Catalog

23 EKtM 1981 EKDNOMİK Cumhuriyet 5 EKONOMİDE Protestolar ve kapanan firma sayısı hızla artıyor TÜRKBANK sermaye artmyor EKONOMÎ SERVİSt Türk Ticaret Bankası, sermayesini dört katı olan 2 nıilyar liraya çıkarıyor. Banka, geçen yılın sonunda da 125 milyon lira olan sermayesini yine dört kat artırarak 500 milyon liraya çıkannıştı. Türk Ticaret Bankası Genel Müdürü Behzat Tuncer. bu konuda yaptığı açıklaraada özetle şunlan söyledi: •Yurt ekonomisinde girişilmiş bulunan yeni atı lımlann gerekli kıldığı sanayici, tuccar ve özellikle ifu racatçılar ile çeşitli yatınm ve üretim kuruluştarının taleplerirun daha büyük ölçülerde sağlanması için bu seymaye arttınmının yapılması zaruret haline gelmiş bulunmaktadır.» Küçük firmalar yüksek faize dayanamıyor Ekonomi Servisl Ülkemlzde bir yılı aşkın sureden beri uygulanmakta olan «yüksek fa Izsıkı para» politikalarmın olumsuz etkilerini beklediği üzere öncelikle küoük firmalar duy maya başladı. Dayanıklı tüketlm malı ve tekstil gibl alanlarda faaliyet gösteren bazı büyük grupların da ciddi firtansman sorunlarıyla karşı karşıya bulundukları biliniyor ve bu arada bazı büyük firmaların ,6i de ğiştirmesinden söz ediliyor. An cak genellikle büyük holdinglerin bünyeslnde yer alan kuruluşlar holdlnglerinin bankalara yakınlığı ve diğer llişkilerl sayesinde bunalımları giderme ya da en azından erteleme olanağını bulabiliyorlar. Buna karşıiık çoğu kez «orta sınıfın direği» diye tanımlanan küçük girişimci ve kuruluşların yüksek faizlere ve daralan piyasa şartlarına uymaları çok daha zor oluyor ve bunlar kısa sürede «kepenk kapatmat noktasına gelebiliyorlar. Yüksek faizler© razı olanlar bile banka kredilerinden yararlanma olanağı bulamayan kücük işletmelerln ocil ve kısa süreli finansman gereksinimleri lcin piyasa bankerlerine baş vurdukları ve aylık oiarak yüzde 15'e kadar varan faizler ödemek zorunda kaldıkları biliniyor. Söz konusu firmaların böylesine ağır blr falz yüküyle ayakta durmalan çok zor oluyor. Yüksek faizlere çeşitli piyasalarda görülen durgunluk da eklenince bu küçük firmaların eskl borçlarını ödemeleri ve işlerini çevirmelerl daha da zorlaşıyor. Eski borçlarını ödemek, senet protesto ettirmemek İçin daha ağır şartlarla yeni borçlar altına giren flrm€w lar bir süre sonra işin icinden çıkamayarak işlerini tasfiye yo iuna gidiyorlar. Son bir yıl İçinde tasflyeyö uğrayan şirketlerin sayısı v« bu yılın İlk yedi ayındo protesto edilen senetlerin tutan 62 milyara varırken taşınmaz mallarını Ipotek ettirerek kredl sağlamaya çalışanlann da geçen yıla oranla yüzde 40 arttığı belirtiliyor. Bankalar riski giderek büyüyen kuruluşlara kredl açarken paralarını guvenceye olmak İçin mutlaka sağlam teminatlar arama efiilimlne giriyorlar. Kredlye acil ihtiyacı bulunan iş sahiplerl ise bankalardan kredi alacak duruma geldiklerinde taşınmaz mallarını ipotek etmekten başka çözüm bulamodıklarından buna razı oluyorlar. Tüm bu gelişmeler ekonomU nin yeni şartlarına uyamayan, sermaye yapılan yetersiz ka* lan ve dış pazarlara açılamayan firmalarla bankalardon kredl sağlamaya gücü yetmeyen Işletmelerin giderek tasfl* ye olacağını gösteriyor. Konuya ekonominin bütünü açi8ttw dan bakanlar bu «üreç sonunda yalnızca en sağlam ve raw yonel firmaların ayakta kalaca ğına, bunun da ekonominin ya* pısı ocısından blr kozanc oM duğunu vurguluyorlar. Ancak aynı sürecin büyük capta servet kaymalarına yol açarak taşınır ve taşınmaz servetlerin yoğunlaşmasında yeni blr aşamayı bellrlemesl ve pek çok kücük ve orta girlsimclnln «kö şeyl dönme» tutkusunu söndürmesl de kaçınılmaz görünuyor. Atermite zatn yapıldı ÎZMİR (THA) Oluklu eıtermit fiyatlanna haziran ayında yapılan yüzde 7'lik zamdan sonra bu hafta baçmda yüzde 10 oranında yeni blr zam daha yapıldı. Böylece daha önce metrekaresi 500 liradan satılan atermitin fiyatı 550 lira oldu. Pi yasa ilgililerinden edinllen bilgiye göre, fabrikalar son olarak yaptıklan yüzde 10 oranmdaki zamma gerekçe olarak döviz kurlarındaki değişiklikleri ve temmuz ayında bağıtlanan toplu iş sö» leşmeleri ve çimento fiyatlarındaki artışlan gösterdiler. IstanbuVda günde 14 işyeri kapanıyor tstanbul Haber Servisl Bu yıl İstanbul ilinde 4 blni aşkın çirket kendisini feshetti. Yılbaşından bu yana, eylül ayı sonuna kadar, tatiller dahil, günde ortalama 14 işyeri kapandı. Ya da her 99. dakikada bir işyeri kapısına kilit vuruyor. îstanbul Ticaret Odası Yönetim Kurulu Baskan Yardımcılarmdan Yaşar Ünal, fesholan firma miktarmdaki artışm uygulanmakta olan sıkı para politikasmdan kaynak landığını, fesih sayısmm asgari düzeye indirilmesi için faiz oramnm düşürülmesi gerektigini söyledi. tçlnde bulunduğumuz yılın ilk 9 aylık verilerine göre, kendisini fesheden şirket sayısında, bir önceki yılın ilk dokuz ayına oranla yüzde 215 artış gö riilüyor. Geçen yılın ocak başı ve eylül sonu arasmda toplam 1835 şirket dağılırken, bu yıl aynı süre içinde 3952 işyeri kapandı. Pesih miktarı 1980'de ise, toplam 2808 adet. Böylece, 1981 in eylül sonu rakamlan, sadece önceki yılın ilk dokuz ayını asmakla kalmıyor, 1980'de de kapısına kilit vuran şirketlerin toplammı geride bırakıyor. Konu hakkında konuşan Yaşar Ünal İse, ancak bünyesi zayıf olan firmaların kendisini teshettiginl kaydederek şunlan söyledi: «Ban slrket sahiplerl esid slıskanlıklannı bırakama* dılar. Bünyelerl zayıf olan sözkonusu firmalar, yüksek faize dayanamamaktadır. Bu durumda yüksek faiz politikası daha uîrun süre muhafaza edilemez. Oysa, şirket tasfiyelerinin assa ri düzeyde tutulmasi öncelikle ülke ekonomimiz için vararlıdır. Bunun için faiz oranımn düşürülmesi Rerekmektedir.» 1980 ve 1981 yılı rakamlanna karşılaştırmalı olarak bakıldığında şirket fesihlerindeki artışın geçen yılın son üç ayında hızlandığı, ekim 1980'den eylül 1981 sonuna kadar geçen bir yıllık sürede kapanan şirket sayısmm 5000'e yaklaştıgı görülüyor. Kapanan şirketlerin sayısındaki artışm bu hızla sürmesi halinde 1981 yılı içinde kapanan firma sayısının 5000'in de tistüne çıkması bekleniyor. TOE'nin Meksikaya dıssatımı • Ekonomi Servist IHInternational lisansı ile Türklye'de kamyon, karnyonet ve traktör üreten Türk Otomotiv Endüstrileri A.Ş. (TOE)'nin, Mekeika'da kurulu DÎNA International S.A. firmasma geçtiğimiz yü başlattığı dıssatımı, yılda 12 milyon dolara yükseltecek ek protokol imzalandı. TOE'nin bu yıl piyasaya çıkaracağı IH1830 kamyonlan, gelecek yıl Meksika'da da uretilmeye başlanaoak. Yeni modelin şoför mahalli parçalannın v© bazı diger parçalann Türkiye'den sağlanacagı ko nusunda ön anlaşma Meksikali yöneticilerle yapıldı. G«rek komple, gerekse yan sanayi ürünleri ve yedek parça dışsatımını geliştirmek üzere IH yetkililerlyle TOE yetkiüleri bu hafta içinde Paris'te bir toplantı yapacaklar. ABD de de yüksek faizler küçük girisimdyi siliyor Ekonomi 8«rvlsl ABD'de de yüksek faizlerln öncelikle «küçük» flrmalan olumsuz etkilediği ve binlerce «küçük» firmanın tasfiye yoluna gittiği belirtiliyor. Timo dergisinin ha berine göre yalnzca ekim ayı nın dk haftasında 468 «küçük» şirket kapılarını kapatmak zorunda kaldı. Ancak ABD'deki «küçük» firma tanımıyla Türkiye'deki arasındaki çok büyük forkı burada hemen bellrtmek gerek. ABD'de 500 işçiye kadar işçi çalıştıran Işletmeler «küçük» sayılıyor. Bu işletmeler ABD ekonomisinde toplan%. Istıhdamm yuztie 56'sını sağlarken milyonlarca orta ve kü Cük girişimcinin «büyöme» rö yalannı somutlaştırıyorlar. Baş kan Reagan'ın yüksek faizlere v e vergi indirimlerine dayalı ekonomi politikasmdan öncelikle büyük ve güçlü firmalar yararlanırken her gün binlerce küçük girişimcinin rüyaları sön müş oluyor. Protesto edilen senetler (Mllyor lira) 1980 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz TOPLAM 4.3 2.8 2.7 4.2 3.6 4.3 6.8 88.7 1981 Artış % 36.8 136.9 190.2 183.3 115.6 126.3 83.0 116.7 Istanbul'da kapanan işyerleri AYLAR Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Toplam Ekim Kasım Aralık Toplam Kaynak ı 1980 134 377 117 269 229 249 96 97 267 1835 372 217 384 2808 İTO 1981 372 249 960 855 199 434 52 377 454 3952 5.9 6.7 7.7 11.9 7.8 9.8 12.4 621 Şirketlerde el değiştirmeler sürüyor 340 BÎN GÖMLEK Aydm tekstil fabrikasu nın ürettiği kumaş ve konfeksiyon çeşitlerinin özellikle Libya pazarlarında büyük ilgi topladığı bildirildi. Aydm Tekstil, bu yılın ilh 0 ayında Libya'ya 5 milyon dolarlık 340 bin gömlek ve 185 bin mont dıssatımı yaptı. 100 BİN TON ÇİMENTO Çimentaş Çimento Fabrikasımn 1981 yılı başmdan bu yana 100 bin ton çimento dışsatımmda bulunduğu ve son olarak geçtiğimiz hafta Mısır'a yapılan 8 bin 500 tonluk dış satımda , ise bir Yunanlı firmanın araçılık ettigi aÇiklandı. Aynı dönemdo Batı Anadolu Çimento Fabrikasmca da 110 bin tonluk dışsatım yapıldığı kaydedildi. BEYAZ UN Nijerya'da kunılu ve •Hamit Ismail Maidride Ltd. Teleks: 22353 Maider q» isim ve adresli firmanın Türkiye Odalar Birliği aracılığıyla yaptıgı başvuruda 50 kilogramlık ambalajlarda beyaz un satın almak istediğini bildirdi. Adana Ticaret Odası yetkilileri. konu ile ilgilenen Türk firmalannm doğrudan ilişki kurabileceklerini belirttiler. IRAK'a 43 BİN TON ÇİMENTO Konya Çimento Fabrikasından son 6 ay içerisinde Irak'a 43 bin ton çimento ihraç edilerek karşılığında yaklaşık 585 milyon lirahk döviz geliri sağlandı. Fabrika Genel Müdür Yardımcısı Ercan Bahadır anlaşma uyarınca ay sonuna kadar Irak'a gönderilecek çimento miktarı topiamının 50 bin tonu bulacaguu söyledi. Özakat grubu Viking KâgıtHaki payını Yaşar Holding'e devretti İZMİR, (Cumhuriyet Ege Börosu) Viking Kâğıt SanayiimlrfÛZakdt Grubuna alt yüzde 20 hissesini Yaşar Holding aldı. Yaşar Holding Grubu Başkan Yardımcısı Dr. Ali Nail Ku balı kararı doğrularken devrln kaç milyon liraya gerçekleştiğl öğrenilemedl. Yaşar Holding'in Viking'te en büyük Türk paydaş haline gelmesi sonrası Yö ne^im Kurulu Başkanlığının Ya şar Grubuna geçmesi bekleniyor. Özakat Holding He Yaşar Holding arasında bir süredir yürütülen görüşmeler olumlu sonuçlandı ve Yaşar Holding Viking Grubunun yaklaşık 15 milyon lira tutarındaki payını satın aldı. Yaşar Holding Baş kan Yardımcısı Dr. Ali Nail Ku balı kararın gerekçeslnl acıklarken şöyle konuştu: «Yaşar Holding'in genelde blr büyüme ve atılım içinde ol duğu doğrudur. Bu kapsamda özellikle döviz girdisl gerektir meyen kollarda genlşlemeyl amaçlıyoruz. Görüşmeler olumlu sonuçlanmıştır. Ancak devre lllşkln ne kadar ödem e yapacağımız önümüzdeki günler de belll olacaktır.» Viking Kâğıt Sanayiinin 70 milyon lira olan sermayesinin İçinde en büyük paydaş %'46# lık payı ile iki Danimarkalı ortak. Bunun dışında İş Bankast Yardımlaşma Sandığının % 14' lük, İCF'nln % 10 v e Sınai Ya tmm ve TSKB'ni n % 7'lik payı var. Başkanlığı İse özakat Grubundan "Ergün özakat yürütüyor. Devire ilişkin olarak bilgislne başvurduğumuz Viking Kâğıt Sanayii Genel Müdür Yardımcısı Esin Yağız, «Devir tamamlanmıştır ancak kesln sonuçlar perşembe günü yapılacak Yönetim Kurulu son rasında belli olacaktır» dedı. Bu arada, Viking'te 30 Eylül günü yapılan sermaye artırım toplantısı sonrası sermayenin 300 milyona yükseltilmesi kararlaştırıldı. Devlrln ana nedenl Özakat Grubunun bundan böyle tek sektörde (Motor Otomotıv) calışmak Isteminden kaynakla nıyor. Bu arada, özakat'm ana kuruluşu BMC'nin sermaye artırımma gitmiş olması nedeniy le Holding içinde büyük fon gereği doğduğu belirtiliyor. özakat Grubu yöneticilerlnden Ergön özakat devire l"şk| nolarak Cumhuriyet'e şu bil giyi verdl: «Turgut özal Beyln telkinleıi ve dış dünyanın önerileri herkesin uzmanlaştığı alanlarda yerini alması şeklindedir. Blr başka deylşle, herkesln yapacağı işi yapması Istenmektedir. Bu blr rasyonellik gereği olmaktadır. Bu politika her grubun bir Işle uğraşmasını ge rektirmektedir. Yaşar Holdlng' de reçfne ve mürekkep vardır. Bunların kendl bünyelerinde bulunması onlan kâğıtia da uğraştırtr hal© getirmektedlr.» Ergün özakat, özakat Holding'in son bir yıldır bir daral ma sürecine girdiği yolundakl savı kabul etmedi ve «yapılabllenler yapılıyor» dedl. Petrol dolarlarının ABDye akması sevindiriyor Ekonomi 8«rvit| PetroloS Arap ülkelerinin ABD'dekl yatınmları hızla artmaya devam ediyor. Ceşitll Amerikan şirket lerine son yıllarda yatırılan toplam petrodolar miktarı 100200 milyar dolar arasında tahmin edillrken, bu hızlı artıştn Amerikan mall çevrelerinı ilk başlarda olduğu gibl ürkütme^ diği de dikkati çekiyor. New8week derglsinde yeralan bir yazıya göre petrolcö Arap ülkelerinin geçen yıl İCln de Amerlka'ya yaptıkkırı yatn rım 13 milyar dolarken, bu yılın yalnızca ilk yarısında bu rakam 7,9 milyar doları bulmuş durumda. OPEC ülkelerinin kendi ekonomilerinln bugün için petrol gelirlerinl absorb» edecek durumda olmaması, bu na karşıiık Amerika'da yapılan yatırımlann güvenll ve özellikle faiz oranlarındakı artışlardan sonra cok kazono getiricl olması, petrodolarların ABD'" ye akışmı açıklayıcı ana ne1 denler olarak gösteriliyor. Petrolcü Arap ülkelerl t o n aylarda ABD'de özellikle hazine bonoları, büyük v e muteber şirketierin hisse senetleri satın alma yoluna gidiyorlar. Bıi arada, başta Kuveyt olmak ü* zer e bazı OPEC ülkesi hükümetlerinln, bu ülkelerdekl özel şirketlerin v e bazı bireylerin ABD'de iddialı alanlarda yatırım yaptıklan, örneğln Amerikan bankaları ve şirketlerinde kj paylarmı önemli ölçüde art tırdıklan belirtiliyor. İş alanları ilen teknoloji gerektiren şirketlerle, ABD'de son yıllarda hızla büyüyen malj hizmet firmalan da Araplar için çekici yatınm alanları arasında yer alıyor. F. Almanya da iflâslar hızla artıyor KÖLN, (ANKA) Ekonomik durgunluğa v e pazar daralmasına parale* olarak Federal Almanya'da iflas eden firmaların sayısının artmakta olduğu bildiriliyor. Alman Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü tarafın dan hazırlanan bir araştırmaya göre, bu yılın İlk yedi aylık döneminde Federal Almanya'da 4 bin 550 firma iflas etti, bu rakam geçen yılın eş dönemine göre iflas eden firma sayısının 1000 adet arttığı nı gösteriyor. Raporda, İflas eden firma sa yısının artışı, Federal Alman Merkez Bankası «Bundesbank» ın Iziediği yüksek faiz: haddi politikası, ekonomik durgunluk ve şirketlerin düşük özsermayelerine bağlanıyor. Federal Almanya'da yılın İlk yedl aylık döneminde İflas eden şirketlerin yüzde 4O'ı Inşaat sektöründe yer alıyor. Bu sektörü imalat sanayiinde iflas eden firmalar Izliyor. Bu firmaların sayısının toplam iflas sayısına oranı yüzd e 25,5 oranına ulaşıyor. Türk müteahhifleri iz kaynagı oldu ANKARA (UBA) Ortadoğu mşaat pazanna 1978 yılından beri girmiş bulunan Türk müteahhitlerinm, Türkiye için önemli bir döviz kaynağı oldukları bildirildi. Milli Prodüktivite Merkezi'nce yayınlanan bir rapora göre, Türk müteahhitleri 1978 1980 yıllan arasında toplam 216 milyon 639 bin dolar tutanndaki dövizi Türkiye've getirdiler. Bu rakama çalıştınlan işçilerin bankalarda aynca bozdurduklan dövia miktarı dahil edilmedi. Rapora göre, 1982 yılı sonunda taahhüt tutarınm 10 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bir taahhüdün 3 yıllık süre içinde de :fa edileceği yolundan çıkıldığmda bu iş hacmi 20 milvar dolara ulaşabilecek böylece de 7 milyar dolarlık bir iş gerçekleştirilebilecek. METAŞ Genel Müdürü Arif Onat "Demircelik sektörü korunmalı,, ÎZMtR, (Cumhuriyet Ege Bürosu) Metaş îzmir Metalurji Fabrikasının 25. kuruluş yılında yapılan basın brifinginde konuşan Genel Müdür Arif O nat «Türk Sanayiinin gelişlmi önlenmeden tedbirler aluımalı» dedi. Onat, demirçelik sektörünün ayakta durması için çelik ithalatmın ivedilikle durdurulmasını istedi ve zaruri it halat için de gümrük oranlannın artmlmasım istedi. Onat, 25 yılki gelişmelerl özetlerken şu bilgiyi verdi: «Meta, ark ocaklan yolu tle hurda demirden çelik üreten ve ürettiği b u çeliklerden yuvarlak hadde mamülleri yapan, memleketimizin dördüncü büyük demir çelik tesisidir. Kuruluşunda 10 tonluk bir ocakla yılda 20.000 tan çelik flretebilen Metaş, geçen 25 yü sarfınd», devamlı şekilde kapasitesini arttırmış, evvela 15'er tonluk 2 adet ocak ilaveBiyle kapasitesini 80.000 ton/ yıla ve 1970 senesinde başlayıp 1974 yılında tamamlanan tevsl yatmmı ile de, 2 adet 45'er tonluk ocak ilavesiyle, kapasitesini 260.000 ton/yüa yük»eltmiştir.» Onat, dünyada çelik sektörü nün «hırçın bir rekabet» içinde olduğunu kaydederek, makro seviyede devletin de bazı önlemler alması gerektiğini kaydetti. Onat, istikrar tedbirleri nin sadece bugünü kurtarmayı amaçlamaması gerektiğini, bunun yanında yatınmlarda da bir optimal noktanın bulun ması gerektiğini bildirdi. Entegre tesislerin güç kurulan pa halı tesisler olduğuna dikkati çeken Onat, ark ocağı ve sünger demire dayanan küçük projelerin geliştirilmesinin yararlı olduğunu bildirdi. İstikrar önlemleri sonrası Türkiye'de yüda 1,5 milyon ton olan uzun hadde ürünü açığınm 250 bin tonluk bir fazlalığa dönüştüğüne dikkati çeken Onat, bu durumda fiyat politikalarının «belirleyici» hale geldiğine işaret etti. Aynı sorunun ihracatta da ortaya çıktığım bildiren Onat, Türk ihracatçılannın hala sürüm yerine fiyat politikalannı temel aldıklannı bildirdi. Onat, demir • çelik sektörün ayakta durması için iki ana önlem oldugunu bilclirerek bunlan şöy le özetledi: 1 Türkiye'nin halihanr üretimi yeterlidir. Bu gelişmenin ışığmda çelik ithalatı mutlaka durdurulmalıdır. 2 Zaruri yapılacak ithalat için de gümrük resmi % 35'e yükseltilmelidir. Davignon planı kapsamı İçin de Avrupa çelik üreticilerinin yakm korunma içine alındığını bildiren Onat, Türkiye'de de çelik sektörünün sürükleyici sektör oluşu nedeniyle korunması gerektiğine işaret etti. Şirket etkinliğin artırılması için tüm çabaların gösterildiğinı bildiren Onat, Japonlardan alman verimli çelik projesinin uygulanmaya başlandığını bildirdi. 1956 yılında 1 milyon liralık sermaye üe üretime geçen Metaş'ın bugünkü sermayesi 540 milyon liraya ulaştı. Şirketin ana paydaşlan arasında Ege yatınm, Türkiye îş Bankası Koç Holding ve Türkiye Ticaret Bankası bulunuyor. Iktisat Fakülfesi'nde panel Ekonomi Servisi îstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nce düzenlenen ve ülkemizi ziyaret etmekte olan bir Batı Alman heyetinin de katılacağı «Bilimsel ve Teknolojik İşbirliğinin Bugünü ve Geleceği önemi, Problemleri ve Yaklaşımlar» konulu panel, bugün saat 15.00'de îstanbul Üniversitesi Merkez Bina Doktora Salonunda yapılacak. Çıraklık eğitimi yaygınlaşıyor ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Milli Eğitim Bakanlığı halen 13 ilde uygulanmakta olan çıraklık eğitiminin yaygınlaştırılması için illere birer genelge gönderdi. 16 Ekim 1981 tarihli genelJ gede Milli Eğitim Bakanlığınca hazırlanan model sözleşmeyl yapan çırakların eğitime ahnması ve yalnız onlara kimlık kartı ile otobüs pasosu verilmesinin sağlanması isteniyor. Genelgeye göre çırakların eğitimi için sanayi sıtelerinde, sanayi çarşılarında işyerlenne yakm, eğitime eiverişli tesisler bulunacak, merkezler yapılmak üzere arsa kamulaştırılacak vo yasa kapsamına giren bu iller de 6 ay içinde mahalli çıraklık eğitimi komiteleri kurulacak. Halen Adana, Ankara, Bursa, Çankırı, Denizli, Eskişehir, Gaziantep, İzmir, Kayseri, Konya, Samsun, Tekirdağ ve Trabzon illerinde uygulanmakta olan çıraklık eğıtimine 1218 yaş grubunda bulunan en az ilkokul mezunu gençler alınmakta, işverenlerce asgarl üo retin en az yüzde 30'u ödenerek hastalık ve İş kazalarma karşı sigorta ettirilmektedlr. Bugünkü DÖVİZİN CİNSt Kurlan Döviz Ahş 126.30 143.48 55.75 3.34 17.36 7.96 1 ABD Doları 1 Avustralya Dolan 1 Avusturya Şilirü 1 Batı Alman Markı 1 Belçika Prangı 1 Danimarka Kronu 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 1 İsveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 İtalyan Lireti 100 Japon Yeni 1 Kanada Dolan 1 Kuveyt Dinan 1 Norveç Kronu 1 Sterlin 1 Suudi 'Uabistan R. Döviz Satış 128.83 146.35 56.87 3.41 17.71 8.12 Efektif 126.30 136.31 55.75 22.23 50.54 22.60 66.90 99.54 424.27 229.49 35.09 19.98 Akş 7.96 Efektif Satış 130.09 147.78 57.42 3.44 17.88 8.20 22.23 50.54 22.60 66.90 54.06 104.78 446.60 229.49 36.94 21.03 10.71 51.55 22.67 3.17 17.36 TEKEL iki bin ton sigara ihrac etti tstanbul Haber Servisl Tekei Genel Müdürlüğü'nün, Suu di Arabistan'a 2 bin ton Barış sigarası ihraç ettiği açıklandı. Bu konuda Tekel Genel Müdüri Niyazi SUrenkök, «bilindiği gibi, 12 Eylül'ün sağladığı huzur ve güvenlik ortamı içinde ahnması ve uygulanması imkan dahiline giren çok yönlü tedbirlerle, sigara darboğazı aşılmış ve belirli bir ihracat potansiyeli de yaratılmış bulunmaktadır» dedi. öte yandan Konya'nın Karaman ilçesinden üretim fazlası tuzun Irak ve Bulgaristan'a ihraç edilerek 157 milyon lira döviz geliri sağlandığı bildirildi. tlgililer, Karaman ilçesindeki tesislerden Kıbns Türk Pedere Devleti'ne de yakında tuz İhracına başlanacağım belirttiler. Bodur: Alt yapı eksikliği dıssatımı Ekonomi Servisi îstanbul Sanayi Odası Meclisi'nin önceki gün yapılan olağan toplantısında meclis üyeleri çeşitli alanlardaki uygulamalara yönelik eleştiri ve önerilerini günde me getirdiler. İSO Yönetim Ku rulu Başkanı Şaban Çavuşoğlu'nun çok olumlu nitelikler ta şıyan Toplu Konut Yasası'ndan beklenen yararlarrn sağlanabilmesinin çok uzun zaman alacağını belirten konuşmasından sonra söz alan İSO Meclis Başkanı îbrahim Bodur, inşaat sektörünün ülke ekonomisindeki önemli rolünü vurgulayarak Türkiye'dekl konut açığmı kapatmak için yılda 400 bin yeni konut üretmek gerektiğini, bunun ise en az 400 milyar liralık bir fon gerektirdiğini belirttl. Bodur, Toplu Konut Yasası çerçevesinde sağlanacak tonla baltalıyor de iki aylık bekleme süresinl dolduran mallann durumu oldu. İSO Meclis üyesi ve İTO Yönetim Kurulu Başkanı Nuh Kuşçulu büyük bölümü kabul kredisiyle ithal edilmiş bulunan bu malların sahiplerince çekilmesine olanak tanmmaması halinde dışarda düzelmeye başlayan itibarımızm yeni bir darbe yiyeceğini ileri sürdü. îbrahim Bodur da namuslu tüccarla namussuzu ayırmanın zorunlu olduğunu, gümrüklerdeki uygulamanm bu ilkeye ters düştüğünü belirtti. Bodur ayrıca liman yokluğu ve vagon yetersizliği gibi altyapı eksiklerinin dışsatım atılımıni baltaladığını vurgulayarak, «Blzim ihracatı deve sırtında mı yapmamız bekleniyor acaba?» dedi. İRAN, KÜÇÜK TONAJLI GEMİ İSTİYOR ANKARA (ANKA) îran, Türkiye'den küçük tonajlı gemi satmalımı için başvuruda bulundu. Dışişleri Bakanhğı İkili Ekonomik îlişkiler Daire Başkanhğı'na yapılan başvuru, Odalar Birliği Genel Sekreterliği tarafından îstanbul Sanayi Odası'na gönderildi. Başvuruda, Ulusal îran Petrol Şirketi'ne (NİOC) bağlı îranion Offshore Oil Co. adh şirketin ihtiyacı olan küçük tonajlı gemilerin Türkiye'den sağlanmasmm düşünüldüğü kaydedildi. îran, bu arada, «çok acele» kaydıyla gönderdiği bir başka talepte de, Türkiye'den 50 ambulans ile 15 bin gizleme ağı istedi. îran'dan gelen bir başka talepte ise, Türkiye'den satın alınacak «çok miktarda» elektrik sayacı için teklif beklendiği bildirüdl. 23.05 68.24 10.72 55.14 52 06 68.91 10.83 22.90 23.28 106.88 455.53 234.08 37.68 21.45 9.98 51.36 55.68 107.92 460.00 236.37 38.05 21.66 Altın Giimüs fiyatlan • 22 Ekim 1981 11.750 11.850 Cumhuriyet , 12.250:12.500 Reşat Kulpsuz 24 Ayar Standart ... 1.810 1.815 22 Ayar Bilezik ,, ,,. 1.620 1.730 21 Eylülle fark 50 lira arttı Fark yok 105 lira arttı Gümüs 4 1 41.50 5 lira arttı Fark yok nn buna yeterli olmayacağım, bu nedenle bankaların Merkez Bankası karşılıklarının bir bölümünün konut f onuna aktarılmasım önerdi. Aynı konuda söz alan Murtaza Çelikel ise Toplu Konut Yasası'nuı arsa spekülâsyonunu önleyici yönünü taktirle karşıladığını belirterek şöyle konuş tu: «Bizim de toplu konut arsanuz kamulaştınldı, kimseden ses çıkmadı. Demek ki kamulaştırma çok fena bir şey değilmiş. Oysa ben bankalar için aynı şeyi söylediğim zaman kıyamet kopmuştu. Toplu Konut Yasası ile içi boş bir serum şişesi inşaat sektörüne bağlandı. İnşaat sektörüne bir an önce serum verilmezse can verip gi* deceğiz.» İSO Meclisi'nde üzerinde du rulan bir konu da gümrükler