Catalog

9 OCAK 1983 Cumhuriyet 7 Olağanüstü hal,,de valiler sokağa çıkma yasağı ilan edebilecek misyonu'nda göriişülmeye başianacak. ANKAKA. (Cumnuriyet Büro•u) Oteöanlistü HaJ Yasa tasarısı önümuzdekı uünlerde Danısma Mecüsı, Mılli Savunma tçisıeri ve Dıslsler] Kotnisvonunda gfirüşülmeye ÜBSUınacHk Tasarıyla Valüere OlaSmıilstU hai ılan edııen bölge.de sjenis vetltjier tanmıvor Vaıtleı ola§anusü f ü fıaüerde «ıkagft cıtatıa vasag) koyabilecekiaı lnsarı «Olağanüstü nallercie Itlarevc tunınan vetkiler, nasıl İlan MHIenejtl. tpmel hak ve BzeiiHiîklfrin nasıl sınırlanrfınia<a6> veya riurdtırtılacajt. hanni haHercte olağanüstü hal llao p.rtilmfi. idarcnin vrtktleHnî nasıi lıullannca£i vç oetal •aptımnlara» :li$ktn bftllimler) lCcrivoı • OIJVfiANÜS'lü HAL ÎI.AN KUS(IXARI Tasany» aöre. tabil atet, tetıükeH salRin fıastalıuiar veya n&u ekonomiK bunahm nalİerlııde Cumfmrbaskanı baskanlıSmus tooianan Bakanlar Kurulu. vurdun bir veva oirÖen fw,l» ttftleeslnde veva DUtiiniinde silrfist alt) avı «eçrrmmek (İMre olafinnustü nal Jian »rt AnavnSH ile RuruJan tıür demokrosi düzentni veva temel hak v« «îcüriiiklert ortadan ksiiırmaya vrtnelik yaysnn sidflpt ftareke'lerinn ait. dddi beIfrtilerin ortavB cıkması veya oiavları nedenlyle tamu Bakırköy Akıl ve Ruh Hastahkları Hastanesi Bashekimi Yıldırım Aktuna: Hısı, Mıllı Savunma, Içışlerı v e Dışışlen Ko ıı • n ı f i ı Olağanüstü Hal Yasa Tasarısı, Danışma Meo c» * •• • r% • t ' xr rblt> h M g e ç m e m e k u z e r e «üreyi «*tua** <*»« • » » tmecek veya oiaganustt» nau uzata kaldırabliecelc. «Tabü afet, teblikelt «alıpn hastalıklar veya afır ekonomlk duzeninin clddl şekllde bozulbunahm haJlerlnde İlan edlması hallerlnde Cumnurbaşkaten olağanüstü nallerfle vatanm baskanlıffmda topianacak daşlsr Içln çetlrllecek para, BakanJar Kurulu. MiII! Oüvenıtıal ve çalı^ma yiilrilmlülüuielik Kurulu'nun da «örUşUnü rlyle olatanüstO hallerin tıer alcîıktan sonra yurdun bir ve birl Jçln ayrı syrı eeeerl! olya birden fazla bölgeslnde vemak fîzpre, AnsvaMnın 1$. ya bütününde, süresi altı maddeslndejti llheler (savaş, ayj geçmemek Uzere olajfanüsseferberUk, sıkıyönetim veya tti hal Uan edehilecek. olaganüstu hallerde mîlletlerarası nuisuKtan doğan yüfeümOlağanüstü na) tlamna karar lülüfeler ihlai edilmemek KayveriJmes) durumunda, bu kadıyîa, durumun gerektirdigi rar !tesm» (SaıeU'öe vayımlaölcüde temel hak ve öîRtirnacak ve tıemen TBMM'nin lükîerin kullamlması kısmen onayına sunuiacak. TBMM taveya tamatnen durdurulabllir tilde ise derhaı toplantıya çağveya bunlar lcin Anayasada nlacnk. Meclis. olaganüstü hal önsörliîen şfüvenceJere aykm süıesini degiştirebüecck. Baönlemler alınaMlir) doftrtıltukanlar Kurulu'nun tstemi ftze TÜRK ALMAN KÜLTÜR ENSTİTÜSÜ İSTANBUL GRAFİKERLER MESLEK KURULUSU İSBİRLİ6İ İLE SERGİ " 10.1.198320.1.1983 8 Tiyatro Afişi Yapuncısı Bünter KIESER Friedar GRINDLER Erıist JUNGER Monika BAUM Norbert BAUM Achim FREYER Holger MATTHIES Michael Mathias PRECHTL ve ayrıca tiyatro afişleri ils Yurdaer ALTINTAŞ Turgay BETİL Mengü ERTEL Sadık KARAMUSTAFA Leyla UÇANSU Erkal YAVİ ATATÖRK KÜLTÜR MERKE2İ KÜÇÜK GALERİ Pazar dışında herg'ün saat 10.00 1 8 . 0 0 arası açıktır. AÇIKOTURUM 13 Ocak 1983 Parştmbe, saat 18.00 DEVYOL davasma yarın devam ANKAKA (ANKA) S'/2 88tııklı 1 4 idam cezası lsteınll H DEV YOL davasına Ankara Sık'vrtnflHrn KomntanlıŞ' ı No lu Askerl Mahkemflsf'nde varıi) devam sdilecek Durujmau» sanik Nasuh Ml tap'tn sorgulamastna devam edilorek Mitap'm sorgulamasınm tarnsnilnnmasTnrtan sonra Nasub MHap'tan ftnceki sırada buiunan an<»(ç dııraşmaya g» t(rflmedi(H tom sorgusu yapıla. rnayan sanık Mehrnet All YUmsz'ın sorsrusu yaptlsrak. Türkiye de Tiyatro Afişi Yöneten: M. ERTEL, Katılanlar: Y. ALTINTAŞ, T. BETİL S. KARAMUSTAFA, E. YAVİ, Kamran S. YÜCE ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ SİNEMA SALONU «nnda temel hak ve lerin naeıl nıurlanacaih veya nasıl dnrdurulacagı, kama hizlueti görevlllerfne ne d b i y e t kJler verllecejfi, »SrevUlerin dummlannda ne ribl dejjlşlkllkler yaptlacsjh fe ola^anüstü yönetlm nsullerl» tasanda dü eenleniyor. Olaganüstü tıal sürestnce Oımhurba^kantnın bajkanljftında toplanan Pakanlar Kumlu, olağanüstti halln gerckli kıltîıSı konulattla yaea hüfcmünde kBrarnameler cıkarablIecek. Bu kBrarnameler R*» mJ Gsıete'de vayımlanacak ve aynı gün TBMM'nln onavına snmılacak • K(M)RntNASYON KURUtü Tasanyla, otağantisttl hal İlan edilen bölsrede bir «Koo^ dinasyon Kurtılu» kurulması vo Vallnln bu kurulun başkam olması hUksmtl eettrfllyor. VaHler, olagantlsMI hal tlan edüen bttleede sokafia çtkma yasoft: koynbiiecek. Eerekli K«^ dllgü kisiieri bölseden dışan cıkarabllecek ve çahstırrna S C BV runluju eetirebilpcek V»H!» nn bu yet.kiier) nasıl kullanacagı tasanda ayrıntılanyla düKenleniyor. Vali, gerektiğlnde çevre Ulerdeki askerî birhitler. den yardırn da lstevebilacek. Valilerin aldığı karariara uyulmaması durumunda cexai yaptmınlar uygulanacağı VB davalann görUîmesindft 31)05 sayılı meşhut snçlaruı takibi haklunda yasa nükümlerinin uyKUlanacagma yer verilen 'asarıda, Valilerin kamu görevlileri tizerlnde disjplin cszalan uygulanıa vetklsl hükme baglaruyor Yasa tasarısuıda olağantistU hal ilanı süresince görevliiere tazminat ödenmesl de düzenlenlyor. Tasanmn esaa komlsyon ola^ rak Adalet Komisyonu'na gönderümesl Uzerlne, Milli Savunma, lcislert ve Dıslsleri K o mlsyonu'nun itlrazı karşısında tasannın esas komisyon olarak burada Börüşülmesl Danışma Meclisl*nln tinceki gilnkU birlesimlnde kararlaştırıldı. MIU1 Savunma, tcislerl ve Dışlçlert Komîsyonu tesan hak kında 8 komisyondan gbrüş aluoak. Bu komlsyonlar şunlar: Adalet, Anayasa, Ma!l tşler, tktfsadt îşler, Saftlık v» Sosyal Isler, Tanm ve Orman, Köytsleri ve Kooperstlîler, Mll11 EŞİtim, Baymdîrlık. Ulaştır "Akıllılarla uğrasmak daha zor,, GÖRDÜH fark olduğunu sanmsm. Ama bir ds psikonevroz veya psikoşomatik hastalar var. Bu sayılar degişebillr. îdefiksler var. Eltni günde on kez yıkayaa adam, evden çıkarken on kez lambanın d ü i mesini kontrol eden tvdam, bunlara paikonevroz veya psikosomatü hastalar diyoruz. Bunlar deiisebülr. Artan gerilünler bu lkinoi hastalıklan arttınyor. Tür kiye'de yaşam güç, o yüz den bu ikincl hastalıklar bakımmdan biz ilerdeyiz. Ne bileyim tam televlzyon seyrederken elektrlk kesilir... Banyoda iken su ke silir.. En soğuk havada kalorifer yanmaz... Fuel oil kalm gelmiştir, donmuştur... Çamur içfnde sokaldar... Otobüse biniyorsunuz, pantalonun paçalan parçalanıyor... Her anv her dakika stress yaSiyorsunuz. Bunlann muhatabı insanin sinir sistemidir. Hep alarm durumunda... Kendini savunma halinde sinlr sistomi.. Bu sürekli alarm psiko nevroz yaratıyor... Yani bi r nevi savunma... KaÇiş... YILDIRIM AKTÜNA (sa|da) . YALÇIN PEKŞEN'LE Akıl hastası olan kişl yaşamdan koptuğu için Wç bir talepte balunnıayan kışidlr. Nc şikajet eder, ne talep eder, ne de baksızlığ* uŞradıeınj düjüncrek olay çıkarır. Fakat dışarda bir slirii mcnfaat çatışraası döner.» (Fotoğrai: Ender EBKEK) akırköy Akıl T« Ruh Hastalıklan Hastanesi'nin Başheklmi Yıldırım Aktuna ile yaptıâımız ko nuşnıa kondisine bağlanan telefonlar vüzünden o ka o»r sıkhkla kesildi ki, Ak turıa bir ara bu hastanenia başhekiml oldufunu (uıutup, «Yahu bu kadar telefon oJur mu? Neredey se deli olacağim bile dedi Beu de aynı kesiüneler yuzünden içerde yatacak kadar olmasa da, ayakta küçük bir tedaviyi gerektirocek kader akıl vo ruh sağlığımı yitirmiş görünuyordum. Allahtan karşımda bu içlertn uznjanı bir hekim vardı. Yıldınm Aktuna'nm te lefnnlar konusuada «deli otacağım» demesini fırsat biüp iik sorumu sordum: Yıldırım Bey «deli clacsğıın» iafmı biz dışar da çok sıkhkla kullanıyoruz En ufak bir terslik ol sa heraen «deli olacağım» diyoruz. Fakat sizin böyle kolayhkla kullanacağınızı sanmıyordum. Hepimizin bir keliBie hazinesi var ve bu ha zine insan doktor olmanan kazanıhyor. Doktor oıunca da bundan sıynlmak mümkün olmuyor. Een de kullanıyorum. Hiç bir şey düşünmeden rabathkla sflylüyorum. Anlamı akhtna gelmiyor. Gel £ı> bi)o o hastalara ve o hastalıklara o kadar saygı duyuyorum ki. onları kendimden o kadar farklı görmüyorum ki. bu beni hıç rahatsız etmlyor A Huni nereden çîktı? Bir de gunu merak ediyorum Yıldınm Bey. Karikatürlerde akıl hastaian hep başında huni He gösterilir. Bunun gerçekle ilgisi ne? Huni mi geçirirler kafalanna?.. Bunu ben de merak ederim.. Ben hiç böyle bir şey görmedim. Herhal de mantıksız bir şey yaptığını göstermek için bulunan bir formül. «Huni nln kafada ne tşl var? Öyleyse dell..» damek istiyorlar yani... Karikatüristlerin uydurduğu bir fantezi ama bütün dünya da bu böyle kabul ediliyor, Yıldınm Bey bekar mısınız? Evet bekanm. Galiba «akılh adam »vlenmez» , <l|ye bir laf var. Onun Için.;. Eger öyleyse ben pek akılh sayılmam. Çünkü bir kere evlendim. Tanırsınız tiyatro oyuncusu Ze liha Berksoy'la evliydim. aynldım. O zaman «akıllı adam boşanır» desek doğru olur mu? Bu da c'maz. Ben Cyle düşünmüyorum. Ama şu var insan tek başına mutlu olmasını biltn<3li. Mutlu olmak için başkasma ihtiyaç dııymamalı. Ama mutlu olduktan sonra bu mutltıluğu bir başkası ile payîaşmak istemek başka şey. Ben eviiliğe karşı değilim yani. Pekl akıl hastaukları açısından evlilerle bekarlar arasında bir fark var mı? Var. Bize daha çok evliler geliyor. Ama lyi bir evlüik yaptnişsa kişi. o zaman da en iyisi oiuyor Her dakika kavga eden. uyum içinde olmayan iki insanm evlilifti dp ruh sağlığını bozuyor, Bu da bir gerçek. B ma, îmar ve tsten. Turizm va Tanıtma. kültür foerkezi SlNEMA BÖLÜMÜSUNAR DÜNYA SlNEMA LARTODAN ÖRNEKLER SOVEXPORTFILM İÇBIRLIĞİYLE BABALAR ve OCULLAR C YRANO de BERCERAC HAROLD ve MAUDE 9frSrAİ^ıkw SON3OYUN . DELTA FİLMATIF YILMAZÖMER KAVURSUNAR İ! ^ t 6 b SOVYETFtLMUERÎ TOPUÜGÖSTERÎSÎ ÖZGÜRLÜK Srt:lO3011»Cte.1ZJO .AJMN1 UNLTMA Cn:U30&30ta:1t3 VflANLARlU OLDCLER frî:13J3fâ.30 Cu™:li3813.JB MİKH AİL SHOLOKHOV't'N ugraşırken neredeyse deli oluyoruz. Siz burada •kıl hastalarıyla kimbillr ne oluyorsuouzdur..? Aksine... Normal diyo kabul ettiğimiz, akıl hastası olmadıklarını düşundüğümüz insanlarla bcraber olmak, akıl basta Jan. ile olmaktan daha gttçtur. Bu sözümde çok ciddiyim. Çok daha fazla güçlükler var. Dışarda şöyledir bu olay.. Genellikle akıl hastası olan bir kişi yaşamdan koptufu için hiç bir talep de bulunmayan kişidir. Hastanede yatan bir akıl hastası ne şikâyet eder, ne talep eder, ne de haksızhğa ugradığını düçürjerek olay çıkarır. Hıç bir menfaat çatışmas, lçinde doâildir. Bizim görevimiz işte bu hiç bir talepte bulunmayan insan isrm ihtiyaçlannı düşüno rek oniara talep etraeden gerekli şeyleri vermoktir. Ba bakımdan düşünülürse işimiz kolay. Çünkü ta lcp eden yok. Ama biz vermek zorundayız. Bu bakımdan da zor. Fakat d:çarda bir sürü menfaat çatışması döner. Bu bakımdan akıllılarla uğraşrnak daha güçtür. 41 Ya doktorlar BİRAVKAZASI "EZGİNİN 1 GÜNLÜĞÜ MÜ2İ6 nocab 1983 saat! 20.00 HodriMcydan KüItürMerfıezi 6674196704 96' ÜZERİNE TÜRKAN^ORA^ 0HAN fprfEYRA ••'.•k(W\«ı.M\ı: */'.{»• A i'\"\ I S K U ' H K I"KI;I%: .,:;."•• '. " i y U l l r / M M Akyıldız P,>«ap Balıariye Cad. Kadıköy TIYATROSU THOSOH9A (?5tX ««İ5OT TfYATW)SU "tıtrizm patlaması" ar ha *: tıeryuo 2115 çrxcts. 15.30 pa2ar 15.30.18.30 \jyliijik üsküdar sunar tiyatrosu halk caddesi no37 tel 33 0618 8»izim tiyatro HADİÇAMAN YTOfTEPE ÇYUIUCUIARL AZÎZNESÎN'ln MÜZtKU COLOÜRUSO Yiian : KANOEMİR KONDUK YSnetfn : ENİS FOSFOROĞLU : şsm H*İX EÛTM HEmm TEL3?UÛO CumalSOO ClatıPuır 19.30 | ATII.LA VIDEO İNGİLİZCE İİ İstanbul Cad. No. 47 DEYEKUSU KftBİRE TİYATROSU ZEKİALASVA M E T N AKHNAR ile SNSANLIÛN LDZUMU YOK TASıTLAR 4hafta 722144BAKIRKÖY ürasatvitet cad no 91 tn):444675 taksim 'BamfSABUMCUİ gigın yenge ronet«n:MetinSer«zfi KtMÎAMÜSTAfHPASA' ÇÎVBE TİYATROSU tet Z50178 * GuWufü«2*W* ' S*d.t(Snrfrtn NİSA SEREZLI TOLGA ASKINER Normaı kabul ettiğl rr.iz. akıl hastası olmadıklarını düşündüğümüz dışardaki insanlar» dediniz. Bu lafınız benda dısardaki Ier konusunda da bazı kuşkularınız olduğu izlenirnî mi uyandırdı. Yanılı yor muyum?. Bümem.. Bunu siz <i«j benim kadar anlayabiQ Kolay değil litsiniz. Bir de özür dileye Peki bu kadar kolay rek şunu sormak istiyomıdır deli olmak. rum. Mizah yazılarmda Deli demeyelim de.. tiyatro oyunlarında akıl 8kıl bastası diyelim. Bu ve ruh doktorlan da pek kadar kolay değildir tancnr.a! olarak gösterilbiı. Bu kadar kolay olsay mez. Bunun ash var mı?. d> bu sözü kimse o kar Bunun asJı yoktur adar koiav kullanamazdj. ma bir nedeni vardır. Ben Zaten bir şev söyeyelinî bunu şöyle açıklıyorum. mı.. «delireceğlm» diyen Kimse kendi akıl ve ruh aaamm deîirdiği görülme saglıgmdan emin değilmiştir. Akı) hastaian bu djr. Emin olabüir mi? Nor laîj hiç etzaez. mal sayılan tnsanlar bir Deli lafını kullanmagün akıl hastası oluyorlar >ahm dediniz. Siz akıl ve çünkü. Siz emin olabilir ruh doktorlan bunu kulmisiniz? O zaman sizi te lunmıyorsunuz, Fakat davi edecek. size hükmehalk «deli* diyor bu has decek olan kişi aki) doktalara kısaca. Siz neden torudur, ruh doktorudur. bu laftan kaçmıyoi'sunuz? Sızin hakkmızda ferman «Deli» lafı hâkaret olan kisi odur. în etmek için kullantlıyor. Deli kelimesi bir çok fıkralarda insanlann gülıne sini sağlaınak için kuilanı lıyor. Oysa akıl hastalığı bir beden hastnlığı kadar dadı bir durum. Bunun Içic olayı bafife alacak bir tabir yerine daha bilircsel, daha ciddi bir de.vlrr. kullanmak istiyoruz. Bu bütün diüerde böyle. Mesela tigilizcede hekimlaı »mental illness» divor. aına halk «mad» veya .. Bunlar bilirnsel Arsrc dildeki tabirleı Bir doktor. hele akil h'stsnesinde bunu asla kull&nrnaz. sanlar Işte lçlerinda duydukları bu ürküntü nede oiyle bir müdafaa mekar.izması geliştiriyorlar. «Ben akıl doktprunu biraz hafifletirsem, manevi bas kıdan kurtulurum» diya aüşünüyorlar. Şöyle düşü nüyorlar. «Akıl doktoru deH ile ugraşa ugrasa o da yan deli olmuştur. Böylec^ doktor hafifleülir. Bir de «40 gün deli Ve yatan deli olur» dlye bir söz var.. Bu da yalan.. Çünkü akıl hastalıtı sari değildir. Beraber yaşam lnsanları deli haline getirmez. AkjJ tmstalanmn ana babolarıyla, kardeşleri, cocoklart tıkıl hastası olur diye bir kura] da yok. He kimlere hemşirelere hiç bir şey olmaz. «Baka baka benzcmek» diye bir sorun yok, Ancak su olabilir. demin sorduğunuz soruyu dn bununla açıklayabiliran. Akıl hastaian İle ya şayan insanlann davranışları biraz detişebilir. Çünkü akıl hastaian na başka türlü davranıyorsun Ne bileyim şimdi bu rada akıl hastası var.. «ben 'tralım. ben peygam berim» diyor. Biz de «evet yavrum, öylesin, sen kral sın, peygambersin» diyoraz. Oniara böyle çocuk glbi davranan kişi. diğer Ir.sanîara da aynı tavn sürdürme hatasına düşebi lir. Davranışlannda gecikmeler olabilir. A 500 bin kişi Türkiye'de ne kadar akıl hastası olduğu biliıımiyor sanınm. Ama tahminler yapılabilir herhalde... Türkiye'de bu konuda yapılmış, tutulmuş bir istatistik yok. Ama uluslararası istatistikler toplumda her yüz kişide bir kişinin ruh hastası olaca ğını kabul ediyor. Bu sayı bizde de geçerlidir. El li milyon desek nüfusumu za beşyüz bin kişi vardır. İçerde yatan, yatmayan. düzeîmiş, henüz bozulmamış da olsa bu kadar çıkar. Diger uluslara k'yas la bir farkımız yok mu yani?.. Halkın «deH» dedigi psikoz yani gerçek pJcıl hastalıklan açısından bir 0 Akılh akıl hastaian jB îçerde daha kolay *m» rtn» Yıldırım bey, ştınu sormayı düşünmüştüm size Biz dışarda akıllılarla kaldırıın serçesa oyun «llt Ot'N nKI.f ff.E VATAN flEİA OLUR» SÖZÜ YALAN «Baka (>aka benzemek diye bir sorun yok. Ancafc akıl ha*>taları ile yaşavan İnsanlann davranışlan biraz değişcMlir. Onhıra çocuk çibi ılavranaıı kişi diğer insanlara da aynı tavrı »iirdürme hatasma düfelıilir.» Yıldınm Aktuna ile konıışmanıız burada bitti. Daha sonra ben hastancyi tek başıma dolaşmak istedim. Bir zanmnlar du varlardan atlayarak girdiğimiz, bahçesinde bır gece geçirerak fotografla dığımız v e bazı bölümîe rini yıüar önce gazetemizde yayınladıgımi7. çag dışı görüntüier çolUarı değişmişti. Akıl hastanesi şimdi büyük. güzol bır park görünümündeydi Şöyle • bir göz aHıftım pavyonlarda bu kez insanlığa yakışır» bir düzen kurulmuştu. Hatta AKıl hastanesinin bahçesinde rastiadıpırn bazı hastaian geregın den fa?la akıilı buldum diyebilirim. Yolda karşılaştıgım bir iki hasta eli mi siktıktan sonıa «biraz para» i=tedilfir. Ben de •nasıl olsa akılları urmfz. bir işe yar&dıftmı zannpderlcr» düşüncesiyle cebimde buldııgum madeni bir un üralıftı «para. diye yutturmnya kalktım outara. Fakat olmadı Hat ta bir fanesı beninıle pazarlığa bile giristi l'!e • ı30 lira vermemi istiyor du. «KafRsım böyle earip sayıya nedfn ta.kmış» diye düşivnürken açıklamn Sinı yaptı. Somsun siea rasi alacafiım d« Çar» « M Cum* ı»JO«