Catalog

D Ö R T THU, mnr E T 4 HAZD&AN 187t ANIC^RA NOTIAR1 MUSTAFA EKMEKCİ, "hui'iııı,, ol^M DA "KADııOlı,,Ni 0ELKÎP£ TURHAN SELÇÜK VA, MAKALE1EÜ, At!K.OTL'iRuMLAö. OfcNtÜN T£L£vÎ2VÛM Geçtiğimiz Günler.. Çonkaya'dakl GİMA'nm önünde kuyruOc glnnlf koetotor konuşuyorlardı. Bak şu kuyrufla, hlç Oetunde do£ruduru«t Biyel wtmn var mı? Anam. varsıllar gellrfer ml hlç. onlor şu tactta •Azelllk uykusuna yatmışlardırl Çankayo'nın gecekondularından gelmişler, durmuf* İBrdı kuyruğa.. Gerılerden bir kadın atıldı: Halk Partısi yağ fabrıkaiarını kapattı, bu kuyrukter ondan. Burda Halk Partlsıne laf atma OğuIlarıniB Marjfet!erin<n sıkıntılarını cekiyoruz1 Gerilerden söze atılan kadın sustu. Tezgahtar kız. tedirgın, sınirlıydı Kuyrukta dört ya* şmda bır kız cocuğu da vardı. Bır kadın: Şu. ufocık cocuğu niye getırdıniz? dlyecek oıduÇocuğun annesı karşılık verdi: Nıye getırmıyecek mişım? O yağ yemiyor muî Babah ekmeğtnin üstüne yağ sürülmeyince, nasıl da •«zlanıyor bi görseniz. Kuyruktaki kadınlardan biri, tezgahtar kıza duyurmak istıyerek, ortalığı yumuşatmak isteai: Canım. ufacık çocuk. Bir paket de ona veriverln.. Tezgahtar kız, sınıfım itelemenin hırcjnlığında, fccrşılık verdi: Verıverin demek kolay. Günde dört kez kuyruga »fctyorlar. hep bu cocuğu eetiriyorlar. Bir başka yerde et kuyruflu vor. Ne konuşuluyorsa, kuyruklarda konuşuluyor. Bak. saatlerden berl kuyruktayım artam, ama bu »ıkıntılor gececek göreceksin. Yılların getirdığl sıkıntılar bunlar. Ulkeyı bu dururrta getirenleri görebıiıyor mu•un kuyruklarda? Yoooo, onlar güzellık uykusundalarl Dun, 3 haziran, Nazım Hıkmet'ln ölüm yıldönümÜY* dâ 1902 yılında doğmuş, doğum günü belli değıl... Nazım 1962"de altmışıncı doâum yılı dolayısıylo yaptığı konuşmada şöyle diyor özetle: tAltmışıncı doğum yılı tabii, hazın bir doğum yrfı dofifusu. insanın altmışına basması pek de öyle sevinllecek bir sey değil. Ama ne de olsa, boyie bir hazin yıldönümünde memleketi kardeşlenmın benim bu yıldönümümu kutiamaları. hattâ güzel eski geleneğımız gereğmce ©llerımden öpmeleri benı çok sevındirdı. içim ezıldl. Doğrusunu soylemek Istersenız müthiş bir keder d9 duydum bundon. Duyduğum keder, şundcn llerı geiıycr; elbette ki gonül isterdı ki, ve ben de cok isterdım ki, 60'ıncı yıldonürnümü memleketimde kutlayabileyım. Holkımm çözlerinın icine boka baka, altmışıncı yılımın k9derinı az duyayım ve cüyeyim kl, diyebileyim ki onlara. A'tmış yılımı. hic olmazsa kırkım memieketımin kurtuluşu, halkımın mutluluğu icin harcadım. Bu 40 yıl, boşuna gecmış kırk yıl sayılmaz. Ama, işte. olmuyor. Ne yapalım? Bütün Türkıye'deW okuyuculanma, gercek Türk yurtseverlenne bir haklkotı acıklamak Istiyorum: Ben eğer, Türklye'den cıkmasoydım, öldürulmuş olocaktım. Gayet basıt. Bılıycsunuz, birbıri ardınca 13 sene hapıste yattım. Bu 13 senelik hapis doğrudan doğruya ışledığim blr suçun korştlığı değildı. Uydurulmuş bir sucun. omuzumo yüklenen bir sucun cezasıydı. Bu yetmıyormuş gibi, hapısten cıktıkton sonra elli yaşıma basmoma oncak bır yıl varken ve yüreğim dehşetli hostayken beni askere almak istedıier Yani. 49 yaşınd^ ve 13 yı! haptste yatmış btr ınsahı askere almak Istediler. ÇO^MK' YAViNlA^ı ı'Lc Yeni naziler, yeni faşistler Savaştan sonra, Avusturya,dakl Nazi temızliğı tamamen gösternnelik oldu ve bunun sonucları da ortaya cıkmakta geckmedi. 4 nısan 19'*9'da HeInz Krauss ve Vıktor Reımann adlı iki eskl Nazi yoneticl tVerband der Unobhangtgen» ( = Bağımsızlar Bırliğı) I kurdular. Bırkac hafta sonra, orgüt, Viyana'da, coğunu eski Nazilerın oluşturdugu 30 b.ni aşkın rnılıtan toplamayı başarıyordu. Avusturyalı yeniNazilerin ilk gl rişımi idi bu. 1950'dekl başkanlık seclmlörlnde VdU ovların yüzde 15'lni (662 bnden cok oy) toplamayı başararak 15 mılletvekili ve 4 senatâr çıkıyor. cjunge Front» adlı genclik örgütünü ya nına cekiyor. 1953'de yayın yaşamına giren «Dıe Neue Front» adlı haftalık dergıslnln tırajı 100 bine ulaşıyordu... 1956'da VdU'nun yönetiminl ele alan Anton R«ındhaller ye 1 n bir orgut oluşturdu: fFreihe Itliche Parteı Österreichs» (FPO) Yeni Partl, Avusturya'nın tarafsızlığını yadsıyor, bağımsızlığının kutlonmasına kor şı cıkıyor. Avrupa'nın bağnnda bir fAllTsarı toplu!uğu> Icin sovaş'mayı amaclıyordu. T3 mayıs !akl secimlerde oyların yüzde 6.5'unu alarak 6 sandalye elde etfl. 10 mayıs 1959'dckl se c:mlerd9 Ise yüzd« 7,7'llk bir sonuclo 8 sandalye kazandı. Relndhaller'l duşürdukten sonra, partinin yönetiml Fre'drıch Peter'in elıne gececektl. Ye nl Başkan, Uîusal Kongrede şöyİ3 konuşmalar yapabiliyordu: tOkul kitaplannda, genclerimizln kalbine bir Avusturya ulusu flkrinln zehirinl sacıyor lar. Bu tarihsel bir yanlıştır. FPÖ lcinde ve FPÖ i!e. birleşlk bır Avrupada bağımsız bir Alman devletl olarak yaşayabll»cek olan Avusturyo Icin «avoşacağız.ı Nazi clnayetlerlnln amantız Izleyıcısl Sımon Wiesenthal, 1975'ds F. Peter'in gercek kim liğini ortaya çıkardı. Bu adam SS bırlıklerinde görev almış, saı/ası da yüzbaşı rütbesıyle bitirmışti. Bağlı oiduğu birlik bir ttem zlik birliğl» olarok gö rev yapmış. ateş hattının gorisinde, Rus, Yahudi ve Cingene sıvil halkı imha etmiştl Hımler'in buyruğu ıle... F. Peter'in yardımcıları da benzer bır gecmlşe sahiptiler. örneğin Klaus Mahnert adındaKl FPÖ milletveklll, Nazi Imporatorluğunda NSDAP ve SA üye sl idi, daha sonra SS kıtalarına katılmış, 1938'de NSDAP1nın guney Tlroller v« VoraJberg'Je porti müfettlşllölni yap mış, 1944'de SS binbaşı» olarak Hltler'den madalya olmıştı. FPö'nün Pariamentodokl 8ÖZCÜSÜ Dr. Emll Van Darn gel de eskl bir NSDAP propagandacısıydı. xl'nln kurduğu bu örgüto göre «Avrupamız sert ve saölam yumruklu yapıcılara gereksınmektedır. Avukatlardan 100 kez daha cok askerlsre, edebıyattan 100 kez daha cok celiğe ve reformculardan 100 kez daha cok şeflere gereksınrrektedır Avrupa...» Bir başko yeniNazl kuruluş, 1963'de nasyonal sosyolist faal'yetlerınden ötürü Federal Almanya'da kapatıian ör güîun Avustur/a'daki kolu olan «Bund Nationaler Studentenı (BNS)'tir. İki bin kadar üyesl Yazan : Patrice CHAİROFF Çeviren ve özetleyen : Turhan ILGAZ İTALYA'DA YENİ FAŞİZM îtalyo'yı faşizmden arındırma cabalarında müttefıklerin halkı horgören tutumlarının olum suz etkisi, yenifaşist eylemlerln hemsn yeşermesine neden olrrnjştur. İlk önemli gösteri, kurtuluştan bir kcc ay sonra. 8 ağustoa 1945'de Guglielmo Giannini adında bir gazeteci tarafından yaratıldı. Glannini'nin cUomo Oualunque» (=Sokaktaki adam) adlı örgütü 2 haziran 1946'daki Kurucu ••• mı tarofından desıeklendl vo kasaları dolduruldu. Üstüne üst lük Vatikan hıyerarsisinin bazı önde gelenieri de. ulkeda sözüm ona br antikomünist ey lem ortaya koyduğu ıcin MSI'nin yenifaşistler:ni memnunlukla kcrsıiıyorlardı. Bu dönemlerde, italyan yeni faşistlerı ile CİA'nın, Peter M, Berti, Danie' Lee McCarty, Dr. Arthur Gilbert Trudecu gibi ajanları arosında bir tokım llışkiler kurulmaya başlıyor ve bu iliskiler soğuk savaş döneminde iyiden iyıye ycğurlaşı yılı antlfoşlst yosoya rağmen... Övle kl, MSİ yöneticilerlnden Giorgio Almıronte, Hıristiyan Demokrot Parlomenter leri şöylece tehdit edebillyordu: tBay Scelba'ya hoş görünmek icın tazla rizıkoya glrmeseniz iyi ederslniz. Rövanşı almak icin yabanct Işgalcilerin yardımını bekleyecek kadar alcak olmadığımızı bllmelısiniz.» MSİ, 1960'da Hırlstiyan Demokrat Fernando Tarnburonl hükümetine katıldı. Çünkü par lamento dengesl lclnde «anahtan rolü oynayabllecek bir ko Kışkırtmanın böylesine karşı haik şıddetle tepkı gosterdt. Tamburonı hükumeti ve özelllkle İclşieri Bakanı Mario Scel ba da tepkı gosterdiler. Ama onlar yenifoşisflere karşı de0il. demokratlara, faşızml protesto eden eskl d[renl$c:iere, eendikacıiara ve solculara kar şı tepki gosterdiler. Olaylardo 12 kışı öldu. yüzlerce kişl yaralandı antifaşıstlerden... Tam buroni hükümetı de istıfa ederek yerini ortasol hükümet» bıraktı... GERİLİM STRATEJtSİ Yeni hükümet dönemlnden başlayarak İtalya'da onlarca açırı sağcı ve Yahudi aleyhtan örgüt ortaya cıkmıştır. Bunların hepsl de terorızme başvuruyorlardı. Bu arada. Mussolini'nin yeğeni Kont Vanni Teodoranı, bir demecinde tBiz Ya hudilerl fırınlarda vakma alışkanlığmdayız» dediğl Icin yargılanıyor, beri yanda Roma'da Yahudi mahcllesıni basan faşistler vltrlnleri kırıp, gelip gecenlere «Yahudılere ölüm» naralan ıle saldınyorlardı. MSİ'de, Arturo Mlchellni'nln ölumünden sonra temmuz 1969 da başa Giorgio Almirante, ge Cince. gertlim daha da arttc özellikle 1968'deki ogr«nci o; laylanndan ve sendikal eyierrilerden sonra. orta sol hükümet ve potron tokımı yenifoşıstlere düpedüz kolkanat gerer oJ muşlardı. Bir yandan sonuna dek patronlann sol korkusuna oynayan, bir yandan da orta sınıfların yasa ve düzen özlemlerlnl gıdıklayan venifaşistler, 1970 verel secimlerinde önemlt bir atılım göstererek, 20 yerei meclısin 19'una giriyorlar, Belediye meclıslerınde 917 eandalye kazanıyorlardı. MSİ'nin bu başarısı bir yıl sonra, daha da genışledl. Çünkü faşist parti, monarşist akımı da Içlne almış, kendinl tUlusal sağ» olarak göstermeyi becermiştl. MSİ nln seçımsel bilancosu şöyleydi: Ulusal Mecliste, 2 milyon 894 bin oyla (yüzde 8,7) 56 san dalye. Senatoda Ise 2 milyon 764 bin oyla (yüzda 9,2) 26 san daıye... Bu başannın en önemll etkenlerinden bin demokratik partilerin zayıflıkları ve yaptıkları yanlışiar olmuştur. Almironte ayrıca, kendi listelert ne, sözü gecen bır tckım oşın sağcı kışileri almış, böylece bir alay emekii general ve amiralle. polis ve yargıclarla partlslni güclendirirken, özellikl» ctmento ve petrol alanındakl büyük sanayıcllerin, bazı tanınmış ook uluslu şlrfcetlerin d«*teğlrH eağlamıştı. Faşlstlere asıl buyöfc ycrtJm» Ise, onlann gerilim 8tratei!»lnt. Işcl ve demokrat cevrelerl, ülkede 12 milyonluk bir «oçmen kitlesine sahlp olmalarına karşm, yodsımakta dlrenen ahmakça tutumları lcln bir doğrvlama arocı glbl kullanablleceklerlnl tanan polltlkacılor yoptılar. «Karşıt aşın uçlor» denen acayip kuramın bu yandcs lan, faşistlerle antlfaşlstisri aynı kefeye koyarak MSİ'nin değirmenine su taşıdılar durmadan... Giorgio Almirante l*e yakınlarına şöyle demekteydh «Blz ortık «urat OSCMI faşizm d&gil, gülen faşizmiz, düşmoolarının atimoklıâıno gOlen taşizm...» MSİ, 197Td« ywH gençMt cVgütleri oluştumrken, po(ttlk« eının aflırlığirw da, boeanma konusundakl referandum Oz»hnde yoğunlastırdı. Boeanmo* yı eertMet (wrokcm Fortuoa y». r \ma karşı cıktı. Amog, böyMlkle Hırlstiyan Demokrat aea menlerln de bk bölümOnu kopamnaktı. Ancak bu polltlka basarıatzlıfla uğradı. Hırlstiyon Demnkrat hükümet yıkılırken, partl de soluna yaklaştı. MSİnin terorlst kuruluşlarla. acıfc Cikan lllşklleri Mr kısım eeçmenl partlden uzaklaştırdı. 1977"d» de lcindekl a»tn Mâcılann ayrılrrvaM II* MSİ b6' ndu... Ben, askerden kaçan adam değüdım, ama o yflre» fiimle askere gıtmek, talım meydamna çıkmak, bosit birer nefer olorak talım mevdanına cıkmak • ©Ibette kl basit bir neferliğin büyük şerefi vor, fakat btı şerefi • nay'atımıa oderrem demekti Sonra. yıne haber aldığımo göre. beni sadece o»tere alacak değillerdı, askere almak bahanesıyla harcayacak'ardı. Sonra, «Nazım Hikmet askerden kactı ve kacarken oldürdük!» dıyeceklerdi. Şımaı, burda acıklayamam vesıkaiannı, fakat Menderes hükumetinin bcna boyie bir tuzak kurauğuna dair, ehmde goyet kuvvetli vesikaiar da var Gün gelır bunlar ortaya cıkor. Onun ıcin, elbette kl, memlekette kolsaydım, aranııda bulunsavdım, cok daha faydalı olurdum. Ama cesedim, memiekette kaısaydı, sıze şımdı yaptığım hizmetl dahi yopamazdım...» DediKleri de cıktı. ulümunden sonra, cıkan yapıtlardo, ozellıkle, Nazım'ın kardeşi Sarnıys Yaltırım lle Aydın Aydemir'in yayınladıkları «Nazım» adlı yapıtta, Nau m a duzenlenen tuzakların belgeleri acıklandı. Nazım, ölumünden Ikl yıl önce. bir şilrinde doha pek cok dizelerınde ölümü düşündüğunü yazar. 10 eylul 1961'de Laypsig'de başlıksız yazdığı iki şiirlni buraya aktarmak istiyorum: «Geliyor sıram / ansızın atlavacağım boşiuğa / rM çüruyen etimden haberlm olacak / ne gözlerimin cukurunda dolaşan böceklerden. Durup dinlenmedsn ölumu düşünuyorum / «ıron y o kın demek.» «Hoş geldln bebek / yaşama sırası sende / senln yolunu göziuyor Kuşpaiazı, boğmaca, kara cıcek, sıtma, Ince nastalık. yürek enfarktı filan / işsızlik aclık filan / ttren kazası. ucak kazası, Iş kazası, yer depreml, sel baskını, kuraklık talan / karasevda, ayyaşnk filan / pol(« copu, hapıshane kapısı falan / senin yolunu Sözluyof atom bombası falan / hoş geldin bebek / yaşama tırası sende / senin yoiunu gözlüyor sosyalizm fllan.» G«çtl5lmlz hafta sonunda. Türic Eğitlm Dernefll M. Houf nian'a cEğltim Hlzmet ödülü» verdi. Ödül törenlnde Necdet Uğur, güze1 bir konuşma yaptı M. Rauf Inan'ı övdü. Milll Eğitlm Bakanı olarok. bir eğitımcye ödül verirken, tüm öğretmenlere ödül vermlş olduğunu «öylodl. Bir tören de Istanbul'da oidu. Bu yıl, Orhon Kemol Roman ödölü, Mehmet Başaran'o verildi. Başaran'ın yappıtı. cMemetcik Merndttten gecen yıl «öz etmiştlm, cAnkG/a Notlarıında. Başaran, M Rauf tnorVın Hosanoğlan Köy Enstitüsü'nden öğrencisı scyılır. Rauf 'nan, okulun müdurüydQ, Başaran Hanonoölandayken. Tauf Bey'e, bir ödül daha.. Orhan Kemo*. c«zasvln<J» Nazım'ın 5ğrend»l.~ Orhon Kwnal ödülünO aldıflı gunlero* b»r t o n ı oidu, adım OOneç koydulor... Boçaron'm ÎTALYAN FAŞÎSTLERİNİN ÖRGÜTÜ MSİ I960DA FERNANDO TAMBURONİ **fe HÜKÜMETİNE KATILDI, ÇÜNKÜ PARLAMENTODA «ANAHTAR» ROLÜ OYNAYABİLECEK DURUMDAYDI Politikacılar, «karşıt aşın uçlar» denen acayip kuramları gereği faşistlerle antifaşistleri aym kefejre koyup MSI'nin değirmenine su taşıdılar durmadan. îtalyan faşistlerinin lideri Almirante şöyle diyordu: «Biz artık surat asan faşizm değil, gülen faşizmiz, düşmanlarının ahmaklığına gülen faşizm.„» :. Nazi cinayetlerinin amacsıs izleyicisi Simon Wiesenthal, 1975'de Avusturyalı yeni Nazi lideri Freidrich Peter'in gercek kimliğini ortaya çıkardı. Bu adam SS birliklerinde görev almış, savaşı yüzbaşı rütbesiyle bitirmişti. Bağlı oiduğu birlik bir «temizlik birliği» olarak ateş hattı gerisinde Rus, Yahudi ve çingene sivil halkı imha etmişti ve 600 milltan; olan bu örgüt. 30 ocak 1975'de, Hitler'ın iktidara gelişinln 42. yıldönümünü kutlamaya yeltendi. Ne var ki hükümet, demokraîık güclenn baskısı sonucu. hem BNS'yl, hem de soytarıca gosteriiennl yasaklamak zorunda kaldı. Zorunda kaldı, cunkü, demokratik güclenn boskısı olmasa idi yasaklayabileceğl kuşkuluydu. Zlra Avusturya yönoticllerl y«nlNazlzme karşı pek ö» eylemll gorünmemektedlrler. Mocll8 Becimlerlnde 30 sandolye elde ettl, ancak (ç çeklşme ler sonucu yitıp gittl.. Ne vcr kl Italya'da yenlfaşıst örgütlerin ardı arkası kesılmedı. Bunlardan «Movlmente Sociala italiano» (MSİ) 26 arolık 1946'da kuruldu. Yönetlm ceklşmelerme rağmen önemli bir gelişme gosterebiten MSİ, özellikle, Isci kesiminden gelen Ist»kl»re karşı sağı kullanma eğillmindekl italyan patron takı yordu. SOĞUK SAVAŞ YEN't FAŞİZMİ YÜKSELTİYOR Soğuk savaş!a beraber, Hırlstiyan Demokrat iktıdar, tulu8un tüm sağiıklı güçierini kızıl tehllkeye karşı koymağa» çağır dığında, italyon siyasal yaşantısındo da yenifaşist «ylsrnln yoğunluĞu artıyordu. Hem de fLex Scelbo» adı ll« anılon S aralık 1947 tarlh ve 1546 M mjmdaydı yenlfaşlstlar. Ve hO kümete katılınco da kışkırtmalarını had aşamaya vardırdılor. öyle ki, antifaşist direnişın başlıca merkezi olan Genes'de 234 temmuz 1980 gun leri genel kongrelerını yapmaya kalkıştılar. Ostelik Kongrenln boşkanlığinı da Genes'In, eskl faşist yöneticisl ve savaş suclanndan ötürO ölüme mahkum edllip sonra salıverllen Emanuele Cario Baslle yapacaktu D.B. DENİZ NAKLİYATI T.A.Ş. MENSUPLARI ARSA VE YAP1 KOOPERATİFİ'NDEN SINIRLI SORUMLU ANAHTAR PARTİ 197O'd« mllletvekill saym 8*ya duşen, 1971 Becimlerinde •andalyelerinl 10'a çıkaran • 1975'de d» bu sayıyı koruyon FPÖ'nün asıl tehlikesl. Şan8ölye Krelsky'nln sosyallst por tlsı lle OVP (Osttorrelchischer Volk Partel) muhatefetl aro•ında bir denge rolü oynama sından llerl gelmektedir. Gerci Sosyallst Partl son saclmler de, (sondan bir öncekl seclm ler Ç.N.) oylarm yuzd* 80.= 04'ünü alarak tek başına hukümet kurabilmiştlr. ancak g« lecek lcln kealn bln>«y söyl»nomez.. ÇAGRI ÎÜM KNIZCilEH Vî DCNI2E GöHOl Kooperatlfimizce Çınjkkıl*/ Bijj'd» Çt}m*jlıı köyâ KarB ÇiflHji mevkitntf* kuruljcak olan DENİZCİLER SİTESİ'nda her bir pan«J bnit 500 M2 olvak «apUnmısıır 15.000 • 20.000 • 2$v000TCffWN dt|i(ik (X]Hvıt jekli »t IvıkJyento tS t*mım!anma5ı kofulıı ü« 500 M I MM, parseJin topUm rryıtı 60.000 !(<&. Bu flyaa up«ı n u ı n b «• kam«a lesbteri fonu dahildk. era eterak y*r p« »orulmtktBdır. Uy» kayıtlanmn d«ve« •tm*kt« olduöu duyunılu*. fekardıjmca «lo< Bflffi KORFEZİ'ndt IKM KumMİ dcnu cephesi oUn «rtaıpum. dütgijn kirayollın yınısra Isunbui il« *<trctt DtĞERYENtNAZÎ KURÜLUŞLABI Avusturyadakl ötokl y«nl ı Nazi kuruluşlann belllbaşlıkm orasmda «Genc Avrupa Eylı»mi> adlt örgüt •oyılaolHf. 15 yaşındoyken cLuftwcffe»y» o^rlp »anrodon SS'l»r» kotılon Frad Bord adındaM M M Mr m «•ÎNC7 7AYTN YTLINDAN T<^LLJİÎÇ ÖZKNt.1 Bt9 StÇMEYI BU VI I IKTA Bül ABU.IHSINrZ I KÎTAİ'IAJ. Kl. OUEMELİ İSÎEKUERD* FOSJTA O t D J » LEBİNIN CKLENMESI RICA OLCNUB. F1Y.UI ? TL S HEDEF, T)EV BİK DEÎÎÎZ GÜCÜ! TÜRK DONANMA VAKFINA YAPACAĞINIZ YARDIMÎ^RLA Ali Şükrü KAVUKÇVOÖLb Mumlıarvt Cad.Emek 1} haru J1/504 Karakfty • İSTANBUL M U t l f l Taortn: CtA tLE EUSLJt