Catalog

. 17 MART 1983 HABERLER >.: • 7 1r p IwI, ii acıanın . bılancosıı: çüklerin tamamen temizlenemedi patlamanın oluştu gu 12003 sayılı panonun kapat]lacağı ve dalın sonra ecak içleri ile anayollardaki hasarın giderilmesirıe çalışılacağı bildiriliyor. I3İLİRKİŞİLERİN ÇALIŞMASI Öte yandan. patlamanin oluşunı biçimi Igili ola rak bilirkişi heyetince incelemeler sürdürülüyor. Bilirkişilerin ocaklarda yaptıkları incelemelerde patlamadan artakalan çeşitli bildi bulgulardan yararlandıkları riilyor. Madencilerin göre bilirkişiler şu gibi belir tilerden sonuçlara varabiliyorlar: Patlamanın merkezi en büyük tahribatın olduğu yer etkisi degildir. Patlaınamn ilo patlama merkezindeki bazı eşya, insa.n ve cihazlar çeşitli dağılarak yörelere etkisinin kırıldığı yü zeyde önemli etki meydana getiri r. Grizunun patladığı yer ısının en yüksek olduğu yerdir. Bu nokt.a ocaklardaki kö mürün, ısının etkisiyle keklaşma durumuna göre sapta niyor. I{avalandirnıanın patTama arnnda çalışıp vantilatörün ağzının du ramundan Eğer e saptanır sırada temiz hava üflüyorsa içe dşa d>ğru aksi halde bir bükülme saptamr. doğru. biriktiği sıra e Bilirkişi patlama noktasmı kömürdeki koklaşma, havalandı rmadaki arızayı vantilatör ağzının biçiminden saptıyor. Patlamadan sonra ocak içinin inceleı1mesi kazanın oluşması hakkında çeşitli ka? nıtlar getirecek durumda. Fiisun ÖZBİLGEN ma(]efl açan parasal göre 5 lira civarında Patlama Esu Kornur İşİet.rnesi’nın Armutçuk bölgesinde yer al tm*i 35() ve riakıs 400 ile içi araç gereçler de onernli yol aç Olayın üzerin haftayı aşkın zaman geçmesine karşın henüz pat meydana ge’en yOl da patiamaya yol açacak en önemli etkenlerden biri de Ancak dinarnit atılmasıdır. olay sırasında dinamit atılıp alınan ve atilmadığı dinamit kulkırıılan ile dinarnıt karşdaştırılmnsı e ta ii baru tçu ları n tuttukları Her defterden anlaşılır. barut.çudinamit atmadaıı on(e grizu seviyesini ölçüp bu na deftere yazmak zorundad ıç. Grizunun kirl.i hava ka naflarından dışarı çıkabılmesi havalandırma için düzensisteminiyıbuna göre Eienrnesi gerekınek ve12003 sayılı terli havalandırma kanalı 5ap tanması rnumkundur. BİHİKİM Mİ ÖNEMLİ KIVILCIM MI? olal3ilirkişj raporlarında ya yoi açan neden araştırılırkeıı başlıca iki konu u zerinde dumuluyor. a Grizu hirikmesi meydana geldi? b Kıvılcun nereden çıktı? Grizu birikmesinin yol patlamaya açacak boyutlara ulaşmasının çeşitli nedenleri olabiliyor. Bunlar havalandınnada yapılan hatalar dan başlayıp, ihmal sonucu yeterli saptamaların vapılrnamasm, işleemniyetçılerin olmamasına rinin başında kadar veya bir delıkten hızii Ve basınçlı grizu fışkırma anlamına gelen ıdegajman eflStantafle»ye kadar sı ralanabiliyor. Kıvılcımın çıkışı ile dinam atılması. bir kazmanın çıkardığı kıvılcım, pervanenin sürtünmesinden çkan km vılcım veya anti grizu olarak vo testten hazırlanan geçtikten sonra ocağa soku bu birinde Jan aletlerden yitirilmiş olnıa81oluşuyor. ile ., .: . ş . :•• . .... YEIİALTINA YOLCULUK Kömüre uiaşmık için yapılan yol euluk, birçok ocakta, asansörle başlıyor. Kafesli teller, demirSon ra çan asansör hızla Iniyor. Ama kömüre ler, kuyuhaşına inecek işcirıiıı ilişkisim 6 İd hemen. haren 1, varan uzaklıkları «fayton»Iarla ya da yürüyerek ycr(leu katetrnek bu kez dcğru yola çı kıyor. gerekiyor. Sonra asıl uğraş (Fotoğraf: Necdet l)OGAN) Facia günü KANDiLLİ puantaj yapılmadı haftayı aşkın süre geçtikten sonra bile henüz değil. belirienebilmiş Çünkü patlarnanıı meydana geldiği 100 dolayında gün. işçisi artık hayatta olmayan vardI yada puantaj yapılnıamış! Aslında olay herhangi bir başka vardiyada da mey dana gelse aynı durum do ğacak. Vardiya ve bitiminde birer başlangıcıı’ıda kez yapılması gereken puanaj Kandillide muhtemelen EKI’nin başka üıetim bölfımlerinde de vaıdiya sonunda bir kez yapılıyor. Ne deni işçilerin ocaktan yak tinderı önce çıkmas!nı önle inek. İşçilerin vardiya sık bitmedon ocaktan çıkmaları rastlanen bir durum. Köıni çıkarma faaliyeti, bir biriyle doğrudan ilişkili ve devamı ya. da ta niteliğindeki bir dizi oluşı1yor. Bun erların birinde işin deha ken müm.kün. vordiyanırı belli bir anında vardiya so nur’a kadar a.nca lecelt miktarda kömürü çı karrnış olan kazmacı, <İsim diyebi liyor Ve haliv le bir an önce gün ışığına çıkmayı istiyor. önle davranışları vardiya mel< için puantaj bitiminde yaPılıyor. Vardiya neden yapılmabaşında hiçbir dığmın açıklaması yok. LAMBALAR DA KARIŞMIŞ Gerçekte puantaj, patlama günü ocakta hangi işçibulunduğunu saptamanın yolu değil İşçile tek rin madene inerken aldıkları yanlarına akülü Jambalar numaralanınış. Her işçi nin aldığı lamba belli, her gün iş bitiminde şan edilsin diye teslim edip. ertesi gün ocağa inerken alıyor. Ama Kandilli’de hayatını kesin kaybedenlerin dökümünü çıka.rmada lamba au maralarınır1 da kesin yararı sendika çevrelo yok, çünkü rinden bir uzmanın belirttiğine göre olay öncesinde ge rekli özen o gün kimin hangi 1am gösteriirnediğinden, bayı aldığı da miş.;1] belirlenemeBütön bunların 100 dolayında insanın ne sonucunda, den öldüğünü bırakın öien lerin kesin sayısı ve kimliküstünden leri bile, olayın bunca zaman geçtikten son ra, ortaya konamıyor. Iki kayıp var, deniyor, kim var, liği belirlenemeyenler adam Istanbui’lara deniyor, hastanelerdekileri yollanıp kontrol etmesi bir daha isteniyor. <‘İhmalden doğan ilk ba türü sözleri ederken, kışta bunca insanın ölmesine yol açan patlama ile doğ rudan gözüken bu tip durumları da herhalde akıldan çıkarmamak gereki yor. Kesiıı Ölü sayısını belirleme çalışmaları sürüyor Bir siire Yuz ses ama göz lerinderı agızlaruıdan dökulenle,. degişmenisçilerinjn kimbil ir kaçıcı oluşturcluğu la konuşuyorsunuz. Maden cilık faciasının meydana geldiği ocak ve kömu üzerine kinıbilir üretimj knçn d teknik ayrınt.:yı da 1sindiTip ir kimhil kez sorııian sorulan yenidon düzenliynrsunuz. Bu arecla birbirine benzeyen çıkıslı virajlı inişli yolları o yana bir’ bu vaııa kim lılUr kaçıncı 1:cz katedivorsu kac gündür nuz. Sonra buradayım?dıyorsunuz, ötürü hatırlamak galiba patlamagüç, ama dan sonraki üçüncü :.ra da dördüncü gündö. ve 1Tavalisi Maden işçi Zongı.ddak leri Sendikasının bağlı ol Maden Federasyonu’ duğu flUfl ü.st düzeyde bi:çevresini seran işçilere yapıyor. onlann 5nruiar.ını yamtlamaya çaii ordu. şıy Yetkilinin çevresini arasından kalabalığın bir ara. UZUn boylu. orta ve vLe’Iü bi1a.daiTısıyrıldı, sendika yetki iıs.ine, .‘Beyim. dedi. <ölüm var içerde. Ne zaman çıka dc’ Kemjklcninl ini alanıayecağım?., Başka kayıplar da Sendıka yetkilisi. yakım ni kaybetmiş, ceF;edirıi bile halinada.nıın bulamamış deri anlayarak, tane tane ko nu u: rBak evladım, yakının ortada yok. teleşTanıyorsurı, anlıyorunı. Ama kaybolmaz. Daha içerde göçük kaikmadı. çıkar altından. Ay Belki rica. daha önceki kazalarda da önteğini gördük. o gün ocağa hiç gelmemiş de ola HATA PAYI neden Grizu hirikmesirıin leri genellikle işletmenin ha kıvılcım talanndan, çıkışının nedenleri ise işçilerin hatalarmdan oluşabiliyor. Bu nedenle araştırma yapıkıvılcımmn Jırken. işletme, çıkış nedenine ağırlık yenimesini istiyor. İşçiler ise gri zunuri birikme nedenleri ve işletmenin ihmalinin ön pla.na çıkması gerektiğine işaret ediyorlar. Gerçekten de bu tez ağırlık kazanıyor. Çünkü sistemi grizu havalandırma birikmesine engel olsaydı ve Ya grizu oranının yogunlaştığı saptansaydı yapılacak önve hızla alınacak işler lemler Vardı. Bunlar neden da yapılmayıp kıvılcım anlam çıktı diye araştırmak sızdır. Grizu kontrol altında tutulduğu sürece hiçbir kıvılcım patlamaya yol açmaz. Ortada olmayan hiç yak!nıfl! değilse cesedini bu labiirne umuduyla üç günsendür bekleYen adamla dika yetkihsı arasında benzerlerı geçen konuşmanın şu anda <Zonguldak ve havalisi.nde mutlaka başka yerlerde, başka kişiier ara.sında Çünkü, 3’ineleniyor. 11km, yakınlarının kayboldu gunu ileri süren biriki aile var: ikincisi, EKİ Ar rnut.çuk Bölgesi Kandilli Db kaç işçinin haya tıın kaybettiği kesin olarak belirlenemedi NEREDEN BELLİ OLUR?.. Yukarda anılan sözkonusu sendika konuşmada, <Bakın yetkiiisi. demişti. <Aşağıda 1<1mm 0kimin olmadığı nereden belli birden, İşçiler gerçi hep .Yakmnım var içerde. Cese dini alamayacak mıyım?’. diyen adama bakmışlardı e sorusu s:rada, ama yetkili. na büyle bir yanıt istemibiOnun istediği yordu. bir yanıtı işçiler vere çirnde Yetkili kendi soru memişti. sunu vanıtlanıış, de belli <Puantajdanolur, çocuklar, demişti. gil daha Sorunun kendilerine yakın gelen yanıtını göçük ceset bekleyen adamda bu 1 işçiler, yetkili nin. bu sözünü de mantıklı gölm ü end ir. BELİRLENEMEDİ Ama Kandılli’deki faciada kesin can veren işçilerin bir üzerinden olayın Türkİş, şehit rnadendlleriıı anısına toplantı düzenledi ANKARA (Cumhuriyet BüroTürk su) tş, 7 mart günü Zonguldak’m Armutçuk kömür üretim bölgesinde meydana ge len iş kazası sonunda şehit 0lan maden işçilerinin anısına bir toplantı düzenlendi. Bugün saat 1O.00’da. Türk Genel Merkezi’nde yapılacak bu toplantıya, Çalışma Ba kanı Prof. Dr. Turhan Esener, Enerji ve Tabii Kaynaklar kanı Fahir İlkel konuşmacı 0larak katılacaklar. Türk İş Genel Ba*am Şey ket Yılmaz’ın, .İş k32alan ve Iş kazalarına karşı önlemleri> ni içeren açış sonra Türkiye Maden Genel Feclerasyonu Başkanı ve Türk Genel Başkan vekili Kemal tş Özer ile Zonguldak Maden İşçiler! Sendikası Genel Başkanı Mehmet Te7er ki maden sektörü ve iş kazaları na karşı alınması gereken lemleri sendikal açısmdan izah edecekler. Bir gün sürecek olan topTantıda . İstanbul tin!versitesl Prof. Dr. retirn üyelerinden Turhan Akbulut. konuyu bilim sel açıdan inceleyen bir konuş. mnııyapacak. Zonguldak’dak! bu kaza sıra kurgücük aPından tıılan maden işçisi Necati da, kazanın olusundan kurtarılısma kadar başından ge. çer’eri arıkmt.acak. . PAlUS CADDESİ İşçilerin asansörle yerin 150200 metre altına indikten sonra asıl çalışacakbrı bölümlere sevk edildikleri anayol. ma denciler tarafından ocakların «Paris cadde!eri» ya da «BeyoğIu» o’arak niteleniyor. Çelik tahki matlı bu anayollardan işçiler sürünerek, eğilip bükülerek kömürü «kazıyacadarı» panolara gön deriliyor. (Fotoğraf: Cumhuriyet) göSa Bakanı: “Kan, satılık meta degıldır,, (LunıhuriyeL Büro. ve Yardım Bakanı kanm satilık bir rneta olmadıgını vur «Kan vermek İçin gulayarak, başvuranlara gerekti ilgiyi, gös termeyen personel kan merkeı lerinde çalıştırılmamalıdır< dedi. SÜT tazelikte s Kıbrısütü . Doğal , Tam yağlı, Il/tl Il Sağlık ve Sosyal Yardım Ba kanı Kaya Kılıçturgay imzasıy la yayınlanan 660/18276 sayılı genelgede, yıllık kan ihtiyacının gözönüne almarak yılının kan yılı olarak ilan edildiğini açıkladı. Kıimçtuı gay, «Kan vermenin Içııtsal bir görev oldugunun kamuoyuna her ya rarlanılarak an J.atılnıası gerektiğini» açıklaya• rak kanın satılık bir meta olmachğını söyledi. Genelgede da ha sonra şu görüşlere yer verildi: «Kan vermek için başvuranlar güler yüzle karşılamp misafir. lerini kabul eden bir ev sahibi gibi gerekli ilgi kendilerine gös bu şekilde görev yapamayacak personel kan kezlerinde çalıştırıimanıalıdır. Kan ihtiyacı hastalarımıza yakından kan temin etmek yanın da, bir ücret karşıhğı düşün. meden seve seve kan vermek is tcyen vataııdaşlarımızdaıı da yararlani Imahdır. Fakir hastalara, Kızılay veya hastane ile temin edi Jeri kanlar ücretsiz verilecek, bütün kan ve kanla klinik ve servis lerde kanta nereden nasıl te. mm edildiğine, kime verildiği. ne dair kayıtlar muntazam tututarak, detaylı listeler her ay Bakanhığınuza muntazam bildi oıı)ÜrIü nefis Kiliris sit . ini,... ‘7 11 1ff1 t t ı i8 08 4Y . 59 55 EMNİYET Vardiva başlarmda işçilerin akın akın asan. söre bindiği, yeraltma Indiği kuyubaşlarında birçok uyarı levha51 100 dolayında işçinin hayatım kaybettiği patlamadan sonvar. ra Kandilli ocağına giden herkesin ilgisini «Öııce emniyet> 1evhası çekiyordu, olarak. (Fotoğraf: limit KIVANÇ) iş m üfe ((işlerine, “denetleyin ama, yaptırımları Erbil TUŞALP uygulamayın,, .. denmişti bütün Işyerleri yeniden genel teftişe tabi tutulacaktır.> Genelgenin en göze batan cüm lesi ise şöyle: «Bu genelgenin yürürlüğe gir diği tarihte henüz işleme konul raporları ilgili böl manıış ge çalışma müdiirlülderince hcr bir işlem yapılmadan (los yasında sakianacaktır.» 1981 yılı Kandilli aralık aymın 24’iınde yapılan teftiş bu genelgenin ışığı altında yürütüldü. Maden ocağırıı gezen müfetti şin bir kulağıııda, «iş güvenliği bır tnüşaviti» bu yannıasına hiç eliıuiağında. vermeycn genelge OZEL OrtaokulveLisemezunlarınr 1şGARANTİS O 1s LANAKIARIJ Makmna Fakültesinden 2830 numaralı Ma aldığım kina Yüksek Mühendisi diplomami kaybettim. Hükümsüzdür. EVİZİ Mehmet ..Jlkokul Avukat Aramyor birlikte ça. üzere avukat. aralışrn.alç İNAL nıyor. Başvuru Avukatlık bürosu. 6514 TEL: 1590 . i’2911 No’lu pasaportumu EGO agır vasıta ybettim. serbest kartı ve PTT Niyazi BURUL kımliğimı yıt.irdmm. Yurt Geçersizdir. mu kaybettım, Ekmel KOKSİL 4 Ankara Trafik . . ANKAR.İ Armutçuk’ta yitirilenlerin kesin sayısı, Kandilii grizusunun gerçek nedeni be birtakım lirlenmeden dosyalana açılnıasında yarar var. ve Dosyaların içinde, ait işçi sağlığı ve iş ‘ye konusundaki bazı genelge lere göz atrııok Örnek aldığımız genelgenin ta rihı 10 eylül 1981. Numartsı 2t Girişinde. bildik bir cümle yer aı yor: busarf!ar » İs Tef. Ba:: rılerı içe’ isinde şart!ar hulun!uzıı ekonomik üretünin aksatıLmamasını tenıt. nen, bundan böyle işyerlerinde yapılaeak işçi sağlığı ve iş giivenliğieftişlerinde t uyulması gerekli aşağıda belirtil r. ıl);ş 1 işçi sağlığı ve giiveflhiği terLişi yapmakla sırasında (iş güver.liği müşaviri) gi bi hareç<’t ve işçilere, işçi sağ!ğı ve iş de ve n Irnasina bur‘PI• . aldıolacaklar • . . ile 13ı.ı nen şöyle deniyor: ,‘, delerimı . !. . ına durumunda olacaksını7.> Genelgeyi anlamayan olursa diye açıklık bile getirilmiş bu yaklaşıma: «Diğer bir ifade ile, işçi sağaçısından lığı ve iş güvenliği istenen idelerini tatbik cezai hususlarjıı, etmekten Çok, bu konuda zaman içinde eğitim yoluyla ikna ve iaandırmna metodunu tercih ede sonuca daha rck, koavhk!a erişebileceği açık olbu husus dikkatten uzak tııt’ılnıayacaktır.» kömür üretim Kandilli maden oca bölcs yükselen «soe bi; nııi» scrrıu var sinıdı genelgesiÇalışma de şöyle: mu bir «Yukarıda b(lirtPefl lıususla• r’n verme getirih.’lıi!m’si icin Bu durunıda, vrraitın.daki insanların güven arayışı ne olacak?