Catalog

mbl : Cunıhı nt Matbaacılık ve Game< . VA ş CLMHl RtTET İSTANBUL rniır.a NADtl. VAUİ • Genel Yayın Mtidürü OKTAY KLRTBÖKE TELGRUT ve MEKIUP adresi• Sorumlu Yazı Işlerj MUdılrü BULENT DtRMı^NEk P°»ta Kutunı tstanbııl No: 248 • Basan ve YaTnn CtnviHlTRtYlCT Matbaacılılc T« TELEFON: 28 97 03 Gazeteclllk T.AŞ. Cagaloğlu, TUrkocagl Cad. No: 39 • 41 (Beş Hat) #5 CUMHURiYET UYMA'ı I 1 \\HHÜT EDER • BÜROLAR ı Ankara Atsrürk Bıılvan Yentr Apr. Yenişehlr Te1 • 17 5H 6h 25 57 01 • İZMİK Haı t 7ıva Bıılvan No 65 Kat 3 Tel İJ 12 10 12 47 ( W • AI14NA Atatürk Caddesl Ufurlu PasaJ Tel: 145oü 1J731 ABOVE ve Aylar ii f> • * » Yurtdışr 117(1 Sfb 2S2 >0 1T7 SO Yurtıçi : 720 380 180 B0 Ülke grııplarına ve a£ır ıitına Krtrı» ıtçak farlcı okuyucu taıafındar. ayııca öd'nır... Başlık 2 J 4 5,6 Olum Nışan (Malttu) /c !* sayfı (îantımu 7 savt<< Canlıtn) . . MPM.d Teşekkdr (5 santimi) tsıldlı İAİonniP DUMIIII • • • • n J/ı Ird *<0 JU A K V iM Imsak 4 11 11\indı 15 Yajın ha\atı (kelımesn Kavın (nPİıınesı) 1, 3, 0 STOS 11)77 Guneş Ojtle F21 rm A^im Y.ıKl 10 47 2124 ALI TOPUZ (Baştorafı 1. Sayfada) Slyasl partıler yasası, yerel seclmlerde adayların saptanmnsı konusunu tuzuklere bırakmıştır CHP tuzuğunun 73. mocl desınde, adayların ve yoklamalorın rıasıl belırleneceğı hususunun (yerel seçımler aday yonet melığı) ıle duzenleneceğı belırtılmıştır. Boyle bir yönetmellk daha yü rurluğe gırmaden ustelık tuzu*te belırtılen (bu seclmlerde mor kez adayı gosterme yetkısi, seCimın yapıldığı çevredekı yone tım kurulunun) hukmu ortada ıken, bu yetkının genel yonetlm kurulunca kullanılıp kullanılma yarağı belırlenmemışken, bır qenel sekreter yardımcısının uluorta demecler vermebl. genol yonetım kurulunun yetkılerınl şohsında topladığı izlenımınl yn rutmaktadtr. Sayın Topuz, boylece yetkı gaspında bulunmaktndır Yerel seclmlerde parlınln başarılı olması, bir genel sekreter yardımcısının, namuslu ve sevllen beledıye başkanlarımızı kamuoyuna kotulemesıyle saâlunamaz. Hele hele bır kısmı ıcın veto kullanılacaâı, onsecımden vazgecilıp merkez yoklaması yapılacaöı yolundakl beyanlar, CHP orgutunu, CHP ye oy ve renlorl, hatta tarafsız kamuoyunu da ü/mektedır Sanıyoruz kl sayın Topuz'un demecı genel yonetım kıırultından haberslz o larak verılmi"? ve kendısıne yu kın muhtemel adayların şanslı kılınmasına yonelıktır CHP'de ahbap cavuş llışkllerl nl bır yona bııakıp partımıze ya rarlı sevılen bnsarıya goturecek adayların belırlenmesl orgute bırakılmalıdır CHP'de herkes bu konuda uzerlne duşen gore vı yapmalıdır t ALYANAK KARŞI CIKTI l?ıııır Beledıye Başkanı Ihsun Alyanak secım kazanan bolgelerde Beledıye Başkan adayları nın Msrkez yoklatııabiyla belırlenmesı yerıne bu başkanlarm ve orgutlerın odullendırılmesı ge rektığıne ınnndığını belırlmıştır Bu arada CHP ıl orgutunun de mokratık sol kanadının başta Iz mır olmak uzere her yerde Bel« dıye Başkan adaylarının on yok Inııınvlo secılmesı konusunda n<" nel boşkan olarak ağırlıgını koy ması lcın Bulent Ecevıt ıle bır goruşme yapacağı oğrenıltrıış,lır Beledıye Başkanı Ihsan Alya nak, tabandan genış halk kutlele rine secme ve secılme tadı veııl dıkten sonra merkez koııtenıanı atamonın doğru bir ış olmuyaca ğını belırtmış şoyle demıştır DEMOKRATIK KURALLAR «izmır Beledıye Başkanlığını on seçımle kazandım Dort yıllık talışma dönemınde demokratık kurallara onem verdıın Demokra tık kurallor dışına çıkmadım De gıl Izmlr de butun Turkıye yerel yonetımlerınde sayın Ecevıt'ln dedığj gıbı on secım yapılması gereklıdır Tabandon genış halk kutlelerıne secılmış ve secme tadını ve zevkinı verdıkten son ra merkez kontenıanı atamak doğrıı olmaz kanısındayım Calışkan doğru, durust secım kazanılan ve kazandıron Beledıye Başkanlannın Genel Merkez torafından taltıf edılıp takdırna me verilmesi gerektığlne ınanıyorum Bu aynı zamanda o nu se cen orgutun de odullendırılmesı anlamını taşır Benıın ınancım odur kl Genel Merkez yetkılılerl ke<îinkes yetkıli kuruluş tarafından karar alınmadan beyanatta bıılunamazlar En guclu oldugu muz anda en gucsuz hale getırıl memız, partımız yetkılılerl tarafııı dan duşunulmez Sahsen benım 35 yıllık deneyımlı bır sıyasal ya şamım vardır Örıumuzdekl dort yılda ıktıdarda olan beledıye mızle İzmır ve cevresıne en \arla hızmet verecegımız ve partı mıze mınnet hıslenmı/ı odeyeceflımız altın devırlerlmızı yaşayacağız CHP Izmlr ve cevresınde beledıyelerı kazanarak izmlr Beledıyeler Bırlığını kurup, tophınıa dayanışmalı bır hızmet urete cektır Mılletımlzın umıdl CHP ve sayın Ecevıt'tır Sonuc ne olursa olsun Beledıye Boşkanı olmak, Mılletvekılı olmak bır şereftır ama, bi7im lcın şereflerln en buyu ğu CHP lı olmaktır > İSVAN KOTIL CHP Genel Sekreter Yardımcısı Alı Topuz'un onumuzdekı yerel secımlerle ılgılı olarak «Isvan Oyle qoruluyor ki cok yorulmuştur Bu konuda Genel Merkezın kesin goruşu vardır» demesınden sonra CHP Istanbul II Baş kanı Aytekın Kotıl Beledıye Baş kanı adayı olduğunu acıklamıştır Aytekln Kotıl konuyla ılgıll acıklamasında cönumuzdekı yerel secımlerde Istanbul Beledıye Başkanlığına adaylığımı koyaca âım Bu konuda gereklı calışmalarımı surduruyorum» şeklınde konuşmuştur Öte yandan, Aytekın Kotıl, Ali Topuz'un onceki gunku acıklamaları konusundü sordugumuz bır soruyiı İse yanıtsız bırakmış ve kontışmak istemedığinl belırterek «Bu konuda kesınlıkle konuşmam Bana bırşey sormayın» yanıtını vermıştır Bu arada CHP II Başkanı Aytekın Kotıl ıle Beledıye Başkanı Ahmet isvan'ın bırbırlerıyle yoğun bır cekışmeye de gırdıkleri, Kotıl'ın merkez yoklamasından yana olduğu da llerl surulmektedır. Silahl. Kuvvetler (Baştarafı Sayfada) (Bastarafı 1 Savfadal rumun Ege Ordusu Komutanlıgı ıle Mıllı Guvenlık Kurulu Genel Sekreterlığı ve Genelkurmay 2 Başkanlığında da değışıklıklere neden olacağı bıldırıl mektedır. Hazıran ayından bu yana boş bulunan Kara Kuvvetlerı Kornutanlığı ıle 1 2 ve 3 Ordu Komutanlarının 30 Agustosta emekli olmaları riurumunda kıdemLı 5 orgeneral arasında geniş capla yer değlştırmeler olması beklenmektedır MARAŞ 1 SORUNU lerl bıçlmlnd» onceki tavsly* kararlarının yerıne getırılmemesınde haklı gerekçeler bulu nabllmlştir Ancak Konsey somut bir olayda. •omut bir onleml karar niteliglnde aldıgı takdirde, bunun yerins getlrilmemesinden Turkiye açısından dogacak sorumlulukların clddlllğl ds herholde kabul edilmelldir Birlnci MC'nin sorunları askıda bırakma politıkası boylece Turklye yl dış illşkllerinde birbiri ardına yenl yenl çıkmazlara suruklemektedlr EYLUL ayı iclnde toplanacak olan BM Genel Ku rulu nda, Avrupa Konseyl'nde, Helsinki nlhaı belgeslnin uygulanmasına ıllşkin onumuzdekı Belgrad Konferansı nda Kıbrıs sorunu, Rum yonetimlnln girlşimleriyle ele alınacaktır Bunların karşısında MC hukumetinin, sorunun Turklye dekl Kıbrıs Turklerl yararına co zumu yolunda dunya kamuoyunu inandırıcı herhangl bir tezl bugune dek saptanmıs bulunmamaktadır Yapılan Iş sadece Kıbrıs Rum yonetlminln Kıbrıs devletıni temıll etmodigl yolunda goruş llerl surmek ve bu go ru»u uluslararası sozleşmelere gecirmekten otey» geçmemektedir Avrupa Konseyi bunyeslnde yapıkın yedi adet anlaşmaya konan Turklye nin çekincelerl karşısında Asamble Hukuk Sorunları Komisyonu Başkanı M Margue, bu cekincelerin degerinin ne oldugunun saptanmasını istemek geregınl duymuştur (lcl l'Europe, supplement Jurldlque, no 15, şııbat 1977) Bu çeklncelerln hukuksal acıdan gecerslzligi goruşunun de devletlerln buyuk cogunlugu tarafından kabul edtldıgi bir gerçeklir MARAŞ ın yerleşlme acılması birıncı MC hukumetinin uc yıllık geciktlrmesl yuzunden bugun bır sorun durumuna gelmiştlr Turklye Kıbrıs Rum bolgeslndekı Turk topraklarıno ve işletmelerlne Rumların yerleştlrllmelerl karşısında Maraş ı da Turk bolgeslndekı diğer yerler gıbı htmen yerleşlme acabllirdl Bu yapıl mamakla, Rossides'ln Maraş'ın «Yasal sahıplerine geri verilmesi icin boş bırakıldıgı» savını ortaya atmasına olanak verllmiştir Bu nedenle Maraş sorununun Turklye aleyhine gelışmelerlnden MC hukumetl sorumlu ola caktır. Kara Kuvvetlerı Komutanlığında kıdem durumlarına gore Ege Ordusu Komutanı Orgeneral Ke nan Evren Mıllı Guvenlık Kurulu Genel Sekreterı Orgeneral Nurettın Ersın, Genelkurmay 2 Başkanı Orgeneral Vecıhl Akın, Yuksek Askerı Şura uyelerı Orgeneral Mahmut Ulker ve Orge neral Alı Saıt özcıvrıl ıle yerıı terfı eden Orgeneral Necdet Uruğ, Orgeneral Sedat Cela sun, Orgeneral Selahattın Demırcıoölu bulunmaktadif. 926 sayılı askerı personel yasası uyarınca ancak «Ordu komutanlıqı yapan orgeneraUler Kara Kuvvetlerı Komutanlığına qetırılebılmektedır Başbakan'ın 3 Ordu Komutanı Orgeneral Alı Fethi Esener'ı Kara Kuvvetleri Komutanlığına atama lstemlnın Cumhıırbaşkanlığınra gerı cevrılmesıyle ortaya cıkan sorunıın 30 Ağustosta uc ordu komutanı nın suresınl doldurmalorı ıle co zuleceğı blllnmektedır Bu durumda kıdem uslunluğu ve ya sada aranan nıtelıklerı ıle Ege Ordusu Komutanı Orgeneral Ke nan Evren'ın Kara Kuvvetlerı Komutonlığına atanmosı gerekmektedır 4 ORDU KOMUTANLIĞI Orgeneral Evren ın Kara Kuvvellerı Komulanı olması, dığer ordu komutanlarının da emekli olması ıle, Turk Sılahlı Kuvvetle rının 4 Ordu Komutanlıgı da boşalacaktır t 1 , 2 , 3 ve Ege Ordusu Komutonlıkları ıçın en guclu adaylar Mıllı Guvenlık Kurulu Genel Sek reterl Orgeneral Nurettın Ersın, Genelkurmay 2 Başkanı Orgeneral Vecıhı Akın Yuksek Askerı Şura uyelerı Orgeneral Saıt özclvrıl ve Orgeneral Mahmut Ul ker olarak &ayılmaktadır Bu generallerın Ordu Komutanlıklarına atanmasıyla boşalacak olan Guvenlık Kurulu Genel Sekreterlığı ve Genelkurmay 2 Başkanlığına da orgenerallığe yenı yukselen Selahattın Demırrıoglu, Necdet liruğ ve Sedat Celasun arasından atama yapılacak bu orgenerallerden bın de Yuksek Askerı Şura uyesl olarak gorev alacaktır ÛZDILEK IN DEMECI Ote yandan Mıllı Bırlık prubu Başkanı ve Emekli Orgeneral Fahrl Özdılek Kara Kuvvetleri Komutanlığına ve ordu komutan lıklarma yapılarak atama ışlemlerınln gecıkmesının ve bu konu da dedıkoduların qelışmesının, «Sılalılı Kuvvetler bunyesındekı gorevlıler arasında hızmett benımseme zıncırınln halkalarında kopukluk vuruda getıreceğını» soylemıştır Ozdılek, Yankı dergısıne verdığı demecınde Kara Kuvvetleri Komutanlığına en kı demlı kışının vekaleten atanmasının hızmetın yurutulmesı amacıyla zorunlu olduğunu da sozle rıne eklemıştır Özdılek, ordunun polıtıka ıle llgılenmemesınde ^arar olduğu kanısını taşıdığını belırtmış, şoy le demışlır «Işıtılenler doğru ise polıtıkacıların ordu ust kademesındekl vazıfelıler Ile hıyerarşıye uymayan munasebetlerı varmış ayrı ca ust kademedekı asker arkadaşların bu munasebetı yurutme de yarar gorduklerı soylenıyor Buna ınanmamakla bırlık te, ışın bu aşamaya getırllmesl veya boy le dedıkodulara yol acılması uzu rudur Boşalmış bır makanıın kendısınden sonra qelen kıdem lı tarafından asılı tayın edılene kadar vekaleten yurutulmesı Sı lahlı Kuvvetlerın geleneklerınden dır. Uzun bır sure Kara Kuvvetlerı Komutanlıgı makamının boş bulunması dıkkatı cekmektedır» 654 milyon (Baştarafı 1. Sayfada) Inm 72 milyon 800 bın dolarlık yuksek fatura bıldırımıyle karşıInşılmıştır. 72 milyon 800 bın dolarlık yuksek faturaya, bunun karşılığı olan vergl ladesl odennılştır Bır başka deyımle, yapılmamış, hıcblr zaman gercekleşmemış olan 11 milyon 800 bın dolarlık «ıhracat» yapılmış gıbi gostenlmlş ve bu mıktara vergl ladesı odenmlştır. Dolayısıyla halk. devlet hazınesı aracılığıyla ihracatcıların yapılmayan ıhracatına vergl ladesı odeınek zorunda bırakılmıştır. Ihracatta yuksek fatura bildırerek alınan acıktan vergl ladesı yanısıra. gercek değerınm altında latura bıldırmelerıyle de karşılaşılmaktadır Yıne 1976 ru kamlarına gore, ıhracalta 61 milyon 600 bın dolarlık duşuk latura bıldırıml saptanmıştır Dolayısıyle 61 milyon dolan aşan dovız dışarda bırakılmış, acıkca belırtılen yoniemle dovız kacakcılıaı yapılmıştır Yurt dışında bırakılan dovızlenn degışık amaclorda kullanıldığı belırtılmektedır Yetkllıler bu do vızlerın yurt dışında kullanılabıleceğl gıbı. ceşıtll yollardan Turklye'ye getırılmış olabıleceğı nı ve yurt icınde dovız karaborsacılığı yapılabıleceğınl bıldırmışlerdlr Gerek Turk lırasının dış değerınm sık sık duşurulmesl (devaluasyon yapılması). gerekse karaborsa yapılması yoluyla yasa dışı «>lde edılen ge lınn aşın ek kazanclara yol actıqı elde edılen bılgller arasırı dadır. İTHALÂTTA KACAKÇILIK Benzer bıçımde ıthalatçıların bazılarınca faturalann qercek değerlerinın ustunde bıldırım yapıldığı saptanmıştır. 1976 yılında gercek degerın ustunde yapılan bildlrim mıktarı yaklaşık 168 milyon dolardır Bunun ıcınde demır, çelık, şeker ve kımyasal maddelerın ıthalatı bu lunmaktadır Faturalann yuksek blldırımi sonucu, yurtdışına sadece bu yolla 168 milyon dolarlık dovız kacmlmış olmaktadır. Dovlzın nerede ve hangı amaclarla kullanıldıgının saptanabılmesının «Imkansız» olriuğu bıldlrılmektedır Ithalatta gercek degerın altında fatura bıldırımının ise dış tıcaret ışlemlerı yoluyla yapılan kacakcılık ıcınde en yuksek ora nı tuttuğu bellrtılmektedır 1976 yılında yaklaşık 352 milyon dolar lık duşuk fatura bıldırımıyle kar şılaşılmıştır Daha çok makına, elektrlklı makınalar ve ceşıtll ulaştırma aracları ıthalını kapsayan bu ıthalatta duşuk fatura bıldlrımı sonucunda 352 milyon dolara karşı'ık olan Ithalat vergısl kacırılmış olmaktadır Ithalatta duşuk (atura goster menın bır başka amacını da, gercekte ıthalı yasak olan bır malın ıthal edılmesı oluşturmaktadır. Ya da duşuk bıldırım yoluy la herhnngı bır mal Ithal kotalu rı Icınde gercek dışı sınıflandırılmış olmakta vergı oranı daha duşuk bulunan bir ıthal lıste slnde yer alması saqlanmakta ve boylece daha duşuk vergı odenmış olmaktadır TOPLAM KACAKÇILIK Tıcaret Bakanlıgı yetkllılerınden elde edılen bılqılere gore, dış tıcaret yoluyla değışık yon temlerle ortaya cıkan vergı ve dovız kacakcılıgının boyutları akıl almaz rakamtara ulaşmakta dır. Sadece 1976 yılındakı ithalat ve Ihracat ışlemlerınde gercekleştırılen vergı ve dovız kacakCilığı toplam 654 milyon 400 bın dolara varmaktadır 1976 yılında Turkıye nın llhalatı yaklaşık 5 1 mılyar dolar, ihracatı ise 1 8 milyar dolar dolayında gercekleşmıstır Başka bır deyımle, ıthalat ve ıhracata konu olan de <jer yaklaşık 7 mılyar dolan bul maktadır. Bunun 654 milyon do larının kacakcılığa konu olmasıy la dış tıcarette değer acibindan yuzde on dolayında bır vergı ve dovız kacakcılıgının bulunduğıı ortaya cıkmaktadır Dolayısıyla ıthalat ve ıhracata llışkın resmi rakamların «kâğıt ustundekı» rakamlar oldugu gercek dp ğerlerı yansıtmadığı belırlenmek tedir Yetkllıler anılan yont3mlerle kacakcılığın ortadan kaldırılma sı lcın, «mevcut yasalarda mııt lako yenl bır riuzenleyemeye gıd'lmosının /orunlu olduğunu» soylemıslerdır. (Baştarafı 1 Sayfada) »tmiş olmaktadır Ruın başvurusu uzerın* Guvenlık Konseyl yarın olaganuslu toplanarak Maraş'ın yerleşıminl Kıbrıs sorununa llıskin onceki BM kararlartna aykırı bir davranış savıyla ele alacaktır Rum temsılcisı Maraf ın yerleşıme acılması olayıyla bırlıkte Turkiye'nın Kıbrıs a ıılkesinden gelırdlgı halk kıllelerını yerleştırdıyı, Rumların mallarını gaspettıgi, ulııslararası sozleşnıelere aykırı eylemlerde bulundugtı savlarını bu toplontıda yıneleyecektlr Bunun karşısında ise KTFD ycnetlcileri, sorunun barışçı çozumunu olanaksulaçlıron kararlar almak zorunda knlacaklardır Federe Devletln sınırlarının kapatılınası, bagımsızlık ılanı blclmlndekl kararlar donuşu olmayan bir yolıın dogal »onuçları olarak orlaya çıkabılacektır MARAŞ ın y»rla»im« acılması gerçekleştlrlldıgl takdırde Ruın yonetimi, Kıbrıs sorununa adaletll v« barışçı bir çozum buiunması yollarının kesinlikle kapanmış olacagını resmen acıklamıştır Guvtnllk Konseyı ne yapılan başvuruda bu açıklamaya tehdit niteliglnde yer verllmiştir KTFD'nln ise bu tehdlde boyun egmesı ve gırışimden vazgeçmasl artık olanaksızlasmıstır Ecevit hukumetinin aldıgı kararı ıklncl MC nin gerl alması da beklenem»z Bu gorunumuyle Maraş sorunu Kıbrıs bunalımını en ağır aşamasına getirmıs olacaktır Toplumlararası goruşmelerln BM kararları cercevetınde barışcı bir yontem olarak kullanılması da gıderek geçersiz kalmaktadır Bu durumda BM Guvenlik Konseyl nin alacağı kararların nltellgi ne olacaktır? Maraş'ın yerleşlme acılmasını onleyen bir kara rın cıkması durumunda Turklye, bu kararı tanımamak yoluna gıdebilecek mldir? GUVENLİK Konıeyl'nln kararlarını kabul etmek ve uygulamak konusunda BM uyelerl antlaş manın 25 ınaddesl geregınce yukumluluk ustlenmlşlerdlr Bu yukumlulukle devletler «gemenllklerinde onemll bir kısıtlama yapmıslor ve klaslk anlayışa dayalı devlet egemenllgl kavramı iclnde sayılan onemll yetkllerl Guvenllk Konseyi'ne bırakmışlardır Guvenlik Konseyl nın Kıbrıs'tan yabancı kuvvetlerin çekllmesl, multecilerin yerlerlne donme GÖZLEM (Baştarafı 1 Sayfada) yandan, uc buyuk beledlye içln, on seçlm yolunu da kapatıp başlı başına antldemokratık bir yonetimi uygulayarak, Beledıye Başkanlannı «Merkez yoklaması» yuluyla mı sececektlr CHP yetkili kurullarının henuz boyle bir kararı yoktur Fakat, Genel Sekreter Yardımcısı All Topuz, kondı kişısel egilımlerinl acıklarken Genel Meıkezln de boyle bır eglllm Icınde olduğunu anlatmak istemiştlr Fakat, boyleslne onemli bır konuda, parti Genel Yonetlm Kurulunun karaıı yokken, bır Genel Sekreter Yardımcısının bu tur acıklamalar yapnıası partı yonetıclliginın clddiyetıyle bagdaşır mı? CHP II Beledıye Başkanları. gerçekten cok «talihsiz» bir donemde calışmak zorunda kalmışlardır Işcllerlne ve ın«»mıırlarıpa odeypcek parası olmayan belrdlyelere «neden lyi calışmadınız''» dıye soru sormak insrttsızlık sayılmaz mı'' Sanırım bu sorunun sorulması bile yerslzdlr. Beledıye Başkanları sınırlı olanaklarla, halka hizmet goturmek ıcın gecelı gunduzlu calışmışlardır Partl ıçl ceklşrnelerl, Beledlye Başkanlıkları icin bir «Intlkam aracı» olarak kullanmak bu amacla, antldemokratik yontemlere başvurmak, sorumsuz demecler vermek, CHP icin hlc ıımulmadık kayıplara yol acar Bilınc duzeyı en yuksek uc ılımızin orgutunu bir yana itıp, yerıne Genel Merkez yetkllilerln» yerleştlrmek, demokratlk sol bır partı icin bağışlanmaz bir yanılgı olmaz mı? Ege ve Akdeniz Tatili (Baştarafı 1 Sayfada) yalnızca ulkemızde degıl yurt dı şında da tonınmasını s>aglamaK ugruna bır omur tuketen Balık tı Bodrum un bugımlen gorsey dı mezarında ruhat uyuyamazrlı herhalde dost bıldığı Bodrum lular adına Şakır ın Mavı Surqun de lıayranlıgını riıle getlrmekte yetersız kaldıgı Bodru'iı bugun artık bır rennet değıl Daracık yollorı park eden araclarlu kapatılmıştır Buyukce bır vıllanın bahcesı genışlığındekı meydanlarında bınlorce kışı kay naşıyor Turıstler belkı susuz, pıslık ıcındekı bu koyde tıkış tıkı? yaşamaktan değışık bır zevk ala bılırler Istedıklerı zaman da ce kıp gldebılırler Fakat bu cehen nemde yaşamakta Bodrumluların sucu ne 9 Halıkarnas Otelıne yorenın en lyı otelı gozuyle bakılıyor Gercekten kasabanın bıraz dışında, bu yuzden sessız ve sakın Ote le gırerken patronun ki7i olduğu anlaşılan qenc bır bayan kl barca ozur dılıyor sızden sular akmadıqı lcın Ö7ellıkle gecele rı ıcın «hıc bır aorantı» veremı yor Sabah saat 8 0010 00 arası suların akabıleceğını soyluyor ve eklıyor «Bır gere ıcın 220 lıra odeyeceksınız» Bu arada tuva lellerde ınanılmaz bir duzeye ulaşan hela sıneklennden soz etmıyor Bunu ıcıne gırınce oğlenıyorsunuz Otelın onunde tahtadan yapılmtş gun«şlenme Tel muştenlerının bır kısmı denı 7e ınmek ıstedıuınde ustunde ancak ayakta durulabılır Fakat muşterıler aralarında sessız bır anlaşma yapmış qıbı Yeni bırı geldıgınde yatanlardan bırl denıze ınıyor O cıktığında başka bırı yuzmeye başlıyor Boyleee ıdaro edıyoruz Cunku Bodrum koyunda denlze gırmenın başka bır olanagı yok Veya motorlara bınıp adalardan bırıne gıdecek sınız yuzmek lcın Bod'um do her adım başında bır doğaı guzellıgın ınsanlar elıy le yok edılışını, ya da dayanılmaz cırkınlıklere boguluşunu Iz lıyorsunu/ Tum kıyı denızın ıcı ne kadar koca koca yapılar kı mısı derlı toplu, fakat coğunlugu Yenıkapı Kumkapı gazıno larını aratır cınsten salaş lokan talarla kapatılmış Su yokluğun rian halk sıcım ınrelığınde akan muslukların başında uzun kuy ruklar oluşturuyor Pıslık alabıl dığıne denıze ve karaya yayılmış Insan ve aıaba kalabalı gından gezerılerın bırbırıne surunerek dolaştıgı sokaklarda es kılen yetmıyormuş gıbı yenı yenı ınşaatlar yukselıyor Bu halıyle yabancı turıstler icin tum cekıcılığınl yıtıren Bodrum da fantezı meraklısı yerlı tu rıstler coğunlukta Bunların dışında bır kac da hıpı dolaşıyor Turızm Bodrum'a ne getırdı, ne goturdu Bodrumlular daracık sokakları ve KDcucuk evlerınde bınlerce yabanrıyla bırlık te yaşamak zonındo bırakılmı^lardır Her turlu mal buyuk kent leumızın 1 5 2 katına satılmaktodır Sanırım evlennı pansı yon olarak kıraya vermek yoluyla elde ettıklerl gelırln buyuk coıjlınluğu aşırı fıyatlar yu zurıden ellerınden gıdıyor Bod rumluların Tum bunlara gece saat 02 lere, 03 lere kadar sokak araların da atılan sarhoş naraları rla ek lenınce Bodrumlulann bu tu rızm hareketınden tek kazancları (eğer kazancsa) cıplak bacaklı, bıkınılı kızları alışık gozlerle sey retnıek ve ayaaınıla sabolorı ba şında boncuklu hasır şapkası, kulagında kupesı, uzun tırnaklı parmaklarında dızl dızı yuzukle rıyle Borirum sokaklarında mahalle kadınlarıyla dodıkodu ya pan «Sanat guneşımız» Zekı Mu renle senlı benlı konuşmalar ya pabılnif ktır Oysa Bodrum bır gunde kurul madı Şakır ın otıderlığınde yavaş yavaş tanındı Çok oncelerı bır gun bu duruına geleceğı bilıniyordu Bir plan, proqram cer cevesınde gelıştırılebılır Fransa İtalya ve Ispanya daki orneklerı gıbı uluslorarası capta bır tatıl koyu olabılırdı llerde Bodrum un yolu yapıldığında bu ılce artık bir şey kazanacak değıl bolkı daha da artan kalaba lıklar yuzunden bugunku llgıyl de kaybedecek Gorunen odur kı Bodıum artık sadece gecml şı olan, geleceğı olmayan bır turıstık hatamızdır YARIN MARMARIS TİP lideri (Baştarafı 1. Sayfada) mın degıl, bır ozlem olduğunu one suren Boran, ozetle şunları soylemıştır «Soıunlara cozum denıldıgınde unutmamak gerekır kı bugunku dışa bagırnlı, gerı kapıtalızm cer Cevesı ıcınde «cozum» soz konusudur Bu tur «cozumlerı» ise Demırel ve koalısyon hukurnetı pekala bulabılır. Secım oncesı yapmaya cesaret edılmeyen de valuasyon şımdı yapılabılır 2 MC nın kuruluşunun haftasındu yuzde 4 5 luk bır devaluasyon yapıldı bıle Devaluasyon kesın de, şımdı tartışılan konu altı ay da boyle kucuk kucuk beş altı devaluasyon mu yoksa tek bır defada buyuk bır devaluasyon mu sorusudur Kımı dış kuruluş lar yifbaşına kadar bu tur daha beş devaluasyon ıstıyormuş al tı aydan az bır zamanda yuzde 25'ın ustonde bır devaluasyon demektır bu fazla gurultu pat r dı da etmeden fıyatloro rebmı zamlar başladı ve dahu arkası gelecek «Istıkrar tedbırlerı» de olabıiır veya alınmasına gırışıle bılır, ıstıkrarı saglayamıyacagı bılıne bılıne enflasyonla mucade le ıstegınde ne 2 MC polıtlkacı ları ne de bur|uvazı samımı de ğıldır Cunku enflasyon burıuva zıye yarıyor hukumet ise fıyatla ra 7am yapmaktan ve emısyondan vazgecebılerek durumda de ğıl Enflasyondan zorar goren [ ş Cl emekcı kıtleler, dar gelırlılerdır» FAŞİZME KARŞI IŞBIRLlGİ TİP lıderl Boran konuşmasında, tırmanan faşızme karşı devrımcı ve demokratık gucler arasında nasıl bır ışbıılığı kurulması gerektıgı yolundakl goruşlerını de şoyle acıklamıştır «Faşızml ve destekcısı emperyalızmı genletmenın gıderek hepten yok etmenın yolu de mokratık toplumsol muhalefetın boyle bır orgutlu birlığe kavuştu rulmasından kavuşturularak guclendınlmesınden gecer Cepheleşmeye boluculuktur dıye karşı cıkmak hem gercekcı bır tutum değıldır. hem de gerıcıllğın ve faşumln ışlnl kolaylaştırmaktır » Öldürülen polisin (Baştarafı 1 Sayfada) sona erer Vazıfe saatlerl sureslnce ve araba ıcınde olan bır arkadaşlıktır bu Bızım ekıp oyle değıldı 3 s>enedır bır arada aynı yerde calışıyorduk Bu yılın mart ayında «gundu/ ekıbı» kurulduğunda cok eskıden tanıyorduk En kucuk sorunlarımıza kadar bılıyorduk lcımızde en dertlı olan sanırım Celal dı 5abah arabaya bındığımızde bır blrımıze s>orordık «ne var, ne yok 9 » dıye Celal ın derdı de anasıydı Ona genellıkle «annen nasıl''» dıye sorardık 5 NUFUS VE 4710 TL Celalettın Palo nın annesl 18 yıidir kalp* ,Uuaa#ıyd>. tupü ne"yafiyo"f."fb'öz6 ıkı kez eve doktor cagırmak gereklyordu Pala. baremın 8 dorecesının 1 kademeslndeıı tum yan odemelerle bırlıkte elıne gecen 4710 TL ıle annesı, ıkı kız kardeşı ve doğduğu gun yanına aldıgı ağabeyının oğlunu gecındınneye calışıyor, bu arada doktor parasıyla da boş et meye ıığraşıyordu Dıvan Otelmın onunde ıkı yanı acık mavı ekıp otosunun telslzı tıkırdamaya başladığmda Celâlettın Pala belkı tum bunları h9 saplıyor ıkı ıkız kızkardeşının bu yıl başlayacakları Unıversıtedekl tahsıl nıasrafları da bu duşunce lere eklenıyordu Yapı ve Kredı Bankasının Okmeydanı şubesı soyulmuş soyguncular Ferlkoy'e doğru kacmışlardı En yakın ekıp olarak yola uktılar Henuz 6 ay dır ekıpte calışıyordu ama polıs lık yaşantısı 9 yılı bulmuştu 1968 yılının ocak aylnda polıs olmuş, ılk gorevıne Şışlı Emnıyet Amırll ğının Elmadağ karakolunda baş lamıştı Sıırt te 2 yıllık şark hızmetınden sonra yıne Elmadag karokoluna donmuş bu yılın mart ayının 17smde de ekıpte calışmaya başlamıştı Celalettın Pala, cesurluğu ve ataklığı ile daha once de gazete saytalarına gecmıştı Bır ış adamını kacıranlarla yoptığı catışmada elınden yaralanmış, £l madag da beledıye olobusune ateş açan bır oğrencıyı Elmadağ dan Lamartın caddesıne kadar kovalayarak yakalamıştı DERT BİR DEĞİL Oldurulmesınden bır gun once Kurtuluş takı evınde ıkı arkodo şıyla bır «nlern» yapmışlardı A lem dedıklerı kopru ustunde tutulmuş bahkları mangalda ızga ra yapıp yemek ve sohbet etmek tı Annesl ıcın uzuluyor evını nıarleyle doşetemedığı ıcın hayıf lanıyordu Bır derdı daha vardı Fakat bu rıu ancak yakınları ekıp arkadas ları bılıyordu 3 5 yıl once evlen mış. karısıyla bır gun bıle bırlık te olmadon aynlmıştı Nıkahlı karısının «ben hasta annenle mı 9 oturacagım » demesı uzerıne dugun salonundan .ayrılıp bir da ha gormemecesıne cekıp gıtmış, 39 aydır mahkeme yoluyla boşan maya calışıyordu Bu arada şım dıkı nışanlısı Bırsen Ara yı tanımış boşanır boşanmaz evlenme^ uzeıe aralarında nışanlanmışlardı Ölumu bıraz da bu yuzden akImo getırıyor eğer olurse anne ve kızkardeşlerıne kımsenın salııp cıkmayacoâını, tum moaş ve ıkramıyelerının, yu»jnu en son olarak, 3 5 yıl önce gordugu resmı nıköhlı karısına kalacagını duşunuyordu Korktugu da başına geldı Pala'nın Şımdı baglanacak olan şehıt maaşı ve qcrev başındo o'enlere verılen ıl ranııyelerın yasal sahıbı ne on nesı, ne de kı^kardeşlerı BANKALARDAN NE CELENK, NE DE TELGRAF GELDİ Fakct ekıp arkadoşları Pnlanın gorevını ustlfinmış qorunıı yorlar Bugunlerde bır bankada Celal ın kızkardeşlerı adına bır hesap acmayı duşunuyorlar Ve bu konuda emnıyet teşkılatının yardımseverlığıne gııvenıyorlar Trafık Şubesı şımdıden lıaber dondermış «Bır hesap actınız mı 9 Aramızda para topluyon/» dıye Boyle boyle bır şeyler toplamaya calışacaklar 32 yaşında cebınde 20 Turk Lı rası kafosında evıne doşeye< e aı marleylerın masrafı Yapı ve Kredı Bankasının Okmeydant şu besınden calınan 165 451 lıranın koşarken, ıle yere serılen Celalettın Pala nın cenaze torenı onrekı gi'n ya pıldı Bu torende ne Yapı ve Kre dı Bankasının ne de başka bır bankanın celengı yoktu daşları şımdıye kadar boşu boşuna bir başsağlığı telgra'ı Öekledller bu kuruluşlardnn Ama gelen gıden yok «Kofaları üa en cok buna bozuluyor » Bakanlar (Baştarafı 1 Sayfada) akaryakıt, komur, demır, çımento, elektrık, PTT. DDY, Denız Yolları taşımaları THY ve kâğıt zamları yer almaktadır. Öğrenıldığıne gore bu mal ve hlzmetlere yapılacak zam oranları henuz kesınleşmemış ve Ikılı uclu alternatıfler halında Bukanlar Kurulu nun tercıhlne bırakılmıştır Bakanlor Kuru lu'nda bugun bu alternatıflerden bozıları secılecek ve bu secılen oranlara gore saptanan yenı fıyatlar acıklanacaktır. INAN A GÖRE Öte yandan Enerp ve Tabıî Kaynaklar Bakanı Kamron inan, Turkıye'dekı akaryakıt fıyatlarının otekı ulkelere oranla cok duşuk duzeyde olduğunu soylemış, «Yolmz başına zam bır çare değıldır » demıştır Devlet Başkanı (Baştarafı 1. Sayfada) Cumhurbaşkanlıgı genel sekreterlıği tarafından yapılan aCiklama şoyledır «Her yıl yurdumuzun butun yo relennde roşku ıle kutlanmakla olan 30 Ağuslos Zaferının yıldonumu torenlerıne, yuce gorevlerıne secıldiklerınden bu yana sayın Cumhurbaşkanımız Anka ra da katılmışlardır Onemli memleket sorunlarının yerlerınde ıncelenmesı hususun da oteden berı gosterdıklerı ılqı ve o/en sonucu yaptıkları yurt gezılerınde oldugu gıbı sayın Cumhurbaşkanı tum ulusuınuzca ortnk bır kıvanc ^e coşku kaynağı olan gunlerdekı kutloma larda yasal ve dığer gorevlerının elverdıgı nısbette ceşıtlı vorelerdekl halkımızla blrlıkte olabılmeyı daıma arzulamışlardır Bu nedenle gorev surestnın bı lımıne kodar kutlanacak olan buyuk zaferın uc yıldonumunu bundan boyle ceşı'lı ıllerdekı ordu merkezlerınde gecırmek duşuncesındedırler Sayın Cumhurbaşkanı bunun ılk uygulaması olarak 30 Ağus tos 1977 gunu Istunbul dakı gecıt torenınde hazır bulunacaklardır» Öte yandan 30 Agustos Zafer Bayramı nedenıyle Başkentte duzenlenen torenler her yıl olduğu gıbı. Anıtkobırde başlıyarak, daha sonra, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Semıh San car, Genelkurmay da kutlamaları kabul edecektır Türkiye'ye (Baştarafı 1. Sayfada) le başka ulkelere mal taşırken topraklanmızdan gecen cok sayıda TIR kamyonunun "I urkıye den cıkış yapıp yapmadıkları bılınmemektedır Gumruklerde ve ulaştırma buroların da bunların cıkışına ılışkln hicbır kayıt bulunmamoktadır. ilqılıler, bu kamyonların aslında Turk sınırları dışına cıkmadıklarını, mallarını Turkıye'de boşalttıklarını, ancak denetım yetersızlığı nedenıyle bunların ızlenemedığıni soylemışlerdlr. Aynı llgılıler, bu kamyonların çoğunlukla Alman plakalı oldukla rını da one surmuşlerdır. Suriye (Baştarafı 1 Sayfada) YUNANİSTAN'DA Orta Dogu dakı ceşıtlı ulkele rın yanı sıra Yunanıstan'da da kolera salgının başgosterdığl bıl dlrılmektedır Yunanıstan dakı kolera salgınıyla ılgılı olarak ayrıntılı bllgı elde edılememıştır BAKAN, «KOLERA YOK» Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Cengız Gokcek, yaygınlaşan kolera soylentılerinın bazı borumsuz klşller tarafından ortaya atıldığını, bu durumun ulkemızl karşılanması olanokaız zararlara uğratabıleceğlnl soylerken, «Bağırsak enfeksiyonlarına sık sık rastlanıyor Ancak koleranın olmadığını bir kere riaha ve kesinlikle bellrtmek ısterım » şeklınde konuşmuştur BM Guvenlik (Baştarafı 1 Soyfada) nın kacmılmaz olduğunu soylemıştır «Turklerın son demeclerı ve hareket tarzlannın Kıbrıs ta zaten krıtık olan durumu daha da vahımleştırdığını sorunun barış sal muzakerelerle cozumu umut larını ortadan kaldırmakta oldu ğunu» ılerı suren Hrıstofıdes, Konseyden Turkıye nın BM karör larına uymasını sağlomak ıcın gereklı onlemlerı almasını ısteye ceklerını bıldırmıştır Gecen cumartesı gunu New York a gıden KTID Dışışlen ve Savunma Bakanı Vedat Celık de Guvenlık Konseyı toplantısının zamansız ve gereksız olduğunu ıfade ederek, «Maraş BM Gu venlık Konseyının ılgılenecegı bır konu deflildır» demıştır. YENİ TEMSİLCİ Bu arada, KTFD nın BM Kıb rıs ozel temsılcisı aracıhgıyla Rum toplumundan, toplumlarara sı goruşmelerı surdurecek yenı bır temsılcı atamasını ısteyecektır Turk toplumunun bu ısteğının Rauf Denktaş tarafından bugun Perez de Cuellar a bıldlrıleceğl oğrenılmıştır Turk toplumu tem sılrısı Umıt S Onan «Bır yandan goruşmelerı surdurmek ısterken dıqer yandan da Turk toplumu nun Rumlarca ekonomıl' ve sı yasal ambarqo altında tutulma ya calışılması lyı nıyetll ve yapı cı bır tutum değıldır Turk tara fı gecerlı bır muhatap bulabıldı ğl takdırde toplumlararası goruş melerın Kıbrıs sorununa cozum getırecek yegane yol olduğu ınan cındadır» demıştır SOVYETLER REDDETTİ feovyetler Bırlığınln Kıbrıs so rununun cozumu yolundakl gırı şımlerde daha faal bır rol oynaması ıcın Yunanıstan tarafından yapılan bır cağrıyı reddettığı bıl ciırılmıştır Atına dan Lefkoşeye gelen haberlere gore Dışışlen Bakanı Bıtsıos gecen carşamba gunu Moskova zıyaretınden do nen Sovyet Buyukelcısı Ultutsofl la bır goruşme yapmıştır Buyuk elcı goruşmede ulkesının Kıbrıs sorununda Yunanıstan ın ıstedığı şekılde foal bır rol oynamayocağını Bıtsıos a bıldırmıştır PAPADOPULOS PARTI KURUYOR Toplumlararası goruşmeleıde kı Rum temsllcısı ve Yunanlı mılyarder Leventıs ın damadı Tasos Papadopulos un sıyasal bır partı kurmak lcın harekete gectığı bıldlrılmıştır Yunanıstan' da bulunan Papadopulos şubot secımlerınde Cumhurbaşkanlı <5ıno adaylığını koyacağı ve bu amacla Atına nın desteğını sarjla maya calıştığı belırtılmektedır italya'da fidye \ç\n bu kez bir süs köpeği kaçırıldı ROMA Genc bır cıft gecen cuma gunu Roma da fıdye al mak ıcin «Kanış» cınsı bır sus kopeğını kacırmışlardır Fıdye almak ıcın sık sık adaın kacırılan italya da bu kez ko pek kacırma yolıınu cleneyen Lucıano Massımıanı (28) ıle Chrı ra Campana (26) bu eylemlerı nın sonucu polis tarafındon ya kalanarak rezaevını boylamış lardır Roma da bır bar ışlelen «Ka nış» rınsı kopeğın sahıbı hay vanının yokluğunu once gecın bır kacış sanmışsa da. az so.ı ra calan telefondakl ses ıKope ğınıze kavuşmak ıstıyorsanı/ 1200 frank. (Yaklaşık 5000 TL) hazırlayın bırazdan uğrayıp ala caöız» demıştır Fakat genc cıft, kopeğın sahıbının evıne gel dıklerınde karşılarında polısı bulmuşlardır SON (BaşlarBfı İU. s».\r»da) DURUM Me program hazırlanışı ve bilmem kac kez belırtildigı gibf, Avrupa plak pıyasosını canlandırmaktan başka amacı bulunmayan Eurovlsıon Şarkı Yarışmasını Turklye'de duzenleme onerisl Ile «uzlaşamayacak» insanların da bulunduğu dogal olarak kabul edilmelldir. Ne var ki, bu kınamaya karşın bugunku duzen hemen değişmeyecektir. TRT'nın başında Ister bır başka «taş», ıster MSP yanlısı programlara karşı cıkan ama ylne de MC yanlısı bir Eşref Dirllk olsun, coğunluğun kabul ettlgl «uzlaşma» dolayısıyla bu duzen hangl partl gellrse gelsln bır sure daha dayanır TRT de bu duzen Icındekı garlp dengesinl surdurecektlr Ama eğer susmayanlar, cogalırsa, halk da, ylne Prof Seha L Meray'ın bellrttlgl glbl, gelccege sorumluluk duygusuyla ve umutla bakabıllr BU DdZENİ HER ZİMAN KINAMALIVIZ Eger 5 hazlran 1977den sonra Turkiye'de başlayan «uzlaşma» donemine en azından, Prof. Seha L. Meray'ın bir yazısında bellrttlgl gıbl, aydınlar, yazarlar, billm adamları ve toplumun kendl durumundan memnun uyeleri ka tılırlarsa ve susarlarsa, bu, gerçekten bir yı kım olur Her toplumda gerceklerl gozonunde bulundurarak «uzlaşma»ya yanaşmayan In sanlar olmalıdır. Bu nedenle de, kucuk duzelt melere karşın, elektrlk kısıtlamasımn ve onu muzdeki yıllarda da artacağı dupeduz ortada olan enorjl sorununun hice soyılarok TV yayım larının uzatılması, klşlsel reklamlara dayana rak TV programlorının yapılısı, geneltlkle «ma gazln kulturu»ne dayalı bir yaytm polltikası