Catalog

İKİ CUMHURİYET 25 TEMMUZ oplumsol değışlm kurulu duzen'n Işlerlığını sağlayon yaso metınlerının de değışmesını ve yeni oluşumlara gore yorumlanmasını gerektırıyor Değışen toplum, bazı deger lerinl dışlarken ıster ıstemez yem değerlerını y ne kendısı yaratıyor Işte, dışlananicr arasında yasa metınierı de var Yasalar durgun bır toD lum yapısını yansıttıklarından, ısîer ıstemez yü ruyen yaşamın gerıs.nde kalıyor Ancak, yasala nn isterlere uygun olarak yorumlan^ası ıle top lumların çağdaş gelışım cızgtsının korunması mümkun olablıır T OLAttAR VE GÖRÜŞLER Durum Saptaması Gerekliliği Mevlut CAN Calışmo Eakanlığı Iş Mufettışi send.kaların «cogunluğu temsı. efrıe. nıtelıgının ıdarı orgonlarca saptanocogını ongarrrekte dır Yasoda coğunlugu temsıl etmenın hongı or ganca belırleneceğı gosterıldıgı halde çogunluk arastırmasmın nasıi \apılacaaı ack b'r bxirr.de (belırtı'memıştır) gosterılrremstır O halde 275 sayılı Yasanın amacıadıgı cogunlucja sahıp sendıkamn sağlıkiı bır bıcmde saptanmosıdır Bu nedenle de /asado sadece cogunluk ılke sıne acıklık geîınlırken ışyerınde veya ışkolun aa cogur.U.qa sahıp senaıkayı ortaya çıkaracak bır rontem belırtılmemıştır BELİRSIZLİĞİN SONUCU Yasal duzenlemedekı bu belırsıziık uygula aıada, ışcı sendıkoıarının bır ışyerınde veya ıs kolunda çoğunlukia olduğunu uye kayıt fışlerı ya da uye kayıt defterı ıle kanıtlamaya calışmış iardtr Bu tur bır uygulamamn doyonoğı da 274 sayılı Sendıkalar Yasosının 5 6 ve 28 maddele nnden kaynaklanmaktadır Buna gor«= üyelık. uye kayıt fışının ımzalanmasıyla kazonılmakta v ? ıstıfa ıle de kaybedıldıgınden cogunluk oraş < tırmasında da üye kayıt fışı veya uye kayıt def terıne da v anmanın yeterlı olduğu uzun bır sure benımsenmıstır Kaldı kı 274 sayılı Sendıkalar Yasasındo duzenlenen «uyelık uve kayıt f.şının ımzalanmasıyla kazanılır» hukmu ıle 275 sayılı Yasa anlammda ışyerınde toplu ış sozleşmesı bağıtlayacak senÖKanın saptanmasında coğun luk arastırmasmın yapııması ayrı a>'rı şeylerdır. Sendıka üyelığının sağlam tenellere oturtul mamış olması yuzunden uyel.ğı kanıtlayıcı belge 'ere sıkı sıkı bağlı kalmamn Anayosal anlamaa sendıka ozgurluğunu kısıtlayacok boyutlara ula şan duzmece belge duzenlemeye kodar gıdılmış tır. Hıc kuşkusuz sendıka ozgurıuğunu duştuğu bu çukurdon kurtormanın tek yolu da uye kayıt fışı veya defterıne yeterınce bel bağlamamak 1961 Ana/asası'nın getırdığı temel Iktısadı ve sosyal haklardan en onemlılerinden bırı de ış çılere tanınan ioplu sozlesme ve grev hakkıdır. Gercekten Anayasanın 47 rraddesı ı 'şçı ler, ışverenlerle olan munasebetlennde ıktısodı ve sosyal djrumlarını korurrak veya duzeltmek omacıyla toplu sozlesme ve grev hakkına san.p tırler» kuralını getırmıstır Anayasa, toplu soz leşme ve grev haklarını genıs onlamı >le belırıer ken, 275 sayılı Yasa Anayosal hakkın ozune dokunacak eKS'k bır bıçımde duzenıenmıştır Nı tekım, 1963 yılından bu yona gecen 15 yıl tçınde ışyerınde yetkılı sendıkamn saptanmasında bır turlu uzlaşmaya varılamamış, sendıkalar arasın do nedensız surtuşmeler yaratiımasına adeta olanaK hazırlonmıştır Konuya ozgu olmak uze re yerel yargı organları ıle Yargıtay'ın vermış olduğu bazı kararlar ıse ış.erı bazı hallerde busbutun cıkmcza sokmuştur. Bılındığı üzere 275 soyılı Yasanın 7 madde sı, sendıkaların toplu ış sozleşmesı yapma yet kısını ışyerınde veya ışkolunda çalışan ışcılerın «çoğunluğunu temsıl etme» koşuluna bağlamış bulunmaktadır Aynı yasanın 11 maddesı ıse, tan geclyordu Bu nedenle de cogunluk sendıkasının sap tanmasında gızlı oy acık sayım şeklındekı bır yontem ortaya konulrruştu Adına ıster referan aum, ısterse serbest ışcı oylaması denılsın, ış çılerın baskıdan uzak bır bıcımde sendıkaıorını seçmelenne olanak sağ'adığı ıcın, Anayasal haKların da bır turlu guvencesı olmustur Ne var kı Yargıtay HjKuk Genel Kurulu 1975 2697 sayılı kararında. «yetkılı sendıkamn tesbıtınde bosluk bulunmadığım mevcut duzen lemenın yeterlı olup o>madıgı da kanun koyucunun yetkı olamna gırdıgı» gerekçesıyle referandum yolunj onemlı olcude tıkamış, yıne ış yerınde yetkılı sendıkamn saptanmasının uye ka yıt fıs1 veya ka>',t defterı gıbı guvenılırlıg: ta r tısmalı belgeler duzenıne goturmuştur Ancak uu aroca yerel yargı orgonlarmın yetkııı sendı Kanın scptanınasıııda ışcılerın ovlanna bas^urul ması gerektığı bıcımınae korarlor verdıgı gozden kacmamıstır Goruluyor kı, ısyerı >/e»a ışkolunda yetkilı ^enaıkanın uye fıslerı ıle saplanması bu/uk olcude gorevlılere gotge duşurme1 te ya da idareve olan saytjınlık gıderek azaımaktadır Bır de buna sendıka ozgurlugune dusen golge eklene cek olursa, boyle bır yo'ilemı savun.nak en azından yasakıra olan guvenın korunması acı sından da sakıncalıaır Kuşkusuz, «durum sap '.aması» kesın bır cozum yolu olarak gorıflmeme udır Ancak, ışcılerın kendı ozgur o/ları ıle ışye rınde yetkılı sendıkalarını bel'rlemelerı Anaya sal gereklılıktır Anayasal haklann yasatılması ıcm de zaman gecırılmeksızın referandum yasal bır duzene kavuşturulmalıdır Iste o zaman ışye rınde ozlenen demokratık ortam oluşturulmuş olacaktır. Masonlar ve Masonlıık " Ihomı Soyso! ın son kıtabınm adı cTurkı/eae ve Dun/ada MasonU'k "e Maconlar > 5C0 sayfalık ınceleme l>ır roman g.bi okLnuyor Mhami, uzun bir çıleli gozetecihk sertıve'ınrie kazanaıgı yetenekle başarmıs bu ıiı, rrasonlugun d'nunu ve bugununu bır solukto oki'nacok bıcımde küap'astırmıs Oteden ber, Tı rk'yr cie masonlı k yc da fcrmasoniuk gercek dısı degerlendırmelerle eie alınmıstır. Cogu kıs, ıcm masonluk bır beiadır, koıktılası bır ocudur, Allahsızııktıı, Yahudı tarıkatıdır Bu konucla oylesıne yayın yapıln^stır kı, kafalar sartlaıımıstıı. Masonluk konusuna onyargısız bır yakiaşım, uıkemizde koiay degıldır Oysa her sosyal kurı.nı gıbı masonlugun do tar'hte gecırdicı bır evrım vardır Nas:l doğmustur masonluk? Nasıl gelısmıstır? Gunumuzdekı anlamı necıır" Geçmis coglardo Avruoa'dak' dın ycbozlıgına karşı duvaıcı loncalarında gızlı gızlı gelışen masonlugun anlamı kuşkusuz bugunkunden başkaydı Kora bagnazlıktan çekınen yaoı ustalarının gızlıce orgutlenmeıerı, bır ılericl eylemdl Orgut uyelerının bırbırlerını tanımak ıcın gızli ışaretler kullarmaları da çagın ortamında bır mantıga oturuyordu Bugun masonlukta ne gızlıl.i; ıcın bır gerekçe kalmıştır, ne de gızlıce ışaretlesn'ek ıcın bır neden vardır Gızlılık gunumuzde masoniugun ustune kusku bulutları yıgmaktan başka bır ıse yaramıyor, ya da orgut uyelerinin kapltalızmın çıkar duzenınde bırbırlerınl gızlice tutup desteklemelerme yarıyor Gercekts ve kaynagındo masonluk, cıkar amacıyla kurtılmus bır orgut degıldır Eskı cogîarın yapı ustaları, pcpazlara ve arıstokratlara gore emekcı kımiıgmdeydıler. Bugun ıscıden, koyluden, esnaftan, zenaatkardan mason yoktur Orgut varhklı kışileıden oluşur Eger br varhklı uye yoksulluğa duşerse ne olur? I HESAPLASMA Şehir ve Şenlik Burhan ARPAD Mllletlerorası festıvallerln helkı de en ılgınc olan Solzburg u butun bir ağustos yosadıgım o mutlu 1948'den bu yana otuz yıl gectı İstanbul Salzburg arosında dotaysız ulaşım yoktu Napolı Brenner Innsbruck uzerınden bes gunl'ik hır yolculuk sonrası Salzbura a geceyarısı ayak basabildiğimdc, yorgunluktan bıtkmdım Fakat ?ren şehre yoklnsırken proıektorlerin sık sk aydınlattığı crta çag kalesl buyulemistı Ertesı sabah kuş sesleri arasında uyanıp glris kartlarımı nlmak ıc.n bas'n btırosuna giderker mutluluktan ucuyordum Bındigım otobus eskıydı Insanların gıysılerı eskl ve yarr.alıydı Heryerde yıkıntılar vordı. Vardı amma, çağıl cagıl okon Solzach ırmağı, koprunun <ki yanırda dolgalanan boyrokloı, damlor kuf vesılı yapılonn pınltısı, guneşin yer yer sıslerden sıyırdıgı yomaclar ve boylesine «yeryuzunde cennet orneğu gorunuşlere tepeden bakon gorkemll ortacağ kolesı de vardı 1948 Salzburg Festıvolfnde haftalarca Izledıgim tlyatro, opero ve konserleri burada yıneleyecek değılım Zira benı mutlu eden, Ikıncı Dunya Savaşı sonrası yıkıntılar ve yoksulluklar ulkesi Avusturya acı gerceklerınden uzakıoştıran o cok basarılı, görkemll sanat olayları degıldi sadece. Festıvalin atmosferini besleyen. hatta olusturan Solzhurg sehriydı Salzburg Festivali buyuk kılise onunde Jedermonn mlsteri oyunuyla baslıyor ve en son pazar yıne Jedermann'ia kapanıvordu Festıvalin butun cekıclığı, kale eteklerınde kurıılmus ortocag Salzburg'unda programm uygutanmasıydı. Sozgeüşl bır pazar sobohı Viyana Filarmoni Orkestrası konserınden cıkailor, Cofp Tcmaselli'de biraz dinîenıo cevreyi seyrett'kten sonrn 17'dp Jedermonn'da bulusuyorlardı Sonra o hepsi bırblrinden ozgun 'okanta'ardo şarnplannı ria ıcip gule oynayo Festpıelhaus da Mozart Fıaaronun Duğıınu'ne g.rllyorlordı Prof Holzmeısteı ın ilglnc buluşu Felsenreitschule (Piskoposların eski manpj yeri) ve Londestheater'l de katınco, beş haftalık progrom derll toplu bır cevrede uygulanabihyordu. Programm CPkiciliğinde «Sahneşehir» niteliği ağır basıyordu 1948'den bu yana bır çok kez izlediğım Salzburg Festivall'nin en çekicı yanı buydu. Salzburg bır kucuk sehir değil butun sanat gosterilerine havasmı katabilmiş bir sahneşehirdl. Sonraları daha baska ulke ve şehirlerde sanat şenlıklerı Izledim. Sozgelişi Viyana şenlik hoftalarının o her yıl degişik ve yuklu progromlarını. Fakat oMuzık dunyasının baskenti» deylmini hoketmls VIyana'da btle Salzburg atmosferi yoktu. Zira hepsi birbirinden ılginc programm uygulandığı yerter arasında klmi on kilometrenin ustürde uzaklıklar vardı. Yollar aeniş ağoclıklı da olsa, insanlar guleryuzlu ve rahat da olsa, otmosfer olusamıyordu. Kopukluklor. sahneşehir havosını yitiriyordu. Butunleyici atmosfer oluşamıvordu. A'tı yıldan beri buyuk bir iyi nlyetle duzenlenen Uluslararası İstanbui Festıvaii'nin bütün tolihsizliği, istanbul gıbi yıldan yıla çapacullasan, dagılıp yayılan, hatta kultur ve sanat bağlarım yitirdi yitirecek bir şehırde yapılmasıdır. Ulaşım kargaşasıntn gittikçe arap saçına donduğu istanbul'da bir «sanat şenliğinni kabul ettirmek için program uygulama yerlerinin buyuk bir tltizlikle seçilmesl çok gereklidir Program belirli bir cevreye yoğunlaştırılmalıdır. Ağırlığı Ataturk Kultur Merkezi'ne vermek üzere Açık Hava Tiyotrosu. yakında onarımı bltecek olon Dolmobahçe Sarayı, Yıldız Parkı buyuk havuz, Abdu'hamit Tiyatro Salonu ilk okla gelebilen butunleyici çevredir. Ulaşım acısından da şehrin en az tıkanan bölgesidir Yedikule, Rumelihisarı, Gulhane Parkı, Uluslararası İstanbul Festivali programı dışındo bırakılmalıdır. Oraları, her yıl İstanbul Belediyesi'nln düzenlediğl bahor bayromında değerlendıri'ebilir. Zira bu saydığım yerlerin ulaşım guçluğü de, uygulanan program da, İstanbui Festivali'nin uluslararası nitelığine bir şey katmoz, cılız çekırdeğ! de yitirir. Hele şu son programdo olduğu gibi Rumelihisarı'nda orta oyunu v» kabare güldürusu. Yedikule'de kukla, meddah ve karagoz yer olırsa! ANADOLU ÜNİVERSİTESİ SATINALMA KOMISYONU BAŞKANLIĞINDAN 1 Aşoğıda cınsi. mıktarı ve muhammen bedei'erl Ile muvakkat temınatları yazılı yakacak malzemelerlnin temlnl ıle taşmması kapalı zorf usuluyle ıhale edılecektır 2 Ihaleler grup halınde ve ner grubun hızosında gosterl len gun ve saatte yopılacaktır. 3 Şartnameler hergun calışma saatıerınde «Aynıyat ve Levazım Mudurluğu'nde» goru'ebılır Taıep edıld'ğınde bsdelı mukobılınde verılır 4 Taliplilerin 2490 savılı kanunun 32 maddesıne gore hazırlı y acakları teklıf mektuplannı ırale saatınden 1 saat evvel'ne kadar komısyona makbuz mukabılınde vermelerı şarttır. 5 Postada vakı gecıkreler kabul edılmez. Gruplar Mıktarı TL Muhammen Bedel 135 C00 18 750 TL Muvakkat Teminat 8 000 1.407. Tarıhl ihalenln Gunu Çarşamba Saatl Şekll 1 Tuncbılek Eskışehır orası KoTiür taşmması 750 TON 2 Yakacak Odun 15 Ton 2 8 1978 » 10 30 K.Zarf 11 30 (Basın 19152) 10019 Yanıt: 4 Fıkaralığa ve muhtac duruma düşen bır bırader, locanın hımayesıne alınır Ancak bu durum suresınce fıkır ve oy bagımsızlıgını kaybettığı duşuncesıyle o bırader loca colısmalartna alınmaz » İlhoml Soysol'ın kitobı, tarihsel sureci içirvde masonluğu ele almıs Masonluk sınırlor ustu ve d.nler ustu bır orgut. Her dinden, her ulkeden uye olunabıhr. Ancak masonluk gokyuzunde değıl, yeryuzunde geçerlı olduğıından toplumsal ve siyasal her olayın mcıson localarını etkllemesl de doğaldır Nıtekinı ucuncu enternasyonal, komunistlıkle masonlugun bagdasmıyacagını kaıara bağlayıp, masonları dısladı Sosyalıst devlet'erae masonluk yasaktır Bizde ise serbesttır. Zaten Turkıye'de masonlugun torıhçesı epey eskidir. Osmanlı toplumunda masonluk iyice gelısmısti Turkıyelı ılk mascn, Yirmisekız Mehmet Çelebı Zade Sait Çelebi idi. Padişah Beşlncl Murat, şehzadelığinde mason olmuştu. Plevne kahramanı Gazl Osman Paşa, Namık Kemal, Zıya Paşa, Şınası, Ibrahim Mııteferrika, Mlthat Paşa, Kececızade Fuat Paşa, Talat Paşa, Zıya Gökalp, öm»r Seyfettin masondular. Cumhuriyet doneminde Sukru Kaya'dan Rauf Orbay'a, Ali Fethı Okyar dan Celal Bayar'a degin devleti yonelen masonlar saymakla bitmez. Atoturk ise moson localarını kapatm.stır. Abdulhamıt de mason duşmonıydı Bunca celişik tarihsel olayların lcyuzu, İlhami Soysal ın kitabında ayrıntılarıyla dile getirilmektedir. Ne var ki İlhami Soysal'ın kitabında guncel va ilginç olan, Suleyman Demirel in masonluk oykusudur Turkiy«'d« Morrison kumpanyası temsılclsı Demirel, bllgi locasına koyıtlı bır masondur Bılgı locasına deggın albumun 48 matrikuf numarasındo koyıtlı Isparta 1924 doğumlu Suleyman Demirel, 1964 yılında AP Genel Baskanı Ragıp Gumuşpalo oldugunde parti genel baskonlığıno adaylığını koymuştu. Ne var ki Demırel'ın rakibi Sadettin Bilgiç, Suleyman Beyın masonluguna deggın bır belgeyi AP'Iİ delegelere dağıttı. Zor duruma duşen Demirel, boğh bulunduğu locanın yetkilisl ustad ve Turkiye'deki Mobll kumpanyası genel muduru Necdet Egeran'a başvurdu. Ustad Necdet Egeran, Suleyman Beyın mason olmadığmı belırtir gerçek dışı bır belgeyi kendisıne verdi. Bu davronıs, bir mason biraderin bır mason bırader« yardımı mıydı? Yoksa Mobil kumpanyası temsllcisınin Morrison kumpanyası temsılcısine destegi mıydi? Olay, masonlor arasında buyuk tepkıler doğurdu. Ve sonundo Egeran, masonlk yetkılerıni yıtırmek zorunda kaldı. O günlerde olayların ıçinde yosayan İlhami Soysal, Suleyman Beyın oykusunu kitabında oyrıntıiarıylo ve belgeleriyle ocıklıyor. Bu yorarlı acıklamalar, Demirel in kişiliğinl ortaya cıkcrmakta birer denektaşıdır. Onumuzdeki günlerde toplanacak AP Genel Kuruluna katılocok delegelerin bu bakımdan llhomı'nin kıtabını okumaları gerekır Suleyman Bey yalnız Turklye'yl değıl, Türkıye dekı masonluğu da batırmış yetenekte bır polıtıkacıdır. • DİŞ TABİBİ ACI KAYBIMIZ Şirketınvz 1 G'up Koordınatoru Sayın Fethı Arman ın degeru eş,, ORHAN TÜZÜN Saat: 13 18 arası Samatya Caddesı No 400 Telefon: 21 75 82 Cumhurıyet 1002* İSİM TASHİHİ Ist 20 Aslıye Hukuk Hakımlığının 22 2.1978 tarıh ve 978/64 Esas, 978/409 sayılı kararıyle oğium llyas Serkan ısmının, Serkan Eğılmez olarok duzeltıldığı duyurulur Velisi Emln EĞİLMEZ (Cumhurıyet. 10028) S A Y I N îlhan ARMAN'm flım k a . b m denn bır uzuntu ıle oğrenmtş bulunmaktayız. Mjte/et'aya Tanrı'dan rahmet dıler, Sn Arman aılesının buvuk ocılarını paylaşır, en Kalbı tazıyetlenmızı sunarız TÜRKİYE $İ$E VE CAM FABRİKALAR! ANONİM ŞİRKETİ YÖNETİM KURULU Tarık Z. Kırbakan DERI SAC ve ZUHREVİ HASTALIKLAR MUTEHASSISI istiklâl Cad. Parmakkapı No: 66 Telefon. 44 10 73 (Reklamcılı'< 490 10029) ACI KAYBIMIZ Şlrketımız 1. Grup Koordınatoru Sayın Fethı Arman ın değerlı eşı, ACI KAYBIMIZ Şırketımız 1. Grup Koordınatoru .Sayın Fethl Arman'ın kıymetlı eşl S A Y I N İlhan ARMAN'ın elım ka/bını buyuk bır teessürle öğrenpiıs bulunmaktayız. Muteveffaya Tanrı'dan rahmet dıler, kederlı aılesıne en kolbı taziyetlerımizl suncr, sabırlar dılerız S A Y I N İlhan ARMAN'm elım kaybından duyduğumuz büyuk teessüru belırtir, merhumeye Tanrı'dan rahmst, kederlı aılesıne sabırlar dılerız. TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. GENEL MUDÜRLÜGÜ TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. MENSUPLARI TEŞEKKÜR Eşim, kardeşımız, annemız BEDRİYE EKİN'ln anl hostolığı sırasında, yatırıldığı S S K İstanbul Hastanesınde, hastalığı kısa sürede belırleyıp lyileştıren, Başheklm Operatör Dr MUCAHİT ATMANOĞLU ile Kadın Dahıhye Klınığı Şefı Dr. ERTUGRUL BAŞSIPAHİ, Yardımcısı Dr. ÖZDEN MURTEZAOĞLU, Asistan Dr. HUSEYİN ABDULKADİR, Asistan Dr MUSTAFA UCAR, Başhekım Sekreterı SERVET ŞENGEL ve klınığın tüm görevlllerıne, gosterdıklen ıcten ılgıden dolayı teşekkür ve şükranlarımızı sunarız. EKİN. GÖNENÇ, ARMAN, OZDEMİR. OZER AİLELERİ \ (Rekiarcı'ık 491 10030) • ACI KAYBIMIZ (Reklâmcılık. 493 10032) ACI KAYBIMIZ Şırketımız Yonetım Kurulu Başkan Vekılı Sayın Fethı Arman'ın kıymetll eşl Topkapı Şışe Sonayn AŞ Yonetım Kurulu Başkon Vekılı ve Şırket Koordınatoru Sn. Fethı Arman'ın değerli eşi S A Y I N M E V L İ D Afyon eşrafından Hacı Bakızade merhumg Hacer ve merhum Dılaver Bakıoğlu'nun oğulları merhum İlhan ARMAN'ın vefotını denn bır teessürle oğrenmış bulunuyoruz. r/jteveffayo Tanrı dan rohmst dıler, Sn Armon oılesıne taziyetlerımizl sunarız. S A Y I N İlhan ARMAN'ın ocı koybmı, aerın oır uzuntu ıle oğrenmış bulunmaktayız. Muteveffa/a Tanrı aan rahmet, kederlı aılesıns sabırlar dılerız. Hikmet Bakioğlu'nun vefatının 40 ıncı gunune rastlayan 25 7 1978 salı gunü (bugun) Goztepe Camımde ıkındı namazını muteokıp Mevlıdı Serıf okutuiacaktır Dost akraba ve dın kardeşlerımıze duyurulur. BAKİOĞLU AİLESİ TOPKAPI ŞİŞE SANAYİİ A.Ş. YÖNETİM KURULU TOPKAPI ŞİŞE SANAYİİ A.Ş. MENSUPLARI