Catalog

Cumhuriyet 24 KASIM 1980 Sanayiciler bankaların uygulamasım eleştirdi Bankalar Y kredi blokajını sürdürüyor Mustafa EKMEKÇİ CUMHURİYET EKONOMi SERVISI Mao'nun eşi, Hua'yı güç duruma soktu DIŞ HABERLER SERVISI «Dortlü Cete»nı geçen «Dortlü Cete»nin gecen n hafta başlayan yarguonması. Pekın yonetıcılerın tedırg n edecek Igınc gelışmelere gebe gorünmekteaır TİANANMFN OLAYI 1976 yılmda Pökın'de Tıan anmen meydanında toplanan bir kaiabalık kısa sure once ölmuş olan eskı Boşbakar Çu En Laı'ı anma toren duzenlemıştı Ancak hükumer bu törenın karşı devrımcı blı gırışım olduğunu ler! surerek toplantıyı bastırmış, guvenlık kuvvetlen ıle halk arasında çıkan catışmada cok sayıda ınsan olmuş ve yaralan mıştı. Başkan Mao'nun dul eşl Bayan Çıang Cing, bu kanlı olaydan sorumlu tutulmakta ve toplantıyı basma emrlnl vermeMe S'.clonmoktad'r. Ne var kl, Bayan Clng, bu suclamayı reddetmekte ve guvenlık kuvvetlerino halka saldırmaları icın emır verenın o zamankı lcfşlen Bakanı ol^ ^mmm^ srflMZ^ tedır Altın Dişler... ozı gozetelerde öyle yalan yanlış şeyler, ırydumk şeyler çıkıyor kı, bazen dışlerım ağzıma dökülüyor. Ne dıyeceğıml şaşırıyorum. Baştan sono mı yanlış, hayır bır parçası doğru. belki yarısı doğru. öbür yarısı yanlış Bır örnek: Korutürk Cumhurbaşkanıydı Bir gün blr gozetede, Korutürk un kosk personelıyle yaptığı bır konuşma sağ bir gazetede «Ankara Notları» taklıdı blr sütunda cıktı. Korutürk, neler ne'er söylemıştı'' Merak ettım, sordum. «Bu çıkanlar doğru mu?» dıye, Basın Donışmanı Alı Baransel'e. Haytr. dedl, baştan aşağı yanlış. Sayın Korutürk de cok uzuldu Yazandan düzeltılmesını rica ettık. tHay hay, yanlışlarımı duzelteceğım1» dedığl halde. düzeltmedı de Hepımiz üzu'dük Ne düşunürsunuz şimdı? Vozmın blr doğru yonı var, Korutürk ün kosk personelıyle bır konuşma yaptığı Ama, ne ded.ğı? lıhh Yalanlanıyor.. Bırkac gün önce vardı, aynı sütunda tOrtaöğretım Genel Mudurü değıştl» dıyordu Doğru Ama, nasıl değışfl' Istıfo mı ettı, görevınden mı alındı? O. yok Neden yok acaba, d ye kurcaladım Istıfa etmış Ortaöğrettm Genel Müdürü Ayhan Sızan Onu da gectim Ardından. 12 Eylül öncesının Millı Edj'tım Bakanı Orhan Cemal Fersoy'a getırıyor sozü Orhan Cemal Fersoy Beyefendı avukatlıcja başlamış da, onun reklamı yapılıyorl Basını dışarıdon kımse yıkamaz O dünyanın her yerınde en onemli güctür Onu, bır ulkede gucsüz kılanlar, olsa olsa lcınden çıkar Bır eskl Bakanın eşl doktordu Blr gün, blr yazar lcln şöyle dedı: Kocam Bakanken. o gazeteclnln cocuklarının doktoru bendım. Kocam, gözden düştü Bızi bır doha oramadı! Gazetecl, cıkorlarıyla. uğraşını bütünleştırdl ml ol mayacak kötülük yoktur Bu soyut ornekferle Iğne/ı once kendımıze batırmak Istedım' .. Gücluyü ardına alıp, beğenmedıği kurumlara. organlara yuklenmek de basının onuruna yakışmaz Bazı yargı organları, bu arada Danıştay gectığımız gunlerde en ağır kalem saldırılorma uğradı Haksızdı saldırılar.. Bir yargı organı ya var, ya yok olamaz bızım keyfımıze göre Hukuk ya var, ya yok olamaz Hukuk vardır, olacaktır Insan hakları. yüzyıllar süren savaşımlar sonun da kazanılmıştır Bokonlığın adını, haydl şımdl saklı tutayım. olay doğru Danıştay. Bakanlıkta 12 eylül öncesmde görevlerln den alınan bazı ust duzeydekı burokratlar içın karar vermış, bunların gorevlerıne gerı verılmelerı gerektiğı goruşunu benımsemıştı Geçtığımız hafta cuma günü, aralarında musteşar yardımcısı, genel müdür yardımcısı. danışman gıbı kışıler de bulunan 810 kışiye. gorevlerıne donduklerı bıldınldı Danıştay kararı uygulanıyordu Bakanlıkta hemen herkes bayram etti goreve dönüş akşamüsîu saat 16 50'de bıldırılmışti. olsundu. Danıştay kararı, uygulanınca gorevlerıne donen bü rokratlar 78 bın lira dolaylarında maddı bır olanağa da kavuşuyorlardı Sevınmezler mı 9 .. Ertesi gunü cu martesı, daha ertesi gunu de pazardı Eve de bayram havası estı Pozartesı gunü, bır şey yoktu Ama, salı sabahı dunya başlarına yıkıldı Uygulanan Danıştay kararı. bakanlıkca gerı alınıyordu 8u yontemler 12 eylul oncesi yöntemlerlydl. Genel Mudürlük yapmış, sonradan damşmanlığa getlrılmış bır burokrat şoyle dedi Vaktıyle, ıkı altın dış taktırmıştım Gıttlm. altın dişlerımı çektırd m Sattım... Şımdı onları yıyoruz. Toplumdakı bozukluklar, gun gün nasıl da ortoya çıkıyor... Turızm ve Tanıtma Bakanı llhon Evliyaoğlu nun eşl Pınar Eviıyaoğlu'nun, hastanede yatak olmadığı soylendığınden, yatırılamayıp ölduğu cenaze torenınde konuşuian başlıca konuydu Bazılan şo/le dıyorlaraı: Sıradan vatandaş her gun boyle olebılır. Kımse de duymaz.. Bır profesör şöyle dsdı Tıp Fakultesı n n Morfoloıl bolümünün temell. 1943 yılmda atılmıştır Hacettepe nın bıtışığında ınşaatı gıder gorursun Yıl 1980 hâlâ bıtmedı . Hocettepe Unıvers'tesı nın Ankara Hukuk Fakü'tesi' yle ortaklaşa duzenledıklerı «sempozyum» 21 kasım günu yapıldı Orcıda bılım adamları sağlık sorunlarını, «ruhsal sakat ıklar ve uyum bozuklukları»nı anlattılar. Prof Rıdvan Ege Turk ye'nın cocuk olumlerınde, trafık kazalorında ve ış kazalorında djnyadcı bırıncı olduğunu söyledı Cocuk olumlerınde Hındıstan ıkıncı, Mısır uçüncü gelı/orlardı... B enı Faız Reıımının Sa nayıın Fınansmanına EtKiierı» konulu panelde Ko iuşan sanayiciler, bankaların «Kredı blokaji» uygulamasım ojrdurdugunu savunmuşlaroır Sana/ıcıler bü arada bı rıkımcıye verılen faız ıle. sonayıcı kredııerı arasmdak taız farkmın gıderılmesmı ıstemışlerdır. Banka faızlerının serbest bırakıımasını ongoren 1 temmuz tarıhlı kararnamenın yayımlanmasından once aldıkları kredının yuzde 251 k bolumunu «tıcarı mevduata» yatırmak zorun da kaldıklarını belırten sanayiciler konuyla ılgılı olarak şu go ruşfere yer verrmşlerdır: « Faızlerın serbest bırakılmasından sonra tasarruflorda hızlı bır artış meydana gelmıştır. Kararname bu yonden olum lu sonuca yol açmıştır Ancok tıcarı mevduatta da artış olduğu bır gercektır Bu gel şme, bankaların, ıhtıyac ıcınde ktvranan sanayıcıye «kredı bloka|i» uygulamasmı sürdurduğunun delılıdır Yuksek faız oranına rağmen «kredı blokap» vs ya «temınat mektubu» gıbı uygulamalar faızlerı yuzde 70'ın de ustune cıkmıştır» Sanayiciler ayrıca, bankaların bırıkımcıye verdıği faız Iie sanayıcıye verdıği kredı faizı arasında büyük farklılıklar bulunduğunu bel rterek şunları söylemışlerdır « Aradakı fark sadece ban kaların ağır masroflı Işletmeler olmasından kaynaklanmıyor Merkez Bankası'na yatırılan fonlar, faız Iade fonu hesabı, muamele vergısı gıbı uygulama lor da sanavıcınln kredl faızlerınl artıran nedenlerdır Bankalar da bırer t carı ış'etme olduk ları ıcln kendılerıne gelen ek yuku sanayicıye yansıtmak zorunda kalmaktadırlar Fa>z kararnamesındekı zorunlu duzenleme ortaya cıkan yeni durumlar dıkkate alınarak yapılmalıdır » çunu cunu ıtıraf etmesı gerekmek tedır ° v s a . BBayan CÇıng, ! . ' Oysa a y ° n J " 9 ' çunu kabullenmek blr yana, şımdık yonetıcııen suçlamaktadır Bayan Cmg Hua • Kuo Feng 1976'dakı kanlı ola/dcn oturü suçlamcsının yanı sıra şımdıkı dığer yonetı cılerın de Mao ya ıhanct ettıklerın ı'erı surmektedır. Mao son zanailarda kendıs ne yoneltılen eleştırılere karşın, Ç n'de hâlâ ulusal kahraman olarak kabul edıld'ğınden Bayan Cmg'ın suçlaması Pekın yönetıcıiennı te dırgın etmektedır Pekın hükümetı «Dortlü Cete»mn yargı'anmasının bır noktadan sonra «Mio'nun yarg.lanmasına» donüşmesınden bu olgunun da halkta olumsuz et kl yaratmasından çekınmektedır DÖRTT.Ö ÇETE : BAYAN CİANG CİNG. YAO WEN YUAN, ZHANG ÇUN KİAO VE VVANG HONGVVEN duğunu llerı sürmektedlr. O zamanın Içrşlerl Bakanı ise holen Çln Komünıst Partlsl Itderl olan eskı Başbakar Hua Kuo • Feng dl Boylece Hua Kuo Feng güç durumda kalmıştır Cın yasalarına gore bır sanığın cezalandınlabılmesı ıcm su Mao'nun dul eşı Bayan Cing, matcı tutumu ıie Pekın yönetıcıiennı uğraştıraca ğa benzemektedır BARBAROS BULVARI'NDA BU KAÇINCI KAZA!.. İSTANBUL HABER SERVİSİ Beşıktaş Barbaros Bulvan'nda mermer yüklü bır kamyon. aşın hızla Yıldız Yokuşu'ndan ınerken freni patlamış ve blri hamıle kadın olmak uzere ıki kışının ağır yaralanmasına nedon ol muştur Kazada ıkı taşıt da hasar gormüştur Yıldız yokuşu'ndan hızla ınmekte olan Remzl Kaya yönetimln deki 34 H 2571 plakolı kamyon, saat 14 sıralarında freni patloya rak sürücunun denetımmden cıkmıştır Kamyon once 34 N 0116 plakalı ozel bır otomobıle daha sonra Barbaros parkı'nda gezln mekte olan Safıye Aydın adındaki hamile kadına carpmıstır Gör gü tanıkları hamile kadının darbenın etkısı ıle bır kac kez yerde yuvarlandıöını söylemışlerdır Kamyon a/nı suratle parkın yanın dan gecmekte olan 34 DE 311 plakalı b.r taksıyı ezmıştır Içınde Tevfık Dede adlı sürücüsunden başka kırnse bulunmayan taksı kuManılmayacak ha'e gelmıştır Aynı yerde 3 gun önce Hollanda plokalı bir TIR kamyonu da kaza yaparok Denız Muzesı'nın yan duvorıno carpmıştı llgılıler bu tur kazaların sadece surüculerın tedbırsızliğınden meydana geldığını yokuşlorın tasıtm oğırlıâına ve yokuşun dıklıöıne aore 1 veya 2 vitesde ınılme=ı durumunda fren patlasa dahl bır kazanın olması thtimalının cok azalacağım soylemışlerdır Yokuşa taşıtların hızını azoltmak icın set yopmok gıbi onlemlerın çözüm olmayacağını bıldıren ılgılıler sorunun ancak köklü, tu tarlı, sürücölerin eğıtimlne de ağırlık veren, cezaları artıran bir rraflk Ile cözülebıleceğinl belırtmışlerdır. Banka yöneticileri toplantısı bugün İzmir'de yapılıyor CUMHURİYET EGE 6UROSU İZMİR Bankalar Birlığl Içlnde yer alan yaklaşık 28 tlcarı banka gundemındekı konuları goruşmek üzere bugun Izmır Buyuk Efes Otelınde toplanacaktır. Bugunkfl toplantının *n önemlı konusu, ortok blr müşten ıstıhbarat örgutü kurulması olacaktır Konunun karara bağlanması halınde, kredı istemınde bulunan herhangi bır muştennln ısteml merkezi bir sıstemle araştırılacaktır Boylece muşterılerın klmlığı ve maII portesı konusunda her türtü bılgl anında saptanabılecektır. Ancok bu türden bır soruşturmaya özellıkle sıcrama yapmak ısteyen kucük ve orta ölcekll bankaların ne dıyeceğl acıklık kazanmamıştır Gundemm Ikınd konusunda düşuk faızlı dışsatım kredılerln bu bıcımıyle yürüyup yurümeyeceğı konusudur Yapılan sap tamalardan gecen toplantıda devamı tartışıîan uygulamaya baıkaların bu kez ne dıyeceği scptanmamıştır Bılındığı gıbl yapılan önende genel kredı faız lerımn düşürülmesl içın dışsatım kredılennın fafzin yükseltllmesı önerılmlşti Toplantı sonrası blr açıklama yapılması beklenmektedır. <• Menner yüklü kamyon 2 otomobili ezdi, blr ralandı. sürücü ile parktaki hamile bır Kadın ağır yaFotoğraf: Hüseyin AVUÇ o akma slstemterl ısınma gerekslnmesının karşılanma araçlarıdır Bu nedenle de ısınmayı doğrudan etkılemektedırler Bu oçıdan yakma sıstemlerinln verımlilıği veya teknoloıık duzeyı ne kadar ılerı ıse tuketılen yakıttan sağlanacak verım de o ol cude yuksek olacaktır DIE'nın verılerıne göre ulkemızde değışlk yakma araclarını kullanan nufus oranları cız 9 da verılmiştır Bu cızelgenın hazırlanmasında kullanılan verıler komurle calışan kalorlferlerl dıkkate almadığından kımya muhendıslerı odası olarak kalorıfer ıle ısınan nüfusun gerçekte (1975 İcın) yuzde 3 8 değıl yuzde 6 dolayında olduğu kanısındayız Çızelgede soba kullanımının yaygınlaştığı, ocak ve dığer ısınma araçlarının kullanımının azaldığı gorülmektedır Bunu olumlu bır gelışme olarak görmekle beraber cok ılkel blr ısınma aracı olan ocağın, nü fusumuzun, yüzde 7 13'ünü oluşturan, üc mılyona yakın kışl tarafından kullanılmosı küçümsenecek bır rakam değıld,r Yıne DIE verılerınden kalorıfer ıle ısınmanın ülke düzeyınde yaygınlaşmadığı, yalnızca gelışmış ıllerde yoğunlaştığı gorülmektedır Soba kullanımı bolge nufusları ile orantılı bır dağılım gostermek tedır Kalorıfer daha çok üst gelır duzeyındekı gruplar tarafından kullanılırken soba or ta ve dar gelırlı gruplarca kul lanılmaktadır. Y Nedcn Isınamıyoruz? Nasıl Bsınabiliriz ...? Kullandığımız sobalarm yakıt kayıpları yüzde 50'ye kadar çıkıyor NUFUSUN YÜZDE 88 81' ININ, ISINMA ARACI OLARAK KULLANDIGI SO BALAR GELIŞMIŞ ULKEDEKILERIN KÖTU BIR TAKLİDI EN AZ MASRAFLA EN COK KÂRA DONUK OLAN SANAYIIMIZ BIRAZ DAHA IŞCILIK VE OZEN ISTEYEN STANDART SOBA URETMIYOR I KALORİFER SlSTEMLERl GENELLIKLE GERI TEKNOLOJI URUNU VE DUŞUK VERIMLİ. BUNA EK OLARAK CALIŞTIRANLARIN EĞITIMSIZLIĞI VE KULLANILAN KÖMUR CINSININ DEĞIŞMESI VERIM KAYBINI IYICE ARTIRIYOR. 3 MILYONA YAKIN KIŞININ KULLANDIGI OCAKLARDA ISE YAKIT KAYBI YUZDE 90'A ULAŞIYOR. 4 Bacaların yapısı en uygun çekışı sağlayacak durumda değı'dlr Bazı bacaların çekış gucunün aşırılığı yanma kaybını artırmakta, bo zıların cekışının düşüklüğu yanmayı engellemektedir. 5 Baca cekışınden ve do netımsız yanmadan ilerl gelen yuksek baca sıcaklığı (bo zı hallerde 700800 C dereceyı bulmaktadır) baca malzemesmı tahrıp etmektedır. Sobalarm bu hataları düşük kalıtelı yakıtlardan ilerl gelen yakma kayıpları ıle birleşınce, yanma verimı daha çok duşmektedır Daha düşuk gellr duzeyındekı o lelerın kullondığı sac sobalar, ocaklara oranla verımlı olmakla beraber, yukarıda eleştırdığımız sobalardan daha da duşuk verımlıdır. Ocaklar H alk arasında tönümüz kes tane kavuruyor, arkomız saman savuruyor» şeklın de tarıfını bulan ocaklar gercekte bır ısıtma aracı değıldır. ancak yemek pışırme ve benzerl gereksınmelerın karsılanmasında kullanılan ılkel bır aractır DIE nın anketınde ısınma aracı olarak ocak kullanıidığını belırten uc mılyona yakın ınsonın kış aylarında ısınma gereksınmesının hıc karşılanmadığı ortadadır Ayrıca ocaklar cok büyük {yuzde 90'a yaklaşan! kayıplar verd ğınden en bas/t gareksınme ıcn dahı buyuk ora"do vakıt 'uketmektedır Türkiye'nin Sosyalistve petrol ihracatçısı ülkelere dışsatımı artıyor (CUMHURİYET BÖROSU) ANKARA Turkıye'nın petrol ihracatçısı ülkelere ve sosyalıst ulke'ere yaptığı ihracatın son ıkı yılda arttığı bıldırılmıştır TUSlAD'ın aylık yayın organında yer alan bır araştırmaya gore 1973 1977 yılları arasında ıhracatımızın yuzde 6 4'ü petrol ihracatçısı ülkelere yapı'ırken son ıkı yılda bu oran yüzde 9 2'ye yukselmıştır. Son ıki yılda sanayıleşmlş ülkelere yapılan yuzde 70 4 oranındakı ıhracat 1978 ve 1979 yıllarında yüzde 64'e duşmuştur Gel'şmekte olan petrol üretıcsı olmayan ülkelere yapıian ıhracatta ıse son ıki yılda oneml' bır değışıklık olmamıştır Ayrıca Sovyetler Blrllğl, Doğu Avrupa, ve Cın Halk Cumhurıyetı ne olan ıhracat da son ıkı yıldır yüzde 2 2'lık bır artışla yuzde 11 'e ulaşmıştır. Hangl craçlarla ısınıyoruz'' Aşağıdakı bölömde bu araçlar da kısaca ıncelenmıştır. Kalorifer Çfeelge 9. Nüfusun Yakma Araçlannı Kullanma Oranlan (%) YILLAR KALORİFER SOBA OCAK DİĞERLERI 1970 1975 2,29 3,17 78,51 88,81 15,40 7,13 3,80 0,93 Sorunun kaynağı ^3 oncekı bo'umte'de yakıt sarununun boyutlorını e'den geld aınce somutlastırmaya c c ' ^ t k «; mdı sorunun kaynaklarının ortaya kovma/a çalısccacız Soruna yuzeyset o'arak bakıldığı zaman sjnumun ıstem karsı'ayamadığı bunun sonucu o'arak da odun ve tezeğır yakacak o'arak kullcnıldığı ve bır /akacak bunalımı doğduğu soylenmeHed r Gercekte ıse yakıt sorunu sıyas ıktıdarlar tarafından h ç bır zaman ele alınmamıs bır konudur Planlı donems gırdıkten sonra hazır anan uc kalkınma p'anı ınceiendığınde gercek butun acıklığ, ıle orta/a çıkmaktadır ELÜ Cumhuriyel bere gore taksim edılm ş Osmanlı borc an ıki ıdare meclısı bugun Parıs'te muşterek bır toplan tı yaparak şu muhım noK talar hakkında karar almıştır 1 Türkıye'nin ve dlğer dayın devletlerın ma lıyelerının tetkıkı 2 Hesabctm tetkıkı 3 Hamıller hesabınn mecl sı ıdarede olıkonmuş tahvılat hakkında bır karar ıttıhazı 4 Meclısı ıdare roporunun tasdıkı VIL ÖIMCE 0 ikemlzde kulfanılan ka(orıfer sıstemlerı gerl teknolo|i ürunü ve düşük verımlıdır Bu gerı teknoloıı, kömür ve fueloıl ıle çalışan bütün kazan tıplerınde görüimek tedır. Kalorıfer tesislerlnde gereğınden fazla yakıt tuketıimekte ve tam yanma sağlanamamaktadır Öyle kı, kalorıfer kazanlarındo tom yanmayı sağlayacak üst hava verme sıstemı (ıklncıl hava) ve baca çekışıni ayarlayacak bır düzenek yoktur Ayrıca kömur ıle colışan kazanların verimını duşuren önemlı bır etken de kazanların ortalama bır komur cınsıne gore yapılıp çok değışık özellıklerdekl komürler ıle çalıştırılmasıdır örneğın bır yıl Tunçbılek lınyıti ıle calışan kazan başka blr yıl Seyıtömer Imyitl Ile çalıştrrılmaktadır. özet olarak dıyebıllrlz ki; bugune kadar ulkemızde yakma sıstemlerı standartları yapılıp, uygulanmadığı gıbı boy le bır gınşım de gorülmemekteaır Ayrıca kalorıfer kazanlart calıştıranların günün belırlı saatlen dışında yanma ıle ılgılenmemeleri de verimı duşuren onemlı bır etkendır. HARİCİ BORÇLAR «TAKSİTLERIN TAMAMEN TEDIYESİ İSTENiYOR» iTayms» gazetesının İstanbul muhab rı bı ! dıryor «Hukumet Osmanlı doyınlen mec'ısmden yenı bır resmı mektup almıştır Meclıs bu mektupta 1928 senesınde Parıs te ımzalanan ıtırafnamemn on yedınc maddesıne hu kümetın rıayet edeceğm ümlt ettığını bıldırmekfp dır» Dığer tarofton Fransız gozet°lennın verdıği ha Sobalar â i İkemlzde çok değışlk tlpI I te sobalar kullanılmakta" dır Gelışmış ülkelerde kullanılan venmll sobalarm çeklen tam benzerlerlnden, ba sitçe, sactan kıvrılarak yapılan turlerıne kadar çeşıtlı so balar üretılmektedır. Sobalar ıcln belırlı bır standart yoktur. Fabnkasyon olarak uretılen sobalar gelışnış Olkelerde kul.anı'an sobalarm kötü bır taklıdıdır Soba imalat çılarının soba standartlarını bıldıkleri, hazırladıkları tanıtma broşurlerınden anlaşılmaktadır. Ne var kı sanayımızın yapısı en az masrafla en cok kâra yonelık olduğundan üretımı bıraz daha ışçılık ve tıtızlık ısteyen standart sobalor yapılmamaktadır. MTA Enstıtüsü'nde Isı Teknığı Laboratuvarında ycpılan araştırmalara gore, pıyasada fabrikasyon üretıml olarak satılan sobalarımızın yakma kayıpları yuzde 50'yı bulmaktadır. Sobalarm bu kusurlarmı özet oiarok şoyle sıralayabilır.z: 1 Yakmo hovas1 sobanın her tarafından denetımsız olarak gırmekte. 2 Bazı sobalarda ık.ncıl hava delığı sobanın çıkış borusunda buiunmakta e gazların yakıiması bocado olmak ta; ayrıca bazı sobalarda bırıncıl, bazı sobalarda ıkıncıl hava delığl bulunmamaktadır. 3 Izgara yüzeylerı küçük tür. Yann: Kalkınma planlarında yakıt sorunu