Catalog

Cumhuriyet 2 OLAYLAR VE GÖRÖSLER t«knolo|l araçları lcln ylne blzlere başvurmaya devam edeceklerdlr. Bu I? bölümünün doğal bl' sonucudur > Gunumüzde uluslararası düzeyde, kendl pıyasalarında dunyaya mal satan büyük ölceHı firmalar içın lletişim büyük blr yere sohiptir, Örneğin bılgısayar alanında yer alan bır firmanın dünyanın cesıtll yerlenndeki bağlantı (ırt'bat) bırimleri ile ıletışım sayısı daha 1970'H yıllarda gunde 14 bm olarak saDtanmıştır. Bu orneğtn, bizlerl derin derın düşündürmesl gerakmektedr. Do'ayısıyla bu firmalar özellikle pazarlorına girdikleri ülkelerln tüketicl blnmleri Ile psikoloiik iletlşlm köprulerl kurmaya özen göstermektedirler. Bu firmaların başanlı lletişim kopruleri kurmalorı bugün blrcok yoliardan sağlanmaktadır. Rahatlıkla denilebıllr kl, Batılı tarzda col»san yabancı firmalar daha mal ve hizmetl götürmeden görünür ve görünmeyen rlsklerl, llgliı yabancı mevzuatı ve konuya yönelik tamamlayıci obür yararlı bilgilerl görevlılerinln gönderdıkleri ayrıntılı raporlardan elde edebilmekte ve izleyecekleri polit'kaları. eldeki bilgılere göre yöneltmektedirler. SONUÇ: Ortadogu ve yüksek nüfus artışına sahne olan Afrika ülkelenne her türlu tüketim ve sermaye malını getirip bazı ülkeler satablüyorlarsa bunlar araştırmo geliştırmenln gecmişıne ve kurulan lletişim dlzgelerlne (sistemlerine) bağ'ı bulunmaktadır. TOrkiye ekonomisinde keslmlerln ve alt sektörlerin ölcek sorunlan. teknoloji ve ic pazarlann özelliklerini deneylmlerle öğrenme henüz yenl tamnmlanmaktadır. Türkiye'de tktlsatc» Istlhdam etmenin bliınclne tam olarak Işyerlerinde yenl al S'lmaya baçlanm'Ştır. Birden dıssatımda potansıyeli genişletme önerısı Is cevrelerlne yön«ıtılmektedlr Bu durumda »omut blr dnerl şöyle gercekleştlrilebilir. Önce Iş cevrelerinln orgütü durumunda bulunan organların bır arava gelıp ışbırliğ1 ve eşgüdüm Içinde nasıl bır dıssatım tırmondırma sisteml kurocaklarına karar vermeleri gerekmektedır. Bu S'Stem icmdg taktik ve strateiılerin ne olacağı planlanmaıı, ortaya Cikacak bırcok senaryonun rruhtemel yanılma payları hesaplanmahdır Bundan sonra lletislm dizgesinin ve orgoniarının kurulması gerekmektedir. Ne vazık ki bunlar yopılmadıkca zaman dilimleri lcinde Turk ye'nin ulusîararası toplam satımdaki payı belll kalıplar lcinde gelişecektır. 9 OCAK 1982 , LUSLARARAS1 ekonomlk lllşkiler günumuzden cok önceye, Mezopotamya'da ya'pnan uluslararası duzeydeki bankacılığa hatta daha gerılere kadar gıdebilmektedir. Ancok Ingıltere'do sanayı devrımının başlangıcı olan 18. yuzyılın ıkıncı yarısından sonra. tam yüzvıl gecınce ulkelerarasında sermaye hareketıerl başlomaktadır. Örneğın ünlü dikış makinaları Singer Amerıka'dan kalkıp Ingiltere'de soncryi kenti olan Glasgov'a 1867 yılında yerleşırken, Lever kardeşler (Unllever) Hollanda'dan Alnnanya'ya gelıp yağ fabrıkalorı kuracaklardır. Bayer, 1876 yılında Almanya'dan kalkıp Moskova'ya Anilln boya fabr.kaları kurmaya gidecektlr. Bu trafık Bırincı Dunya Savaşı'na kadar gıttikce hızlanacaktır. Kuşkusuz asıl önemll olan ikl büyük dunya savaşı arasındakl donemds geçınlen ckartel» uygulcmasıdır. Bu uyguloma bugun Batı dünyasındaki işletmelere dünya pjyasalarını tanıma acısından büyük deneyımler kazandırmıştır. Bu karteller doneminde aynı malı üreten büyük ölçekli firmalar, ortok cıkarları gereğı bır araya gelmışler ve anlaşmalar yapnvşlardır. Daha fionra kuramsal olarak sınıflandırılan bölge, satış ve flyat kartellerini gelıştırmışlerdır. Karlel düzeninde aynı plyasa icınde olup, aynı malları üreten fakat farklı uyruklu fırmalar dünya pıyasosında DoğuBatı ayınmı yapmadan tekelci kârı sağlamışlardır. Fakat tekelcl kânnı uygulamava geçişın öyküsü bu satırlara «ığmayocak kadar uzundur ve zahrnetlı olmuştur. Kartel gizll onlaşmalarına katılmış ünlu fırmalar hâlen oyakta olup bugün birer tcok uluslu şirket» olarak uğraşılarını surdüren üe\i kuruluşlarrJır. Batılı firmalar kartel döneminde Uzokdoğu ve Yakındoâusuylo, Avrupası ve Amerıkasıyla bırlıkte yaşamışlardır. Fiyat politıkoları. mal farklılaştırmalan ve yenl yapmların (mamullerın) pazarlara benimsetılmesine karşı rnuhtelif ülkelerm bu değişimlere karşı gösterdikleri tepktyi, ulusol hukümetlerin yabancı fırmalora karşı takındıkları tavrı firmalar yuksek malfyetler ödeyerek öğrenmıslerdir Sadece bu kadorla kalsa lyl. ayrıca aralannda mızıkcılık yapanlaro karşı da ayrı bir savaşım vermişlerdir. Bütün bu mucadelelerin blrıkimlvledır kl bugün ülkelerarası orenaya mal ya da hizmet eunmoya Cikan firmalar şu ya da bu capta blr araştırmogeliştırme bc'ümü kurmuş ve calıştırmaya başlatmışlardır. Bovle bır aros u; Dışsatım ve Türkiye Ekonomisi GÜNÜMÜZDE DIŞ PAZARLARA MAL SATAN BÜYÜK ÖLÇEKLİ FİRMALAR İÇİN, BİLGİ TOPLAMA, HABER ALMA, SÜREKLİ OLARAK DURUMU ÖĞRENME, KISACA «İLETİŞİM» ÇOK ONEMLİ YERE SAHİPTİR. ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME OLMADAN DIŞSATIM YAPMAK OLANAKSIZ. Cumhuriyet SabJM: Ojratıurtyet MatbaaciiiJB ve Gazetecılık r.AJS adına NADÎK NADI Genel Yavm Müdüru HASAM CEMAL Müessese MlidürU .....~ EMİNE UŞAJUJGtL Yan tslen MüdürO OKAY ÜÖNENStN Basan re îarau: Cumhurtyet Matbaaalık ve Gazeted» uk TJL£. Caga.oglu Turkocaeı Cad. 3941 Posta Kutuıu: 346 tSTANBÜl TEU : » « 03 ANKARA: Konuı ssokak 34/4 YENİŞEHÎB Tel.: 17 58 25 17 58 68. îdare: 18 33 38 • tZMÎR : Halit Zlya Bulvan N o : K Kat: I Tel.: 35 47 00 13 12 30 • ADANA: AUttlrk Caddesl. rürk Harm Kuntmn t» Hanı. Kat: 3. N o : 13. Tel : 14 650 19 731 r A K V î M 9 OCAK 1982 lmsak Gflneş öfto Ikindl Akşaın Tataı 6.40 8.24 13.21 15 45 17 59 19.» • B O R U L A R : Prof. Dr. 1. Doğan KARGÜL lstanbul Ünlversitesl Iktisat Faktllteai tırnageliştlrme bölümünde, hangi mal ya da hizmet pıyasosında bulunuluyorsa: a) Malın klm tarafından ve hongl amaçlor için kullanıldığı, b) Aroştırılan pazarın durgun, glderek azalan veya genişleme özelliği gosteren kimlikierden hongisins uyduğu, c) Söz konusu malın, rakipleriyle kıyaslomosı yapıldtğmda maiın Iş görme gucu, flyatı, dış göriinuşü veya muşUrinin ilgisi yonlerinden hangislnın ağırlık kazandığı, C) Tahmin yontemlerinln kullanılarak gelecek 5 veya 10 yıllık talebln ne olacoğı, Sürekli araştrılmaktadır Araştırma gelışt'rme bölümünde yenl yapın (mamui) gelıştırme. üretım teknoloıisınl gellştırme, cağdaş teknoloıiyl izleme ve uvarlama calışmaları yapılmaktadır. Çağdaş teknoİO| nin anaclcdığı hedef üretimin gerektirdığl enaz gırdi ve zaman ıle sonuca ulaşmaktır. Mallvetlerde zaman faktörü gercek üretım malıyetıne gırmekte, üretim teknolo|ısinde ön sıralara gelmektedir. •*• Burada sözO Turkiye ekonomislnln dışo acıliıa cabalarına getirdiğimlz de sorun karşınnıza dınam k bır bıcımde birden dıkilmektedir. Blr benzetme, durumumuzu daho acık secık ortaya koycbi'ir Bir film seyrediyoruz, öyküsu yabarcı fırmaların dünya pazarlarına acılmaları uzer nedır Bırdenbıre buna benzer bır fılmde aktif bir görev, bıze senaryo okutulmadan verllmektedır. Oysa blzlmle blrllkte görev yapan yabancı arkadaşlarımızın ellerinde İkl bin yıllarına kadar tamamlayacakları gorevlerın ayrıntılı planları bulunmaktadır. Aslında Osmanlı Imparatorluğundan berı dış ekonomik llışkılere karşı yabancı değilız. Fakat bazı dünya pazarlarını eie geçirmek. bunlara yenllerınl katmak konusunda Joponlar gibi bir mücadele vermlş değiliz Coğunlukla dış talepte gelir esnekliği yüksek torım kökenlı mollar ihrac ettık. Bunlar da doğa koşullarına baglıydı. Bugün dış ihalede uloştığımız altr mllyor dolarhk mlktor, cok uluslu blr şlrketin blr veya ikl pro|eden kaptığı poya eslttir. Bazı pazorlarda blze aralık bir kapı bırakılması, teknolo|llerinl tırmandıron bazı firmalorın yuksek kâr poylı Işlerl alırken düşük paylı Işlerl bizlere bırakmalarından kaynaklarmoktadır Avrupa, Ameriko ve Uzakdoğu kökenll firmalar, Arap ülkelerlne ve Afrikalı ulkelere konfeksıyon, elektronık esya, ev aletlerl, mobılya, Inşaat maizemesı, ceşıtlı b°sın maddelerı oyuncak vb. esyolar satarak bırbırlerıyle yarışırken. bizler Turk mallarının bu ülkelerdekı mağazalann raflarında ne zaman yer alacağını merak etmekteyız Sermave malları ıhracı konusunda Batılı fırmanın genel mudurü b>r iktısot dergısine verdığl demeçte şöyle demektedır tGelisen ulkelerde fabr'kalar kurmcya ve sermaye malı ıhroc etmeye devam edeceğız ama bu ülkeler blzım kurduğumuz araştırma gelıştirme sayesinde lyl nıte'ıkli ce'ık olmok ve öbur ilerl ••• (Cumhuriyet 9 OCAK 1932 Japon împaratoruna suikast TOKTO 8 ( M . ) Japonya tmparatorunun içm de bulundugu arabaya kimliğı tespıt edilemeven bır şahıs bomba atmıştır Imparatora bir şey olmamıştır. Yalnız arabanın atlarından bırı yaralanHalıç'in bazı yerlen vapurların ışlemesıne ımkan vermıyecek derecede ciolmuştur. Şımdıye kadar buranın temızlenrr.e ış: Beledıye, Denız Tıcaret Mudürlügu gıbi bazı makamlar arasında bır mesele halini aldıgından doAnkara'dakı otobüs ser r vısı ımtı> azınm Beledıjeye venlmesi sartnamesını hükümet tasdık etmıştir mıştır. Alınan malümata g kabine îrcparatora karşı yppılan suikaste manl olamadığırıdan dolayı kendıni sorumlu tutarak ıstı fa etmıştir. Haliç doluyor •*•• layı amelıyata başlanamamıştı Fasat ortada goze batacak bır hal alan dolma tenlıkesının dnune geç rrek :ç:n BelediyeVe Halıç'm temızlenmesme ka rar venlmıştır. Ameıiyata yakında başlanacaktır. Ankara'da otobüs servisi CVCT OKTAY AKBAL Hflvın Bir Azeri Sairi: Vahapzade «Ben dünyamn Mr parçası Bir parçası, tatasıyım Birce yerde ölüp aocak Binbir yerde bitesiyim BUlyonun kudrettmi öx özümün öteslvlmj» AzerbeycanTi şair dosturn Bahüyar Vahapzade bana yenl kıtabı «Payız Düşuncelen» ile en son şilrlennl yoUamış.. Günümüz Azerbeycan yazmınjn en güçlü ozan lanndan blndir Vahapzade.. Dostlugumuz yılkıı otesine gider. Ük kez 1968'de Taşkent'te toplanan AsyaAtrıka Yazarlan Kurultaymda tanışmıştıi. Sonra îstanbul'a gel di bırüd kez. 1978'de de bir haıta süren Azerbeycan gezlmde bu dostlui dennleştl. yofunlaşü. Yazarlar, pek çok öşiyle karşılaşırlar, pek çok yasarla tanısırlar, dostluk ederler. DUnyanın her yanında yazarlar bırbınne benzer. Yazmak. yaratmas tutkusu eştir hepslnde. Bu yüzden de en uzak Ulkelerln yazarlan, şairlerl kısa sürede anlaşırlar, kırk yıllık dostlar gıbi ya kınlaşırlar. Kongrelerde, toplantüarda görüiegelen bır dunımdur bu. Ama sonra o dostluklann Izl kalmaz. Sayüıdır, kımi rastlantılar sonucu kurulan arkadaşlıklann yıllar boyu sürmesı. Mektuplaşmalar, gelip gitmeler, bir bırınden kopmamalar... Azdır bu, iyice azdır. Hem yazarlar, şairler görünür yakınüklanna karşın ylne de birbirlennden ayn kışılıklere sahlptirler. Yüzde yuz anlaşmak kolay mı? Bu yuzden tstanbul'da yaşayan ikl arkadaş yazar arasmda bıle """=»" zaman kopmalar, ımalclilrinp doğar Vahapzade ıle dostluğumuz 1968'den bert sürüp gldl yor. Karşılaştığımız zaman şıir konusunda tartışıyoruz da... Azen şııri ile cağdaş Türk şiiri birbirine hlç ben zemes yollarda gıtmektedir. Azeri yazını daha çok geleneksel çızgıde, bızımla ıse çağdaş dünya yazımnın dıizeyınde.. Hem gelenekten, hem de çagdaşlıktan gelen eüolerl kannaştıran, başanlı çözümlere bağlayan sa natcılanmız da var. Azerbeycan yazuunda etkın kişilerle yaptıgım konusmalarda onların kiml eleştırilerim yanıtlamak zorunda kaldım. Niye eski yazınımıza büyük defer vermiyoruz, örneğin Abdülhak Hamıd'i falan eskl değerll yerlerinde korumuyoruz gibilerden... Tartışma, ama beUrll bir saygı, sevgi düzeyindekl her tartışma msanlan daha lyl bır aydınlığa götürür. BahUyar* la yaptığımız konuşmalar hep boyle geçtt Bahtiyar Vahapzade 1925'de Şekl llinde doğmuştur. Bugün Bakü Üniversitesı'nde profesör... Pek çok yapıtı var. Ülkesinin 'ulusal' nitelikte bir şairi... Nitekım bunu gözlerimle de gördüm. KarabagVı Şuşa kenüne yaptığımız otomobil yolculuğunda uğradığımız yerlerde herkes onu tanıyordu. BUyük sevgilerle karşılanıyorduk. Hele bir Agdam'lının «Oglum sizinle tamştıgımı duyunca çok şaşıracak, çok sevınecek. Admız geçtikçe oğlum Kosmoslara uçar» demesinı hiç unutamam. Bahtiyar'ın dızelerı şarkılarla, türkulerle, radyolar. T\r>ler aracılıgıyle, yüzbınlenn tistündeki baskılara ulaşmış kitaplarla Azerbeycan halkmın malı olmuştur. 1978 yılının güzel bir ağustos gecesi, Şeki halkınm şalre armagan ettiği villanın bahçesinde şaraplar lçip, şarkılar dınleyip, şıirler okunurken, dinledığim Tuma Katarı' şıirini o günden beri yineleyip dururum kendi kendıme... «Yapraklara otlara • Başımıza zer düşer Başunıza yaj gellr ömürden çunler düşer Susar ayna balakta • Susar çemen dsğ dere • Göçer turna katan • Uzak uzak eliere » Sonu da şbyle bıtıyordu: «Göçer turna katarı O baharda dönecek Giden günler dönevdl • Tuma katarları tck.» Bır de baktım geçsnlerde, Nıl Burak adlı bır şarkıcımız bu duygulu şııri uydurma sözlerle değıştırerek söylüyor, oysa Azerbeycan'da bu şııri, Hanlarova büyük bır duyarlıkla söyleyerek, tanıtmıştı. Bizımkıler almışlar, orasını burasım değiştırip, bayağılaştırmışlar!.. Gitmiş Bahtıyar'ın şurl, genye bir tortu kalmış!. Şimdl yeni çiirlerinl okuyorum Vahapzade'nin. «ömur yolum • tçimdeki vnruşlanrn Kaygam, isim • Talih ile yanşlanm • Kaderimin yazçıları Alnımdakl kmşlanm Keşke şuna bozan olsa • Yenisinl Istediğimce yazan olsa» demış... Hem kader, hem yazgı aemesı ılgimı çektı, Azeri şaırleri Arapça, Farsça, TurKçe kanşımı içindeler, bızım eski şaırlerimız gıbi... Onlar da da ergeç bir arüaşma olacak, gerçek Türkçe baştacı edılecek... "Türkiye Tazalan' dergislnm aralık sayısı çagdaş Azerbeycan yazınından örnekler veriyor. Samim Kocagdz'ün öncülüğünde yararlı bır tanıtma işı az çok gerçekleştınlmiş. Orada da Bahtiyar'm bır şiın var başka yazılar, şıirler arasında... «Ağaçlar • Kök üstune boy atar • Cç alır Ağaçlar Kökünden guç alır • Dünyada • Her şeyln kökü var • Kökii var • Toprağın, taşnı da • Adam'sa kökünii • Gezdirir başında.» Bahtıyar Vahapzade 'ye, ötekı Azerbeycan yazarlanna, şaırlerine, yenı yılda sevgiler, başanlı çalışmalar dıleyerek.. ilimın devlet hayatında bir fakt«r olarak rol oyna maga başlamasmdan son ra, unıversıte ve devl«t illşlule n önem kazanmıştır. Daha 1870.71 Alman Fransız Sava şı"nda, Almanlann Paris'i ku şatmalan sırasında, Fransız hukumeti ilk adım olarak Bılımsel Savunma Komıtesı'nı (Comıtes scıent:fiques de defense) kurmuş, doktor, kimyacı ve fızıkçı butün bılım adam larmı, ulkenın ihtıyaçlarını karşılamakla görevlendırmıştı. Bu gdrevler arasında doktorlar, kuşatüan şehnn sağlık durumunu düzenleyecekler, kımyacüar patlayıcı mad deler ve Ersatz gıda maddele ri yapacaklar, lizikçüer ise çe sltli şehlrler arasındaki bağlan tıyı sağlamak için, balonlarla posta sorununu çözeceklerdi. Birinci DUnya Savaşı"nda kim yacüann yeni zehırli gazlar bulmak, tkincl Dünya Savaşı'n da da, savaşçı ülkelerm özik çüerinin, atom bombasını bır an önce yapabilme yanşmda harcadıklan çabalar daha unutulmamıştır. Ünlü tnglllz devlet adamı Slr Stafford Crlpps (18891952), 1943 yılında, tkinci Dünya Savaşı'ron «n çok kızıştığı sıralarda Nature dergisinde yaymladığı bir yazısında, bu savaşın bir bllim savaşı olduğunu ve kazanılma smın geniş ölçülerde bilim adamlarmm ve araştırma laboratuvarlannm başanlanna baglı olduğunu yazmıştı. B Devlet ve Bilim ATATÜRK'ÜN GERÇEKLEŞTİRDtĞİ BÜYÜK ÜNtVERSİTE REFORMUYLA ÜLKEMÎZE GELEN BİLİM ADAM LARI İSTANBUL ÜNnrERSİTESİNİN ADINI BÜTÜN DÜNYAYA DUYURMUŞTU. . 1895) Pierre Curie (1859 1906) ve Marie Curie'nin (18671934) Paris, Wllheljn Von Humboldt (1767 1835) ve Max Planck'ın (1858 1947) Berlin, Albert Einsteln (1879 1955) ve Psnü Karrer'in (1889 1971) Zürich, Wilhelm Röntgen'ın C1845 • 1923) Munih üniversi telennde profesör olmaları, bu universitelerin adlannı bütün dünya'ya tanıtmıştır. Sayılan daha pek çok genişletiîebilecek bu bilim adamlan, bütün yaşamları boyunca bır tutku halmde insanlık âleminin yücelmest içın çalışmışlar, lçlerinden kımılerı bu yüzden sag lıklannı ve hayatlannı bile kay betmlşlerdir. Eeleaıye şehır dahılındekı bü"jn otobüs senuslerını kendısı ışletecektır. ANKARA 8 Dün Reısıcumhur Hazretlen ve Başvekil tsmet Paşa tara fmdan kabul edilen eski Mısır Hıdivı Abbas Hilmı Kontenjan lıstesı ıle Istanbul'a eskısınden az seker gırdığı ıçm şeker fıBelediye tarafından otomobil kazalarına mani olmak için yeni tedbirler duşünulmektedir Bu ted bırlcrden birısı, şofor olmak ısteyenlerın ımtıhanlannın çok sıkı ve cıddi olmasıdır. tmtihanlarda Belediye merkez fen he Abbas Hilmi Paşa ' Paşa bu akşamkl trenle tstanbul'a hareket etmiştır Kendısıne eski Erden Başvek:lı de refakat et mektedır. yatlan yukselmıştır. Bır sandık şeker 38 lıradan 42 Lraya çıkmıştır. ye*inm de bulunmasında lüzum görülmüştür. Imtihandan başka fennı kontroilenn Belediye memurlarıridan başka Belediye muhendislen tara fından da yapılması uy gun gorülmüştur. Şeker pahalılaşıyor Şoförlük imtihanlan Devletin blllm adamlanna hangi ölçülerde önem verdlgini gösteren ömeklere son yıl larda da sık sık rastlanır. 1933 Universite reformunda tstan bul Üniversitesi'nde lktisat profesörü olan ve dört yü ül kemizde kalan Wühelm Röpke (18991966) bldüğü zaman, Al man ekonomik mucızesird ya ratan o zamanki Alman Şansö liyesl Ludwlg Erhard (18971977), yaymladığı bir yazısında, hükümetinin ve kendisinın, Alman ekonomisinin gelişmesinde verdiği fikirlerinden dolayı, Böpke'ye ne kadar teşekkür borçlu olduklannı ve kendlsinin, Röpke'nin bir öğrencısi olmaktan onur duyduğunu vazmıştı. Ünlü Al man kımvacısı Otto Hahn'ın da (18791968) Adenauer hilkümetı ile, atom bombalannın yapılması ve ülkede depolanma sı konusunda birbirlerine nasıl ters düştükleri ve sonunda hü kümetın Hahn ile nasıl anlaşma zorunda kaldıgı. daha önce bu sutunlarda yavmlanmıstı. (Billm adamiannın anılan, Cumhurıyet, 29 eylül 1980). ••**• Devlet hayatında bu kadar önemi o!an Universitelerin tarıhi çok eskilere dayanır. Aslında üniversıte adı, laünce Tjniversitas sözcüğünden turer. Orta çağlarda hocalar ve bğrencilerden oluşan kurula verilen bu ad, bugün bütün bılimleri en yüksek düzeyde bğreten ve araştırma yapılan Bir zamanlar lstanbul Ünlversıtesı de, bu büyük üniversıteler arasında yer almıştı. Cumhurıyetımızın kurucusu Büyük Atatürk'ün gerçekleşür dığı 1933 universite reformuyla katkılan olan kişUeri yetlstlryer anlamına gelir. Dünyanın ülkemıze gelen 50 kadar dünmeleriyle ölçülür. Nlteklsn buen eski Universitesi. bundan >aca tanmmış Alman prolesor, gün Demokratik Alman Cum863 yıl önce 1119 vüında, îIkincı Dunya Savaşı'ndan önce huriyeti sınırlan içersinde katalya'mn Bologna şehnnde akı yıllarda, lstanbul Üniversilan Jena üniversitesinden söz çılmıştı. Daha sonraki yıllartesi'nin admı bütün dünyaya edildiği zaman, 1558'de kuruda tngütere'de Chcford 1214'te, dujıumuşlardı. O yıllarda Ata lan bu Universite, eskl blr üCambndge 1229'da ve Ftansa' turk tarafuıdan Batı ünivernıversite olduğu için değil, bü nın baskenti Paris'tekl Sorsıtelerınde ötrenime gonderiyük Alman şairi Frledrlch von bonne ise 1255'de kurulmuştur. len genç Turk bılım adamlanSchüler'in (1759 1805) orada En eski Alman ünıversiteleri nın da yurda dbnerek, Aunan bir zamanlar profesör olması Prag'da 1348'de açılan Karl Üprofesörlerle bırlikte çalışmanedeniyle ünlüdür. Aynl durum niversitesi ile, Viyana (1365) lan, üniversitemızın gelecegi 1460'da kurulan tsvlçre'nin Ba ve Heidelberg (1386) üniversi ıçm büyük urrmtlar uyandırsel üniversitesl lçüı de söz koteleridir. Almanya. îngütere, mıştı. Ancak bu durum uzun nusudur. Bu ünlü üniversite' Fransa ve Avusturya'da, 15. sürmemiş, içlerinden Rudolf de de bir zamanlar hekim ve yüzyıldan sonra daha bir çofc Nissen (18% 1981), Richard filozof Paracelsus (1493 • 1541) von Mlses (1883 • 1953), WilUniversiteler acılmıstır. ve matematikçi Leonhard Euhelm Röpke (1899 1966), Hans ler (1707 1783) hocalık yapAncak blr ünlversite"nin kuReichenbach (1891 1953) ve mışlardı. BUyük Alman kimya ruluş tarihinin eskl olması, oFriedrich Dessauer (1881 • 1963) cısı Justus von Iieblç'in (1803nun büyuk ve ünlü bır univergibi ünlü bilim adamlan, daha 1873) Gıessen, bütün çağlann site olmasını gerektirmez. ÜIkinci Dünya SavaşiTidan önce en büyük kimyacısı J8ns Jacob nıversitelerin şohretleri, onlakendilerine Birleşık Amerika Berzeliu.Vun (1779 1848) nn gelenekleriyle ve insanlık ve Isvıçre'de tekltt edılen göStockholm, Lools Pasteur (1822 revlen kabul ederek Türklye' âleminin yücelmesine büyük den aynlmışlar, genye kalanlann büyük bolümü de savaştan sonra yurüanna dönmuşlerdir. Bütun dünya ve Türk Milli Eğitiminin uyguladığı yontam Bu büyük bilim adamlannın Unıversıteye gelmeleriyle, neden klasık anlamda bir üniversıtemn dogmadığı sorunu mektupla Bğrelim kurumu metodu ile evinizda kandl kandlniz* üzerinde çok tartışılmıştır. Atatürk'ün 1933 ünlversite reformu, bu amaç içın en uygun ortamı jaratmıştı. Boyle blr lmkânın bü kez daha ele geçrnesı düşunulemez ve bu reform6Jrmip, daha knıonçlı. doha rrutlu yarınlar hozıriar, Mllll EJItimdtn dan gerektigi gibi faydalanılatasdlkll diplomo alabilırtinlz. mamı? olması çok umut kıncı OCRETSIZ IZAHL! BROŞÜRÜMUZU İSTEYİNİZ. olmuştur. Nitekim daha sonraki yıllarda çıkartılan ünıverFONO Mcktupia Öirjtım Kurumu sıte yasalanyle yenı gınşımlerGundoğdu cad. A9 Merter ISTANBüL de bulunulmuş, ancak bir soTel • 75 13 52 75 52 12 75 47 98 nuç alınamamıştır. Son çıkartılan universite yasası ise, bir reform niteliginden uzaktır ve çeşitli ülkelerdeki üniversite ya salannın uygun gönilen bölüm lennin alınarak, üniversıtelere yeni bir duzen venlmesi amacını gütmektedır. Vakıa henüa uygulamaya geçılmemış olması nedeniyle, bu yasanın yarar ve zararlan konusunda bir sonuca varmak henüz erken ise Hastalannı kabule başlamıştır de, genel durum, eskıye oranla bir yenileşme ve ilerlemeŞijli Kocamansur Sokah No 13/3 den çok, bir genye donüş ızSaat l&dan sonra lenimini vermektedir. Prof. Dr. Muvaffak SEYHAN OLUM Arhovill merhum Hamit ve merhume Zekiye Kocamonın oğulları, Cahıde Kocamanın eşı, Nızar Demırbaş, Artvın eski Senatorü Recaı Kocoman, Sungur Kocaman, Nur Bonoğlu ve Nıl Kocamanın babası, Mustafa, Zekai ve Nacı Demırbaş, Can, Serap ve Se!da Kocamon, Orkun ve Onur Banoğlu'nun dedesı, Cevdet Kocamcnın kardeşı, Fıkrı Kocamanın amcası, Emıne Kocaman, Fikrıye Denız, Uro! Demırbaş. Fıkret Aiışır, Selahattın Dişlıoğlu. Necla Kurdoğlu ve rahmetlı Nermın Kurtun dayısı, Alı Demırbaşın doyısı ve kaympederl, Aynur ve Turkan Koccman ıle Ramız Banoğlu'nun kayınpederi, •• •» Tahsin KOCAMAN 6 Ocok 1982 corşamba gunü Arhavide olmüştür. Cenazesı 7 Ocok 1982 perşembe günü öğle nomazından sonra Arhavi Merkez camıınden kaldırılarak a/nı yerdekı aıle mezarlığına gomulmuştur. Tann rahmet eylesın. A I L ESI FONO MUNASEBE İNGİLİZCEALMANCAFRANSIZCA OPERATÖR Dr. Nurettîn Apaydın Telefon. 47 47 23 GÖSTEKt SANATEDEBlYAT^ TANORAL NASREDDİM HOCA'yı yazdı GÖSTERİ'nin ocak sayısında TÜBİTAK HÜSAMETTİN TUGAÇ VAKFI ÖDÜLÜ GÖSTEKt SANATEDEBiYAT DUYURUSU Ülkemlzde teknoloiik yenilik getirme özelliği ta şıyan önemli arjtştırmalar yapan bilim adamı ve araştırmacılara her yıl TÜBÎTAK Hüsamettin Tu gaç Ödülü» verilecektir. Adaylık için en son başvurma tarıhi 18 raart 1982'dir. Geniş bilgı TÜBİTAK Hüsamettin Tugaç Vakfı. Atatürlt Bulvan No: 221 Kavaklıdere / Ankara adıesınden ahnabilir. (Basın 26453) 180 KONURERTOP 1981de denemeciliğimizin durumunu dile getirdi GÖSTERİ'nin ocak sayısında GEZİNTİ'Yİ MUTLAKA OKUMALISINIZ... BEĞENECEKSİNİZ... l â l M I DAHA BUYÜK DAHA GUZEL Ocaksayısıcıktı. AldınızmıY