14 Kasım 2024 Perşembe Türkçe Subscribe Login

Catalog

Months
Days
Pages
CUMHURİYET 27 ŞUBAT 1979 DOKUZ ARTHUR HArLEY'İN ROMANI İM r SrİGEItiı Türkçesi: Arize BERGtN Resimleyen: Hikmet ANDAÇ Georgos Wınslow Archamboult kentın kenar mahallelerınden btrı olon Mıllfıeld ın ılersındekı karanlık ıssız bır tepede GSEI Kurumuna aıt trafo merkezıne gırebılmek ıcm yerde yuzu koyun surune surune ılerlıyordu Gorunmemeye calışmam da gereksız dıye duşundu Trafo merkezınde kımse yoktu ve ge ce ay da cıkmamıştı Ayrıca en yakın yol da bır kılometre kadar uzaktaydı Ancak şu Golden State Sıdık ve 8algam Ku rumu son zcmanlarda eskısıne göre daha çok sayıda guvsn lık domuzları kullanmaya başlomış ve donor nobet yontemı uyguloyan gece devriyeierı kurmuştu Bu nedenle de e'mde gerecler ve patlayıcılarta sürüne surune ılerlemek zor olduğu halde tedblrli davranması dc pek boşuna değıldı Georgos ürperdı Ekım ayının soğuk bır gacesıydı kaya lık tepeden doğru geıen şıddetll bır ruzgâr ınsanı bıcak gı bı kesıyordu Georgos dc tulumunun ıçıne ıkı kazak gıymediğine şımdi cok pışman olmuştu Genc adam başını cevırip geldığl yere goz atınca. Yvette'ın bır ıkı metre gerıde o'duğu rtu gordu Yvette ın onc yetışmesı gereklıydı B rincısı teller ve funyeler ondaydı Ikıncısl Georgos trafıgın sıkışmosı yuzunden kentten buraya kadar olon otuz kılometreiık yo'u za manında geçememış bıraz gecıkmışti Bu gecekı eyleme tum Özgurıuk Dostları üyelerının katılocaöı ve uc trafo merkezl nın bırden yok edilmesı planlandığı ıcm her ışl tam zamanın da bıtırmek ıslıyordu Öbur sıtelerden brınde Ute ile Fe!ıx bır lıkte calışıyorlardı ucuncu sıtedeysa Woyde tek başına ş gorj yordu Haz rladıklorı plano gore uc potlarro da cynı anda ger cekleşecektı George tel örguye vannca belınden büyucek blr makası Ctkarıp telı kesmeye boşladı Sodece kucuk bır delık açso ye terdı Yvette ıle Ikısı trafo merkezıne gırdıkten sonra bır devn ve gelse bıle kesı'en tel örgu dlkkatı cekmeyebılırdı Gorgos calışırken aşagıda Mllfıeld ın şıkır şıkır ışıklar ıcınde Oıduğunu farkettı Eee bırazdon ışıklcrın hepsı bırden sonecektı Guneydekı yerlesım bolgelerının coğu da aynı d u r j mo duşecektı Georgos Mıllfıeld'ı ve o yoredeKi dığer kasabo ları goyet lyı bı lyordu Buralar burıuva toplumlarının yerleş m bolgelerıydıler hepsı de Kapıtalıst uşaklanydılar ve de Geor gos onıan sıkmtıya sokacoğını duşjndukce sevınlyordu Tel orgunun kesılmesı hemen hemen tamamianmış gıbıy dl Bır ıkı dakıka sonra Yvette ıle bırliKte delıkten ıcerı suzule 2 görevli ölürken kent de karanlığa gömülmüştü Georgos tam adamı bulduğunda ikl, uc el ateş etti y*re yapıstı kaldı. Ikınci gorevll de gık demeden bıleceklerdı Georgos kolundakı ışıklı saate boktı Zoman kalmam ştı Icerı gırınce ellerml cabuk tutmak zorundaydılar Bu geceki uclu gırjşımın hedeflerı goyet dlkkatlı secılmlşvı Ozgürluk Dostları, enerp ıleten hat arın bağlı oldukları ku lelerden bırkacmı bombalayıp genış bır olanı elektrıksız bıra kıyordu Ama kurumlor boyle durumlarda henen başka hat tan o yoreye elektrık vermeyi başardıkları ıcin de bu tur ey lemler fazla etkılı olamıyordu Bu buyucek trafo merkezlennde lş değışlyordu Bunların onarımı yo da yınelenmelerı haftalar surebılırdı Bu gece işler yolundo gıderse. Mıllfıeld ve cevresı karan lıkta kalacak ve yörenın yenıden e ektrığe kavuşması gunleroe sonra sağlonabılecektı Bu patlamalar buyuk zarara yolacocak tı Georgos halkın bundan sonra özgurtuk Dostları nı cıddıye alacaklarına ınonıyordu Şıkırttı .. Işte tel orgüden parca kesme ışı tamamianrmş tı Georgos kesı en parcayı ıcerı ıitı sonro do uc poket pias tık potlayıcı maddeyle bırlıkte delıkten ıcerı suzuldu Yvette de crkasından gelıyordu Bırkac ay once bır patlamada ıkı par magını bırden ka/betmıştı ama şımdı eskıye gore daha lyıleş mış sayılırdı Kopan parmaklarının \erı 1yı dıkılmemış fCFkat Georgos yaraları temız tutmak ıcin elınden gelenı yapmıştı Sonucta hastcneye ya da doktora başvurmomakla tehlıkelı sorulara hedef olmaktan kurtulmuşlardı Hay alloh kahretsın Georgos'un tulumu telın bir ucuna takılmıştı Sıvrı uclu te in kalcasını cızdiğını hıssettı Tedbırlı olayım derken deliğı fazla kucık tutmuştu Donup tulumunu telden kurtardı Ondan cok daho kLCuk yapı'ı olan Yvette de lıkten rahatco gecmıştı Konuşmaya gerck yoktu önceden bu ış n pro/osm yap tıklorı ıcm bırbırlerıre soru sormaları da gerekmıyordu Geor gos merVezdekı uc t r o f c a buyuk bır dıkkalle pat ayıcıları yer leştirdı Hıc durmadan buyuk bır hıza ışını gormeye bakıyor du Boylece yolda kaybettıklerı zamanı telafı etmışierdı Her Iş tamamlandıktan sonra Georgos Yvette'e iHaydl yollon bakalırru, dedı tCabuk ol • Bu kez Vvette onden gıdı yordu Georgos tel örguden dışarı suzulmeye calışırken craba nın gurjltusunu duydu Durup sesl dınledı Arcbc kuruma oıt ozel yolda Ilerlıyordu Bır guvenlık devrıyesl Mutloka oyleydı Gecenın cu saa tınde burolara gelmeyı başka kımse duşunmezdı Georgos tel orgunun obur yanına gecıp ayağa kalkınca aşagıda agaclo rın arasındon arabanın ışıgını farkettı Yol donemeclı oldjgu ıcm orobo henuz gorunmuyordu Yvette de sesı duymuş ve ışığı gormuştu Bır şey so,le mek ıcm agzını acarken Georgos ona susmas nı ışcret ede rek hemen karsıdakı calıhklara doğru kosma/a başlad Araba onların saklandıkları yerın hemen b'raz ılersınde durmuştu On kopı acıldı ve bır karaltı dışan cı<tı Karaltı ogır ağır ılerlerken arabanın farlanndan sızan ışıkta Georgos onun devrıye polısı unıforması taşıdığını gordu Devrıye go re/lısının eiınde bır de el fenerı vardı tratoyu cevreleyen tel orgulere tutmuştu Georgos orabadakı ıkınct karaltıyı yanı şoforu de secebılıyordu Bınncı aaam epey ılerledıkten sonra fenerınln ışığını yere dogru tuttu Tel orgunun kesıldığım fcrketmıştl Fenerin iftâı gerılım hatıarının uzerını aydınlattı, transformatörlere. trafo merkezıne yoneldı plastık bombalordan bırının üzerınde durur gıbı oldu sonra zamam duzenleyen aygıta yoneldı Nobetcı bırden arkasına donup bağırdı «Hey, Jake 1 Alorm s stemını ca ıstır Buraoa bır ganplık var» Georgos harekete gectı Sanıyelenn büyuk 6nem toşıdıflını ve boşkn secenegı oımodığını bılıyordu lier e fırlarken aynı zamanda kemerının oltında sakladığı bıcagı cıkardı Uzun keskın ve öldurucu bır bıcoktı bu. Georgos bır s çrayışta arabanın hemen yanına kador gelmıetı B r adım daha a' şta şoforun kapısın actı Araoadakı kır saçh yaşlı cdam do guvenlık gorevlısı unıforması gıymıştl Adarr bırden şas rarak yona dondu Elındekı teıSbın mıkrofonunu dudaklcrına yaklaştırmıştı Georgos bır hamle yapıp sol elıvle gorevlıyl orobodan dı şar cektı oru şo/le bır dondurdu ve sağ elıyle de bıcagı kaldf p adamtn goğsune sapladı Kurbanın ağzı acıldı acı acı bagırmaya bcs adı ama bu bagırışlor hemen boguk bırer ınılt ,e donuş'u Sonra da cansız yere duştu Georgos bıcoğı adaTin gogsunden cektı tekrar yerıne yerleşt rdı Gorevlı ye re cüserken belınde bır sııoh taşıd ğnı gormuştu Hemen eğiI p sılahı aldı Gecrgos Kuba dayken sılahlar konusunda bllgı ed nm ştı Bu 38 lık b r Smıth VVesson du Forlorın ışığında tabanca r ı ortasından kıvırıp kovanlorını ınce edı Hepsı de doluydu Sılahı kapatarak horozunu cektı ve emnı/etını actı Bınncı gorevlı bır şeyler duymuş arabanın yanına donü ycrdu Adom uzaktan seslendı cJack Neydı o gürultü'' Sen 1yı mısın?» Sılahını ateşlemeye hazırdı ama tetığı cekmeye r fı sat bularrodı Georgos sessız bır golge gıbl arabanın arkasmdan dolosm ştı Şımdı de yere dız cokmuş, sılahını doğrultup dıkkotle nışan almtştı Yaklaşan nobetcıyı göğsünun solundan vurmok ıst yordu Georgos tam hedefı bulduğuna lylce Inanc getirınceye dek bekledı sonra uc el ateş etti Ikınci ve ucuncu kurşunlar betkı de gereksızdı Nobetcı gık" bıle dlyemeden, sırtustu yere duştu ve oylece kaldı Georgos saatıne bakmoya dahl zamon olmodıjını brilyor du Sılah seslerını duyunca ayağa kalkan Yvette de lleriye atılmıs ıkısl bırlıkte koşmaya başlomışlordı Tepeden aşağı yanş eder gıbı hızlı h zlı koştular Georgos İkl keı tökezlenır gıbı oldu B r keresınde ayağı büyucek bır tosa carpmca. bl e gı burkuldj fanat canmın acısıno aldırmadan koşmasını sur durdu O telaş arasında bıle Yvette ın yanından fazla uzakloş mamasma dıkkal edıyordu Kodının bıckırır gıbi keelk ke«ik soluk alışlarını duyuyordu Yokuşun hemen sonuna geldıklerı sırada bır patlamo sesl duydukır Önee ayaklannın oltında toprak sarsıldı sonra do bunu ses dalgası ızledı Sanıyeler sonra Ikınci bir patlama ol du arkadan ucuncusu Gokvuzu de sarımtırak movl blr ısık la aydınlanmıştı Bu garıp parloklık ıkınci kez tekrorlandı son ra ınfılak eden trafodan yukseien alevler gö$ü aydınlattı Georges yolun donemecine geldıflı zaman cevresınde bir değlslk lık oldugunu farkettı Sonra bunun ne oiduğunu anladı Amo cına uloşmış tv"ıllfıeld ın tum ışıkları sonmüçtu Arabadokı gorevlının telsızle bır mesal gönderıp gondermed ğın bılemedığı ıcm oradan bır an once uzaklasmak Iste yen Georgos koşmaya devam etti Yorgunlukton adım otacak halleri kalmodıfiı blr sıroda Georgos arabasını bırakt kları yerde buldu Biraz sonra karan lıga gomulen Mlllfıeld ı gerıde bırakmışlar kente doğru yol clma^a başlamışlardı (DEVAMI VAR) FELEVİZYON 18.30 18.33 HABERLER FLANDERLERİN KÖPEĞt RADYO TV'de yerli sinema 05 00 05 05 06 00 06 02 07 20 07 30 09 00 09 02 10 00 10 01 1105 12 10 12 55 13 00 13 15 13 ">0 14 32 Açıîış ve Program Turkuler ve Şarkıla Kısa Haberler Gunaydın Köye Haberler Habeıler Kısa Haberler Turkuler Geçıdi Kısa Haberler Arkası Y a n n Okul Radyosu Ogle Uzen Reklamlar Haberler Hafıf Muzık Bolgese! Yayın Gufteler ve Sojledıklen TRT 1 15 00 15 20 16 05 17 00 17 02 18 00 18 01 18 25 Kısa Haberler Şarkılar Okul Radyosa Kısa Haberler Akşama Dogru Kısa Haberler Cocuk Bahçesı Bölgesel Yayın Cizgi tllm dızıs nın yayınlanacak 18 bolumunde Nouiette Feyzeye tnr mektup yazan yeğenı kocasıyla bırlıkte zıyarele gelecekierını bıldırır Dönuşlerlnde teyzeyl de yanlorındo göturmek Isterler Bu arado kaybolan Kara'yı Patrash kurtoracaktır 19.00 MtNtK DÜNYA Izmır Televızyonu ndan Nıhat Orat'ın 612 yoş grubu cocuklaro /onelık olorok hazırladığı programdo Palyaco Yaman ıle esı Floro sunuculuk yopıyorlar Egıtsel bır ıcerığl bulunan bolumde «Bıldım Bıldım» başlıklı yarışmo, ayrıca ıkı palyaconun varattığı Cizgl kohramanlann seruvenlerıne yer verılıyor 19 00 Haberler 19 30 Bölgesel Yaym 20 02 Çocuklar Içın On Dakıka 20 12 Hafıf Muzık 20 15 Köy Dagarcığı 2100 Kısa Haberler 21 02 Şarkılar 21 30 Muzık Magazın 22 00 Kısa Haberler 23 00 Haberler 23 10 Beraber ve Solo Şarkılar 23 40 Turkuler 24 00 Kısa Haberler 00 02 Gece Konserl 00 55 Kısa Haberler 01 00 05 00 Gece Yansı FRT3 07 00 0702 03 00 09 00 09 30 10 00 ' 0 30 11 00 12 00 13 00 14 30 15 00 16 00 17 00 18 00 19 00 20 00 20 30 21 00 22 00 23 00 24 00 01 00 Açılış ve Program Güne Baı.larken Sabah Konsen Barok Muzık rmnkfe L*me Soyluvor Pıyano Soloîan Ülkeler ve Mılzlklen Ögleve Dognj Sızın Içm Konser Saatı Caz Muzl&ı Günün Kon*ert Oda Mu?ıgı Gençler Içln Studyo FM Akşam Konsen Mflzık Caz Muzıgı Solodan Orkestraya Gecenln Getirdiklen Salı Konseri Gece ve Müzik Program ve Kapânı$ 19.30 BELGESEL Dem r Celık ve camın elde ed'lmes nden kullanılışına degın aşamaiar cDe mır Celik ve Camı boşlıklı bolurrde Işleniyor 03 00 03 02 09 00 09 30 10 00 10 30 11 00 12 00 «12 20 12 45 13 00 13 15 13 30 14 00 14 30 «KOYDEN İNDİM ŞEHİRE»DEN BIR SAHNE 4( 20.00 20.30 21.15 21.20 21.40 TATLI KAHRAMANLAR HABERLER VE HAVA DURUMU 5 DAKÎKA SL'NA BATIGÜN SÖYLÜYOR TELEVİZYONDA TÜRK SİNEMASI: «Köyden Indim Şehıre» HABERLER Açıhş ve Program Gun Başlıyor Olayların Içınden Sabah Konsen Şarkılar Kadın Sanatçılanmız Turkuler ŞarkıJar Dün>a Folklöründen Şarkılar Bır Pınar ki Haberler Çeşıtlı Klaslk Müzık Olaylann Içmden Halk Muzıgı Yabancı DU 1 1 I Kl 2 Ogrenelım Hafif Müzik Arkası Yann Haflf MuziX Ses LMalan Yurttan Sesler Erkekler Toplulugu Gunlerle Gelen Haberler Haflf Müzik Neşet Ertaş tan Turkulc 20 00 Üskudar Musıki 18 15 19 00 19 30 19 45 20 30 Kuçuk Konser 2100 Sanat Olaylan 2145 Şarkılar 23 00 Çagda? Türk Sanat 23 30 Haberler 23 35 Saz pserleıi 23 53 Program ve Kap&nış 18 00 16 20 16 40 16 45 17 45 Muzıiı KÖYDEN İNDİM ŞEHİRE, YÖNETMEN Ertem Eğılmez. SENARYO Zekı Alasya Ertem Eğilmez GÖRÜNTÜ YÖNETMENI Huseyın Ozşahın OYUNCULAR Kemal Surtal, Meral Zeren Zekı Alasya Metın Akpınar, Halit Akçatepe Mıne Mutlu Tekin Akmonsoy Leman Cıdamlı, Oya Alasya, Perran Kutman YAPIM: Arzu Fılm / 1974 SİNEMA: BEYOĞLU AS (47 63 15) Kasırga C Bakker A Kenned/ R I DUNYA (4S 01 66) Ihanet Cemben F Fawcett R I EMEK (44 94 39) Çıvi J Co lıns R I FITAŞ (49 01 66) Kasırga C Bakker A Kennedy R I OAZI (47 96 65) Ona Sevd gıml Söyle M Mlou R I. İNCİ (40 45 95)l yı Aıle Cocjğu K Sunal KONAK (48 26 06) Ihanet Çemberı F Favvcett R i SARAY (45 64 27) Gecıd A Ouinn RI 8İTE (47 69 47) Maden T Akan ŞAN (40 67 92) Dervıs Bey K inanır YENIMELEK (44 42 89) Maden T Akan 23.10 AKSARAY 8ULVAR (21 35 78^ lyl Aı'e ÇocuQu K Sjnaı IPEK '22 25 13ı Ucurum L Gostonı R T T ŞAFAK (22 25 13) MOden Akan KADIKÖY AS (38 00 50) San Emmanuelle R l ATLANTIK (&5 43 70) lyı Aıle Cocuğu K Sunol KENT O6 96 12ı <ofB3 L Venturo R I SUREYYA (36 06 fi2> Enmo nueliç ve Arkajaşli't S Kr sKel R I U3KUDAR (33 24 75! 1 M î l / Ölum Yorısı i Esorp Suna Batıgün Muz k Eglence Yayınlon Şube sı nden Toyıan Gokcen ın hozırladıgı Turk Sonat Muzığ programında, «Bır Nıgah Et Ne Olur Halime» «Benı Sev Ruhumu Sar» «Yesll Gozle rtnl Ufkumo Ger kl» «Bohar Bittl Guz Bıttl Aıiık Bulbul Ötmuyor» ve Açk Nedlr Nasıldır Bllen Var TII?» adlı parcolorı okuyacak olan Suna Batıgun ekrono gelryor 5 Dakika Serpll Inanc Cavldan PolatVan ve Tankut Erkoc un oynadıklon «Bağrı Yanık Şoklr» adlı bolüm Izlenebılecek Programa sürekll olorak gelen mektuplardan yoio cıkorak nazıricnan oyundo olkol tutkusunun bağınp cafl'rarak ya da alkoliğı ^ainiî bırakarok giderilemeyöceğı bunun 1o blr hastalık olduğunu duşunerek tedavı yöntennınin uy gulonması gerektıOI uzerlnde duruluyor Buldukiarı defıneyı paraya cevrmek ıcm gıttıklen başkentts başlanna ceş tlı oloylar gelen dort saf kardeşin oykusu Kayserı lı kcrdeşler Sa f fet (Kemal Sunal) Hımmet ıZekı Alasva) Hayret (Metın Akpınar), Gayret (Halıt Akcotepe) tarla surerken bır kup altın bulurlar B rden zengın olman n şaşkınlıgı ve sevıncı Icınde altınları sırtlarına vurdukları gıbı Ankara nın yolunu tutarlar Amaclorı orada kuyumculuk yapan hemşehrılerı Alı Rızo Beye (Tekın Akmonsoy) bu altınları bozdurmaktır Ama ışler ılk başto ters g imo/e başlar Önce boyrDm nedem/le kuyumcuyu kapalı bulurlar Bır gun sonro da kuyumcunun İ9tanbul a glttığı ö j renllır Burada onlan türlu se ruvenler beklemekted r Altınlorı bozdurmadıklarından bu yuk kentte oc kalan kofadar lann boslanndan gülunclu o layla gecer Luno porkın donme dolaplanndan fırın hamurkörlıgına dek blrcok vere gırlp Cikarlor. Ali Rıza Beyı bul duktan sonra da olaylar gellşmeye başlar Yoneimen Ertem Eğıimez gulduru sanatcılanna başrol olanağı tonındığı donemde De veküşu Kobare Tıyatrosu sanatcılarının, Kemal Sunal onculuğunde gercekleştırdıklerı «Salak Mılyoner» gı.ldurusunun <g>ee> yönunden erıştığı olağanustü başarı karşısında aynı konuyu aynı kışılerle surdurme geregım duymuş «Koyden In dım Şehıre» de tıpkı «Salak Mılyoner»de olduğu gıbı hal kın tuttuğu gulduru sanatçılan nın tıyatro sahnesmdekı paro dıierını esprılennı lestlerını mımıklennj beyoz perdeys ge tıriyor Fılmın cekim yerl de bu kez, Devekuşu Tlyatrosu nun Ankara turnssl nedenlyle bas kente clınmış Sadece guldur mekten oteye hlc bır sanotsal islevl olmayon, cekımı aceleye getlrtlm ş, tıyatroyla s nema kc nşımı ve Kemal Sunol Metlr Akpınar Zekı Aiosya (Iryokllerinln bol bol gulebıimek Icin \i leyebılecekleri sıradan blr gul durü filmi YILDI2 021 11 37) Cehemem d9 Randevu RT FATIH (26 53 80) Fu|lYama Per Cuma C tesl 2100 C tesl 15 30 Ölu Kentın Nabzı P Tesı 21 00 Pozar 15 30 18 30 HARBIYE (40 77 20) Sersem Koeanın Kurnoz Kansı Oof Per Cuma C Tesl 21 00 C Tesl Pazar 18 30 Pozar 15 30 C Tesl 16 30 ANYA MANYA KUMPANTEPEBAŞI (44 79 58) MoYA (M Inselal 37 80 82) K m rat Sade P tesl Salı Bu Herıl Car harıc hergun Cuma C Test 20 00 C Tesı 21 30 C Tesı Pazor 18 30 Pazar Salı 15 3C ODA TİYATROSU Yuk Cor ÜSKÜDAR (33 03 97' Bı?l9' Per 18 30 Cocuk Oyunu Car Bızler Pazar 15 30 19 00 Per Cuma C tesı Pazar 14 0C P Teeı 19 00 Aımanıar BUYUK SALON EBk.cının Salı Cuma C Tes 19 00 Tozesı Pazar Ti 00 C Tesı 15 30 ALİ POYRA2OĞLU KOR HAN ABAY (49 56 52) Isteye nın Bır Yüzü Koro Vermh/er Zenci P Tesl narıc her gun 21 00 Cumo 18 30 C Tesl 15 30 Pazor 15 30 18 30 DEVEKUŞU KABARE (44 46 75) B z 8>;e Ranzer i p Tesı horıc ne' gece 21 15 Car C Tesı Pazor 1815 DOSTLAR TİYATROSU (AKM) Brechl • Kobore Cor C Te « ı Pazaf 18 30 • LeVENT KIRCA ARK*DA3 KABARC (19 01 7() Hfl*,atvt Bır Moyot V«f P Tesı Salı nanc hef ak$om 21 30 Cor 180C C Te«l Pa*ar 18 30 KENT OYUNCUlARI (46 M 89) «Varyo Doyı» Cura 21 15 C Tes 15 00 18 18 tAY Herkese Gulumser» Cor Pozc 1 5 0C 18 15 P»rsrmbe ?1 1 5 NtJAT UVOUM TİYATROSU (M 41 12) NOOOlyOn P teeı harıc her ok$onn 31 30, C tesı Pozor 18 00 81 30 > KADIKÖY ( M 31 21) AyOk Bacak Fabrikası Per 19 00 Pazar 15 30 Amer kan FutbOlu Car 15 30 Dllek ce Cumo C Tesl 19 00
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear