Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
• Sohlbl: Cumhurlyet Matboaeılık ve Gazetecilik T.A.Ş. «Jına NADİR NAOİ • Genel Yayın Müdürü ........ OKTAY KURTBÖKE • Sorumlu Yazı işleri Müdürü CETİN ÖZBAYRAK • Basan ve yoyon Cumhuriyet Matbaacılık v* G O M ttclllk T.A.Ş. Cağaloğlu Türkocağı Cad. No: 3941 • Posta Kutusu: 246 İSTANBUL Telefon; 28 9? 03 ABONE ÜCRETLERj T A K V İ M * OCAK 1980 fmsak 6.40 İktndl 15.39 Güne» 8.24 Akşam 17.53 öğto 13.18 Yatsı 19.31 İ • BÛROLAR: ANKARA Konur Sokok 24/4 Yenltehir Tel: 18 33 35 17 58 25 • İZMİJcj Halit Ziyo Bulvan No. 65. Kat: 3, Tel.: 25 47 00 13 12 30 • ADANA: Atoturk Cad, Türk Hava Kunımu if Honı K. 2. N a 13 14 560 19 731 AYLAR: 1 3 Yurtici: 150 45C Yurtdışı: 300 900 « 12 900 1.800 1.800 3.600 Ucokpostası lle grupîonna göre ucak ucreti oynca almır. Başlrk 2 ve 3. Sayfalar (Santimi) Devom sayfası (Santiml) İlân sayfalan (Santimi) İstanbu! baskısı (Santimi) Ankara basktsı (Santimi) .... ölüm, Mevlit, Teşekkür (5 santlmi) Nişon, Nikâh, Evlenme, Doğum .. «. 1500 560 600 440 320 200 1000 1000 Llra CHP ÖNLEM PAKETt (Bastarafı 1. Sarfada) tcanffntzı ziyaretlerl ve bır ya»lı metin vermeleri, maale6ef Türklye'deki bunalımı yenl bir boyuta ulaştırmıştır. Ban dilerdlm kl. is bu noktaya. üzücü noktaya gelmeden önce iki bü yük partl arasındo, iktidar portlsl ile ana muholefet partlsl veyo hukumetle ana muhalefet portisi arasında verlmli, cıddl btr diyalog kurulabilsin. bu ko nudoki tyi nlyetli. yapıcı coğnlarımıza olumlu yanıt verllsln. Fakat maalesef fırsot kaçmıştır.» «Blzlm yasal önlemlerle llglli durumumuz ocıKtır. Aiırtacak yasal önlemterln blrlncisi gsrcekten işe yarar olmosını, ikfn cisl demokraslyl zedeleytci nltellkte olmamosınt Isterlz. Grubumuz daha biz hukumetteyken de bu kaygıyı betirtmisti. Yenl hükumet triîindifli glbl bizim Meclislere lc güvenllği soğlama yı kolaylaştırma amacıyla, sun duğumuz yosa tasarılarından en önemli8lni komisyonda reddettirdi. Muhalefetteyken daha reddettirdl. Şimdi de MecHse sunduğu önlemler paketine oimadı. önlemler paketine aldığı yasa tasarılarını da değiştirmek istediklerinl acıkça ifade ediyorlar. Daha dün (öncekl gun) Grup Başkanvekilleri. bu tasonlann esklmiş olduğunu ifade etmişlerdir ve deglştirilmes) ge reğinl belirtmislerdir. Ne yönde değişikllkler Istediklerinl acıklomadan bize blldirmeden, destek ve diyolog istemektedirler. Oysa biz gerek gundem poketinin içeriğınde, gerek gündem paketinin icerığine giren ya8alorda ne gibi değişikllkler İ8tediğlmizl söylemeye hazır du rumdayız.» tlr. UĞUR'UN KONUŞMASI Doha sonra İstanbul CHP Milletveklli Necdet Uğur söz al mfştir. önlem yasalarının göruşülme sinln ertelenmesini öneren Uğur özetle şu konuşmayı yapmıştır: (BugOn Cumhurbaşkom'mn iki parti Başkanı'na verdiği mek tuptan sonra yeni bir dönem açılmaktadır. Bu dönemde polltl ka yapmanın koşullan değişcek tir. Henüz olayların icinde oldu flumuz için biz mektupla ocılan yeni dönemin boyutiarını tam aöremlyebillriz. Ama dünya ka muoyu ve uzakta olanlar durumu göreceklerdir. Bu bakımdon karşı karşıya bulunduğumuz ye ni yosa tasarılarının konuşulmasından cok daha önce bu konunun görüşülmesl gereklr. Sayın Genel Başkanımız ve Sa yın İnönü ile birlikte yıüor önce blr başka mektuba şahit olmuştum. Yapacağımız tş, safiarımızı sıklaştırmaktır. Biz CHP lller, Türkiye sorunları üzerinde ağırlığı olan bir toplumuzdur. Saflarımızt sıklaştırıp, birblrlmtz den guc alarak sonuc olırız. Biz. özgülükler düzeninde ya şamımızı sürdürmek Isteyen klşlleriz. Bunalımların cözümu. nün doha sıkı önlemler gerektir dlğlnl billyoruz. özgülükler düzenl başı boşluk demek değildlr. özgürlükler sımsıkı kurallar. yosalar ve otorlte ile korunur. Bu birblrini tomamlar, bunu korumak isterken, toplumun tıkan dığı noktaları yakından bllmek gerekir. Buna hep blrtikte teşhis koyalım, bunalımı sona er dlrecek, ekonomik ve toplumsal önlemlerl blliyoruz. Tüm parlamenterier. toplum özertnde kendlmlzdoğru kararlar alalım. Eğer bunu yapmakta geclklrsek, blzim dışımızda alınan kararian tasdlk etmek durumunda kalınz. Türkrye'nln temel sorunlannm cözümüne hep birlikte eğllmenln zamantdır. Bugunden Itlbaren sorunlarm önoeliğl boşka dır. Partlmlz yenl durum karşısmda davranış ve potitlkalarını saptamaiıdır.» Bunun uzerlne yenlden kürsöye gelen Genel Başkanı Bülent Ecevlt. «Biz gündeml daha önce saptadık. Bu toplantımız mektup İle ilgill değildlr.» demlstir. Ece vtt, parti olarak her konuda üzerlerlne düşenl yapttklonnı ve .yapacoklarını. ama bu yoptıklannm komutanlonn mektubu İle Hgili olarak yapılmayacağını ifade etmiş. daha sonra önlem paketinin grupta göruşOlmesl gerektlğinl söylemiştir. Yosaların Mecliste göruşuirreye baş lanmadan grupta gör0$ülmesi gerektlğlne değlnen Ecevit. ak el halde CHP'nin dağınık blr görünüm Içlne glreceğini savun muştur. Daho sonra Necdet Uflurtm önerlsi grupta oylonmıştır. CHP ici muhalefet kanotlon önerlyl destekleyen yöndo oy kut lanmışlar, fakat önerl kücuk bir farkla reddedilmiştir. ÖNLEM PAKETİ İLE İLGİÜ GÖRÜŞMELER CHP Grubunda Necdet Uğur" un önerlsinin reddedllmesinden sonra önlem paketi İle ilgill gö rüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler, CHP Grup Yönetlm Kunılla nnın Ecevit'in başkanlığmda yaptığı toplantıda hazırlanan rapor üzerinden yürutülmüştür. Raporda. önlem paketinde yer alan yasa maddelerinın bazılan aynen benimsenmekte. bazı maddelerin ise doha demokratik blr bicıme sokulmosı icln öneriler getlrllmektedir. ECEVİT: ENGELLEMEYC KARŞIYIZ Bu rapor Ozerlnde gorüşmeler sOrerken söz alan Kocaell Milletvekili İbrohlm Akdoğan, «Diyelim kl biz, bu tasanlara burada en iyl biciml verdik. Bunlar Genel Kurul'da göruşulürken AP'den antl demokrotik madde önerlleti gekJi. O za man yasolara istediğimiz şekli verebilecek miyiz? Yoksa engelleme yapacak mıyız?t biclmlnde konuşmuştur. Ecevlt. bu konuşmayı yanıtlamış ve Grup Yönetim Kurullarının engelleme ye karşı olduğunu söylemiştir. Grupta konuşan Ankara Milletvekili önder Sav ise, bu tasanların Anayasa'nın özü ile ve ruhu ile celiştiğini söylemiş. (Nasıl ulkede bunalımın yüku. bunalımı yaratanların Ozerine yüklenmiyorea, anarşi ve terörö de önleyelim deyip, onun ortaya cıkmasında sucu olmayan kl şiler, demekler demokratik ku ruluşlar cezalandınlmak Istenl yir» demiştlr. CHP Grubunda önlemler paketi fle ilgüi olarak özel komis yonun hazırladığı raporun tümü kabul edildlkten sonra mad delerin görüşülmesine gecilmlş tir. Bu arada. muhalefete mensup milletvekilierlnin genellikle salondan cıktıklan blenmlştir. Grupta maddelerin görüşulmesinden eonra komisyonun önerdiği metin oytanarak benim senmiştlr. Grupta ayrıca bu ya sa tasarılan icin Millet Meclisi Genel Kurulundakı göruşmeler sırasındo olumiu oy kullanılması icin bağlayıcı gnif. karan alınmıştır. Böylece dün öğleden sonra saat 15.30'do boşlayan CHP Grubu 21.00'le görüş melerlni tamamlayarak dağılmtştır. DEMİREL {BoBtaran 1. Soyfoda) Yalnız şunu «öyleyeyim: Biz Türkiye'de bunca sıkıntıyi göğüslemiş blr hükümet olarak. bunlaro tedbir aromok icln mlos ile görev kabul etmiş, 14 ekim sscimlerl sonucunda mH ietin genel arzusu tstlkametlnde. parlamentodon güvenoyu olarak hükümet olmuşuzdur. Türkiye'de bugünku durumun sebetri biz değillz. Otuz gün icinde herşeyi bu hole getirmek mümkün değildir. Hevesle. şevkle calışmaya koyulduk. Şim di bır durum ortayo cıktı. Bu durumun n« olduğunun odını koymak istemiyorum. Mesele soğukkonlılıkla mütaloa •dllecektir.» 6RUBA BİLGt VERDİ AP Genel Başkanı ve Başbakan Süleyman Demirel, portlsinin ortak grup toplantısında dün yaptığı konuşmada, <Yenl ve ciddl bir vazlyetl» karşı karşryayız. Türkiye'nin şartları cğırdır.» defniştir. Demirel. Cumhurbaşkanı Fch rt Korutürk'le görüşmesine Illşkln gruba bilgi verirken, Türkiye'nin ağır şartlannın daha blr ay evvel güvenoyu alan hü kumetln programında bulunduflunu belirterek «Türkiye'nin ağır olan ve başta gelen iki ana meselesini duzeltmek icin canla başla ve ihlasla görev yapmaya koyulduk.» blciminde konuşrruştur. Cumhurbaşkammn cağrıst Ozerlne Cankaya'ya gittiğinl ve Cumhurbaşkanı Korutürk'ün Genelkurmoy Başkanı ile Kuvvet Komutanlorınco kendılerine verllen bir mektubu okuduğunu blldiren Demirel, «Şimdi bu mektup üzerinde bir yorum yap mak Istemlyorum. Yalnız ortada clddl blr durum vordır. Her kes yorum yapocaktır. Biz meseleyi hukumette. Genel Idare Kurulunda ve gruplarımızda görüştükten sonra davranışımızı ortaya koyocoğız. Bunu soğukkanlılıkla yapacağız. Türkiye'nin getlrildiğl bu durunv dan biz sorurrlu değlHz.» demiştlr. «YANOINI BİZ CIKARMADIK» Demirel, terorizmt önleyld yosalann gundeme alınmasının portili uyelerce başarıldığını. terorizme ve bölucülüğe korşı ancak 35 günden bert uğroş verdiklerlni bellrterek özetle şunlan söylemlştln (Biz TürktyeVe faydah otolım dlye yoJdoyız. Yongım cıkaran biz değlllz. Yançını «dn dürellm diye cırpınan blziz. Yan gım cıkaranla bizl aynı kefeye koymak mumkOn defllldtr 35 gunde ne yapılabHlnse biz onun azanvsinl yaptık. ButOn hainlerin ihanet cetelertnin Ostune varmaya koyulduk Bütün devlet kuruluşlarının da bu yoldo harekete gecmeslnl sağlodık. Biz sandatve hevesllsl değlllz.* Demirel. Meclisterln yasa yoptığını. hükümetleri denetledlğinl. Olkeyl hükümetlerin yönettlğlnl. MIIII GOvenllk >l« İlgill önlemlerl İse MIIII GOvenlik Kurulu'nun saptaydTak, hu kürretlere tavstye ettlğmi de sözlerine eklemiştlr. Demirel'in konuşmasından sonra. ortak gruba boşkanlık eden AP Grup Başkanvekili Oğuz Aygün, konuya illşkin görusme acılması icin toplantıya ora verilmesint öngören görüş ler olduğunu söylemiş. görüşmelerm yarın (cumo günü) ya pılması yolunda bir öneriyi oyo sunmuştur önari, oyblrliği İle bentmsenmistir. • OLAYLARI N ARDINDAKİ Silahlı Kuvvetlerin (Boştarah 1. SoytacJa) rmda Kuvvet Komutanlan va Jandarmo Genel Komutanı olmak uzere 1979 yılında yurt İcinde yapmış olduklan askeri teftiş ve gezller sonucunda edinmiş oidukiarı intiba ve görüşleri tceren blr mektubu MllII Güvenlik Kurulu Başkant olarak tarafıma tevclh etmiştir. Durumu ügilılerln ve kamuoyunun bilgılerıne sunarım.» ÖTEKİ PARTİLERE DE OÖNDERİLDİ Cumhurbaşkant Fahrl Korutürk, parlamentoda temsll edilen siyasi partilerin genel başkanlarıno da Genelkurmay Başkanı tarafından verllen uyan msktubunun birer kopyasını göndermıştir. Korutürk, partl genel başkanlarma gönderdiği mektubun sunuş yazısındo ilk defa olarak Cumhurbaşkanı sıfatınm yonında «Milli Güvenlik Kurulu Başkanı» sıfatını da kullanmıştır «TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİNİN GÖRÜŞÖ» Genelkurmoy Başkanı Orgenerol Evren, Kuvvet Komutanlan ve Jandarma Genel Komutanının Cumhurbaşkanı Fahri Koruturk'e iiettiklen «Türk Silahlı Kuvvetieri'nin görüşü» baş lığını taşıyon mektup aynen şöyledir: «Türk Silahlı Kuvvetlerinin göruşü: Olkemizln icinde bulunduğu son derece önemli siyasl, ekonomlk ve sosyal ortamda her gecen gun hızını biraz daha ortıran anarşi, terör ve bölüeuluğe karşı milli blrlik ve beroberllğin sağlanabllmesı İcln Türk Silahlı Kuvvetlerl ulke yönetimlnde etklll ve sorumlu onayasal kuruluşlan ve özelllkle siyasi partilerl Qöreve dovet etmek mecburiyetlnde kalmtştır. Anoyosal kuruluslann da o yön de yardımcı olmalorım ısrarla istemekteylz. Kenan Evren. Orgeneral, Ge neikurmay Başkanı, Nurettln Ersin, Orgeneral. Kora Kuvvetlerf Komutanı. Bülent Ulusu. Oramlral. Deniz Kuvvetlerl Ko mutanı, Tahsln Şohlnkoyo. Orgeneral. Hava Kuvvetlerl Komutanı. Sedat Celasun, Orgeneral, Jandarma Genel Komutonı» EVRENİN ÖN YAZT8I \ GeneMturmay Başkanı Orgeneral Evren'ln «Silahlı Kuvvetlerin görüşü» nü kopsayan mek tup ile İlgill olarak Cumhurbaşkanı'na sunduğu ön yazı da şöyledir: «Sayın Cumhurboşkanım. Ülkemizin icinde bulunduğu ortamda devletlmlzln bekast, milli birliğln sağlanması. halkın mal ve can güvenllğinln temlnl icin anarşi, terör ve bölucülüğe karşı parlarrenter demokratik re|im lcerislnde Anayasal kuruluşlonn ve özellikle slyasl partilerin Atatürkcü. milli bir göruşte müştereken tedbirler ve careler aramaiarı kacmılmaz bir zorunluluk olarak görünmektedlr. Milli Güvenlik Kurulu'nun muhtelif toplontılarında bu konuda a'ınan kararlorın muhalefete mensup siyasi partılerin kısır tutum ve davramşları yu zünden olumlu sonuclara götürulemediği vüksek malumlarınızdır. Kuvvet Komutanları ile beraber yaptığtm son gezilerimde Ordu ve Kolordu Komutanı se vlyesfndeki general ve arriratlerle görüşmelerlmde mllll birlik ve beraberlığe en cok ihıiyoç duyduğumuz bu dönemde süratle bir sonuco ulaşab;imek icin aerekll tedbırlern müştereken tesbitı amacıyia tüm Anayasal kuruluşlar v« eiyasl partilerin blr kere dana uyanlmoBi, butün komutonlarco müştereken gerekli görö'dü Bu kararın ışığındo Turk Silahlı Kuvvetleri'nln görüşlerini Milli Güvenlik Kurulu Boşkonı olarak zatıalilerine sunuyoruz: GereğfrK yufcsek takdlrlerin' ze arzederlz. Saygıtorımla Orgeneral Kenan Evren Genelkurmay Boşkanı» 6ERÇEK (Boştarafı 1. Savfada) salasması icin bir girişim ml sözkonusudur? Yoksa daha uzun süreli bir girişimin ilk o> dımı mı otılmıştır? Afganistan olaylarından sonra sallantrya glren dış dengelerin iceriye dönük bir ışoretl mi belirmiştir? Bu sonılara yanıt verrrek zordur. Bugün elle tutulon gercek olağandışı bir oloylo karşı karşıya bulunduğumuzdur. Ancak bu kez 12 Mart döneminden daha değişik koşullar Turkiye'nln lc ve dış dünyasım oluşturmaktadır ve bu değişik koşulların değişik sonucların gerekcelerinl yaratması doğaldır. Bugün kü Türkiye'nin ylrml yıl veyo on yıl öncekl Türkîye olmadığının bflincine varrmîk gerekfr. Bu billnce sahip olmayan yöneticüer ülkenln sorunlarını büsbütün büyütecekler, dööümleri kördüğümleştlreceklerdir. «Türk Silahlı Kuvvetleri'nln Göruşü» başlığını toşryan mek tup llgililere iletilmiş bulunuyor mektupta tüm styasal partllere ve anayasal kuruluşiora uyan yapılmaktadır. Kuşkusuz Anayasa'ya göre bu gibi durumlorda blrinclt sorumlu da Hükümet ve «Boşbakan»dır. önümuzdekl gfinter, Ordu ile Hükümet, slyasol par tiler ve parlamento orasmdakl llişkilere yeni bicimler ve dönüşumler getirmeys gebe cörünmektedir. irirk tm Ecevft. «öyle devam etmls «Cumhurbaskam bugun (dun) Başbakon ve AP Genel Boşkonı «ayın Demırel tle birlikte. blldiğiniz gibi. blr görüsmeye çağırdılar. Bu görüşmemiz kısa oldu. Bu görüşme sırasında aoyın Cumhurbaşkonı, gecen perşembe gunü soyın Genelkurmoy Boşkanının kendt adına v» Kuwet Komutanları adına soyın Cumhurbaşkanımızo verdiklerl bir yazıyı bize okudular. Ve bu yazı 1 e llglli o1 larak sayın Genslkurmay Boskonı ve Kuvvet Komutanları İle yoptıkiarı görüşmeye kısaca değindller. Soyın Genelkurmay Başkanı ve eayın Komutonlann, sayın Cumhurbaşfcanımıza verdiklert yazının metinlerinl bize de verdller. Tahmtn edeceğlnlz gibl yazı. Silahlı Kuvvetlerimlzin blrcok toplum keslmleri, ulusumuzun | cok bOyuk coğunluğu glbl şiddet eylemlerinden, terörden. demokraslye ve ulke butünlüflüne yönelen tehllkelerden duyduklan kaygryı ve bu k o nudokl bazı temennllerlni lcermektedlr.» DEMİREL'DEN KARŞIUK YOK Ecevlt. ekonomlk konulordaki yakloşım farklannm blr ya na bırakılablleceğlni, ancak de mokroslyl güclendlrme konusun da portilerln blrblrlerine yaklaş malarının ve hotto gereğlnde birlikte horeket etmelerlnin doğal olduğunu. muholefete düşen asgarl görevln ülkedeki ge rlllml arttırmaktan kaçınmak ol duğunu, bu nedenle CHP'lilere yönellk saldırılar koşısmda bl le yakınmalarım cok sınııiı ve ölcülu tuttuklannı bellrtmiştir. AP'ye ve hukümete yönellk «diyalog» coğrılonnm bugOne dek korşılıksız kaldığmdan yakınan Ecevit, acıklamalarına karşm Demirel'den bir diyalog cağrısının gelmediğlnl bildlrirken gecen perşembe gunü Genelkurmay Başkanmın Cumhur başkonıno yazılı uyarılarını sunacakları ziyaretten öncekl saotlerde Meclisteki konuşmasında ve doho Bonrakl basın top'antısı ile yılbaşı mesaiında bu coğrıyı yine'ediğlnl. ylne de blr yanıt gelmediğıni söylemiş. şoVle devam etmiştir: fSayın Cumhurbaşkonı'nın huzurunda yaptığımız görüşme de de gelmedi Bu arada sodece AP'nın Grup Başkonvekilleri geciştirici. politik veya taktikli yanttlar vermekle yetindiler Bunların blzlm acımızdan fazia clddiye alınması mumkun değildl. pratikte de somut bir voi aöstermıvorlardı.» DİYALOĞA HAZIR Komutanların yazılı metnl İle Türkiye'deki bunalımın yenl bir boyuta ulaştığını belirten Ece vit. tBen dılerdim ki, bu noktaya. üzücü noktaya gelmeden ön ce ıkl büyük parti arasında, Ikdar partlsi ile ana muhalefet partısi veya hükümetle ana mu halefet partisi arasında verimti. ciddi bir diyalog kurulabilsin, bu konudaki iyl niyetli yapıcı cağnlarımıza olumlu yanıt verll sin. fakat mcolesef fırsat kacmıştır.» demiş, şunları eklemıştir: «Bİ7 böyle bir dlyaloga şu anda da hazırız. Bunu sayın Cumhurbaşkanımızın huzurun da do yineledim. Fakat. hükümet veya AP böyle bir diyaloçu uygun bu'mayabillr. Bu da kendl hakiarıdır O tokdirde vasaları Meclislerden diledikleri gibı gecırme olonağı da etbette kendi ellerindedir Yapıcı bir dtyalogo hazır olduğumuzu komuoyu önünde belirtmeyi bir görev savıyorum.» MHP VE TEK YÖNLÜ OAVRANMAK Demirel'in MHP\e dönuk tutumunu do bu partirin adını veTneksizin eleştiren Ecevit. şuTiîarı söy!emiştir: «B z'm görüşümüze göre hökümetın tutumu, özslükle hüku rreti destekleyen partilerden bi nne olan yukümlülüğü ve geleneksel davranışı, öteden beri sure geten davranışı. olayları toşh'ste tek yanlı davranmak yönöndedır Şiddet eylemlcrlnin yalnız blr kesimini çörmekte. dlğer kesimifri görmezlikten gel me olışkanlığını sürdürmektedlr. Bunun belirtileri ortadadır. Bir yandon kurulan hükümetin yan daşlan bazı Bakanlıkları başkentin ortasında basorken, bir yandan da sodece yasal önlem lerle şiddet eylemlerinin plderl lemever.fifli acîkti' Bu durumda bir torafın hırcınlığı artmakta ve terör hızlı bir tırmanısa girmiş bulunmaktadır.» DfYALOĞUN KOŞULLARI Ecevit, diyaloğun koşullarını s se $öyle acıklamıştın Şimdi nt oltcak (Boştorofı 1. Soyfoda) lon açıklomalarda bu sorulonn karşılıklarını bulmak pek öyle mümkün değil. Hükumette olan partl AP'dlr. onun iideri aynı zamanda Baş bakan'dır. Ne var kl, Demirel. dünkü konuşmafarmda «uyan» yı pek üstüne almaz bir tavrın icinde gözükmüştür. Her ne kodor Demirel, şimdlllk yorum yopmayacağını. «Uyarunın adını «şimdlllk» koymak istemedlğl nl bellrterek acık tavnn daha sonra almocağını dile getlrmlşse de, oynı zamanda topu Ana Muhalefet Partislne otor gibi anlaşılmaz blr tutum icinde do gözükmüştür. AP lidtjrınin «da ha otuz gündür hükümetlz. Son ra bu durumo. ülkedeki yangıno biz yol oçmadık ki» yolundakl sözlerl bu tutumunun ocık bir göstergesi olarak degerlendlrlle bilir. Demirel'in bu tutumu garlp karşılanmıştır. Şimdllik, blr kac gün bekleylp sonra kesln blr yargıyo varmanın daha yorarlı olocağı kanısı polltiko kulislerinde yaygındır. HaJta sonundan önce Demirel'in «uyan yazılarıına karşı nasıl blr tepkl göstereceğinln belll okjmoyacağı belirtllmektedlr. Buna karsılık Ano Muhalefet Partlsinln lldert nasıl blr tavnn içlndedlr? Ecevlt. kendl değlşl ile. «Uyan yazısunın cok partill slstem acısından ne anlama geldiğinl henüz dile getlr miş değildlr. Kendlsine özgO uslubuyla, «Uyaroyı pek «doğal karşılamadığını» belll etmiştir. Ama ylne de olayın adınt koymaktan Demirel gibl, onun da cşlmdillk» koçındiğı gözlen mektedir. CHP liderl olayın adını henüz koymuş değildir. ama blr noktada tutumunu değiştlrme diğfnj de belli etmiştir. Şiddet eylemlert ile mucodeîe İcin yasal önlem'erln cıkanlmasında AP ile dlyaloga hazır olduğunu ocıklarken. aynı zamanda billnen iki koşuîunu da ylnelemek ten geri kalmamıştir. Bu koşullar şunlardır: önlemler paketinin gercekten l?e yarar olmosı, Demokrosıyi zedelememesi. AP ile diyalog kurulacaksa, Ecevlt'e göre. ancak bu koşul lar altında kurulabllecektir. Ecevlt, bir başka noktaya da ho dikkati cekmektedlr CHP llderine göre. Demirel MHP ile özel ilişkilerlm sürdüruyor ve şiddet eylemlerinin sodece «sol»don geldiği görüşünu benimsemektedır. AP İideri bu tavrını değiştirmediği sörece kendlsi ile kurulacak blr dlyoloğun herhangl bir yarar getlreceğini Ecevit sanmomaktadır. CHP liderl söz konusu koşul lar altmda Demirel'in bir diyalogo yanaşmamosı halinde, cö zümün yine parlamento catı» oltındo olduğunu da dünkü acıklamalarında hatırlotmaktan geri kalmadı. Cünkü Demirel hükümeti, parlamento desteğine sahip Idi ve CHP'nin önerdl ğl biçimde yasa tosarılannın gecmesini Demirel istemiyorsa, nasıl güvenoyu aldıysa yine bu destekle tasarılan Istedlği biCimde gecirebillrdl. Ve Ecevit'in dun CHP gruburda parti yö netiminln bu konuda pek engel leylci bir tavir almayacağını da, bir milletvekilinin sorusu üzerine, belll etti. Komutanların, «uyan yazılan» gecen hafta perşembe gunü Cumhurbaşkanı Koruturk'e verilmlşti. Saym Konıtürk neden bir hofta süreyle bu yazılan bekletmlş ve ancak ondon sonra iki parti llderine vermişti? Ecevit, uyan metinlerinin Cankaya'ya verildlği günden başlayarak tam üc kez AP'ye koşullu do olsa «diyalog» cağnsı yopmıştı. Acaba Ecevit, bu metlnlerden habertl mlydfL Bu soruların karşılıklan da dün politika kullslertnde hayli tartışıidı. Ecevit, habertl olmadığmı söylüyor, gecen perşem beden itibaren cağrılarıno başlamış olmasını salt bir «rastlan tı» olarak değertendiriyordu. Hicbir şey olmodtğım öne sürmek olası mı? Kuşkusuz hayır. Töm göziem citer bu kanıda blrlesmektedlrler. Ancok bundan sonra ne olocok, hicbir şey olmamışcosına işler devam edip gidecek mi? sorusuna dün başkentin politika kulislerlnde hic de tyim ser yanıtlar verilmiyordu. HERKES KENDİ YORUMUNU YAPAR Ecevit, bir gazetecinln, €1970* lerde Türk Silahlı KuvvetlerirMn buna benzer bir metnl olduğunu anımsatıp, bu yenl mektubun siyasl sonucu ne olur?» bl clmindekl sorusunu yanıtlarken, «Tabil herkes kendi yorumunu yopmakta özgürdür.» de mlş, mektubun amacının ne ol duğunu soran blr başka gazeteciye de, şu yanıtı vermlştir: «Hükümet blcimiyle llgili bir önerl benim göreblldlğlm kador yoktur. Daha çok parlamentonun Işleıiik kazanması partllerin ve anayasal kuruluslann gö revlert bckımından bazı hatırlatmalar lcermektedlr Ama böy le blr yazının verllme dummunun ortaya cıkmast Türkiye'de bunalımı yeni blr asamaya ulaştırmıs da sayılabllir.» ÖNEMU BİR OLAY «Yeni blr bunalımıdan söz et tlğinl anımsatorak, neyi kastettlğlni soran blr gazeteciye Ecevit, şu karşılığı vermlştir. «Bunalımda yeni blr aşama sayılobilır. Tabil silahlı kuvvetlerin böyle bir yazı vermeleri Sayın Cumhurbaskonı'na böyle bir gerek duymaları önemli blr olaydır. Bu şu veya bu şekilde yorumlanabllir. Silahlı kuvvetlerin demokrotik rejlm üzerınde ne kadar duyorlı olduğu beilidir. Fakat böyle bir aşama ya gelinmiş olması, bunalımda yeni blr aşamaya gelindiğlni gösterir.» Ecevlt. «Cumhurboşkonı hökumete yardımcı olmanızı Istedi mi?» sorusu uzerlne şu göruşlera yer vermiştir: (Cumhurbaşkanı. huzurunda bir görüşme yapmomızı uygun bulmadı, sanırım belli bir duyarlılıktan Hert geliyordu. Özel likle iki büyük partlnin karşı karşıya bulunduğumuz sorunlar konusunda kendi girişimleriyle bir yaklaşım buimalarını dogru bulmuş olabilir.» •DOĞAL KARŞILAMA SAYILMAZ» Ecevit, (Gecen mektuba cok büyük bir tepki gösterdiniz. Bu sefer bunu sanki cok dogalıms gibi karşılıyorsunuz. niye aca ba?> blclmindekl blr soruyu Ise: «Doğalmış gibi karsılomıyorum. Aksine böyle blr msktubun yazılma aşamasına varılmasını bunalımda yeni blr boyut olarak görüyorum Bu doğal karşılama anlomına gelmez. Kaidı ki. iceriğine baktığmız vakit önemli bazı farklar görebüeceksiniz.» diye yanıtlamıştır. ORTAK GRUPTA GÖRÜŞÜLMESİ CHP Ortak Grubu dOn öğleden sonra toplanmış ve toplontıda İstanbul Milletveklli Necdet Uğur'un komutanların mek tubu ile ilgüi görüşme yapılma sı önensi Ecevitin karşı çıkma sı üzerine cok az Wr oy farkı ile reddedilmiştir. Grup toplant«ındo Ecevit önce komutanların mektubumı okumuş ve sabah yapılan üçlü görüşme konusunda bilgi vermiştir. Ecevit. Cumhurbaşkanı' nın kendılerine mektubu okudu ğunu. daha sonra 35 daklka sü ren toplantıda kendisinln söz alarak yaptığı diyalog cağrılarını hatırlattığını anlatmıştır. Demirel'in «Biz savaş halinde değilız ki gerektiğlnde muhalefet ile konuşuruz» yolunda sözler söyiedlğini, fakat dlyoiogtan orada da kacmdıoını belirten Ece'it Cumhurbaşkanı'nm konuşmaların ve mektubun tar tışmasının kendi yanındo yapıl masını istemediğini, kendlslnin de Cumhurbaşkanı'na (Bu konudaki hassasiyetinizi onlıyorum. Sanırım 12 Mort gibl blr görünum olmasın dlye sizin ya nınızda konuşmamızı Istemlyorsunuz> dediğini söylemiştir. Bazı Milietvekilierl Ecevlt'e mektup İle ilgill soru sormak Is temişler ve blr Milletveklli mek tupta yer alan muhalefetin kısır cekişmelere girmesi sözlerinin anlamını sormuştur. Ecevit, bu sözlerin şu andakl muhalefet partilerine değil, genel olarak muhalefet partilerinin davronışlarına llişkin bir tanımlama olduğunu zannettlğini bildlrmiş Erbakan (Boştarafı 1. Soyfoda) mlnde konuşmuştur Cumhurbaşkonının Ikl partl II deri İle görüşmesine illşkin bir eoruyu da yanıtlayan Erbokon. «Bazı memleket meselelerini gö rüşmüşlerdlr. Sayın Cumhurbaş kanı Ikl partl liderl İle görüşeblllr.» demiş devamla şu göruş lert dile getlrmiştir: «Damlrel hükümeti ekonomlk tedbir yerine yenl zam ve yenl vergi kanunlan hazırla maktan öte blrşey yapmamıştır. iki aydır yaptığımız teklif ve tavslyeler kaale olınmıyor, tersine gidlliyor. Vatandaşın bu hukuroetten umudunu kesmek dururngno tttldiğl bir vakıadtr. Anarşi tırmanıyor. blrlncl oy 150 iklncl ay 140 kurban aldı. Anarşinin bütün bu azgınlığında kabahat parlamentoda değil. iş başındaki hükümettedir. Biz açıkca ifade etmiştik: Bu anarşi İle mücodele edecek hü kümet kadrosu idl. tedbirler idari kadrolarca ciddiye alınma dı. Parlamento görevini yapmıştır. örfl idareyi uzajarak bu hükümete baştan yetki vermlş tir Yetkilerın hepsı örfi ıdare yetkileri İcinde vardır. Hükümet anarşi ile mücadele takımlarım seçerken isabetsiz, hatalı, yetersızdir. istihbarat konusunda da iki aydır hlcblrşey yapmamıştır. Bu hükümet silahlı eylem ne reden gelirse gelsln hepsine korşı aynı tavrı takınmamıştır. Soyın Başbakan anarşlye meydan okuyorum, anarşiye yıldınm horbl actım, onarşiye duman attıracağım gibi yakışık8iz sözler kulianarak hükümeti anarşi eşkıyaları ile eşit seviyede tutar görünmektedlr.» «AP HÜKÛMETİNİN İFLASI TEHÜKESİ» CHP ağırlıklt hükümetten sonra Işbaşına gelen AP azınhk hukümetlnln de «iflası tehlikest» belirdiğini öne süren Er bakan bu konuda şöyle konuş muştur: «Bu gidişat da daha önceden bllinen ve beklenen kanaat idl. Şaşırmamalıdır. Cözüm nedir? MSP olarak bu hükümete me hil verdik. Sözümüzde durmak tayız. 100 günlük vaadler var, bes aylık vaadler var izdırap oekerek bekliyoruz. Sabır ve voadlmlzde durmak nasıl vaztfe ise, gunü geldiğinde bu vazlfemlzi ifa edeceğiz. Bir CHP AP koalisyonu bugünkünden da ha kötü şartlar getirır. Bu bir cözüm değildir. Günu geldiği zaman cözümün ne olduğunu a Ciklamak MSP'nln vazifesldlr.» Erbakan «Beş ay daha sabır mı edllecek?» biciminde sorulan bir soruyu da «iki oyı gectl.» biciminde karşılamıştır. AP HEP BUHRAN GETİRDİ Erbakan, kuvvet komutanlannın girişlmlnin «muhtıra ya da uyan» niteliği taştyıp taşımadı ğı yotunda sorulan bir soruya, «Biz MSP olarak gazetelerdeki acıklamalardan öteye hic bir molumata sahip değiliz. AP ne zaman iktidara geldiyse arkosından buhran geimiştif.» yanıtını vermiştir Demirel Senato Başkanı Çağlayangil ile görüştü ANKARA, (Cumhurtyet Burosu) Başbakan Süleyman Demirel, Cumhuriyet Senatosu Başkanı İhsan Sabri Çağlayangil ile son gelişmeler üzerinde blr değerlendirme yapmıştır. Demirel, Çağlayangil görüşme slnde AP İstanbul Milletvekili Sa blt Osman Avcı, Adana Mllletve kili Ahmet Topaloğlu ile Urfo Milletveklli Necmettin Cevheri de bulunmuşlardır. Toplantıya daha sonra AP Grup Başkanvekili Gıyasettln Karaca, Sanayi Bakanı ve AP Genel Sekreterl Nuri Bayar, Ay dın Milletveklli Nahlt Mentese ve Közım Karaağaclıoğlu da katılmışlardır. Toplantı soat 19 50'de sona ermlş, Başbakan Süleyman Demirel, «Durum değerlendlrmeel mi yaptınız?» sorusuna (Hoyır konuştuk. sohbet ettik» yonıtmı vermiştir. Demirel, başka bir acıklama yopmoyacağını söylemlştlr. «DEMİREL ÜZGÛN...» öte yandan. göruşmeye katılon Cst düzeyde blr AP'li göruşlerlni soran muhabirimize özetle şunları söylemiştir: «Derrrirel'in rstifa edeceğlnl sanmıyorum. istifa etmeslnl gerektlren bir durum da yok zaten. Ancok. Demirel'in üzgün olmadığı söylenemez. Bununla birlikte Demirel henüz fikrlni söylemlş de değil. Yasalar cıkacoktır. Uyan yapılmamış olsaydı bile yasalar ct kacaktı zaten. Şunu söylemek gereklr: Yosalann çıkmasıyla iş bitecek değildir. Komutanların uyonsı bunalımo bir cözum getirecek midir? Bu soruya olumlu cevap verebilmek ne ölçude mümkündur? Ecevit'in söy lediği gibi bu uyan metinlerlyle bunalım yenl bir boyut daha kazanmıştır. Bundan sonra ne olabileceğini soruyorsanız, top taca da atılabilir.» Toplontıya kotılan öst dözey deki AP'li bir soru üzerine de, Komu'anlann öteden beri AP ve CHP'yi temel alort geniş tabanlı bir hükümetten yana olduklarını belirtmiştir. A L T I N Cumhurtyet Reşat Hamit Reşat Kulplu Aziz Napotyon İngillz , 24 Ayar ' 22 Ayar, 18 Avar 7850 8700 7000 8000 6250 5750 7500 980 906 742 • •" • ' Kahramanmaroş olaylannm yildönümunde henüz ilk ve orta öğretim cağındaki evlatlanmızın örgütlü eylemciler tarafından zorla sürüklendikleri anarşik olaylar ibretle müşahade edilmektedir. Anaycsamızın getirdiği genl« hürrtyetlerl kötüye kullanarak. istiklal Marşımız yerine Komunist Enternosyonali söyleyenlere, şeriat düzenl davetcilerine demokratik rejim yerine her türlü faşizmi getirmek isteyenlere, onarşİYe, yıkıcılığa ve bölücütüğe miüe.tımizin tahammu K • '•¥•' tu kalmamıştır. ' "* : iktidar olan slyasi partilerin bütün devlet kademelerini ken dl siyasi göruşleri doğrultusunda hareket edecek kışilerce dol durması kamu görevlilerini ve vatandaşlorın bölünmesinl zorunlu hale getlrmektedır. Slyasl ANKARA. (Cumhuriyet Burosu) partilerce yaratılan bu bölunMardin Bağımsız Milletvekili me giderek anarşi ve bölücülüve Bayındırlık eskı Bakanı Şera ğu destekleyen ic kaynakların fettin Elci. komutanlarm tiün şekillenmeslne, himayesine. acıklanan <görüş»ünü «muhtıpolis. öğretmen ve diğer blrra» olarak nitelendirmiş. «Muhcok kuruluslann birbtrine duştıra Başbakana verümiştir» deman kamplara aynlmasına nemiştir. den olmoktadır Elci. muhtıranın muhatabımn Türk Silahlı Kuvvetlerl ülkeBaşbakan olması gerektlğinl samizin siyasi, ekonomik ve sosvunarak «Ordu ve Genelkurmav yal sorunlarına bir cözüm geBaşkanlığı Anayasamıza göre tlrmeyen anarşi, ve bölücülüdoğrudan Başbakanlığa bağlığün ulke bütünlüğünü tehdit edır.. Bu nedenle muhtıranın Baş den boyutlara varmasını önlebakana ver'ldlğinı söylemek ç*cç yemeyen bölucü ve yıkıcı grup ru bir yargıdır» şeklinde konuşlara tavızler veren ve kısır siya muştur. si cekişmeler nedeniyle uzlaş maz tutumlarını sürduren siyasi portileri uyarmaya davet et miştlr Bölgemizdekl gelişmeler Ortodoğu'da her an sıcak bir catışmaya dönuşebilecek durumdadır. lcte anarşist ve böluculer yurt sathmda genel bir ayaklanmanın provolarını yapmakta dırlar. Olkede birlik ve beraber ANKARA TBMM Böfc» liğln. vatandaşın can ve mal Karma Komisyonu'nda konuguvenllğinin suratle soğlanabilşan Senatör Kâmii Karaveüoğmesl icin gerekli kıso ve uzun lu. Gümruk ve Tekel Bokanlığ.' vodell tedbırlerln yuce meclisnın kaldırılması, Tekel Gsnel lerlmizde en kısa zamanda ka Müdürlüğü ile CAYKÜR'un rorlaştınlmosı bugünkü ortam herhangi bır Bakonlığa. GümİCinde hayati bir önem taşırükier Genel Müdürtüğü'nun ise maktodır. Maliye Bakanlığı'no bağlanmo DJğer yandan. Meclislerln asının daha yararlı olacoğını söy Cilışından birbucuk oy sonra lemiştir. komlsyonların ancak teşkil eAP Bolu MilletvekiM MüfiS dilebilmesi ve ülkenin acüen Bayraktar ise, «Türkiye Cumhu cözüm bekleven komılannı riyetinln kaderı ve CHP'nin omuzaksre icln bugüne kadnr lın yazısı Tuncay Mataraci'n:r> müşterek blr günderrin saptaBakan oimasıdır. Tuncay Matonomaması üzuntü ile izlenracı'nın Bakan olmasmdan sor» mektedir. ra kacokcılık artmış, her türlü Atatürk mllliyetciliğlnden oşaibe ayyuka cıkmıştır. Para ;!P lınan llham ve hızla vatandaşcdam tayıni yapılmıştır» görö larımızı kaderde. kıvancta ve şünü savunmuştur. tasoda ortak. bölünmez bir GumruK ve Tekel Bakam An bütün halinde milli şuur ve ılmet Çakmak'da yaptığı ko.'.L'ş keler etrafında toplomanın lc mada bugunkü sistemin kabarış ve huzurun sağlanmasıncakcılığı önleyemed ğıni söyisda temel unsur olduğu apacık miş. «Artan kacakcılık olayioblr gercektlr. rının önlenmesi. bir bakıma yü Olkenin icinde bulunduğu bu rürlükteki sistemin yenıden göz durumdan bir an evvel kurden gecirilmesını ve yeni tedtulması. hükümetler kadar dlbirierın uyguiamayo konulmasığer siyasf partllerimizin de nı zorunlu kılmaktadır» demiştir. görevleıi arasındodır. Türk Silohlı Kuvvetlerl ic • Hlzmet Yasası ile kendisine Kapıkulede bir verllen görev ve sorumluluğutuvalette 35 milyon nun Idraki icinde ölkemizin bugünku hayati sorunlan korlira değerinde eroin şısında slyasi partilerirrizln bir ele geçirildi an önce mllll menfaatlerimizl EDİRNE Kapıkule sınır kaön plana alorok. Anayosamıpısmda blr tuvalete gizlenmış zın ilkelert doğrultusunda ve 35 milyon liro değerinde 3 kilo AtatOrkcu blr görüşle bir oeroin ele gecirilmiştir. raya gelerek anarsl. terör ve Kocakcılık olayı. yurt dışına bölüculük gibi devletl cökertkacırılmak istenildiğl sanılan meye yönellk her turlü hareeroin tuvaletteki rezervuann tıketlere karsı bütün önlemlerl kanması sonucu ortaya cıkmışlarakan nlmnlnrını u» ttiOar tır. Şerafettin Elçi: «Muhtıra Başbakana verilmiştir.» dedi. Komisyon, Tekel Bütçesini görüşürken Bakanlığın kaldırılması önerildi