Catalog

CUMHURrTET 16 HAZIKAN 1980 BEŞ Sendikalar: " 107 maddelik taslağımızın 85 maddesi işverenlerce kabul edilmedi,, îşcl sınıfı uzöfinde ceşitli oyunlar oynon kavt yasasında yapılmok istenen ontldemokromoktodır.. Daha tyl colışma ve yasoma koşuliarı f k değışıklikler, toplu sözleşme koordinasyon ;cın venlen mücodelenın engellenememesı kar kurullarının oluşturulması, Eşel Mobil Sistemı, sısmda teke'ct sermaye bu <ez açsktan acığa ışci tioğrudan doğrjya kazanılmış haklann ortodan sınıfıno karşı ıdeoio|ik saldınva gecmiştir kcldırıloroK sendikaların işlevsiz rtaıe getiriimeAP azınlık iktidarınm i$başına gelmesiyl» sini ve sömürünün daho acımasızca sürdürülberaber tekelcl sermaye zcten ktsıtiı olan bir mesini amaclamaktadır Cam işkolu tekelleşmlş bir İşkoludur. ulkekaç parça yasal olanoklan da yok etrre gayretle ri teine glrmlştir Toplu sözleşme grev ve lo mizin en güclü finans kuruluşu olan İş Bankası çeşitli işkollarının yanı sıra cam ve şişe sanayiinl de kontrol etrrektedir. $işe ve Cam Fabrtkaları A.Ş. ülkemizde en cok kâr eden şirketler arasında ilk sıralarda yer almaktadır.. Aynı zailitlenen grevler dizisine en son cam if kolu katılmifmanda şişe cam tekeli yatırımlara girişmiştir. Sltır. DİSK'e bağk Hür Camîf ve Türkİş'e bağlı Krisnop ve Trakya cam fabrikalan ülkenin en büyü+; taXİş Türkiye'de hemen hemen ilh kez sayılabilecek kuruluşlarından olacoklardır bir uygulamayı getirmişler, toplu sözleşme göruşmelerini CAM İŞ KOLUNDA SÖMÜRÜ BÜYÜKTÜR birlikte yürüterek, birükte grev kararı alrrışlar ve uyguCam tekelinin bu denli kâr oranı yüksek bir lamasına geçmişlerdir. Metal işkolunda Maaen İş ve Oroşirket olmasına karşın cam işkolunda calışanlamobüîş Sendikalarınm gerçekleştirdikleri işbirliğinden de rın ücretlerı ve diğer sosyal hakları cok düşüköte, ifçi sendikalan fiilde tek sendika gibi davrannuşlartür. Bir işcinin ortalama olarak eline ayda net dır. İşçi sendikalan kitlenen grevlerle ilgili yarı ıstemımi40004500 lira gecmektedir. Giderek dayanılmoz « de birlikte değerlendirmişler ve iki sendika başkanı orhale gelen hoyat pahalılığı karşısında cam İŞtah açıklama yapmışlardır. Hür Camİş ve Kristal greve Cileri aclıkla karşı karşıya kalmışlardır gitme nedenlerini, istemlerini, işverenlerin verrUklerini Cam işkolunda sömürü oranının bu denli açıklarhen. çoh karh bir işkolu olan cam ishjîunda ifçi fazla olmasının en önerrli nedenlerinden biri ücretlerinin çok düşüh olduğunu vurgulmaahtadmar. Bu sendikal bölünmüşlüktür.. Bu belirlemeden kaldurumun güçlu bir tekel olan isverenin işçıye karşı dakarak her fki sendikanın yönetim organlan senyatmasırun bugüne kadar geçerli olabünesinden doğdudikaların oyn konfederasyonlarda olmasına kar gunu anlatmaktadırlar. Cam isverenleri adına yc.pılan şın sendikal eylem birliği oltında ortaklaşa haaçıklamada ise. özellikle greylerin ideolorik amaçlı oldureket etmesl gerektiğini soptamışlardır ğu savı üzerinde duruluyor, Ülke kaynakları ile uretim ya 4 pan işhollanntn çökertilmesinin amaçUm'iıĞı öne surüHürcomİs ve Kristolİş Sendikası cam işcllüyor. larinın cıkorları temelinde egüc ve eylem bırliğu oluşturmuşlardır. Bu gücbirliği cam işverenleriToplam grevdeki işçi sayısının 10 bin olmasına karşın, nin cböl ve yöne!» strateıisinl boşa çıkartarak chonomiye yansuması etkin olan bu işkolunda, grevler hesömüruyü sınırlandirma mücadeismizde önerrli nüz birkac ayı bulmuş değil, ancak bugünkü görur.ümü bir adım olmuştur. ile uyusmazhk en az diğer işkollarında'tt ku'lar kiliılenŞukran KETENCİ mis durumda. Taraflar grevlerin bir ay sor.r.isır.da da, Sendikalarımızm omacı salın alma guclerl uyuşmazhğın basladığı tarihlerde söylediklerinden pek fhıc düzeyine» inen üyelerimızın insanca yaşatarklı birşeyler söylemiyor, uyuşmazlığı çözüc.t. yapıcı Lır yabilmelerini sağlamaktır.. Resml verilere göre yaklasım içinde görülmüyorlar. iki cocuklu bir işci aüesinin sadece mutfak mosrafı yaklaşık 20 000 lira tutmaktadır.. Giyim kira ve diğer giderlerle bir miktar daha da yükselrrektedır Demokratik ve sosyal haklar olarak adlandınian ış güvencesı, sağlık gibi konulor ise en az parasal konular üzerinde durulması gereken istemlerimizdir., Üyelerlmizin daha lyi yaşama ve colışma koşullanna kavuşturuiması ve yonnından emin olması güvencesinin kazanılmasi üzerinde önemle durduğumuz konulardır . Hürcamİş ve Krıstaiiş Sendikalarınm gerçekleştirdikleri güc ve eylem blrliği gereğınce, lerine. kendl modellertni Bir yana bırakarak Maden • ortak tasloğımızla beraber cam işverenleri senBu yıl ceşitli Işkollarında uygulanmakta olan yay| «Türkîş üyesi Kristal İş'in yöneiŞ'ın MESS'e verdiğ' teküf ıle başlamışlar ve Cam İş dikasıyla 25.1.1980 günü toplu sözleşme gorüşCın grevlere, son olarak, Cam Sanoyıi işkolu da ektimi 1979 martındaki genel kurulda kolunun özeilık ve geleneklerl yanında Kendi varlıklalenmtş. Türkiye'de Cam üretlml hemen hemen tamameieri başiamıştı.. 107 maddeden oluşan sozleşdeğiştL Yeni yönetim Türkîş'le nnı ve hatta uyelenni hıce saymışlardır. men durdurulmuştur. CAM SANAYİİ, yüzde 100'e yakın me taslağımız üzerinde iki tur görüşmeler yapılyerli sermaye ıle kurulmuş, ham maddesmi yurt lcin• Görüşmeler sonunda her iki sendika Maden mıştı. Ancak işverenlerin hic bir uzlaşma gösterilişkilerini devam ettirdi, fakat tüm Iş'ln tasarısı üzerinde oynomo gücünü kendllerinde memelerl sonucu 17 mart 1980 günu uyuşmazlfk den sağlayan, yurt gereksınımınin hemen tümünü karemirleri Maden îş'ten aldı. 0nun göremeden ve porasal konularda hicbır göruşme yapsılayan, giderek artan ihracotı Ile yurda dovız kazantutanağı tutulmuşıtu.. Uyusmazhk tutonaği l u politikasıru izledi. Bu, işçinin habemadan 17 mort 1980 günü Uyusmazhk zaptını tutmuşdıron bir işkoludur. Cam İşkolu ihracatı 1979 yılında tulduğunda 107 maddelik tasloğımızm 85 rradlardır. 30 milyon dolar olmuştur. 1980 yılı içınde 50 milyon ri olmadan üst kademede gerçekdesi İşverenlerce kabul edllmemiştl. • Uzlaştırma Bafhesında her iki sendika yetkılldokır programlanmış bulunmaktodır. leştirilen ideolojik bir oldu . bitİşverenlerin çörüsme boyunca red gerekcesi lert geleceklerini. T. Madenİş Sendikası Ile MESS Cam İşkolunda propaganda yolu Ile yaratılmak '*olarak getirdiklerl subjektif iddialardı. Kabu! tidir.» uyuşmozlığının somıcuna terk 6tmişler ve hicblr calıştenen TEKEL ve PATRON gorüntüsu gerceK değildır. etmedikleri önerilerimize «İş Bankasının prenmoya lştirak etmemişlerdir. İşkolunun en buyuk kuruluşu olan T. Şışe ve Cam sıplerlne aykırı, sendika şirketi ele geclrmek ısbu yıl da avans ödemesi yapılmıştır. • Kurut calışmalannda kendj isteklerl doğrultuFabrtkolan; hissoterm»» f j M « 9Qwt» Bontoat, geri tiyor, Ideolollk» gibi aerekceler göstermekten Cam İşkolunun yenl dönem sözieşrneiertntn getestmda cıkan korariara muhalif koJmtsıor v» yapılan kaKını da Holka acık bir ANONİM ŞİRKETTİR. Bıllndiöte bir yaklaşımda bulurmuyorkJrdı. eeğl cok önceden belirlenmlştı. Kısmi SENATO secmson toplantıda dahl uzlaşmaz tutumlannı, işçilere sağgl gibi İŞ BANKASI hlsselerınin yüzde 36'sı mensupİşverenier aynı uzlaşmaz tutumlannı surdöteri yapılıyordu ve İstanburdan bir bağımsız aday lonmok «stenen paroso» ve sosval haklorı göruşmeden ksrı Emekli Sandığı. yuzde 12'sl hozine ve yuzde 27'sı 'erek grev kararı almamızm hemen ordından lofBeria Onger) ortaya cıkmıştı. Bu adayın T. Moden sürdürmüşlerdir. de Alatürk hisselerl olarak bilinen CHP'ne a\\. gelıri kavt kararı alarak 9 5.1980 günü tebllğ etmişlerİs Sendikasından para yardımı aldığı yazılıp söyleni• 22 mavıs gönörtden Itiboren tüm OyelerlmiTtn Türk Dll ve Tarth Kurumuna bırokılmıç ulusal bir kuruyordu. Bu aday propaganda kampanyasındo «CAM İŞdir. Iş^/erlerlnde grev ktrrarloTinı flilen uygulamoya başlaluşîur. Aynca Şişe Cam Fabrikalan A.Ş. dışında bu KOLUNUN YİĞİT İŞCİLERİ» başlıklı blldirisinl dağıttı. Krlsta'lş ve Hürcom!ş Sendtkalan koderreü mışlordır. işkolunda yüzü oşan özel soktör« ait Com İşletmesi Aday bildirislnde: olarak tüm işyerlerlnde grevleri başlatmışlardır. vordrr. Cam İşkolunun tekelcl olması dolayısiyle ulkede«Ortak düşmana ortak savaşım verrıek»!e boştoGREVLERİN GERÇEK NEDENİ: ki com ve şişe üretimi tamomen durmuştur yıp, her ikl sendikanın görüşme'ere «ortak Istemıe» CAM İŞKOLU TOPLU Bazı sözleşmelerde (parosal konular) bazılannda cıkmalannı, göruşmeleri «birlikte yürutmelerlni», gerePorosai Konular: Sendifcolorımtz saat ucret(Demokrotik haklar) diğerterirvde de sadece (isverenin lerlne blrincl yıl 50 TL'sı 2. yıt 55. TL'sı kirse tbirlıkte grev»e gitmelerini önertyorOu. O günSÖZLEŞMELERİ: katı tutumu) ile acıklanmasıno rcğmen, 1980 yılında den sonra oiayiann gelışmesi bu paralekie olmuştur. Istemektedlrler Sözleşmeler, işverenlerin tek 6rgutü lşver«n senolaşturulon cephe ile uygulanan yasaı görünuşlü tGePaşabahce Fabrıkasinda ı!k dönemden beri, ikramiye: 1. yıl 7 maaş, 2. yıl 8 mooş tutodtkosı ile. işkolumuzda calışan 10.000 işcinin hemen nel Grev»in lek nedeni: TÛRK İŞ uyesl KRİSTAL İŞ Sendikası yetki almış nnda. h«m$n eşit sayılorla uyesi bulunduklan, TÜRK İŞ üYurt Ekonomisinde önemli yeri bulunon, cok sayıve Sözleşme ımzalamışttr. 1979 Martında yapılon G«Sosyal ödenekler Yakacak, tzln ve bayTam yesi KRİSTAL İŞ ve DİSK üyesi HÜRCAM İŞ Sendo işciye iş ımkönı yaratan, hammoddesinl yurt lc'rden nel Kurulda, Sendtkayı yıllarca yönetmiş eski yön«tıcıdikalan arasında bağıtianmaktadır. Bugüne kadar snğîayıp memlekete doviz kczandıran METAL TEKS ödeneği toplamı olarak net 46.000 lira işveren ise lerin aralorında cıkan anlaşmazlıktan yararlanarak 1'5 1. yıl zamnrı olarok 40 lira, 2. yıl zommı 45 lira. Com İşkoluno özgü bir model ve duzen aynı taraflarTİL ve CAM işkollannda ÜRETİMİ durdurtnaktır. işcinin oyu ile yeni Wr yönetim ısbaşına ge'di. ilk ıc1. yıl ve 2. yıl lcln 5'er maoş tutarında *ca oluşturulmuştur. Bu düzen yıllardır, sözleşmeler raat olarak, TÛRK İŞ'e Dağlı Send:kanın gazetesıni romlye. suresince, hicbır clddi uyuşmazlığa s«bep olmadan GRE^^,ER İDEOLOJİK Mİ?: T. Maden İş Matbaasında bastırdı. Yeni yönet.m yaşamiştır. Türk İş üe i'işkilerini devam ettirdi. Fokat tüm em'rYakacak, izin ve bayrom ödenekteri toplam Milyorlarca üroya mal olon, yurdun tume yakın (h olarok brüt 30.000 lira karşı teklif getlrmiştir leri Maden Is'den a'dı. Onun poiıtikasmı İzledi. Bu, tvacını karsılayan Cam Fabrikalannda üretlm tamoişclnin haberi olmadon üst kademede gercek'.eştirüen CAM İŞKOLUNUN DİĞER Calışma Süretafi: Sözleşma tasloğındo hofnen durmuştur. Hem d9 Işcilere: ideo!o|lk bir «oldu bitti»dir ÖZELLIKLERİ: • Ücretlerde ve toplam ödemelerde yuzde 100'u, tolık calışma süresinin 42.30 saate indirilmesi oy bazı önemli sosyat yardımiarda yüzde 400'ü oşan bir nca, günde ikl kez 15'er dakikalık ara dinlenmeCAM lşkoluna giren Işci güven lclnde calışır. i>GÜÇ VE EYLEM BİRLİĞİ, sl teklif edilmektedlr.. Cam işkolu ağır ve vtpzum öneMrniş olmosına rağmen, yerterlmizde kıdem ortataması 9 1 0 yıl, işci devri ise GÖRÛŞMELERİ • 1979 yılındo 9350 TL. olan cıplak. oylık ortala ratıcı bir colışmayı gerektirmektedir.. Üyelertyüıde 23 seviyesindedir. 10.000 işci icinden 1979 yıma ucretm sözleşmenin 1'nci yılında 18.900 ve 2'ncl mizin daha iyl dlnlenmesl ve kendine daha fazhnda suclu olarak cıkarılar» sadece 14 kışidir. 1979 yıla zaman ayırrrasını Istiyoruz.. Uluslorarası CoBir sure sonra, İlerici Kadınlar Derneği (İKD) t>aşylında 29.750 TL. sıng cıkarılması önerilmlş Iken; Imda Olkemlzin icine duştüğu okonomk, sosyal ve lışma örgutü 1935 yılında aldığı bir kararla «haf kanı olan Senato adayının acıkiadığı politika elle tu• Ücret ve sosyoi yardımlar toplamı Ile, 1979 polltik calkantı unutulmamalıdır. Yalnız akaryakıt yoktulur hole gelmiştir: vılında avlık 15.842 TL. olan ucretler sözleşmenin 1. yı tada calışma süresi en az 40 saat olmalıdır..» deluğundan Türkiye'de Fabrikalann yüzde 80'i üretimi aur• Maden İş. Sendikolar seviyeslnde bir cepne Imda 34.583 TL. Sözleşmenin 2. yılında 51.010 TL. sına mektedir. Dünyanın bircok ülkeslnde calışma sü durmuş. bunun sonucu olarak 200.000 işçi Işınden cıresi 48 saatin altındadır oluşîuracağını I1an etti. Otomobü İş :!« aniaşts. Hebahğ olocakken anlaşmaya yanaşmamışlardır. karılmıştır. İşkolumuzda alınan öniemler sayesınde men arkasından KRİSTAL İş, HÜRCAM . İS yönstiIzln Sureleıi: Yasal sürelere 10 işgünü eklenTokdir kamuoyunun ve sözleşmelerin bağıtianmahfçblr }şcl Işinl kaybetmemlştir. Işci'erimızin ağır ekomıni birliğe cağırdı. 22.11.1979 giınu aralarmda «Güc mesini istiyoruz İşcılenn yasaca öngörülmüş smı yuvc>annda coiuk cocuklanna paholılık ve Işs'* nomik şartlar karşısında dayanma gücünü takvıye etV9 Eylem Birliği Protokolu» ımzalandı. lik afetinden koruyabılmek lcln bekleyen işcilerimizin izin süreleri co'< düşüktür. Bir yıl boyunca camek lcin geçen yıl sözleşms dışında ek bir Ikramiye. • Her Iki Sendika bu dönem Sözleşme görüşm»lısan üyelerimizfn yılın bir ayı dinlenmesini istic!lr. yoruz. Kıdem Tozmlnatı: Normal durumda 30 gün • • • • • • • • »• • • • • • • • • • • •• • • • • • • • •» • • • • • • • • • • • » olon kıdem tozmınatının 45 gün, 13. maddeye İLAN göre Işten cıkarmalarda 55 gün. kendl Isteğlyle PETKİM İŞ cıkışlarda 35 gün üzerinden kıderr tozmlnotı öTÜRKİYE PETROL VE • denmesıni isliyoruz. KİMYA SANAYİİ Kıdem tazminatı Işverenlerin Isteğl doğrulİŞCİLERİ SENDİKASI tusunda ceşitli genelge ve yasa hükumlerlyle kol GENEL dınimak Istenmekie ve son günlerde bu konudaGeçlrmiş olduğum rahatsızlığım sırasında yakrn UBAŞKANLIĞINDAN IPOTEK TEMINATI Lderece IPOTEK kt aırişlmler yoğunlaşmaktadır. gı ve yardırplarını esırgemeyen başta: Sendıkamız, istanbul • KARŞILIĞINDA TEMİNAT1 İşsizllk tazminatı: İsten cıkarmalorda üyelsTopkapı, Davutpaşa Cad. rimizin yeni bir iş buluncoya kadar gecen süre No. 36da kurulu BIRLEŞIK KARSIUĞINDA 100.000 Saym T.B.M.M. Başkanı Cahit Karakaş ac kalmaması icin ücretin yüzde 75'i tutannda ış 200.000 ALMAN İLAC FABRİKALA300.000 sizük tozTiinatı istiyoruzRi TÜRK LTD. ŞTİ. işyeri Sayuı CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit 400.000 Işvereni ile işyeri seviyesınDisiplin Kurulu: İşci kıyma makinesi gitel 's200.000 500.000 de toplu iş sözleşmesi yaSayın Emekli Orgeneral Muhsin Batur Actl« ar«nr 600.000 leyen disiplin kurulunun demokratik bir yapıyo 700.000 500.000 pacaktır. kavuşması icin önerirrizl toslağımıza koyduk.. 17. 800.000 Aceie aranry Sayın Emekli Tumgeneral Nuri Gök 275 sayılı yasa gereğlnmaddeye göre işciye ceza verilmesi ya da tşten Dertıal verilecektjt. 400.000 ce ilan olunur. cıkartılması karşısında eşit düzeyde bulunan 3 Banka teminat mektubo Acw« arar.ry Sayuı Korgeneral Tcvfik Alpaslan Mustafo KARADAYI İşveren 3 sendika temsücislnln oluşturacağı 500.000 Genel Başkan blr disiplin kurulunun kunılmosını Istlyoruz. At&e arsnryar 1 MİLYON Olmak uzere, Malatya'da İlk tedaviml yapan Sayın 2 MİLYON 750.000 Boyram vo Tatn gunlertnde calışılmomosi: Dr. Mehmet Kutan, Sayın Dr. Harut Sözkes, Sayın Dr. (Basm: 4287 3324) Aceie aranr/o' 3 MİLYON Dlni bayram ve genel tatil günierlnde İşcinin rıAbdurrahman Yılmaz ile SSK Malatya Hastanesl perso1 MİLYON 4 MİLYON zası olmadan calıştırılmamasını Istiyoruz.. Ûyeneline. bsni sağlığıma kavuşturan Hccettepe HastanesiAcele 5 MİLYON 'erimizin dinl bayramları cileîerl ve yakınlarıyla nin değerlı mensuplart: 2 MİLYON Derhal verilectkür. S^ecirmek Isterrtelerl en doğal haklan olarak göAceic ırarnyo' t«kin yaytnovi sunar rüyoruz. 3 MİLYON Kopsam: Toplulş sözleşrresl kopsomına IsBANKA Sayın Prof. Dr. Aykut Erbengi balkonlu dairpler yerinds calışan memur ve teknlk elemonlorın da teminat mektubu Sayın Prof. Dr. Turgut Zileli Mhibi eli ile satdıktn alınmasını Istiyoruz.. Sendikal güvenceden yokdo§anavaoglu KARSIUĞINDA sun olan ve aynı Işyerinde calışan memur ya da Sayın Prof. Dr. Neşet Aytan 500.000 teknik elemanlann guvence altma alınması lcln 1.000.000 Sayın Prof. Dr. Dinçer Fırat kapsamo alınmasında israr ediyoruz 1.500.000 2.000.000 İşci Sağiığı ve iş Güvenllğl Kurulu: IşyerleVe Nöiosirür|i Bölumü Devamlı Bakım Servlsi l!e 3.000.000 rtnds işci ve işveren temsilcilerlnin eş:t olarak 4.000.000 bölüm ?6 doktor, hsmşire ve yardımcı personellne, aykatıldıkiarı bir işci sağlığı ve iş güvenllğl kurulu 5.000.000 nca gerek hostaneye gelerek, gerek telgraf ve telefonoluşturuimasını Istiyomz.. İşci sağlığı ve Iş güAcde verilecektir. la llgflerini esirgemeyen tüm hemşeri, dost, arkadaş ve venliğl mevzuatına göre kurulon kurul calıştırılaakrabalanma teşekkür eder saygılanmı sunanm. mamokta ve İşverenler İşci sağlığıno önem veryılın merrekte ve bunun yaptırımı da komlk denecek engüncel bir para cezası olrrtaktadır.. Taslağımızda uyeleri TURAN FIRAT Hedef, Dev Bir Deniz Gücü! kitabı mizin sağhğını ve güvenliğinl korumak lcln özel CHP MALATYA MİLLETVEKİLJ TÜRK DONANMA VAKFINA sözleşme maddslerine gereksinim duyuyoruz. r ! «Cam işkolunda sömtirü büyüktür. Bunun en önemli bir nedeni de sendikal bölünmüşlüktiir. Hürcam İş ve Kristal İş'in güç ve eylem birliği cam işverenlerinin böl ve yönet stratejisini boşa çıkartarak sömürüyü sınırlandırma mücadelemizde önemli bir olmuştur» I YORUM ı ı 1980 yılı başındon Itibaren belli başiı Işkollorında başlayan toplu sözleşme görüşmeleri sermaye çevrelerının saldırgan ve uzlaşmaz tuturrları karsısınaa c *maza sokuımuş ve binlerce ıscl greve Cikma< zorunda ka'mıştır. Metai ve tekstil sanayiinin buyuk bir bolümu grevded'r. Ve grevler yaygınlasmaya devam etmekteo'ir.. Mayıs ayı ıcinde com işcileri de grevlennl baş!atmışlardır. ÖNDEN GIDENLER GERIDEKILERİ BEKLESiN... Toplu sözleştıelerdeki iş yerieri ve !$ koiları arosındakı farklılıklar icin en sonunda formul bulunuldu.. «Önden gideoler. gerıde kalanlorı boklesin. Böylece eşıtık sağlansın.» Kulakiannıza ınanmıyacaKsmız ama bu formulun yaratıcıiarı, fanat;k düşünceli bazı ışverenler değıl. Toplumsal anlaşmanın aaını değiştırerek, «Koordınasyon Kurulu» adı altında karşılıklı bir rrasaya oturan hükümet ve Turk İş yonsîıcilen. Rakkamlar ve öneri'erınde bazı ayrıliKiar olmosı koşuluyia temeide aynı formülü benimsemışler örterilerindeki farklılıklon törpüleyerek btr metın üzerinde anlaşmaya cclışıyorlcr. Gectiğimiz hafta icinde Koordinos>'on Kurulu göruşmeleri yoğunlaşırken, temmuz sonuna kadar uyuşmazlıkta olon sozleşmelerın bıteceği, sos>al haklardo anlaşmaya varıldığı yolunda da haberler bırbirinı izledi. Her nekadar adına habör yazılan Genel Sekreter Şide de dahil, toplantılara katılan tum sendıkocılar, henuz hiçb'r anlaşmaya varılmadığını vurgu luyortarsa da, böyle bir gündemle masaya oturuirruş o'ması dahi ışci hakları ocısmdan dehşat venci bir geri adımdır. XXX Ülkemizde sendıkacılığın sağirksız geüşmesi. konfederasyonların Işlevlerirri yapamamalan, sendikalararası ışbirliğt, plan ve programın olmoması, toplu sözleşmelerle sağlanan haklarda, gercekten de sağlıksız bir gelişmeyi getirmıştir. Hele Türk . İş bünyesinde sıyasal iktidorlarla onlaşarak koloy sözleşmeler, ya da ışci satmalorı, ışci haklarında, toplu sözleşmelorde büyuk farklar doğurrruştur. Bu sağlıksız gelşme. özünde 5 milyon işsizi, mılyonlarca sendikasız işcisf olon Türkiye'de sadece ışci sınıfınm zararına olmuştur. Ama nedense sorun kamu oyuna işciler, ya da işci örgütleri tarafından değil, işveren örgutleri tarafından getirilmiştir. Önce özel sektör işverenleri grup sözteşmelerini gündeme getirirlerken, işci ücretlerındekı farklılıklardan yakınmışlardır. İşverenler aynı işi yapan iki işcinin cok farklı ücret aldığından yokınırlarken, işverenlerin tek tek Işci sen dikalarının grev tehdidine karşı cıkomtyarok, bazı iş yerlennde aşırı ücret artışlarına neden olduklarını anlatıyor, bu u o ret artışlarını frenlemek icin işverenlerin bıriiğırn', ortok cerceve sözleşrreslni önerıyorlordı. özünde oynı işl yopon Işci^ lerln farklı ücret olmaları umurlannda de^ ğildi. Bu >olda yuksek ucret almış olon iscinm aynı tempoda ücret orttşi sağlamasmı önlemeye kararlıydılar XXX Tartışmosız işcı sendikalan da oyr»» soruno yoklaşım göstermek zorundoydv.lar. Ama tam tersi bir bakış acısından. On'or icin sorun: Işsizllğin, sendlkoloşomamış işcilerfn işverenler tarafından sllah olarok kullanılrrasına olanak veım meden, ryl sözleşmeler yaoamodıklon icm işci hoklannda geri kalon sendika! lonn. dığer sendikalar düzeyine çıkartılabilmeleri doğrultusundaydı. Oysa Türk İş Yönetim Kurulu'ndo tortışılantar. Türk iş odına Koordinasyon Kurulu too lantılonna sunulan öneriler ve hele hukumet kanadından pelen öneriler, sorunu gundeme getiren >sverenlenn bile belki de hayal edemedikler! işci cıkarian Ile ceüşen nitelikler taşıyordu. Sadece hükümet değil, Türk İş yöneticilerınin coğunluğunca da kabul edilen, hatta savunulon görüşe göre, işci haklarında eşltlik sağlamak icin bulunan formül töıv den gidenler. geride kolonları beklesin» b i i i d d i Yönetim Kurulu toplanîısında bazı sendıkacılor tarafından acıkca sovunulon bu gârüş hüküırete sunulan öneriierae somutlaşıyordu.. Türk İş, Koordinosyon Kuruluna önerı götürmek üzere önce sendıkaların sözleşme düzeylerinl ve İstemlerini saptamıştı. Sonra da bu sapta motar ışığmda masaya öneriler demetl Ile oturdu. Neler olduğunu anlamak idn biraz göz gezdırelim.. XXX Ceşitii sendikoiarın bugüne kadar sözleşmelerl© geld'kleri duzeyıera aore, bazısında tkramıyeler yılda ıki iken bazısında 8'e uıaşmıştı. Türk İş çözürr olarok 6'yı bulmuş olan sendtkaıorm ikromiye soyısını bundon böyle sablt tutmasını. diğerierinın ise birer ikişer anırarak yıllar Içinde onlara ulaşmasını ânenyordu. Yıllık lîinler yine sözleşmelere oöre 22 günden 45 güne kadar büyük farklılıklar gosterı^ordu. Burda da cözüm yüksek sayıda olanların diğerlerirri beklemesi yolundaydı. Calışma soatleri 4048 saat orosında öeğlşiyordu. lşverlenn;n yüzde 70'inde cumartesi caiışması vardı. Hükümet bunun devam etmesi görüşundeydt. Turk !ş yöneticileri de bu görüşü kabul etrre sğj. limındeydiler. Calışma saatlerl düşürülmüş iş yerterlnde yeni blr hak söz konusu olamı^ocaktı. izin gideri, Iş kazası, ölüm yardımı, yakacak yardımı gibi sosyal haklardaki farklılıklar cok daha büyüktü. Bazı iş yerierinde bu haklar hic olmodı.J! slW vor olanlarda da yaklaşım olanaksıı görünüyordu. Ûcretlerdeki farklılıklor ise, Türk işT bu konuda bir önerı yaoarrıyacak du ruma sokmuştu. Burada ücretların eşleştirllmeslnden söz edllemlyordu. Sendikalordan gelen yeni ücret zamları önerilerinde dahi 500'den blne kadar ulaşan buyük farklılıklar söz konusu idi. Ücrst durumunun ve yeni zam istemlertnin en az yuzde 50'nm üzcr'nde farklılıklar göatermesi sonucunOa öneri, mevcut duruma bokılmaksıiın eş ya da \aklasik zamlar alınrrası bicimine dönüşmüştü. Sonuc Işver&nlerın hayal et;:k!erinden öte. 'şc'ı hoklormdakl farklılıklann glderllmeslnde. geri kalanların önde'<!ere yetişmesl değtl, üeri gitrnış olanların gendeküeri beklemesi id;.. (Arkası 9. Sayfadc) KİLİTLENEN GREVLER K Cam işkolundaki uyuşmazlıkta da sendikalar ücret azlığından yakmıyor, işverenler ideolojik amaç,, üzerinde duruyor "Genel grevin tek nedeni metal, tekstil ve cam işkollarında üretimi durdurmaktır,, TEŞEKKÜR e devrim demokrasi uzenne •• •• •• • » < »•• » • • » • •• • • • » • » • » • •• •» » •• • •• • » • • • YAPACAĞINIZ YARDIMLARLA BU HEDEFE ULAŞABİLİRSİNİZ. YARIN: KONFEDERASYONLAR NE DÎYOR?