Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
15 MAYIS 1982 Cumhuriyet 9 ISVECTE GENEL (Baştarah 12. Sayfada) • Hükumetln teklifl var olan sakln ve dengell anloşma hareketine karşı an buyük tehdittir. • Hükumetln teklifı sendlkal örgütlerle doğrudan blr çatışmayı içermektedlr. • Ödentl8lz hastalık günlert tartışmooı anlaşma özgurlüğü açısından endlşa verlcidir. • Tokllf yanlış değerlendlrmeler üzerlne Inşa edllmiştlr. Hastalık nedenlyle Işe gelmeıne sörekll olarak yıllardır azalma göstermektedlr. • Tekllf şeklen yanlıştır. İLO'nun Iş kazalan durumunda Isclnln ödentl almasını öngören vo Isveç'ln da Imzaladığı sözleşmeslne ters düşmektedlr. • Bu tekllfle öngörulen para blrlktlrme oranı böyutulmektedlr. • Tekllf Isoller lcln olddl ekonomlk «Hiuklar getln* caktlr, • Pekçok emekcl ekonomlk nedenle hasta olsa blle evde kalaoaflı yerde calışmaya zorlanacaktır. Bu da daha clddl hastalıklara yol acabllecektlr. • Hostalık, para kaybetmeye neden olmamolıdır. Bu. elmdlye kadar genel slgorta yasasınm temel blr llkeslydl. Mektup şöyle son buluyor. ıBu koşulları gözönünde bulunduran İLO, KTK, PTK, TCOS Meclisl, hastalık slgortalannı kötülettlrecek olan bu tekllfl kabul atmemMİ lcln uyanr» Tekllf Mecllsta 26 Mayıs'ta oylanacak. Petrol (Baştarafı 12. Sayfada) bibnesini sağlamaya yeterll blr müddet olarak tespit edilmelidir. Bu müddet Içerlslnde işleticl, ayrıca sonda) ve istihsal teslslerinln yapımı içln önemll miktarlarda sermaye yatınmı yapmış bu lunacaktır. Bu sebeple ve yukandakl mukayesell Işletme ruhsatı müddetleıi de gözönünde bulundurularak Işletme ruhsat müddetlnin 30 yüa çıkanlmaaı faydalı olacaktır.» Shell takdlr hakkını kulIanmak üzere sunulan başvurulara ait Bakan tarafından verilecek kesin karar süresinin belirlenmesinl lsteyerek. usulüne uygun olarak yapılmış müracaatlarda Bakanı n en geç onbeş gün İclnde takdir hakkını kullan masını finerdl. Shell, ayrıca gümrük ve diğer dışalım ver gi va reeimlerden muaf tutularak dışardan satın alınan malzemenin dışalım tarihinden Itibaren 10 yıl, pet rol işlerinde kullanılmak 0zere başka bir petrol hakkı sahlblne devredllmeslnden itibaren 10 yıl geçtikten son r a gümrük ve diğer dışalım vergilerinden de tamamen muaf tutulmasmı önerdl. YERLÎ ŞtRKET ERSANTN ÖNERİLERÎ ÖNERİLERİ tktidasl îşler Komisyonu'nda Ersan Şirketl adına jrörüş blldiren Abdurrahman Durukal da. arama sondai faaliyetlerinin TPAO bünyesinden aynlarak halka açık ticarl bir sonda) şirketl tarafından yurütülmesini önerdl. Ersan Şirkett. Türkiye'nln petrol varlığınm büyük ölçüde denizlerde yer aldığını öne sürerek çok pahalı olan deniz sondajlannın teş viki için deniz işletme sahalanndan alınacak devlet hakkının düştirülmesınl iste di. Ersan'ın flnerileri iclnde denlz üretiminden yapılacak petrol dışsatımı, transferler ve vergiler için yasaya ayn hükümler konulması yer aldı. Ersan aynca. TPAO'nun ellnde kullanılmış petrol malzemesinin özel kuruluşlara devrinin kolaylaştınlma sını önererek. petrol hakkı sahiplerrne ve alıa kuruluş lara kolaylık sağlanması için Bakanlar Kuruluna yetkl verilmesi lstendl; YÜZDE 45'İNt SATABİLME Petrol Yasası'ndakl deftl' şiklik tasansı gerekçesinda. •Petrol Reformu Yasası'nın» yürürlüğe glrdlfti 1073 yılından berl özel sektör ve yabancı sermaye faaliyetlerinde azalma, petrol üretlminde de sürekli bir düşüş «örüldüğü öne sürülüyor. Tasan. petrol arama ve lşİPt meciliğini geliştirmek içln petrol hakkı sahiplerinln ürettiklerl ham petrol veva tabiı gazm yüzde 35'inl denizlerde ise yüzde 45'inl yurt dı^ına îatabilme olanağını sağhyor. TIP DAVASI (Baştarafı 1. Sayfada) Alp Selek sorgusunda TİP'ln Anayasa'ya uygun olarak kurulduğunu belırterek «tüzuk ve programımız denetlmden geçmistir. İddlanamede bellrtlldigl sakllda partlmlz ne kurulduğunda ve ne da fillen kopatıldığı 12 Eylul 1980 tarihlne kadar yasa dışı hlç blr eylem iclnde olmamıstır» dedı. Selek bu tarlhler arasında TİP'ln hlc blr taklbata uğramadığını, 1aallyetlerınin kamuoyuna açık olarak yurütülduğünü söyledı. Alp Selek «Iddianamede genelllkl* kıyaslama yapmak tureti lle partimlzln Markslst . Lenlnlst nltellkte blr parti oldugu hatta kurulduğunda TCK' nın 141. maddoslnde tarlf edlldlğl sekilda blr orgüt olduğu ilerl surülmaktedlr Anayaaa va Partller Yasası çerçeveslnde faaliyet gösterdlk. Bu Iddlaları kabul etmek yerslzdlr, hukukl blr dayonojı yoktur» şeklıde konuştu. Ouruşma Yargıcı Denlz Kıdemll Yarbay Bahrl Yaâcı'nın sorularını yanıtlarken konuşan Alp Selek blr soru üzerlne 16en«l Baskan Behlce Boran'ın (Sosyalızm gellşlp yenı aşamalara ulaşarak komünızme dönü şecek tarıhsel ışlevlnı yapacoktır) «özünü ne maksatla kul landığını o konuşma matnlnln tamamını okuduktan sonra soy lemek mümkündür su anda blr yorum yapmam mümkün değlldlr belki de blllmsel blr yazı veya konuşma sırasındo kullan mıştır» dedı. Duruşma Yargıcı «TİP'ln Sovyetlar Blrliglnln Afganlstan Isgallnl tasvlp ettığl yolundakl Iddla konusunda» dıyeceğınl sordu. Alp Selek bu soruyu yanıtlarken bu olayın ikl devletln karşılıklı yardımlaşma va anla?malarına dayanan bir durum olduğunu bunu tasvlp etmek ve bu şekllde duşünmenln 8uc oluşturmayacağını söy ledl. Selek «belkl beş yıl sonra herkes bunu tasvlp edecektlr» dedl. Yargıc Selek'ten rlçln TCK' nın 141. ve 142. maddelerının kaldırılmasını istediklerlnl sordu. Alp Selek bu soruyu yanıtlarken şöyle dedl: cBu maddeler faşist Italya caza kanunundan alınmıştır. Fiklr ve orgutlenme hürrlyetlnl tahdlt etmaktadir. Bizlm buraya gellşlmlz dahl bu maddeler» nlçln karşı olduğumuzu acık ça göstermektedlr. Bu nedenlerle da Türklye'ds Komünlst partlsl adı altında blr partlnln yasal olarak kurulmasına Izkı verilmesi gorüşundeyiz. Bu blzlm herşeyden önce demokrasi anlayışımızdır.» TİP'ln ne kadar sosyalıst olduğunu, iktidara geldlğınde neler yapacağını, uretim araçlarının ne kadarını devletleştıreceğı konularmın partl program larırıda yazılı olduğunu bir soru uzerine belırten Selek tblzim komünlzm düzenl kurma dlye bir amacımız yoktur daha doğrusu yenl tanımlamalar yapmak Istemiyorum. Buna da yetklm yoktur» dedl. Selek sılahlı mücadeleyl amaçlamadıklarını, se Cimle lşboş;na gelmek İstediklerlnl de bellrttl. Ouruşma yargıcının sorularını yanıtlomayı sürdüren Alp Selek «partlmlz kurulduğundan berl keslnllkle ırkçılığa karşı ol muştur, Turkiye'nln bölunmezliğl ve bütunluğüflu devamlı gö zetmlştlr. Doğu'dakl etnlk gurupların Türk mlllellnden ayn duşunülmesl varlıklarının Inkar edllmesi mümkün değlldlr. Bu torlhi blr gerçektlr, ancak bunlorı ayn bir vatandaş olarak duşftnüp bölüculük yapmak blzlm partimlzln hedeflerl Ha keslnllkla çelişlr» dedl. TİP'in yurt lci ve yurt dışındaki sendika, dernek va genclık kuruluşlarıyla organık bir bağının olmadığını söyleyen Alp Selsk'e duruşma yargıcı fiddlanamede özetla (billmsel 8osyallzm eşlt komünlzm) denlllyor na dlyorsunuz?» sorusu nu yoneltti. Selek «bllimsel sos yallzm Işcl sınıfının blr dünya gorüşüdür. İddlanamede bellrtll diğl şekilde komunizm lle eş onlamlı değlldlr. Billmsel sosya llzmln Turkiye'de nasıl uygulanacağı ve bizim partl olarak bundan ne anladığımız partl tuzuk ve programında vardır* şeklinde yantt verdl. Alp Selek emniyet ve savcılık Ifadelerlnl kabul ettiğlnl söy ledl. Mahkeme iddlanamede tutuk lanmaları Istenen santklar Şaban Erlk, Necatl Erol Yazıcıoğlu, Turgut Gokdere, Nermin Aksn, Hanlfl Vatansaver, Ersen Şensel, llhan Akalın, Flkret Akman, fbrahlm Poyraz, Mehmet All Altay, Tarık Zlya Eklncl, Mehdi Zana, 8affst Kayalar, Muzaffer Şatır, Nurtan Arıcon, Husayln özyılmaz ve Oarvlş Sa bır'm tteşkllat Içlndekl yerlerl lle sucun Işlenlş tarlhlerl dikkate alınarak bu sonıklar hakkındakl tutuklama taltblnln red dlne» karar verdl. Duruşma 27 Mayıs saat 10'a ertelendl. [tsanlar.,, Sorunlan.. V. # ılmaz ŞİPAL EK DERS ÜCRETİM KAÇ SAAT: SORU: İki öğretmenli bir feöy ilhoku lunda oğretmenım. Mudurlüh görevi da üzerimde. Ayrıca smıf da okutuyorum. Yantmdaki arhadaş sadeco nnıt ohutmaktadır. Bu durumda svnıi ohutan arhadagım kaç saat, mudurluh gorevi yarunda suuf da okuttuğuma gore benim kaç saat eh ders ücrett almam gerehir. S. ERİKLt YANIT: 30 nlsan 1981 gurılu Resmi Gazete'de yayımlanan «Mılti Eğıtim Bakanlığı Öğretmen ve Yöneticilerinin eh Ders Ücretlerine tlişkin Esaslar»a ait Bakanlar Kurulu karan uyannca *Mad de a Temel eğitim birinci kademe okullan (ilkokul) yöneticilerinın (müdur. müdur yardımcüanmn) maaşlan karşılıgı okutmakla yükümlü olduklan ders saatleri dışındaki ders dışı yönetim ve eğitim gorevleri karşılıgı. olarah yap tıkları çahşmaların (...) köylerde görev yapanlar için haftada ıo saati, (zorunlu ders niteliğindehi yönetim görevi) sayıyılır. Bu görevlerine karşüıh hendüerU ne ek ders ucreti ödenir.» Bu durumda slza 10 saat aynl yönergeya göre arkadaşınıza da 3 saat ek ders ücretl ödenecektir. (Madde 18 a) (Köyde çalışanlara 3 saat). Ankara TKP davası Eski Cumhurbaskanı za geldl.. Celal Bayar'ın sag bacağmı düzelttl.. «Fotofcraf çeklyorlar, ayagınız kö tü duruyordu!» diye bağırdı... Celal Bayar'ın oturuşunun degişmeslnl fırsat bllerek «mevzu»yu blr kez daha değlştlrmek lstedlm: Yaşadığmız süre lçln<1e slze göre TUrklye'nln en o'nemll konusu nedlr? Az önceki konuşması nedenlyle daha sık nefes alarak ve daha yavas konusarak, «Tek meselesl vardir» dedl. Celal Bayar konusmasına devam etmeden MU kerrem Sarol yUzünde «mfl tebesslm» btr lfade lle ve Bayar'ın duyamacağı blr sesle konuştu: Komünlzm. Ardından da Bayar, konuçmasını sürdürdü: Türklye'dekl komflnistnl tasfiye etmek. Variıgımız ona baglı. KomUnlzmt tasfiye etmemek buz Ustflne yazı yazmak kablllnden olnr. KONUMUZ ANAYASA... Görüşmemlzln llk yarım (Baştarafı 1. Sayfada) (Baştarafı 12. Sayfada) Sanıklar iddialan reddetti tllım. Resul Şahln, tsmail ö z c e lik, Cenglz Gençer, Hüseyln Efendilcr. GUrsel Tarçın ve Cemal Başkaya'nın çagrılmasına da kadar verdl. SEVEN MAHKTJM OLDU • tstanbul Süuyönetim Komutanlıgı (1) Nolu Askeri Mahke mesi, yayın yoluyla komunizm ve bölUcülük propagandası yap mak ve suç olan fıılı ovmekten sanık tlerici Yurtsever Devrlm cı Gençlık Derglsı Yazı tşlerl MUdürU Bahattln Seven'l 9 yıl 6 ay ağır hapls cezasma çarp tırdı. • 2 Numaralı Askeri Mahke me, yasadışı DevGenç örgütU ne Uye Süreyya Rıza Ardıç'l 13 yıl beş ay 10 gun ağır hapis ce zasına çarptırdı. Mahkeme, sa nığı 5 aralık 1979 tarlhinde tstanbul'da duvarlara slogan yazarken kendisine enpal olmak isteyen güvenlik kuvvetlerlne a teş açıp ıkı erl yaralamaktan davası DtSK Içlnde dayamşmayı sağlamaya yönelik Istlşari nltellk te tesbltler yapılmış, gerek kooperattf birllklerinde gerckse işveren konfederasyonuna bağlı lşyerlerindekt Işçl kıyımı ve grevlerln destekleıımesiııe, Işçl kıyımlanna karşı slyasi lktidarların uyanlmasına donük olan çalışmaUr yapılmıştır. Buğh kuruluşlanmııuı kurulacak fona üye başına her yıl içln 1000'er lira Ue katüma ları kararlaştırümıştır. Rıı ara da da ören'de varilan sonuçta kamuoyuna açıklnndıgı Rİbl ulosal ve uluslararası duzeyde lllşkl lcersinde oldııgumuz daha çok Batı sendikal merkezlerlne blr açıklama olarak t ö n derllmlştlr. Saydığım çalışmalar temsll ettlğimiz ttyelerin ekonomlk, sosyal ve killtilrel çı karlarıyla Içlçedir, bunnn dışındakl değerlendlrmelerl reddedlyorum.» Yargıç, BaştUrk'e odasında bulunduğu Ueri sürülen «DtSK Demokratlk Merkoz Eyletn Komltesi Taslagı» hakkında ne dl yeceğini sordu. DtSK Genel Başkaru bu soruyu şöyle yanıt ladr «Bir evvelkl celsede açıkladığun gibi böylesl blr taslak DİSK organlarınca hazırlanma mıştır. tddianamenin 427. sayfasında ba.şlayan 436. «.ayfasında biten bu taslak DİSKe ait değildlr. Herhangl blr organda tartışılmış, görüşülmüs dcğUdir, nereden geldiği, nat.il geidiğinl bllmiyoruın. Böyle blr taslak yoktur.» Yargıcın «Demokratlk Merkez Eylem Koml tesl yok mu?» sorusunu «Demokratik Merkez Eylem Koml tesiniıı kurulması Yürütme Ku rulu karanyla olnıuştur, YürUtme Kurulu'nun komiteyl ku ran 2 nolu karanyla birlikte bu komltcnin görev ve yetkllerlnl belirleyen 3 nolu karan da vardır» şeklinde yarutladı. «Bu hangl taslağa dayanıyor?» sorusu Uzenne de «Taslağa dayanmıyor, bu blr organ karandır. 3 nolu karar Ue bir kotnite kuruluyor, 3 nolu kararla da komitenln cörevlert bellrlenlyor. Komitenln kurıılınasınui ve görrvlerinln helirlennıeslntn odamda bulundugunu Ilcrl •UrdUgüniiz inslakla hlç bir Illşklsl yoktur» dedl. Baştürk ayrıca bdyle blr komitenln ku rulmasırıa Örpn toplantısı tartışmaları Uzerlne vo buradan çıkan onerüor sonuctında garek duyulduğunu, ören çahşmalarını kapsayan taslak Uzerlnde YUrütme Kurulu'nun adı geçen kararlan belirledlğlnl anlattı. Yargıç, yenlden «ören toplantısı içln Iddla karar dlyor» dedi Boştürk de «Karar ounan Için karar organı olmaBi gerekir. ören toplantın fatl sarl blr toplantıdır. Buradakl kararlar bir iatemden, öneriden ibarettir. Bunlar karar ol •aydı, bKyleslne genl? bir kuru lun aldıği blr karan Yüriltme Ilurulu'nun reddetmcslne olanak yoktu. Viirütme Kurulu ören'den gelen dnerilerl değer lendlrdi, gereksiz ve faydamz görttlen Snerller dlkkate alın madı. Kararlann çerçevesl yapılacak çalısmalar (aallyetlerin çerçevesl, ¥ürtttme Kuruln' nda bellrlenerek merkeı evlem komi*esl KÜrevlendirlldi.» şelcIlnda aciklamada bulundu. SÜRECEK saatlnl böylece tamamladıktan sonra blraz da poIltlka dışı konulara geçmek lsteyince Celftl Bayar «PoHtikaya (rlrmeyen ne vardır» dlye sordu. Spordan, sanattan, müzlkten söz edln ce «Benlm Içln çlzmeden yn karı çıkmak gihl olur hunlar» kargılığmı verdl.. Televizyonda en çok hangtl prog ramı beftendiğlnl öftrenmek lstedlm bu kez; Televizyonu tenklt etmek Istemem ama pek myrettnlyorum.. Seslcrl lıjltiyorum fakat o kadar sflratil konnçnyorlar kl keltmelerl aniamıyornm.. Bazı kelimelerin manasını bulamıyorum.. «Çlzmesden yukan cıkmamak İçln tekrar polltlkaya döndük.. îster lstemez Anayasa Komlsyonu Baçkanı Prof. Orhan Aldıkaçtı lle yapacaSı Röruşmeve seldik: Benden randevn Istediler, cumartesi Runü (buKün) Için. mttabll raemnuniyet dııydum kendilert lle Rrörüjmekten. Randevn verdim. tntlzar edlyorum.. Damadı Dr. Ahmet GOrsoy'a donüp «Cahllliftime verln, Intlzar nedlr?» dedim. Blr yanlışhk yapıp «Inklsar» ynzarsam o zaman Celâl Bayar. Anayasa KoraİByonu Başkanına beddua etmlş olacak kl bu da önem11 blr konu.. Salonda bulunanlann hepsl blrden: Bekliyorum. dlyerek «In tlzar» edlyorumun Türkçe karşıhğını söyledller.. Bu arada Cela! Bayar Anayasa hakkındakl görüşlerinl açık lıyordu: Bu Anayasamn TOrktye hayati İçln blr mana ifa de etmedljtl belli.. Salondakiler tekrar hep beraber «1961 Anayasası» dlye baftırdılar.. Celal Bayar lse konuşmasıni kesmeden stlrdürdu: Atattlrk Anayanasi m&a oitnalı. Bazı maddcler (Izerlnde rîefclşlkllk yapılmalı. Konuşma temposunun glderek ağırlaşmasmdan yorulduğu belli oluyordu. Son blr soru lle Körüşmemlzl bltlrmek lstedlm: Komünlzm konusanun dısmda Anayasa'da temel llke nc olmalı sizce? 61 Anayasası ne kadar milll Iradeyl zaafa nfrratmış, anar^lye hlzmet ctmlşneı AtatUrk Anayasanını aynen koymakla bunlar ortadan kaldırılır.. «Nlce yıllara» dlyerek Ralondan ayrılırken Celal Bayar, yanındakllere «tyl konuştum mu?» dlye soruyordu.. Yanındakllerden iyl ko nuştuğu yanıtmı aldıktan sonra Snmim Tara'nın sesl dııyuidu: Bu çocuk hUsnünlyetU blrl, slzin sSylediklerinizl yazar fakat yayıniamazlar.. Cumhuriyet Gazetesi'nden blr muhahlrln Kelmesl, Celal Bayar ve çevreslndekllerl oldukça etkllemlşti. Kapıdan çıkarken, kendt aralarında hâla «konn»yu tartışmaya devara edlyorlar dı. Ben de ne ekslk ne fazla. konuştuklarımızı yazdım. Bakalım yayınlanacak mı? Iran, Iraka girecek mi? (Baştarafı 1. Sayfada) 1 <D Bu konuda Israll Hükumetlnln Lübnan'ın Istllasından yana olanlarla, karşı olanlar araeında Iklye bölunmuş olması, @ Beyrut yakınlarına dek, Güney Lübnan'ın tumünü kapsayacak blr harekâtın FıllstinIHerln hazırlıklıhğı ve katı bir dırenme gosterecek olmalan nedeniyle israll'in nazlk lc den geslnln kaldıramayacağı ölcude İsrall'e pahalıya malolmosı Ihtımall (yüksek can kaybı kastedillyor), © Bölgede Arapların geclcl de olsa blrleşmelerlne yarayacok blr tırmanışı ve gerlllml Istemeyen Amerlka'nın dlplomaöte yandan. tasan aynen tlk baskısı. yasalaşırsa yahancı şlrketieNe mr kl, köşeye sıkışmış rin yurt dışına yaptıkları dış olan İsrall'in ellnde başka hlc satımdan elde ettiklari dö bir seçenek olmadığından, boy vi7İeri transfer hakkından le bir maceraya ergeç mutlod0>;ebilmelerl vo petrollo 11 ka gırlşeceğine Inanılıyor. nıkiar Namık Nldal Kürüm, Ka ANKARA (Cumhuriyet BOrodir Aracı, Murat özenlr, Mehsu) Ankara TKP davasuıa samet Reflk Toraloglu, Vahap EnıkJann sorgulanyla devam eren, Ergül Alküıç, Zekl Kabll dıldi. Sorgusu yapılan sanıklar lle tutuksuz sanık alk Yenidündan TRT • DER Ankara Şube ya suçlamaları ve emniyet ifaBaşkam Nevzat Şenol, önceden delerlnl kabul etmediler. hazırlanmış bir senaryodakl ye Mahkeme TCK'run 14b/3. mad rinl kabul etmesi için işkence desıne muhalefetten yargılanan yapıldığım ilerl stlrdU. Kadlr Aracı'nın tahliyesuıe, Fa Ankara Sıkıyönetım Komuik Yenldünya'run da duruşma tanlığı (2) Numaralı Askeri dan vareste tutulmasına karar Mahkemesi'nde dün vapılan du verdl. Savunma avukatlarının ıs ruşmada sorgusu yapılan ilk temi Uzerlne DÎSK'e bağll Yer sanık Dr. ören Aşut, Emniyet altı Maden Iş Sendlkası'nm MUdürlüğU Dal bölümünde kenBaşkam bu davanın sanığı Çedlsine İşkence yapıldıftını belır tın Uygur'un Yenl Çeltek dava terek, blrçok sanıga işkence ya sı için gotürüldügü Eızıncan Sı pıldığını da gördügünü söylekıyöneüm Askeri Mahkemesi'n dl. den sorgusu blttlkten sonra ge Saıuk Nevzat Şenol da lddiatlrilmeslnı kararlaştınldı. ları kabul etmeyerek mahkeme Mahkeme 21 mayıs cuma gütutanaklarına geçen blçlmlyle nü Sellmiye'de yapılan duruşözetle şunları söyledl: maya sorgulan yapılmak Uzere «Ankara Emnlyeti'ne getlrildi tutuklu sanıklar Gökhan Erğlm yeıin Dal kısımlı yer oldutem, lbrahlm Kılıç, Mehmet ğunu daha ısonra ojjrendlm. Burada diğer sanıkların beürttlklerl şekllde çeşltll Iskence uygu lamalannda bulunuldu. Bu uyKulama, tşkenceler, kaba blr İşkence eyleminde bulunmak (Baştarafı 1. Sayfada)' dcğll, suçlu yaratm» slsteral ile tümü u^erinde çok sayıda hazırlanmış blr senaryoda bauye söz aldı. önceki gunku na da blr yer vermek, daha önceden hazırlanmış olan bu sebırleşımde 9 uyo ile Devlet naryodakl yerlml kabul etm« Bakanı, Başbakan Yardımcıye yönelik blr Iskence Idl. Bası Turgut özal konuştu. na özgeçmlşlm ve çalıstığim İŞTasanya tlişkin göruşleriyeıi ve bazı yasal derneklerdrni açıklayan uyelerin tümu, kl faallyetimle 11x111 «ııaller sor ldare yapısının dular. Ben de kendilerlne öz Türkiye'nin bozuk olduğu görflşünde bir Keçmişimi, TRT'dekl çalışmaleştüer. Turgut özal da, larıraı ve TRT'de çalışırken, blr konuşmasında, idarede düRüre de başkanlığım yaptığım renleme ihtiyacınm acil haTRT DER Ankara gubesl He llgill sorularını cevaplıyordum. le geldiginl belirterek. öFakat daha sonra hana sordııknümüzde 1.5 yıl var ondan şılıyor ve merakla bekleniyor. )arı ve cevaplandırdıfeım hııstıssonra çalışma yapmak zorCunkü, artık, burada Irak'ın ları TKP üyesl sıfatı ile vapmış lasacaktır» dedi. savaşı kesın olorak kaybettığl Iflbl gHsterllmpye çalifildığını Bu aratla. bazı üyeler, kabul edıllyor. Lubnan basınıanladım. Yapılan Iskenceler KO•Hangi güvene dayanarak. na da bu hava egemen. llgl mında kendllrıinln hazırlamiî Bakanlar Kurulu'na yetki duyulan, bundon sonra ne ola olduklan ifadeyi imzalamak zovcreceftiz» derken, özal, cağı. Iran kuvvetlerinin Irak runda kaldım » «Bakanlar Kurulu'na itimat topraklarına glrlp glrmeyeceğl, DEVYOL DAVASINDA ediniz» diye konuştu. glrerse gellşmelerln nasıl blr BtR TAHLİYE seyır izleyeceğl. ÎSTANBUL Selimlye'dekl Yetki Yasa Tasansı, Kaduruşma salonunda devam edımu hizmotlerinin düzenli, et Sovaş oyle blr noktaya gellen 159 sanıklı 30 sanığının ıkill. verlmli, ekonomlk ve mış durumdakl, sadece sava dam istemiyle yargılandıgı yasüratli bir şekilde yürütülsa dışı Devrimcl Yol örgUtti da şan ıkı ulke toplumunu ya da mosl için kamu kurum ve vasının dünkü duruşmasında bolgadekı malum cıkarlarından kuruluşlan ile kamu kurusorgusu yapılan sanıklardan Ka otura ikl super devleti değıl, mu niteligindekl meslekl ku Mısır'dan, Korfez ülkelerlne, dir Aracı"nm tahliyesl kararlaş ruluşların kuruluş, görev ve tırıldı. Körfez ulkelerlnden, Urdun'e, yetkilerine ilişkln konularSorgulan yapılan tutuklu saSurlye'ye, FKÖ'ye ve Lübnan'da Bakanlar Kurulu'na yadakl kücük gruplara dek hersa gücünde kararnameler. kesl, tüm Arap dünyasını yakamu hizmetlerlnin Bakankından llgilendlrlyor ve etkililıklar arasında bölünüşüne, yor. hangi ana hizmet kuruluşÖyle anlaşılıyor kl. Lubnan topraklarının işgal altıno girme olasılığı bu savaşın önümuzdekı gunlerdeki temposuyla doğrudan lllşklli olmasından oteye, bolgenin hemen her ulkesınin İC ve dış polltlkası, yanı tum gelece^ı de şu gunlerde Şattulorap'tan tayin edllecek. TURGUT ÖZAL mesinln nedenlorlnl şöyle an latti: • 1 Danışma Meclisi'nin takvlmi yüklüdflr, zaman kalmayacaktır, 2 tdarl reform yanılmasınama yönteminı gerekürmektedir, 3 tdarl reform normal ko şullarda gerçekleştlrllemez. Cesaret ve yıpranmayı garektirir.» „ Bili her tflrlü dövizli ödeme lorde kullanabilmelerl oladoğacak. Yenl tasan ile bfrlikte dev İPt adına petrol ealışmalan vnnma hakkina sahip olan TPAO, bıı hftkkını ortaklılar kurarak da kullanabilecek. İGD üyesi 12 kişinin 12 yıla kadar hapsi isteniyor KOLAYLAŞTIRICI ETKEN Arap dünyasının mevcut par calonmış durumu da, bu soz konusu Istlla plonınınkl şubat oyında son rötuşları da yapılmış. hazır durumda uygulama ya geçırilmesl lcln mukemmel blr zemın eağlıyor. özelllkle, Iran Irak savoşınm ıclne glrdiğl mecra ve bır^ ;ok Arap ülkesının dıkkatinın Körfez'e dönmesl de bu planın uygulamo zamanlamasının cok uzak olmayacağı konusunda bir Ipucu verlyor. Nlteklm, Begin'ln provokatıf demeçlerlne paralel olarak, ıki Israll tümenl, önceki gun Lübnan sınırına sevkedıldi. Iran kuvvetlerinin Hurremşehlr (Hu nınşehr)'e 35 kllometre yaklaş tıkları ve kentl tümüyle kuşattıkları sırada... KULAKLAR KUZİSTAN'DA Beyrut'ta, FKÖ burolarında, ev 8ohbetlerlnde ve Güney Lübnan'ın coğunlukla Şll koylerinde gunun konusu, Iran Irak eavaşı. Daha doflrusu, iran kuvvetlerinin Irak topraklarına glrip glrmeyecejjl tartH YARîN: MTA'NIN ETKİNLİĞİ KALDIRILIYOR MU? Isverenle (Baştırafı 12. Sayfada) veran orasındaki aktl lllşklye taalluk adan blr husus olduğundan, bokanlığımızın bu konuda bir görüş blldlrmeslna gerak olmadıgına, bundan boy le uygulamanın bu esaslar Içinde yapılmasına bllgl edhıll meslnl rica ederlm.» öte yandan Ankara Valılığınin Işcl ve işveren sendika ları yayınladığı bir genelgede bazı sendlkacılann yurtdışında yapılan toplantılara Izin al madan katıldıklannın tesplt e dıldığl belirtılerek bazı hatırlot malar yapıldı. 274 sayılı sendi kalar yasasma göre kurulan kuruluşların yurtdışı temasları na llişkın Ankara Vallllğlnce yaymlanan genelgede şoyle dsn'ldl: «274 sayılı yasaya göra kurulan kuruluşların temsilcllerlnln yurtdışma davat edllmeleri vaya yurtdışından heyet vs temsllcl davet atmelerl hallnde 1630 sayılı yasanın 38. madde sl gerağlnce Içlşlerl Bakanlığındon izln alınması zorunlu bulunmaktadır. Ayrıca Ankara Sıkıy&netlm Komutanlığınm 7 numaralı blldlrlsl lle da bu tür tamaslar komutanlıflın Izni na bgfllgnmıstır.» ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) Yasa dışı faaliyet Rösteren Ilerlcl Gençler Derneğine üye olduklan savıyla Semih Yalçın ve 11 arkadajı hakkmda dava açıldı. Askeri Savcılıkça açılan davada sanıklar hakkmda Butün tşaretler, gelecekte 5 yılla 12 yıl arasında deOrtadoğu'nun ikl cekim merkeğişen hapls cezaları İstenizının, ıkı kutbunun Iran ve Mı yor. Haklannda dava açısır'da oluşacağını gösteriyor. lan sanıkların adları şöyle Zaten bu, Beyrut'ta bulunduğusıralanıyor: muz sure İclnde ceşıtll cevre«Semih Yalçın, Hakan tzlerden sık sık Işlttığlmız blr |ebırak, Erkln Karar, Alpasos(rate|ık saptama. lan Debrell, Dogan Mustafa, Saflye Musa, Behran Beyrut'takl entellektuel cevNahit. Candan tpekçi, Göreler, Ortadoğu'nun tarlhıne niıl Baydemir, Sevgi Gül, fılozofca donup bakıldığında, Nevzat Suzıjök, Metln Ünbu bolgenin bir ücgen, yani uc say.» kutuplu uc cflkım merkezli ayaklar üzerınde durduğunu bellrtlyorlor. Bu ücgenın ayakları, yanl uc ceklm merkezl tarıhl. coğrafi ve kültürel nedenlerden otürü, Turkiye, Iran ve Mısır olarak sıralanıyor. Aradaki ulkeler bu üc ceklm merkezlnln herhangl blrlne yönelik sayılıyor... 16CHP'linin daha ifadesi alındı Hava Şehitleri bugün anılıyor ANKARA (a.a.) Ha va şehltlerlmiz bugün törenlerle anıiacak. Genelkurmay Başkanlığı Genel Sekreterliğl'nden konu Ue llgill olarak su açıklama yapıldı. «Ebedlyete Intlkal eden hava sehitlerlmlz, 15 mayıs 1982 cııraartesl günil Ankara, tstanbul, Izmlr, Eskişehîr ve DIyarbakır'da yapılacak törenlerle anılacak. Ankara'da lcra edflecek olan anma törenl, Cebecl Şehltliğinde saat ll.OO'de baslayacak.» Anayasa Komisyonu (Baştarafı 1. S a y f a d a ) yasa duzenlne llişkin görUşleri lstenlton eski parlamenterler şunlar: İhnan Sahrl Çaglayangil, Cahlt Karakaş, Sırrı Atalay, Sıtkı Yırcalı, Sebatl Ataman, Tarhao Erdem, tsmall Hakkı Birler, Ismall Hakkı TeUnel, Ferrub BosbeyU. Anayasa Komlsyonu'nun şlmdllik 9 eski parlamenterden gö rllş lstediği, bu sayının daha sonra artablleceğl edlnllen bil gller araaında. GörUşlerlnı yazı lı olarak bildirmolert lstenen eski psTİamenterlere komlsyon ca yszılan mektuplann önUmUz dekl gunlerde gönderllmesi bek lenlyor. Blllndiği gibi, MGK'nin 13 şu bat 19B2 tarlhli Resml Gazete de yayınlanan 65 numaralı ka ran uyarmca, «Fenhedllınlş bu lunan slyasi partilerin Genel Başkam, Genel Başkan Yardıra cısı veya veklll, Genel Sekreteıi, Genel Sekreter Yardımcı sı lle Genel Yönetim Kurulu ü yesl sıfatuu halz olanlar dışın da kalan diğer bUtUn mensup lanmn Danışma Meclisl Anaya sa Komlsyonu Başkanlığı'nca sözltt veya yazüı Istekta buiunulması hallnde, yenl anayasa düzenine flişkin konularda görüşlerlnl, blr siyasi partiye atıf yapmadan klşisel olarak bildlr melerl» 53 Numaralı MGK ka rannda bellrtilen slyasi faaliyet yasagı dışında tutulinustu. ANKARA, (Cumhurivet Biiro. su) Feshedllen CHP'nin 18 eski parlamenterlnin daha Ankara Sıkıyönetim Komutanlıgı Askeri Savcılıgı'nca Uadesl alındı. Askeri Savcılıkça yürUtUlen CHP soruşturmasıyla ilgill olarak lfadelerl alınan CHP'li eski parlamenterlerln adları şöyle sıralanıyor: Tevfik Fikret övet. Ahmet Şrner. Flkret Aral. Sallh Yıldız. Ethem Kılıçoğlu. Vahlt Su Içmez, Halll Akcül, Mevlüt Gün giir Erlnç, Muzaffer önder, Burhan Ecemlş, Hayrettin l'y»al, Nebll Oktay. Memduh Ekşl, Mahmut Ozdemir, Hüseyln Erkanlı. SATILIK EV Sultanahmet Kapıagızı Fenerll Sokak. N o . : 40 HA8AN YANARDAG İMZA MKKANİZMASI «Turgut özal'a göre. devlet idaresi normal pollttk d8 nemlerde düzeltllemez» dlyon Tutum, bugune kadar yasa gucunde çıkanlan kararnamelerın uygulanmasının tam bir başarısızlıkla sonuçlandığını savundu ve şöyle dovam ettl: «HUkümet dev blr yetki almaktadır. Tasaruıin kapsamı geniş, ancak açık değildir. Tasan keşke tek ba şına Bakanlar Kurulu'nu dfl zenleseydi. çok lyi bir is yapmış olurdu. Böylelikle Ba knnlar Kurulu bir imza mekânlzması olmaktan kurtarılabillrdl. Bakanlar Kurulu'nu rafine edln, etklleyacektir bürokrasiyl.... Başbakan Yardımcılıklannın önceki dönemlerde koalarının hangl bakanlıklara lisyon pazarhklarına yol açbağlanacağma. yenl bakan tığına işaret eden tutum. lık kurulmasına, mevrutla •Ortada bir çerçeve yasası rın birleştirilmesine kaldırıl yok. Hangi güvene dayanamasına» llişkin genel esasla rak Bakanlar Kurulu'na yet kiyi vereceğiz. Amaç şubat rı içeriyor. kararnameslnl meşrulaştırBakanlar Kurulu bu yet maksa, refonncularda büyük kiyi kullanırken, şu ilkeleri düş kırıklıgı yaratacaktır.» de gözonünde bulunduraGenel Kurul'da eleştırılerl cak: yanıtlayan Devlet Bakanı, •Devlet Bakanhğı ve Baş Başbakan Yardımcısı Turhakan Yardımrıhklan 1 le gut özal da, idare yapısının Devlet Bakanhklan dışında bozukluğu duşuncesine katıl ki Bakanlıklar, Müsteşarlık dıgını bildirdl 28 şubat kave Genel Müdürlükler tasa rarnamesiyle tasannın birrıyla Bakanlar Kurulu'na ve birine karıştınldığını anlarilen yetkiye göre kurula tan özal, korarnamenln dü cak, Bakanlıklar bünyesln zensizliğe gitmiş dururaun de Müstakil Daire Başkan rayına oturması içln ilk ham hgı kurulabilmesl Için Ba le oldufiunu belirterek, «yetkanlar Kurulu karan alın ki verillrse yeniden düzenması yeterli olacaktır. KİT leme yapılacaktır. Bu gereklprin kuruluş ve teskilatlan lidlr» dedi nıasında hlzmetin gerekliliCahit Tutum'un eleştirisifcl. ülke ekonomisine yararh lik. verimlilik ve karlıhk e ne karşılık olarak da özal sasları gözonünde bulundu şunları söylodi: rulacak. Kamu kurumu ni«Ben siyasal iktldarlar hiç tfliğindeki mesleki kurulu? birşey yapamaz demedim. larm kuruluş yasal an, or Bazı şey»5rf yapamaz degan lannın teşkill, görev ve dim. Eger lktidarlar güçlü yetkilerl yenlden düzenle olarak gelirlerse memleket nirken, bu kuruluşlann her yaranna çalışacaklannı katürlü zararh akımlarin dı bul etmemiz geroklr, Yokşında tutulması ve siyas) et sa kendl kendlmlzi Inkar kiden arındırılması esası ederiz. Gönül, siyasal iktigözonünde tutulacak.» darlara kuvvetll bir ekonomi, sağlam bir ldare teslim tDARÎ YAPI edelim istiyor.» Tasannın tümü üzerlnde söz alan üyeler. ıdarenin bo zukluguna değindiler, onu iş ler hale getirmenin kaçınılmazhğına işaret ettiler. Idari yapıyı yeniden düzonleyen 28 şubat kararnamesini eleştiren üyeler, hükumete bu yetklnin verilme ONGAY siyle bürokratlar grubuna bırakılacak duzenlemeden doğdu. duyulan endişeyi dile getirdiler. ÇELtK AtLESt Çoğunluğun tasanya o12 MAYIS 1982 lumlu oy vermeyecegini bildırdiği üyelerden Cahit Tutum, hükümetin yasa gücün de kararname çıkarmak iste