Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Cumhuriyef Sahibı: Cumhuriye» Matbaacılık ve Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Nadir Nadi, • Genel Yayın Muduru. Hasan Cemal, Muessese Muduru: Emine Uşaklıgil.Yazı Işlerı Muduru: Okay Gonensin. • Haber Merkezı Muduru. Yalçın Bayer, Sayfa Duzenı Yonetmenı Ali Acar. Imsak: 5.38 Guneş: 7 10 Temsılcıler \NKARA: Yalçın Dogan, IZMIR Hikmet Çelınka>a, ADA NA Mehmel Mercan. • Servıs Şef/erı: Isıanbul Haberlen. Reha Oz, Dış Haberler: Ergun Bala, Ekonomı Osman llagay, Kulıur: Ajdınfcmev,Magazın Yalçın Peltşen, Spor Damşmanı Abdulkadir Yucelman, Duzeltme Refık Durbaş, Araştırma Şahin Alpay, IşSendıka Şukran Kelenci. Ikındı 14.22 Akşarrv 16.43 Yatsı: 18 09 Buroiar • Ankara: Zıva Gökalp Bulvarı, Inkılap Sokak No: 19/4 Tel: 33114147, • İzmir: Halıt Zı>a Bul\an No 65/3, Te!: 254709131230 • Adana: Çakmak Cad No 134 Kat 3, Tel: 1455019731 • Basan ve Yayan: ( umhuriyel Matbaacılık ve Gazetecılık T.\ Ş. Turk Ocağı Cad 39'41, Cağaloğlu, Ist PK 246lst Tel: 526 10 00 (9 hat) Telex. 22246 TAKVIM 10 Aralık 1984 Oğle: 12 01 DIŞİŞLERİ BAKANI İLE BİR SÖYLEŞİ YALÇIN DOĞAN Avrupalı diyor ki, Bizim bugün için dış demokrasiye geçtiniz, her politika bakımından, şey normale dönsün.. dışişleri bakımından Batı Şımdi burda bir teşhis ülkeleriyle problemimiz natası var. Bazıları bunu yok. Fransa'yla kullanıyor. Türkiye'yi şu ilişkilerimiz düzelme veya bu forumda rahatsız yolunda olduğuna dair etmek için elinden geleni işaretler vermektedir. yapıyor. KURTULUŞ SEVİNCİ Operasyondan önce hava korsanlarırun serbest bıraktığı bir Pakistanh kız Karaçi Havaalanı'nda kendisini karşılayan kardeşine sanlıyor. Annesi ise mutluluk içinde ... lran ve Irakla terorizme karşı işbîrliği yapılacak "Bu iki ülkeyle aramızda bazen ufak anlaşmazlıklar çıkabiüyor" Sayın Bakan, şöyle bir tez var: Papandreu Kıb ns'ta bir ödiın istedigi içinLimni'de bunalım yarattı deniyor. HALEFOĞLU Anlamadım nasıl? Limni'yi NATO'ya aniden getirmesinin nedeni Kıbns'ta bir tavize mi bağlanıyor? Orada... Yani Limni'de bir pazarük gucn oluştunıp, buna karşılık Kıbns'ta bir odun isteyecektir. Papandreu, Limni'den vazgececek diyelim. Biz de o zaman Kıbns'ta beJki bir ödüne yanaşacagız. Böyle bir degerleodirme var. HALEFOĞLU Basında tabii yazarlar. Her gün yazarlar. Her gün bir yorum yapmalan lazım. Her gün bir konu balmaları lazım. Bu konulann da bazen enteresan konular olması lazım. Okuyucuyu çekebilmesi için. Bununla birlikte Papandreu'nun kafasından böyle bir şey geçmiş olması muhtemeldir. Yalnız şunu söylemek isterim ki, TUrkiye, bilhassa dış politikada ve diplomasi sahasında asırlarca imparatorluk idare etmiş bir ül Tahraırdaki bekleyiş sona erdi Kuveyt uçağında "temizlik" operasyonu Tahran'm Mehrabad Havaalanı'nda 6 gündür eylemlerini sürdüren ve bu arada 4 kişiyi öldüren hava korsanlan, uçağa "temizlikçi" kdığında giren îranlı komandolann düzenledikleri operasyon sonucu teslim alındüar. Dış Haberler Servisi Tahran'ın Mehrabat Havaalanı'nda 6 gündür yaşanan dram, dün gece Iran güvenlik kuvvetlerinin uçağa yaptıklan operasyonla rehinelerin kurtanlması ve hava korsanlarının teslim olmalanyla sonuçlandı. Hava korsanlan dün ucağın çok kirlendiğini büdirerek, İranlı yetkililerden temizlikçi istediler. Temizlikçi giysileri içindeki 7 Îranlı komando uçağa girip hava korsanlarını silahlannı kullanmalanna fırsat vermeden etkisiz hale getirdi. Kuveytli ve Amerikalı 4 yolcunun öldürülmesiyle sonuçlanan uçak kaçırma eyleminin öyküsü şöyle: 3 aralık: 150 yolcu ve 11 mürettebat ile Kuveyt Karaçi seferini yapmakta olan Kuveyt Havayollan'na ait bir uçak, beş hava korsanı tarafından Tahran Mehrabat Havaalanı'na indirildi. 4 aralık: lran'ın resmi haber ajansı İRNA uçağın havaalanına inmesüıden üç saat sonra, bir yolcunun öldürüldüğünü, bir yolcunun da yaralandığını açıkladı. Aynı gün öğleden sonra korsanlar önce 14 çocuk ve 5 kadını, daha sonra da 9 çocuk ve 15 kadını serbest bıraktüar. Uçakta 105 yolcu ve 8 kişilik mürettebat kaldı. Korsanlar, Kuveyt'teki ABD ve Fransız elçiliklerine I983'te bombalı saldırılarda bulunan 4 Kuvevtli tutuklunun serbest bırakılmasını talep ettiler. A>TII gece 43 rehine daha serbest bırakıldı. Uçağa benzin ikmali yapıldı ve korsanlar Tahran'dan aynlmak istediler. Ancak tranlı yetkililer pisti araçlarla kapatarak uçuşa izin vermediler. 5 aralık: 24 yolcu daha serbest bırakıldı. Aynı gün öğleden sonra isteklerinin Kuveyt yetkililerince reddedilmesi üzerine, korsanlar uçağı bombalayacaklannı bildirdiler. Hava korsanlan daha sonra Kuveyt Veliaht Prensi ve Başbakan Şeyh Saad Al Abdullah ile görüşmek istediler. Gece Kuveyt tçişleri Bakanı hava korsanlan ile Kuveyt'ten telsizle görüştü. 6 aralık: Hava korsanlan, biri Kuveytli, biri Amerikalı iki kiŞiyi öldürdüler. öğleden sonra iki kişi daha öldürülerek. cesetleri uçaktan dışarı atıldı. öldurulenlerden birinin ABD'nin Karaçi Konsolosu olduğu öne sürüldü, ancak ABD Dışişleri Bakanlığı bu haberi yalanladı. 7 aralık: ABD Dışişleri Bakanlığı, lran yönetimini hava korsanlanna karşı "sempati" beslemekle suçladı. lran, hava korsanlarının hazniadığı bir bildiriyi Tahran Radyosu'ndan yayımlamayı kabul etti. Korsanlar, aynı gün akşam üzeri 8 yolcuyu daha serbest bıraktüar. > arahk: BM Genel Sekreteri Perez de Cueliar, hava korsanlanndan rehinelen serbest bırakmalarını istedi. Rehin tuttuklan yolculan zaman zaman döven hava korsanlan, iki grup halinde toplam 39 yolcuyu daha serbest bıraktılar. 9 aralık: Hava korsanlan, Tahran'dan aynlacaklannı, bunun için de Kuveyt'ten Tahran'a yeni bir uçak gönderilmesini istediler. Akşam saatlerinde korsanlar uçağa dinamit yerleştirme işlemini tamamladıklannı açıklayarak, vasiyetlerini yayımladılar ve son dualannı ettiler. Bu sırada verilen yemek de kabul edilmedi. Ancak bir süre sonra hava korsanlan uçağa yemek verilmesini kabul ettiler ve murettebattan 7 kişiyi daha serbest bıraktılar. Hava korsanlan, gece uçağın çok kirlendiğini büdirerek, temizlikçi gönderilmesini istediler. Temizlikçi giysileri içindeki Îranlı komandolar, bir operasyonla sayılan 5 olan hava korsanlarını tesirsiz hale getirdiler ve yolculan kurtardılar. 2 bazı radikal Arap ülkeleri Mısır'a Kazablanka karanna ragmen yeniden bir karşı tavır alma egilimini belirtiyorlar. Türkiye'nin bu kooudaki tavn ae olacak? HALEFOĞLU Arap ülkelennin en büyüğu Mısır'dır. Mısır olmadan Arap dünyasının tamamlanmış olabileceğini kabul etmek mümkun degildir. Mısır, son yıllarda takip ettiğı politikayla, dünya meselelerine, bölge meselelerine ıhmlı bir yaklaşım içerisinde olduğunu göstermiştir. Gerek Aıaplar arasında, gerek tslam dunyasında, gerekse uluslararası ilişkilerde bir işbirliği arzusuyla hareket eder görunmektedir. Onun için biz Kazablanka'da Mısır'ın İslam Konferansf na dönmesini memnuniyetle karşılayan ülkelerden biriydik. Zannediyorum ki, aynı yolda da devam edeceğiz. Bu ihtilafın bir çatışmaya, bir sürtüşmeye meydan vermeden halledilmesi, İslam Konferansı bakımından en doğru hal tarzı olur. Teröre karşı işbirliği Atina: Halefoğlu 'tavîz'den neyî ima ediyor? STELYO BERBERAKİS ATİNA Dışişleri Bakanı Vahit Halefoglu'nun "Cumhuriyet" Ankara temsilcisi Yalçın Doğan'Ia söyleşisi sırasında "Ege banş denizi olmalı, görüşmek için Vunanistan'a hiçbir taviz vermek niyetinde degiliz" sözleri dün Yunan Hükumet Sözcüsü'nce yanıtlandı. Dün gece Yunan Hükumet Sözcüsü'nce yapılan açıklamada şöyle denildi: "Yunanistan hiçbir zaman Türkiye'den taviz vennesini istememiştir. Sayın Halefoglu'nun tavizden neyi ima ettiğini anlayamadık ve bu konuda bize bir açıklama yapmasını bekliyoruz. Ancak diyalog için tarafımızca söylenecek bir şey gerekirse Türkiye'nin dikkatini Başbakan Papandreu'nun gectiğimiz hafta Bruksel'deki açıklamalanna cekeriz." En kanlı uçak kaçırma eylemleri Aralık 1973: /*/ Filistınlı genlla, Roma Havaalam 'nda Pan Amerikan votcu uçağına bombalar ve makınetilerle saldırdı: 30 ölü. Mari 1975: Irakyolcu uçağı Tahran'a indırıldi. Irakgüvenlikguçlerinin operasyonunda I hava korsam, 3 yolcu öldü. Mayıs 1975: Fılıpinli 6 Musluman gerilla, Fitıpin uçağım kaçırdt, operasyonda 3'u hava korsam, İQ kısi öldü. 23 kişı yaralandı. Haziran 1976: Fransa Havayollan'na bağlı uçak, çoğu İsrailli258 yolcusuyia 7hava korsam tarafından Uganda'nın Entebbe Havaalom'na indırüdı. Israil komandolannm Entebbe baskımnda 7'si hava korsam, 3 'u yolcu 31 kişi öldü. Ekim 1977: Federal Almaıt "Baader Meinho/f orgutu üyesî 4 kişi, Lutfansa Havayotları 'na uıt uçağı Somatı 'nın Mogadişu Havaalanı'na kaçırdt. Federal Aiman komandolar, eyiemın befincigununpe gerçekleştırdıkleri operasyonda 3 hava korsantnı öldurdu. t3 Amlık 1977: Malezya Havayollan'na an uçak, kaçınlma giristmi sırasında duştu, uçaktakt 100 kışıden kurtutan olmadt. lifart 1981: Pakıstanlı 3 hava korsam, Pakıstan uçağım Kabıl'e kaçırirak tutuklu arkadaşlarının bırakılmasını istedi. Uçakta bulunan Pakıstanlı birdiplomafı oiduren korsanlar, eylemlerimn 13. gunünde teslim oldular. Olav, tariheen uzun uçak kaçırma eylemi olarak geç Konut sektörü, sıkı para politikası dışında tutulmalı ANKARA (Cumhuriyet Burosu) KentKoop Genel Başkanı Murat Karayalçın 1985 yılında "konut sektöruniin kesinlikle sıkı para politikası kapsamı dışında tutulması" gerektığini soyledı. K.arayalçm, Toplu Konut Yasası'nın asıl sınavıru 1985 yılında vereceğini belirterek "Kurul, kooperatitiere verilen 2 milyon liralık kredinin 1984 yılında inşaat malzemelerinde ve işçilikteki artış oranındaki artışlar dikkate alınarak hiç olmazsv. reel duzeyi korunmalıdır" dedi. Karayalçın, Cumhuriyet muhabirinin konuya ihşkin sorulannı şöyle yanıtladı: "Sistemi önce kaynak toplama açısından degerlendirelim. Bilindiği gibi eski ve yeni Toplu Konnt Yasalan arasında uygulama açısından önemli ve iddialı bir ayniık bulnnmaktadır. 2487 sayılı yas» kaynak olarak biitçe gelirlerinin yuzde 5'inin aynlmasını ongörmuştu. Eski yasanın bu hiikrau uyannca 1982 ve 1983 yıllannda toplam 200 milyar liralık bir kaynağın aynlması gerekirken yalnızca 40 milyar lira aynlmış ve fiilen dağıtılan kaynak da maalesef 20 milyar lira dolaylarında kalmıştır. BÜTÇE DIŞI KALEMLERE DAYANIYOR 2985 sayılı yeni yasa, Toplu Konut Fonu'nun kaynaklannı biitçe dışı kalemlere dayandırmıştır. Yanılmıyorsam fona ilk kaynak girişi majıs ayında başlamıştır. O tarihte resmi çevreler, 1984 yılı sonuna kadar fona 100 milyar lira dolaylarında bir kaynak girebileceğini ifade etmişlerdir. KentKoop'un kesürimi ise, bunun 70 milyar lira dolaylannda kalacağı biçiminde olmuştur. Şimdi ise ay sonuna kadar sağlanacak kaynağın 60 milyar lira dolaylarında kalacağı anlaşılmaktadır. Öngörülen diizeyin altında kalmasına karşın banka ve sosyal güvenlik sisteminin verdiği kredilerin dışında yaratılan bu kaynağın, oneınli bir ilk adım olarak kabul edilmesi olanaklıdır." Bıreysel kredı kullamlması konusuna değınen Karayalçın, ferdi kredi kullanımının 5000 dolayında kalmadığına dikkat çektl. Yakın bolgemize, lran ve Irak'la ilişkilere gelirsek, tçişleri Bakanı, son Tahran gezisinde Türkiye'nin bölgede karşılaştığı teror eylemlerine karşı tran'dan yardım Türkiye'yi çok yakın bir gelecekte istediginde, orada sanki mesafeli bir davranışla karşıbütün bunlardan ayrıhnmış, tamamiyle laştı. Fakat daha sonra oradan geien Dışişieri Bakan Yardımcısı galiba gayet olumlu bir mesaj getirdi. Şimdi şuserbest, sıkıyönetim olmayan, daha nu soyleyebilir miyiz artık: İran ve Irak sınırında Turgeniş özgürlüklere kavuşmuş bir ülke kiye'nin Doğu bolgesinde. Türkiye'nin karşılaşabileceği haline getirmeye çalışıyoruz. Bu terör eylemlerine karşı her iki ulke Türkiye ile işbirliği hükümetin daha 4 sene veyahut da bu yapacaktır, diyebilir miyiz? Meclisin daha 4 sene işbaşında HALEFOĞLU Diyebiliriz. Diyebiliriz. Bu noktaya geldik. Bir problem yok, değil mi? kalacağını düşünecek olursak, 4 sene HALEFOĞLU yok. Türkiye'sonra belki yepyeni bir manzara ortaya nin tutumu başındanHayır, bir problem Iranlrak savaberi aynıdır. Biz çıkacak. şında 4 yılı aşkın bir zamandan beri takip ettiğimiz taraf tutmama politikası ile son derece iyi bir noktada bukenin devamıdır. Geniş bir birikime, geniş bir tecrübe lunuyoruz. Çünkü her ikisi ile de rahatça konuşabilen, ye sahiptir. Tabii küçük oyunlarla büyük menfaatlerini her ikisine de yardım etmeye çalışan ve bölgenin istikfeda edeceğini ve birtakım tavizler vereceğini düşunmek rarına, barışına bir gun belki de büyük katkıda bulunabilecek devlet rolunü oynayabilme imkânlanmızı daima herhalde yerinde olmaz. Hayır, Sayın Bakan. Yunanistan bu yolla bir odıin elde taze olarak muhafaza ediyoruz. Biz bugün Iraklılarla da rahat konuşabıliyoruz. Iran'la da rahat konualmayı umabilir deniyor. HALEFOĞLU Türkiye, ancak Türkiye'nin yarar şabiliyoruz. Bu konuşmalanmız daima bölgeye banş gelarına uygun olan ve ulkenin barışına uygun düşen şe * tirmek, anlayış getirmek istikametinde oluyor. Bazen kilde hareket edebilır. Başka türlü Türkiye'den böyle tek ufak tefek konularda bazı anlaşmazlıklar çıkabiüyor. taraflı veyahut lüzumsuz tavizİCT beklemek, zannediyo Mesela işte bu son hudut hadiselerinde olduğu gibi. Sorum ki yersiz olur. Biz Kıbrıs'ta banş istiyoruz ve Kıb nunda daima Türkiye'nin iyiniyetli politikasınm değişns'ta şimdiye kadar söylediğimiz, yıllardır tekrarladığı mediğini ve bölgede Turkiye'ye büyük ihtiyaç olduğumız gayet tutarü bir durumumuz var. Kıbrıs'ta iki bölgeli, iki toplumlu, federal bir hukümet kurulmasının yeTürkiye, Batı için gâne hal tarzı olduğuna inanıyoruz. Zannediyorum ki bulunmaz bir buna da birçok ülkeler, birçok insanlar inanmaktadır. Zaten bugün Kıbns'taki dunımun kâğıt uzerine dökülortak. Batının, mesi bu sonucu verecektir. Bugün Türkler kuzeyde, İslam âlemiyle, Rumlar guneyde yaşamaktadır. Nufus mubadelesi yaİslam ülkeleriyle pılmıştır. Her iki taraf tarafından kabul edilmiştir. Bu, nasıl işbirliği Birleşmiş Milletler'in de aracılığıyla olmuştur. Binaenaleyh artık Kıbns'ta demokratik durumu yeniden değişyapılabileceği tirmek gibi bir şey mevzubahis olamaz. Zaten bu insanhususunda lann da aleyhine olur. Hem onlann, hem öbürlerinin. Türkiye modelini Şimdi bütün yapılmak istenen, bu iki toplumlu iki bölgözönünde geli federal hükümete kâğıt uzerinde bir temel veyahut da bu binayı oturtacak bir temel bulmak. Onun müzatutması gerek. keresi yapıhyor. Terorizmi, Tıirk tarafına bırakılacak toprak oranı hakkında Ermeni terorizmi, bir açıklamada bulunabilir misiniz? HALEFOĞLU Sayın Denktaş beyanatında zanneşu terorizmi, bu diyorum ki, "Tıirk tarafı olarak yüzde 30 toprakla terorizmi diye yetinebiliriz" dedi. Hatta "yüzde 30'un biraz da altına ayırmak belki inebüiriz" dedi. doğru degildir. Ne kadar aşagıya inebilir? HALEFOĞLU Herhalde yuzde 29'un ustünde, Çünkü terorizm, yüzde 30'un biraz altında. Benim anladığım kadanyla. terorizmdir. Türkiye'nin Kıbns politikası Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri ile gorüşmeler sırasında bugüne kadar gönun şuurunu herkes hissediyor. rülmeyen bir esneküge kavuştu birdenbire. Bunun za manlamasında dikkat çekici bir unsur var mı? Türkiye Batı'nın parçasıdır HALEFOĞLU Olaylar buraya getirdi. Biz gerek Türkiye'nin Ortadoğu'da ve tslam dünyasında oybirinci toplumlararası görüşmelerde, yani bu aracüı gorüşme dediğimiz birinci raundda, gerekse ikinci raund namakta olduğu rolden tedirgin olanlar var mı? Mesela da aynı esnekliği gösterdik. Esnekliği göstermeyen Rum Batı tedirgin mi bundan? HALEFOĞLU Bilakis, memnun. Çünkü bizim tarafıydı. Şimdi uçuncü raundda gene aynı esnekliği gösteriyoruz. Bu defa Rum tarafı bir telaş veya bir çaba içe söylediğimiz şu: Türkiye Batı'nın bir parçasıdır. Batı'nın butün kuruluşlarına uyedir. Ama aynı zamanda bir risinde. Bunun için hiçbir neden yok. Çünku dediğim Ortadoğu ülkesidir. Bir Muslüman ülkedir. Onun için gibi. Bana sorarsamz, Kıbns meselesinde şimdi yapılan, diyoruz kı biz, Türkiye Batı'nın Doğu'ya ve Doğu'nun önceki egzersizleri kâğıt üzerine dökmekten ibaret. Bu arada Türkiye'nin esnek davranması konusunda Batı'ya uzantısıdır, köprüdur. Şimdi bir slogan haline Amerika'dan bir telkin geldi mi? Bir mesaj başkandan? geldi. Türkiye koprudür diye. Türkiye hakikaten köpHALEFOĞLU Kıbns meselesinın bir an evvel hal rüdür. Çünkü Batı kumluşlannda üye olan yegâne Musledilmesi ve bu konunun iki müttefik arasında bir çıban lüman ülke Turkiye'dir. Aynı zamanda İslam dunyasınbaşı olmaktan çıkarılması için yıllardır butün dostları da buyuk ağırhğı olan ve İslam dünyasında daima müsmız hem bize, hem Yunanistan'a, hem Kıbrıslılara bir bet yapıcı rol oynayan bir ulke olarak tanınmaktadır. çok fikirler beyan etmektedirler. Bu fikirler de bu me Fakal buna rağmen. Türkiye'nin de temsil edUdiselenin barışçı bir yolla iki toplum arasında muzakereği Batı'nın bazı kunımlannda zaman zaman Turkiye'lerle halledilmesi noktasında duğümlenmektedir. Yani ye tepkiler var. Avrnpa Konseyi'nde, Avnıpa Parlamenherkesin söylediği iki toplum otursun, bu meseleyı götosu'nda, AET'de. HALEFOĞLU Bu çeşitli nedenlerden kaynaklaTürkiye, ancak Türkiye'nin yararlarına nıyor. Bazıları bılgi eksiklığınden, kotunıyetten, bazıuygun olan ve ülkenin barışına uygun lan da kuçük politık hesaplardan. Teşhisi iyi koymamız lazım. Türkiye'nin gerek sosyal, gerek politik bakımdan düşen şekilde hareket edebilir. Başka istikrar içinde, kuvvetli bir ulke, kuvvetli bir devlet oltürlü, Türkiye'den böyle tek taraflı masında kimin yaran var, kimin yaran yok? Ekonomik veyahut lüzumsuz tavizler beklemek, olarak kuvvetli bir Turkıye, istikrar içerisinde kuvvetli zannediyorum ki yersiz olur. bir Türkiye, ekonomik olarak potansiyelini kullanabilen bir Türkiye butün bolgeye hem bir model oluşturuyor, hem de bölgenin istikrar ıçerisine girmesine yardımcı ruşsun ve meselesini halletsin ve bir an evvel de sona eroluyor. BinaenaJeyh Türkiye'nin bu rolü oynaması mı, sin. oynamaması mı daha yerinde? 1980'e Türkiye'yi geti Belki çok aynntı gelebilir, ama Kıbns sonınunun ren hadiseler malum. O zaman birçok Batılı ulkeler bibutttnü içerisinde önemli. Yesilırmak diye bir bölge var. ze, "Neden bir an ewel bir mudahaleyle buna mani olEkonomik açıdan Kıbns'ın en verimli bölgelerinden bimuyorsunuz.? Türkiye'nin bu şekilde uçunıma sunıklenri. Tarımsal açıdan, yıllar yılı da hep Turkler oturmuş, mesine göz yumuyorsunuz?" diyorlardı. Bu 1980'de durtoprak odünleri arasında Yeşinrmak'ın da Rum kesimine duruldu ve herkes dedi ki, Türkiye'de askerler daima bırakılacağı konusunda bir yayın var. Bu doğru mu? reformisttir. Turkiye'de askerler daima Atatürk çizgıHALEFOĞLU Hangi bölgenin bırakılacağı konusindedir. Turkiye'de askerler demokrası yozlaştığı zasunda benim de bilgim yok. Onu doğrudan doğnıya Kıbman müdahale ederler. Demokrası kurulduktan sonra ns Türk yönetimi kararlaştıracaktır. kışlalanna çekilirler. leketin yansmda hâlâ sıkıyönetim vardır diyor. öbürü, bazı partiler hâlâ seçimlere girmemiştir diyor. Her biri bunun bir tarafını kullanıp Türkiye'yi şu veya bu forumda rahatsız etmek için elinden geleni yapıyor. Biz, 1980'le 1983 arasında üç sene gibi kısa bir zamanda bu zaran mümkün mertebe azalttık ve tekrar parlamenter demokrasiye dönduk. Ancak bir sure daha geçiş döneminden geçmeye ihtiyaç vardır. Hem parlamenter demokrasiye döndük, bem geçis dönemi yaşıyonız diye itiraz ediyor Batıular. Değil mi? HALEFOĞLU Görüyorsunuz, ülkede bugünden yarına sıkıyönetimi kaldıramıyoruz. Hâlâ bazı hadiselerle karşı İcarşıyayız. Fakat her birkaç ayda bir sıkıyönetimi tedricen azaltıyoruz. İşkence diyorlar. Tahkik ediyoruz. tşkence vaki olmuşsa cezalandırıyoruz. Şu kadar polis memuru cezalandırılmış durumdadır ve gerekeni yapıyonız. Bunun gibi birçok konular dışanda bazı çevreler tarafından Türkiye aleyhine geliştiriliyor, kullanılıyor ve bazı çevreler de maalesef buna ya isteyerek, ya Kıbrıs'ta banş istiyoruz. Ve Kıbrıs'ta şimdi söylediğimizi yıllardır tekrarladığımız, gayet tutarlı bir durumumuz var. Kıbrıs'ta iki bölgeli, iki toplumlu federal bir hükumet kurulmasının yegâne hal tarzı olduğuna inanıyoruz. bilgi azlığından yahut da bazı iç politika nedenIcriyle ya alet oluyor, ya da olmak istiyor. Teşhis bu. Biz bildiğimiz yotda ve Türkiye'nin yaranna olduğuna inandığımız yolda sonuna kadar yürume karanndayız. Türkiye'yi çok yakın gelecekte bütün bunlardan aynhnmış, tamamıyla serbest, sıkıyönetim olmayan, daha geniş özgürluklere kavuşmuş bir ülke haline getirmeye çalışıyoruz. Geçenlerde bir sual sordular: Bundan sonra parlamento seçimleri yapıhrsa, mevcut olan bütün partüer girecek mi? Gayet tabii girecek ve bu hükümetin daha 4 sene veyahut da bu Meclisin daha dört sene işbaşında kalacağını düşünecek olursak, 4 sene sonra belki yepyeni bir manzara ortaya çıkacak. Geçiş döneminin sona ennesinden sonra siz Dışişleri Bakanı olarak Türkiye'nin Batı'yla olan ilişilerinde şu an karşılaşılan direncin kınlacagına inanıyor musunuz? HALEFOĞLU O zamana kadar da kalmayacak. Çunku Türkiye, Batı için bulunmaz bir ortak. Çunkü Türkiye, Ataturk'un çizdiği yolda yıllardır haysiyetli bir şekilde rolunü oynamış, bunu bütün dünyaya göstermiştir. Batı'nın, İslam âlemiyle, İslam Ülkeleriyle nasıl işbirliği yapılabileceği hususunda Türkiye modelini göz önunde tutması lazım. Eğer Türkiye'yi böyle köşeye sıkıştırır da şunu sağlanm, bunu sağlanm politikası güderse, bu Batı'nın güvenilirliğini ve Batı'mn inanılırlığını zedeler. Diyor ki Turkiye: Ben bu Batı ailesinin bir üyesiyim. Geçiş döneminin hızlandınlmasuıa katkıda bulunacağına her gun onume bir manı çıkanp da bunu geriletmek Batı'nın Iehıne midir? Amerika biraz daha farklı bakıyor galiba, degil mi? HALEFOĞLU Amenka daha realıst bakıyor. Bazı Batı ülkeleri daha realist bakıyor. Bizim bugün için dış politika bakımından, dışişleri bakımından Batı ülkeleriyle problemimiz yok. Hiçbir problemimiz yok. Bugt bizim Almanya'yla ilişkilerimiz gayet iyidir. Ingiltere yle ilişkilerimiz gayet iyidir. halya'yla ilişkilerimiz gayet iyidir. Fransa'yla ilişkilerimiz düzelme yolunda olduğuna dair işaretler vermektedir. Bir başka konuya geçmek istiyorum Sayın Bakan. Ermeni lerörune... Buna karşı Türkiye bir devlet politikası geliştiriyor mu? Bunun hemen bir yan unsuru olarak uluslararası terörle mucadele konusunda, işbirliği çağnlan konusunda somut adımlar aülıyor mu, atıldı mı? HALEFOĞLU Bana sorarsanız, terorizmle mücadelenin bir tek yolu var. O da teröristi moral bakımında, izole etmek. Terörist moral bakımından izole edildi mi, terorizmin köku kazınmaya başlanmıştır demektir. Biz nasıl izole edeceğiz Ermeni teroristini? HALEFOĞLU Şimdiye kadar birçok ülkeler kendi başlanna gelmediği için bizim milletlerarası sorunlarda terorizmin izole edilmesi, lanetlenmesi çağnlannuza müttefik davranmıyorlardı. Halbuki Fransa'daki son hadiselerden sonra, Fransa'da terorizme karşı büyük bir şuur başladı ve tekrar, acaba gıyotini getirehm mi demeye başladılaı. Ingiltere'deki son terör hadiselerinden sonra lngiltere de başladı. Şimdi, terorizmin Almanya'da Baader Meinhofrtan sonra aiınan tedbirleri hatırlıyorsunuz. Terorizm gelip de onlar ızdırap çektikleri zaman biraz daha kolaylıkla anlıyorlar. Ulkeler kendi başlanna geldiği zaman bu hususta daha tedbirli olmayı duşunuyorlar, daha tedbirli oluyorlar. Şimdi, iş bu noktaya geldi. Terorizmi de Ermeni terorizmi, şu terorizmi, bu terorizmi diye ayırmak da belki doğru değildır. Çunkü terorizm, teronzmdır. Sayın Bakan, sohbetimizi yine NATO ile bağlayalım istersiniz. Siz NATO'ya gidiyorsanuz. NATO Dışişleri Bakanlan Toplantısına, geçen hafta Brttksel'de ortaya çıkan durumdan sonra Türkiye oraya şimdi yeni bir tez goturuyor mu? Yeni bir öueri?.. HALEFOĞLU Dışişleri Bakanlan Konseyi'nde, yani bu toplantıda çok başka şeyler göruşülecek. Ne gibi? HALEFOĞLU Milletlerarası konular, DoğuBaü ilışkileri, silahsızlanma, şu, bu... NATO Genel Sekreteri'nin bir sözü var. Türkiye ve Yunanistan'ın NATO belgelerinde yer almayışı orUya yeoi bir dunım çıkardı diyor. MütteFıkler arasında hukuki olarak bir çöziime bağlanacaktır, bir fonniil bulunacaktır diye ekliyor. HALEFOĞLU Bu defa gorilşulecek o mesele. Bu defa göruşülecek mi? Buraya biz yeni bir tez goturecek miyiz? HALEFOĞLU Benim bildiğim onu delegasyonlarla yapacaklar. Genel Sekreterin kendısi de bilmiyor. Bir şey söylemiş zannediyorum. Kendisi de bilmiyor ne olacağını. Teşekkur ederim. itiıiı Mısır Sayın Bakan, biraz da isterseniz başka konulara yönetelim. Önümüzdeki günlerde zannediyorum siz Yemen'e gideceksiniz. Vemen'de Jslam Konteransı Dışişleri Bakanlan Toplantısı var. 1984'un şubat ayındaydı galiba. Kazablanka'da İslam ülkeleri Mısır'ın yeniden Islam Konferansı'na kaülması karannı aimışiardı. Şimdi Şimdi Avrupalı diyor ki, demokrasiye geçtınız. Her şey normale dönsun. Şimdi burda da teşhis hatası var. Demokrasiye donuldu diyorlar da, size gore nerede teşhis hatası yapıyorlar? HALEFOĞLU Bazılan bunu kullanıyor. Bir kısmı diyor V' hapishane'^'c''", n"!i<: ict3.^r.io.^o ,.jr da burda işkence yapıuyor di>ür. Öteıci oıyor KI, mem