Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
İKÎ CUMHURtYET 23 TEMMUZ 1979 N ondros Sılâh Bırakiştnasının 24 nnddesınde Vılavâtı sıttede ıgtışaş zuhurunda mezkur vılayetlerın herhangı bır kısmının işgalı hakkını Itilâf Devletlen rnu hafaza ederJer» denJmekteydı Vıiâ/at i sıttede yanı Erzurum Sı\as Elazıg Dıyarbakır. Eıths ve Van ılJennde bır karışıkhk çıkarsa. emperyalıst devletlerı bu tlleri 15gal edebıleceklerdı O gunku koşullarda. bu ıllerde ıstenıldıgı zaman kanşıklık çıka nlabılırdı Sonra Türkçe metındekı «vıla yat 1 sınede devımı karşılıgında Ingıhzce metınde ın the sıx armeman vılayets (altı Ermenı ıhnde) deyıraı kullanılmiştı (A Türkgeldı Mondros ve Mudanya Mutarekelennın Tanhı s 65 ) Bu alü dogu ılı emperyalizmtn maşasi clarak kurulabılecek bır Ermenı devletıne venlecektı Bu devletın baskent, Erzurum olacaUı (The Bntısh Documents., C IV Atatürk'ün Dep;erlendirdiği Kâmil ERDEHA genısletiidi Ulusal bir kongre oluşturuldu Bu kongrede b'r dogu ıl] olmaaıçı haldf» Trabzon Erzuı um la paylaşmıştır Neden? donyag bakır ve kurşunu Erzurum'da top lanıyor Trabzon lırıamndan dışan>a gonaenhyordu Halep Iskenderun ı'e Mezopo tamja arasında ne rol oynuyorsa Erzurum da Iran h'nterlandı ıle Trabzon arasında ay nı rolu ovnamaktaydı Bu nedenle saJdmia nn sureklı hedefı olmuş bır çok kez yakılıp yıkılmıştı Fakat bu dogal yollar onu ajnı zamanda bır tecım (tıcaret) merkezı darumuna soktugundan yaralarını çabucak sarmıştı Eğer bu tecım merkezı olma durumunu korursa venıden saracağına kuşku yoktu Ancak bunun da onemli bır koşulu vardı O da Trabzon un Erzurum gıbı Musluman Turk egemenlığınde kalmasıydı Yoksa ya Erzurum bu nıtelıgım vitı rır ya da nıtelıgım korumakla bırlıkte tıraret Turk . Müsluman eşrafın elınden alınırdı Oysa Trabzon'un da gelecegı karan'' gorunuyordu Trabzon u da ıçıne alan bır Pontus Rum devletı kurmak ıçın yogun ca balar harcanıyordu Trabzon eşrafı da bu tehlıkeye karşı örgutlenmış «Trabzon Muhafazaı Hukuku MıIIıye Cemı>eö»nı kurmuştu Şu halde ekonomık çıkarlan ortak olan bu ıkj ıl emper\alıst saldınya karsı b'rlıkte savaşım vemelıvdı Erzurum MH M. Cemlyeü. Trabzon MHM. Cereiyetıne yazdjgı 30 mayıs 1919 tarıhlı yazıda bu ortak ekonomik çıkarlan şovle dıle getirmek tedır «Irk. dm tarib bakımından butün olmak dışında yazgıda da ortak olan Trabzon ve Dogu ıllerınm çabaîannın bırleştırılmesı gereken tanhsel an gelmışür Trabzon ıllerımızın nefes borusu ve i'özu buralarda Trabzon un bel kemıgıdır Trabzon bızsız ıçerdekı ıüercmizra de Trabzon'suz yaşaması olanaksızdır • Işte bu ortak ekonomik çıkan Atatürk" un bır bagımsızlık \e ulusal bütunluk halıne dönuşturmesıyle 23 Temmuz 1919 da Erzurum Kongresı toplanmı$tır Bovlece bol gesel degıl butun yurdun kurtulusu bıhnd yaratıimıştır Haftanın Özeti Çember Ve Akrep t ç T E MİSK Eğıtım Merkezınde bır bomba patladı Bln o gece dıgerı ıse uc gun sonra ıkı kışı oldü. Olayın ertesi gunu MHP sozculeri ayaklanırken, güvenlık yetkılılerinln leşhlsı acık ve kesındl Bomba dışardan atıîmamıştı, ıçerde yapılırken patlamıştı Bu teşhısın kanıtı da bınada bomba yapımındo kullonılan ceşıtlı malzemel8rın bulunması, bunlarla patlayan bombada kullanıion malzemeler arasındakı carpıcı benzer[ıklerdı Patlama olayının ardından tbazı kışılenn kacma olasılığı» duşünulerek güvenlık kuvvetlerl hemen bıtışıkte bulunon MHP Genel Merkez bmasında da crama yapıyordu Ankaro Emnı,'et Mudürlüğunun kesın raporu uzerıne Sıkıyonetım Komutanlığı MİSK Genel Başkanı ve bazı yönetıcılerınl gozaitına aldı Aranan dığer «Mıllıyetçı ışcı lıderlerl» ıse teslım olmadan once duzenledıklerı bcsın top'antısında cok ılgınc bır ıddıada bulunuyorlardr O gecekı patlamada ılk ölen kışı polıs aıarn/dı' Bu ıfşaatta bulunon mıllıyetçl ışçı liderlen o sırodo, MİSK Eğıtım Merkezlnde gece bekçlsı olan ve aynı zamanda Gazi Eğıtlm Enstıtüsunde okuyan ıkincı yaralının da öldüğünu bnmiyorlardı Bılselerdı, son gunlerm modasına uygun olarak ona da pol s a|anı dıyebılırlerdı kuşkusuz. S. 1016) Oysa bu altı ılde Ermenı nufusu pek azdi 1910 larda Anadolu yu gezmış olan Alman cograf\acı E\vald Banseve gore daha Bınnu Dunva Savaşından önce bu radakı Errrenı nufusu. genel nufusun dort te bırını aşmıvordu (D e Turkeı. eıne moderne Geographıe Berlın 1919. s 206 ve d ) Gene a>ru vıllarda Osmanlı ordusunda uç >ıi kurrray subayı olarak çahşmış bulu nan F C Enderse gore de. Ermenılık bu illerde tanhsel bır harebe görümfnunde dtr. (Dıe Turkeı Munchen 1918 s m ) Şu halde. bu ıller üzennde bır Ermenı devletı kurulması büyuk haksızlık olurdu. îşte bunu onlemek ıçın dogulu aydınlar ve eşraf fstanbul da «Vilâyâtı Şarkıvp Mudafaai Hukuk u Mıllıve Cemıyetı.nı kurmuşlardı Mart 1919 basmda bu derne gın Erzurum şubesı açıldı Buyuk Onder Mustafa Kemal Ataturk'un ulusal bır atı lım halıne dönuşturmesıyle bu şube dogu ıllennın haklarını korumak ıçın Erzurum da bır kongre toplanrnasınm smırlan Ekonomik Bütünlük Sonuç Erzurum Kongresi Sıvas Kongresi'nden çok farklı olara'; tabana da>anmas: bakımından buvuk onem taşır Ataturk bağımsızhkçı karaktenyle ışte bu gerçeğı degerlend'rmış'ır Bu tabana dayalı olma başka bır dejımle kongrenm halkın temsılcılen tarafından duzenlenmesı • e Mustafa Ke• mal gıbı bır lıder bulması ulusal bağımsızhk yolunda önemlı kararlar alması Tstan bul Hukumetı nın ıddla ettıgı gıbı Mıllı Mu cadelenın bır çete hareketı olmadığını dunyanın gozlerı onune sermıştır Uzennden altmış yıl geçtıkten sonra da, bu kongreden aiınacak dersler vardır O da şudur Bır ulkenm bolunmezlıgınde en büyük etken bölgeler arasmda yaratılacak ekonomik butunlemeye (ıntpgratıon) baglı dır Bu ekonomik butunleşme başka bır de yımle ulkenın butun parçalannın ekonomik bakımdan bırbınnı tamamlaması ulusal ülke bütünlustunun en buyuk guvencesldır Lozan a bu savaşım ruhu ıçınde ulaştık Yann da Lozan Banş Ajıdlasmdiinın yıldonumudur Ikısı de kutlu ohur Erzurum Bırıncı Duma Savaşında RJS ve Ermenı ordulannm işgalı ne ugranuş bu ışgalden sonra enkaz j ı g n n a donüşmuş tu Savaştan once 50 bın nufusiu baymdır bır kent ıken şımdı beş altı bm nufuslu buyucek ama harap bır koye benzemıştı (C Dursunoglu. Mıllı Mücadelede Erzurum s 25) Fakat bu onemli degıldı Çunku bu durum tanhte bır çok Kez Erzurum un ba gına gelmıştı Zıra Erzurum yakmdoğu As ya yı Karadenız e Kafkasj a > 1 Anadolu ya baglayan dogal yolların uzenndeydı Erzu rum bu yolların kalbı Trabzon akcıgen gıbıydı Erzurum Trabzon yolıı nefes borusunu oluşturuyordu Bu nefes borusu tecımsel (tıcari) bır lıman olma nıtehginı koruduğu sürece Palandoken daglannm tek dogal geçıdı olarak büyuk onem kazanmıS tır Motorlu tas.it araçlannın kuHanılma*;!na başlanılmadan once yılda 50 bın deve bu yoldan geçmekte ve tıcan es%a taşımak ta ıdı Iran ve Dogu Anadolu nun halısı ve uzumu dışında vun kurk derı balmumu İLK DEĞİL MlSK'ın ceşıtll şıddet olaylarıyla bağlantıları saptanm $ ulkuculere para verdığı de emnlyet raporlarma dayanılcrak açıklanırken, bu «ışcı» orgütünun bu oıaylara katıimasının ılk olmadığı da akla geliyordu. Daha önce de aynı konfederosyona bağlı bır sendıkanın Iskenderun şubesınde patlayıcı madoe bulunmuş. bu sendıkado gorevlı bırcok kısı ceşıtlı şıddet olaylarına katıldıklan geekcesıyle tutuklanmış. mahkeme önüne çıkarılmışlordır. DELILER VE AJANLAR TStP ve Solun Birliği Oktay AKBAL Sağcı Basın Ne Diyor? Hayit Alpay KABACALI Ankara'daki Baskından Sonra Soğcı basının akıllı uslu «muhalefet» yapmasını. temeı soruniara cıddı eleştırıler ve cozum yoiu onerılerı getırmesını aylarca boşu Doşuno bek ledik. Ne yazık kı hemen her konu^a «bu hukumet gıtsın» ısterısıyle. «kanrolsun soicular» çığırtkanlıgıyla yaklaşıldı Uc soğcı portlnm lıderlerı de. tum olayları carpıtarak. sağcı basına onderiık edegeldıler Bunun san orneğı. Mısır'ın Ankara Büyukeiçılığını basan gerıllaların fazla KOn dokul meden teslım aiınmalarıyla sonuclonan oloy uzerıne sağcı portiler lıderlennın verdıklerı demecler ve onların paraletındekı basının yazdıklarıydı Bu olay, aşağıya rasgele aktaracağımız omeklerde de goruleceğl üzere sağcı muhaiefetın «seviyensmı herhangl blr kuşkuyo yer bırakmayacak tncımde acığa cıkardı Hele dlllere ve kalemlere dolcnan blr cynntı, «Içlşlerı Bakanı gerıllafarı optu» teranesiyle. s'yasal gulmece edebıyatımıza nıce nlce Incıler kozandırdıl KAC KIRAT? Demırel'ci AP'lılerin yayın organı SON HAVADIS" te 16 temmuz gunu Gungor Yerdeş ımzasıyla çunlar yazıldı «Hukumet bu olay dolayısı ıle ne pol.se, ne de askere rahat calışma Imkanı vermlştır Ne polls, ne de asker bıldıklerı metodları uygulayabllmıştlr Sonuc. elçlllğl basanlann yandaşları aracılığıyla ıstedıklerı tarzda cozumlenmışur Acı ama gercek lcışlerı Bakanı Ile Jandarma Genel Komutanı, Türkıye den Surıye'ye gon derıleı özel ucakla Ankara'ya gelen FKO mensuplorı ıle bır masayo oturabılmışlerdır O. Fılıstin Kurtuluş Örgutu kı, yıllardan berı bızden gıden kanun kacaklarını ve Cumhurıyetımızı yıkıp vatanımızı bolmek isteyen kışılerı kollayarak eğıtmiş va aromıza tekrar salıvermıştir. (...) Olay devam ederken Genelkurmay Başkonı Sayrn Evren dahı elcılık onüne gelebılmıştır Benım Genelkurmay Başkamm ancak meydan savaştarında ordusunun yanına gıder. (...) Baskıncı cete getırılen. ulaçtırılan haberlerden tatmrı olmaso idl dün 30bah işgali kaldırır bınayı boşat fır mıydı? «Eşgüdöm» kafası, bu olayda da Türkıye'nm h cbır meseiesıni saygm sekılde cözemeyeceğml ortayo ko/muştur Bu kofa, boşımızda olduğu müddatce saygın dış po(ılıko bekleyemevı* Ankara'dakı son boskın. uluslorarası pfat forrnda koc kırat olduğumuzu ortaya koyması bokımından ibret olınocak b'r noktayı ışaret etmıştır Sonuç Yazık oluyor Turkrye'ye, Türk mllletlna va vatartına » DİN KARDEŞLERİYLE 15 temmuz gunü «Gerıllalar Mao yanlısı komunıst» dıye başlık atan MHP organı HERGUN. 18 temmuz sa vısında «Yozık' MSP solun paralelina gırdl1» başlığı al tında soyle dedı cÇesitlı sol kuruluşlar ve ya vın organları gıbl MSP ıle yoyın orgonı Mıllı Gazete de, ıkı güvenlık görevlımızl olduren. bır Mısırlının ölumune. dığerının komaya gırmesine sebep olan baskıncı dort FKT'lı genllanın mensup oldukları kuruluşun, Turkıye'de buro açma ıznı almosını sevıncle karşıladılar. ( ) 61I ndığı gıbı FKT vıUardan üsrı Turkıye den topıadığı «Eğer 1981 seçimlerıne, tum sosyolistler arasındo bır bırlık oluşturulmadan gldılırse eger ıdeoloıık bırlık tartışmaları altmda antı faşist ve antıemperyalıst ıvedl gorevler gerı plana ıtılırse, eğer ikı ya da daha fazlo sıyasal pa'tınin bırbınnı yutması anlomında blrlık yolun da zaman yıt rilırse, eğer tum sosvalıst oy potansiyelı b»r merkezde bırleşecek bicımde hareketa gecirılmezse. eğer devrımci ışcı sendıkalon sosyaiıst partıler sosyalıst ve demokratık dernek ve kuruluşlar, dergller blrbirınden a>rı antıfoşıst ve antıemperyalist savaşım yörutmeye devam ederlerse. eğer guçlu bır bırlik gorunumu altmda kır yoksulları başta olmak üzere yarıproieter unsurlar kucuk burıuvazlnın ilerıci unsurian boyle b r bırliâın yomna çekılmezse faşızmın genel secım rrekanızmasını kullanarak iktldaro geimesi olasıhğını guc lendırrnenın koşulları yaratılmış va faşızmln çenel seç m mekanızmasmdan yararlanarak ıkt.dara gelmesının, ya da ıktıdara belirgm bır ağırlıkla oturmosının onlenebıİH geuşmesi ofltenememış oiur, Tarlhse) scumluluk bıa goreve oağırıyor.» «Ulke» dergısımn son sayısmdakl boşyazı bo/le son buluyor... Evet. solda bırlık vo beraberliğln kurulmosı ıcm genel b r özlem ve ıstek var Ne care kl. bu blrllk ve beraberlığın kendı çatıları altmda almasını ısteyenler bu amoca varılmasını guçleştıriyor. hatta olanaksız hale sokuyorlar. Bunlann boşmda TİP yönetıcllerlnl saymak gerekır TİP üyesl okurlardan aldığım mektuplar ve bu portlnin vaV'" orgontanndo cıkan yazılar bu olumsuz tutum ve davranışın acık kanıtlarıdır TlP'cıler «bırlık ve beraberlığın» kendı partılertnds olmasını ıstıyorlar Bu doğal bır ıstektır belkı. ama bunu Istemeyenler daha cok' Gecenlerde TİP Genel Sekreterı Dr Sargın'ın acıklamasından parcalar sunmuştum Bu acıklamoda TlP'ın «bırleşme»yi kendı partılerıne «katılma» olarak anlodığı gorüluyordu Bu kez, TSIP Gerel Sekreterı sayın Yalcm Yusufoğlu'ndan uzun bır acıklama aldım TİP oenel sekreterının gorüşler nl aynntılarıyla yanıtlayan TSIP genel sekreterinin bu mektubundan bazı parçalorı sunmok ıstıyorum okurlarıma... Yusufoğlu, TSIP'ın, kuruluşundan bu yana tüm sosyalıstlerın tek bır catı altmda toplonması tcin somut caba yürütmuş olduğurıu ve TSİP yöretlcllerinın blreysel davranmaktan ozellıkle kac.ndıklarını soylüyor «Bız her zaman sosyalist hareketlerın cıkarlarını herşeyln ustunoe tuttuk, partım'zın çıkorlarını daıma sosyollzmln cıkarkırma ba^ımlı kıldık» dıyor TİP le TSIP arasmdakl ceşıtlı zananfardc yapılmış görüşmelen özetledıkten, TSİP* ın her zaman blrllğln kurulması yolunda caba harcadığını, oysa TlP'ın TSIP 1 «anafor akımı, «sol kenorda oynoyanlor» olarak görduöunü sekiz ay önce TlP'ln yoptığı gırışınin b rleşme değıl cıltıhak» çaörısı olduflunu söylüyor Vusufoğlu na göre secımlerde «blrtık v« beraberlığı soğlamanın yolları vardır Bunlardan bırlni şftylece oze'lıvor «Senatc seciTileri 25 ılde yapı'ıyor öte yandan sec'me koMobılmek icln blr portlnın en az 15 Ilde tam iısto aday gosterme îorunluğu var Bu koşullarda seçım Işblri!gl şdyle somutlanabllir Secım illerlnde 10'unda A partlsl secimlere katılır ÖbOrO katılmaz Ve o Illerde A partislna ov verillr Öbur 10 ı'de B partlsl katılır, oralarda da B partlsmın tümuyle desteklenmesl Isienlr derl kalan 5 Ilde her ıkı porti de bırleşık oy pusulasma gırer 20 ilden 10 tanesınde bır partının obur 10 tarteslnde öbur porllnln lıstelen solun ya do ıkı partinın ortak listelerı ve seCim ışbırlıgının somutlanmosı olur Otekl 5 Ile gellnca, bu ıller sosyalist potonsıyelın en düşök olduğu lller olarak beiırlenır bu ıllerde ortok seçım pusulasmda her Ikı partı de yer also bıte part'ier arasındakf Işblrlığfnın bır gereğı olarak hongı ılde hangt partiye oy verileceğl belırlenır ve oçıklanır . Bu oklo gelen en bestt çözOm yo|larmdan bırıdır. Bu ışblrliğl seclmlere katılamayan sol güçlerı ds kucaklarsa soldo toparlanmoya doğru onemli b'r ad.rn atılmış olur > Bu ı'gınc onerı uzerınde dösunmek gsreklr ÖMİIIkle 1981 aeçımlennde boşcrıyla uygulanabilecek v« eenue aiınacak bır onerıdır bu .. Yusufoğlu tsosvalıst partllsrlrrıızın en guclusu ve yaygını sayabıleceğımız TİP» dıye yazrpamı vaniış bulmuş Bu konudo Şu bllgllen verhyor: «Aralık 1977 secımlerınde her ıkı partıntn de bıriıkte gırdığı yerlerda aldıklan oyların karşıiaştırılması $öyle: TSIP 18 790 TİP 22 933 Usteltk secımlerden bu yono bır bucuk yıl gecmıştir Parttlerın n/cel uye sayılorı blrNrtn» yakmdır TSIP ın ılce orgutlerl Bakanlık kayıtlarıno QÖr« TlP'den fazladır TSIP'in DISK ve TOBDER lcindekl etklnllğı TlP'ln haylı ılerısındedır TSIP'ın değışık alanlardakt yayınlarmın tıraıian 67 bındır TlP'ınkılerden fazlodır Bu neöenle hangı partının daha büyuk olduğunun nesnel olcütlert j»u ando yoktur Fakat bız TlP'le VOrışma psıkozundo değlWz Ikı partı arasında dıdışme ve turtuşme vo uvlo sdun esen'ığe cıkacağıno ınanmıyoruz » TSIP Genel Sekretermln acıklaması soruna bır avdırtlık getırlyor Bu konudakı goruşme ve tartışmaları dırencle sürdürmenln en olumlu bır sonuca ulaştırmonın gereklıği ortadadır Esasen Mılüyetçılere yüzierce defa ve apaçık düşmanlık beyanında bulunmuş olan blr Ecevıt In bu konuda tarafsız bır Içişlen Bakanı ile bırlikte çalışması düşunulemez, Demek kl bu zat. Ecevıt'ln kın ve emellerıne hızmet edıyor. fakat Göbels kurnazlığı Ile ediyor ( ) MİSK Egitlm Merkezine konulan ikıncı bombadan sonra «Bombamn dışardan atıimayıp ıçerden yapıldığma daır. bir Guneş oyunu daha tertıplenmıştır Içerde «Mala, harç boru. çımento bulunraası dolayısıyle saatli bombanm MISK'hlerce yapılmış olduju. TRTden blrçok defa sınsıce söyletılmıştır Bütün maksat MHP ve mılliyetçılerin adını. yüzierce suç lftirasına bogarak bu partinin kapatılmasına zemin hazırlamaktır Nıtekim MHP Bakırköy llçe Bmasında Silah bulunduğu» propagandası da aynı gun itnal ©dilmjçtır. ' ' ,.1«»w.yl^ Almet KABAKIL (Terçüman. &JW2l temmuz) «opucuk» esprisl uzerıne kuruluyor «Fıl'Stınll genllarara odun vermernışız Ya ne vermışız? Öpücuk efendım opucuki Bırer öpücuğe cocukiarı teslım almışlar. Bayagı ganı gonüllu cocuklarmış doğrusu Bır opucuğe fıt olmuş ar Daha da ılerı gldebılırlerdı' Sayın ıp uçla rı bakanını kutlanz Gelıştırdığl yenı yöntem sonucu. artık hıcbır suclu kanunlaro tesl m Olmakton kocamaz Hangı suc lu o opucuKlere dayanobılır kı"7 ( I Anorşıyı ooucukle onle/eceğızl Ve herkes birbırınl Öpecek ,MiJtlu gun âr bWbek • "Iıyof^ğolıbtf'.. Kalkmnrflî "Sovrf1''" Blr öpücuk espnsı daha! Nazlı llıcak. 19 temmuz gunlü TERCUMAN'da şunları yazıyor cNe cenesl düşük mılletlzl B r opucük ustune koc gun laf edlyoruz «Öpuşmek cınayet teşvıkcılığidır > «Hayır opuşmek ınsanca bır yaklaşımdır» «Barl karanlıkta opsevdiT» «Bır gun Demırei'i opersem karonlıkto operim » Ya bır delıkanlı cıkor da koskoca lcışlerl Bakanına, «Bırak Demırel'ı karanlıkta opmeyı, ınsanca yaklas bana benı öp* derse ne olacak'ı ŞAPUR ŞUPUR .. Bır başka TERCÜMAN'cının, Rauf Tamer'in yaZ" dıkları (17 temmuz)tYalnız Sayn Güneş cok rıca edıyorur, bu son olsun.. Boyl« oloylarda. bır daha kopı önlerınde, bınanm bahçesınde. yahut tankın tekerlerl dıbınde gormeyelım sızi.. HiCbır şey olmasa «Güvenllkı ocısındoi sakınca vardır bunda Blz, Içlşlerı Bakonı deyınce, ya oturduğu yerden komunlstlerin nefesmı hisseden bır pışmış kelle, ya asaylşı ma sa başında cözmeye yonelık bır mecelle yo da ordu blrlıklerınl denetlemeye meraklı bır sakalsız cehre görmeye pek olıstık do efendım, böyfesıiı yadırgayışımızı bağışlayınız.» Olay yennde bulunmasaydınız, gerilla sızınle burun buruna gelmeyecektı . Gelmeyınce. sa nlıp şapur şupur öpmeyecektı Opmeymce, bu reslm cık» mayacoktı.. Cıkmayınca. başarınıza gölge dusmeyecektı Vs vs . Buyrun .. Şımdl Marko Paşo'yo onlatn derdınızı > ACZİYET GÖSTERMIŞ Son alıntı 19 temmuz gunlü BAYRAK'ta yer alan Zafer Seckln ımzalı ve cDevlet otorıtesl zedelsndi> boşlıklı yazıdan cBlr kere hukum»t olay karşısında serınkanlı davranamarnıştır. Olaya gereğınden fozla onem verdıgı ıntıbaı uyandırılmıştır Dışarıdan onun bunun orabuluculuk yapmosım isteye rek ve ılen gerı demecler vererek bır nevı acz yet gostermıştır Hukumetın başta Başbokan olmak uzere bütun bakanları seferber olmuştur lcışleri Bokonı oldukço loy ve ocomıce hareketlerle temsıl etlıgı moka mın cıddıyetıne gölge duşure cek kadar ılerıye gıtmıştır Hele, tedhışcılsr teslım oiduktan sonra gıdıp herbınnı teker teker opmesi, affedılemeyecek kodar ağır b'r ha*a olmjştur (..) Sonuc olarak. Ecevit hu kumet' oldukço onems 1 b • konuda son derece başar s 2 bır ımtıhan vermıştır Olay kar şısındo fokındıgı tavırla VOD t gı oçıklamalarla devıet oton teslne gclge dusürpcek kador yanlışl klar yapmıştır> MlSK'ın MHP ile ılışkısmi yodsımak, bu Ikl örgütun yonetıcılerı ıçın de kolay olmasa gerek. Ancak şu da unutulmamalı kı, polısın elıne duşmuş, hata yapmış «ulkudaşJarı» delıllk. polls ajanlığı ıle suçlamak. hatta Selimıye Askerı Cezaevlnde olduğu gıbl bazen de oldurmek belll kışıler icın pek sorun değıl Ulkuculerın MIT gorevlısı olmakla en kolay suçlayabıleceklerı klşıleraen bırı de Can Ûzbay adlı avukat Bu kışının bır MİT görevlısı olduğu 12 Mart dönemınde mahkeme zobıtlarına gecmıstı Ve bu Can özbay, bazı ulkücu tutukluların avukatı olarak Mamak Askerı Cezaevıne girerken uzerınde sılah bulunduğu tcin tutuklandı. Şımdı MHP sözculerı kolkıp Can Özbay'ın MIT a|onı olduğunu söylerlerse. buna inanmak gerekıyor. Çunkü bu Can Özbay 12 Mart donemınde daha onceden gorevlendırılmlş MİT e mensup bır kışı olduğunu ve ulkücülerle birlikte çalıstığını mahkeme önünde belırtmıştı. MHP VE YARGI MHP'yı mazlum. saldınya uğroyan bır ârgut olarak gostermeye calışon cok tıraııı ve cok tıcan bazı yaym organlarının cabası ne olursa olsun yargı organlarının bu konuda kGnılan pek oyle değıl Son olarak Istanbul Sıkıyonetım Mahkemeeı de MHP Bakırköy Ilce merkezlnde patlayıcı madde ve sılah bulunduğunu, buroda aynca çeşitll suçlardan aranan kışılenn barındığının saptandığını Cumhurtyet Başsovcısma duyurdu MHP Genel Idare Kurulu'nun tOrduyu göreve cağıran» bıldırısl ıl« ılglll olarak dokunulmazlığı olmayan üyelerının de Sıkıyonetımde yargılanacağı anım6anırsa bu partının yargı organlarıyla arasının pek 1yı olduğu aöylenemez. ~ "GERİDEhKALANLAR KARARGÂH SUBAYI Liseyi bitirinceye kadar asker olraaya kesin kararhydıra. Askerllgin gerektırdl^i bütun bılgilere büyuk merakım vardı. Hâlâ da vardır O meslege tutkundum Kadere bakınız kl askerhge intısap edemedigım halde yedek subaylıgımda Kore harbinın en ateşll ve kanlı bır donemınin içıne düştum Çok içten ve severek gorev yapmaya çalıştım. Fakat bır olay, 26 saat kesıntisiz surmuş bır muharebe esnasındakı blr tek sahne. bana herşeyden çok tesır ettı ve kendl kendime lyi blr karargâh subayı olabılırmışım, ama bır kumandan olamazmışım» hukmunü verdırdi Mukbıl OZYORUK (Tercuman, 19.7J979) y 'Cenel gdrOntOye ba/Kıldığında. toplumsal ve slyasofgeMşmelenn belll cfaşıst* turlerını gerıde bıraktığını, boy(elerıne daha öncelen çok ıhtıyaç duyan güclenn de artık tutum değlstlrdıklerı söylenebıllr. Ama sodece onlar mı? Silifke'de devrlm adıno, ısci sınıfı odmo yola cıkıp, siyasal ve oskersel olarak an beceriksiz. en ilkel teıörizmı ırygulamayo kalkan ama bunu bile kıvıramayonıar, bulundukları yert kavrayamıyorlor mı? Işci sınıfı adına yola cıkıp siyasal ve bıreysel olarak 'ntıhar edenlerle. kendl «kucuk dukkanlarının» verdığı mutluluk icınde yaşayanlar ışcı sınıfını ve sosyalızml bugünkü hızlı gelışmelerde devre dışı bırokmakta bırbırlerıyle yorışıyorlar lcışlerı Bakonı Fılıstınli genllayı nlcin öptü'' Muhalefet Mısır Elçılığı baskını oloyını gerçekten büyOk baçorıyla cözümleyen hukumete saldırmak ıcm tek dayanak olarak bu temayı buldu Ve sonra tartışma ulkemize özgü «çıft anlamlı bır edebıyct» düzeyınde yurüdü «Bckan flerıllayı barı karanlıkta ipseydn «Bakan eğer Domlrel'l öperse karanlıkta öper» «Demırei'i opmesinl tavsiye etmeyız» . Evet Içlşlerı Bakanı Hosan Fehmı Guneş gerlllayı opmüştü, kendısı bu konuda «Savos hallnde olan ikl Insanın banşmasıydı bu» dıyor. Nıcin savas halınde"» Savaş halınde otmaması gereken Ikl ınsanı bu duruma duşürmenın sucu Ise kuşkusuz Günes'te va da Turk nükümetında değ«ldt Hem Fllıstln hem de Turk holkıno zarar veren blr eylemı uygulayan Rlıstlnli 4 gerlliodaydı Pekı kimdı bu Filıstlrlt genllolar' Dördu de 20 yosları doloyındaydı .. Yanl yersiz yurtsuz, loprağından kovulmuş bır halkm cocuklcırı olarak çadırda doğmuş bfr kuşaktandırlar... Cocukluk!an boyunca sürekt' o^rok İsrail ucaktarımn bombalonndan kacmışlardı, yoksulluk ve sefalet ıcmde büyömüşlerdı. . Sonra Ürdün Kralı H0seytn'ın bedevllerl gellp yakınlarını öldurmüştO... Ylne kacmışlardı .. Ama Israıl de ucaklarıylo komandolorıylo peşlennı bırakmamıştı. . Sonra Lübnan'da falanjlstlere karşı. kendilerlnl korumuslardı . Ve vıne Isroıl ucaklorına karşı dırenmışlerdı . Sonro bu kez Surlye topcusu ölüm yağdırmıştı uzerlerine. Ve her zaman Isralllller.., Pilısfınll 4 geniio yosa önünde suc'uydular ve gönahsız üc ınsanın olumüne yol acmışlardı Yasalorm gerekt'rdığl cezayı göreceklerdı . Ama onların boston osoği yanlış olan eylemı de Fılıstin halkmın haklı davasmı unutturmomalıydı .. ÖPMESEYDÎ NE DERLERDI?... HESAP UZMANI Sıze. 20 temmuz 1961 tanhli Resmi Gazete'de yav^n'anan Anayasa referandumu sonuçlannı bir daha vennek ıstıyorum Seçmen sayjsı 12735009 Oya katıian seçmen 10 322169 Geçerh oy sayısı 10 282^61 Iptal edılen oylar 6 348191 Hayır oylan 3 943J70 Yukandakl tabiodan anlaşıldıfma gore, bu referandıuna 2 412 840 seçmen katılmamış Neden katılmam.ş'' Katılsa oünaz mıydı9 Sorulannı, o grunun ozel şartJarına, o gunu hatırlayacak olanlara bırakıyonım Ama ben dıyonım kı sandık başına gıttiklerinde mutlaka (hayır) oylanm (bastıracak) olan bu insanlar da (kabul etmeyen)lere eklenseydı. 6 358 210 kisilik büyuk bır (red) kıtlesi çıkacaktı ortaya. Gungör YERDEŞ (Son Havadis. 7.7.1879) dafiisık komunıet fraksıyonlaro mensup gencleri terorıst o'arak eğıtmekte. önca kendı davosı ıçin savostırmakta, sag kalobi'enleri ıse belırfl sure 6onro ıcımıze t«rörl«t olarak sokmakta. (...) lalarn Bırlığı Icmdo Turkıye'rıın yer oimasını ıstemek, ulkemlzın dın kardeşi ülkeierle yakınlık kurmaya cansmasını desteklemek ve nıha yet bulunduğumuz Ortodoğu bolgesınde sulh ve sükunun te mın edılmesıne uğraşmak baş ko ış, Türk kanı dokmekten çe kınmeyen mılletımızın huzur ve güvenlığını bozmaya colışan iclmıze en czılı katıllennl salan bır kuruluş ıle kolkola glrmek başka ıştır.» HERGÜN yazorlanndan Foik Sezgin'in yıne 13 temmuz günü yayımlanan yozısına gore Ise: •Uzun yıllar yersiz yurtsuz dolaçan Fıllstinlilerın de bır ulkesı, blr devletı olması gereğl reddedılemez Insan hakları Beyannamesi v« Blrlesmış Mılletler Anloşması da Fllıstlnlıler lcln olduğu gibl, başka mlllet'er Icm de bu hakiarın meveudıyetınl ortaya koymaktodır» BA5ARININ ÇARTI MSP orgonı YENİ DfVİR' de Tuncay Özören ımzasıyla yer alan yazı Ise (19 IMF BASLANGIC ISIĞI Tsrör tartışmaları ıcfnde gecen blr hoftodo, blr fleı« dan genfş kcmuoyunun cozden kacırtı^ı blr aellşnn de IMPnın Turk hukumetl tarafından verllen Nlyet Mektubunu onoylaması oldu Bu onoy her bakımdan blr «sonı değll, «başlangıç» anlamı tasryordu Hem toz« pora ckısmın başlaması hen de Törklye'nln llertye dönük olorak yer ne getlrmeyl taohhüt etfğı yükumlülüklerl ocısından örneğın Nlyer Mektubunda Ocretlerln makul bır sevıyede tutulma*! 6nq6rölüvor<lu Bu taohhOdun ılk somut sonucu da Cukobırtik Iplik Fobrlkosmtfo Tekstıl Sertdıkosı Ile üzennda llVe cntoşmasına varılan ve ışcılere genış haklar gefiron toplu sözleşmenln yemden gözden gecırllmesi konırsunda Bnsbokan EeevH'ln vaotıaı müdohale oldu Bu oroda TOrk Lfrosınm Amenkan dolqrı dışmdaki parclar korsısında d»flerlnln yözde 9'o varon crantorda düsürü'mesl de Turk ekonomlslnln yenı aırd ğı surecln ocık göstergelerinden blri oluyordu. D I S T A ÎKÎNCÎ KÜBA Somoza nıhayet gıtti Yerme gecen ve bu tur rodıkal reıım değişıklıklerınde her zomon gorulen îtcmpon» tıplerden blrı olan yenl devlef başkanı da once uzun süre bu görevde kalacağını söyledl amo oncak Ikl gun dayanabıldı Nıkorcgua'da kesın zofere ulasan Sandinlsta arın gerek Iktıdara geltş blçtmleri, gerek &rgüt yaO'lan, gereks» ıtlıiak yoptıkfan guc>er 1960'ta Küba'da Fidel Kostro ve arkcdoşlarının ıktıdara gellsinı cok yokmdon andırıyor Ancok Küba Oevnminl kendıne ozgö blr sosyaiıst cizglye oturtan koşulların Nlkarogua'da do ortaya cıkıp cıkmayaccğım söylemek lcln zoman fceiö? «rken Aynca Batınm do 19 yıidan bu yano epeyce deneyfm kazandığı goz ontıne almırso Sondlnntolorın ışlerııın kolcy olduğunu soylamek olo»ı Fronsız antlfojlst dlrenlş'nln romanı EYLEM ADAMLARI JEAN LAFFİTTE 2. bcsırnı cıktı 60 TL ODA Vovınlan PK 57 Istanbul HEDEF, DEV BİR DENİZ GÜCÜ!... TÜRK DONANMA VAKFINA YAPACA^TNTZ YARDDILARLA BU HEDEFE ULAŞABILİKİZ Cumhurıyef