Catalog

CDMHÜEİYET 28 AĞUSTOS 1980 ÜC Polonya'da hükümetle grevci işçilerin özgür sendikalar konusunda anlaştığı bildirildi > Dün gece ikd tarafın komisyonlan arasında yapılan toplantıdan sonra açıklama yapan bir işçi sözcüsü, «Bağımsız senkikalann kurulması konusunda hükümetle işçiler arasında genel olarak görüş birliği var» dedi. Polonya Katolik Kilisesi grevci işçilere çağnda bulunarak işbaşı yapmalanm istedi Dif Faberler Servısi Polonya da grevler Guneydekı Wroclaw ve Lodz kent lerıne de yayılırken, dun ak çam Gdansk kentınde, hükumet uzmanlan ile Işçı uz manlarından oluşan 6 şar klşllık Dd. komısyon bagım»ız sendıkalar, konusunu gö ruşmek içın bır toplantı yap mışlardır AP ajansuun habenne gö re toplantıdan sonra acık lama yapan ışçı sozculerı hukumet temsılcılen ıle bağımsız sendıkalar kurulması konusunda anlaştıklannı soy lemışlerdır Bılındıgı gıbı ba ğımsız sendıka kurma hakkı, ışçılerle hukumet arasmda şımdıye dek temel anlaşmazlık konusunu oluşturmaktavdu işçilerin goruşmerıiennden Andrej Ocıazda, toplanu sonunda yaptıgı açıklamada, «Işçılerle hukumet arasında bağımsız sendıkalann kurul ması konusunda genel olarak görus, bırlıgı var» demıştar Hukumet ve ışç, komısyon larının dun >aptıklan ozel goruşmelerden sonra 90 kışıhk Grev Komıtesı Prezıdyumu ıle Başbakan Yardımrısı Jagıelbkı nm başkanlıgındakı hukumet he v etı arasında resmı toplantı yapıla rak kararlar açıklanacaktır Dun ıkı tarafın uzmanlanndan oluşan komısvonlar arasında \ apıian toplantı, resmı toplantı>d hazırlık rutelıginde idi IıjçJerin görüç. mecısı Ocıazda, «Baguosız sendıkalann kurulmasına ilışkm ılkede anlaştık Ancak soruna hukukı yaklaşım gıbı daha çozulmesı gereken bırkaç konu var Bunlann çozumü zaman alacak Am» goruşmelerın olumlu geçmesınden memnunuz» denuş tır GREVLER Öte yandan eskl adı Breslaw olan Wroclaw'daki grev lere kaç kışırun katıldıgı bılınmemektedır Lodz kentınde ıse ulaşım hızmetlennde çalışanlann greve gıttıklen ogrenılmışür Szcecın adh başka bır kentte ise sag lık personelı ıle ogretmenlen n ışı bıraktıklan ıleri su. ruJmektedır KATOLK KİLISESt Bu arada grevlerın önc«kı gun ıkı kente daha sıçraması uzenn e Polon>a Katolik Küısesı grevci işıçlere çagrıda bulunarak ışlerının başına donmelennl 'stemıştır GÜRULTÜLÜ TOPLANTI Başbakan bınnci yardımcı " Jagıelskı ıle grev komıteU len temsılcılen arasında sa lı eecesı v apıian toplantı bır ha> h tartışmah geçmışti. Jagıelskı. hukumetın grev hakkına» saygı gostermeye razı olduğunu belırten bir ko nuşma yapmış, ancak sendikacılar. tamamen bagıms'Z ve ozgur sendıkalar kurulma sına dek eylemlennı sürdüreceklennı ılân etmışlerdı. Başbakan bınnci yardımcı sı Jagıelskı, hükumetın Gdansk bolgesındekı ışçı ha reketıne karşı ılunh bır tutum ızledıgmı anlatarak çal*şma kamımmda yapılacak bır tadılatla işçilere grev hak kı tanınacagını ancak bu bakkın sadece Baltık kıyısındakı ışçı sendıkalan ıçın soz konusu olabılecegını ulkenın dıger kesımlenndekı jşçılere benzen bır hak tanınamavacagını soylemıştı Grev temsılcılen ıse ozgur sendıka hakkını ulke çapında ıstedıklerını bu kabul edılmedıgı takdırde tum Polonj a d a bir genel greve gıdebıleceklennı belırtmışlerdı Polonya Hükümeti, grevci işçiîeri Sovyet müdahalesi konusunda üstü kapalı biçimde uyardı VARŞOVA, (Dı? Haberler Ser vfel) Amenkan AP aıansına gore Polonya hukumetı ıstek lennln turrunde dırenen işçilere muhtemel bır Sovyet müdahale 8İ konusunda ustu kapalı bıçımde uyanda bulunmustur Polonya'da yayınlanan Trybuna Ludu nun ılk sayfasında yer alan genış bır yorumda Polonya'da duzenın soglanamamasının bugurden hesaplanamayacak sonuçları berabennde getirebıleceğıne d kkat çekılmıştır Yazıda Polonyalı yonetı cılerin, ulkelerının Sovyetler 8 r tığı'nın direkt savunmo kuşagı lcınde bulundugunun bılıncınde olarak davrandıkları vurgulanmış ve «bır savunma orgutu o lan Varşova Paktı nın ve ekonomık ışbırlığı orgutu COMECON'un uyesı bulundugumuzu hotırdcn çıkarmamalıyız» de nılmştır Polonya Komunıst Partısı'nln önerrlı sıyasal demeclerınm yer aldığı tek gazete olan Trybuna Ludu'daM yorumu kaleme alan Ryszord Woına yorumunun ba zı bolumlerını televızyonda da okumuştur Yorumun televızyon da yayınianon bolumlermde Wo|na şoyle konuşmuştur «Bız bLgunku sıstemımlzle, Avrupa'da ıst krar ve barışçı duzenın temel taşlarından bırl olduğumuzu unutmamclıyız Po lonya yı Avrupa'da ıs'ıkrar unsuru yapan eKenlerden her hon gı bırının yokolması, şımdıden tahmın edılemeyecek sonuçlan da be'aberınde getırecektır » Öts yandan Cekoslavakya Ko munıst Partısı yayın organı Rude Pravo Batı basınını Polonya dakı gelısrrelerı corpıtmakla suçbmıştır Rude Pravo'dakı yazıda ıBurjuva basını Polonya Konun st Partısı nın grevleri de mokratık yollarla sona erdırme ccbalarını gormezlıkten gelmek ted r Cunku Batı'nın amaçlanna bo/lesı uygun duşmektedır» denılmekted r o Gdansk kentınde Lentn tersanesindekl grevci Işçıler, ellerınde Polonya boyragı Ile, öncekl gun grev komıtesi ve hükümet heyetl orasında yapılan görüşmenln sortucunu beklıyorlar . Duverger: «Polonya deneyimi diğer doğu Avrupa ülkeîerinde meydana gelemez» (Dış Haberler Servlsı) Fran 80 da unlu Kanu hukuku Profe soru Maurıce Duverger Le Mon de gazetesıne yazdıgı Polonyadakı son olaylara ıl'şkın yazı sında Polonya ışçı sınıfı ıle dığer Dogu Avrupa ulkelerının ış ct sın fları arasında bır kıyaslama yaparak Polonya ışçı sınıfmın kendıne ozgu ozellıklerı olduğunu belırlemektedır Du vergerye gore bu ozellıklerın den oturu, Polonya ışcı sınıfı sıyasal ısteklerını hukumete kabul ettırmeyı başarsa bıle bu gelışme bır ıstısna olacak ve aynı olgu dıger Doğu Avrupa ülkeîerinde daha uzun sure meydana gelemeyecektır Duverger'ye gore Polonya ışçl sınıfının ılk ozellıgı bu sınıfın bundan oncekı ayaklanmalarda ikı kez hukumet duşurebılmesı dlr Duverger bu olguyu batı parlamenter sıstemlerde hukumetı duşuren guvensızlık oyuna benzetmektedır Duverger 1956 ve 1970 yıllarındakı ışcı cyaklanmalarından sonra ışba şına gelen hukumellerın yenı sı yasal a/arlamalar yapmak zorunda kaldığını belırtmektedır KILISE VE AYDINLAR Duverger bundan sonra Polonya ışçı sınıfının dıger ozellıgıne dıkkatı cekmektedır Duverger ye gore bu ozellık Polonya ışçı sınıfının dındar olması ve ulkede guçlu bır kato lık Kılısesının bulunmasıdır Bu crada Polonya ışçı sınıfı ıle aydtnlar arasında sıkı bır ışbırlıgı bulunması da dıger Dogu Avrupa ulkelerınde gorulmeyen Polonya ya ozgu bır ozellıktır Duverger orgutlü ve dısıplın II olan d nsel ınançlarına baglı olup Katolik kılısesmden guc a lan ve aydınlarla yakın temas ı cınde olan Polonya ışçı sınıfının Dogu Avrupa da başka ben zerı bu'unmadıgını dıger Dogu Avrupa ılkesınde ışçı sınıfının gucsuz olduğunu dın /ekılısenın onemlı rol oynamadıgını son olarak da bu ulkelenn işçi sınıfı (an ıle aydınlar arasında yakın bır ılışki bulunmadıgına dıkkat cekmektedır Duverger bu gozlemlere daya narak «Polonya lı ışçıler hukumete tum sıyasal ısteklerını ka bul ettırebılseler bıle bu olgunun dığer Doğu Avrupa ülkelerme sıçramasını beklemek yanlış olur Polonya modeli Dogu Avrupa da uzun süre Istısna olarak kalacaktır» demektedır. Batı Almanya'da muhalefet Polonya olaylarını Schmidt'e karşı seçim silahı olarak kullanıyor BONN, (Dış Haberler Servlsl) Batı Alrrtanya da Parlamento seçımlerıne altı hafta kala muhalefet partılen Polonya olaylarını ıktıdardakı Sosyal Demokrat Partı ye karşı seçım silahı olarak kullanmaya başlamışlardır Ana muhalefet partısı Hıristıyon Demokrat Bırlık CDU nun yetkılılerl, Polonya hukumetının ışcılerın ıstegınt» boyun eğ nceye de* Polonva ya yapılmakta olan buyuk captakı Alman ekonomK yardımının durdurulmasmı ıstemışlerdır. CDU yetkılıleri Wılly Brandt do nemınde başlatılon ve Başbakan He! mut tarafından da surduru en deıant pol tıkasına da şıddetle karşı çıkarak, «Batılıların askerı ve sıyasal alanda \erd Kİerı odunlere rağmen, Sovyet blokunda temel sosyal hokların ve msan haklarının çıânendığının Polonya olaylarıyla bır kez daha gun ışığına cıktığı» goruşunu savunmaktau rlar CDU yetk lı'erıne gore Federal Aluıanya nın OstDOlıtık nedem,le kazandıklan bu polıt ka sonucu ka/bettıkıerınm çok gerısınde kalmaktadır. CDU nun Polonya olayları nedenıy le ıktıdardakı SPD'ye yonelttığı soldırılar, Federal Alman hukumetının Polonya dakı grevlerın bu ulkeyo acılacak 1 mılyar doiar duzeyınaexı kredıyı etkılemeyeceg nı acıklamasından sonra yogunlaşmıştır B lındığl gıbi Polonya Komunıst Part sı Bınnci Sekreten Edward Gıere*, kredı konusunu goruşmeK üzere Federal Alman/aya oncekı hafta yapacagı resmı zyaretı ulkesındeo ola/lar nedenıyle ertelemıştl Varşova Paktı manevraları Gdansk kentinden 100 Km. uzaklıkta başlıyor VVashıngton (AıonslaH Var şova Poktı monevraiarı 9 E/lul de Dogu Alnanyada basla/acaktır 40 bın askerın katılaca gı Manevralar Polonya da grev lerın surdugu Ba"iK bolges n den 100 Km uzaklıkta yapılacaktır Amenkan askerı çevrele rı Gdonsk ta grevde bulunan ışletmelerden bır kaç saatl k u zaklıkta başlayacak olan Varşo va Paktı manevralannın Polon ya uzerınde cıddı bır baskı ara cı oıuşturacagını ılerı surmekte dırler Ote yandan NATO ulke en de Eylul ayında Federal Alrran ya da 60 b n askerın ka'ılacagı bır manevra yapacakiardır. «i Tass: ' Polonya'da sosyahzme j karşı \ unsurlar ülkeyl sosyaüst yoldan ayırmaya çahşıyorlar,, Fransız donanmas] Fossurmer limanındaki balıkçı ablukasını zor kullanarak kırdı PARİS (a a) Fransa'nın en buyuk petroi yukleme boşaltma lımanında balıkcılar tarafından uygulanan abluka dun Fransız donanması tarafından zor kullanılarok kaldırılmıştır Fransız Denız Kuvvetlerı balıkcılar uzenne tazyıklı su fışkırtarak ve goz yaşartıcı bonbo atarok ablukayı kırmış, olayda 4 balıkçı yaralanfnıştır Bu arada Monş Denızl ıle baglantıyı surduren bırkac lımandan birl olon Boulogne Hoverkraft lımanına gıden yolların kamyon şoforlerı tarafından ula şıma kapotıldığı bıldırılmektedır Şoforler, oncekı gun oğleden sonra başlayan eylemlerının omacının balıkcılar tarafından lımanlara konulan obluka ıle dogan sorunlorı kınamak olduğunu ilerı surmuştur Karryon şoforlerının eylemı nedenıyle, Boulogne'dan yapılan Hoverkraft seferlerlnın Calaıs'ye alınd gı acıklanmıştır. öte yandan Fransa'nın Iklncl büyuk tıcarı lımanı olan Le Havreda trofığın normol seyrınl surdurdugu bıldırılmektedır Le Havre balıkçılarının, yenl eylemlerı kararlaştırmak ıcın bır toplantı duzenledıklerı haber verılmıştır. Le Havre lımanı balıkçı ablu kasından en cok zarar goren lımanlardan bırısıdir Lıman yetkılılen, oblukanın sürduğu her gün Le Havre'ın 5 mllyon frank zarar ettıgım belırtmışlerdır J ÇAĞDAŞ YAYINLARI Goıi M.Kemal Atatürk Güney Kore Devlet Başkanlığına Chun Doo Hwan secildi SEUL, (ao) Dokuz aylık bır donemden sonra Guney Kore Secım Kurulu ulkeyı yedl yı'lık bır sure ıçın yonetecek olan yenı Devlet Boşkonı nı seçmıştır Tam bır uyum ıçınde yapılan seçım sonucu generallıkten bır sure once emeklı olan Chun Doo Hwan Guney Kore nın ıkı hafta ıçındekı uçuncu ve bır yıl ıçınde de dorduncu Devlet Başkanı olmuştur Sert bır kışılığe sahıp olan Hwan «12 aralık darbesı» sırasında genç subaylara önderlık ederek yaşlı askeri lıderleri safdışı etmıştır Kılıt noktalarına kendıne bağlı olan subaylan getıren Hwan orduda ne kadar kuvvetll olduğunu gostermıştır Sırtını orduya dayayan Hwan, ıkı aşamadan geçmış olan Güney Kore ekonomısının temel taşlarını oluşturan Bürokratlar ve Teknokrotlar arasında da destek saglamayı başarmıştır Hwan bır sure once de bosın tarafından tek aday olarak gosterılmıştır Kuçük bir dağ koyunde doğan Gjney Ko re yenı Devlet Başka ıı Kore Askeri Akademısınden mezun olmuştur. SOYLEV BUGUNE DEĞİN BU BÜVÜK YAPIT1 OKUMAMIS OLANLARIN KOLAYCA OKUYUP ANLAYACABILECEGI BİÇİMDE BOLUMLERE AYIRAN. YER YER OZETLEYİP YAYINA HAZIRLAYAN: Iran, ABD ve Panama, Şah'ın göz hapsine alınmasına karşıhk rehinelerin askeri hastaneye nakledilmesinde anlaşmış PANAMA CITY, (a a) Devnk iran Şahı Muhammed Pehlevı mn Panama ya gelışi sırasında tedavısı le ılg lenen doktorardan Gaspar Garcıa de Paredes. Iran, ABD ve Panamalı yetkılılerın, devnk Şohın Panama dakı evınde goz haps ne alınması karşılığında Tahran dakı rehınelerm bır oskerı hastaneye aktanlması konusunda gızlıce anlaştıklarını duyurmuştur Dr Parades, yaptığı açıklamada, devrik Şahın Panama ya gelışınden sonra Iran ın harekete geçerek «Rıza Pehlevı nın gerı verılmesını Istedığını» onımsatmış ve Panama nın bu ıstemı kabul etmedığını belırtmıştır. Daha sonra ABD İran ve Panamaiı yetkılılerın, devnk Şahın sınırdışı edılmesı ıçın dava açılması konusunda onlaştıklarını da belırten Parades dava sırasında Şah'ın kaldıgı Contadora adasında goz hapsine alınmasının da tasarlandığını one surmuştur Paraaes uc ulke yetkılıleri arasındakl anlaşmaya göre Tahran dakı rehinelerin de oğrencılerın elınden alınıp askeri bır hastaneye oktarılacaklarını da söylemıştır. Konuya ı'ışkin ayrıntılı açıklamasının, gelecek oy yayımlanocak bır dergıde yer olacağını da duyuran Parades Iran ın Şah'ın geri verılmesını Istemesınden sonra guvenlık sorunlarının doğdugunu ve Şah ın Panama'dakı doktorlanndan kanser uzmanı Adan Rıosun bır Fılıstın komando tıml tarafından Izlendığını ve doktorun sahte ısımle bır otele yerleşmesi ile takıbin kalktığını sözlerıne eklemıştır Ord. Prof. Hıfzı Veldet Velidedeoglu MOSKOVA (AP) Sovyetler Bırngı resmı Tass a|ansı dun yayınladıgı yorurrda Polonya da Sosyalızm aleyhtan e emanların ulkeyı sosyalıst \olun dışma çekmeye uğraştık lcrını ıleri surmuştur Tass, ı ayrıca batı basınını da Polonya konusunda kışkırtıcı yaym yapma^la suclamıştır Sovyet te'evzyonunda okuran Tass ın bı'dınsınde baö ulkelerı Polonya nın ıç ışlerınp katılmakla suçlonmıştır. Toss batılı haber aıanslannm Polonya konusunda haber verırken u <ede sosyalızme kcrşı olan muhalefet çevrelennın dereç'erıne ozel yer ayırdıklannı one surmuştur Ta^s ın bıldırısınde ozelllkl© Federal Almanya nın Polonya' ya ılı«=kın «ıntiKamcı emellen» uzer nde du ulTiustur Gozlem cıler Sovyetlsrın 1968 yılında Cekcs ovak/a ya mudaha'e et melerınden once de Sovyet bas nmda Cekoslovakya konusunda Batı A'rranya nın ıntikancı emell°rıne genıs yer ve rı'd ğ nı anırrsatmıslordır Tass «Bır dızı Batı Alman gazetesı Pclon/a konusunda ınt l'amcı yazılar yayınlıyorlar» dem stır Tass bu savına örnek olarak Federal Almanya da aşın saocı «Nat orale Urvd So'datenzeı'ung» gazetes nde Cikan ve Polonya do Alman'arın hak larının ıadr=; nı ısteyen bır yazıyı aostermıst r Tass aynca «Frankfurter A'iıemaıne* gozetesı ıle d ğer bazı Alman qazetelermın bır dızı Pc'onya kentı ıon savaşton oırekı A'"ian ısım'enni kuiland k tvını b~!ırfnıstır 5.BASISI ÇIKTI Ederi: 200 Lira Isteme adresl CAGDAŞ YAYINLARI Cagaloglu Turkocagı Cad No 3941 ISTANBUL Avrupa Konseyi Göçmen Korr.isyonu Âimanya'nın Türklare vîze uyguicma kararını inceîeyeeek PARIS (ANKA) Avrupa Korseyı Parlar^enterler Meclısi Goçmen Korr syonu nun bugun Parıs te yapacagı toplantı da Federal Almanya nın Turk uyruklulara vîze uygulaması kararını ınceleyecegı açıklonmıstır A/rupa Konsevı Basın BOrosu ndan venlen b Igıye qore, Parıs toplontısmda yabancı ışcıler n çalısmakta oldukları ülkelerde oy kullanma ve mahalll ıdcn secımlerınde aday olma hakkı konusunda hazırlanan bir rapor da goruşuleçektır.