Catalog

CUHHURITET 2 HÛZİRAN 1977 TE D l Seçim... Seçim... Seçim... Seçım... Seçım... Seçım... Seçim.., Seçim... Seçım... Seçım... Seçım... Seçım.;.alınan oyların 4'e ve 5'e bölünmesiyle çok az&larak gırtığındcn bos'ma «abloya alınmamıştır.) Tablodakı savılarm ılk bes sırrt ıçm bnvuklük sırası şoy.eaır 4:j218, 41474 23247, 21609, 20737. (Tabloda altı çızılmış sayılar) Bu sayılardan ıkı adedi CHP sutununda, Iki adedı AP sutununda bır acted: de MSP sutununda % e alcıiğından, CHP 2, AP 2 ve MSP 1 ttmsılci çır karmışlardır. Benzer ışlemlerle butun ıllerde hesaplar vapılaral: partılerın çıkF.rdıgı temsılcı sayıları saptanmıştır. Bu yontemle buyuk ve orta boy psrtıler *emsilc: çıkarma şansı oui'Tiakaaırlar Ama ssdece Sıvas'tan 1 temsılcı çıkarab'.en TBP. dıger oazı ıllerde de varlık gostcra.ğı ha'fıP d'Hont sayılannm firalamasmda nıç D.' d'*»r !.de iîk sırr.lara gıremedigı ıçın mılıetvekıl. çı.taramamış'ır Eu partının bu diger ılleıdeKi o<'sn <endı adma kayıp <>a da yararsız cyiardıri. Avr.ı bıç:mde CGP ve MHP'rın bazı ılleraekı ov'.arı kayıp ovlar olarak ışe yaramadan g:tnııştır. Buruı karşılık, ıtuçuk ınsı ya da orta boy partıler o^an MSP ve DP n.n ov\an ca. tezı ıllerde kayıp oyîar olm.ış, ama dıger oazı ıllerde de sıralarnadakı auzerın jardımrj'a, oy yuzde oranlannın haketmedığı sav:da tems'lcı cıkarmışıardır Kars'ta. MSP, oylar.r. sadece » 7 7's:nı aldığı halde 8 sandalyenm bırını yanı toplam mı!lefvejcıliık'ermın c J 12 5'mı kazanmıştır. Bunun gıbı DP K Maraş'ta °: 10 8''ık b'.r ov oranıyla 7 sandalyeden b:rını yanı sandatye'enn • 14 3'unu; Adana'da '• " 12 6'Uıc bır oy oranıyla 13 sandalyanın 2'sm., yanı toplam temsılcıl!kler';ı 'i 15 4"unü almıştır. MSP ıse Çoı ım da ' i 21.7'lık oy oranıyia 6 sandalyadan :kısın;. vanı temsılcilıklerın ı 33.3'unü kazanmış oulu nu;oıau. Kuruft msı ya da orta boya >aKin olarak nıtelen d:rılpoılecek bu partıler.n. bu ka^ançları, ıkı buyük partmm CHP ve AP nın aol?yh kaybı olmaktadıı. DP ve MSP «.»niJd'.g' g.bı sadece AP nın kaybuîa degıl. d'Hont sıralanıa auzenır.m cılvesı oîarajv CHP'niiı de dolaylı kayb.ı.a yol açnııstır Ozelhkle bjyuk .vfrt;erde, o.ı p«.rtılenn çıtıardığ: temsılcıl'kler CHP ıTT çı^ara î.leceğı sar.dalyelerı aza'.tmıştır. G«r çı CHP ve AP Turkre olçeğınde aldıgı oy oranmın uze ınde temsılc: çıkarmı«la:dır. Ama kârdan jiayıp ları da faz:a olmuştur Ancak bu TartLje'je ve 1973 yılma nzgu b'.r o'ay rifîldı., d'Hont yonTiirunın ana lelse'esını olustuıa:ı bu aunya goruşonun kaçınıimaz urunuduı d Hor.t yontemı dığer ba^ı nıso' temsıl yontemleri pıb' te.: par"ı ıktıaarım ior]j;tıran ve kılçüic ırısı parıl»»rın ver alabııcceğ: kolısyonlara olanak tanıjan bır yon'emdır. Bu yjntemın ayrıra çok sajıda kaçu.i ır.sı jenı part, yaratma ve ouvu< partıierdekı bolunme eğılımlerını ozendırme gıoı c'kıicn bulundugu da lıîeıa'uide ıcaydedllmel.ted.r. Buna jrore lf»77'd" 'ı 4ü'm çok uzerınde bır oy oranına ıı.aşma"!! be<lenerı CHP'nın kuçu'< ınsı parflere oazı yore.eıde takılıp sandalye <a\be"mesı tehî'kcsı mevcuttur. <DP gucuıden buvux olçude vıtırdığne gore ou anıma sadece MSP gırebil:r ) Ote yanuin MSP'nm ekın olmadiif. ve sadece ikı buyuK partının bov olçuştuğu ıllerde d'Hont ozelliğı karmasık'ır. Bıışun ulkede en buvu/t partı n;n CHP ve ıkmrı partınuı AP oldugu aç:ktır. Bu ıkı partı arasında Tu'kıye toplammda "o 78 e ulaşan bır oy oranı iar.^ı bekleTiek geıçekten pek uzaklaşmak olmavab;hr Ancak çıfı suyıda. m:lletvek:lı temsılcı çıkaran ıllerde ıkı partı arasındajcı b j farka ragmen. m.hetve^r.hk'.ermın uı part: arasında eş.t adet olarak boljnmesı bekleneoıhr. Bu da cı'Hont s:stem:nm çıft sayıda mılletve:::ı çıkaran ıller ıçın hazırladığı oır tU7ak':r. Omek olarak yukarıda mcc'enen Edırue yı aursax, CHP jle AP aa ılde f op!am o/lıırır j'aklaşık •, rfl'ını a'.ıyorsa ancak CHP nın toplam ov ıcmde s» bi oranını av ması ve AP':ı:n % 36 ora:ıırjn a'.tına duşmps vle CHP = 3 AP = 1 temsılc lık sonucuna varılabıhr. CHP oylan o 54'ıu I,OK kuçat miKtarda altında kalsa bıle ve AP ı,e oy oranları far/vi jiızde (54 3b) 18'in hemen altına duşecegı ıç n CHP = 2, AP = 2 temsılcı kazanırlar. Turkıve'de ç.ft sajıc'a miılet\e.<ılı çıkarar. foplam 3ö ıl.n bır oo.umurde buna benzer guçliıkler ouiunmakîadır. Ote yrndan ı.« ana partmın karşt xarfiya geldıgı ve tek sa.uda m.Iletvek.'ı çıkard:ğ: b":r :!de d'Hont yontemı far/dı jır n.ekanızmayla ışıer Orneıc olarak 1973 dekı ÇanakKaıe'yı alâhm'ö temsılcı çuaran bu Jde AP .S4563. CHP ı!e 44003 oy al mı.ır tDığer paM 1er buyuk mesafev le çok gende kaimıstır t Sonuç olarak AP 3, CHP 2 temsilr çuarmınr Ojsa AP, CHP üen b:r ıcc oy fazU alsa ıjaru 4 C J oy > Juram v'.ne AP 3 CHP 2 olur4 K4 du. Bu djrumda d Hor.t yontemı bu' .ı.: partiyı kollanıış olurau Buna go:e AP'nm oı Kasur b'in oyj yıtık o>aur Ote .•AnaMi AP 54563 ov topl?r.<en CHP sadece 27282 ov a:«aidı, aurırr. yıne AP 3 CHP 2 o.urau. Bu scu djruimda o\ larkı DJVU^ olmakia bırlıke d Hont sıstemı ou Kez kuçuk partı.vı kolladıgı çm CHP ,.ne 2 mılletvekılı çıkarır dı. Bu ozel dunımu penel ılkeye uvgun olara* lablolastırmayla açiKİaya.ım. CHP (Havali ojlar,' 272R2 27^412 = İ3o41 Seçim Ânılan "Ben Komünistim,, Cahid ALBAYRAK Demok.at Paıîı aevıınde Bahkesır'de vayınlanan ATEŞ gazetesı aleyfrne yogım bır ıftıra kampan.vası açılmışı. Camı odalann da kanve koselennde «Ates komunıstmıs, sahıbı solcuymıış, yakında defteri dürülecekmış» şeslınde soylentüer vavmaya başladılar DP'lıler. Bu soylentılere kanan bazı saf yurttaşlar da selam vermez, gazeteyı almaz oldular. Bır çare bır yanıt bulunmahydı tum bıı olarüara. B'i c;rkm ıftıralar, mufterilenr. yuzler.ne çarpılmaîıydı.. A*eş, bır srun kocaman bir manşetle çıktı. Alîındakı 10 punto metın yazısı şoyle su ruyordu«Ataturk duşmanlannın nazannda ben komunıstım Sıvase* bezırganlarının nazarında ben Komuınstım . Beş vakıt namaz kılıp da muş ens.ni aldatan hılelı mal satan sahte.târın, üçkâgıtçının, karaborsacının ıazarında ben komunısnm . Resmı araba saltanatını suı durenlerm devletın parasını nevfı harcayanların, «rorevını kotuye kullananların ner i.:t:darın dalka<".ığu olanların nazarmda oen komuruv»'n . Gerçe.< demokrası ve ozgurluk duşmanlarıaın nazarında ben komunıstım » B ı vazıdar sonra «Komurnsthk ve çolcu luk» ıftıraları duyulmaz olmuçtu . Kağıt ve ılan kesmeler, ıf'ıra ve tehdı» ler yarar sağlama>ınca Aıeş ı parayla sondurme yolunu denedıler ou kez. Eunun ıçın Izmır'den uç şarUanrnıs kışı geidı Ates'ı sa tm almak ve bu aa altında 6 savfalık bujnu oov bır gazete çıkaımak ıstedıkierını soyledıler. Entertıp'Ie çıkacak buyuk ooy bır gazete, bır de ıktıdara sak şak çektımı, ılın tum ılanlarını alıverırd'. Astronormk bır fıjat ıstedım: 30Û noo lıra. Lvet uçyiız bın lıra dedım. Chsa kı Ates'ın tumü 50 oin etmezdı Ha;ret! Adamlar rr.zı oldjlar musavele ıçırı noter'e gıtmek uzere kal.tmıştiıî kj. «Yalnız bı şartım var. Ateş bu Ikt'darın ^a'zşakcısı ve dîlkavjgu yapılırsa, derhal mukavelevı bozarım \e 300 b:n lıranız da yanar > dedım. Bu oeklenmedık şart karsısm da adamlar. şasjcm şa^km bakıstılar ve «Bız bıraz duşunelım, sonra gelırız» dıyerek çıkıp grtıler. B J ıl£mç pazarlıSm en can'.ı tar.ıklarından bın unlü fotaâraf sanatıımız Ara Gulerd:r Ertesı gun de Ara ve b.r arkadaşıyla b"r h< f e Asoss. Berırjnkale harabelerlne gıtm:ş tık gezmege . Profesör Vıctor d'Hont 19. yüzyıl sonlan Belçıkasının renklı bır sıması olarak bıhnmektedır Lıteratuıae, materaatık c o mrje1en uyesı olaeak derecede ılerı bır matemauk meraklısı olmakia bırlıkte ana uzmanlık dalının rneder.ı hukUK olduğu kaydeaılnıeKteaır. 1899 Belçıka seçım yasasmdakı nısbı temsil kurallarım tnzırlayan komısyona başkanlık eden bu hjku<çu nıatematıkçmın kendı çagının ve mkesınm kosjHanna gore tasarîadığı antmerk dokunun yetTiış yıl sonra Turkıye'de uygulanacağını haval etmıs bıle ol&cağı pek duşunulemez. Ama 1P70 sonlrrı \e lOSD'ler Turkıye'S'nın kadeıının belırlanece<n ö hfz.ıan gunu profesor d'Hont TurKiye'de ol^ak. d Hont yontemı kısaca şovle açiKİanabılır: (ru sajıda temsılcı çiıtaracak bır ılde A, B, C D. . partılerı seçıme gırmı? oısunlar Bu partılerm aldıklan oylar sırasıyla a b c d . olsun. Her partının aldıgı o>la.ra ujgulanan bır matematık ışlemlsr dızısı aşağıdakı auzen ıçmde tablolaştınlsın. A Partisi a Seçim Sistemleri (2) B Partisi b C Partisi c c 2 c 3 c,4 D Partisi d a,'2 a 3 •i 4 b2 b 3 b,4 d 0 d 3 d 4 d'Hont Yöntemi d'Hont taolosu şoyledır: CHP 44247 22123 5 14749 111617 AP a'n bn d n rayla l'e, 2'\e, 3'e ve gıdsrek n yc bolunere'î sırayla partıîenn başhğmı taşıyan sütunlara jazılmış bulunmaktadır ı 'Burada, her partınln lısıesmın aldıfı oylar sı 41663 20831 138/ffl i 10417 DP B420 3210 2140 1605 2230 1115 743.3 557.5 MSP Di^er Bu tabloda eger seçıme giren parti sayıst N ise toplam nXN adst sa\ı bulunmaktadır. Bu sayıları buyukluk sırasır.a sokarak vazdıjımızda baştan (n) kadar sayıvı ayıralım. Bu sayılardan ha"gi partmm s u t u ı u n a kaçar arîet rastlnorsa. o partı o kadar adet remsıleı çıkaracaktır. Temsılcıler partı'.eıın kendı ıisteleımdekı sıraya göre çıkacaktır. Kena: sutununa bu sayılaraan hıç raslamıyan partıler hıç bır temsılcı çıkaramaz. Bu teorık açıklamayı aşağıdakı somut orneklerle pekı^tırelım. 1973 seçımıennde 4 mıHetvekıh çıkarmış olan Edırr.e'de ovlar şoyle dağılnuştı: CHP = 44 247, AP = 41668, DP M2n. MSP=2230 vb azalarak 'ço.c az oy alan p a r t ü e n n sonuca etkısı olamayacaçından tabloyu boşuna uzatmamak ıçın oylan venlmerruştır ) Bu tablodakı SdVi'.arı bujiıkluk sırasma sokarsak, 44247, 41668 22123 ve 208.34 rakamlan gelecektır (Tabloda altt çızılmış sayılar) Bunlaröan ıkı sdedı (44247 ve 22123) CHP sutuırına. ıkı adedı de AP sutununa rastıatnaktadır. Buna gore CHP ve AP ıkıser temsılcı çıkarmıstır. 5 mılletvekıh çıkarmış oıan Kocaelı Uıne ge!elım Partılerın a'.dı.^ları oylar şoyle olmuştur CHP = 43128. AP41474. MSP=23247. (DıSer partılerın oylan çok daha duşuk olup tabloyu boşuna uzatmaması ıçın alınmamıştır ı o'Hont tab'.ova şojledırCHP 4321S 2160!} 14405 \P 41 « 4 20737 13824 6 Dıger 23247 11623 5 7749 (Buradak saılar \ NOT.l) Içındekı soyilor poHiIerin 1973'deVJ miileiveVill soyısını .yonındoki^ioyılor T973 oy >üzdelenru t 1 çbsterır [ ] İçındtkı soyılor 1977'dt Hierin çıkarocoj» mılletvtkılı »oyısıdır. / I u j AP %20.7 (2) MSP % 18 5 { H DP % 12 2 ( I ) r SIIRT V C4) * 77 1 CHP%r42(l) / CGP % 23.8(1) | ( Bogtm5iz%24.5iOı XJ I AP » f I S / hi ^ ' MAKKARI 197377 G Ü7İI7İ / URFA C7J CHP % 3 5 4 ( I ) J w ^ MARDİN \ / ( CHP % 29 K 2 ) AP % 33.5(3) MSP % 176(1} DP % 17 1 (1) V CHP AP DP MSP CGP Bogımsız 197377 SURIYE CHpy DP "\ CGP X N % I 7 7 (1) %18 8 (O % 176 ( I ) % I 2 « (I) % 10 3 (!) % 23 I ( I ) GBlı?me»ı AP ~MSP •» Bagımsız X "~;*V Bogım»iz* AP %33 0 D %25 7 P CHP X j AP» 'V "' C x"*** ,975 Toplom Nuf usu : 2 292 0 0 0 SOSYOPOLİTİK DUYARL1UK : Smır bölgtltrının «tnik sorunlorı Alt yopı y«t*r*izliği,cu1ama şebekclırl ıhtıyac, Fcodol boskılor ve foprok rtformu btkltyifı 197! sonrasi yönetım sertlıkiennı d«rmd«n yo»omıj bü bdlgede polıtızo*yon düztyı yukstktır Ancak sosya! güçltr btlli ftodai odaklarda toplanmıştır. CHPmn ılerlemesı feodalıtenın genlemesiyle oluîmaktadır Hokkorı dı»mda bulun ıllerde CHP mılletvtkılı soyıs> artabılır. 197377 Gelişmtıi CHPy< AP» MSP\ ÜP\ GÜNEY DOĞU ANADOLU (Urfa.Diyorbokır.Mardin.Sıırr.Hakkâri ) BEKLENEN POLİTİK DEĞ!$!KL!KLER 54563 ~ 13187 6 2728J = 9094 GüneyDoğu Anadolu (Diyarbakır, Siirt, Urfa, Mardin, Hakkâri) toplu değerlendirme GureyDoğu Anadolu, sosyal bılimcilere 11g.r.ç sos>al ınceıerne konularından demetler sunân karmaşık, sancılı bır bolgedır. Iklım verllerıniıı. tuzlu \e gorak toprakların sancısını taşır, bır \andan, ıhmal eaılmışlıgın \e ulken:n dığer bolgeİennden de\ kopuKİugun sıkır.tısıru yaşar. Smır ıllenne ozgun etruk orıjm karışıklıklarm feodal ılışkılerm basltısmı ve «Kaçakçılık, mayın tarlası» nzıkolarınnı hevecamnı jaşar, ote yandan. Bolgede, cogıafı merkez olmaınakla bıriıkte Di '.aıbakır'ın ruhanı merkez olnıak gıbı a^ır:ı.<h bır yerı vardır. Gur.eyDogu nun batıya dogru penceıcsı Dıy.ırbasır'da açı.ır. Bo'gemn yureğı Dıyaroakjrda atar. Turkıye de gerek mezhep farrihlaşması gerekse enık onj'ın çeşıtlılığı konularında çok az ınceleme japılmıştır. Asnnda dokunulması sakıncalı «tabula*m;ş>/ konulardır, bunlar. Oysa etnık orıjm faık lılif.ı, d:l ve mea.ep farkı dünyanın bümn ulkelenr ae raslanan olavif.rdır Onemlı olan farklı urıjınden geîen kıtlelenn ana kıtlerun Kulturune uyumu soıu nudur. Anadolu Tundugu, tanhı koklen, geçmışı \e bugunku varlığıyla çok giıçlu bır oluşumdur. Faı lîlı etnık kokenlı nerhangı bır vurttaş kesımınır. bu olusumla uvum hdlınde butun!eşmesı rahatlıkla n:ümkündür. Aklı başında her yurttaş bunun bır butunleşme ve UVMITI soıururun otesınde boyutları ola:r.ıyrr:ıKinı du^anmelıdır. Ashnda Guney Dogu Anado.u drikı Kurd, Zaza, Arap karışığı orıjın taşıvan vurtta^larımızın buvuk çoğunlugu da problenu ou bıçımde algılar. GüneyDogu'nun sorunu ıhmal edılmıslıktır, feodal kalıntılardır. Yok sa hayah yenı oevletlerm kuruluşu değıl. Ama aşı rı ncüz sol sloganıarla, aşırı yogunlukta bır sağ ar.tıkomünıst tavır bırhkte GuneyDogu içın gerçekten olmajan problemlenn gurultüsunu koparır. GerçeK probleminri^n dıkkat sapar. Bır Gune\Dogu Anadolu kalkınma projesi T vardır. ojsa. Sa§ ıknriarlar lafım edıp, pa lak bır Ikı temel atmadan oteye savsaklamışlardır. Buvük bardlar dızısı. sulama şebekelerı. elektrık şc bekelerı, "ypraltı sujnı kavnaklannm canlandınlı^ı tuzlu çatlamış topraiın canlpndınlışı ve toprak mülkıyeti: Feodal duzenm zayıflayan burçlarını düşürme. Yenl pamuk ovalan yaratma yol ve dlğer alt yapıyı tamamlama. Namuslu bır ıktıdarı Gun e yDogu'da bu somut somnlar bekliyor. Burada ki ınsanlanmıza hizmet götürme, kendısı canlı yaşıyan bır varlık b:r yurttaş olarak saygı dujulduğunun ınancmı goturrr.eye ozdeştır. Bolgelerarası kalkınmışlık cetvellerinde, bölge uzak mesafeyle son yen işgal eaer. Hakkan en az kalkınmış ilımızdır. Mardın sondan uçuncü durum dadır. Urfa, Dıjarbakır, Sıirt son on ıle on beşına sıra arasında yer aiırlar. Aslında Sıırt kırsal alf yapı yonunden en sonlara yakındır. Ama Batman petrol bolgesının katma değer fazlalan dolayısıyla, yapay olarak gelısmişlık ort?lama katsayısı bıraz jukselmış gorulur. Bolgedekı kırsal alanlarda toprağın çoraklığı ve sarıbeyazlığıyla bütunleşmış ılkel taş kerpiç konut serpıntılerının yarattığı huzun verıcı bır goruntu vardır. Bır Mardın, bır Diyarbakır kent merkezının kale ıçı mımarı geleneğmden geler. ağırbaşlı, usluplu oturaklı tarıhl mahallelenyle ba kırsal yerleşmelenn zavallılıgı tam b;r karşıtlık olusturur. Bolgede aynca kır kente oranla feda edılmış durumdadır. Bo'.gedekı kentlerm, orneğ^n Urta ve Sıırfın silratli kenfleşme olgusu da bunu gösterir. Sadece Mardın'de kentleşme surarı düsuktur II nufusu ar Tışt yonunder. de böl.genın ıllerınde Tıirkıye ortalaması dolaylarında Co 2 12» ka"an Urfa dışında, bütun ıllerde ortalama ar*ış:n uzerınde bır artı. oranı gorıilür. Kosova doğrultusunda bır iç goç vardır. Ama hem mevsımlik karakter taşır, hem de brneğın Ankara'nın komşu ıllermden Ankara'va akışm, Trakja'dan Istanbul'a akışın dramatik yoğunluğunu taşımaz. Bolgenın batısında CUrfa ve Dvarbakır) sosvof 1 ekonomık davranışlara e kı eden bır değer aftırlı ;lı faktor dınse! tutuculuktur. Bazı bağımsız ruhanı faahvetlerin kavTiaklanriı fı yer olarak bilınen Urfa'da bu dinspüık tutkusu punumuze kadar gelmısf B'i olsımur Dıyarbakır'da kuvveth. Doğu'ya doğru daha hafıfleverek et kısı hi«=edilmı?tır. Bölgesel fcda ve ihn^l edılmijlık psıkolojısî, feodal jukün altında ezılmışlıkle ortulü kaidığından 1950'ler ooyunca bolgenın sosyopolıtık tevrına ağaliK, şfiyhlık ıiışıklerı damgasını basmıştu DP ve CHP, aşıret pazarlıklan sonucımda denk kuvvetler olarak ;>uıumuşlerdır. 1961 de DP* nın mırası paylaşılırken, bolgecılık ruhuna bahıp çıkaıı YTP bolgede cıddı varlık gostermış, b j arada oolge temsılcısı olarak bağımsız adajlar aeste.ııenmışur. Bağımsız acay gelenegı gunumuze kacar devanı etnııştır. Mardın, Sıırt ülennde etnii grupların ve bazı tşıretlerm desteğıne sanıp adavların lül" seçimlerıne de ulkentn aığer koşelerınde kendınden daha ıddıalı bıçımde hazırlandığı goru'mektedır Bolge tozeltıkle Dıyarbakıı l 196ö'de TIP'ı Turkıye ortalamasının uzerınde desteklemış ve bu partı Dıvarbakır dan temsılcı çıkarmıştı. ancak 1973'de oylar, sağ. sol ve bagımsızlar arasında bolunurken CHP bır oncekı seçıme gore buyuk bır sıçramayla ve ılk kez bolgede bınncı partı durumuna geçmıstır. H601arda.<ı YTP\P bolunması gelenegı 1973'de devam etmış ve bolgede hem DP, hem MSP kendı Turkıve ortalamalarının uzennda varlık gosterrruştı. 1977'ye gelırken, DP nın gucunu tamamen yıtırdığın., ama jucaııaa .ıçı.<Iandığı gıbı bolgenın bazı ıKerındek: dınsel tutuculuk çember.n:r kırılpıncmıs olus t dolavısıvia llSP'nm vrlığını buyıık olçude koruduğunu gorüyoruz Buna karşıl'k 1973 Urfa ve Dıvarbakır'dakı Senato seçımlcrının de ecsterdi^ı e'bı CHP 1973 e oranla çok aaha guçlenmış durumdadır. AP ıse DP'nın goçuşuyle bıraz toparlanmış, ote yandan kendı geleneksel tabanından CHP've kaymalar olmasına en gel olamamıştır. Buna gore bolgenin bütun illermde 'zaten b:r mıllctvekılı çıkaran Hakkarı harıç) CHP'nın 1973'dekı toplam rrul!etveI'.ılı oy oranı bıraz duşse bilc MSP'nm 1973'dckı toplam mılletvekı:ı sayısını koruması olanaŞı mevuttur Buna karşılık DP ve CGF nın bolgedn mılletvekılı çıkarabılmelerı artık çok zorlişınıçtır. Bu olçudan kı?mcn AP kısmcu CHP varar'anmıs olacaktır Boleede paıtılem oy durı.mları ;rjzde olarak şoyledır: 1950: CHP 49 29, DP 49 05 Diğer parttler v« bagımsızlar: 1 66 1957: CHP: 44.18, DP: 47.15, Dlğer partıler ve bagımsızlar • 8 67 1965: CHP 26 65, AP. 28 65 Sağ partıler ve ba ğımsızlar: 41.00, Sol partıler: 3.69 1969 CHP: 15.87, AP: 33.45, Sağ panıler ve bağımsızlar 49 20 Sol partıler: 1.48 1973: CHP. 24 43, AP. 23 04, DP l î 36 MSP: 14 16, Dığer par*'ler ve bagımsızlar: 23 01 6 54563 = 1364C.7 4 Tablodakı en büyuk beş sayı sırisıyla M5«3 ve 27282 sonra 27^815 arıcasmdan 18187.6 \e 13641 dır Eunlardan uçu ı bınncı uçuncu dorduncuı AP sutaaunda olap bu oartı 3 mılletvefcl. çiıtarırdı. Ikısı (27282. ve kıl a>ıy. 13641) CHP su tununda olduğ^jndan bj aartı ıkı nu.'ef.e.cıh çıkarırdı. Bır ov fark.a AP 4'e l'iık o.r y n g ı p kaçırmış olurdu CHP ye 2 temsılcı . xarmak uzere 27282 ov , ıderken bunun ozerır.de aldıgı bu^un oylar yıtık oylardır. Boylece her ıkı oartı de kendı vonîerınden yıtık oy ^ariefmi" ulrrak'adır 1073'de üç tem=ılcı ç;.iaran ı.lerın buvuK oolu mur.de «Artvın, Burdur, Erzıncan, Sınop, Ksrklarel:, Uşak vs.) CHP AP'\e 2 1 l:k bır us'unluk sağlamıştı. Bu ıllerde CHP'n:n. AP'do:ı s.dc^s bır tek oy fa?la alnj^sı 2 ' .iK vııgı ıç.n yeîenıydı. Erzıncan ve Artim'de CHP nın çok tazla oj "farkı yapmı=. olrna^ı. b.r ışe yaramamif. ılurunı yır" 2 1 olmuş ve CHP kendı jjnunaen y<ırar=u osarfetmıştır. Cf.ss Dira? daha foz.a J 7S fazla oy alrmş olsa durum 30a g.deoıl.raı 1977 gerçegınde bır bujJk partı fCHP> o.r buyuğe yakm partı (AP) \e b:r .:üçux ırısı partı (MSP) ıle d'Hont sıeterrı yuıuıluKte olacaktır. Ama ÇOÂ ılde v'ekısme ;.me CHP ııe AP arasındadır Ç:ft sayıda tem'ilcı çıkani ılle: de genel3'kla beraberlige yatkm olan dengeyı (4 tems:lcı iık ılleıde 22 o temsılcuı.tleıcte 33 dengesı vb.) ve tei sayılı ılleroe sadece Dir farUa vatKin olan denge;.ı bozmak, yanı 4 temsncu k ılae 31'lık, 3 temsılrılık ılde 3Oiık ;,engı\e çe>u...e/. J U ;.u.i par tmın onemlı namlesın: gere.it.rın».^ ea.. İJ I orada orneğ:n, 4 sandahel.k bır ılae a::" oıaıak kuçu.< :nsı partı de guçîuvse, 31 beklevıs 2 . 1 .ık dagılır.îina da donuşebıl'r. Tarının gen donulmcz aiişı .c.nc>e ve MC dPnen rezaletm de vardımıyla CHP'n n Ttırkıye' nın .<adenne egemen olacağ' dönemm ejiğ.ndeyız Bu ebigı atlarken koal.syoncu rjıilu eskımı = bır Belçıka aritnıetık kuralmm azızlığme uğra51 mag b'i topium da, CHP de rnç lây ; değ:ldır Uyanık Turk seçmenın.n kendi '.nresı n,ın d'Hont yontemmın varatabıiecpgı enge.leıı tie hpsap.ajıp vukardakı orne.vlerde açı.<landıgı z'u' ırr 1?< oyun bılp kadere etkı vapab.leceKin; gozrtnitndP tvtara': ov kullar.ma porevını verınr s;''"'rnıeğ':ı koşması serekıyor. Kojacağından aa aışku dJyulmamaîıdır. Siîrt'te CHP'den istifa eden milletvekili Zilan'ın kardeşi, CHP için çalışmaya başladı StlRT, (THA) Sı.rt milletvekili A. Kprim Zılan ın kardeşı Şahabettın Bağdu. kardeşımn CHP'den ıstıfa enıesmden sonra bı kez kendıs. CHP've kaydmı yapnrarak seçımlerde çalışmaya başiamıstır. Bolgenır, sayılı şeyhlerınden Z;]an kabılesi re:sı, A. Kerım Z:lan'm amcası ve uvev Da"oa"=ı Sey.i Kasım Zı'.an'm oilu A. Kerım'ın uvev karaeşi olan Şahabettın Bağda Imar ve tskin Bakanlığı Başmufettışlığı görev.nden ıstıfa etmiş ve CHP'v» f kaydmı vaptırmışt:r. Ba man CHP Beledıve Başkanlıgına adavhgını koyacağını aı,ıkıayan ve kardeşı Zılan'a dargn bulunan Bağdu, Sıirt'te kendısı ıçın duzenler.en b:r torende konuşmuş ve «Halk jktıaarı kunılacaktır. Bunu CHP sağlayacaktır> demıstır Yaklaşık 1") bm taraftarı bul ır.dugj belırtılen Bafdu'nun gırıs bev anııamesmı CHP il Başkanı Avukat Cevdet Avdın ıle Siirt CHP mıllevtekılı M. Nebıl Oktay ımzalamışlardır M Nebıl Oktav ıltıhaklardan sonra CHP Genel Başkanı Ecevnfe bır telgraf Eondererek «CHP ha!k ı.<t:dan volunda Sıırt te de gucunu 5 hazıranda gosterecelc» demıştıı.