacagını bir kez beiirienerek, eylem programının daha vurgulayan Başkanlar Kunılumuz, 1987 yılının işçi hak ve aralıksu devamı için Merkez Eyözgüriüklerinin yeniden elde edilem Tertip Komitesi'nin toplanlecek yıl olacağım, bunun için üya çagnlması uygun görülmüştüm imkânlann seferber edilecetiir. Türklş üe hükümet arasınğini, eylem boyutlannın genisiedaki gerilimin gidereU büyük botilecegini de kamuoyuna doyuryutlara ulaşma istidadı gösterdifi mayı görev saymaktadır." bir sırada, küçük çapta da olsa hükiimette defişiklik yapılmasıTürklş Başkanlar Kurulu'nun nı da degerlendiren Başkanlar yaklaşık 3 saat süren toplantısıKurnlnmuz, Çalışma ve Sosyal na, sosyal demokrat sendika yöneticilerinden Derilş Genel Başkanı Yener Kaya, BASS Genel Başkanı Servet Kayaoglu, HarbIş Genel Başkanı İbrahim Özdavranmış olan" ve kendipartifBaştarafı ]. Sayfada) gun eUştirmelerine, aralarında sinden bir milletvekilinin doku türk katıldılar. Toplantıya önceher gün parti içine dönük tartış nulmazlığmın kaldınlması ayian ki gün genel kurulunu tamamlamalara girmelerine karşıytm" di dığı zaman "buna çekimser ka yan Petrolls Genel Başkanı Cevyerek, önceki gün partinin labilen mUletvekillerine" bile, didet Selvi katılmadı. MKYK üyeleriyle Meclis grubu siplin kuralı uygulamaktan yana Başkanlar Kurulu'ndan erken üyeleri arasmda doğabilecek görünmüyor. Sırf Meclis grubu aynlan Türk Harblş Sendikası 'inuhtemel bir kapışmayı" önle nu parti genel merkezine yakın Genel Sekreteri Mustafa Alplaştırmak amacıyla. dttadar, Türklş'te bu yönetimdi SHP Cenei Başkanı herkesin "Sert fırçalaria " parti içi tar le hiçbir yere gidilemeyeceğini ve günlerdir ve hatta haftalardır tışmalan sona erdirmek ne ölçü bu yönetimin bir dönem daha beklediği "ilk eyiemini" gerçek de mümkün olabitir? Olamaz. görevde kalmasınm olası olduğuleştirmiş oldu... Ardmdan önü Ancak, geçici bir süre olabilir. nu söyledi. Alpdündar, "Ancak artık işçi sınıfı da bilinçlenmekmüzdeki günlerde "yine parti içi Bu nedenle "temel çözümlere ne dönük tartışmalan istemedi yönelmek" gerektiği ortada. Tam tedir. Bunlar bir dönem daha yönetimde kaluiar, ama ondan ğini" belli edercesine, "Önümüz bu noktada gözler Deniz Baysonra bııraya hiç uğra>amazlar" de bütçe var, bütçeden başka bir kal'a çevriliyor. önümüzdeki şey düşünmeyelim" dedi. SHP günlerde Deniz Baykal'ın "seçim dedi. Genel Başkanı 'nın söz/erini tüm sonuçtan, partinin yapısı, parti Başkanlar Kurulu toplantısıüyeler sessizce dinledi, kimseden içi sorunlara dönük gözlemleri, nın bitmesinden sonra Belediyeçıt çıkmadu Inönü'nün sözlerini parti programı ve tüzüğü ile bun Iş Genel Başkanı Mustafa Palaparti yöneticileri "Bundan son lara ilişkin çözüm önerilerini" nın da toplantı salonunu terk ra sertlikse sertlik, kararsa içeren açıklamalarda bulunması ederken, sinirli hareketlerle birkarar" biçiminde anlayarak bekleniyor. Bu açıklamalarından likte el kol hareketlerinde bulun"Genel Başkan bundan böyle so sonra da "Erdal Inönü'nün deduğu gözlendi. Pala'nın "Esas runlann üzerine gidecek ve gere ğerlendirmesini almak üzere" vatan haini onlarthr" biçimindeğini yapacak" biçimde algıladı kendisiyle gö'rüşmesi bekleniyor. ki sözleriyle kimleri kastettiği anlar. Önceki gunku MKYK toplan laşılamadı. Nitekim, bu sözier üzerine se tısından sonra şimdi herkes 89 DGB tLEORTAK çimlerden sonra ilk kez "parti dı kasım günleri topianacak küçük TOPLANTI fi bir konu" ele almdı ve Türki kurultaya dönük hesaplar içinde. Türklş Federal Alman Sendiye'nin "dtf borçlan" üzerine ha İnönü her ne kadar "Parti orzırlanan bir çalışma tartışmaya ganlan arasmda tartışma iste kalar Birliği (DGB) üe ortak çamiyorum"demiş de olsa, küçük lışma topiantısı yapacak. 3031 açıldı. Bununla birlikte, parti içi so kurultayda parti üyelerinin, yö ekim tarihleri arasında lzmir'de yapılacak olan toplantımn açış run elbette sona ermedi. Ermesi neticilerinin, milletvekillerinin de çok güç görünüyor. Önceki karşılıklı tartışmaya girebiiecek konuşmasını Türklş Genel Başkanı Şevket Yılmaz yapacak. gün MKYK toplantısında herkes leri şimdiden biliniyor. "dış borçlan" tartışırken, yine herkes "parti içinde ne olacak?" sorusunu aklından hiç çıkarmadı. (Baştarafı 1. Sayfada) rin yeri, partilerdir. Siyaseti Bunun temel nedenleri var. En ye niteledi. ANAP'ta yapmak istiyorlarsa, başta gelen neden, parti yönetiCindoruk, Antalya'da bir mubuyursunlar ANAP'a girsinier, mi ile partinin Meclis grubu ara halefet partisine saldında buluama Türkiye Cumhuriyeti smda "ciddi görüş aynakları" nulduğunu ve yasalann çiğnen ANAP değüdir." bulunuyor. örneğin, anayasamn diğini, milletvekillermin coplanCindoruk, DYP'in uzlaşmageçici dördüncü maddesinde di dığmı belirterek, Türkiye'nin bir dan yana oldugunu tekrarlayale gelen siyasal yasaklann kaldı kez daha dünya önünde küçük rak, Antalya'daki olayı bir terrılması için "bazı milletvekiUeri düşürüldüğünü söyledi. tip olarak niteledi ve "Sayın Denazlamyor." Siyasal yasaklan DYP'nin Antalya'da yasaklara mird'e ve DYP'ye girişümiş, tertıpkı Başbakan Turgut özal gi aykırı hiçbir gjrişimi olmadığım tiplenmiş bu çirkin olay geçmişbi, hpkı ANAP gibi "bazt SHPTi ve Süleyman Demirel'in de te beraber oMuğumuz bütnn milletvekiUeri de kaldvrmak iste Cumhuriyet Meydanı'nda koANAP'lılan da yaralamıştır. miyor." Siyasal yasaklann kaidı nuşma arzusunda olmadığım anOnlann yerinin arük o siyasi banlmasına karşı çıkıyor bazı SHP latan Cindoruk, güzergâhında taklık deği), DYP otduğn bir kez milletvekiUeri. yürüyen konvoya saldınldığmı daha ortaya çıkmıştır" şeklinde Bu nedenle de "Genel Başkan öne sürdü. konuştu. İnönü imzaladığı halde, siyasal Cindoruk, Antalya Valisinin Cindoruk, basın toplantısımn yasaklann kaldınlması için par idarenin valisi değil, "iktidann sonunda, yanında bulunan Antilerince haztrianan önergeye im uşağı", emniyet müdüriinün de, talya'da coplanan milletvekilleza atmak istemeyen" yirmiye ya "Özal'm uşağı" oldugunu ifade rinden Abdürrezzak Ceylan'm kın SHP milletvekili bulunuyor. ederek şöyle konuştu: bacağını sıyırarak, cop izlerini Bundan şu çıkıyor SHP gru"O emniyet müdürü ve valigöstermesini istedi. Ceylan panbunda öyle milletvekiUeri var ki, nin oraya tayin ediliş sebepleri tolonunu dizlerine kadar sıyınnhiç umulmayan bir anda pekâlâ özeldir. DYP, kaymakamlıktan ca bacağında cop izleri olduğu "ANAP'la işbirUğine gidebilir avukatlığa. avukatlıktan da vagörüldü. ler."ANAP'ın istediği doğrultu liliğe tayin sebeplerini açıklayaCindoruk, bunun üzerine vada "Bir gece ansızın böyiesme bir caktır. Bu vaiinin sicilini milleli ve emniyet müdürünü suçlayaişbirliğini gerçekleştirebilirler." tin önüne getireceğiz. Sicili borak şöyle konuştu: tşte, bu duygu ve düşünce zuk kaymakamlan, sicili bozuk SHP'nin Genel Merkezi'nde çok avukatian vali tayin edenler, bu" O çirkin vali ve çirkin emniyaygm. Böylesine bir güvensizlik nun siyasi sorumluluğunu da yet müdürü bunun hesabını veMeclis grubu ile SHP Genel uzeıierine alacaklardır. Hayati recektir. O emniyet müdürü deMerkezi'ni (ya da MKYK üye/e hadise çücarmakla geçen emniyet miş ki, 'Genel başkanınızı Antalrini) her an ve çok ciddi bir bi miidürleri, demokratik düzen ya'da konuşturmayacağım*. En çimde karşı karşıya getirebilir. içinde ne emniyet miidürlüğu yakısa zamanda Antalya'da konuşacağım. Sıkıyorsa konuşturmaErdal İnönü ise, doğal olarak pabileceklerdir, ne de Türk emsın, erkekse sözünde dursun. böyle bir gerginlikten yana değil. niyeti içinde yer alacaklardır. Eğer namuslu bir adamsa, havAncak, grubun "ftre vermesi Bunlar sadece bugün yaptıklansiyetli şerefli bir adamsa, gideceolasılığı da" her zaman geçerli nın değil, geçmişte mesleklerini ğim, kendisini anayasadan daha görünüyor. Bunu önlemek ama kirleten hadiselerin de hesabını yüksek gören bu emniyet müdücıyla "parti kuraüanna aykırı vereceklerdir. Bu cesit idarecile En büyük (Baştarafı 1. Sayfada) Hıpodrom'daki geçit töreni bugün saat 14.00'te Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in şeref tribünündeki yerini almasmdan ve Istiklal Marşı'nın çalınmasından sonra başlayacak. Askeri birlikler, okullar, izci taburlan, muharip gaziler, mehter takımı ve Türk paraşütçülerinin geçişi sırasında, Hava Kuvvetleri'ne bağlı uçaklar da alçaktan uçuş yaparak törene katılacaklar. KONSERLER Cumhuriyet'in 63. yıldönümü dolayısıyla, dün öğleden sonra Kara, Hava, Deniz Kuvvetleri ile Jandarma Genel Komutanlığı bando ve tören bölükleri, TBMM önü, Genelkurmay Kavşağı, Ismet Inönü Bulvan, Devlet Malzeme Ofisi, Güven Park, Ziya Gökalp Bulvan, Maltepe Camii, Ulus, Opera Meydam, Zafer Aıutı, Hürriyet Meydanı, İnönü Meydam güzergâhlannda gösteri yürüyüşleri yaptılar. Bugün gece fener alaylan düzenlenecek ve havai fişek göste rileri yapılacak. Ankara'da bugün 16.3017.30 arasmda Mehteran Bölüğu, Seymenler, Kara Kuvvetleri Komutanlığı Bandosu, Kurtuluş, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Bandosu, TBMM Bahçesi, Hava Kuvvetleri Komutanlığı Bandosu, Abdi Ipekçi, Jandarma Genel Komutanlığı Bandosu, Ulus Alanı, Polis Bandosu, Gölbaşı Meydanı, Muhafız Alayı Bandosu, Botanik Bahçesi, Belediye Kent Orkestrası da Gençlik Parkı'nda konser verecekler. Bu arada, Mehteran Bölüğü Çankaya Caddesi'nde gösteri yapacak. tSTANBUL'DA KUTLAMALAR öte yandan Istanbul'da cumhuriyetin 63. yılı nedeniyle dün saat 13.00'te Taksim Cumhuriyet Anıü'na çelenk konuldu ve Istiklal Marşı eşliğinde göndere bayrak çekildi. Törene katılan Istanbul Valisi Nevzat Ayaz, amt özel defterini imzaladı. Taksim'deki törene Vali Ayaz'ın yanı sıra, 1. Ordu Komutanı Orgeneral Recep Ergun, İstanbul Anakent Belediye Başkanı Bedrettin Dalan ve öteki mülki ve askeri erkân katıldı. İSRAİL'DE DE KUTLANIYOR Türkiye Cumhuriyeti'nin 63. kuruluş yıldönümü nedeniyle Israil'in çeşitli kentlerinde de kutIamalar yapılacağı bildirildi. Türklsrail Dostluk Grubu tarafından düzenlenecek törenlerin ilki bugün Hayfa kenti yakınlarmdaki Atatürk Ormanı'nda yapılacak. Cumhuriyet Bayramı nedeniyle aynca Telaviv yakınlannda Batyam ve Holom kentlerinde de törenler düzenlendi. Israil'in Ankara Maslahatgüza7 n Yehuda Millo, törenlere Türkiye'den de bir heyetin katılmasırun iyi olacağım düşündüklerini, ancak alınan bazı kararlar üzerine bu gezinin gerçekleştirilemediğini anlattı. ANKARA'dan YALÇIM DOĞAH BURASIMÜSTEMLEKE DEĞİL DemireU Isparta ve OçeUrinde yapüğı konuşnuüarda, "Hak maktan korkmaym, yümaytn. Hem korkacak nevarki, müstemleke arazisi değu burası. BUs&kifi obnaktan çtkanp vatandaş yapmak istiyoruz" dedi. DemirePin 'zorba'ya tepkisi: Zırva (Baştarafı 1. Sayfada) kaana atfedecekstn, ba ohnaz" dedi. Süleyman Demirel, dün Isparta'nın Uluborlu, Senirkent, Yassıören, Büyükabaca, Yalvaç ve Eğridir ilçe ve kasabalannı gezdi. Türkiye'nin demokratik cumhuriyet olması üzerinde duran Demirel, vatandaşlardan kendilerine sahip çıkmalannı isteyerek, "Biz, memleketi iyileşürmeye talibiz" diye konuştu. Süleyman Demirel, dün sabah ilçe gezilerine başlamadan önce geceyi geçirdiği kardeşi Şevket Demirel'in evinde bir basın topiantısı düzenledi. Demirel, basın toplantısmda ANAP Genel Başkan Yardımcısı Şükrii Yüriir'ün Antalya olayları nedeniyle kendisine "zorba" demesi ile ilgili bir sonıyu yanıtlarken, şöyle konuştu: "Birisi bana 'zorba' demiş, tezyiftir, iftiradır, boşbogazlık >*apmıştır. Tezyif ise, müzeyifin kadri ile mütenasiptir, önemsemem, üzerinde durmuyorum, bu zırvadır. Hem halkı dayaktan geçireceksin, hem de zorbalıgı kendine değil başkasına atfedeceksin, bu olmaz. Vatandaş burada gayet şuursuzca toplanımstır. Zaten coplamanın şuunı yoklu." Süleyman Demirel, ulusun Cumhuriyet Bayramı'nı da kutladığı basın toplantısında, son günlerde kullanmaya başladığı " demokratik cumhuriyet" deyimi üzerinde de durdu. Demirel, "Biz sadece cumhuriyet demekle yetinmiyor, demokratik cumhuriyet yonımunu getiriyoruz. Türkiye bunalımdan çıkmahdır. Demokratik cumhuriyet olmalıdır. Bunu yapamadığı takdirde Tiirkiye'in başı ağrımaktan kurtulamaz" diye konuştu. Türkiye'nin 25 yıl içinde demokratik cumhuriyet olmayı başaramadığını, bunun mutlaka başanlması gerektiğini belirterek, farklı düşüncelerin ülkenin kalkınması için kaynak oluşturacağım ve ülke idaresini zenginleştireceğini kaydetti. Demirel sözlerini şöyle sürdürdü: "tnsan Haklan Evrensel Beyannamesi'ndeki haklann hepsinin ülkemizde olmasını istiyoruz. Türk >«tandaşlan haklanm kullanabilmeli, bunalımlar kendi bünyesi içerisinde çözülmelidir. Siyasi isükrar dediğimiz budur. Temel haklan koruyorum diye aşırı tedirginlik gösterip temel haklann özünü tabrip etmek cumhuriyeti, demokratik cumhuriyet olmaktan çıkanr. Temel haklan kullamyorum diye özünü tahribe kalkraak da bonalım sebebidir. Temel haklan koruyanlar da, kuHananlar da milletçe kabul edilmiş ölçülere ahşmalıdııiar. İterek kakarak, temel haklan korumak olmaz. Bu bindiği dalı kesmek olur." Temel haklann kullanılmasından korkuya düşülmemesi gerektiğini beürten, böyle bir durumda bu haklann zedeleneceğini kaydeden Demirel, meydanların bir çeşit okul oldugunu bildirdi ve "Kişi gelir. düşüncesini söyler. Çoğunluk dinler, hür ve serbestçe doğru karar verir" dedi. Demirel, "Meydanları kapattığınız zaman demokratik cumhuriyete zarar verirsiniz. Konınacak olan meydan değil, demokratik cumhuriyettir. Cumhuriyet Meydanı"nı konımakla cumhuriyeti konımayı kimse kanştırmasın" diye konuştu. Demirel, "Demokratik cumhuriyeti daha önce sol savunuyordu, şimdi siz savunuyorsunuz, nedeni nedir?" biçimindeki bir soruyu yanıtlarken, demokratik cumhuriyet ilkesıni politikaya girdiğinden bu yana savunduğunu öne sürerek, şunları söyledi: "Çizgimde değişme yok. Bunca yıl içinde gelişmesi gereken gelismiş fikiıier olabilir. Karşılaştığımız olaylardan ders almış olabUiriz". Demirel, daha sonra şöyle dedi: "Türkiye'de anayasa demokratik cumhuriyet için elverişli değil. Bunalunlan çözme mekanizması bu anayasa içinde yok. Seçimin yenilenmesini kolaylaştırnuyor. Bir iktidar 400 milletvekiline sahip olursa, ara seçimde de yüzde 32 oy almıssa bir şeyler var demektir. Türkiye Cumhuriyeti'ni işler hale getirecek mekanizmalar bu anayasa içinde yoktur. Türkiye'de meclisleri 5 sene götürmek güçtür. Hiçbir Meclis seçimlere gitme karannı kolay alamaz. 1980'de seçim yapabilseydik Türkiye belki bunalıma girmezdi. Belli sebeplerden dolayı bu karar alınamadı. Türkiye'de bunalımlara suçlu aramak yerine bunatımlan aşacak çareler bulmak zorunludur. Zaten siyasette suçlu kabul etmiyorum. Evvda söyletip sonra suçlu sayarsanız bu tuzak olur. Halka gitmekten korkmamak lazım. KonuşmaJardanrahatsızolmamak lazım. Konuşmayıp dert çekeceğinize konuşup dertsiz olun." Demirel, Yalvaç'ta yaptığı konuşmada ise, "1979'da Türkiy^yi yangından kurtarmak için devraldıklannı" öne sürdü. Ülkenin bugün çok kötü idare edildiğini söyledi, geçen 6 yılda paranın 10 defa ucuzlatıldığını savundu, "Yüz lira, on lira oldu. 90 lira nereye gitti. Doksan lirayı şeytanlar cebinizden almıştır. Bunun adına enflasyon derler. Enflasyon eşkıyalıklır. Başka lisanlarda enflasyona 'tek kollu haydut', 'halk düşmanı' derler" dedi. Irak, Türkiye (Baştarafı 1. Sayfada) \ may'ın bildirdiğine göre, Irak Zaho eümrük kapısım Irak ordu bırlikleri ile Barzani kuvvetleri arasında süren çarpışmalar nedeniyle kapattı. Irak'ta korsan yayın yapan IKDP radyosu ön> ceki gece Barzani ve bağlı Peşmergelerin 10 kadar TIR'ı ateşe vererek Zaho yolunu kapattıklannı duyurdu. Radyo, yanan TIR'lann hangi ülkeye ait oldu. ğunu belirtnıedi. Radyo haberin; de bölgede Irak ordu birlikleri ile Peşmergeler arasındaki çarpışmalann üç gündür sürdü&ü kaydedildi. Irak topraklanndaki çok sayıda TIR sürücülerinin mağdur olmaması için gerekli girişimlerin sürdürüldüğü öğrenildi. Öte yandan, a.a.'nın Bağdat çıkışlı haberine göre, Irak deniz ve hava kuvvetleri birlikleri, önceki gece Basra Körfezi'nde Irak kara sulanna girmeye çalışan 5 Iran hücumbotunu batırdığını bildirdi. Resmi Irak Haber ; Ajansı " I N A " bir askeri yetkiliye dayanarak dün verdiği haberde, 6 Iran hücumbotundan 5'inin mürettebatıyla birlikte battığı, 6. hücümbotun ise kaçtığı bildirildi. Bu arada Ürdün Kralı Hüseyin, Irak ile körfez savaşındaIran'ı destekleyen Suriye'ye geldi. Ürdün Haber Ajansı PET; RA, Kral Hüseyin'in Bağdat'taIrak Devlet Başkanı Saddanv Hüseyin ile körfez savaşımn soni durumunu görüşeceğini duyur; du. Siyasi çevreler, Kral Hüse> yin'in bu ziyaretini Irak ile Surin ye arasında yeni birj "arabuluculuk" girişimi olarakj gördüklerini beürtiyorlar, aa:mn< haberine göre Kuveyt, ülkenirfî güneyindeki karasulannda deniz) kuvvetlerince iki günlük bir tat; bikat başlatoğı için bölgeyi ticarii gemilere kapadığını açıkladı. ~*4 816 mm. FİLMLERİNİZİ VİDEOKASET'e aldırarak anılarınızı, belgelerinizi ölümsüzleştiriıı. STÜDYO MEDtCAL Tlf.: 158 19 18 Nüfus kâğıdımı kaybettim. Hükümsüzdür. AHMETALİM Ondoruk: Sıkıysa Antalya'ya sokmayın rü muhalefet partisi genel başkanına nasıl meydan okurmuş, kendisine gösterecegim. Aklı varsa o gün orada bulunmaz. Türk polisi böyle adamlann elinden kurtanlmalıdır." DYP grubunda, Antalya'ya giden milletvekilleri bilgi vererek olayın nasıl geUştiğini anlattılar. Ote yandan, DYP'h" Murat Sökmenoğlu, Antalya'da polis tarafından 3 milletvekili üe birlikte coplanmalan konusunda TBMM Başkanı ile dün sabah bir göruşme yaptı. veren DYP Genel Başkan Yardımcılanndan Mehmet Gölhan da, olayları "bükümetin bir tertibi" olarak niteledi ve'Tecrübesiz ve ehliyetsiz, liyakatsiz adamlar devletin başına geçerse olacağı budur" dedi. PARTİLERDEN KINAMA DSP Genel Sekreteri Nuri Korkmaz ise, toplum yasaklannın üstüne hızla gidilmediğini, Antalya'daki olayların da bundan kaynaklandığını belirterek, "Toplumun ayağma her gün taş dokunuyor, kimse etkilenmiyor, Sökmenoğlu, TBMM üyeleri buna karşılık sadece ayağına taş nin Antalya'da maruz kaldıkla dokununca bağıraniar var. Boyn durumla ilgili olarak Karadu le insanlar demokrasiye inandıman'a başvuruda bulundu. Sök ncı olamaz, demokrasiye inamenoğlu, görüşmede TBMM nanlann hukuk devletini bütün kunım ve kurallanyla içlerine Başkanına şunları söyledi: sindirmeleri gerekir" dedi. "Antalya'da şartlandınlmış Korkmaz, Antalya'daki olaylar ve amirsiz güvenlik kuvveüerinin nedeniyle güvenlik kuvvetlerinin milletvekillerinin karşılanna dik zor kullanmasını onaylamadıktirilmesi, yüce millete karşı sal larını bildirdi. dırao güçlere mani olmak isteyen RP Genel Başkan Yardımcısı TBMM üyelerine uzatılan eller Rıza Ulucak ise, güvenlik güçlekasıtlıdır. Müsebbipler derhal bulunmalıdır. Ölaydan sonra riyle milletin karşı karşıya getiyüce Meclis üyeleri devleti kar rilmesini güvenhk kuvvetlerinin şüannda bulamamışlardır. Vali prestiji açısından doğru bulmadığını ve söz hakkının kısıtlanortadan kaybolmuştur." maması gerektiğini bildirdi. UluSökmenoğlu görüşmede, cak, aynca Demirel'in olaylan TBMM Başkanı Karaduman'ın sükunetle sonuçlandırmasını "gerekeni yapacagını" söyledi olumlu bulduklarını söyledi. ğini anlattı. HDP Genel Sekreteri Hilmi Sabunca da, demokratik kuralSUÇLAMALAR lara uymak şartıyla her türlü Antalya'da meydana gelen hürriyetin herkese tanınması geolaylarla ilgili olarak bir demeç rektiğini belirtti.