Catalog

Cumhuriyet 6 EKONOMİ 30 NÎSAN EKDNOMİDE GÜNÜN AYNASi "Türk borsa sisteminin iiziki yapısı,, konferansı Tekellesme, kaliteli mafın önündeki Şıklar: ödeme planına en büyük engel olarak gösteriliyor Tüketicinin korunması ve kaliteli mal üretiminin sağlanması için «standart ve kalite mah kemelerînin» kurulması ve kalitesiz mal üretenlere karşı ağır müeyyidelerin uygulanması istendi. Ekonomi Seırisi Ülkenüzde firmalann kartelleşme ve tröstleşme egilimlerinin, kalite 11 mal üretinıini engelleyen en Önemli etken olduğu görüşü savunuldu. Kaliteli mal üretimlnin sağlanması Içlnse, kurulacak özei mahkemeler ve uygulanacak ağır müeyyidelerle sıkı bir kalite denetiminin şart olduğu belirtildi. Elektronik Araç Gereç Sanayi Dergisi KAYNAK'ta yer alan genlş bir araştırmada tTO Meclis Başkanı Nuh Kuşçulu, Kaleporselen Pazarlama MUdü rtl Tulfta Ertan ve Trafosan Pazarlama Müdürü Kemal Olpak, ülkemlzde belirU sektörlerdeki Ureticiler monopol ve oligopol durumunda olduklan için, rekabetin ortadan kBVktığıza ve kaliteH mal üretimlnin engellendiglnl kaydettiler. Firmalann tröst ve kartel olarak birleşmelerinin 6nlenmesi istenirken, serbest re kabetin tam olarak işledlği bir piyasada, firmalann ister istemez kaliteli mal üretimtne yönelecekleri belirtildi. E« arada Trafosan Pazarlama Müdürü Olpak, tröstleşmlş sektorlerda kaliteli mal Uretiminin sağlanması için çözüm yol u olarak, bu dallarda itbalatın serbest bırskzlmasını önerdi. Kaynak derglsinln araştırma sına katılan çeşitli elektrik ve elektroteknik firma yetkilileri, kalite kontrolünün sağlanması ve tüketicinin korunması için, Sanayi Bakanlığı'mn sıkı bir kalite denetimine başlamasını ve kalîtesiz mal üreten flrmalann derhal ağır cezalara çarp tırılmalarmı Istediler. Kardeş Elektrik Sanayiinin sahibi Ünal Kardeş, konuyla ilglli olarak görüşlerini açıklarken, tüketicinin aldığı maldan şikayeti olduğu takdirde basvurabile ceği öir resmı makamın ouiun masının, kalite kontrolil için ön koçul oldugunu söyledi. Üna| Kardeş, bu amaçla asgaıi üç yargıçtan oluşacalt Kalit» ve Standartlar Mahketnelerinln kurulmasım istedi. Karde?, bu mahkemelerin üyelerinln Türk Standartlan EnstitUstl, Sanayi ve Teknolojl Bakanlığı, Maliya Bakanlığı ve ilgill sanayi kuruluşları temsilcileri arasından seçilmasini de önerdi. Araştırmaya natüanlardım Türk Phiiips yetkilisl H«ldun Demirdeş ise, fiyat konusu üzerinde durdu. Demirdeş, «lyl malzeme kuUanarak ve atsndartlara uygun olarak üretllen malların fiyatlan, genellikle pl yssadaki benzerlerinden daba pshalı olmaktadır. Bu malı kul lanacak olan alıcılar henüz blllnçll bfr seçlm yapamadıklan için de, kaliteli ve pahalı m;ılın piyasadaki satış şansı ne yazık k! oldukça düşük olmaktadır,» dedi. ^ ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) Merkez Bankası Başkanı Osman Şıklar, «Türklye'nin ödeme planına bağlanmarnııj borcu kalmamjştır» dedi. TC Merkez Bankası G«nel Kurui toplantısında dün konuşan Şıklar, para kredi politikasmm öncelikle enflasyonun kantrol altına alınmasmı amaçladığını belirterek «İhracat seferberliğinin kredilerie desteklenmesi de para kredl politikasınm hedefloridir» dedi. Şıklar, enflasyonun 70 puan dolayında düşüruldüğünü öne sürdü, yeni faiz rejiminin uygulamaya başlanmasmdan bu yana geçen 1.5 yılda toplam mevduaün 1.1 trilyon lira arttığım bildirdi. Şıklar, «Ödemeler dengesinde meydana gelen gelişnıeler, döviz darboğazımn aşılması konusunda Türkiye'de büyük bir potansiyelin mevcut oldugunu kanıtlamıştır» dedi. Toplantıda söz alan hissedarlardan Muammer Ertüziin, düşük kâr paylarmın «Türk demokratik tarihlnde kara bir le ke» olarak kalmaması için his se senedf temettülerine smır ge tiren yasa hükmüniln değiştirümesini ve hisse senetlerinin Ekonomi Servisi Meban, Sermaye Piyasası Araş W m a Merkezi (SPAM) tarafından «Türk Borsa Sisteminin Fiziki Yapısı» konulu konferans bugün saat 25.30'da Sheraton Oteli'nde yapılacak. Türkiye koşullarına uygun bir borsa modelinin oluşturulmasına katkı sağlamak amacıyla düzenlenen konferansta Meban Genel Müdürü Gün Çalıka, Banker Kastelli Genel Müdürü Ertan özdemir ve Ak Sigorta Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Güngör üras bîrer teblig sunacaklar. haglaıınıaııııs boı kalmad Kızılay'a devredilm di. Dağıülan kâr paj şük olduğu görüşür nı bildiren Merkez I kaıu Şıklar «Bir M ka»ı yaratmışsuuz, size, ifttbar etmenu di. Hissedarlardan Sı ise, yent hazırlanan : rin oldukça «sade» o kalpazanlarca taklit ğini savundu. Daha sonra seçiml Banka Meclisi üyeleı ran Şahin, İsmail : doğan ve Ekrem Bı tifalan ile boşalan ilk Genel Kurul tt kadar görey yapmak nan Halit Ünal, Muh dukörü ve Asaf < yıl süreyle görev yaı re yeniden seçildi. 1 Kuruluna jse, iki yj görev yapmak üssere i kin ve Hilmi Okçu seçildiler. Bu arada körü'nün Banka Afo liğine seçilmesi ile be netleme Kurulu üyeli} rilen Sabri Gerit'in de revi bir yıl süreyle de1 mesi onaylandı. IMF'den bugün 110 milyon dolar çekiyoruz ASKARA, (Cumhnriyet Bflrosu) TUrkiye ilş Uluslarsrast Para Fonu (İMP) arasında 1980 haziranında Imealanan üç yıllıic enlaşma gereğince belirli Bürelerde ÎMP'den alınan kredl dilimlerlne bir yenisi daha ekleaerek, ÎMF'den bugün 110 milyon dolar çekiş yapılıyor. İMP tarafından üç yıl boyunca Türkiye'ye verflecek toplam 1 milyar 600 milyon dolariık kredlnln bugüne dek, bir milyar 100 milyon deları çekilmlş durumda. Bu gün buna 110 milyon dolarJık bir çekiş daha ekleniyor. Bugün yapılacak kredi çekilişinin, İMF'nin Türkiye üzerine verdiği son raporla gerçekleştiğl bildiriliyor. Ozellikle Merkez Bankası tarafın dan açılan krediler ve sıkı para politikası konulan tizerinde uzun uzun duran İMF, izlenen kredi ve para politlkalarmın «öngöriilen sınır. lsr Içlnde uygulandı£ı» sonucuna vararak, nisan Eonu için planlanan kredl çekilişlni serbest bıraktı.  '. j 'f ( Urdün'le ficaretfe serbest döviz esasına geçîliyor ANKARA, (ANKA) Türkiye lls Ürdün arasındakl tlcode serbest döviz esosına geciliyor. Bu konudakf anlaşmayı imzalamak üzere Merkez Bonkosı Başkanı Osman Şık* lar 1 Mayıs cumartesl günü Ürdün'e gidec«k. Merkez Bonkası Osman Şıklar'm Ürdün'de ayrıca. Ikl ülke Merkez Bankaları arasında bir bankerlik anlaşması imzalaması öa beklenlyor. Yopılacak anlaşmalarla, Türkiye ile Ürdün arasında ,1981 yılında 125 milyon dolan bulan dtş ticaret hacmlnin flelecek yıl icin hedef alman 300 milyon dolara yükseltllmesl80 olanak saâlanacağı bellrtlliyor. TÜRKİYE'NİN ÜRDÜN İLE DfŞ TİCARETİ (Bin Dolar) Yfllar İthalat Ihracat Fork 1979 3.274 45.149 41.875 1980 19,878 48.091 28.213 1981 25.856 97.078 71.222 Kaddafi, petrol fiyatmı düsürmeyecegini açıkladı PARİS, (a.a.1 Libya lArap Halk Sosyalist Cemahiriyesl Devlet Başkanı Muammer Kaddafi, dün akşam yaptığı bir konuşmada. Libya petrolünun fi yatında berhangi bir indi riıa yapmanın söz konusu olamayacağını ve gerekirse dış ülkelerden ithal edilen et ve öteki ürünlerin ithalinden vazgeçilece gini söyledî. Halk Kotnitelerinin katıldığı ve ekonomik sorunlann tartışıldığı toplantıda konuşan Kaddafi. dünya petrol pi yasalannda şu sıralarda görüJen fiyafc kırma soru nunun uzun sürmeyecegi ni ve dünyanın petrolsüz kalamayacağını hatırlata rak gelecek aylarda ya da en azından gelecek yıllar da dünya'da petrole duyu lan talebin yeniden artış göstereceğini kaydetti. Kı sa sürede ucuz fiyattan bol miktarda petrol satıp paralan bir kenara yığmanın bir işe yaramayaca ğını söyleyen Kaddafi, böyle bir yolu hiçbir za man izlemek niyetinde ol madıklarını, Libya'da bu lunan iki petrol yatağmda açılan yeni kuyularm petrole talep artıncaya de gin mühürleneceğini duyurdu. BRÜKSEL (ANKA) NATO bünyesinde açılan yaklaşrk 20 milyar lira bedelli bir «çok kanallı haberleşme şebekesi» Ihalesinin Tiirk firmalar konsorsiyumunun üzerinde kaldığı öğrenildi. ANKA muiıablrinin edindiğl bilgiyo göre, bir Hollanda ve Alman firmalar grubu ile birlikte ocak ayında açılan thaleye katılan Turk firmalar grubu, en yakuı tekliften yaklaşık 2 milyar Hra daha ucuz tekliJC vermiş bulunuyor. Brüksel'dekl NATO ltararg»hına bağlı Enfrastrüktür Dalresi'nin sorumluluğundaki lhalenin iptali İçin Hollanda ve Alman gruplarımn çalışmalar yaptığı, bu amaçla hükumet baskısı oluşturdukları gözleniyor, buna karşın, NATO çevre lerlnde Türk hükumetinin de devreye girmesiyle olayın hüJcümetler arası bir sorun haline gelmesinden çekiniliyor. NATO'nun lhalesi, Antalya Ankara, Izmir Ankara ve îstanbul Eskişehir Ankara a rasında, televizyon yajinınj naklinl de kapsamak üzere çok kanallı bir haberleşme şebekesi kurulmasıru öngörüyor. Yak laşık 20 milyar liralık ihale be delinin üçte birj NATO tarafından, üçte iIUsi ise TUrkiye tarafından karşjlanacak. İhaleye en düşuk teklifi veren Türk firmalar grubu, Sezai Türkeş Fevzi Akkaya HoJ ding, Türk Kablo Şirketi ve PTT'nin elektronik laboratuvar bölümü ile İtalyan Fadimo ku ruluşunun ortaklığmdan oluşuyor. 2 0 milyarlık NATO ihalesini Türk grubu kazandı Tekellesme enflasyonun konfrolünü de zorlantınyor Ekonomi Servlsl Serbest piyasa mekanlzmosıno geçlş/n ilke olarak benım«endiâi ülkemlzde pek çok plyosoyo egemen durumda görünen tekel yo aa yorı tekellere karşı yapfınmlor her nedense (?) hep sözde kalıyor. Kalite yönünden «bildiklerbl okumaya» devam etme eğilfminde olan 'ekellerin fiyot bel/rleme açısından sergiledıklerl örnekleri ds sık sık auyuyor, falanco sektörde onlaşcn uçbeş firmonın filânca malın fiyotıno şu kodor zam yaptığı yolundakl haberlere sık 8ik raslıyoruz. Yonl kasası çeşitli plyasaıardaki tekelci yopılar gerek kalite gerekse flyat yönünden serbest piyasa mekanizmasının işlemesinl engelliyor, kaliteli üretiml ve enflasyonun denetiminl gücleştlrlyorlor. İTO'nun enflasyonun kontrolrj toln Izlenen pora politikasının eürdurölmeslni ısteyen roporunun son bölümünde de bu konu şöyle değorlendirlllyor: «Bu orado, flyatlar genet dureylndekl artışta Iç piyasa yapısının do çok önemH bfr poyı bulunmaktodır. Tekel vs oılgopol durumunda bulunan sanoyl dallanndakl fiyat anışları genellikle fıyotlor gsnel seviyesindekl artış oranıntn üstünde seyretmektedir. Son günlerde bazr dallordaki üraticilerin flyat kartelleri kurmo glrişimlerl yanında, ortok pazarlama şırkstleri kurma yoluno gittiklerl gözlenmektodfr. Bu Itlbarla, Odamızca hazırlanan tekelcl (jygulornolon önleyicl fasarının bir an öncB yasallaştırılmasında yarar görmek teyiz.» Serbest pıyasayı sovunan yetkllilerin bu konuya eğilmekte gösterdikleri geçik» me İS9 bir hayll düşündürücö. Bu konudaki önlemler geçiktikçe fnsan Türkiye'da tekellerln egemen olduğu bir serbest piyasa rm amaclanıyor diye düşünmekten kendini alamıyor. Dıssatım tesvik foj kredilerinde reeskont oranı arl ANKARA. (Cumhuriyet Bü rosu) T. C. Merkez Bankası tarafından yayınlanan tebüğe göre dışsatımı teşvik fonu kredilerine uygulanacak reeskont oranlan artırıldı. Tebligdeki değişiklige göre. dışsatımcı sermaye şirketleri ile serbest döviz sahasında yapılacak dışsatımda yüzde 23.75, anlaşmalı ül kelere yapılacak dışsatımda ise yüzde 26 olan reeskont oranlan, bankalarca dışsatımcı sermaye şirketleri ile serbest döviz sahasmda yapılacak dışsatımda yüzde 24.75 ve anlasmaJı ülkelere yapılacak satımda da yüzde 26.25 faiz oranı uygırfanması halinde geçerli olacak. Ote yandan, Merke kası tflbliğinde yatın lan imalatçı kredi dıssatıma dönük ı için yüzde 34, diğer k için yüzde 27,25'lik ft gulamasmda yeni re oranlannın geçerli ( yer aldı. Teblig, aynca geçJci desiyle reeskont kayı dayalı dışsatımı teşvi] nu kredilerinden tebli. rihine kadar fiilen kul rılmış kısmma altı ay !e. dışsatımcı sermaye ketleri ile serbest döv hasında yapılacak dw da yüzde 15, anlaşma kelere yapılacak dışs da da yüzde 17 reesko: gulanmasj hükmünü t yor. EBSO Başkanı Faraiyalı da sanayi mafı ithaline karsı cıktı fZMİR, (Cumhuriyet Bürosu) Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) yönetim kurulu başkanı Ersin Faral yalı hükümetin maliyet artışlannı neden göstererek sı nai ürün ithaîatı yapmak istediğini kaydederek bu eğilime karşı çıktı. EBSO'nun olağan meclis toplantısında bir konuşma yapan yönetim kurulu başkanı Ersin FaraJyalı smai ürün ithaîatı konusundaki görüslerini şöyle dile getirdi: «Hükümet, bü defa, zorun Iu maliyet artıslanndan kay naklsnan flyat artışlarını hst hane ederek birçok sınai ürünün ifhall yoluna gftniek istemektedir. Bu durumda dış piyasalarda rekabet im kanları arayan sanuyicilerimiz. dahüde zaten dar olan piyasayı yabancı firmalarla paylaşmak zorunda kalacaklardır.» Mal darlıgından kaynaklanan haksız fiyat artışlarını kimsenin savunamayacağı nı kaydeden Ersin FaralyaJı ortalama yüzde S kapasite O ile çalışılabilen bir ortamda derhai ithafata gitmenin sa vunulmasına da oianak buIunmadığmı söyledi. Faralyaiı konuşmasını şöyle sürdürdü: Bunun yerine. sanayimlzin karşı karşıya btılundugu sorunlara egilmek ve çözüm yolları bulmak çok daha a~ kılcı bir yaklaşım şekli tes kil edecektir. flgililerin bu çok önemli konudaki yakIasımlannm yeniden gözden greçirilmesinde yarar vardır.. Pamukbank sermaye arttırıyor ANKARA, (ANKA) Pamukbank, Maliye Bakanlıgı'nca 8aptanan «Ön koşuilar» çerçevesinde sermaye ortışıno gidiyor. Pamukbank'ın gelecek hafta lcinde sermayesınl 12.3 milyar liralık artışla 13,5 milyar liroya yükseltmesi beklenfyor. Islom ülkelerî arasında çimento Vehbi Koç: Türk ekonomîsi gelecegini Avrupa'da aramalı MAN'tSA, (THA) ÜnlU işadamı ve sanayici Vehbi Koç, 1981 yılında 84 milyon dolariık ihracat yapan Manisa sanayi organize bölgesindeki kuruluşlann temsilcilerini kutladı ve «Türk ekonoroisinin geleceği Avrupa pazarlarında daha fazla mal satmamıza bağlıdır» dedi. Son yıllarda Ortadoğu ülkelerine yapılan ihracata deginen Vehbi Koç, şunları söyledi: «Sanayici ve işadamlarıınj*. Ortadojıı ülkclerine mal göndcrerek (hracat olavmı nğrenmjşferdir. Bu biiyük bir aşamadır. Esas mesele Avrupa pazarlanna girtnektir. Ülke ckonomimîzin güçJenmesi de buna bağlıdır. Avrupslının aradığı gıda, (anm ve tcitstil üriinlerinin en iyileri bizdedir. Ambalaj ve standartiaşma sorunu çözümlendiği anda Avrupa pazarlsnnı ele geçireMHriz.» Ucuz hammadde ithali yoluyla îlâç fîyatîarının düsürülebilecegî belirtildi ISTANBCL (THA) Pahiş fiyatla ilaç hammaddesi edildiği öne sürülerek. kaliteli ve ucuz hammadde ithali sa dığı takdirde üaç fiyatlarının düşürülebileceği görüşü sav du. Yurtoğlu Ilaç Sanayi Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz r oğlu, ülkemizde üretilen ilaçiann maliyetlerinin yaklaşık y 65'ini hammaddeye ödenen paranın oluşturduğunu hatırlat? «tlaç fiyatlarının Tüksekliğinden şikâyet edllmesine kar? hammadde Hlısl konusurıün ciddi blr denetim ve piyasa ı tırnıası yapUmamaktadır. Bu nedenle de peft çok ilaç hamr desl yurdumuza, dünra standarHarmm çoh fistiindekJ fiyatl girmektedlr,» dedi. Yurdoğlu, 1961 yılında al bir kararla ilâçta patent kınm kaldırılmış olmasına men, ülkemizrie 2o yıldm a.vnı nitelikte ve kalitede hammaddenin nerede dahj' cuza buIunabiJeoeğini araşi cak bfr ekibin kurulamadı dan yakındı. Sağlılc ve So; Yardım Bakanlığı, Eczacıhk Tıbbi Müstahzarlar Genel 1 dürlügü'nün de bugüne dek aianda ttzerine düşen göı katma deger sozKonusu fir.yapamadığmı söyleyen Yurci manın bir vergilendirme dö lu, ifhnlaf. imtiyazım da elit neınınde satın aldığı veya übulunduran firmaiarı, en uı rettiği mal ve hizmeUerin ahammsddeyi aramak yerine hş bedeli veya üretim nıalihnlı hammadde ithalatma yeti il9 satıs bedeli arasında nelmekle suçladı. ki oiumlu farktır. Milli ekoEu konuda görüşlerine b nomi düzeyinde katrna devurulan vabanRi üaç firmali ğer aynı dönemde bu ekono yetkililerf ise Cengiz Yurt( lu'nutı görüşlerine karşı çı!i mide yer alan üretim faklar. Pirma yetkililnri ilâç ha törlermın yaratmış olduğu madcleterini Avrupa'dakJ a ek değerlerin top!am/dır. firmadan aldıkiannı, ana f Diğer bir yaklaşım tarmanın diğer ülkelere de ay zında KDV'nin vergiler iÇinfiyatlara mal sattığını, ayn deki konumu belirlenebilir. daha ucuza sagianabilerek ha maddelerin kalitelerî konusu Vergiler. konulan veya kay da da ciddi kuşkularj bulu naklan esas alınarak tasnif edildiğinde. gelir. servet ve ciuğunu kaydettüer. gider fişlem) vergileri olarak üç ana gruba aynlabiGAYRİMENKUL Jir. Yani bu aynm tarzında, BEYANINI kişilerin gelirlerini, servetlerini v« harcamalannı konu ARTIRMA »lan vergi türleıi sözkonuSÜRESİ BUGÜN sudur. KDV, kişilerin harcamalan (işlemlerf) üzerinSONA ERİYOR den alınan vergflerden biridir. Harcamalan konu alan ANKARA (ANKA) işlem vergileri üç türdür. Emlak Alım Vergisi, Gayrl(1) Yayılı fslem vergileri, menkul Artış Vergisi. Vera(2) Toplu fşlent vergileri. set ve tntlkal Vergisi mükelleflerin. gayrimenkullerl (31 KDV. tcin yen) beyanname verme KDV ile ilgill olarak bir sürpsl sona erecek. 1 ocak çok tanım yapılmıştır. Bun1981 tarihlnden önce gaylardan yukardak} açıklamarlmenkul alan. satan, inşalara uygun düşen ikisl asa at yapan veya veraset ya ğıda betirtilmigtir: da lntlkal yoluyla gayrimen «KDV... mal ve hlzmetlere kul edlnen mökellefler, gay her el degfştlrdiftfnde eklerlmenkullerlnln değerlni nen degerler özerinden tarh yüzde 30 artırarak beyan edilen genel bir satış verglctmelerl hallnde. bunlar hakkmda degerleme ve ra•KDV. 8zel ekonomlnln ylç bedel takdlr! yapılmayaber sarhasında. psk cok mal cak. Mükeilefler. yüzde 30 ve hizmetlerin tflketimf fire artışı kabu) ettlklerl takdir rine konulmus bir satıs ver de bu artışa lllşkin bölügisldlr.mtin vergislnl de 30 hazfran 1982 günü akşamma kadar Yann: Değerlendirme ödemekle yükümlü olacakve sonuç... Jar. birligi kurulacak Yurda giren TIR'lar degisik kapıdan çıkıs yapabilecek ANKARA, (ANKAJ TIR uygulama yönetaıeliğinde değişiklik yapılarak, yurda giren TIR araç larının, giriş giimrüğünce karnesine kay dedi (en çıkış gümrüğünden başka gümrükten çıkış yapmaJanna olanak sağlandı. TIR uygulama yönetmeiiğinde yapılan değiçikliğe göre, başka bir gümrükten çıkış yapacak aracın Gümrük Idare Amiri, muayene ile ilgili görevli memur. kolcu ve Gümrük Muhafaza Idare Amiri'nden oluşacak 4 kişilik bir heyet taraftndan muayenesi yapıldıktan ve para cezası kesildikten sonra çıkışma izin verilacek. ANKAKA (a.a.J fslam ülkeleri arasında «Çimfnto lîirliği» kurulacağı bu amaç la hazırlanan projeye göre haziran ayı ortalarında çeSitli îslam ülkelerinden ilgili kuruluş yetkililerinin Ankara'ya geleceği öğrenildi. TürkJye Çimento Sanayll Genel Müdürlüğü yetkllilerinden alınan bilglye göre, îslam Bankası tarafmdan finanse edilecek Blrlik, îsilam üllceler.indekl çimento sektörünün sorunlarım bellrleyecek ve çözüm yolları arayacak. Gündemdeki konu: KATMA DEGER VERGİSİ (1) ECopsamdaki mal ve hizmetier her el degiştirdiğinde vergı ödenecek Yüzyılınnzda devletin en önemli gelir kaynagı vergi lerdir. Önceleri dolayh vergiler ağırlıklı iken. 1829 ekonomik bunalımmdan son ra gelir üzerinden alınan do laysız vergilerin vergi gelirieri içindeki payı büyümüştür. Katma Değer Vergisi (KDV)'nin uygulandığı ülkelerde dolaylı ve dolaysız vergilerden elde edilen devlet gelirierinde yaklaşık bir denge sağlanmıştır. Çagdaş vergi sistemleri içinde yer alan ve dolaylı vergilerin en geliştirilmiş şekli olarak bilinen KDV; ticari, sınai, zirai ve serbest meslek faaliyeti çercevesinde yapılan mal ve hizmet teslimîeri ile ithaîatı konusunu kapsamaktadır. Türkiye, bu verginin hazırlık çaJış malannı yapan ülkelerden biridir. Ülkemizde KDV'nin hazırlık çalışmalan 1972 den bu yana devam etmektedir. MaMye Bakanhgınca ocak 1982 tarihine kadar yedi adet tasan hazırlanmıştır. Son günlerde bu tasanlann nın sürdürüldüğü ve konunun Danışma Meclisinin ügili komisyonunda ele alın dığı belirtilmektedir. Milli geliri ve ekonominin iyileştinlmesi çalışmalarıgelişmeslni yakından izleyerek devJete bol hasılat sağ İayan KDV'nin yerini aldığı vergflere göre daha az olumsuz etkisi bulunması nedenlyl© iş adamlan dahi) her çevreden hararetll savunuculan olmuştur. Geniş tabanh matrabı ve sonradan gelen ekonomik ka demelerin öncskilare fcontrol aracı olmasından dola Saglık Bakanlığı tıbbi malzeme ithal edecek ANKARA, (ANKA) Soğlık ve Sosyal Yardım Bakonlığı, 60 kalemden oiuşan tıbbi malzeme, aşı ve ilaç ithal edecek. Bakanlığtn. Resmi Gazate'de yayınlanan ihale ilanına göre, ithal edilecek malzeme crasmda kızamık aşısı, polio aşısı, tetanoz serumu, ameliyat masası, cocuk oksijen eadın, Suni Teneffüs cihazı ve tansiyon aleti buiunuyor. Söz konusu malların ithali için ihale acıldı. KURLARI Döviz Alış 1 ABD Doları 147.75 1 Avustralya Dofarı .156.45 1 Avusturya Şilinl 8.90 1 Batı Alman Markı 62.62 1 Belçika Frangı 3.32 .1 Danimarka Kronu 18.45 1 Fransız Frangı 24.01 1 Hollanda Florini 56.40 1 İsvec Kronu 2531 1 İsvicre Frangı 75.36 100 italyan Liretl 11.32 100 Jopon Yeni 62.17 1 Kanada Doları 120.57 1 Kuveyt Dinarı 516.42 1 Norvec Kronu 24.554 1 Sterlin ' 263.07 J Suuöi Arabistan Riyali 43.08 Oovizin Cinsl Döviz Satış 150.71 159,58 9.03 63.85 3.39 18.82 24.49 57.53 2S.82 76.87 11.55 63.41 122.98 526.75 25.03 268.33 43.94 Efektif Alı? 147.75 148.63 8.90 62.60 3.15 18.45 24.01 56.40 25.31 75.36 10.75 59.06 114.54 490.60 23.31 263.07 40.93 Efektif Satıs 152.18 161.14 9.17 64.48 3.42 19.00 24.73 58.09 26.07 77.62 11.66 64.04 124.19 531.91 25.28 270.96 44.37 tZMİR, (Cumhuriyet Ege Bü rosu) Türkiye Tütüncüler Bankası (Tütünbank )'ın sermayesinin 6 milyar liraya çıkartılmasına karar verildi. Tütünbank Genel Müdürü Önder Turanal, «Bankamız sermayesinin 55 sayılı karar gereğince 500 milyon liradan mevcut şubeler dikkate alınarak 5,6 milyar liraya yükseltilmesi öngörülmüş ve bu konuda 26.4.1982 tarihinde toplanan olağanüstü genel kurula teklifimiz sunulmuştur. Genel Kurulumuz, ban kamız sermayesinin öngörülenden 400 milyon lira fazlasıyla 6 milyar liraya artırılmasına ka rar vermiştir» dedi. Tütünbank sermayesini 6 milyar lîraya yükseftti Hasan ÇAĞLAR Maliye Bakanlığı Gelirler Kontroloru yı KDV'nin bol hasılatlı ol duğu kabul edifmektedir. Ay rıca KDV yoluyla diğer ver giler matrahınin gerçeğe ya km bir şekilde kavranması mümkün olmaktadır. Yani KDV'nin vergi sisteminde kurdugu otokontroldan dolayı vergi kayıplan azalmsıkta ve bu yolla devlete ek finansman olanagı yaratılmaktadır. KDV etkin bir şekilde uygulanabildiği tak dirde; devîet bu verginin anı lan olumlu finansman etkisi sonucu nıalj ekonomik ve sosyal alanlarda yeniden dü zenleme yapma olanagına kavuşabilir. KDV NEDIR?.. KDV fikrı ve pratiği yüzyılımızın ıkinci yarısında yo ğunluk kazanmıştır. Son on yıldır ülkemizde hazırlık ça lışmalan sürdürülen bu vergi ile ilgiJi kavramlann açtkianrnasında yarar vardır. Katma Deger Nedir?.. Katma değer kavramı mikro (iş letmej ve makro (milli ekonomi) düzeyJerindo tanımlan mıştır. Bir işletme açısmdan Katma Deger Vergisi nasıl hesaplanacak? KDV'nin ışieyışin, fösterînek için aşağıdaki öraek tablo verilmıştır. Bu tabloda'ki örnekte. pamuk üretiml ver giden istisna edilmemis ve vergi oranı %ıo olarak kabul dilti Üretim ve Dağıtım Zinciri Vergisiz Hesaplanan Maliyeye KDV Ön Ürün YatınlaSatış Katma Vergi cak lDeğeri Değer Vergi 100 50 100 100 50 100 500 10 15 25 35 40 50 10 15 25 35 40 i 10 5 10 10 5 10 50 Cumhurtyet Reşat kulpsuz 24 Ayar 22 Ayar bilezik 29 Ntsan 11.925 12.400 1.795 1.640 44.00 1982 28 NJsanla fark 12.000 25 liraarttı 12.800 Park yok 1.810 5 lira düştü 1.740 10 lira dttştü 45.00 Fark yok İSTANBUJL, ra.a.) Bir Türk firması «1981 uluslararası kalite ödülü»nü kazandı. Motor Süpaplan Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Supsan) Ge nel Müdürü Gürkan Bayrakçı, dün düzenlediği basın toplantısında şirketin 1974 yı lında uretime geçmesiyle sü rekli kalite ıslahı ve kalite lstikran sağladığmı anlata rak bu çalışmalar sonucunda «Editorial Office» yayınevince verilen 1981 uluslararası kaHte ödülünü kazanriıklannı söyledi. SUPSAN «ULUSLARARASI KALİTE ÖDÜLÜ» KAZANDI Pamuk Üretimı 100 150 Iplik Üretimi Kumaş Üretiml 250 Konfeksî. Üreti. 350 400 Toptancı 500 Parekendeci Toplam örnegimizde, pamuk üretlminden tüketidye kadar oian uretimtüketim» zindrinde 500 TL.'lık katm a değer ya ratılmış olup, maliyeye yatırılacak vergi miktan 50. TL dır.