Catalog

15 ARAL1K 1983 EKONOMİ CUMHURİYET/9 Günün aynası Doların tırmanışı dün de sürdü Ekonomi Servisi Doların junya doviz piyasalarındaki tırmanışı diin de sürdü ve dolar, Fransız Frangı, ltalyan Lireti ve tngiliz Sterlini gibi sert paralar karşısında yeni rekorlara ulaştı. Altın fıyatlan ise çok hafif bir artış gösterdi. Dolar dün öğle saatlerinde Londra Borsası'nda, 2.765 mark, 2.22 İsviçre Frangı, 8.46 Fransız Frangı ve 1674 ttalyan Lireti değerlerinden işlem gördü. Ingiliz Sterlini de dolar karşısında geriledi ve 1.41 dolara indi. Bu arada dolar Yunan Drahmisi'ni de tuşa getirdi ve dolar ilk kez 100 drahmi sının:.ı geçti. Uzmanlar doların tırmanışını ABD'deki yüksek faiz oranlarına ve Ortadoğu'daki siyasi tansiyona bağlıyorlar. Altın fiyatları da dün dünya borsalannda çok hafıf bir yukseliş kaydetti. Bir ons altın dün Londra Borsası'nda 390 dolardan işlem gördü. Özal hükümetine ilk tnüjde dışsatımdan geldi Ekimde kıpırdayan dışsatımm bu yıl 6 milyar doları bulması umudu belirdi Ekonomi Servisi Yeni kurulan Özel Hükümeti'ne ilk ferahlatıcı haber dışsatımdan geldi. Geçici belirlemelere göre. dışsatım ekim ayında geçen yıhn eşayına oranla yüzde 10 oranında arttı ve 620 milyon dolara ulaştı. Bu, son aylann en yüksek oranlı artışı anlamına geliyor. Ekim ayındaki performansın yıhn son 2 ayında da sürmesi durumunda, 1983 yılı toplam dışsatımının 6 milyar doları aşacağı tahmin ediliyor. ANKA Ajansı'nın haberine göre, ekim ayı dışsatımı şimdiden 600 milyon doları aştı. Devlet lstatistik Enstitüsu yetkilileri gümrük kapısından gelecek son bilgilerle ekim ayı dışsatımının 615620 milyon dolar düzeyinde gerçekleşmesınin beklendiğini söylediler. Geçen yıhn ekim ayında dışsalım 560 milyon dolar olmuştu. Boylece, ekim ayındaki dışsatım artış hızı yüzde 10'la son aylann en yüksek du IŞCEVEV EVRENINDEN ŞUKRAN KETENCİ Aylara göre dışsatım (milyon dolar) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Tetnmuz Ağustos Eylül Ekim İlk 10 ay 1982 446.1 410.2 447.3 402.1 414.5 419.6 412.7 408.4 456.4 560.0 4.377.3 1983 478.1 . 403.4 476.5 493.5 425.5 406.9 351.8 422.5 460.0 620.0 4.528.2 Değişim (%) 7.2 1.6 6.5 20.2 2.6 3.0 14.7 3.4 0.9 10.0 3.4 DIE: Enflasyon yüzde 36.1 artış yüzde 28.6'yla Akdeniz Bölgesi'nde görüldü. Şehirlerden Kayseri yüzde 37.2'yle 11 ayın en pahalı şehri ünvaruru aldı. Kayseri'de son 12 aylık fiyat artışı da yüzde 42.2'yi buldu. Aynı açıklamaya göre, tüketici fiyatları endeksi kasım ayında Türkiye genelinde yüzde 3.1 oranında yükseldi. Bu ayda, en yüksek oranlı artış yüzde 6.1'le Diyarbakır'da gerçekleşirken, en düşuk artış yüzde 2.2'yle Adana'da oldu. Bu yıhn kasım ve aralık aylarında geçen yıhn dışsatıma rakamlarına ulaşılması halinde 1983 yılı toplam dışsatımı 5.9 milyar dolarda kalacak. Bu, geçen yıl ulaşılan 5 milyar 745 milyon dolarlık dışsatıma oranla yüzde bir artış anlamına geliyor. Yine de bu rakam, üç kez düşürülerek 6.2 milyar dolar olarak belirlenen hedefinin gerisinde kalacak. Ekimde gösterilen performansın yıhn son iki ayında da sürmesi durumunda ise 1983 yılı toplam dışsatımı 6 milyar doları aşacak. Ancak, bu durumda da saptanan hedefe ulaşılamayacak. Dışsatımdaki ekim ayı artışı, lran ve Irak'a yönelik satışların hızlanmasından geniş ölçüde etkilendi. Bu arada yılbaşından bu yana gerileme eğilimi gösteren tarım üninlerinde mevsimlik koşullanna da etkisiyle bir kıpırdanma gözlendi. Yeni sendikal düzene girerken Yeni sendikal düzene girerken işçilerin, sendikaların karşı karşıya olduklan sorunlar öyiesine boyutlu ki, başlıcalarını göz önüne getirdiğinizde, ister istemez ortaya çok karamsar bir tablo çıkıyor. Bir seminerde yeni yasaların getirdiği sınırlamalar ve sorunları anlatan bir biîim adamınm çizdiği tablo karşısında canı sıkılan bir sendika yöneticisi: "Hoca, öyle bir tablo çizdiniz ki, biz nasıl sendikacılık yapacağız?" sorusunu yöneltmiş. Bilim adamının yanıtı: "Siz yüzme bılmeden denize atladınız. Eskiden cankurtaran sirnitleriniz vardı. Şimdi onlan aldılar. Ya yüzmeyi öğrenip karşı kıyıya geçeceksiniz, ya da boğulacaksınız" olunca, sendikacı sorusunu geri aldığım söylemiş. Deneyli sendikacımız ile iş hukukçusu bilim adamı arasında geçen bu soyteşıden bir anlam çıkarmak istersek, 1961 Anayasası ve 1963 yasalarının getirdiği sendikal düzende, işçileri ve özellikle sendikalan koruyan yasa hükümlerinin bulunduğunu söyleyebılıriz. Geç gelen sendikal düzenin özlemi yanında, yasalardan güç alan sendikacılık hareketi 17 yıl gibi çok kısa bir zamanda çok hızlı bir gelişme kaydetmiştir. İşçilerin sendikal örgütlenmeler içinde olmak için gösterdikleri büyük çabalar karşısında, işverenlerden gelen engellemeier fazla etkilı olamamış, sendikalar kısa bir dönemde güçlenip büyürierken, toplu pazarlık sistemı de yerleşmiştir. Doğal olarak, ulusça içine düştüğümüz sosyoekonomik çalkantılar isçiişveren ılışkilerine de yansırnış.sosyal banşı bu alanda da bozmuştur. Yine de iş hukukçususosyal hukukçu bilim adamlarının da katıldıkları bir görüşle, sosyoekonomik çalkantıların en az işçiişveren ilişkilerine zarar verdiğini, banşın en az bu alanda bozulduğunu söyleyebiliriz. Öncelikle ve çok önemlı olarak terör ve silahın en az işçiişveren ilişkilerine gırdiğinı vurgulamalıyız. 12 Eylül öncesi kitlenen grevler ve uyuşmazlıklar ise, ülkenin içinde bulunduğu % 100 enflasyonlu bozuk ekonomık ortamın en doğal sonucudur. Yasal olmayan işçi direnişleri, işyeri işgalleri gibi eylemler, hem diğer alanlarda yaşanan yasadişı olaylardan daha az yoğun hem de çok somut, yıllarca yasalann çözmediğı, icra ve yargının da seyirci kaldığı birkaç ana sorundan kaynaklanmıştır. Hemen hemen tüm yasal olmayan işçi eylemlerinin perde arkasındaki neden, işçinin iradesine rağmen seçtiğı sendikaya toplusozleşme yapma yetkisinin verilmeyişi, ya da yasada işçi güvencesine ilişkin hiçbir hüküm olmayışının sonucu çok keyfi yapılan işçi çıkarmalandır. Yeni yasalar hazırtanırken 17 yıllık sendikal düzen uygulamasının sorunlarına karşı önlem aranmıştır. Ancak izlenen yol yasaların hangi maddelerinin uygulanmasında sorun çıkmışsa, o alanlardaki temel hak ve özgürlüklerin kısıtlanması btçiminde olmuştur. Sonuç olarak temel sendikal hak ve özgürlüklerin, sendikalaşma ve toplu pazarlığa güç veren grev haklarının çok onemli ölçülerde kısıtlandığı yeni bir yasal düzenleme ile karşı karşıyayız. Şimdi işçiler ve sendikalar daha özgürlükçü bir sendikal düzenı hedefleseler de, 2821 sayılı Sendikalar ile, 2822 sayılı Toplu Sözleşme Grev ve Lokavt Yasalan'nın çizdiği çerçeveler içinde, sendikal haklann kullanıldığı bir sendikal düzen içinde var olma kavgası vereceklerdır. Yasaların çizdiği sınırlar içinde haktannı kullanmayı öğrenmek zorundadırlar. Yeni sendikal düzene girerken işçilerin, sendikaların karşı karşıya olduklan sorunlara göz gezdirdiğimizde temel hak ve özgürlüklerin kısrtlanmasından gelen güçlükler yanında, haklann nasıl kullanılacağının bılinememesinden kaynaklanan pek çok sorunun da bulunduğunu gözlemliyoruz. Bir yanda hiçbir temel hakkını, yasaları nasıl kullanacağını bitemeyen, biraz da geçmiş dönemde sendikalann önüne koyduğu ile yetinmeye alışmış işçi kitleleri, diğer yanda da onlara göre epeyce deneyim kazanmış, ancak epeyce de yozlasmış yönetici sendikacı kadrolar. Doğal olarak deneyimli, yolyordamusul bilen eski yönetici kadrolar, yanlannda amatör kalan tabana karşı fark yaptı. Sendikal sıstem artüst okjuğu, yasalar çok onemli değişiklikler getirdiği hakje, hemen hemen aynı kadrolar sendika yönetimlerinin başlarında kaldı. Bu sonuç tabanın değeyimsizliğini sergileme, sendika içi demokrasinin işlememesi ve de yozlaşmtş kadroların görevde kalmaları gibi açılardan acıdır belki. Yine de yeni yasaların toptan tasfiye gibi bir sonuç getirmemiş olması, güçlüklerin boyutları karşısında deneyime duyulacak gereksinme önemlidir. Yeter ki işçiler, taban, geçen 17 yıllık uygulamadan, geçiş döneminden, yaşadığı sorunlardan gerekli dersleri almayı bilsin. Artık sendikalann bazı sonuçlan oldukça kolay elde edip, önlerine hazır sunmaları söz konusu değil. Zor ve güç elde edilecekleri başarmaya bizim sendikacılarımız henüz hazırlıklı da değil. Uygulamada karşı karşıya bulunduğumuz, yasal açıdan gecerli olmayan üyelikler gibi girişimler, kolay, yozlaşmış sendıkacılığın tipik ürünleri. Bedelini ise, toplu sözleşme aşamasına gelindiğinde sendikanın yetkili olmadığının görülmesi gibi bir sonuçla, her zamanki gibi işçiler çekebilir. Çaresi, işçinin, sendikacının önüne verdiği ile yetinmeden vazgeçmesi, haklarını, alabileceklerini, yasaları bir güzel öğrenip istemeyi, sendikacıyı denetlemeyi bilmesidir. İşçi yozlaşmış sendikacıya prim vermemeyi öğrendıği gün, deneyimli sendikacı, koltuğunu korumanın, yola girmekte olduğunu çok çabuk kavrar. Yüzmeyi öğrenmeden denize atlayanlar, ya yüzmeyi öğrenip karşı kıyıya geçecekler, ya da bogulacaklardır. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) DİE'ye göre, Türkiye genelinde tüketicifiyatları1983 yılının ilk 11 ayında yüzde 31.5 oranında arttı. Son 12 ay itibariyle tüketici fiyatlarındaki artış oranı ise yüzde 36.1 olarak gerçekleşti. Devlet lstatistik Enstitüsü'nden yapılan açıklamaya göre, bu yıhn ocak kasım döneminde, bölgeler itibariyle en yüksek fiyat artışı yüzde 33.3'le Ege ve Marmara bölgelerinde, en düşük Demirören: Müteahhit teminat mektubunu sigortacı vermeli Ekonomi Servisi Türkiye'nin ilk milli sigorta şirketi tstanbul Umum Sigorta A.Ş.'rün 90. Kuruluş Yıldönümü dün Istanbul Atatürk Kültür Merkezi'nde yapılan törenlerle kutlandı. Törende bir konuşma yapan İstanbul Umum Sigorta Yönetim Kurulu Başkanı Erdogan Demirören ülkemizde henüz keşfedilmemiş olan sigortacıhk sektörünün tanıtılması için bir seferberlik açılmasını istedi ve "miiteahhit minat mektuplannı sigorta şir..etleri vermelidir" dedi. Demirören özetle şöyle konuştu: "1983 vılında toplam 40 milyar lira ciro yapan Turk sigorta sektöriı maalesef iilke ekonomisine tasarnıf ve yalırım olarak hemen hementaiçbirkatkıda bulunamıyor, bankalar gibi onemli bir rol oynayamıyor. Artık trilyonlann konuşuldugu bir ortamda, dogaldır ki, 40 milyann sözü edilmiyor. Bu da sigortacılıgın sorunlanyia başbaşa kal zeyine ulaştı. Daha önce, dışsatım nisanda yüzde 20'lik bir artış hızına ulaşmıştı. Temmuz ayında ise yüzde 15 oranında gerileme gösteren dışsatım, ağustos ve eylül aylarında çok hafif bir artış kaydedebilmişti. Öte yandan, aylık artışlar itibariyle, geçen yıhn dışsatım artış hızına en yakın rakam bu ekimde sağlandı. 1982 yılınuı ekim ayında, daha önceki yıhn eş ayına göre dışsatımda yüzde 15 oranında bir artış kaydedilmişti. Ekim ayı dışsatımının 620 milyon dolar olarak gerçekleşmesi halinde, bu yıhn ilk 10 aylık dışsatım rakamının 4.5 milyar doları aşması bekleniyor. Boylece, geçen yıhn eş dönemindeki 4 milyar 378 milyon dolarlık dışsatıma göre yüzde 3.4 dolayında bir artış kaydedilecek. Dışsatım artışı ocakeylül döneminde yüzde 2.3 oranında kalmıştı. "Tekelleri kesinlikle kıracağız" "Birinci amacımız halka ucuz ve kaliteli mal teminini sağlamak,, ANKARA, (ANKA) Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral. parti programında da öngördükİeri gibi sanayi alanında serbest rekabete büyük önem verdiklerini söyledi. Aral, bakanlık görevini devralmasından sonra ANKA'ya verdiği ilk demecinde tüketicinin hem kaliteli hem de ucuz mal elde edebilmesini sağlamak amacıyla gerekli önlemlerin kısa sürede uygulamaya konulacağını açıkladı. Piyasada bazı alanlarda başıbozukluğun had safhaya vardığının gözlendiğini anlatan Aral, bu başıbozukluğun mutlaka önüne geçileceğini bildirdi. Aral, şöyle dedi: "İlk amacımız sanayi alanında kaliteli ve ucuz mal üretimini sağlamak olacaktır. Bu yaklaşımla bir dizi iktisadi tedbirler yiirüriüge konulacaktır. Bu te4birlere uymayan sanayicinin nc kadar biiyük olursa olsun yaşaması mümkün olamaz. Kendine çekiduzen veımeyen sanavici erir Aral, sanayide polisiye önlemlerle korumacıhğa karşı olduklannı anlatarak, kaliteli üretim için gerektiğinde ithalata da gidilecegıni beliıtti. Cahit Aral, yatınm için iç ve dış her tür kaynağı seferber edeceklerini, bu amaçla dış sermayenin Türkiye'ye gehnesini özendİTecek, özel yasalar çıkanlacağını sözlerine ekledi. Bakan, parti programında öngörüldüğü biçimde tekelleşmeye izin vermeyeceklerini, bu gibi eğilimlere hoşgörü göstermeyeceklerini bildirdi. "Tekelleri kesinlikle kıracağız" şeklinde konuştu. BAYINDIRLIK BAKANI KORE HEYETtYLE Bayındırhk ve tskân Bakanı Safa Giray'ı ziyaret eden ilk yabancı heyet ise Güney Kore heyeti oldu. Güney Kore Yurtdışı Hizmetleri Başkanı Seung Yun Lee başkanlığındaki heyet bu sabah saat 10.00'da Giray'ı ziyaret etti. Görüşmede Türk Müteahhitleri Heyetinden bazı üyeler de bulundu. Güney Kore Müteahhitler Heyeti Başkanı Ortadoğu'da iş yapabilmek ve Türk müteahhitleriyle Güney Kore müteahhitleri arasında rekabet yerine işbirliğini sağlamak amacında olduklannı belirtti. Heyet bu amaçla iki ülke arasında anlaşma sağlanmasının Türk inşaat ve ticaret malzemelerinin Ortadoğu'da daha kolay pazarlanabileceğini kaydetti. Yeni Sanayi ve Ticaret Bakanı iddiah konuştu: masına neden oluyor. Burada, yeni hükümetten beklediğimiz şey, bu son derece onemli kaynagı keşfetmesi ve bundan yararlanma çarelerini aramasıdır. Aynca, yalnızca teminat verme hizmetini yüklenmek üzere kurulmuş olan sigorta şirketlerine müteahhit teminat mektuplannı saglama olanağı verecek mevzuat degişikligine gidUmeUdir." TARİŞ yeni zeytinyağı alımlarına başladı İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Tariş yeni ürün zeytinyağı alımlarına başladı. Ahrnlarda 220 liralık peşin ödeme uygulanıyor. Tariş basın danışmanlığından verilen bilgiye göre, 19831984 ürünü zeytinyağı alımlan 28 kooperatifte başladı. 5 asit zeytinyağı, 220 lira uzerinden peşin ödeme yapılacağı belirtilen açıklamada fiyatlann bu bazı aşması durumunda artışın üretici orlağa fark olarak yansıtılacağı bildirildi. Tariş Genel Müdürü Muzaffer Pekçağlayan ise konuya ilişkin açıklamasında ürünün "yok yılı" olması nedeniyle destekleme kapsamına alınmadığını, birlik abmı yapılacağını kaydetti. Pekçağlayan, "Bu nedenle sadece ortak üreticilerin ürünleri alınarak, bunlann en iyi şekilde degertendirilmesine çalışılacaktır" dedi. Bu arada Tariş'in gecen yıl ortak ve ortakük dıâ üreticiden toplam 24 bin 841 con zeytinyağı aldığı ve bu alımlar karşılığı üreticilere toplam 4 milyar 77 milyon 202 bin lira ödeme yaptığı da anımsatıldı. Istanbul sanayinde kapasite kullanımı gerilerken stoklarda da azalma oldu Ekonomi Servisi 1983 yılının temmuzeylül döneminde Istanbul büyük imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı düşerken stoklann artış oranı da azaldı. Yıhn ilk üç aylık döneminde yaklaşık 332 milyar liralık üretim yapıp bunun 24 milyarlık bolümünü stoklara aktarmak zorunda kalan sanayi firmalan üçüncü üç ayhk dönemde 372 milyar liralık üretim yaparken bunun yaklaşık 362 milyarlık bolümünü satmayı başardılar ve ancak 10.5 milyar liralık bolü 1983 yüında t«tanbul Büyük İmalat Sanavii Üretim değeri Batış değeri Stok artışı (milyar TL.) (milyar TL.) (milyar TL.) OcakMan 331.9 307.8 24.1 MsanHazirafi 394.4 377.2 17.2 TemmuzEylül 372.3 361.8 10.5 OcakEylül 1.098.6 1.046.8 51.8 de 60.1, ikinci üç ayında ise yüzde 60.2 olarak gerçekleşmişti. Kapasite kullanımını sınırlayan nedenler arasında "iç talep yetersizligi" 1* 31.6 ile en büyük ağırhğı taşırken, "mali güçliıkler" fo 25.3 ile ikinci sırayı, "hammadde yetersizligi" % 20.9 ile üçüncü sırayı aldı. lSO'nun derlediği verilere göre bu yıhn ilk dokuz ayında tstanbul büyük imalat sanayii toplam olarak 1 trilyon 99 milyar liralık üretim gerçekleştirdi ve bunun 1 trilyon 47 milyar liralık bolümünü satabildi. Üretimin yaklaşık 52 milyarlık bölümü ise Stok Oranı % 7.0 % 5.0 % 3.0 % 4.7 münü stoklara ayırmak zorunda kaldılar. Stoklarınt artırmamak için kapasite kullanım oranını sınırlı tutan sanayi firmalarında kapasite kullanımını sınırlayan nedenler arasında iç talep yetersizliği gene birinci sırayı aldı. Istanbul Sanayi Odası tarafından düzenlenen anket sonuçlanna göre bu yıhn üçüncü üç aylık döneminde tstanbul büyük imalat sanayiinde kapasite kullanım oranı yüzde 59.0'a düştü. Bu oran yıhn ilk üç ayında yüz stoklara ilâve edildi. tlk dokuz ayda stoklara eklenen üretimin toplam üretime oranı yüzde 4.7 oldu. tSO anketin» göre 1982 ve 1983 eylül aylan arasında kalan bir yıllık dönemde Istanbul büyük imalat sanayiinde üretim cari fiyatlarla yüzde 45.5, sabit fiyatlarla yüzde 9.2 artış gösterdi. Söz konusu dönemdeki fıyat artışları ise yüzde 33.3 oldu. En yüksek reel artış metal eşya, makine ve ulaşım araçlan sektöründe görülürken en yüksek fiyat artışı orman Ürünleri sanayiinde meydana geldi. Emlak Kredi Bankası Maliye'den 14.2 milyar lira bekliyor ANKARA, (ANKVRA) Emlâk Kredi Bankası Maliye Bakanlığı'ndan 142 milyar liralık bir kaynağın bankerlerin tasfıyesiyle ilgili olarak aktarılmasını bekliyorlar. Emlâk Kredi Bankası nezdindeki tasfiye fonu yetkililerinden edinilen bilgiye göre, Maliye Bakanhğı'nca bu aktarmanın yıl sonuna kadar yapılmaması halinde, banka için sorun doğmuş olacak. Tasfiye fortu yetkiüleri, tasfiye işlemleri süren 237 bankerden bugüne değin sagJanan miktann 1 milyar 848.1 milyon lira olduğunu ve bu pararun ilgili tasfiye kurullan tarafından fona aktarıldığını bildirdiler. Buna karşın, banker alacaklılan adına açılacak hesaplann tutannın 16 milyar 48.9 milyon lirayı bulduğu belirtiliyor. Bu arada, yılbaşında hesap sahiplerinde çekilebilecek 25 biner liranın tutarı ise 3 milyar 30.8 milyon lira düzeyinde hesaplanıyor. ABD Kongresi Bankacılık Komisyonu üyesi Levin: Batı bankalarından kredi alabilmeniz IMF'nin bu konudaki tavsiyesine bağlıdır MERAL TAMER Türkiye ile ABD arasında ticaretin gelişürilmesi amacıyla lstanbul'da incelemeler yapan 5 kişilik Amerikan Kongre heyetinde yer alan parlamenter Sander Levin. "Batılı para piyasalannın Türkiye 'ye kredi açıp acmayacağı, IMF'nin bu konudaki tavsiyelerine bağlıdır" dedi. Amerikan Kongresi'nde Bankacılık Komisyonu üyesi olan Cumhuriyetçi milletvekili Sander Levin, "Özal'm iktidara gelmiş olması, Batı para piyasalarının Türkiye'ye tavnnı olumlu etkiler mi? Türkiye kısa sürede Batılı para piyasalarmdan borç bulabilir mi?" şeklindeki sorumuzu şöyle yanıtladı: "Bu sonıya şu anda yanıt vermek oldukça zor. Ama Batı para piyasalannın Türkiye'ye kuui sürede kredi açacaklannı sanmı ABD'li kongre üyesine göre Türkiye kendi gibi 34 ülkeyi besleyebilecek bir tarım potansiyeline sahip durumlarda IMF'nin tavnna mutlaka bakarlar. IMF'nin iki dudagı arasından çıkacak söz, bankalan yonlendirir. Ayrıca hükümetin uygulamalarını ve sonuçlarını da görmek gerek." ABD Kongresi Bankacılık Komisyonu üyesi Sander Levin, özellikle tarım alanında Türkiye ile Amerikan firmalan arasında ortak yatınm olanaklannın oldukça geniş olduğunu kaydettikten sonra, "Dünyada kendi kendini besleyen nadir ülkelerden biri olan Türkiye, sadece kendini degil, kendi gibi 34 ülkeyi daha besleyebilecek potansiyele sahip. Bu potansiycli gözardı edemeyiz. Bu alanda ortak yatınmlar iki taraf için de çok kârlı olacaktır ve Amerikan bankalan belki de en kolaylıkla bu tür yatınmları destekleyeceklerdir" şeklinde konuştu. DISBANK Dövizin lABDDolan 1 Avustralya Doları 1 Avusturya Şilini 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Frangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 HoOanda Florini 1 tsveç Kronu 1 tsviçre Frangı 100 ltalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kanada Doları 1 Kuveyt Dinan 1 Norveç Kronu 1 Sterün 1 S.Arabistan Riyali Turk D<sTicarei Bankası lSüf\QT DÖVİZ KURLARI Döviz Abş 274.80 246.36 14.10 99.30 4.89 27.43 32.49 88.46 33.88 124.15 16.40 116.56 219.72 936.90 388.70 78.95 Doviz Satış 280.30 251.29 14.38 101.29 4.99 27.97 33.14 90.23 34.56 126.63 16.73 118.90 224.11 955.64 35.98 396.48 80.53 Efektif Aus 274.80 234.04 14.10 99.30 4.65 27.43 32.49 88.46 33.88 124.15 15.58 110.74 208.73 890.06 33.51 388.70 75.01 Efektif Satıs 283.04 253.75 14.52 102.28 5.04 28.25 33.46 91.11 34.90 127.87 16.89 120.06 226.31 965.01 36.33 400.37 81.32 yorum. Aynca IMF'nin bu konudaki tavrı da onemli. Bakın Türkiye'de enflasyon son aylarda yeniden tırmanıyor. dışsatım geriliyor. Bu alanda bakalım yeniden başarı saglayabilecek .ai?" Sander Levin'e devletten devlete kredilerden söz etmediğimizi, özel bankaların kredilerinin ise IMF'den bağımsız da düşünülebileceğini, hatırlattığımızda ise şu yanıtı aldık: "Bizim bankalanmız bu gibi AET ülkelerinin aloeoğı pamuk ipliğh pamuklu dokuma ve makine halısı kontenjanları belirlendi tZMİR, (Cumhuriyet Ege Biırosu) Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun (AET) ithal edeceği Türkiye çıkışh pamuk ipliği, pamuklu dokuma ve fabrika hahları kontenjanları belirlendi. Ticaret Bakanhğı'nca Ihracatçı Birlikleri'ne gönderilen bir yazıda belirlenen kontenjanlar bildirildi. AET'nin katma protokol hükümleri çerçevesinde Türkiye çıkışh dışsatımda uygulamayı taahhüt ettiği kontenjanlarla ilgili yazıda şöyle denildi: "Toplulugun taahhüt ettiği mutad tarife kontenjanlan daha önceki yıllarda da oldugu gibi 1 ocak 31 aralık 1984 döneminde gecerli olmak kaydıyla pamuk ipligi, sair pamuklu dökümanlar ve makine halılan bakımından aşagıdaki şekilde belirlenmiştir. Aşağıda tanımlan yapılan sanayi mamulleri miktan tespit edilmiş olan tarife kontenjanlan çerçevesinde topluluğa gümrük vergisinden muaf olarak ithal edilecektir. Perakenrto olarak satılacak hale getirilmiş pamuk iplikleri kontenjanı bin 99 ton, sair pamuklu dokuma kontenjanı 2 bin 587 ton, düğümlü ve sarmalı halılar (hazır eşya halinde olsun olmasın) yalnız yünden veya ince kıidan olanlar (ette >apünuş oUnlar hariç) 208 ton." Sınava Dugru (Kksik sayıları 75 TL'lik pul "ondertrek iste>ebilirsiniz.) Fsleme adresi: Türkocağı Cad. 3941 Cağaloglulslanbul Uluslararası 1 milyarlık yatırımla otomasyona geçiyor Erol Aksoy: Diğer bankalardan 10 kat daha verimli çalışacağız Ekonomi Servisi Uluslararası Endüstri ve Ticaret Bankası'nın Genel Müdürü Eroi Aksoy, bankalannın yaklaşık 1 milyar h'rahk yatınmla otomasyona geçmekte olduğunu, bu amaçla dünyanın en büyük bankalarından Bank Of America ile teknik yardım ve işbirliği anlaşması imzaladıklannı belirttikten sonra, Böylelikle ülkemizdeki diğer bankalardan çok daha hızlı hizmet verecegiz ve 10 kat daba verimli çalışacağız" dedi. Erol Aksoy, Bank of America'dan iki müşavirin de hazır bulunduğu basın toplantsında yeni çalışma sistemleri hakkında bilgi verirken, bankalarında bundan boyle para yatırmaçekme işlemlerinin 2.5 dakikaya indirileceğini, bankanın müşteriyi ilgilendirmeyen iç kayıtlarının ise müşteri bankadan çıktıktan sonra yapılacağını söyledi. Bu sisteme göre banka şubelerinin 1 Müşteriye muhaıab olan kredi ve pazarlama ve 2 İç işlemlerin yürütüldüğü "fabrika" olmak üzere iki bölüme ayrılacağını ve şube müdürünün bu iki bölüm arasında koordinasyonu sağlayacağını anlattı. Aksoy, Uluslararası'nın bankacıhkta el sistemleri olarak nitelenen > ukarıdaki işlemleri basitleştirdikten sonra şubeler arası bilgisayar ve telefon sistemleri aracılığıyla, para çekme ve yatırma işlemlerinin anında tüm şubelere iletilme olanağı sağlanacağını ve böylelikle "bir yandan müşteriye daha hızlı hizmet olanağı doğarken, aynı zamanda banka hesaptannın da her an denetlenebilecegini" kaydetti. Bank of America'ya bu konudaki müşavirlik hizmetleri için 1.5 milyon dolar (450 milyon lira) ödediklerini, otomasyon için gerekli kiralık ve ithal edilecek makinelerle birlikte bu rakamın Türk Lirası toplamının 1 milyar lirayı bulacağını kaydeden Erol Aksoy, "Geçen yıl baakanuz 1,8 milyar kâr etti. Bu yüki kanmız 3 milyar lirayı bulacak. Kâriıiığımız da boyle bir yatınma miisait" şeklinde konuştu. Yeni sistem sayesinde bankanın genel giderlerinin onemli ölçüde azalacaını, maliyetlerinin düşeceğini söyleyen Aksoy, "Biz 11 gibi çok az şube sayımızla di|cr bankalarla bu şekilde rekabete açılıyonız. Türkiye'de şube açmış ve açacak yabancı bankalarla da rekabet, ancak onlann düzeyi ve koşullannda hizmet verebUmekle mümkün olur. Zaten bankacıhğımız kendini yenileme>e caltşan ve bir anlamda da buna mahknm olan bir sektördttr" dedi. SÜMERBANK ALIM VE SATIM MÜESSESESt MÜDÜRLÜĞÜNDEN BAHÇEKAPIİSTANBUL 2584 TON MISIR NİŞASTASI SATIN ALINACAKTIR Camiamı/a dahil 13 fabrika ve müessesemizin 1984 yılı ihtiyacı 2584 ton mısır nişaslası kapalı zarf usulü teklif temini suretiyle satın ahnacaklır. 1 Teklif verme son günü 21 Aralık 1983 Çarşamba günii, saat 17.30'a kadardır. 2 Teklifler, teklif verme son gununden itibaren 30 gun opsiyonlu olacaktır. 3 Tekliflerin, kapalı zarfı havi olarak muessesemiz veya Karaköydeki Sümerbank Istanbul Şubesi hollerindeki Alım Teklif Kutusu'na belirtilen gün ve saatte atılmış olması lazımdır. Posta ile gönderildiğiıakdirde, ikinci bir zarf içerısinde aynı tarih ve saaıte muessesemizde bulunacak şekilde gönderilmesi gerekir. Postada vaki gecikmeler nazarı itibara alınmaz. 4 Teklif zarfının uzerine 3800/84 dosya numaramızın yazılması gereklidir. 5 Teklif edilecek mısır nişaslasının beher tonu için 1000. TL.lık ıştirak leminatı verilecektir. 6 Bu ise aiı evsaf muayene şartnamesi, muessesemiz Alım Mudurlüğu Alım/III. kısımdan bedelsiz olarak alınabilir. 7 Siparis lutarının binde sekizi oranındakı sıpariş teyid ve karar pulu satıcı firmaya aitlir 8 Muessesemiz 2886 sayılı Devlet lhale Kanunu'na tabi olmayıp, ihaleyi yapıp yapmamakta kısmen veya lamamen diledığıne vermekıe serbesttir. Basın 29534 3SJ7 ÇAPRAZ KURLAR 1 ABD DOLARI 19.4893 Avusturya Şilini 2.7673 56.1963 Belçika Frangı 10.0182 8.4579 Fransız Frangı 3.1064 8.1109 tsveç Kronu 2.2134 1675.61 ltalyan Lireti 235.75 7.7913 Norveç Kronu 3.4806 1 Avustralya Doları: 0.8965 1 Kuveyt Dinan: 3.4094 1 Sterlin: 1.4145 B. Alman Markı Danimarka Kronu Hollanda Florini tsviçre Frangı Japon Yeni S. Arabistan Riyali ABD DOLARI ABD DOLARI ABD DOLARI ALTIN GÜMÜS FİYATLARI Cumhuriyet Resat 24 Ayar (gr.) 22 Ayar bilezik 900 Ayar gümtiş ALIŞ 27.300 27.500 4.095 3.730 87.00 SATIŞ 27.400 28.000 4.100 3.920 89.00