Catalog

SEKÎZ CUMHURİYET 14 OCAK 1980 ite Seçme Sınavma Hazırlık Programı ©iNELYETEİSlEk İkinci grün saatimiz 10 dakika, uçüncü gtin ise 15 daki* ka geridır. Saatımizin geri kahnası (yani yanlış Zix:^':n\ gösterrresi) saat. kadranı uzerindeki 12 saa'lık bolumlemeye gore geri kala kaîa oyle bir gun ^c'ecek ki doğru zamanı gosterecektir. i ;aat = 60 dakika olduğuna gore ! saatlik geri kalma içm = 12 gün geçecekf.r 12 saatlik gen kalma sonucu da (12x12 rienj 144 gun sonra tf.mr doğru zamanı gosterrr.ış clacaktır Onıck 2 Herjun behrlı ve sabit bir sure ; üerı gıden b;r ,v»t 48 ;un bonra tekrar doğru zamanı gosierdığıne gure gur.de fcaç dakika ilen gitmektedır' Aı 5 Bl 10 C) 15 D) 20 * E) 25 Cözümleme : Saatimiz hergün belirll bır su< re ılen gıderken yanuş zaman gostermektedır Ancak saatın 12 saat (kadrandakı bolümleme) ılen gitmesı anır.a gelmdiğınde doğru zamaru gof b jr.mde !2 saat ilen 51den saatımii .' gunde \b dakika ılen gıder Afi OĞUZTÜÖK tünçjfÜiyiEN Örnek 4 : Saat 4 ile 5 arasırıda saat, tam kaç iken akrep iie yelkovan arasmdaki açı 192' 0 oiur Cözümleme : jSaşlangrcı saat 4 oiarak aidığımıza gore yelkoranm ilk önce aradaki 20 dilimlik farkı kapatarak akrep'e yetişmesi gerekmektedir Daha sonraki açının 192" olması için orantı kurarsak. 360 derecede 192 derecede 60 dilim varsa x diîim vardır. MÖDERN ft/lATEİ/IÂfİK 65 vürai YHJMAZ T**, *m*ıi ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER 1 D = {(x, j) 1 y = x, (x, y) koorcr^.'. sisteminde gosteriniz. kumesini Çözüm: Çozum : Bu kume f R * R. f ;'x) = x fonksiyonun grafıgidir. D kümesinin bazı elemanlan ( 1 , 1 ) , (0,0), (1,1), (2,2) dir. 192 60 „„ ,.,. x = ~oe7T" x = 32 dılım olur. Buna göre denkJem kurarsak; i x = ~ +20^32 olur. Buradan d, ve ctj doğrulan arasmdaki noktalann kümesl ile d, üe d2 doğnüannm bileşirrudır. 4. C = {(x, y>, y < x . (x, y) koordinat sist^mLnde gosterınız. Çözüm : kumesini =£•» bulunur. I2x = 624 12xx = 624 x = 56lT rıo D nin analitik duzîemde gösterdigi, bu nok talard&n geçen bır doğrudur. Bu dogru I. cl açı ortaydır 2 A = {(x, y) | y* = x \ (x, y) e R } kümesinl kordınat sisteminde gosterinız? Çoziun : Bu kume bir fonksiyon gTafiği olamaz. Bağıntı grafigıdir j> =. x*=>y = x veya y = x dir. : * =>llx = 624 => x = O halde akrep Ile yelkovan arasmdaki açının 192 derece olması içm saatın 4'u geçmesı gerekır VII KARIŞIM PROBLEMLERÎ Bu bolümdekj soroiar çeşıüı sıvılann kanşımlannı Konu etmektedır Onıek 1 6aî îipırto oranı «o 40 olan 12ü lıtre ıspın.0 ıle sai ıspırtu oranı "0 30 olan 90 lıtre ıspırto kanştınhyor tlde edüen ıspırtonun s*fhk yuzdesı ne oiur J 13 % 35 2 1 B) C) « 3 3 7 y D) "038 5ö ,r dakika Bur.a gore aranan yanıl ıCi dır S öaat tam a U: bıröınne dık olan akrep ve veır;o\arun bundan sonrakı Uk dJKlık durarn!ar.:i'jj vi.it kac c.acaKiırV (,'o/ıımitMiuAkrep üe yelkovarun ilk dık dur.;u,i'ı 1 ' ) sırasında yelkovan aıcrep'ten 15 U dılıın ger.dedır Araiannda tekrar 90" lık bır acı oluşabılmes: ıçın bu kez yeikovanın 15 dılım one geçmesı takrep'e gore) gerekmektedır Donklenı kurarsak ve çczumlersek, X ~ ro t 15r 15 1** C kumesı laralı bolgedekı noktalann kumesıdir DoğTunun noktalan bu kumeye aıt değıldır 5. B = {(x, y); x. y > 0 , (x, y) e R ) ka.r.esmı koordınat sisteminde go^terınız. Çözum : Bnın bazı elemanlan » . 2 ) . (3,2). (1.2) (2. 5; aır'Yaru bırincı ve Uonci bıleşenler aynı ı^ dir. E) % 38 j İ X = r^ 3 0 X Cözümleme : Yenl kanşımın oranım bümediğim ızden buna • .deni, If 12a = s + 360 => 12xx = 360 \ 360 „„ 8 fc , , x = rr = * x = 32 J J bulunur.\ Buna gore akrep ve yelkovan arasındakl açı8 *nın tekrar 90* olabilmesl için saalin 3'ü 32 ^ ' daJnka geçmesı gerekmektedlr. / / 'V/, // Saf lspirto oranj • 40 olan 120 lltre ispirto / » 40 nun yuzde oranı 120 IOO Saf lspirto oranı °* 30 olan 90 litre Ispirtonun yuzde oranı 90 rr1 vü 3. B = {(X, y)( 1 < x < 2, (x, y) =R x R} kümeslnl koordinat slaleminde gosterinu. //y MODERN BİYOLOJİ 8 ATP nin hidrohzmi Iface euen seçenek aşağıdakilerden hangısıdir 9 A) B) C) Dı Adenın Adenın Adenı>i Aaen.n Rıooz . Rıboz 4 Rıboz + RIDOZ + fosfat + 2 fosforikasit + 3 fosfat + 3 fosfonkasıt C) P maddesi Artus ERTÜRK D) Y maddesi E) X ve Z maddesi Doğru yanıt (B) seçeneğidir. 14 ATP ıle Ugili oiarak aşağıdakilerden hangısı doğru değildir1' A) Endergonik bır reaksiyonun yurütülroesınde kuUarulıı B} Ekzergonık bir reaksiyonun başlatılmasmda kullanılır C) Yapısında 3 tane yüksek enerjili fosîat bağı vardır D) Olu^umu endergonik bir reaksiyondur E) Miltokondrilerde de sentezlenir. Doğru yanıt (C> seçeneğidir. EN KÜÇÜK CANLILAR: IVtRÜSLER Bitkilerde. hayvanlarda ve insanlarda (san* humma. grip. çocuk felcı. nerle. kızamıkçık, kabakulak su cıçeğı. ağız uçuklan) hastalık yapan Npatojen) özelliktedirler I!k kez tütun bitkisinde hastalık yapan tutün mozaik virüsü (TMV) keşfedıldl Hayatsal etkınliklenni devam ettirebilrr.eleri için. dığer organızmalann canh hucrelerindeki enzim sisiemlenne gereksınme duyarlar Virüsler. parazıttırter Işık mıkroskobu ile gorülmezler. Bitki vtruslerının çoğunun (hayvan virüslerinin bir tasmn RNA ve proteın kılıftan. Bakteriyolaj ve hay\'an vıruslennın çoğuda DNA ve protein küıitan meydana gelmıştir Kimyasal bileşim yönünden virusler ıle bıtkı ve hayvan hucreleri kromozomlan bırbirıne benzemektedırler Virüslehn üremesi konak hücre içinde bulundugu sürece devam eder Virüsler enerji gereksinimini konağın (ATP) sınden karşılar Vıruslerin genleri mutasyona uğravabılır veya ıkı farklı virds turü aynı konak hücrede bir arada buiunduğu zaman yerü kombinezonlar meydana getirtrler (canlılık özelliklerindendir» Bakteriyofaj • Faj • Yâpîsında DNA bulunan baktenlerde hastalık yapan vuıisleıdır Fajlar bakterüeri kullanarak ya^ariar ve ıçlerınde ıken ürerler. Faj bakteriye girince bakteri maddesıni kullanarak vinıs madea yapılmasını sağlar Boyiece bakten enzırrdennden yararlanıiarak Faj ıDNA) sl ve proıeın kUıf yapılır. Netıcede bakten ölür. Fajlarda bazı mutasyonlar meydana gelır MÖMRISİ KİMYA Bohr Atom ModeU " Bohr, hidrojen gazının spektrumundan yenl bir atom modeli oluşturdu. Bohr atom modeline göre; Ncvzat GÜNGÖR (h=9,52 10^* K.cal sn/mol) (USS, 1&77) A) 2.7 10" B) 3 10M C) 3,3 10*lS D) 3 !0!* 15 E) 3 10 Çözüm : İki enerji düzeyi arasındakl enerji Eı 3 Adenın + 3 Riboz + 3 fosforikasit Doğru yanıt (D) seçeneğidir 9 X » Y + CO, reaksıyonunu katalizîeyen enzim a§ağıdakılerden hangısidır"> A) Dekarboksıiaz B) Hidrolaz C) Derüdrogenaz D) Kinaz s E Sent«taz Doğru yarut (A) seçeneğidir 10 P + HvO * M + N reaksıyontmu katalizleyen enzim aşağıdaJiilerden hangisıdir? A) Senteta2 Cı Kınaz E) Dekarboksilaz Doğru yanıt (B) seçeneğidir 11. X + Y N H , * X NH, + Y Reakslyonunu katolızleyen enzim aşağıdakilerden hangısıdır? Ai Transîeraz O Kınaz F^ Derudrogenaz B) İzomeraz D) Dekarboksilaz B) Hidrolaz D) Dehidrogenaz Dcğru yanıt (A) seçeneğidir. 12 Aidotnoz ^ Ketotrioz reaksiyor.unda lşgören enzim aşağıdakilerden hangısıdır? A) Sentetaz C) Transferaz E) İzomeraz B) Kinaz D) Dekarboksilaz Dogru yanıt fE) seçeneğidir. 2en şren gen 13. x y » z . p a Atomda, çekirdek etrafındaki elektronlar, çekirdekten belli uzaklıklarda kararlı halde farkı formülünden bulunurlar. Bu kararlı haldeki elektronlann sabit ve belli enerjileri vardır. E = 28,56 K.cal/mol ' b Atom kararlı halde iken ışık yaymaz. h = 9.52 10'* K.cal. sn/mol Elektron yüksek enerjili durumdan (kararsıs hal) düşük enerjili duruma (kararlı hale) geçerken 28,56 AE v = j p » v = ğ ^ l p : 3 • 10» [bulunur ı§ık yayarlar. Bu ışığın enerjisi iki enerjı durumu arasmdaki farka eşittir Bu fark iE = h v forKuvantum Kuramı ve Modero Atom Tearîsi: mulü ile belırlenir. Heızenberg'in belirsizlik prensibine göre elekc Elektronlar kararlı enerji düzeylerinde 1 "tronun herhangi bir andaki yeri ve hıa kesın oiadairesel yörungeîer izleyecek şekilde donerler. rak bılinemez. Bu nedenle Bohr'un atom teorid En duşük enerji duzeyı 1 olmak uzere sınde belüttiği gibi elektron kesinlikle bilinen bir her enerji düzeyı bır tam sayı üe belirlenir ve an» yorünge ızleyemez Ydrünge yenne elektronun ile gosterıiir n = 1. 2. 3 çekirdek etrafında bulunma olasüığından sö2 edebü'nz. Çekirdek etrafuıda elektronun bulunma Bohr, çekirdeğe en yakın enerji düzeyindeki elektronun enerjisını hidrojen için 313,6 K.cal/. olasıüğını. çekirdekten u^daştıkça seyrekleşen küre şeklinde eksi yüklü bir bulut oiarak düşümol oiarak bulmuştur nebilinz. Dı^andan enerji verilen atomlarda elektron' Atom yapısını en iyi açıklayan kuvanturo lar enerji alarak çekirdekten uzaktaki yüksek teonsıdır Bu teon elektronlann çekirdek etraenerji düzeyıne çıkarlar. Kararlı olabitmek için fuıda bulunma olasılığını kuvantum sayılan ve elektronlar eskı enerji düzeyıne düşerler ve iki orbıtallerle açıklar enerji duzeyı arasmdaki enerji farkı kadar ışın Kuvantum sayılan atomda eiektrorüann yayarlar Yayılan fotonlann enerjisi enerji duzeylerini beluten tam say^lardir Orbitaller elektronlann çekirdek etrafuıda bulunabı313,6 K.cal/mol lecekleri bolgelerdir E n = Kuvantum Sayüan * Örnek . Atomdaki elektronlan beürleyen dört kuvanBirinci enerji düzeyinin enerjisi •.om sayısı vardır 313,6 Baş Kuvantum Sayısı : = 313,6 K.cal/moi n = 1 * E, = Enerji düzeyleri baş kuvantum sayısı Ue beİkinci enerji düzeyinin enerjisi: lirlenir Baş. kuvantum sayısı «n» Ue göstenlır n = 1, 2, 3, değerlerini alır Enerji duzeylenne ^ 7 8 , 4 K.cal/mol elektron kabuğu da denir «n» değeri r.e kadar n = 2 > E, kuçük ise elektron çekirdeğe o kadar yakın ve enerjisi o kadar küçüktür Bu iki enerji düzeyi arasmdaki enerji farkı AE = EjE, den 'uE= (78,4) (313,6) = 235,2 K.cal/mol Örnek: Bır atomun iki enerji seviyesi arasmdaki fark 28,56 K cal/mol ise bir elektronun ;yüksek enerji sevıyesınden duşuk enerji seviyesine geçerken yayacağı ışığın frekansı nedir? Baş kuvantum sayısı n = l için K, n = 2 İçin L, n = 3 ıyin M, n = 4 için N, n = 5 ıçın O, n = 6 için P ve n = 7 içın Q harfleri Ue gosterilir. Baş kuvantum sayısı n orbitalin enerjı düzeyini de belirler. (n : ) belli bir baş kuvantum sayısı için kaç tane orbital bulur.duğunu belirtir. i ıı m Denklemı vırüste geçiyor Virüsür jnyabiîmesî (P) maddesıne bağlıdır Gen II ' /öremez ise P nin sentezı ıçın oriama hangı moddeyi eklemek , eerekir? A) X maddesi B) Z maddesi