Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
10 TEMMUZ 1983 EKONOMI CUMHURtYET/9 EKONOMİDE DİYALOG MEMDUH YASA 1919'da Siirt'te doğdu. Istanbul Iktisat Fakültesi'ni bitirdikten sonra 1946'da doktorasım verdi ve 1960'da profesör oldu. Halen lstanbul Iktisat Fakültesi Maliye Araşttrmalan Merkezi Müdürii olan Prof. Yaşa aynı zamanda SİSA V Vakfı Başkam. Prof. Yaşa aynca basm, bankacılık ve sanayi kesiminde faaliyet gösteren çeşitli kuruluşlann yönetim kurullarında görev, almışbulunuyor.Prof. Yaşa'nın ekonomi ve maliye alanlartnda yayınlanmış çeşitli eserleri var. SORU: Peki 24 Ocak kararlannın ekoneminin yapısını değiştirmeyi amaçlayan bir yönü de yok muydu sizce? YAŞA: Bence bu tedbirleri alanlar da Türkiye ekonomısinde herhangi bir bünye değişikliği beklemiyorlardı. Kimseyi itham etmek için söylemîyorum ama bu tedbirleri alanlar ve uygulayıcıları 1965 sonrasında Türkiye'deki sanayileşme programlarını, yapan ve uygulayanlarla aynı kimselerdir. Yani bunlann kendi sanayileşme programını bu programların kriterlerini yanlış diye vasıflandırm^lan beklenemezdi ve bugüne kadar da böyle birşey zaten söylememişlerdir. SORU: Bu yönde iddialar var, yani bu tedbirlerin aynı zamanda ekonomide yapı değişikliğini saglayacak kararlar olduğu yolunda... YAŞA: Evet, mesela diyorlar ki bu tedbirlerle ihracatı artırırız ve Türk sanayiini ihracat yapar hale getiririz. Bu yönde alınan ted Geçen hafta Altın fiyatları önce düştü sonra yükseldi Dünyada altın fiyatları geçen Türkiye'deki altın fiyatları gehafta sürekli düşme eğilimf *gösçen hafta perşembe gününe kadar sürekli düştü. 1 temmuzda terdi. Ancak cuma günü aniden 25 bin 250 lira olan Cumhuriyet 423 dolara kadar yükseldi v« altını pazartesi günü 25 bin 200 öğleden sonra 425.5 dolara çıktı. liraya geriledi ve salı günü de bu düzeyi korudu. Çarşamba günü Oysa, pazartesi günü ise 25 bin 100 liraya indi. Per 1 Ons altın 415,7'dolardı. Çarşembe günü 400 lira birden de şamba gününe kadar gerileyerek ğerlenen Cumhuriyet aftını 25 411,5 dolara inen 1 ons altın perbin 500 liraya fırlayıverdi. Fakat şembe günü değer kazanarak cuma günü 100 lira ucuzlayarak 412,3 dolara erişmişti. Böylece 25 bin 400 liradan satıldı. Aynı altın fiyatları hem yurt içinde sürede 24 ayar külçe altının 1 hem de yurt dışında geçen hafta gramı önce 3500 liradan 3475 lisonunda hafta başına göre değer raya kadar geriledi, cuma gükazandı. Altın fiyatlarının geçen nüvse 3540 liraya yükseldi. haftaki görünümü şöyle oldu: 1 Temmuz 8 Temmuz 25.20025.250 25.30025.400 Cumhuriyet 24.50025.000 24.50025.500 Reşat 3.4903.500 3.5303.540 24 Ayar 416.7 425,5 1 Ons Altın $ Çok büyük sübvansiyonlarla ihracatın teşviki ihracatı artırmış ama sanayide bünye değişikliği sağlamamıştın birlerin bazı çok başanlı neticeleri de vardır ama bu tedbirlerin Türkiye ekonomisinin bünyesini değiştireceği kanaatinde değilim. Ekonomide bünye, değişsin demekle değişmez. İhracatı artırıcı bazı tedbirler alırsanız sanayiniz ihracat yapmaya başlar fakat bu ilanihaye devam edemez. Türk sanayiine ihracat yapsın diye devamlı sübvansiyon veremezsiniz. Bu şekilde bünye değişikliği yapmaya kalkarsanız belki yüz sene beklemeniz gerekir. Bugün 220 lira civannda olan dolan ihracatçı 350 liraya bozdurma imkânına sahip kılınmıştır ve bu büyük sübvansiyona rağmen son zamanlarda ihracatın artış hızında bir azalma söz konusudur. Çünkü bünye değişmemiştir, sanayi eski bünyesini muhafaza etmektedir. Zaten büyük sınai yatırımlar olmadığı için bünyenin değişmiş olması da mümkün değil. Tekrar ediyorum, aslında 24 ocak kararlarını alanlar da böyle bir bünye değişikliğini derpiş etmiş değillerdi, ama daha sonra olaylar onları böyle konuşmaya zorladı. SORU: Size göre ekonomide bir yapı ya da bünye değişikliği nasıl gerçekleştirilebilir? YAŞA: ünce şunu söyleyeyim ki böyle endirekt ve negatif tedbirlerle gerçekleşmez. Bu metotla bunu sağlamak için çok büyük fedakârlıklara katlandık ama bu olmadı. Bence ihracatı artırmak için bu kadar teşvik vermek de bir nevi himayeciliktir. Himayeciliğin ise muvakkat olması şarttır. Himayecilik devamlı olursa, tıpkr sanayimizin daha önce yaptığı gibi, ihracat sektörleri de kendilerini rasyonalize etmekten vazgeçer ve bu bünye değişikliğini sağlamaz, tersine önler. Demek ki Türkiye'nin bünye değişikliğini gerçekleştirmek için çok daha strüktürel ve total, yani yapısal ve bütünleyici tedbirlere gitmesi gerekir. Başka bir ifadeyle Türkiye'nin bütün iktisat politikasının gözden geçirilmesi gerekir. Sanayileşme Dolar sürekli değer kazandı ABD dolan geçen hafta boyunca sürekli değer kazandı. Pazartesi günü 2.53 mark, 2.10 Isviçre Frangı, ve 7.61 Fransız Frangı değerinde olan 1 ABD dolan salı günü çok az değer kazandı ve bunu çarşamba günüde korudu. Perşembe günü tekrar hafif bir yükselme kaydeden dolar cuma günü sadece İsviçre Frangı karşısında çok az geriledi, az da olsa Fransız Frangı karşısında değer kazandı. Mark karşısında ise perşembe günü kazandığı değeri korudu. Cuma günü dolar 2.57 mark 2.12 İsviçre Frangı, ve 7.72 Fransız Frangı değerlerine tırmandı. Dolar geçen hafta boyunca Türk Lirası karşısında da değer kazandı. Pazartesi günü 219.4 lira olan 1 ABD dolan çarşambaya kadar 221.3 liraya ulaştı. Bu değer perşembe ve cuma günleri de geçerli oldu. Geçen hafta doların para piyasalarındaki durumu şöyleydi: 1 8 Temmuz Temmuz Mark 2.53 2.57 İsviçre Frangı 2.10 2.12 Fransız Frangı 7.61 7.72 Türk Lirası 219.55 221.30 Mebdnh Yaşa (sağda) Osman Ulagay'la... Ulagay sordu, Taşa yanıtladı: Rejim yeniden kurulurhen ekonomi politikası da yeniden belirlenmeü SORU: 24 Ocak kararları son giinlerde yeniden tartışma giindemine geldi ve özellikle de bu kararların kimin eseri olduğu, nasıl alındığı konusunda tartışmalar yogunlaştı. Aynca bu kararların niteliği konusunda da farklı görüşler var. Siz bu konuyu nasıl değerlendiriyorsunuz Sayın Yaşa? YAŞA: Efendim, eğer hatırlardaysa 24 Ocak kararları Türkiye nin pek de gönül rızasıyla, isteyerek aldığı kararlar değildi. Hatta bu nedenle bu kararlann alınabilmesi için iki yıl gibi bir süre geçmesi gerekmiştir. Bu iki yıl içinde üç defa hükümet değişmiş ama bu kararların alınma süreci devam etmiştir. Nihayet bu kararlar AP azınlık hükümeti zamanında bir tedbirler manzumesi olarak ortaya konmuştur. Bütün bunlar da göstermektedir ki bu kararlar herhangi bir hükümetin ya da iktidarın belli bir iktisat politikası ortaya koyması ya da oluşturması şeklinde değil, Türkiye'nin dışarıdan istediği bazı hususları elde etmek için onların empoze ettiği bazı şartle gelmişti. Bu nedenle alınan tedbirler de öncelikle enflasyonun kontrolü ve dışarıdan yeni döviz girdileri teminini hedef almıştı. Zaman içinde Türk ekonomisinin dış kaynak yaratacak hale gelmesi de hedefler arasındaydı. Şimdi bu tip tedbirler başka ülkelerde de bizden önce ve bizden sonra alınmıştır. Türkiye ve başka ülkelerde İMF patronajı altında uygulanan bu tedbirlerin başlıca özelliği bunların konjonktürel tedbirler olmasıdır. Yani bir ekonomi politikasını veri olarak alıyorsunuz ve aslına dokunmadan bazı tashihler yapıyorsunuz. Zannımca Türkiye'de teşhis yanlışlığı buradan doğuyor. SORU: Nasıl bir teşhis yanlışlığı? YAŞA: Türkiye'de 1977'de çok göze batmaya başlayan ekonomideki bozulma hadisesi ilk defa olmuyordu. Daha önce üçdört defa TürKİye bu bozulma olayını yaşamış ve benzer tedbirlerle çare aramıştır. Neden böyle olmuştur? Bence Türkiye'de ekonominin bozulması konjonktürel olaylardan kaynaklanmıyor, konjonktürel olaylar sadece bu bozulmayı hızlandırıcı etki yapıyor. Meselâ petrol fiyatları, dünya ekonomisindeki bunahm gibi olaylar hızlandırıcı etki yapıyor ama bozulmanın asıl sebebi bunlar değil. Asıl sebep Türkiye ekonomisinin bünyesinden ve uygulanan ekonomi politikalarındaki hatalardarı kaynaklanıyor... SORU: Şimdi burada ekonominin yapısında ve uygulanan ekonomi politikalarında ne gibi temel yanlışlar, çarpıklıklar var size göre? YAŞA: Bir kere Türkiye'de sanayileşme bence yanlış bir temele oturtulmuştur. Türkiye'de sanayilesme hareketi dünyada otarşi cereyanlarının kuvvetli olduğu 1930'larda başlamıştır. Sonradan otarşi Türkiye'de adını değiştirmiş ve ikame sanayii adını almıştır ama özelliği fazla değişmemiştir. Başka memleketlerde ikame sanayiinden beklenenle Türkiye'de beklenen aynı şey değildir. Türkiye'de ikame sanayii denince o sanayiin Urettiği malların ithalatının durdurulması, yasaklanması anlaşılmıştır. Burada gaye, ithalâtı azaltmak iken biz sanayileştikçe döviz ihtiyacımız artmıştır. Aynca diger döviz kazandırıcı sahaların gelişmesi de ilrnal edilmiştir.. SORU: Örneğin hangi sahaların? v ı.ŞA: Döviz kazandırıcı sanayi kolları, tarım, madencilik, turizm ve diğer hizmet sektörleri ihmal edilmiştir. Bu böyle olunca da yani tedbirler konjonktürel olunca da alınan tedbirlerin neticeleri hep geçici olmuştur. sonunda yeniden darboğazlara girilmiştir. KİM NE DEDİ? Aykon Llogan (Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü) Bazı kamu alacaklarının uzlaşma yoluyla tahsilini ongören 2801 sayılı yasa uygulamasından doğan sonuçlar henüz belli değil. Maliye ile mükellef arasında tamamen iyi niyete dayanan bu uygulama 2 temmuzda bittı. Bu uygulamayla kilitlenmiş durumdaki kamu maliyesini açtık ve tam anlamıyla amacımıza ulaştık. Halit Soydan (Garanti Bankası Genel Müdürü) Bankalara özellikle dış kaynaklardan yararlanma konusunda büyuk görev düşüyor. Bankalarımız yurt dışından alacakları orta ve uzun vadeli proje kredileri ile yatırımların hızlandırılmasında kısa vadeli kredilerle de üretimin geliştirilmesinde yarar sağlıyabilirler. Kaynak kaybını önlemek için Türk , bankaları dışa açılma zorundadır. Turgut Ozal (Anavalan Partisi Genel Başkam) Türkiye'nin kalkınması için sihirli bir formül vaadetmiyoruz. Çalışmadan kolay kalkınabileceğimizi savunanlara memleketi teslim edersek, Türkiye devamlı gelişmemiş kalmaya mahkumdur. Kalkınmamızı hızlandıracak tek yol ihracattır. İhracat eve giren maaş gibidir. Maaş yüksek değilse, aile ne kiradan kurtulabilir, ne de evini döşeyip araba alabilir. Türkiye'nin ihracatsız kalkınacağını savunanlar, herhalde arabanın benzin yerine suyla gideceğini de söyleyeceklerdir. Zeki Yamani Zeki Yamani (Sııudi Arabistan Petrol Bakanı) Petrol fiyatları en azından 1985'in sonuna kadar artmayacak. Ve varil başına 29 dolarda kalmaya devam edecek. Bu arada OPEC'e üye ülkelerin günde 17,5 milyon varil petrol üretmeleri konusundaki sınırlama yavaş yavaş kaldırılacak. Sınırlamanın kalkmasr'petrol talebinin artmasına olarak gerçekleşecek. Tevfik Saraçoğlu (İktisa Kalkınma Vakfı Yönetim Kuı lu Üyesi) Brüksel'de AET il tekstil görüşmelerini yürüten Türk özel sektör heyeti hatalı yoî izliyor. Pazarlığın prensipler yerine miktarlar esas alınarak yapılmış olması bir sonuca varılamamasına neden olmuştur. Konfeksiyon konusunu müzakere eden özel sektör temsilcileri, gö. rüşmelerin son üç raundunda ithal kontenjanlarının gündeme getirilmesini kabul etmekle AET'nin oyununa geldiler. Sonuçta, AET, Türk tekstil ürünlerine yıl sonuna kadar kısıtlama koydu. Adnan Başer Kafaoğlu (M'aliye BakanOBundan sonra zam yapılmayacak. Enflasyon da yuzde 20 olacak. Fiyat lar şimdiye.kadar yüzde 11 arttı. Bundan sonra zam yapılmayacağından enflasyon yüzde 20'ye çekilecektir. Prof. Dr. Ekrem Pakdemirli (Teşvik Uygulama Dairesi Başkam) Ağustos ayından itibaren ihracatı teşvik kredileri yüzde 25 artırılacak. Bundan böyle, teşvik kredileri verilirken, yatınmlann ihracata yönelik olmaları koşulunun yanısıra istihdama ağırlık vermeleri koşulu da aranacak. 24 Ocak kararları Türkiye'nin gönül rızasıyla, isteyerek aldığı kararlar değildi, Bunlar Türkiye'ye, bazı isteklerinin yerine getirilmesi için dışarıdan empoze edilen tedbirlerdi, ları kabul etmesi şeklinde alınmıştır. Bunlar aynca benım kanaatime göre o günün şartlarında Türkiye'nin menfaatlerine uygun bir tedbirler manzumesi idi.. SORU: Sizce bu tedbirler tipik istikrar tedbirleri miydi, yoksa başka bir özellikleri de var mıydı? YAŞA: Bence bu kararlar bir istikrar tedbirleri paketidir. Dengeleri bozulmuş bir ekonominin tekrar rayına oturtulması için alınmasızaruri görülmüş tedbirlerdir. Bunlar içinde asli tedbirler ve tali tedbirler var ama hepsi bir bütündür ve istikrar gayesine yönelikt^r. Bozukluk neredeydi? Öncelikle fiyat istikrarı bozulmuş, enflas^ p p şahlanr^ıştı, îkincîsî cfeÖdemelerdengesitozulmuş,Türkiyedövız ödemeTerini, ithalatını yapamaz, ihtiyaçlannı karşılayamaz ha Türkiye ve başka ülkelerde IMF patronajı altında uygulanan istikrar tedbirleri geçici bir düzelme sağlıyor ama bünye değişikliğini sağlayamıyor politikasından yatırım politikasına yeni baştan ve vergi politikasına kadar bütün politikaların gözden geçirilmesi gerekir. SORU: Ekonomi politikalarının böyle toptan gözden geçirilmesi ve değistirilmesi için gerekli şartlar var mı bugün Türkiye'de Sayın Yaşa? YAŞA: Bence bugün Türkiye, yeni bir ekonomi politikası tespıt etme ve uygulama bakımrndan fevkâlade müsait şartlar içindedir. Bir kere bugüne kadar yapılan hataları savunmak çok zorlaşmıştır ve bunları savunacak olanların fazla ağırlığı kalmamıştır. lkincisi Türkiye yeni bir oluşum içindedir, devlet adeta yeniden kurulmaktadır. Yeni kurulan rejimde iktisat politikaları da yeni esaslara dayandırılabilir. Yeni partiler yeni iktisat politikaları geliştirme şansına sahiptirler ve bu şansı iyi kullanmahdırlar. Türkiye'nin ihtiyaçIarı göz önüne alınmalı ve bu ihtiyaçların karşılanması için gerekli TAMSAN A.Ş.NİN 31.12.1982 TARİHİNDEKİ BİLANÇOSU (2499 SAYILI KANUN HÜKMÜNCE YAPILAN DUYURU) AKTİF I DONEN VARLIKLAR A Ha/ır Degerler B Menkul Kıymcller C K.sa Vadclı Ala.(nel) D Stoklar l/lk madde ve malzeme 2Yarı Mamuller 3Mamul ve fcmlıa 4Dığer 26 114 5 181 27.46S 987 1.321.024 (283.911) 38.817 1.075.930 129.700 271.894 59.770 (1.000,TL) 461.364 1 KISA V A D E L I VABANCJ KAVMAKLAR A, Kısa Vadelı Borç Taksılleri B Banka kredılerı C Dı|er Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar 76 154 63 213 987 666 PASİF ı.m.ojs II ORTA VE VZVN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR A Tedavüldekı Tahviller B Diger Orta ve Uzun Vadelı Yabancı Ka> .(Nel.) A Çıkanlmış veva ödenmış sermaye B Yedek Akçeler C Karşılıklar J Yafınm ındırımı 2 Yenileme Fonu 3 Dıger Karşılıklar ve Ozel fonlar D Yeniden Degerleme artış fonu C Iştıraklerde Değer Arlış karşıhgı F Dagılılmamış Kârlar G Dunem Kân H () Zararlar 1 Gecmış Yıl Zararları 2 Dönem Zaran 199.800 206 330 240.000 643 724.900 406.13* II OLRAN VARLIKI.AR III OZ KAYNAKLAR 4.131 1965 sonrasında Türkiye'de uygulanan sanayileşme politikalarını yapanlarla 24 Ocak kararlarını alanlar aynı kimselerdir. Bunlann kendi politikalarına karşı bir bünye değişikliği istemeleri beklenemez. pojitikaların oluşturulması fırsatı kaçırılmarnalıdır. Türkiye'de yeni iktisat politikalarını oluşturacak bilgi ve fikir potansiyeli vardır ama dikkatinizi çekmek isterim iktisatçılar devrede değildir. Türkiye'de iktisatçılar devrede olmadığı için çok parlak iktisadi fikirler söylenebilir ama bütünleştirilmiş bir iktisat politikası bir türlü ortaya konamaz. İktisadi formasyonu olmayan kimseler birbirlerine zıt politikaları bir arada uygulamaya kalkışırlar. Onun için hiç değilse bu dönemde iktisatçıların devreye sokulmasında büyük yarar var. Uygulamacı olarak olmasa bile en azından politikaların çizilmesinde iktisatçıların birikimlerinden faydalanılması lâzım. SORU: Sayın Yaşa, size göre çiziJecek yeni ekonomi politikasında temel hedefler neler olmalı? YAŞA: Türkiye gibi kalkınmakta olan bir ülkede temel hedef tabii ki büyümedir. Gelecek nesillerin refahj da buna bağlıdır. Ancak Türkiye hâlâ enflasyon içinde olduğuna göre büyümenin hızının ilk yıllarda çok fazla olması beklenemez. Bu büyümenin bir takım rasyonal politikalarla sağlanması Iazımdır. Bunlann başında da yatırım politikası gelir. Yatırımlarda öncelikler iyi ortaya konmahdır. Benim daima kafamda olan Türk ekonomisinin Batılı anlamda bîr kapitalist ekonomi haline getirilmesidir, ama bu kolay değildir. Türkiye'de çok tahditler vardır, monopoller vardır, devlet inhisarları vardır, fiili inhisarlar vardır. Türkiye'de uygulanan ekonomi politikalarının bugüne kadar yarattığı tam veya yarı monopoller var A Sabıl degerler () Bırıkmış amorlısmanlar Tukennle ve ıtfa payları Uığer duran varfıkiar 724 899 930 34 207.799 (515.337) (6M874) (1.169.211) IVDİfiER KAYNAKLAR AKTIF TOPI AM1 NAZIM HhSAPI AK AKTİI GLNEL TOPI AMI 1.537.294 2.254 156 3.791 450 PASİF TOPIAMI NAZIM HKSAPLAR PA.SİF GENEL TOPI.AMI 1.537.294 2.254.156 3.791.450 NOTLAR I Kayıılı sermave sısicmınc ^eçılmemı^rır 2 Sioklar ortalama malıyei ılc degcrlcndınlmekıe vedu/ amorusman sısicmı uygulanmaktadır. 3 Aktıf değerler u/enndckı tüplam ıpotek tuiarı I 844.247.000rTL.dır 4 Aktıf değerlcrın loplam sıgorta tuiarı 260 000.0ü0rTL .dır 5 Pdsıfte >er almaydn lyahhuı vokıur. 6 Alııidn ıpulck yoktur Tınn alaLdMar icmuıatlıdtr Turgut Özal NELER OLDU? İşçi şirketlerine de devlet desteği Cumhurbaşkanı Kenan E\ren'in direktifi uzerine başanlı olamayarak atıl birer yatırım olarak kalan işçi şirketlerine 7 milyar liralık devlet yardımı sağlanması için çalışmalara başlandı. Maliye Bakanlığı, yurt dışındakı ışçilerımiz tarafından kurulan şirketlerin durumlarını inceledi. İnceleme sonunda 300 işçi şirketinden, yatırımları tamamlanmış olan 134'üne devletin mali yardım sağlaması kararlaştırıldı. TAMSAN TOMRUK VE AĞAÇ MAMULLERİ SANAYİ A.Ş. 1.1.198231.12.1982 DÖNEMİ GELİR TABLOSU ( 2 4 9 9 SAYILI KANUN HÜKMÜ1NCE YAPILAIN DUYDRU) (l.OOOvTL) I BRI T SATI1? TAHSİI A H I \un ıv» nıj/ııul salıjlan ı >i : lhıaı..ıı ı t) ? Dığcr •.Jlısl.ır (t1 4 Vergı ladcsı. V'adf Inrkı \c Beıı/ctı Celırlfr (O II I1ASIIAI I A S ( , H İRI I R III NKT SATIİJ IIASII ATI |V/A SATII.AN MAI. \K\A Ml/Mh I İ S MAIİYKTİ V SATI. <;ll)KRI KRİ \h \m(.ll KKI VI BRİ'T SATIŞ /ARARI VII (.KNKI YONhTIM (. Mll İSI.KTMK ZARARI IX İŞI KTMK I)IŞI KÂRI 1 !>hraMerden k.îr pavları (t ) 2 kur larkl.ın (+) ^ Islelnıe Dı^ı Dıgt'r Ktîr \c\a / lurı ( + ) 4 Alınan f.'lı/ \e komısyonlar (+) V M\ANSMA!N (,ll)KHI KRİ 1 Orta ve U/un Vadelı KrcJı I aı/ı \c Gıdcrı (•) 2 tedauıldekı Tahvıllcrın Faı/lıvı (•) 1 Kı<a vadelı kredı laı/ı ve $ıden () 4 Dıger fınansıııan gıderleıı (•) XI \ K R G l m : N O V K K İ /ARAR XIIODKNECKK \hK(,IIKH \t I)İ(,KR YASAI M Kl M l l I I Kİ KR XIII D O M M / \ K A H I DENETLEME RAPORU Şırkelın Unvanı Şırkelın Merke/ı ^ırkclnı serma>esı Sırketm /aafıyet kuııusu lX'nelı;ının adı ve soyadı, gorcv suresı, ortak olup olmadığı Orlaklık defler ve belgeler uzerınde yapılan ıncelemenın kapsamı, hangı lanhler* dc ınceleme yapıldığı vc varılan sonuc • TAMSAN Tomruk ve Agav Mamullerı Sanayi A Ş Buyukdere Cad 107/5 Bengün Han. Gayrellepe/İSTANBUL TL. 240.000 0O0r(Tamamı ödenmıj) Ahşap mobılva, parke, kapı ve pencere doğrama>>ı ımalatı Memduh Coşkuner ve Dılek Erzık, I yıl. Onak değı) Vergı ve Tıcaret Kanunlarmın gereklirdığı surelcre uygun olarak incelemeler vapılmış, lenkıde deger bır konuyla karşılasılmamışnr. Türkiye'de yeni ekonomi politikaları oluşturulurken bugüne kadar devre dışı kalan iktisatçıların görüşü mutlaka alınmalıdır. dır. Bunların bertaraf edilmesi ve sanayi bünyesinin çok rasyonel esaslara oturtulması bence şarttır. Artık her sanayi branşının belli bir zaman içinde dış rekabete cevap verecek şekilde kurulması hedef alınmalıdır. Sanayi dışında da bugüne kadar ihmale uğrayan tarım, turizm, madencilik gibi döviz kazandırma potansiyeli olan sektörler üzerinde durulmalıdır. Ayrıca Türk vergi sistemi mutlaka ıslah edilmelidir. Türkiye'de vergiler aslında fevkalâde ağırdır ve vergi sistemi ürkütücüdür, caydırıcıdır. Mesela ücretler üzerindeki vergiler işgücü kullanımmı, istihdamı caydırıcı niteliktedir. Bunlann değiştirilmesi, ıslah edilmesi şarttır. SORU: Burada son olarak şöyle bir soru sormak istiyorum: Devlet bu yeni politikaların nelirlenmesi ve uygulanmasında nasıl bir rol oynamalı sizce? YAŞA: Devlet tabii ki temel öncelikleri tespit eder ama bunun işleyişi piyasa mekanizmasıyla olur. Devletin ister planlı ekonomi olsun, ister olmasın birtakım öncelikleri tespit etmesi şarttır. Bu en liberal iktisat politikalarının uygulandığı ülkelerde de böyledir. Bugünkü devlet artık 19. yüzyıl devleti değildir. Türkiye'de karıştırılan şey şudur: Devlet ya hiç karışmasm, ya herşeye karışsın görüşü vardır. Bu görüş gerçekçi değildir. DevPet. temel büyüklüklere ve hedeflere karışır, makro seviyede nazım rol oynar ve oynamalıdır. Öte yandan kamu sektörünün büyüklüğünün sınırlandırılması ve piyasa mekanizmasının daha sıhhatli işlemesinin sağlanması da gereklidir. Transttirk Holding kurtarıldı faizlerınin düşürülmesine karar verildi. Soz konusu holding kendisine bağlı olan MEBAN bankerlik kuruluşunun çökmesiyle bu kuruluşa kefi) olarak büyük bir maddi sıkıntıya düşünce, hükümet yetkililerine, kurtarılmasının zorunlu ve yararlı olacağı ilkesini kabul ettirmeyi başardı. aına zam yapılmazken, zam yapılan ürünlerden, 1. hamur 50 gr. kağıt 234 bin liraya, 1. hamur 60 gr. kağıt 214 bin liraya, 1. hamur 7475 gr. kağıt 208 bin liraya, 1. hamur 80120 gr. kağıt 203 bin liraya yükseldi. bin liradan 1 milyon 810 bin liraya, Şahin tipi otomobillerin fiyatı 1 milyon 371 bin liradan 1 milyon 398 bin liraya, Kartal tipi otomobillerin fiyatı da 1 milyon 476 bin liradan 1 milyon 520 bin liraya yükseldi. SX 6 «2 I 7|(J 12 0«<) . (+ IH5.47J 213.6115 11.371 3».583 *7.I65 106.748 50.166 45 766 4 400 ll 1.10.68} 39.142 421.503 5.962 () ll (1 Tıırk Tıcarel Kanunu'nun 353'ııncu maddeMiıın l'ıncı l'ıkrasının 3 numaralı bendı geregınce, şırket veznesınde yapılan sayım ların sayısı ve sonucları Turk Tıcarel Kanuıuı'nun 153'unı,u maddcsının I ıncı lıkraMnın 4 numaralı hendı gcegince vapılan ıncclcntc (arıhlcn vc sonın.ları Her uç ayda bir ve/ne sayımı yapılmış vc mevcul kayıllara uygun bulunmuştur. Transtürk Holding vadesi dolmuş 24.5 milyar liralık borç yukünden iki saat içinde kurtarıldı. Maliye Bakanlığı'nca 12 bankanın üst düzey yöneticilerinin katılımıyla yapılan toplantıda Transtürk Holding'in borçlarının 4 yıl ertelenmesiyle bunlann SEKA Genel Müdürlüğü kağıt ve kartonu kapsayan 66 çeşit ürüne yüzde 3 ile yüzde 9.5 arasında değişen oranlarda zam yaptı. Yapılan zamma gerekçe olarak, uretim maliyetlerinin artması gösterildi. Gazete kağıTOFAŞ tarafından uretilen Murat131 marka otomobillerin üç tipine de zam yapıldı. Böylece 15 haziranda yapılan zammın ardından bir kez daha zam yapılmasıyla Doğan tipi otomooıllerin fiyatı i ııuıyon 740 Her ay sonu ılibarıyle ınceleme yapılmıv, ^ırketın her lurlu lemtnat ve kıymetll evrakı kayıılara uygun olarak meveııdıyelı lcbr( edilmı^lır. Herhangı bır ^tkaycl ınlıkal clmcmı^lır SEKA'nm 66 çeşit ürününe zam Imıkdl cden >ıkayel vc yolsu/luklar vc bunlar hakkında yapılan ı^lcmlcr 597.292 I A M S \ N Toınruk vC Ağat Mamullerı Sanayi A.Ş'ııın l.l I9K21I 12 1982 doncmı hcsap \c ı^cmtcn Tı.rfc Tıcarcl Kanıınu, orfakhgın csas so/lc^mcsı vc diger mcv/uat tlc fiencl k.ıhul iîcırımıs muhascbc ılkc vc slandarllarına göre ıncclemıv hulunmaktayım. Cıoru^unıc (.'cırc ııcrıf ını hcnıııısLilıjSım 31 12 I9K2 larihı ılibarıyle du/cıılcnmıv hılanv'o onaklığın anıldiı larıhlckı pcrvek malı durumımıı I 1 1982 31.12 IVH2 doncmınc aıl kâr/arar lablnsu anılaıı dııncme an «crçık laalıycl snntıvlarını yansılnıakhı vc kârııı dajılı mı oncriM yavalara vc orl.ıklık csas MVİcvncsınc uyjüin buluniii.ikl.idir HıldiVMiım vc k.ıı /.ıı.ıı vıivclıımı iMUYİ.ırun.tsiNi vc Yoııclıın KIIIIIIIIMIIM .ıkl.ınııı.ısını ovünniAi .11/ ctkııııı 1)1 Nl l(, II I K MI MDIIII < (IŞKHNI K Mumt13Vlere zam yapıldı 1)11 I K I K/IK