Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
EKONOMİ... LJluç GÜRKAN atınmları ve ihracatı özendırmeye yönelık teşvık polıtıkalarının 1977 vılı ıcmde yol actığı vergı kovbı 35 mılyof lırayı aşmıştır Bu kayıp tutorı, 1977 Molı Yılında 111,7 mılyar lıraya ulaşması beklenen ozel kesım ısletmelerı ıcın geçeriı vergı gelırlerı toplomının ucte bırme eş değerdedır Teşvık amacıyla yıldan yıla buyuk bır hızla coğalan tutar do bır kamu gelınnden vazgecılmesı yanında, vergı vasalarındakı bcşluklann da en az teşviK onlemlerl düze\mde bır vergı kaybına yol actığı hesaplcnmaktadır Sonayıe tanınan munzam amortısman, arazı ve orsa amortısmonı ,le yenıleme fonu /anındo, bır tek Kurumlar Vergısı nde vergı borc'arının doğduk !an yıllardan sonra odenmesı mılyarlarca lı r ahk bır kayba neden olmaktcdır EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMI... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... EKONOMİ... Y TEŞVİK ONLEMLERİ I977'DE 35 MILYAR LİRALIK VERGİ KAYBINA NEDEN OLDU TEŞVİK ÖNLEMLERİNDEN Toplam Vergi Gelirler 23 003 31 425 38 013 51 958 65 157 95.009 126.123 172.470 Işletmelerde Geçerli Vergiler (x) 15 460 20 910 26 184 35 545 45 559 63 623 83 728 111 735 Ithalat Bağışıklığı 1 376 1 988 3015 4 876 9716 13 500 17 000 22 500 DOĞAN VERGİ KAYBI Yatırım İndiriml 40 35 610 YIIIOT ihracatta Vergi iadesi 290 385 719 Diğerlerl 10 12 100 600 500 700 1 250 1 500 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1 495 1 405 2 300 4 200 7 500 1 053 920 1 383 3 118 3 550 (MilyonTL.) Toplam Vergi Kaybı 1 716 2 420 4.444 8 024 12 541 17 883 25 568 35 050 Kayıp/işletmelere Geçerli Vergi Oranı 11 1 11 6 170 22 6 27 5 28,1 30,5 314 Kaynak Mollye Bokanlığı Gelirler Genel Mudurluğu, Sanayl ve Teknololl Bakonlığı Teşvık ve Uygulama Genel Mudurluğü, Merkez Bankası servetten alınan vergiler (x) : Gelir Verglsinin maaş ve ucretlilerce odenen yuzde 66'sı Tekel maddelerlnden alınan İstlhsal Vergisi İşletme Vergisi, Şeker İstıhsal Vergisi ve SporToto Vergisi dusurulmuştur. Döviz gelirlerinin rasyonel biçimde harcanabilmesi için "öncelik,, sistemi yururluge sokulacak Füsun ÖZBlLGEN Kurumlar Vergisi Kurumlar Ve r gısi odemelerının yalnızca bır yıl sonraya bırakıldığını ve en ufok b.r kaçak bulunmodığını vorsayan oldukca lyımser bır değe'rlendırme dahı 1977 /ılmda 6 mılyar lırahk bır kaybı ortaya koymaktadır Kurumlar Vergısi borcunun doğdugu yıldan sonra odenmekte oluşu. en azından gercekleşen tahsılat tutanndakt herhangı bır yılın artışının, gercekte bır oncekı yıla aıt vergı kaybı olması sonucunu vermektedır Böylece, Kurumlar Vergısi tahsılatındakı 1977 yılının 2.3 mılyar lırahk artısı 1976 yılının kaybı, 1976 yılının 1 1 rnılyar hralık artışı da 1975 yılının kaybı olmak tadır Bu aroda, Tıcaret Bakanlığı tarafından belırlenen top ton eşya fıyatları Indeksının yan sıttığı enflasyon oranının paranın satın alma gucunde yaratlı ğı ozalma da dıkkate ai'ndığın aa, 1976 yılı kaybı 4 mılyar lırayı, 1975 yılı kaybı da 2 mılyar lırayı bulrnaktadır. M eclis kulisinde muhalefetten blr mllletvekill kendisıni ziyarete gelmiş bır seçmene şöyle diyordu<Bız bunlara oyle bır muhalefet yapacağız ki, Bakanlar gıdıp de, koltuklarına oturmaya zaman bulama/acaklar Hergun ortaya bır konu atacağız Onları cevap vermeye zorlayacağız Bunalacaklar Iş yapamaz, koror alamoz ha l e getıreceğız onlon» Buna karşı unlu duşunur Bertrand Russel, cıktıdar olmak» uzerine sunu soyluyor: «Modern dunyada ıktıdar demek karar almak damektır Ama. cabuk karar almak demektır». Muhalefet milletvekillnln kendi sezgisiyle bulduğu ve parti liderleri yoluyla uygulamaya baslanan yontem, en azından geçtiğimiz haftamn ana olayına donustu ve Iktidar muhalefe\ arasındaki basın yoluyla surdurulen dialogta Russell'in duşuncelerinin tersine b'r durum ortaya çıktı. Asaylş ve buno bağlı kovramların bilincli olarak gundeme getirilmesi, en ozından bir Yuksek Planloma Kurulu'nun ancak hafta sonu toplanmasıyla sonuclondı Dış polıtıkanm ve asayis sorunlarının yoğunlostığı bir ortamda ekonomlk kararlara sırn, hukümetfn kurulmasından ancak uc hafta sonra qelmeye başladı artıslarına uloşılan dönemleri yaşatmıştır halka cünku, hlcbir onlem alınmamıstır. Fıvot artışlarının basında, Turkiye de Merkez Banka sı sistemi gelmektedir. Ya da Merkez BankasıHazıne ılış kilerinin duzensızliği, komu kuruluşlarının Merkez Ban kasıyle ilişkilerinin basıbosluğu ve emisyon hacmlnın denetim altıno alınomomosı ana nedenleri oluşturmak tadır. Klm, nerede, ne kadar para harcamış, bunu han gi amacla kullanmış, bunların devletl yonetenlerce bıllnmesl ya cok zaman almakta ya da hic bilinememek tedir. Cunku, hesaplar birbirinin iclndedir. Bırakın sos yalist ulkeleri, kapitallst utkelerin hiçbirlnde boyle bir garlplıkle karşıloşmak olası değlldir Oevlet kendi hazınesinden habersizdlr ve bu gariplik ancak Turkiye' .YORUM Teşvik Araçları Turkıye'de yot'nmları ve ihracatı ozendırmek amacıyla uygulcnan cok sayıdaki teşvık arccı, ozellıkle ıthalat boğışıklığı, yatırım ındırım ve ıhracatta vergı ladesı bıcımındekı buyuk bır hız la arton tutordn vergı kaybına neden olmakîadır. Mısıktekı tablodan da ızleneb'leceğı gıbı teşvık polıt'kalarıvla 1S70 yılında ışletmeler ıcın gecerlı vergı gelırlerının /uzde 7 4'une eş değerde 1 mılyar 716 mılyon lıralık bır gelırden vazgecıimışken. vazgecılen gelır 1973 yılında 8 mılyor 24 mıl/on lıraya. 1977 yılındo ıse 35 mılyar 50 mılyon lıraya \ukselmıştır. Vazgecılen gellrlerın ışletmeler ı c n gecerlı vergı gelırlerıne cranı da 1973 yılında vuzae 22 6 1977 yılında yuzde 31 4'e tırrranmıştır. 1977 yılının toplam vergı kaj bı, vergı yasalarındakı boşluklordan doğan kayıplarlo bırlıkte oerceklesen vergi tahsılatımn yuzde 60'ına yakın bır değere ulasmcktaaır Bu rakaTi, buyuk tı tardokı kocoi'cılık kayıplarını kapsamamaktadır. Bu arada butce karma komisyondan geçtl ithalât rejlml acıklandı. Klmi mall yasa tasarılarının hazırlanmakta olmasına ilıskln haberler kamuoyuna mal oldu. Ekonominln bu yonde Işlerllğinl sağlayacak ya da hızlandıracak kararlar gundeme gelmeys başladı. İc ve dıs kararlar olmak uzere ekonomik kararlar Ikl ana grupta toplandığında Ecevit hukumetinin icerde ekonomlyi yonlendirmesıyle ilgıll olarak onemli adım lara doğru gittiğl gorutmektedir Halk bir yılı aşkın suredir ekonomik sorunların artık hangl noktalarda dugumlendiğini bilmekte, bunlara «nasıl> cozumler gptirileceğl uzerinde durmaktadır Mallye Bakanlıgında hazırlanan yaso tasarıları bu cnasıln karşılayocak boyutlara ulaşmak üzeredir. Yasa değlsikliklerıyle gerçeklestirilecek konuların başmda kamu kesiminin etkinliği gelmektedlr Son yıl larda halkı ezen ana sorun (ekonomik açıdan) fıyat artışları olmuştur. Ne ilginctlr kl, her hukumet programın do, «Enflasyonlo mucadele edeceğız» denilmlş ve bu tur sozlerln yer aldığı hukumet programları en yuksek Sıra ekonomik önlemlerde Yalçtn DOĞAN de görulmektedlr Slmdl getirllen yasa değişlkliğl en azından devleti devlet yapma yolunda atılan bir adımdır. Flyot denetlmı emisyon hacmlnden, başka blr deylmle Merkez Bankası sisteminden gecer Kredl politikasından gecer Su anda, Turkiye'de nasıl bir kredi duzeni vardır, bırakın bu düzenin «kımler yararına» ışlediğini (cunku o artık bilinmeyen değildir), <nasıl> işle digi bile devletçe tam olarak bilinmemektedir. Ekonomiye Istenılen yonun verılmesi bir yana, ekonomiyle ılgill verilerin toplanması bile son derece guctur şu an da. İşte, bu gucluğun glderilmesl ve daha da ote, gücluklerln bir daha ortaya cıkmaması icın adım atmak gereği kaçınılmaz olmuştur Sonucta varılan nok ta, kamu kesiminin ekonomıyl duzenlemede daha önemlı rol oynaması yonunde gelisme gostermiştir. Kamu kesiminin, yanı devletın etkınliğını bır alanda gormek, otekı alanı boş bırakmak islerlıgl azaltıcı nıtelık taşır Onun ıcindir kı, gerek fıyat artışlarını onlemek, gerekse karaborsa ve dıger haksız kazançları engellemek amacıyla, devletin onemli mallan ithal etmesl ve bunların dağıtımında ano rolu oynaması uzerinde du rulmuştur. Yalnız bu noktada bir celıskı ile karşılaşılmıstır. O da ithalât rejiminın ozetlenmeye calışılan karorlardan bağımsız olarak acıklanmasıciır Bağımsız, birbirlne danısmodan alınan kararın otesınde. ıthal reiımındeki malların bıleşimınden dogan bır celişki vardır. Maliye Bakanlıgında hazırlanan tasarılar devJete onemli gorevler getirirken, ıthalat rejiminde 1978 yılında getirilmesi ongorulen malların niteliği sanki bu gorevı gucleştlrir yondedlr. İki konu vardır. Biri yatırım mallan, diğeri liberasyon oranı Yatırım malları ithalâtı geçen yıla gore yuzde 36 daha duşuktur. Oysa, Malıye Bakanlıgında hazırlanan tasarılar 1978 yılında hem kamunun, hem de ozel kesimln yatırımlarının hızlandırılmasını soğlayacak onlemlerle llgılidir. iklnci konu, liberasyon, % 75 gibi yuksek bir oranda bırakılmıştır, Kamu kesiminin etkinliği açıstndan, uvgulamada guclukler yaratacak blr oran gibi gorunmektedlr bu yuzde 75. Dıs ekonomik llişkilere gelince . Ecevit'in başarısını belirleyecek olan işte budur. Russell'in «cabuk ka rar almak» dusuncesl sanırız bu noktada tekrar tekrar vurgulanmalıdır. Döviz <en ıvedı» sorun denilmek tedır Ancak bugüne değın dıs ekonomik lliskllerde bu yonde atılmış blr adım yoktur Uzun sur« tdovız yokluğundan uretsm duracakı bicimindeki acıklamolar ve haberler kamuoyunda yer almıs, konu her yonuyle ortaya konulmuştur. Bugunlerde artık «uretımın durma» noktasına qelinm!stir Orneğln Sumerbank'a bağlı 2fi fabrika hemen önumuzdeki birkac gun lcinde gerekli ithalâtı yopamadığından dolayı urptiml durdurmak zo runda kolocaktır. Bu ornekleri coğaltmak olosıdır. Onun icin, dıs ekonomlk iliskilerde ve yenl dovlz kaynak ları bulmada yavaşlık iktldorı buyuk guçluklere Itebllecektlr. Onun lcındlr ki. Ecevit'in başarısını belirleyecek olan, dış ekonomik ilişkllerdeki olumlu gelişmelerdir YENİ BLTÇENIN GEREKLİ YATI RIMIARIN GERÇEKLE3TIRILMESI AÇISINOAN YEÎERSiZ OLDUGUNL BELIRTEN YETKIULER, BU D RUMUN KAYNAK YEIERSIZLIGI! DEN OOGOUGUNU ONE SÜRl YORLAR. uygulayacağı ve ekonomının kıt kaynakların darboğazları acacak şekılde yonlendıreceği bıl dırılmektedır 1978 yılı programı bu amacla yonı den ele alınmış ve 1978 butcesının yasalaşmasın dan once Resmi Gazetede yayınlacok bıcımde ha zırlanmağa başlanmıştır Hukumet ve DPT yetkllılerı, ıc ve dış kaynak ların daralmasının ekonomının ışleyışını tıkadığın belırterek bu tıkanıklıkiorı acmak ıcın uygulano cak polıtıkaların bır sıstem icınde oluşturuiduğu nu belırtmışlerdır Alınan bılgıye gore, yenıde hazırlanan 1978 programjnda butce olanakları ön celıklı ve kntık proıeierde odaklaştırılmakta. ta mamlanması zorunlu gorulmeyen ve henuz baş lamamış bazı proıeler programrJan cıkarılmaktc dır Bu sıstemle yıilardır uretıme donüşemeyeı dağınık yatırımların yenıden gozden gecırilmes sağianacak ve bu yotırımlara harcama yapıldıç halde, harcamalaın uretıme donuşememesınde kaynaklanan enflasyonıst egılım de> ozaltılmış oio coktır H ükumetın yatırım, ıthalat ve teşvık polıtıkala rını yenıden duzenlerken «oncelik sistemi BUTÇENIN YETERSI2LIGİ 265 mılyar lıra cıvarında bağlanan 1978 bul cesının gerekli yotırımları yapmak ıcm yetersı bır butce olduğunu bıldıren yetkıiıier. bu durumu kaynak yetersızlığınden doğdugunu, bu nedenl kıt kaynakları belırlı oncelıklere gore yonlendır mek zorunda bulundukiannı bıldırmışlerdır. Yatı rımların gercekleştırılmesınde ıse oncelik, ener ve dığer altyapı yatırımlarına verılmektedlr. Yel kılıler sanayl yatırımlarının yuruyebılmesı icı altyapı yatırımlarına oncelik tanınmasının zorurı lu olduğunu kaydetmektedırler. DOVIZ HARCAMALARINDA ÖNCEUK (ANKA) Hısse senedi fıyatlanndakı artış eğılımı gectığımız hafta icınde de devam etmıştır Kâr dagıtımının yaklaşması, şırket bılâncoları hakkında bılgılerın alınması, bır yandan fıyatları etkılerken, dığer yandan do muamele hacmıni yukseltmektedır. ANKARA, (ANKA) Son hafta icınde ae piyasadan yenıden 710 mılyon lıra cekılerek daraltıcı para polıtıkasının uygulanması sürdurülmuştur 20 27 ocak tarıhlerı arasında Merkez Bonkasının kamu kesımıne actığı kredıler 687 milyon lıra azaltılırken, ozel sektor kredılerınde onemli genışlemeler olmuş, boylece Merkez Bankası kredılerının toplamı 1 mılyar 67 mılyon hra artmıştır. Kamu kesımı daraltıcı para polıtıkası cercevesınde Merkez Bankasındakı mevduatını arttırmaya devam etmış, bu crada, ıthal temınatlanndaki artışlar da emısyondakı gerılemede etkılı olmuştur Boylece, 1978 yılının ilk ayı İcınde toplam emisyon hacmındekı azalmo mıktarı 2,6 mılyar lıraya erışmıştır. Dovlz darbogazı aşıfana d«k hukum«tm haı cama polıtıkasınaa oncelik sistemi uygulayacag bıldırılmektedır. Hükumetın devroidığı dovız kay naklarının eksı sevıyede olduğuna dıkkotı ceke yetkılıler, bu nedenla dovız gelirlerinin en rosyc nel şekılde harcanmosı gerektığını. bunun ıcın d oncelıklerı gozonune alan blr harcamo planı yc pılacağını bıldırmektedırler Bu sısteme gore ı halât transferlerınde uretımı hızıandırocak ham maddelerle. en ccıl vc zorunlu sayılan malları transferlerıne oncelik tanınacaktır Bu aroda kı ruluşu bıtmek uzere olan fabnkolann eksık kc lan bazı makına ve techızatının ithall Icın de ör celık tanınacağı boylece bu fabrıkalorm bır a once uretıme gecmelenmn sağlanacağı belırtl mektedır Bazı kucuk parcaları ıthal edılemedi! ıcın uretıme gecetıeyen pek cok fabnko bulur duğu kaydedılmektedır Itholâtta oncelik tanın( cok bır başka kalemın ıse temel ihtıyoc madd< lerl ve ıhracato donük yatırımların ıthal gereks nımlerı olduğu bıldırılmektedır. Vergi İmtjyazı Turkıye'de teşvık onlemleri ve vergı yasalaıında<ı boşluklor sonunda, korkunc bır vergı ımtıyazı yaratıldığı gozienmektedır Boylo.ce, Praf Dr Sal'h Şenver ın sozlerıyle. «Turkiye'de emekciler dışında vergi odeyenler, ya bılmemekten odemektedirler ya da musavır kullanmadıklan içın cdemektedirler» Bu verqı ırrtıyazmın somut sonucu Malıye Bakanı Zıya Müezrınoğlıı toraı.ndan TBMM Butce Plan Karrra Kortvsyonu'nda acık lonmıştır Malıve Bakanı'nın, en ^on bılgılere dayanarak verdıgı b'igı/e gore, toplanan vergılerm 'uzde 66 sı maaş ve ucret karsılıqı calısanlardan sağlanırken, gerçek vergı potansıyelme sahıp olan ış adamları ve serbest tolışanlnrdon al nan vergıler vuz de 34 duzeyınde kalmaktadır. Vergı gelır'erıne «tehlikeli» savılacak bır tutaraa olumsuz yon de etkı yapan teşvık araclarınm, ulkemız'n ekonomık gelışrnesıne de amaclarına uygun bır katkı yapmadığı ızlenmektedır Yatınmları, kalkınma plan'annda cğı^lık verılen kesımlere, ozeilıkle yatırım ve ara maUarı ureten kesımlere yone'terek sanayıde yapısal bır değ'şıklık gercekleştıreceği ihracatı ve ıhracat icınde sana>ı urunlennın poyını arttıraragı soylenen teşvık polıtıkası butunuvle tersıne bır gelîşm gos'ermeî^tedır Hisse senedi liyatlarındaki artış Bazı şırketlerın sermaye arttırımı yoluna gıtmesı de pıyasada yenı hareketlılıkıere yol acmıştır Bunun yanısıra Madenlş ıle MESS arasında ımzalanan toplu ış sozleşmesinın de pıyasada önumuzdeki haftalardan itıbaren yenl canlanmalara yol acması beklenmeKtedır Son haUa ıcinde hısse senedi pıyasasında 9 senedın fıyatında değışım olmuş, bunlardan 2'sının fıyatı duşerken, yedısınde fıyat artışı görulmuştur. devam ediyor Son haftada piyasadan 710 milyon daha çekildi <4 Yeni taksitli satışlar uygulaması PARAMIZ OCAK AYI IÇINDE. İSVIÇRE FRANGI KARJISINDA GERİLEMEYE DEVAM EDERKEN. ABO DOLARI VE ALMAN MARKI KARJISINOA DA DtjÜK DÜZEYDEKI DURUMUNU KORUDU. Türk Lırası'nın serbest pıyasada özellıkle Isvıcre Frangı karşısında değer kaybını sürdurduğü gozlenmektedır. Zünh'te ocak ayı sonunda 1 isvıcre Frangı karşısında paramızın değerı 12,20 TL'ye kadar duşmüştür. Bu değer ocak ayının ılk gunlerınde 11,83 TL. düzeyinde Idi. Boylece, ocak ayı icinde poramtz Isvlcre Frangı karşısında 37 kuruşluk yonl bir kayba uğramış olmaktadır. naylon sözleşme,, ve "gölge şirketler,,e yolaçabileceh Kenan MORTA1 G DOLAR VE MARK Paramız, serbest piyasada Isvlcre Frangı karşısında değer kaybına ugrorken, ABD Doları ve Alman Mcrkı karşısındaki duşük düzeydekl durumunu korumuştur. Holen 1 ABD Doları 23,5 TL., 1 Alman Markı ise 11,23 TL. üzerinden Işlem görmektedır. ectlğımlz hafta toksltlı satış uygulaması yı nıden düzenlenerek bu satışlarda en yukse yıllık faız oranı yüzde 20 olarak saptanc Kararo şırketler buyük bır tepkı gosterıp ıserbe rekabet rejlmlne comak sokulduğunu» one surd Bır kısım otomotıv şırketı taksitli satış uyguiamı sını durdurarak tepkisıni hayata gecırdı Bır şı ket yetkılisi ıse «yuzde 20'lik taksit oranı ile tük llcl parasını calıştırmak lcln mal satın alacakt Bundan bdyle tuketicl karaborsa voparso şaşm yolım» dedi.. DUPOUNIUK . Sektörel Dağılım Teşvık belgesi verılen yatırımların sektörel dağılımı ıncelenaığınde, toplam teşvıklerın dortte ücunun dokuma gıyım, gıda ıckı tutün, gemı ve TIR kamyonu ıthalı ı!e aavar.ıklı tuketim mallan üretımıne yöneldiğı gozlenmektedır Bu arada, ehmlzdekı 1976 yılına aıt son yatırım gercekleşme rakamlan da, özel kesımın daha cok tuketım mallan sanayıınde yoğunlastığını gostermektedlr. Özet kesımin tüketım malları sanayıındeki gercekleşme durumu plan hedefıne gore yuzde 175 oranına vanrken, yatırım mallan sanayiina'ekı gercekleşme yüzde 65 olmaktadır. Bu rakomiar, ozel kesımın ehnde fon bırıktırmek suret'yie vatırınian sermaye maMarı sanayııne yoneltm<=\> hedefleyen teşvık araclornın et Türk Lirasının serbest piyasada değer kaybı devam Paramızın ABD Dolon ve Alman Markı karşısındaki durumunda koyda değer bır değışme olmaması, Uluslororası Kambıyo Pıyasalan'ndaki durgunluğa bağlanmaktadır. ABD Başkanı Jimmy Carter ve ABD Mallye Bokanlığı yetkililerl İle Federal Revery Board'un doların desteklenıp desteklenmeyeceğı konusunda bugunlerde bir acıklama yapacaklannın bildırilmesı üzerine, borsalarda genel bir bekleyiş döneml başlamıştır. Bu nedenle dovız alışverişınde durgunluk görülmekte ve parıtelerdekl değışıklıkler kücük sınırlar icınde kalmaktadır. GEBÇEKÇİ KUR öte yandan, uluslararası borsaların dünkü acılış fıyatları dıkkate alınarak paramızın capraz kuruna illşkin hesaplamalar. Türk Llrası'nın resml kuruna göre 6nemll ölcüde düşük bulunduğunu ortaya koymaktadır. Bu durum, Türk Urasrnın yabancı paralar karşısındo vuzde 20 dolayında devalüe edılmesl hollnde mevcut koşulların gerektırdiği gercekcl kuruna oturablleceğinl yansıtmaktadır. ediyor HC'NİN MIRASI «DAR BOGAZ 31 aralık 1977 tarıhli Merkez Bankası teblığı de amoc «enflasyonu önleme» ve «tuketldyl kor ma» olarok acıklandı Orneğın, bır Renault oto: 127 bln lıra peşın fıyatı üstünden taksitli olorc en az peşın fıyatı 38 bın lıra. vade suresı 18 a aşmayacok ve taksitli satış fıyatı azaml 141 b lıra olacak. Oysa. bugün bu markanın pıyasa s tış fıyatı 250300 bın lıra arasında değışıyor. Merkez Bankası tüketıcınm korunması ıcin a cı ile satıcı arasında vazılı bır sözleşme vapılm sını şart koşmakta Uymayan şırketın banka kr dısl kesılecek. senetlerı reeskonta kabul edılm yecektır Tek önlera budur... Uygulama kapsammda dayamklı tuketim mc ları, otomotiv, zıvnet eşyaları bulunuyor Bu mc larda son durum şudurDayanıklı tüketım malları Bu kesımde uzun t grev yaşanmıştır Mal stokları bu nedenle aM erlmiştlr. Örneğın. 7482 lıra olarak hesaplanan ta sıtli buzdolabı fivatı peşın 10 bın lırayı aştt. S ketler. takside gerek kalmadan ıstedıkiert f ı y ( koyabilecekler Bır sırket vetkılısı, «grev blttl gün soluğu Sonayi Bakanlıgında aİTngız. Hic l güç fiyatı donduramaz. Piyasa kendi kurallorı ici de zammını yapar» divor Otomotiv Bır Mercedes otobus taksit 1 mılyon olarak »lesoplanırken peşını 1.5 mılyo dan Işlem aörmekte. "arlo tartmına uyan. tutuU traktör markalannda taksitli satış hic Olmamakt Plvasa cevrelerı yeni uygulamanın şu sonu tar doğuracağını soyluyor: • Sirketler bır süre satış yapmazlar ve m yoku varatırlar. • Yazılı sözleşmenln vanısıra pıyasanın yı gın uvauloması «naylon sözleşme» oloyı ba$l( Sonuc büvuk vergı kayıplarıdır. • Dağıtım sirketı adı oltında «golge ş ketler" kurulur ve satıs fivatı yukseltllır. • Flıli tekel olan bu sirketler toksıtll satı rlıırriıımr kpnrfı fıvotını nun^nvn knbul ettirlr.