Catalog

CUMHURİYET 7 AĞUSTOS 1980 BEŞ . K. Maraş katliamı ilzerinden 1 yıl 8 ay geçti 4 hozlron 1979 günu boştayan yorgılamalar. 16 temmuz 1980 Mohkemenln karan beklenryor. de sono erdl. Şımdi Asken Yarın karar günü mutanlığt Askeri Mohkemeslno'e boşlovon yorgrtomaian 16 temmuz 1980 flünü sono ermlş, karann okunmosının 8 ağustos günü saat 08'de başıaması karariaştınlmıştı. Uzun suren bır hazırlık soruşturmastndon sonra haklarında kamu davası ocılaraK Sıkıyönetlm Askeri Mahkemesine sevkedılen ve bır ytl 16 gun ooyunco vargtlanan natlıam sanıklarından 275't ıçm tdam cezası ıstenmıştt Sorgulamo y« yargilamo sırosında 5000 dolayında tonığın Ifadesi lle yerinae yapılan keşif sonucianna doyanan sovcrlık, blr süre once mahkemeye sundugu cESAS HAKKINDAKI tDD!A»sında, 476'sı tutukiu toplam 806 sanıktan 275'ının ıdaTiını isterken, 449 unun 1 ıie 24 vıl arasmda değışen hapıs cezalarına carptırılmalarını ve 82 kışlnın de beraot ettırtlmesı Istemmde Dulunmuştu Toplam 823 sanıklı Kahramanmaraş katBom davasında sava, bugöne kodor yokotanamayan ve haklannda gıyabl tutuklama koran verılon 12 kışl l!e cesıtll nedenleraen dolay' sorgulan yapılamayan dığor 5 kışl hakkındakl suc dosyalarının tefrıkine karar venımesmı ıstemıştı Katlıom sonıktan naklarındakl kararionn acklanocoğı durusma gunu olan yarın, cok s'kı guvenlık önlemlen alınacağı bildınlmıştır Katllam somklorından Vehmet hocasını öldurmuştu.. ;o.unmasını yaparken. Santk. yıllar Once İTÛd» Askeri Mahkeme MHP hakkında suç duyurusunda buiunulması istemini de karara bağlayacak DANA, (Camhurtyet Guney tlleri B0msu) Kahramanmaraş katllam davasv nm yannkı karar duruşmasında. MHP hakkında 6uç duyurusunda buiunulması yolundaki istem de karara bağlanacaktır. DANA, (Cumhurlyat Göney Iflerl Bürotu) 1978 aralık cyında 111 yurttaşm ölümü, yüzlerce yurttaşm yaraianmosı, 917 konut, Işyert vo dükkanın yakılarak yaflma edllmesiyle sonuclanan Kahramanmaroş katllam davası sanıklan içın Sıkıyönetlm Askerl Mahkemesl karorını yann acıkıoyacaktır Olaylarla ügill sanıkların 4 hazlran 1979 günu 6 Kolordu ve Adana. K Maraş, G Antep. Adıyaman, Hatay lllerl Sıkıyönetlm Ko A A "Öldürün, bunların katli vaciptir Mehmet YAPICI Katlıam sırasmda öldurulmüş, yaralanmıs zarar gormuş sol goruşlu yurttaşlann savunmasını yuruten avukatlar, 12 mayıs 1980 punku duruşmada katlıamın baş sorumlusunun MHP olduâuuu bıldırmış Hava Pılot Albay Nızamettın \kal Başkanlığında Duruşma Yargıci Denız Hakım "iarbay Gursel Akbatur ıle Hakim Kıdemlı Bınbaşı Kenm Gunay dan oluşan Mahkeme Heyeünden MHP hakkında Cumhurıyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulmasını ıstemişlerdL Aralarmda CHP'yi temsll eden avukatm da bulundugu müdahıl avukatlar «ESAS HAKKINDAKI IDDIA.lannı acıklarken, «esrarengız yuzbssı» M. AH Çevıker lle «Esır Turklen Kurtarma Ordusu> (ETKO) adlı yasadışı orgutun çalışmalanna degınınıs ve şoyle demışlerdı • 1978 yılınm ilk aylannda ortaya çücarblan esrarengız yozbaşı M Alı Çevıker ve ETkOculann yakalanması katliam sırasmda kullanılan sılahlann miktarı nıtelıklen dagntılması. depolama ve sılan temın ışı olaylann onceden planlandıemı gostermektedır Olavlar bdç.ından berı devlet ve hukumet kuvvetlerını hedef almış pohs asker ve devlet göre^luenne karşı duzenlenen saldın ve bayrak çekmeier. bu hareketın toplu ısyan oldugunu orta%a koymuştur Kahramanmaraş olaylan ikl tarafın birbırtnı kanjüıkh olarak katletme<!İ değıl, tes taraflı kathaındır Çıcek Sıneması pro\akasyonu ıkı devrtmci ogretmenın öldurulrassı cenaze torenıne saldın «CIHAT» çagnst. Yorukselım ve dıger mahallelerin kuşatılarak \le\ı ve solcu >urttaşıarın katledılmesı. tek taı aflı saldınlardır Keşıflenn de gosterd'jrl gıhı saldırınjn kHİ'ntı'arı hala ı;>\an \e katlıamı anlatan bır anıt oîarak dunnaktadır MHP 1968 vılında yuraun çeşıtli yerlennde kurdugu 28 komando eguım kamprada vstiştırdıg, mımanlarla vurt çaoında bır anarsi \e tpror hareketı orgutlemeve gınştı 701ı yıL larda bu teror orgutu de' letın ıçıne sızan koîlannın da yardım\.Ha etkısını ve eylemîerını gıderek anırdj CHP'nın ıktıdara gelmesı MHP açısından devlet ıçmde elde ettıgl menfaatlerın kavbedılmesı ışledıgı cmayet \e teror suçlannın açığa çıkması durumunu ortaya çıkarttı MHP yanlısı ulkucu mılıtanlar devlet kuvvetlennce taklbe başlandı Bırçok cına^etın. katlıamın ulkucu faıllen suç dehller! ıle yakalanarak mahkemelerde ıdamla vargnlanm8ya başlandılar MHP hakkında bırçok suç duvtırusu taleplen mahkemeler ve savcıhklarca Cumhunyet Başsavcıhğına g^ndenldı Bu durunj MHP'yı teıaşlandırdu Onu kesm hesaplaşmaya ıttı «Ya devlet basa Ya kuzgun leşe polıtıkası. MHFnın resml polıtıkası halıne seldı Ne yapıp ne edıp CHP bukumetıru devırmek gerekırdı Bunu en başta Turkeş olnaak uzere tüm MHP jönetıcllennın dçıklama ve demeclerinden gorebıhriz» <Vvni duruşmada «vukatlar oiaylarda MHP nın rolunü 5 ana madde halmde toplamış suç duyurusunda buiunulması yolundakı ıstemlennın gereKçeslm şoyle sıralaırnşlardı«1 Butun mahallelerde MHFnın üç hılalli partı bayragı. ısyan ve katlıam bayragı olarak kullanılmıştır 2 Üç hılal, duvarlara yazılan MHP. Turkeş ın annesüıîn ve babasının adı parola v e ışaret olarak kunanılmıştır 3 Bırçok MHP üyesı. yönetlcısı ve taraftarı, Isvan ve katlıamda elebaşıl.k etraışür. 4 Gerek Isyan ve katlıamın hazırlanmasında ve gerekse katlıam sırasmda MHP* J nın yan kuruluşları aknf rol almışlardır 5 Katlıamcıiar o!avlar boyunca NöİP* ye aıt sloganlar bag nnış,ardır» Bıhndıgi gıbi duruşma boyunca dınlenen tanıklann tamamına yakın bır bolurou, 232 i 25 arahk gunleri devam eden saldınlarda katlıama geçen gruplann önderlıgım yapan kışılenn MHP nın uç hılallı partı bayra?>nı taşıdıklarmı «Bozkurtlar gehyor Başbug Turkeş» g'bı sloganlar soyledüclerını açıkla^ mışlardı 13 agustos 1979 gunkü duruşmada. îsadivanh mahallesındek! olaylarla ılgili olarak dınlenen Hawa Gegur admdakı tanık, «Başbug Turkeş. kahrolsun komunıstler, katıl Ecevlt dıyerek üç hılallı bijrakla bızım »partmana saldırdıîar» demıştı ı ağustos 1979 gunkü oturumda da, Sakarya mahaiîesı olayı tanıklanndan Mustafa Yeşılkaya ellerınde silah, sopa kazma kurek ve baltalaria topluıugu yonlendırsnlerın Turkeş burada Ya slzin Ecevıt nerede?» dlye bağırdıklanm söyletniş, tanıgın bu ıfadesı. dıger tanıklann bu yolda verdıkleri ıfadeler gıbı mahkam* tutanaklan. na geçmışti. & DANA fCumhurfya» Guney lllerl Buro«u) Ozeılıkle Oerr rel azırlık Iktıdonnm işbaşmo geimesınuen bu yana gordüklerı desteKle ııencı devrımcı demokrat ve yurtseveriere karşı sal dınlarını tırmandıran taşisı odaKiarın. ilk kez Kchramanmaraş ta gıriştlğı planlı «toplu katlıam» hareket uzerınden tam 1 yıl 8 oy ve 15 gun gectı Evet Avşe Fatma ve Sultan bacılann karınları deş iere< katieaılneseydı. o 57 aylm bebeler şımdı 2 yaşına basacoKlaraı . Anas nın • bcbasının kucağında Dirlıkte oldurulmeseierdı 56 v ş larındaki Halıce'ler Mehmet ler, Hasan lor, huse\ın ler bu yıl ılkokulun 1 2 sınıflarına gıdeceklerdı S mdı VOk cnlar .. Klml mışılmışıl uyurken. kıml a< boclı dedesının sakalını okşarken kımi anababasınm kucaöında scbah kahvaltısını yoDarken rezılce katledlldıler guiand ğı uzjn bır cclı$ma dönemmden sonra Sıkıyonetim Askeri Savcıları torafınaan «ıddıaname» de avrıntılı bır bıçımde anlatılm st r Ama tOTt onlamıylo acıfia vjru'rnarrtıştır Perde gerıstndekı 6enarvo yazarları Ama kamuoyu senoryocuları tanıvor. Altı Asker) Savcı tarofından rıazırianon 232 saytaiık €iddlanam6»de tonıkiann ifadelerıyle suçlular blr blr ortaya serılmlştır Askeri Savcılar, ilk başta 763 kışıden 333'unun ıdamını ıstemışlerdır Iddianomede hozırlanon katllarr pıanınır» OGDce uygulandıgı. UGD tarotından getlrtiien «Guneş No Zaman Doğacak> Mmının oynatıldıflı Cıcek Sınemasına. UGD $ube Başkanı Mehmet Leblebıcl ve 2 Başkanı Mjstata Kantıdere'nın emtrıen lle mflitan Ökkeş Kenger ve Yunus İlhan'm tahnp gucü oz paiıoYicı maddeyf atmalarıyla evieme geclldığf Endustn Meslek L'sesının ogret menlerı Mustafa Yuzbasıoğlu ıle Hacı Ço'ak'ın 21 oralık çunu kotledılmelerl Arkasından 22 aralık cuma gunu Ulu Cam sınde kılınaco* namazdan sonra toprağo veniecek olon yurtsevs' bu Ikl ogretmenın cenaze torenıne ka'ılan'ara «Komüns*!er Moskova'ya» tMüsluman Turkıye». «Komunıstlerın narrozı kılmmoz», cKatll iktıdar», «Katıl Ec»vt» dıyerek yapılan saldırt Hepsı hepsl anlatıimıstır Bertız, Se'efoğlu Onsen, Dadağlı, Saygı'ı Keleşıkll, Ahbeyusaflı Oerell, Dongele Baydemırll Kürtul Bovalı Dere<ov Yusufhacıiı Elma cık ve dıâer Vovi^'den sılahlaroraK bos<ma g9 cenlerın 23 Kasım cumartesı gunu YoruKselım Ma hatiesınde Alı Karoteke. Alı Yedıkardeş Mehnet Gungor Pencav. Motorlu Hoca (Mahmut Doğan), Adnan Edıp Kusucoğlu, Rsrpzl Özvelıva Hacı Meh met RarrtazanoSlu Zekerlva Tuğrul ve dığertermın önderlığinde Komll Ön, eşl Gülşen On. cocukıon Zekerryo Ûn M konukları Yusuf Lakap'ın hune horca nasıl katledildlkierı anlatılm stır Anlatılantor yazılanlor tüyler urperticıdır Yeni Mahaılede Mu?a Snna'nıo evlfirip vanıian Vpr lam Mu«o A'tun'un kacarken askeri araca bıneceğı sırada vokalonışı verde satırla doğranışı şoför Mıthat Bozkurt'un yolda ışkence lle öldürülusü yerde cans'Z vatan annesi ve babasının cesetlerine 6orılmi3 hıckırorak ağtayan kücuk Serdar'ın parcclanarak cesedının fırlatılışi™ Sanıklann bır kısmı vakalandı ve vargılandıinr.. 385 gün bovunoa devam ettl vargıianmoioru cGormedlrr, duvmadım, hastaydım, evden dıçan cıkmadım» dıyorlardı genelllkle kctiıam son'kları. Bunlon söylerlerken Inandirıcı olamıyorlardı mahkeme 6nunde Blld'klerinl glzledlklerl, cekmdiklerl bakışlarından, hareketlerınden rahatlıklo anlasrtryordu Zaman zaman celıskıye düşuyor, gızlcyemiyorlardı 232425 aralık 1978 de o!anlon BIR SABAH VAKTI 23 aralık sobahıydı SolcuAlevl yurt'aşlann yoğun oiduğu rrahalleıer kuşatılmış'ı erken saot lerde. . Her tarattan alev er vukselıyordu Kon akıtılıyorau «Duşmanı b lerek saldırıyordu heronu ne gelene .. Genç yaşlı, kadın erkek cocuk demıyordu... EHerinde ne varsa saldırı/or bır vuruşta yere serdıkten sonra da parcalıyordu tVurun komunıstlere», «Vurun gavunora», «Bır Alevı o'durenln yert cennettır» dıye bağırıyoriardı Can onvordu eli o'omatık tüfeklı, tabancalı taslı sopofı, kazmalıkurekl! satırlıbaltalı ve de Üç hllalü gozu donmüş yureğl taşlaşmış topluluk Ahır dağından K Maraş ovasından Türkoğlu'ndan, dort b r yandon qruplar hallnde geMvo'lardt... Kentln orta yerındekl Ulu Camınin yuksek mlnaresindekı hopcrlorden «ezan» verme aeıma8iz blr ses yu'<sellyordu «Oldürün öldürun. bunlann kotlı vocıptın. Hırçın ve galeyan halındeydl bu ses duyclar Saldırıyorlardı Voruksel m, Mağcralı, Senntepe Vusufiar DuTiupmor Venisakarya, isadıvanlı ve Duraklı mar'allelepndeVı konutlara önlerıne cıkan tuTi engellert yok ederek et klslz hale getırerek saldırıyorlardı 23 24 ve 25 aralık günterı... Sesier yükselıyordu cKıymayın vavruma ne olur beni öldürun» dı/ordu b'r anre Fervatlar konutların üstönden yükselen dumanlar arasında kavbolup gıdi/ordu Alınan önlernier vetereızdı ömenenıyordu co na kıyanlar Yetkilılere ao'e uc gunluk soyKirı1 rrın bllançosu 11 olu 300 u askm yaralı, 917 vo kılmış, harap edılmiş, yağmalanmış fak r yuvası, ekrrek kopısı.. IDDIANAME Bu kanlı planın nasıl ve klmler tarafından uy Kudurmuşcosmo »oldırdılar. Genc, fa»lı, cotuk. cocuk demedon öldürduler. SIKIYÖNETİM TASARISÎNIN BİR ÇOK (Ba$tarafı 1. Sayfada) slnde belırtılen «Tecıl para cezasıno cevrllmeler'n» kaldırılması konusunda AP ısrarlı olurken, CHP ve MS» buna korşı cıkmaktadır GIZLİ TANIKLIK • Tasarıdakı cerceve seklzıncl maddede belirtılen 1402 sayılı Sıkıyönetlm Yasası kapsamına giren. suc tanığımn so ruşturmanın her safhosında nuvıyetının gızll tutulması konusu da Portllerarası Komlsyonda tartışmalara neden olmustur. Bu maddede ayrıca, beş vıl ve daha az hürriyetı bağlayıcı ceza danların temylz hak kının kaldırılması da eleştirilmı$tir MSPiı Sener Battal. maddemn görusölmesl sırasındo bu uygu'omanın savunulamayacağını bellrtirken «Sıkıyö netım komutanlarına sorgusuz. yargısız adam öldurme hakkı verllsm daha lyl olur» demıstlr. Portllerarası Komlsyonda ö»rinde tartışılon blr başka ko nu cerceve dokuzuncu maddede belırtılen dovaların sonuclanmasına kadar, Sıkıyonetım kalksa blle askeri mahkemelerlnce, bu davaiara devam edı.mesı hükmüdür. ANLAŞILAN MADDELER Partılerarası Komısyonun 0zerinde göruş blriığine vardiğı maddeier ise şöyle sıralanmak tadır• Tasarının blrlncl maddes ne göre Sıkıyönetım Ana/aso doğrultusunda yayın vapmayan her türlö gazete dergl, kitap. blldlti, ponkart. broşür, plök ve bantlara el koyabllecek. bu glbl yayınları basan matbaalar lle plak ve bant yaDon yerlen kapctabllecektır • Tasarı metnıne çöre, Su kıyönetlm ayrıca Izne boğlı olan her türlu toplantıları gozetım altında tutabllecek, gerekfgmde her türtü kuruiuşun calışnalarını durduracok veyo ızne bağlayacakttr. • Sıkıyonetımın tlânından sonra mahkemelerln göreve başlamasına kadar geçen sure lclnde. Sıkıyönetlm Mahkemelerlnln görevlerl, sucun dığı yerdekı Askeri Sovcı veyo mahkemelerce yürütulecektir. # Sıkıyönetimln ılanıno 8«bep oıan olaylara ilışkın suclardan Sıkıyönetımln Ilanmdan en cok ücay once islenmlş olanlarla. Sıkıyönetimin oskert mahkemelerınln el koyduğu herhangl bır sucla ortak ve genel amac ıcerısınde Irtlbatiı bulunan suçlar, ne zaman işienmış olurtarsa olsunlar. ve sıkıyonetım bolgesl dışında i$lenmış olmolanna da bakturak sızın sıkıyönetlm askeri mohke melennde ele aıınacaktır. • AnlaşmoYa varılan be^lncl maddede ıse sıkıyonetım mah kemelerın aorev vo yetkilen belırlenerek, bunların genışletılmesi. altırtcı maddede cezoların artınlmasına İlışkın hükumler yeralmaktadır. Bu orada, Işlenen suçların basın yayın organlan oracılığıyla gercekleçmesi hallnde, cezalorın ıkl kat artırılmosı do b«nlmsenmıştır. öt* yandon, CHP Ortak Grubunda lc güvenllk ıle HglTî yasa tasarılarında yapılocak değışıkllklerın goruşülmesı dun tamam lanmıştır. 1402 sayılı Sıkıyonetım Yasasında yapılacak değışıkliklerf lceren tasarı uzerındekl tartışmalar hareketlı geçmıştır. Bu tasan grupta yapılan de ğışıkiıkler sonucunda portl Öze) Komısyonu'nda tekrar ele alıno caktır. CHP Ortak grubunda soz a lan Denızlı Mllletvekılı Mustafa Gazalcı «Sıddet olayları ıle ilgıll olmayan demokratık hak ve O2gürtüklerin kısılması Sıkıyone tim yasasında yapılacak değisfk liklerie engellenmelıdir» derken. CHP Izmır mılietvekill Süleyman Genc. terorun ana nedenlerlne i nılmedıkce bu tur yasaların cıka niması ile terörün onieneme/eceği goruşünü savunmuş, «Mev cut yasa teror olaylarını azaltmaz, tersine yenl m:»'tanlar yerleştınr» demiştır 7ongu!dak mıl letvekıll Kemc! A.ado! da egemen guclerin bu kargaşa lcinde halkımızo solu öcü gıbl göster rrteye calıştıgını savunmuştur. ADLİYE KATiPLERI (Baştorafı 1. Sayfoda) mektuplar geimlştlr. Bu memur ler Ucüncü Sulh Csza Mahkemes) Başkatıbl Bckır Karakurt ıle Üeüncu Iş Mahkemesı Zabıt Kâtıbi Erdoğan Yazıcıoâludur Halen Izınde olan başkat'p ve katıplere de zarf Ostlert avnı et yazısı lle yazılrmş ve Bah c«lıevler postonesınden postoya venlmlş mektuplar geldıâl saptanmıştır. Tehdrl mektubu olduğu sanıion mektuplar acıimamıştır. izınde olan memurlann masoları üzertnde öldürüime korarlarınt Sceren mektuplar beklemektedlr. Yüksek Hakımler Kurulu Ba8 kan Vekllt Salp Bolat, Ankara odllyesınde Ğldurültnekle tehdıt edılen başkatıp ve katlplenn can guven'ıklerlnin korunmasını Isteyen telgrafı aldıklannı, konuyla l'gılenip, telgrof orneğlnl lclşlerl B^anlığına ve Adalet Bakanlığına gondererek, ön'em alınmasını Isteyeceklerinl gazetemlze acıklamıştır. AZDAVAY'A NAKLEDİUEN KATİP ADINI DEöl$TIRDİ öte yandan, Ankaro adltyesinde, tadlıye obasn kurma gırışımınde bulunduğu içın Anko ra savcılığının istemryle Bokanlıkca Azdavay Zabıt Kâtıplıglne nakledılen Havdar Lafcı Azdavay a gıtmemış, mahkemeye başvurarok odını A!l Havdar Esoner o'arak değiştinp Milll Eğt.m Bakanlığmdo gorev istemıştır Alı Haydar Esener*ln halen Milll Eğıtım Bokaniığında calıştığı ögrenılmış tlr. HEDEF. DEV BtR DENİZ GUCU! TURK DONANMA VAKFINA YAPACAĞINTZ YARDIMLARLA BU HEDEFE ULAŞABİL1RİZ.