Catalog

• • • • • Sahlbl Cumhuriyet Motbaaeıtık ve GazeteefHk T.A.Ş. Odma : NADİR NADİ 6«nel Yaym Müdürü Sorumlu Yazı İşlerı Mudürü OKTAY KURTBÖKE CETİN ÖZBAYRAK CUMHURİYET BASIN AHLAK YASASINA ABONE ÜCRETLERf AYLAR. 1 3 Yurtıçi 150 45C Yurtdışı: 300 900 6 12 900 1S00 1.800 3 600 T A K V tM 4 OCAK 1980 tmsak 6.40 İkındi 15 40 Günes 8 24 Akşam 17 54 öğle 13.19 Yatsı 19 31 Bason ve yayan Cumhuriyet Matbaocılık ve Gazetecilik T.A.Ş. Caöaloğlu Türkocağı Cad. No: 3941 Posta Kutusu: 246 İSTANBUL Telefon: 28 97 03 UYMAYI TAAHHUT EDER • BÜROLAR: ANKARA Konur Sokok 24/4 Yenlsehır Tel: 18 33 35 17 58 25 • İZMİR: Holit Zıya Bulvorı No. 66. Kat. 3. Tel.: 25 47 09 13 12 30 • ADANA: Atatürk Cad. Turk Hava Kurumu iş Hanı K. 2, No: 13 TeU 14 550 19 731 Uçakpostosı lle gruplarına göre ucak Ocrett ayrıca alınır. Boşlık' 2 ve 3. Sayfalor (Sontfmi) Devam sayfası (Sontımi) llân sayioları (Santımı) » Istanbul baskısı (Santıml) «. Ankara baskısı (Sontimı) Ölüm. Mevlıt. Teşekkür (5 sontimı) Nişan, Nıkâh. Evlenme. Doğum ~ ~ ~.. 1500 Llro 560 600 440 320 200 1000 1000 Önlem paketinin (Bastarafı 1. Sayfada) Ciktığı gunun akşamı ıse CHP Itderı Ecevıt. Meclıs kürsüsunde Demırel'e «Dıyalog» çağrısı yapıyordu CHP lıderı gelışmeterden haberlı olduğu ıçın mi bu cağrıyı blr kez daha yinelemek gereğıni hemen oynı gun duymuştu? Bu sonınun karşılığı Ecevit'e göre «Hayır» Idı. Tomomiyle bır «Raslantt» idı EÖZ konusu cıkısm zamanlaması Ancak Sılohlı Kuvvetler ıçın dekı gelışmelerm hangı /onde olduğunu da sezmiyor degıldı... Bu noktado «Uyarı» mektuolcrının Çonkaya'dan neden beş gün süreyle tutulduğuno ll.şkin bır başka olasılık daha akla gelmekte: Ecevıt'ın oynı gün cağrıyı yapması uzerıne. Koruturk Demırel'ın tepkısınl beklemış olabıllrdi Ne var k. aradan beş gun gecmesıne karşın Ecevit'ln «Dıyalog» cağrı8ınm Başbakandan herhangl bır karşılık görmemış olması, sopunda cUyarı Mektupları»nın yoyınlanmcsına neden olmuştu Bu yüzden Ecevıt'e goro, AP llderinln coğrıyı yanıtsız bırakmış olması «Kaçınlmış blr fırsat»tı... NEDEN YALNIZ İKİ LİDER Uyarı mektupları slyasal por tller dahıl tüm Anayasal kuruluşları hedet olıyordu Ama Cumhurbaşkanı neden sadece ikl buyuk partınin Itdenni muhatap alıyor ve yalnızca onları Cankaya'ya cağırıyordu? Bu sorunun karşılığı da kutlslerde değışlk yorumlara kaynaklık etmedı değıl Sayın Koruturk un tlşlerı daha da alevlendırmemek ıcın» böyle blr yontemı benımsedığl de akla gelıyordu Ancak bır başka olasılığm akla daha yatkın oldtıgu soylenebılırdı: Ordu ust kademesmın, ötedenben. CHP ıle AP arasındo yokın ve somut işbırlığıne la roftar olduğu, hotta bir «geniş tabanlı hukumetım kurulmasını Istedığı polltıka kulıslerınde artık bır sır değıldl. Cumhurbaşkanının yainızca Mı buyük partı lıderını kabui etmesi. bu bakımdan, hem kendı eğılımını, hem de komutanların bu yöndeki Isteğ.ni yansıtıyar olabılırdl.. KORUTÜRKÜN TUTUMU SCCVIT NE DEDİ CEMJREL NAS.L KARŞILAOİ "öğrendığımız kadarıyla, CHP Bderı Ecevit Çonkaya'ya haylı hazalıklı qitti. Hatta. yapaca0ı konuşmayı, ner zaman ycpttğı g.bı. kücuk kucuk kağıtlara doktılo ıle not bıle etm.ştı.. Ne var kı Cumhurbaşkanı, kendı önunde Demrıel ıle Ecevıt'in blr tartışmaya g rmelerınden yana degıldi Goruşmemn ya da bır «dıyolog» gırışımımn kendı huzuıundo yapılmasını arzulamadığını beilı edı yordu Koruturk Her ıkı lıderln ds tdemokrasıye olan boğlıiıklarnndan ve cvatanseverl klerl»nden hıc bır kuşku duymadığını ıfode ederken Cumhurbaşkanı, aynı zamanda, kendlslnın herhangi blr «telkıni» bulunmadığını söylemeyi de ıhmal etmlyordu Anlcşıldığı kadarıyla Sayın Koruturk, Çankayo da tcrtışmanın yararı olmadığını, Meclıslerde meselelere c ö j j m get rmenin daha doğru oiacağ'm d.'e getırme çabasında idı Cumhurbaşkanı sadece, bır mektubu Hetme ışlev! ile yetınlyordu. ve. «Sz Iklnız. bu ışlerl. Meclıslerde halledın» der gibıydl.. CHP llden Ecevit, hayli kısa konuştu. özetle. diyalog cağrılorını Demirel'ın karşılıksız bıroktığını söyledl Demırel'e ge lince, o. «dıyalog» sözcüğünü yamtsız bırakmayı yeğler glbiydi Yedi sekız yasa tasarısı olduğunu, bunlardan altısını gündeme aldırdıklarını. «meselelerin bu hole gelmesıne blr saptırmanın neden olduğunu» söyluyordu Bır bakıma Demırel'e göre, cdiyalogo gerek yoktu bu bır saptırma» Idl CHP'YE GÖRE DEMIREL'İN TUTUMUNUN NEDENİ Demırel'ın özellıkle onleme Ipaketı konusunda Ecevit'ln ıs rarlı cağrılarını ısrarla karşılıksız bırakması nereden kaynoklanıyordu? Demırel'in DU tutumuna CHP nin tepelennde konulan teşhış şöyle özetlenebilır: AP liderı özellıkle CHP grubunda blr «catlak arovışu lcınde Idl. Gru bun önlem paketını engetlemeye yönelmesı CHP'yl kamuoyun da köşeye sıkıştırocaktı. Demirel'ın tuyarı mektupları»nm bellı olmasmdan sonra bile, hatta Cumhurbaşkanının huzurunda do Ecevıf'n «dlyalog» cağrısını karşılıksız bırakmış olması. CHP'yl bu kez de ordu karşısındo «köşeye sıkıştırma» taktlğlnm blr porçası Sayloblhrdı Nıte^ım Ecevlfın de aflırlığını koymasıyla önlemler paketı konusundo öncekl akşam grubunun «bağlayıeı karar» ol mış olması DemırePn bu taktığlnı boşa cıkormcnın bir parcas' olarak değerlendırılebılirdı. CHP daha önce hükOmette Olduğu donemde hazıriodığı tosarıları bir komtsyon kurup gözden gecırmış, gerekit değişikliklerl yaptıktan sonra bu metln özerinde grubu «bağlaytcı karar» almıştı. Tasarılar Mec lıs'te görüşulmeye başlayınca. bu «baglayıcı karar» ve yent metınier doğrultusunda muholefet yapılacak. ancak tam blr engellemeye yönelınmeyecektı. En azından CHP yonetımının tepelerinde esen hava bu «Joğ rultuda İdı Bununla bırfıkte. CHP grubunda «engellemeye gıdilmesı» yolunda eğılımlerın olmadığını soylemek mümkün değıldır. Es ki tasarıların, yanl metın doğrultusunda değiştlrilmesi içın CHP grubunun vereceğl değıştırge önergeleri kabul edilmezse, bu kadarlık bır muhalefetle yetınmeyıp, kelimenın tam anlamıyla, «engellemeye gıdlimesl»rti isyenelerin varlığını yadsımak olası değildlr.. Nıtekım, bunun ılk orneğl «önlemler Paketi dün görüşmeye boşlanan Mıllet Meclısı Genel Kurulunda venldı Engelleme ancak grup yonetlminın karan ıle yapılab'lecektı. Bu konudaki karar öncekı akşam alınmıştı. Ne vorki «sol kanat» milletvekillerınden bazılan bu karara ragmen dun yoklama istedıler. Ancak CHP milletvekıllerının coğunluğu yoklamada bulununca, ılk engelleme denemesi bir bakıma başansız kalmış oldu. YENİ BİR AŞAMA: BEKLEYİŞ... «Uyarı mektupları»nın verlllşinden sonra yenl blr o»omoya gırılmiş durumda, bu oşama. aynı zamanda blr «bek leyiş dönemıml de bir baknra icerıyor Bekleyişler, önlemler paketmde düğumlenmekte slm dılik. Poketın Meclıslerden cık ması hallnde ise bır başka aşomaya cecüecek. Blr başka aşamaya dlyoruz. cünkü verılmiş olon «uyan mektuplarunm ıçerlği sadece «önlemler paketi» lle llglli değıl kuşkusuz. Hem CHP hem AP llderlerinin de bu durumun farkında olmodıkları söylenemez, Aslında Istenen düpedüz, CHP lle AP orasında şu aşamada blr koolisyon değilse bıle. cok yakın ve sıkt işbirlığınln gercekleşmesidir. AP VE SİDDET EYLEMlERt Sadece önlemler paketinin cıkışryla. yenl yasalarlo şiddet eylerrlerlnın önlenemeyeceğini bilmeyen yok gıbi CHP#nlr» tepelerinde esen hava Çöyles Yaînızco yasal önlemlerln şlddet ey'em'erıyle mucadeleds tek başına yeterl! olmayacağının anlaşılması cok uzak gun lere bağlı değıldır AP llden ds bu durumunun bılmcinde sayılmahdır As»l önemll oloa Demırel'ln şiddet eylemlerine vaklaşım bıcimlnı değışt'rmesldır Şiddet eylemlerinln sadece «sol uctan» kaynaklandığı yolundaki gorüşünü değiştırmell ve MHP ıle «özel ılişkileriır.e son vermelıdır Bunıorı yapmadığı surece AP llderlnin şiddet eylemlerınl durdurrrası mümkun değildır AP lıderl eğer tek vailı tavrını ierkeder ve MHP ıle «ozel ilişküerUne son verırse. CHP tepelerıne go re. Halk Partısi ile Adalet Par tısl orasmda daha somut »e yakın Işbırlığınin yollan ocılacaktır CHP'nin AP"ye dönük Isbirlığı konusundaki bu tutumu yoni değtldır Demirel hükümetinln kurulmasmdan once de Ecevıt'ın bu yoldak) cağrılan belleklerde tazelığin koıumaktadır. Ne var kı. AP lıderl sü1 reklı olarak, bır bakıma «CHP yı koşeye sıkıştırmak* lcin olacak. bu cağrıları karşılıksız bırakmayı yeğlemiştir. Bundan sonra da aynı tavrını sürdürecek mıdır? Bu soruyo blr karşılık vermezden once btr süre daha beklenmesı geregı ortadadır. KOALİSYON O U S I DEĞİL CHP'nin yönetlm kodemeelnde AP ıle bır koalısyonun olanaksızlığına ılışkın kanı egemendır. Yaptığımız söyleşiler şunu gosterıyor: Parlamenter kurallara gore boylc bir koal.syonda Ecevıt'ın Boşbakan olması doğaldır. Ancak bunu AP'nm ve de özellıkle Demlrel'ın kabullenmesı beklenemez. Demırel'ın Başbakonlığını ıse CHP'nin benımsömesi söz konusu olomaz. Blr bağımsızın Boşbakanlığı ıse «ken dı ellerıyle bır 12 Mort modelıne zemın hozırlamak»ton boş ka bır şey değıldır. Bu bakımdan. bır koalısyon yerıne, AP ıle yukarda değınılen kosullara uygun bır ışblrlığmden yona bır havanın vartığını CHP'ntn yonetım kademesınde saptamak mumkundur. UYARIYI «SİVfLLEŞTİRMC» CABASI Blr başka saptama do şu olabllir: CHP'nm tepelerinde, şlmdıllk gözüktüğu kadanyla AP yönetımınde. «uyan mek. tupları»no karşı cepheden bir karşı cıkış eğılımi söz konusu bıle değıldır «Uyarıları» toplumun dıkkatınden cekmek. dıkkatlerin odak noktosı olmaktan cıkarmak yolunda blr eğllımın varlığını görmek olastdır. «Uyarı»nm icerdiğl noktalon gözden uzak tutmaksızın «uyanyı» zaman lcmde bır tür «sl vllleştırme» cabast dikkatl cekmektedır. / OLAYLARIN ARDINDAKİ ÇHP'nin önergesi Meclisfte fBaştarafı 1. Sayfada) fl hükumleri duzenleyen bu maddenın daha sonro görüşülmesını ısteyen bır onerge verdikleri icm maddenın görüşulme sl sonraya bırakılmıştır. Daha sonra Emnlyet Teşkılatı Kanununun 82, 85 ve 86 moddelerinı değıştiren iklnci maddenm görüşulmesirte gecılmlştır Emnıyet örgutü mensuplarına verılecek dlslplin cezalarını düzenleyen bu maddeler uzerinde anlaşmazlık bulunmadığı lcln oyblrlığl ıle kabul edılerek gecmıştır. Bu arada, 86 maddeyle düzenlenen terorıst olaylarda yaralanan ve ölen emnlyet men supianna ve aılelerıne verilecek tazminattarla ılgıli maddenın gecmışi kapsar biclmde uygulanması verılen bır önerge ile oybırlıöı He benımsenmiştır GÖRUŞ AYRILIÖI ÇIKIYOR Ikıncı maddenln polis dernek lerı ıle itgtlı ek sekizlnci madde sı göruşülurken partıler arasında aörüş onlaşmaflığı belirmış t i ' CHP arubu adına söz alan Muammer Aksoy. polıs ve bekcı'eri spor derneklen dışında ciernek kuramayacakiarını belir ten bu maddenın Anayasa ve insan hakları bakımından sokın calı olduğunu one sürmüş, AP grubu adına konuşan Ramazan Calışkan ıse bu maddenın b:r ıhtiyactan doğduğunu söyle mış'ir CHP'iı Mustafa Gazalcı da maddeye karşı cıkmış ve bu madde ıle rr>emur!arm dernek kurma haklanrın da e'lerınden alındığını sövlemıştir Bu moddenm görüşuîmes nden sonra CHP'll porlamenterler maddenln CHP grubunun kabu! ettlğl şekle getırllmesıni öngören bir de ö'şıklık önergesi vermıslerdır. Bu önerge lle polis ve bekc'lerın dev'et memurları yasasında belırt'len ilke, ödev ve sorumluluklar lle bağdaşmaz amaclar gören dernekler kuramayacakları öngorulmüştür TARTIŞMA ÇIKIYOR Oturumu yöneten MHP'II Baş konvekılı Alı Fuat Eyuboğlu önergeyı oylamaya koymuştur El kaldınlarak yapılan oylamodan sonra Eyuboğlu önergenin reddedıldığını soylemış, ancak sayı konusunda ıkı d.van katıbi ve kendısının tam bır uyum ıcinde olmadığını açıklamıştır Bunun üzerine CHP Grup Başkanvekılı Coşkun Karagözoğlu oylamaya itıraz etmıştır. Bu ıtlrazı. AP'lıler bağırarak karşı cıkmış ve sıra kapaklarına vurmuşlardır AP'nın oylamalar sırasında hırcın bır tutum ıcinde oldukları gorülmuştür. SOL KANAT YOKLAMA İSTİYOR CHP'nin önerısıns daha önce CHP hukumetınde yer olmış bağımsız mılletvekıllerı de kabul oyu ver rken Hılmı Işguzar ve Guneş Ongüt AP lılerle birlıkte red oyu kullanmışlardır. Daha sonra AP'lılerın verdiğl blr onerge okunmuştur. Bu öner ge oylanacağı sırada CHP 6Oİ kanat mılletvekıl'erı ayağa kalkarak yoklama ıstemışler ancak Başkan «Oylamaya gecmış bulundum» diyerek bu ısteml reddetmlştır AP'lılerın verdiğl pol'S ve bekcılerın derneklerın yanısıra vakıf da kuramayacak larına ılışkın onerge kcbui edıl dıkten sonra Başkan mcddeyi yenı bıçımi ıle oyo sunacağını bıldırmıştir Bunun uzerine CHP Grup Başkanvekıüeri bır öncekl oylamamn tartışmalı gectıği ni hatırlatarak ad okunarok aCik oylama ıstemışlerdır Başkan. acık oylama onergesının imzalarının eksfk olduğunu söy leyerek ışleme koymad ğını be lirtmıştır Bu aroda, AP'lı Alı El verdı ve Etem Eken'ın CHP'lılere yonellk hakaretımsi sözler ve bağırışlarda bulundukları Iz lenmıştir. CHP'lılerin acık oylama önergesi Işleme konulmayınca soı kanot mılletvekıllerınden on tanesl ayağo kalkarak salondo coğunluğun bulunmadı ğını belırterek yoklama ıstemışlerdır. ECEVİT ENGELLEMEYİ ÖNLEMEK İSTİYOR Engelleme amacıyla Istenen bu yoklamaya CHP Genel Boşkanı Bülent Ecevit'ln katılmadı ğı ve grup yöneticllerl ile haber göndererek CHP'lılerin so'onu terketmBmelerlni istediği gözlen, miştir. Yoklama sırasmda sol kanat mılletvekıllerı genellıkle salondan c kmış, Genel Merkez yanlıları ile Topuz grubu ve Necdet Uğur ile hizipler dışı mllîetvekıllerl yoklamada hazır bulunmuşlardtr. Yapılan yoklama sonucu 6alonda coğunluk bulunduğu an'a şılınca polıs ve bekcılerın dernek ve vakıf kuramayacaklarına ıhşkın tasarının ek 8 maddesı AP'nın istediği bıcimde oy lomaya konularak kabul edilmıştır Başkan, yoklamanın bıCimı ıle ılgıli olarak CHP'lı par lamenterlerın itırazlannı dınlememıştır Daha sonra emnıyet teşkılat yasasına eklenecek geCicı maddelerın görüşülmeslne gecllmıştır Pol s'erın disıpl n so ruşturmaları ıle ılgıli gecıcı 1. madde ve yasaklara aykın yayınlanan derglerle ılgill gecicl 2 madde partilerin ıtırazlan olmadığı ıcın oybırlığı lle kabul edılmıştır. Polis ve bekcılerın kurmuş bulundukları derneklerın yasa yürurluğ6 gırdığı tarıhte fesh edıimış sayılmalarına ilışkın geCıcı 3. madde görüşulürken soz olan CHP'I! Kemal Aktaş. Anayasa'nın 29 maddesının dernek leri hakım kararıyla kapatılabılmesını öngördüğunu bildırmiştır. Aktaş, maddenın bu bicimıy le Anayasa'ya aykın olduğonu savunmuştur CHP'lı Nızamettm Coban ıse, soz alarak madde bu şekılde yasalaşınca Anayasa Mahkemesı'nden doneceğını hatırlatmıştır. Daha sonra, CHP' liler bu maddenın değıştırılmesıni öngören ve derneklerın mahkeme kararıyla kapatılabileceklerınl ıçeren bır değışıklık önergesi vermıslerdır Önerge oya sunulmuş, ancak red ve ka bul oyları konusunda Başkanlık Dıvanında tartısma çıktığından, üc kez parlamenterler aya ğa kalkarak oylama yapılmıştır. Oylama sırasmda CHP'liler, ba ğımsız mılletvekıllerı ve bır sü re önce CHP*den ınrac edılen Cengız Çenses'ın kabul oyu vef dıkleri AP, MSP v e MHP'nın ve bağımsız mılletvekıllerınden Hıl ml İşgüzar ile Guneş Öngut'ün red oyu verdıklen Izlenmiştir. Yapılan oylama sonucu, önerge nın reddedıldı<5ı anlaşılmıştır. SALI GÜNUNE KALDI Gecicı madde olduğu gıbl Genel Kurul'un oyuno sunulmuş, b'u sırada CHP sol kanat mılletvekıllerınden 15'ı ad okunarak öcık oylama yap.lmasım lstemışıerdır. Başkan, lctüzük gereğınce bu taleple ad okunarak oylamaya başvurmuş ve madde Anoyasaya aykın olduğu ilerl 8üru>en bicimlyle kabul edilmiştir. Gecfcı öcüncu madde Ise, yapılan acık oylama sonucu 178 kobul 156 red oyu kullanıidığı anlaşılmıştır Oylama sırasmda saat 19'u gectıği 'Cln tasarılarm göruşulmesı devam edllmek üzere birleşım salı gunüne bırakılmıştır. ECEVİT SORUŞTURMA İSTEDİ CHP Genei Başkanı Bülent Ecevit, Mıhet Meciısı'nde dün önlemler paketı ıle ılgıli engellemeler yapan sol kanat mılietvekillerı ıcn dısıplın soruşturması yapılmasını ıstemıştır. Meclıs toplantısmdan sonra yarım saat kadar toplancn CHP Ortak Grup Yonetım Kurulundan cıkarken bır acıklama yapan Ecevit «Meclıs bırleşımlne il.şkın grupla ılgıli bır dıs plın ışmi gorüşuyoruz Zobıtlardan bazı bılgılerı sağlayacağız. Yarın (bugun) yenıden toplanacagız» aemıştlr Edinılen bılgıye gore. Ecevit' In dısıplın soruşturmasıyla ılgılı ıstemıne. grup yonetım kurulunun bazı uyelen karşı cıkmış ve konunun Incelenmesı gerektrğinı savunarak hemen dısıplın cezası verılmesını yerınde bulmadıklarını soylemiş'erdır. ECEVİT BAGIMSIZLARLA GÖRÜŞTU CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit. dün porlamentodakı calışma odasmda Mard.n bağımsız mılletvekılı Şerafettın Eicı. Rıze bağımsız mılletvekılı Tuncay Mataracı. Sınop bağımsız millet%Bkıli Hılmi Işguzar. Afvon bağımsız mılletvekılı Güneş öngüt lle bır süre görüşmüştür. Ecevıt, Grup Yonetım Kurulu toplantısına gıderken bağımsızlarla goruşmesıne ılışkın yaptığı kısa acıklamada «Arkadaşlarla bır durum değerlendırmesi yaptık. Zoman zaman blr oraya gelıp boyle değerlendırmeler ya pıyoruz» demlştir. TEMASLAR CHP ortak gruplannda önlem ler paketinin özel kom syonca hazırlanan bıcımıyle Meclıslerde yasalaştırılması yönünde bağlayıeı karar almdıktan sonra onceki gece CHP ve AP Grup Başkanvekilleri arasında göruşmeler yopıldığı ve yasalar la ılgıli uzlaşma zemini orandığı öğrenilmıştır Bu arada CHP Genel Yönetim Kurulu dün sabah Genel Boş kan Bülent Ecevıt başkaniığında yaptığı yaklaşık dört saat süren toplantısmda, Genelkurmoy Başkanı ve Kuvvet Komutonları tarafından Cumhurbaşkantna verllen mektupla ilg'lı ge llşmeler eie alınmıştır. GERÇEK (Bastarafı 1. Sayfada) partinin bütunüne yenl stratejıyl bemmsetmek, ılerldekı günlerdo güçlü olmak ıçin en sağlıklı yo sayılmalıdır. Buna karşın, sıyasal parti IIderterı nasıl davranmışlardır? Şimdilık, 1 ocak uyarısının Meclıs gundemındeki «Fevkalâde Tedbırler Paketi» ile ilgili va sınırtı olduğu anlaşılmaktadır. CHP Genel Başkanı €cevıt"ın de rvedilıkle uyarı mektubunun yorüngeslne glrdığı Izlenmektedlr. Ancak, şu satırlarırt yazıldığı dakikaya kadar Başbakan'ın tutumu belli değildır. Sayın Demırel'ın Başbakanlık makamındayken 12 Mart'takıne benzer bir durumla ikınci kez karşılaşması. blr talih mıdır. talihsizlik mıdlr' AP Genel Başkanı. «Ben blr aydır hukümetteyım. ben sorumlu değllim, ben sucsuzum» anlamına gelen sözler söylemektedır 1 ocak uyarı mektubu MSP'nın «Ikıncı Bâtıl» olarak nıteledığl AP azıniık hü kümetıne iktıdardan kaçmak Içın bır fırsat yaratmaktadır Cok yönlü bır satranc oyunu ilginc blr aşamasına ulaşmış bulunuyor 1 ocak uyarısının ordunun kumanda kes'mınden gelen bır tepkıyl yansıttığı, Genelkurmay Başkanı Soyın Evren'ın Cumhur başkam'na yazdığı ek mektupta bellrtılmektedır Bu durumda. 12 Mart dönemınde olduğu gibi parlamento calışmalarınm kumanda kademesinin isteklerine göre bıcımlendirılmesi yön teminin bır süre uygulanmasi sözkonusudur. Sıyasal partilerln bu yenl du rum karşısındaki tutumları aynı zamanda geleceğe dönük yozgılarını da bellrleyecektır. GÖZLE (Bastarafı 1. Sayfada) Silahh (Bastarafı 1. Sayfodo) gırmemeiıdır» aemıştır Sükan, dunku basın topiantısında göruşlerıni ocıklarken, Turkıye'de ve Ortadoğu'da ceraycn eden olaylar karsısında devieün blrlığınln korunmosının sözkonusu olduğuna değın m,ş, «Bugun bu olaylara partı cıllk hesaplarryla bokılacak gun olmadığı ortadadır Turk Sılâhfı Kuvvetlenn'n görüşü otarak acıklanan metni boyle değerlendirmek lazımdır. Artık bıcak kemiğe dayonmıştır.. yarın cok gec olocaktır» şeklınde konuşmuştur. ELÇİ: HÜKÜMET İSTİFA ETMELİDİR Bağımstz Mordın Mılletveklli ve Bayındırlık eskl Bakanlarından Şerofettın Elci ise yan mektubunu değerlendırırken, Denvrel hükumetının ıstıfa etmssı gerektiğıni vurgulamış. «yapılocak en makul şey. artık başarılı olamayacak, Cılkenın hiçbir sorununa cözüm bulama yocak olan hukümetın bır an evvel ayrılıp, mılll ıradenın tem sılcısi olan parlamentonun kendı icinden, demokratık kurallar lcmde, ulkenın bugünkü ortamına uygun, oloyların üsteslnden gelebılecek bir formülun bulunarak /eni blr hukümetin kurulmasıdır» demlştir. TİCARET KESİMİNE GÖRE Odalar Bırlığı Başkanı Mehmet Yazar ıse mektubun Mıllı Guvenlık Kuruluno götürüîmeden acıklanmasını «Yontem yan lışı» olarok değerlend.rmlş, mektubun siyasi partılere sorumluluklarını hatırlatan bır anlam taşıdığını belirtmiştlr. Yazar. şunları söylemıştır. «Sayın, komutanların mektubu, tüm dünyayı ılgılendirecek mükemmellıkte bir secımden sonra parlamentoda güvenoyu almıs hukumetin ulkemlzin gün demınde bekleyen cok ağır ve acil sorunlonn cözümü lcln gösterdığl buyuk cabanın btr an önce olumlu sonuçlara ulaşabil mesl icln başta sryasi partilerlmlz olmak üzere dlğer Anayasa kuruluşlannın hükümete yardımcı olmalan, hic değılse. engel olmamalan gerektiğıni be lirten ve onlara sorumluluklarını hatırlatan bir anlam taşımaktodır.» SOSYAÜST PARTİLER Genelkurmay Başkanıyla Kuv vet Komutanlan ve Jandorma Genel Komutanınm Cumhurbaş kanına verdiğl cUyan Metnı» sosyallst partilerin yönetlcllert ve başkanlan tarafından eleştınlmlş ve demokratik gelenek1e bağdaşmadığı görüşünde bırleşllmıştir. TİP Başkanlar Kurulu, Komutanların verdiğl yazılı metin lle antldemokratik gelişmelerin yenl bır boyut kazandığı gö rüşünü savunmuştur. TİP tarafından yapılan acıklamada, Işcl sınıfını ve emekci halkın hazırionmak tetenen antldemokrotlk uygulamalaro karşı cı kacaği beilrtilmlştlr. TSİP Genel Boşkom Ahmet Kocmaz da Komutanların yazılı metnlnl antldemokratik blr gırişim olarak değeriendirmiş. Anayasal güvence altındaki sıyasi partilerin zoriayıcı yoliara Itıldığinl vurgulamış, demokraslnln zedelendlğlnl llerl surmüştür. *•• flltının dünyada (Bastarafı 1. Sayfada) Böylelıkie Londro tx>rsasm<ta bır gun lcınde altın fıyotıarı ons boşına 55 dolarlık blr fırlayış gosterırken, Zürih'te de 28 arolıktcrki fiyatın 103 dolarlık bır fark kazanmtştır. Hong Kong'da hızla artdtı aKın fıyotlorı 658 doları bulmuştur. GÜMÜS Dolaro güvenln! yltıren alıcıların altınla birlıkte gümuşe de yoneldıkleri ve boylelıkle Londra'da bır ons gumuşun flyotının 41.50 doları bulduğu da belirtılmektedir öncekı gun ku fiyatsa ons başına 40 dolardı DOLAR Altırtdakı hızlı yukseitse kar şılık Amerıkan doları da sürokll değer yltirmektedır Nlteklm Avrupa'nın belll baş lı borsalarından Frankturt, Arrsterdam. Zürıh. Pans ve Mılono'do doların onemli deger kayıplanna uğradığı ve demir cellk işçılerınln Sterllnl sarsmasına korsın. İngıliz parası karşısındaki değerinı bıle koruyamadığı gorülmektedır. TÜRKİYE'DE Dünyodakl altın fryatlan ortışı, ictekl son politık gelışmelerln de etkıslyle. Türkiye'ye de yansımıştır. Boylelıkle Cumhuriyet altmı 7.900 8.100 lirodan satılırken, 24 ayar oltının gromı da 1050 • 1060 llrayı bulmuştur. Uyan (Bastarafı 1 Sayfoda) yönetlcMerinın öncekı gece önlem paketıne ılışkın konuyu görLşmek üzere bır araya gelmeter nde sorun «Uyarı Mektubu» acısmdan da ele alınmış, «Ordunun istediği bır maddeyl yerl ne getırel'm» yaklaşımında bulunmuştur AP'de yapılan Ihtlyatlı değerlendırmeler sonucunda ortaya Cikan beklevı<5in hnftc r '"iıında netleşeblleceğlnı söyleyen yelkllıler, «lıukumetın ıstıtasının cozüm olmadığı» konusundo blr leşmışlerdır. BAKANLAR KURULU öte yandon Bakanlar Kurulu dün Başbakan Süleyman Demlrel'ln boşkanlığında toplanarak, Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanlarmın Cumhurbaş kanına verdıkleri «uyarı mektubunu» görüşmüştür Yaklaşık üc saat süren toptantıdan sonro yapılan acıklamada, Bakanlar Kurulunun mek tup konusu AP Genel idare Ku rulu ve Parlamento gruplannda görüşüldukten sonro yeniden toplanacağı bellrtllmlştir. Başbakan Demirel, toplantıdan ayrtlırken. gazetecılerln «uyarının kıme verıldlği konusunda kamuoyunda kuşkular ol duğu» yolundaki sözlerine ve «CHP anarşı paketi konusunda bağlayıeı karar aldı. nasıl yorumluyorsunuz» şeklindekı sorularına. «Hıcbır şev söylemem, Bakanlar Kurulu acıklaması lle yetıneceksınız» karşılığını vermıştır Demirel blr dlğer gazeteclnın «muhtıra» sözcüğünü kullanma sma da «Nereden cıkardımz muhtırayı» şekhnde tepkı göstermıştir. 1950 yılından bu yana, tam sekiz Sıkıyönetım ilan edıldı. Otuz yılhk çok partılı hayatımız. bır ıhtılâl. uç ıhtılâl gırışımı ve sekız Sıkıyönetım ıle bırlıkte gehsıp, bugünkü aşamasına ulaştı.. Demek oluyor kı, ortalama her on yılda blr, Anayasal duzen, bu çalkantılar içinde askıya alınıyor! Her on yılda bir demokrasıye «Nokta» olmasa da bir «Noktalı vırgül» konuluyor. Oemokraslnuzın, çok partılı ysışamımızın, Anayasal duzemmızin işleyiş sürecı, demek ki böyle... Genelkurmay Başkanı ıle üç Kuvvet Komutanı ve Jandarma Genel Komutanının kaygı ve önenlennı ıçeren son uyan mektubunu bu sureç ıçinde yenı bır aşama olarak gormek. sanınz doğru bır gözlem olacaktır. Bu uyarı mektubu acaba kimin adresine postalanmıştır' Şımdı herkes bu soruyu soruyor. Sayın Cumhurbaşkanı, Sayın Genelkurmay Başkanı ve Komutanlarca ımzalanan uyan mektubunu, CHP ve AP Genel Başkanlanna üetmıştir Sayın Koruturk. bu mektubu ıletirken, ıkı büyük siyasi partı lıdenne herhangı *ir «Telkin» yapmaktan ısrarla kaçınmıştır. Parlamentoda temsılclsi bulunan öteki siyasal partilerin genel başkanlan bu arada MSP Genel Başkanı Erbakan ıle MHP Genel Başkanı Türkeş, bu uyan mektubunu. sıradan yurttaşlar gıbı. Türkıye radyotarmdan dınlemışlerdır Uyan mektubunda yeralan Şenat düzeni davetçılen» ile «Her turlu faşızmı gettrmek ısteyenler» tanımlannın MSP ve MHP ıle ılgılj olduğu açıkça bellı olmaktadır. Uyan mektubu, parlamentonun yenı bır surece gırmesını. bu sureç içinde MHP v e MSP'ye yer venlmemesını ısterken. bır CHP AP ışbırlığınj de zorlar görünmektedir Bu işbırlıgı. bır CHP AP ortaklıgı olmayabıür. Herhalde ıstenen, bunun da dışında, bırbırlerıne destek bıçımınde belırecek gemş bır ışbırhgıdır. AP. uyan mektubunu daha dar açıdan yonımlamak eğılımmdedır Demırel'e göre. bu uyannın amact. parlamentoda sıra bekleyen terör ıle llgıh yasalann bır an önce çıkmasını sağlamaktır Saym Genelkurmay Başkanı ve Komutanların uyan mektuplannda. yalnızca bu kcnuyu amaçlamadıklannı sanıyoruz Gerçi uyan. bu yasalann çıkmasını da ıçermektedır Ancak, uyanyı bu denli basitleştırmek böylesine sıyasal sonuçlar doğuracak bır davranışı çok dar açıdan yorumlamak olur Uyan Turk sjyasol yaşamınm yannı ıle ılgılıdır ve bu gelecekte. açıkça CHP AP işbırlıği önermekte. otekı Anayasal kuruluşların da bu ışbırlığınl destoklemelenni ıstemekted»r Otuz yılhk çok partıli deneyınde, bır ıhtılâl, üç ihtılal gınşımi. sonuncusuyla beraber ıkı «Sılahlı Kuvvetler Muhtırası» ve de sekız Sıkıyönetım yaşamış bulunan bır ulkede. sorunlara çok daha başka açıdan bakmak gerekmektedır. 12 Mart donemı Anayasa maddelerinin hemen hemen yansını değıştırmekle ışe başladı. bunun arkasından bazı yasalar da degıştı Eger Anayasa değışikhklen çare olsaydı eger yasa değışıklıklerıyle terör önlenseydı bu degişıklıklerden sonra, bu kank serüvenlere suruklenmış olur muyduk' Öyleyse olaylara, gehşmelere çok değışik açılardan bakmak ve toplumu derınden sarsan olaylann kökenıne. eski ve alışılmış reçetelenn dışında, başka reçeteler ve başka ılaçlar bularak eğılmek, kaçınılmaz bır zorunluluk olmuştur. Büyük sancılan. ağn kesıcı ilaçlann aldatıcı ve geçıcı etkileriyle gldermeye çalışmak. sancılan kesıp atmaz, belkı daha büyuk sancılara yol açar... SOVYET BİRLİKLERİ (Bastarafı 1. Sayfada) nn ve oğır topcu bataryaıarının desteğı altında Paktıa eyaletindekı gerılla üslerine karşı horekete gectığını ancak hare katm kesin sonucu hakkında bılgı alınamadığını bıldırmlştır Amerıkan AP a|ansı 'se bas kent Kabıl'ın güneyındekı Pakıstan sınırı yakınındakı Kandar kentinın Sovyet bırlıklerinın elıne gectiğlnı bıldırmektedır. Sovyet askeri harekatı sırasmda bazı Afgan bırlıklerinin Sov yet oskerlerıne katıldıkları. dlğer bazılarınm Ise Sovyet askerı harekatına karşı dlrendıklerı geien haberler arosındadır. Sovyet oskerlerlmn Batı'dakl Harat ve Paktstan sınırı yakın larındakj Celalobod kentlerıne de glrdıklerı bıldırıllrken. Kabıl'ın kuzeyindekı Bahıan eyaletınde Sovyet askerleri tle ge rıllalar arasında sürmekte olan carptşmalardo ıkı tarafın da ağır kayıplar verdiklerı belırtılmektedır Hazen kabılesınin merkezı olan bu eyalette Sovyet bırlıklerinin büyuk bır dlrenme ıle karşılaştıkları bildırılmıştır. Bu bölgedekı catışmalarda Sovyet bırtıkleri.iın gelışmiş MİG24 uc^klorı kullandıkları da gelen haberler arasındadır. Başkent Kabil'de ise eski Devlet Başkanı Hafızullah Amın'e sadık kalan Afgan ordu bırlıklerıyle Sovyet askerleri arasında ıkı gün süre, yoğun carpışmalardan sonra durumun sakın olduğu bıldırılmekiedır. Kabıl'dekı cat'şmalar sırasmda da tarafların ağır kayıplar verdıklen ve ıki taraftan toplam ölü sayısının 3 bıni aşttğı kcydedılmektedır. Bu arada Kcbn radyosunda konuşan Babrak Kormah devlete düşman olanların tamamen temızlenmesınden sonra Sovyet oskerlerlnin Afgoniston'don ayrılocaklorını soylemıştlr Kar mal, Amın zamanında tutuklanan kirr.selerın serbest bırakıldıklarını belırttıkten sonra dev rık cumhurbaşkanının. bır Amerikan uşağı olduğunu ıleri sürrmjştür YALANLANDI Öte yandan Pakıstan'da yayımlanan «Jang» gazetesi, Afganıstan Devrim Konseyı'nin ülkede para birlmi olarak «Rubleyı» kabul ettığını yazarken, Sovyetler Bırtiği de buThaberı yalanlamıştır SOVYET ELCİLİĞİNE SALDIRI Bu arada Tahran'da yaşayan bir gıup Afganistanlı dün Tahran'dakı Sovyet Buyükeiç lığ ne saldırmak ıstemış ancak, Ircn Devnm Muhafızlarmın elçıl.k onünde barıkat kurmaları sonucu bınaya gırememışler ve havayo ateş acarak dağılmışlardır TASS'IN YORUMU Öte yandan Sov/et'er Bırl ğ\ ABD Devlet Başkanı Corter ı Af ganıstan'a asken müdahale ıle ılgıli Sovyet sıyasetinı scptı arak. «Kışkırtıci» beyanlarda t>ulunmckla suçiamıştır. TASS aıatısının yorumcuFu' Ccrter ve otekı VVashıng.on yekıMerının Sovyetler Bırl ğı'ne kcr şı yoğun bir propaganda sovaç. başlattığını one sürmuştür Bu arada Afgan stan m b r cok kesımınde Sovyet cskef b,, lıklerıne karşı dıren'Şıi su du ğünü kavdeden Kabıi'dekı 'îov yet muhabırlerı, bu d renış ç r n 1 yabancı gucler ve karşı de^n " cılerce de.steklendığTiı ılerı st.; muşlerdır Sovyet rBoftarafı 1. Sayfada) admdaki yoralı er Taksim Hostanesıne, Mustafa Aydtn adında ki öğretmen de Şışlı Hastanesine kaldınlarak tedavl attı na alınmıştır. Bu arado Konsolosluğun bıtışığinde mağczalon olanlar. |andarmar»ın actığı ateş sonunda grup ıcinde cok sayıda kışinln yaralandığını, an cak bunların arkadaşlan taraftn dan kaçırıldıklarını Her) surmuşlerdır. Okjy yerlnde yapılan oremada 11 adet boş kovon, susturucular ve silah parcalan bulunmuştur. Tılıo spoıcnsa (Bastarafı Spor Sayfasmda) başına yenen kışinln Oktay Cimen olduğuau. Vösil Aleksand rıdıs'ın. Split'te beklenenın ya rısını bıle veremedığınl, her ıki gazetenın Yugoslavya'ya cö mertce yolladığı kalabalık yazarlar grubu izlemedı m ı ' Ma sa tenisınde yılın adamı Oktay Cımen'ken. VasılMn odı nasıl her iki llsteye de gırtyor. Yanıt galiba şöyle: «Bız masa tenısl deyınce bır Vcsıl'in adını bilirlz de, onu yazdık.» Basın olarak. okuyucutartrrıza gerceklerı doğru ve eksık sız olarak anlotabildiğimiz eün. onlardan yılm sporcusu lcln oy tstemek hakkımız olacak. O zaman derme catma araştırmalarla adav lıstesl belirlememıze de gerek kolmayacak Tum bılgilere sahıp kamuoyu, yılın Eporcifsunu daha bilinçll ve doğru seçecek. Kadıköy (Bastoraft 1. Sayfoda) karo asfaltınm deniz tarafı, Erenköy. Bostancı dün gece bes saat karanlıkta kalmıştır. 12.30'da başlayan ve 4.5 saat 60ren elektunk kısıntısı da dahil edıidığı takdırde bu bölge yaklaşık 9 5 saat süreyle elektnk alamamıştır. öte yandan Merter yöresinde de İETTVe alt 10 bin voltluk blr kablo anzası yüzunden bu bölgede uzun süre elektrıksız kalmıştır. ' IETT yetkllllerl. yakıteız kalan ittanbul'lulorın elektrlkli ısıtıcılara ılgı gâstermelerinln bazı bölgelerdekı trafolarda uzun sürell kesinti ve arızalara neden olduğunu hatırlatmaktodırlar. AÇIK ÇACRI BİZ SEVİNC OĞUZ VE ERDAL DÖKER TÜM TANID1K VE DOSTLARIMIZ1 NİKÂH TÖRENIMIZE BEKLERİZ. Beyoğlu Evlendlrme Dalresl 4 OCAK 1980 SAAT: 15.15 (Bastarafı 1. SayfaJo) sonrasında Genel Sekre'fr Mustafa Üstündağ lle anlo;?mazlığa duştuğu ılerı süru!m°i< tedır B lındığı gıbı. Ecav t Kurultay sırasmda A'ccak'zptan'a Genel Sekreter olrr~s. İcm önerıde bulunnuş ancc^', Kurultay gscesı Genel M c ' e z blnasındo toplantı ycpan bozı II Başkan'arı Ustündcğ'ın Genel Sekreterlığe getlrılmes.nı 'S tem şlerdı Son Kurultaydan önce CHF Genel Sekreter Yardımcılığı ya pan Aîacakaptan'ın daha ©ic" ıkl kez istıfa ettığı. ancak ıs' fasının Ecevıt tarafından kabu1 edılmedığı bıldırılmektedır.