Catalog

19 TEMMUZ 1985 EKONOMİ CUMHURİYET/9 TURKIYE'den 8. tahvil ihalesinden kanıu bankaları pay alamadı ANKARA, (aju) Bu hafta yapılan devlet ihalesi tahvilinden kamu bankalan pay almadı. Ortalama faizin yüzde 50XI olarak belirlendiği ihaleden 5 özel, 2 yabancı banka pay aldı. thaleye önümüzdeki hafta 50 milyar liralık tahville devam edilecek. Son iiç baftada, ortalama faiz oranı yüzde Sl'in altında kaldı. Geçen hafta sauşa sunulan tahviller yüzde 50.88 faizle, daha önki hafta da yüzde 50.66 faizle banka ve borsa bankerlerine sa.nıştı. Dolar düşerken Cumhuriyet altını 39 bin liraya dayandı Reagan'ın ve ABD ekonomisinin hastabgı aynı aııda ciddileştî Başkan Reagan'ın komaya girdiği yolundaki söylentiler ve Paul Volcker'in ABD ekonomisine ilişkin kötümser îahminleri dolann düşüşünü hızlandırdı. döviz alış kurunun 525 liraya kadar geriletilmesine neden oldu. Buna karşılık Alman Markı 185 lira, tngüiz sterlini 745 lira, Isviçre Frangı 225 lira sınırına yaklaştı. Dolar dünya borsalannda düşerken altın fiyatlanndaki artış da hız kazandı. Geçen hafta sonu Londra Borsası'nda 315 dolar olan altının ou>u (31 gramı) önceki gün 326 dolara çıktı, dün de 320 dolar oldu. Dünyadaki bu yükseliş Istanbul piyasasına da yansıdı ve Cumhuriyet altım ilk kez 39 bin liraya dayandı. Gözlemciler, ABD ekonomisinde büyüme hızımn beklenen düzeyin de altına düşmesiyle birlikte reel faiz oranlanmn düşük kalacağı beklentisine Başkan Reagan'ın ciddi bir hastahğa yakalanrmş olması da eklenince bugüne kadar dolan ayaku tutan spekülatörlerin bu kez hızla dolar satmaya başlamaları, dolann hızla değer kaybetmesine yol açtı. ABD'nin giderek büyüyen dış ticaret ve cari işlemler açığınm kısa sürede kapanmasımn mümkün olmaması doların daha da düşmesi gerektiği yolunda tahmin yürütenlerin başhca dayanağını oluşturuyor. Bazı uzmanlar dolann en az yüzde 10 daha değer yitirmesinin kaçınılmaz ve gerekli olduğAınu savunuyorlar. EKONOMİ NOTLARI OSMAN ULAGAY İthalatın % 80'i liberasyondan ANKARA (ANKA) tthalatın serbestleştinlmesi yönündeki ilke karar çerçevesinde alınan önlemlere, müsaadeye tabi mallar itbalatının toplam içindeki payı yüzde 12')e kadar indi. Aynı çerçevede, serbestçe itlial edilebilen mallann payı ise yüzde 80'e ulaştı. Yılın ilk beş aylık döneminde 4 milyar 217 milyon dolar olarak gerçekleşen ithalatın yüzde 80.1 oranında 3 milyar 378 milyon dolarlık kısmı serbestçe ithal edilebilen mallardan yüzde 12.4 oranında 521 milyon dolarlık kısmı da müsaade alınarak ithal edilebilen mallardan oluştu. Ozbek: Tarımda istikrarsızlık normaldir İZMİR, (Cnmhnriyet Ege ftürosu) Türkiye Ziraat Odalan Birliği (TZOB) Genel Başkanı Osman Özbek, tarımda istikrarsızlığın normal olduğunu beünerek, "Altyapı yok, üretim planlaması yok, pazarlama yok, iirünün saklanabüirUgiai saglama yok, yeterii kredi yok, bu kadar yoklaıia tanmda istikrarsızlık normaldir" dedi. Tarımda birçok Uründe bir yıl fazlahkbir ydlık azlık yaşandığını belirten Osman Ozbek, bunun normal karşılanması gereğine değindi: "Gecen yıl domates, bnlunmayan bir nbneai ve fiyad çok yükselmiş Ekonomi Servisi Giderek büyüyen dış ticaret ve bütçe acıklanna Başkan Reagan'ın hastalığı da eklenince doların düşüşü hız kazanmaya başladı. ABD Federal Rezerv Bankası Başkanı Paul Volcker'in önceki gün Kongre komitesinde yaptığı açıklamada ABD ekonomisinin ciddi dengesizliklerle karşı karşıya bulunduğunu belirtmesi ve Başkan Reagan'ın komaya girdiği yolunda söylentUerin yayılması üzerine dolar dünya borsalannda yeniden değer yitirdi ve son bir yılın en düşük değerlerine indi. Geçen şubat ayında bir ara dolar değerine eşitleneceği tahmin edilen îngiliz Sterlini 1.42 dolara kadar yükselirken doların Paul Volcker Alman Markı karşısındaki değeri de 2.83 marka kadar indi. Geçen şubat ayı sonunda dolar 3.50 mark sınınna yaklaşmıştı. Dolann dünya borsalanndaki düşüşü Türk Lirası karşısında temmuz başında 535 lira dolayına kadar yükselen doların resmi Horzum alacakhsı bir 9 banka Ankara ya geliyor Emlak Kredi'nin dış işlemlerinden sorumlu bir üst düzey yetkilinin 1982 başından 1984'e kadar Kemal Horzum 'a ait bir şirkette çalışıp yine eski görevine döndüğü belirlendi. Osman özbek ti. Aynı olay patateste yaşandı, çünkü rekolte dnşflktn. Rekolte fazlası olan pamnkta da olayın lersi yaşandı. Parasını alamayan üretici, bu yıl pamuk yerine sebze meyveye yöueldi." ANKARA, (Cumburiyet Bürosu) 60 milyon dolarlık dış kredisini ödemeyen işadamı Kemal Horzum olayında yeni bir boyut kefü Emlak Kredi Bankası ile alacakh yabancı bankaların "uzlasma noktasına"na yaklaşmalan ile oruya çıktı. Yabana bankaalardan birinin, önümüzdeki hafta elinde bulunan senet üstündeki imzalann doğrulugunu saptamak üzere Ankara'ya geleceğini bildiren Emlak Kredi Bankası Genel Müdüru Erol Kıcıman, "Sözümüzde duracagız. Eger imzalar dogmysa bu bankaya alacağını ödeyecegiz" dedi. Halen tsviçre'de bulunan Kemal Horzum'un Türkiye'deki temsilcileri ise, işadamının 1984 yılında tahakkuk eden 160 milyon lira dolayında vergisinin 1. taksidi olan 40 milyon liralık bölümünün 4 temmuz günü vergi dairesine yatınldığım apkladılar. Halen İsviçre'de bulunan Horzum hakkında Çankaya Vergi Dairesi'nin ihban üzerine ynrt dışına çıkma yasagı konmuştu. Horzum, kalan vergi borcunu taksitler halinde ödeyecegini beyan ettı. Bu arada Emlak Kredi Bankası ile Kemal Horzum arasında ilginç bir ilişki; bankarun dış işlemlcrden sorumlu görevde bulunan bir üst düzey genel müdürlük yetkilisinin, 1^ yıl süreyle Horzum'a baglı bir şirkette cahsügınm ortaya çıkması ile kuruldu. 82 başında bankadaki görevinden aynlan söz konusu yetkili, 6 ay bir başka özel kuruluşta çalıştıktan sonra, Kemal Horzum'a bağlı bir şirkette göreve başladı. Bu görevinden yılbaşında aynlan kişi, yeniden bankadaki eski görevine döndü. Horzum olayının ortaya çıkmasmdan sonra, durumu incelemeye alınan yetkilinin yurt dışı imza yetkisi kaldınldı. DOLAR BEŞ AYDA NE KADAR PÜŞTÜ ? (Dolann çeşitli paralar karşısında değeri) Alman Markı 3.45 tsviçre Frangı 2.90 Fransız Frangı 10.53 Japon Yeni 263.24 1 Sterlin 1.06 S 25 fubatl7 tenunıu 2.83 2.33 8.60 237.63 1.42$ Sentetik iplikte 4 damping'suçlaması İZMİR, (Comhnriyet Ege Bürosu) Türkiye'nin piyasa flyatlanna oranla daha düşük bir fıyatla AET pazanna sentetik iplik satışı yaptığı, bunun topluluk piyasasına zarar verdiği öne "rüldü. Bu arada 1983 yılında da buna benzer bir durumla karyilasıldığını belirten ihracatçılar, AET yetkilileriyle toplanU yapüdığmı, anlaşmaya vanldığını ve bugüne değin de anlaşma şartlanna uyulduğunu söylediler. tstanbul Ihracatçı Birlikleri'nden aknan bügiye göre, 1985 yıhnın ilk alü ayında Marraara gümruklerinden 13 bin 430 ton sentetik iplik ihracatı gerçekleştirüdi ve 37 milyon dolar döviz girdisi sağlandı. Geçen yılın ilk altı ayında ise, 10 bin 103 ton ihracata karşılık 37 milyon dolar döviz girdisi sağlanmıstı. THYnin satışından vazgeçilecek mi? Başbakanlık tarafından "THY'nin satılabilirlik analizi" ile görevlendirilen Lazard Freres "satışın gereksiz ve anlamsız bir girişim" olacağı görüşüne vardı. TMO 150 liradan mercimek alıyor ANKARA (a.a.) Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü, mercimek alımlarında başfıyatı 150 lira olarak yeniden belirledi. Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü yetkililerinden alınan bügiye göre, daha önce kilosu 135 liradan saün aknan mercimegin fiyatı 15 lira arttınlarak 150 liraya yUkseltildi. Ofisin belirlediği yeni mercimek fıyatları dün yürürlüğe girdi. KBA... KtSA... THV'nin zamlı satışları bugünden itibaren başlıyor. Yeni tarifeye göre, Istanbul'dan; AnkaraAntalyaDalamanlzmir 24 bin lira oldu. Ankara'dan; KayseriSamsunSıvas 18 bin lira, Ankara'dan; Malatya 19 bin lira, Ankara'dan; AdanaAntalyaDalamanGazianteptzmir 24 bin lira oldu. tstanbul'dan; Kayseri 25 bin lira, lstanbul'dan; SamsunSıvas 26 bin lira, tstanbul'dan; TrabzonVan 29 bin lira, lstanbul'dan; AdanaGaziantep 32 bin lira, tzmir'den; Antalya 19 bin lira oldu. KALEPORSELEN, lran'da açılan COMECON ülkeleriyle bazı Avrupa ülkelerinin katıldığı otomatik sigorta ihalesini kazandı. Iran'a, Türkiye'den 1,5 milyon dolar karşılığında 638 bin otomatik sigorta satılacak. TÜRKİYELtBYA DENİZ NAKLIYATI ORTAK A.Ş.'nin Islam Kalkınma Bankası kredisiyle "kiralama" esasına göre tuttuğu M/V Benivalid canlı hayvan gemisi, bugün Almanya'da 'rket yetkililerine teslim edilecek. ANKARA, (ANKA) Türk Hava Yollan'nın hisselerinin halka satışı konusunda Başbakanlık tarafından "satılabilirtik uuüizini" yapmakla görevlendirilen Lazard Freres Firması uzmanlan, "saüsın, gereksiz ve anlamsu bir girişim" olacağı görüşüne vardılar. Başbakanlık yetkililerinden edinilen bilgiye göre, Lazard Freres uzmanları, THY'nin genelde başanlı bir devlet işletmesi olduğunu, kuruluşun dış müdahalelere karşı korunan bir yapıya kavuşturulması ve bazı ek örîlemleri alması halinde kısa sü/» 5i . . . . » i • Türkiye'nin çekirdeksiz üziim üretimiUVaSinCUl UZUtn OereketlninyüzdeSO'inmgerçekUştiğiGedizOvarede daha da rasyonelleşerek hızla büyüyebilecegini beliitiyorlar. sı 'nda, 44 bin hektarhk bağ alanından 345 bin ton çekirdeksiz yaş üzüm alımrken, bu yıl yüzde 34'lük bir artışJa rekoltenin 475 bin tona ulaşacağı samlıyor. Herkeste bir endişe var. Bu yüzden birbirlerine Lazard Freres, daha önce soruyorlar: "Neden hâlâ taban fiyatı konusunda çalışmalar başlatılmadı? Maliyetin altında bir taban Merkez Bankası'na borç yönetiflyat verirlerse neyapanz o zaman?" Üzüm üreticisi Ramazan Erbay, "Düşündükçepaniğe kapıhyoruz" mi ve yabana sermayeye açılma diyor ve ekliyor: "Devletin her yu üreticilere verebileceği para belli. Bu yüzden rekolte taban flyat alanlannda danışmanlık yapan oluşumunu etkiler. Rekolte, yüksek olursa devletin üreticiye ayırması gereken para artar. Işte bunu üçlü yabana firmalar grubu içinbilen belirli çevreler, rekoltenin çok yüksek olduğunu iddia ederler," de yer almıştı. Koçbank en seç ekimde kuruluyor American Express özal'dan sonra Nurettin Ersin'in oğlunu da transfer etti. ANKARA, (Cnmburiyet Bürosu) Koç Toplaluğu ile American Express arasında gerçekleşecek ortaklık sonucunda kurulacak yeni banka için ilke anlaş•tasına vanldığını belirten bir American Express yetkilisi, henüz imza aşamasına gelinmediğini ifade etti. Bankacılık çevrelerinin ortaklar arası ilk temasiann Başbakan Turgut Özal'ın ABD gezisine rastlandığını ileri sürdüğü yeni bankanın kuruluşu aynı yetkiliye göre, "Eylül en gec ekim ayında gerçekleşecek." Önceki akşam Istanbul iş âleminin pek çok tanınmış simasını bir araya getiren bir yemekte en çok konuşulan konu neydi, biliyor musunuz? Başkan Reagan'ın hastalığı ve dolann durumu mu? Calp'ten sonra Sunalp'in de parti başkanlığından uzaklaştırılması ve Türkiye'nin poiitika sahnesindeki muhtemel yeni gelişmeler mi? İstanbul festivalindeki konserler mi? Çok sayıda şirkete bir "oh" dedirten faiz silme operasyonu mu? Pek çok malın ithalinde alınan gümrüklerin önemli oranlarda indirilmesi ve bunun yol açacağı gelişmeler mi? Bazı bankaların yeni bir faiz yarışını başlatmalan ve Türk parası sıkıntısı olanların dövizli mevduat toplamaya çalışmaları mı? Kredi faizlerinin düşüp düşmeyeceğı mi? Son dakikada ertelenen ambalajlamada uyulması gereken standartlar uygulaması mı? Enflasyonun geleceği mi, bütçenin durumu mu? İhracattaki mayıs artışının arızi olup olmadıgı mı? Geçen hafta yaptığı konuşmalarda "Türkiye en güzel günlerini yaşıyor" ve "kasalarımız döviz dolu" diyen Başbakan Ozal'ın gelecekte daha kötü günler gelebileceğini hatırlatmak isteyip istemediği mi? Çok parlak gibi gösterilen döviz durumunun aslında çok nazik dengelerde durduğu mu? Hayır, bunlann hiçbiri değildi en çok konuşulan konu. Anlaşılan bu konulardan hiçbiri ışedamlarımn gündeminde birinci sırayı alacak kadar önemli değildi: İstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Nurullah Gezgin de aynı gün yapılan Oda Meclisi toplantısında hemen hıçbır üyenin söz alıp bir sıkıntı ya da istegıni dile getirmediğini anlatıyor, "her halde sanayicinin ciddi bir sıkıntısı yok ki konuşmuyor" diyordu. Peki, iş âleminin önceki gece en çok konuştuğu konu bunlann hiçbiri değildi de neydi? Bir gazetemizde "Singapur rezaleti" başlığıyia manşetten verilen ve Özal'ın Japonya ve Çın gezilerindeki seks âlemleriyle alışveriş furyasını konu alan, konuşmacısı meçhul röportajdı başlıca konuşulan konu. Bu gezılere 150 dolayında işadamı katılmıştı. İsim açıklamadan yapılan suçlamalar bu gezilere katılan işadamlarının, bürokratların ve basın mensuplannın tümünü töhmet altında bırakıyordu. Bu ışadamlarından bazıları daha önce muhtemelen eşlerine vermek zorunda kaldıkları gezi raporlannı bu kez birbirlerine anlatıyorlar, "kardeşim bütün gün ış peşinde koştuk, seks âlemlerinden falan haberimiz olmadı" diyorlardı. Gezilere katılmamış olan bir işadamımız, "kanm o yazıyı okurken bana bile tuhaf bakmaya başladı, bir de geziye katılanlann kanlarını düşünüyorum" derken gidenlere takılıyordu. Biraz daha açık sözlu olanlar, "beyler yazılanlar belki aşın gitmiş, ame, her gezide böyle şeyler olur, bu gezide bulunmayan bazı ünlü işadamlarımızın yurt dışı gezilerinde otel resepsiyonlarına nasıl siparişte bulunduklarını hep biliyoruz" diye konuşuyordu. Bu arada bazı basın mensuplannın bu gezilerle ilgili yazı ve tefrikaları neden yazdıkları ya da yazmadıklan konusunda anlatılanlar da ilginç ve düşündürücüydü. Anlaşılan basının bir kesimı gibi ış âleminin de aklı fikri şu sıralarda başka bir yerdeydi. Böyle bir ortamda "Türkiye en güzel günlerini yaşıyor" demek de kolaylaşıyordu. İş Âlemi ve Basının Aklı Fikri Nerede? j Bu arada, Başbakan Turgut Ozal'ın oğlu Ahmet Özal'ın yaklaşık 1 yıldjr müşavir olarak çalıştığı American Express kadrosunu; Cumhurbaşkanlığı Konseyi üyesi Nurettin Ersin'in oglu, OkUy Ersin'i de transfer ederek güçlendırdı. Ersin'in önümüzdeki günlerde, bankanın ABD'deki merkezinde staj yapmak üzere bu ülkeye gideceği bildirildi. Ersin daha önce de, KozanogluÇavusoglu Grubu'na bağh Hisar Dış Ticaret şirketinde görev yapmıştL DUNYA'dan BBC, 4 bin kişiyi işten atacağını açıkladı Ekonomi Servisi tngiltere'nin televizyon ve radyo alanındaki dev kuruluşu BBC'nin, yeni reorganizasyon programı çerçevesinde gelecek 3 yıl içinde 4 bin kişinin işine son vereceği açıklandı. BBC tarafından yapılan açıklamada, bugün çeşitli kunım bünyesinde toplam 29 bin olan çalışan sayısını 3 yıl içinde 25 bine indirerek tasamıf edilecek parayla daha kaliteli televizyon programları yapılmasının ve yerel radyo şebekesinin yaygmlaştırılmasının amaçlandığı belirtildi. BBC yönetimi, temizlik, güvenlik, inşaat gibi yan işlerde görevli toplam 4 bin kişinin işine son vermekle yaklaşık 42 milyon dolarlık tasamıf sağlanacağuu hesaphyor. Sendikalar BBC yönetiminin bu karanm, kunımun tarihindeki en büyük çapb işten çıkanna olarak niteliyorlar. Hctzine elini ağır alınca 80 milyon dolar beklemeye kaldıHÜKÜMET Dış krediye Hazine freni ANKARA, (Cumburiyet Bürosu) Kur garantili dış kredilere uygulanacak sabit faizin bu yılın ikinci yansında da yüzde 35 olarak kalmasını sağlayan karann Resmi Gazete'te yayımlanmasından sonra da bu konu ile ügili bazı noktalann boşlukta kaldığı dikkati çekiyor. Bunlardan biri, Sınai Yatuım ve Kredi Bankası eliyle dağıtılması söz konusu olan 80 milyon dolarlık kredi.Gecen pazar kur garantili kredi faizinin yüzde 35 olarak kaldığım duyuran ajans haberlerinde Sınai Yatırun ve Kredi Bankası'nın Dünya Bankası'ndan alacağı 80 milyon dolarlık kredinin de kur farkı fonu kapsamına alındığı belirtiliyordu. Oysa, aldığımız bilgilere göre, Sınai Yatınm ve Kredi Bankası söz konusu 80 milyon dolarlık kredi için Dünya Bankası ile anlaşma yaptığı halde henüz bu kredi fon kapsamına alınmadığı için kullandırüabilecek duruma gelmiş değil. Söz konusu aksaklığuı Hazine Genel Müdürlüğü'nde yapılacak hazırlıklann gecikmesi nedeniyle ortaya çıktığı ileri sürülüyor.Konu ile ilgili olarak uzmanlann dile getirdiği görüşlerden biri de "son aylarda yatınmlara verilen teşvik belgeİerinde büyük bir artış olmasına karşın; yatuımcıya kullandınlabilecek kaynakları hızla devreye sokmada yetersiz kalındığı... Ve isübdam yaratıcı >« ihracata döniik bir çok yatırımı yaz ayında baslatmak mumkıinken zaman kavbedildiği, belki de sonuçta koca bir yüın kaybedilebüecegi ihtimali..." KARARI Yabancı "analiz" firmasının bu yargısına ragmen hükümetin THY'nin satışı konusunda kararlı olması halinde, hisse satışının hangi oranda ve hangi nitelikte olabileceğine ilişkin alternatif programlar da büyük ölçüde tarnamlandı. Lazard Freres uzmanlan burada, hisse satışını yüzde 50 oramnın altında bırakan ve önceliği çalışanlara veren sübvansiyon niteliğinde bir satışa ağırhk veriyorlar. Yüzde 50'nin üzerindeki bir satış ise, gerek gerçekleşebilirliği, gerekse doğruluğu bakımından "tereddütlü" görülüyor. DOVİZ KURLARI Merkez Bankası kendı işiemlerı için dotann alış kurunu 524.70 lira olarak beiirtedi. Dovizin Cinsi 1 ABD Dolan 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şılini 1 Batı Alman Markı 1 Belçıka Frangı 1 Fransız Frangı \ HoUanda Ftorini 1 isveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 italyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kuveyt Dinan 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Alış 524.70 377.52 26.31 184.65 9.19 60.89 164.05 63.05 224.18 28.53 222.14 1753.65 743.08 143.77 Döviz Satış 530.00 381.33 26.58 186.51 9.28 61.50 165.74 63.69 226.44 28.82 224.38 1771.36 750.59 145.22 Efektif 524.70 358.64 26.31 184.65 8.73 60.89 164.05 63.05 224.18 27.10 211.03 1665.97 743.08 136.58 Efektif Satış 535.19 385.07 26.84 188.34 9.37 62.11 167.33 64.31 228.66 29.10 226.58 1788.72 757.94 146.65 Fransa'nın bu yılkî ticaret fazlası Ekonomi Servisi Fransa dış ticareti bu yıl ilk kez haziran ayında fazla verdi. Fransanın dış ticaretinde haziranda gözlenen 228 milyon dolarlık fazla, enerji itüalaündaki azalmadan kaynaklandı. Bu yılın ilk aylanndaki çetin kış koşullan nedeniyle enerji ithalinde artış olmuş ve dış ticaret hep açık yermişti. Haziran ayında dış ticarette gözlenen büyük çaplı fazlada, doların Fransız Frangınakarşı değer yitirmesinin de payı oldu. IlgUiler Fransa'nın enerji ithalinin büyük bölümünün dolarla yapıldığmı hatırlattılar. Bu arada Fransada haziran ayında işsizlik oranında artış olmadıgı açıklandı. Konuk Yazar Doc. Dr. Bahri Yılmaz ÇAPRA2KUR 1 ABD DOLARI 2.8415 8.6171 3.1984 2.3405 1839.12 B.AJman Markı Fransız Frangı HoUanda Ronni isviçre Frangı İtalyan üretı Japon Yeni SArabıstan Riyali 1.4162 ABD Dolan JUIIN SÖMÛŞ ALIŞ SATIŞ AET'nin ikinci genişlemesi ve Türkiye Laurent Fabius \BD bankalarında kârlılık arttı Ekonomi Servisi Amerikan bankalarımn 1985'in ikinci üç aymdaki kârlüıklannda büyük artışlar görüldü. Aralannda dünyanın en büyük bankası olarak nitelenen Citibank, ABD'nin üçüncü büyük bankası olan Cbase Manhattan, ABD'nin dörduncü büyük bankası Manufacturer Hannover'in de yer aldığı 8 bankanın kârlıhklarında bu yılın ikinci çeyreginde arbş olduğu bildirildi. Citibank'ın söz konusu dönemdeki kân, geçen yılın eş dönemine göre yüzde 22, Manufacturer Hannover'inki yüzde 33.6, Chase Manhattan'inki yüzde 45, ABD'nin beşinci büyük bankacılık grubu J.P. Morgan'ınki yüzde 51.9 arttı. Aynı dönemde kârlıüklarını arttıran diğer Amerikan bankaları ise Security Pasific, Mellon of Pittsburgh, Wells Fargo ve Crocker, ABD bankalanrun kârlılıklannın artmasına, faiz gelirierindeki artış ve faiz onuüannın düşmesi nedeniyle sigorta işlemlerinden sağladıklan kazancuı artması neden oldu. arasındaki sorunları canlı tutmaya çalışmaktadır. Böylece Türkiye'nin Topluluğa üyeliği konusunda en önemli engellerden birisini 1 Ocak 1986'dan itibaren gerçekleşmesi gereken Türk işçilerinin serbest dolaşımı teşkil etmektedir. konusu, Türkiye'nin AET ile sürdüreceği gorüşmelerde tek ve en önemli kozudur. Yunanistan, Portekiz ve Ispanya'nın üyelikleri için yapılan gorüşmelerde çıkardığı ispanya ve Portekiz'in 1 Ocak 1986'dan ürünlerimizin Topluluğa ihracatını güçleşti güçlüklerin bir benzerini de, eger AETye üyeliğimiz söz konusu olursa kuşkusuz bu itibaren AEVye tam üye olmalanyla birlikte recektir. Tüm bu olumsuz etkilerin yanı sıra Batı ka uzlaşmaz tutumunu Ege konusunu yeniden AETnin kuruluşundan bu yana ikinci gemşlemesi tamamlanarak, üyelerinin sayısı 12'ye muoyunun Türkiye'nin AETye tam üyeliği ko gündeme getirerek sürdürecekür. 4) Ankara Antlaşmasının 12. ve Katma nusundaki olumsuz tavrı sorunun çözümüyükselmiş olacaktır. Protokolün 36. maddelerine göre 1 Ocak nü daha da zoriaştırmaktadır. Yunanistan'ın yanı sıra İspanya ve Porte Batı kamuoyunun bu konu ile ilgili tutum 1986'dan itibaren gerçekleşmesi gereken kiz'in de AETye katılmalan gerek politik ge ve görüşlerini ise kısaca şöyfe özetleyebilh "Türk işçilennin Serbest Dolaşımı" konusunrekse ekonomik açıdan Türkiye için büyük riz: da Federal Almanya'daki çeşitli kuruluşların bir önem taşımaktadır. Türkiye'nin NATO dı 1) Batı Avrupa, Türkiye ile ilişilerini önce yetkilileri verilecek bazı önemli malı tavizler şındaki politik kararlara aktif olarak katılımı lik/e NATO çerçevesi içerisinde sürdürmek sonucu ya bu hakkın ertelenebileceği ya da büyük ölçüde güçleşecektir. Böylece, Türki istemektedir. Ote yandan Türkiye'nin AET tamamen kaldınlabileceği görüşünü paylaşye Batı Avrupa'dan daha da soyutlanmış ola ye katılma konusunun tüm politik ve akade maktadırlar. Bu konunun, AET ile sürdürücaktır. Ekonomik alanda ise Türkiye İspan mik çevrelerde gündeme getirilmesinden ka lecek göriJşmelerde tek ve en önemli kozuya'nın üyeliğınden önemli ölçüde etkilene çınılmaktadır. Ancak, ilişkilerin geçmiş yıl muz olduğu gerçeğinın gözden uzak tutulceğe benzemektedir. Çünkü bu ülke ile ara larda olduğu gibi yine ekonomik işbiriiği şek maması gerekmektedir. mızda tanm ürunleri ihracat yapısı açısından //nde sürdürülmesinden yana görünmekle özetle, sürekli Batı'daki politik gelişmeleçok yakın birbenzerlik vardır. Ote yanda ise, birlikte bazı Avrupa Parlamentosu üyelerı, rinin arkasından giden ve eieştırilere karşı bu ülkelerin topluluğa katılmasıyla AETnin aramızdaki antlaşmalara rağmen, hâlâ Tür savunmaya yönelik bir dış poiitika izlediği"Akdeniz ürünlerinde" kendikendine yeter kiye'nin Avrupa'ya dahil olup olmadıgı soru miz sürece AETye üyeliğimiz çok uzaklarlilik sının aşılacaktır. Böylece tanm ürünle sunu gündeme getirmekten vazgeçmemek da görünmekîedir. Öte yandan, eğer Türkirinde üretim fazlası ortaya çtkacaktır. Bunun tedirier. ye AETye üye olmayı amaçlıyorsa hiç vakit sonucu Topluluk üçüncü ülke kaynaklı Ak2) Avrupa Parlamentosu içersinde Muha kaybetmeden elimizdeki tüm olanaklarla deniz ürunleri ithalatında kısıtlama yoluna fazakâr Alman ve İngiliz üyeler görünüşte tam üyeliğimiz konusunda Batı'da kamuogidecektır. Bütün bu gelişmeler AETye yap üyeliğimize karşı olmamakla beraber, AET yu oluşturmak zorundayız. Zira bir gün üyetığımız tanm ürunleri ihracatımızı olumsuz nin içinde bulunduğu ekonomik güçlüklen liğimiz gündeme geldiğinde Brüksel'in kayönde etkileyebitecektir. Bunun yanı sıra, yadile getirerek, diğer gruplara göre daha ılımlı rarı tümüyle politik ağırlıklı olacaktır. pılan araştırmalar Ispanya'nın AET içerisin bir tavır içinde görünmektedirler. de tekstil, konfeksiyon ve ayakkabı sanayi3) Hem kendi iç politikası hem de AET ile Doc. Dr. BAHRİ YILMAZ Münster Üniinde önemli bir ayantaja sahip olabileceği ilişkileri açısından Yunanistan sürekli ver versitesi Siyasal Bilimkr Bolümü Ögretim ni göstermektedir. Bu da kuşkusuz sanayi mekte olduğu soru önergeleriyle Türkiye ile uyesi. Cumhuriyet 38 600 38.900 Reşat 24 ayar külce 22 ayar bilezik 900 ayar gümüs 36.750 5840 39250 5.860 6.140 106 236.20 3.6495 5.650 104 1 Sterlin T.C. ZtRAAT BANKASI ı TEMMUZ 1985 TARJHİHDEKİ DÖVİZ KURLARI DÖVİZİN CİNSİ 1 ABDDOURI 1 «VUSTRALTA D01ARI 1 AVUSTURYA ŞİÜNİ 1 BATI ALMAN MARKI 1 BELÇİKA FRAHCI 1 DANİMARKA KRMU 1 FRANSU FHANGI 1 H0UAMDA FLORİNİ 1 İSVEÇ KRONU 1 İSVtÇKE FMIIGI 100 İTALVAII ÜRETİ 100 JAPON YENİ 1 KANAOA DOURI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 STERÜN 1 S. ARABİSTAN RİYAÜ DÖVİZ 524.80 377.48 26.41 184.87 9.24 51.39 60.89 164.15 63.05 224.18 28.53 222.14 390.09 1753.61 63.50 743.06 143.77 530. 381.22 26.67 186.70 9.33 51.89 61.49 165.78 63.67 226.40 28.81 224.34 393.96 1770.99 64.12 750.42 145.19 EFEKTİF 524.80 358.60 26.41 184.87 8.77 51.39 60.89 164.15 63.05 224.18 27.10 211.03 370 59 1665.92 60.32 743.06 136.58 540.49 388.77 27.19 190.40 9.51 52.92 62.71 169.06 64.93 230.88 29.38 228.78 401 76 1806.04 65.39 765.27 148.07 Auşn. SATISTL ALIŞTL. SATISTL T.G. ZİRAAT BAN1[AS1 "Gücttne eriyUneı"