Catalog

CUMHUKUET 29 MAYI5 1977 Seçim.T; Seçim..; Seçim.;; Seçim.;; Seçim.;: Seçim..; Seçim.;; Seçim... Seçım... Seçım... Seçım... Seçım. ;: Polislikten gelme öd milletvekUl Ekrem AnıtTa SUleyman Çağlar, Deraokratlann bajını derde sokmuşlardı. Bunlardan bır zamanlar Emniyet Birlncl Şube Mudünl olan Ekrem Anıt Samsun'dan, komunıst masası şefi olan Suleyman Çağlar da 1954 seçimlerüv de Kastamonu'dan mılletvekıli çıkmışlardı. Bu ıxı polıs şefl Demokratların başını derde soktugu gıbl blzım kuşagın da başını derde sokmuştu. 1945 ile 1950 arası bu ikl polis şefi zml zınl CHP'lıydıler. Dil Tarüı olaylarını bu ıkı polıs şefı duzenlemişlerdi. öğrencıleri ve hocalan komünisttir dlye fışleyenler bunlardı. Ünlü rektor dovme olayırun tertıpçıleri de bunlardı. O zamanlar hukuk sağcı, Dil Tanh solcu dıye tanınırdı. Hukuk oğrencılerinı toplamışlar, Dil • Tarlh'e saldırtınışlardı. ögrencüer rektorlük katım basmışlar, rektorü sılle tokat makamından atmışlar, yüzüne tükürerek elmden de bir lstifa dilekçesi almışlardı. Bu öğrencileri destekleyen de bu ıki polıs şefıydi. Meydan adlı bır dergi çıkanyordum Sanınm 1947 yıllan idı. Orada Melıh Cevdet Anday'ın «Tohum» adlı bir şun yayınlanmıştı. Dergının sorumlusu bendım, teknık sekreterl de şaır Fethı Gıray'dı Bu Tohum şııri oyle anlaşılıyor ki polıs şeflerını çok tedirgın etmıştı. Beni ve Fethı'yı bır gun Hacıbayram'daki Bınncı Şubeye çağırdılar. Bizl sorguya çekmege başladılar. Fethi btraz atılgandı, soruları durduk yerde o cevaplandırmaya çalışıyordu. Sordular: «Bu Tohum ne demek?» Fethl hemen atıldı: «Tohum, yani şey . Bitkilerin yetişmesı lçin topraga atılan şey » «Topraga atılan, yani komunistlık tohumu . Topraga atacaksıruz, yeşenp çıkacak. Seçimden Seçime kesmek zorunda kaldım Bızı birkaç saat alıkoyduktan sonra sahverdıler O zarr.anıar oyleydl, hoş şımdi üe övle ya, sebebını söylemeden karakola alırlar, sorarlar, soruştururlar. bırKaç saat alıkoyduktan sonra eğer ışlerıne varar bır ıpucu bulamamışlarsa salıverırlerdi. Bızl de oyle yaptılar Halk Partısi 1950 de iKtldardan duştugu zaman Ekrem Anıt'ın, «Partım duştu, ben 1 şımdı ne yapacağun '» dıye ağladığını soyler ler Ne japacaktı, sırtında yumurta fcufesı \oktu ya jenl ıktıdar partısınden yana oluvenrdı 1954'e kadar dayandı 1954 de Demokratlardan mılletvekıli oldu Suleyman Çağlar da Kastamoru'dan îktıdarla ünlversıtemn arası ıyı degıldi Bır gun bu iki polls şefı, «Ünıversıte profesorlerınm eoğu komunısttıri) dıye bır demeç verdıler. Unıversıte ıle Demokratların arası bu yüzden ı>ıce açıldı Menaeres üniversıte ile arasını düzeltmek lçın bır hayli terlemek zorunda kalmıştı Demokratların solcu avlayan iki polisi öyle değil mi?» Fethi iyıce şaşırdı. Tohura sözünden komünıstlik çıkaracaklan hatırına gelmemışti. Bocalamaya başladı. «Ne bıleyim ben» dedi. Beni gdstererek, «tşte sorumlusu burda Yazan da Melıh Cev^pftır Onlardan sorun' » «Zaten sana s>ordugumuz >ok. Sen ke» dln Mehmed KEMAL çıktın ortaya . ı Bana dönduler, «Ne diyorsun?» «Vallahl ben sıyasai amaçla bu şıın Dasmadım Guzel bır şılr dıye yayınladım Sız boyle anlamlar çıkanrsanız, şnr yayıniama olanagı ortadan kalkar » Bır İki daha kem küm ettım. «Bakın, sıze şun okuyayım» dedım. Sesimi biraz Nâzım Hıkmetvâri drama. tik, bıraz da Melıh Cevdetvân tane tane söylemeye ayarlayaraK okumaya başladım Genç polısler dınlıyorlardı. Bır ara öyle bır nava belirdi ki, dinleyenler şıirin etkısmde kaldılar. Ekrem Anıt kendıne geldi. «Sana şııri oku dıyen oldu mu'» diye bagırmaya başladı. îki dortlügu okumuştum ki, Ismet Paşayı polıslerle Meclısten çıkarma olayı vardır. Işte Ekrem Anıt, Meclıs Idare Amınydı. Ismet Paşa. «Turk ulusu Kore ulusu kadar da mı olamaz» dıye bir konuşma yaptığı gun polislen salona doldurup onu oturumdan çıkaran Ekrem Anıt'tır Eski parti lıderini gerektigınde polısle çıkarabiuyvdu. Menderes Ekrem Anıt'ı Tahkıkat Encümenıne de üye yaptırmıstı. Bu encümendo birçok gazeteciyi yargılayan da ovdu. Bedii Faık, Orhan Bırgit, Kurtul Altug çok lyi bılırler. Yassıada dumsmalannda ldamlıklar arasına gırnuşti. Ak gomlegi g:Mp tmralı'ya gotürurlerken en çok korkanlardan bırırun o oldugu soylerur. İLÎN EKONOMÎSİ ÜÇ FAÎZCİ ÎLE 50 KADAR ESNAFIN ELİNDE BULUNUYOR... Kenan MORTAN P ART t LER Ankara'mn kapı komşusu Çankın 10 iıçesi ve 474 koyu ıle hallc *>n çok ajrılık turıculerı sojlemekte bugun kent boşalaı<cça «Yandım Allah hasretıme kavuştur, ulaştır t Ya kavuştur ya sevdayı savuştur, savuştur» demesi boş uegıldır hal3an Toprak vcrunı azaldıkça iş kapılan tek tek kapandıkça. boşalmıs da boşalmış Çankın. 1940 yılında 1C3 bın olan ıl nıifusu, 1970 yılında sadece 261 bın ımış Tum sağ partılenn kendılerine bayıak ettikleri Demır Çelık Fabnkası ise halkın dıunde, «tei^erlekıı ^antıye». DPT'nın Oelır Dağılımı araştırıiiasmda 'se Çankırı en gerl ıller arasında yer alıvor. Şımdı b j durgun yapıda suskun bır bekleyış içındo seçımJerl karşılamays haarlanıyor kcnt. . Sabah saat dordu 'rirmi (feçiyor Ilgaz dağının zirvesıni aşıyoruz Ay batmakt güneş ise doğu^ r . Ortalık yer yer aydınianıyor. Eşsır bır güzellik. Bu essiz gUzellıgi ise gec« bır yük kamyonu ıle aşmak zorundasın:z En yakın ü olaT Kastamonu ile yol baglantısı olmadıgından nortnal otobüs selerleri bile yok Düşünüyorsunuz kendi kendınize, çıkar partileri yıllar boyu bu ılden ne vılzlen, nasıl oy almışlar dıye. Bu düşüncenize kente gırışte aîişler yanıt venyor. MSP yanusl MTTB, «62 ilde Üniversiteye Gınş Deneme Imtihanı» duyurusunu yapıyor Ülkü Ocaklan ise, 'Konut ve kıra kontrolu getirilsin» şeklınde du\arlan afışlemiş. AP ise Nurettın Ok demek N« vapar bu Ok Çankın lçın dive sorduk «Çankıncian gelen herkese bir müstahdemlik bulur» d«dıler. Çankın'nın ekonomik durumunu özetleyiıı dersenız, üç iaızci ile 50 kadar esnaf derım. Gerçekten bu üç faızcmin dagıttıgı borç para, Çankın'da kurulu bulunan 8 bankanın dagıttıgı plasmanın çok üstunde. Her şey karaborsada, ates pahasına satllıyor. Bır telefon almak ıçın 15 bm lıra vermek gerek. Eskiden kente sun'i teneffüs yaptıran Pıyade Okulunun kentten gıtmesi sonrası ıflâslar bov gostermeje başlamış Bır jandan esnaf ve ozellıkle *erzıler arasrnda ülâslar yasanır xen, dığer vandan halkm tuketım alışkanlığı burada da gelışmeve başlamış Bu konuda goruştugumuz Avukat Ruhi Yarlı'nın elınde bır mılyon ürayı aşkın ıcralı sen^t va «1000 lıra maaşıyla bıle çamaşır makınası almaya vonelıvor halk» dı yor Once ıcra, sonra mahkeme derken, sonunda kurtuluş Çankın dışına kaçış oluyor. TUm ekonomık yapı esnaf üzerınde oturunca AP'nın işi haylı kolajlaşmış Esnaf Kef3İet Kooperatıfi ve Halk Bankası AP'nın elınde. Bu yoldan AP seçimlerde ve normal günlük yaşamda esnafı ^tediğı gıbi suruklüyor. Öte yandan Nurettın Ok Ankara'da Çankınlılar içın adeta bır ış takıpçısi. AP 1 9 Oy oranı ve gayısı 13,6 12 038 23,3 20 512 b3,l 55 671 a ı Sen. «ayısı 19 6 OT oratu ve sayısı 49,3 38 081 16 3 12 590 • 8 Bü KENTTE DlKKATIJE IZLENMESt GEREKLt P\RTI MHP KARABUK DEMIR ÇELIK FABRIKAblNDA IŞ'iEBl SENDIKAS1 OLAN ÇELIKIŞ BAŞKANI ŞÜKRU KORKMAZ GIDER BTJRADA ILK 'îIRADA YER \LIYOn SESStZ \"E DERtNDEN ÇALIŞIYOR MHP. PARTILER A Sen. sayısı 1 19 6 1 Oy oranı MV ve sayısı sayısı 14 J 12 721 62 4 1 (>y oranı ve sayısı 44 151 9 S 5 1 9 6 9 1 9 7 3 MV sayısı (>r oraru ve sayısı 52.7 37<K13 5 0 ," SR2 15 3 10 974 84 bOÜO 58 4 Io8 sayısı 3 .\rv (K oranı \e sayısı 38 7 DflM)3 3.0 2 194 14? 10717 172 12 715 13 994 7 5 5 5:6 10,3 12 065 MV sayın 2 e (GP) CGP a 1 1 CH P C K M P (MHP) CB P DP MP 232 23 910 16,0 12 546 19,<) 15 603 6,0 4 698 . 1 1 78 6 074 1 GP (CGP) MP 114 8 800 10,3 7.949 49 3 790 T!P ITP BAGIMSIZtAR GcçerU oy ve «enatör gayısı Kstüma oraıu 88 221 30,7 SO\" DÖRT \ILDA NE OLDU BITTI DENİRSE, «GÖÇ, YOKLUK YOKSULLUK VE KOMANDO AYAKLANMALAR1» DÎYEBÎLÎRÎZ BURADA DA MESLEK YÜKSEK OKULU VE ÇANKIRI EGlTÎM ÎŞG^LÎ ALTINDA RAA ' UNUTMADAN , ElfJ^VELIM ÇANKIRI'NIN TEK FABRİKASI SAYILAN «YEM FABRİKASI» KURULALIBERÎ YEM KARABORSAYA DÜŞMÜŞ. C K M P (MHP) MSP (MNP) 56 166 * T B P (BP) T! P ÎTP 1.9 1341 1,5 1059 ^ ... ENSTtTÜSÜ KOîfiAtîVO ^ ** BAGIMSIZLAR VQe(4rU aj re mlllftreldll sayuı Kattlma oranı ' ' 90^)11" 80,7 4 78 263* 71.6 4 71 314 67,02 4 1.7 1255 74 129 69,56 3 1 77 284 715 1 Toprağın verimi azaldıkça, iş kapıları kapandıkça, boşaldıkça boşalmış Çankırı... tşe yerleştiriyor odacı tayınleri yaptıııyor. Ama 1973 seçunlen oncesı arkad?şunız Turan Ilgaz'ın dedığı gıbı Çankın'va bır tek ç m de çakmış değıl kendısı. Ancak yapılanlar ııle AP'nın kentı. Truva atı gıoı ıçten fethetmesıne yetmış. Bu ketıtte dıkkatle ızlenm»>sı gerekli partl MHP Karabük Demi» Gelık Fabnkisında ışyen sendıkası "lan CelılrIs "îa^kanı Şukru Korkmaz Gıder.burada ilk sırada yerahyor Sessız ve derınden çalışıyor MHP. G'der, 9 ışıktan hıç eser olmayan ^eçım f ıldır?pîtrr1 • «•emsehnlerımm Turkîslâm sentezine uygun, medemyetın, teknigın butun ımkânlaıından ıstıfdde »derek yaşamalarını sağlamak lstıyorum» dıyor. Bu durgun yapıda hemen tum koyleri dolasarak AP den bıkan oylan toplama çabasına gırmış. Bu arada MSP kanadından da dinsel olmayan oylan çalma gayretl göze çarpıyor. Gezen ve yüzen oyların 20 bın oldugu bu ılde MHP'nın bır mılletvekıli çıkarmar sına hıç şaşmamalı. CHP'ye gelınce Partı brgütune gıtmeden halka soralım dedık Kentın yapısı geri olunca degerîendırmeler doğal olarak savaş yıllarına dayanacas Zonguldak ozyonetım konusunu tartışırken, bır Çankınlı, «Bız 17 lıra yol %ergısı vermedıgımızden otuni tutuklandıgımız donemı hatırhyoruz» dedi Bunu soyleyen orta yaşlı bır ınsandı. Bunun üz«nne bır haşkası bır ovkü anlattı: «Vaktı zamanda bır ovada denşet sa'.an bır ejderha varmıs Çobanın bıri surüsünü otlaımak içın bır anlaşma yapmış bu yaratıkla Çoban ovada sürusunu otlatacak buna karşm eıderha havvanların sutıinu em«c kmış Derken bır şrün çoban hacca gıtmiş. Oglan sürüyJ otlatmaya başlamış Oğlan kendi aklından «Bız bu payı vermeden de otlatırız» dıye ejderhayı öldurmege karar vermış. Ama bunda başanlı olamamış. Bunun yerıne eıderha oflanı vemış. Baba çoban hacdan dönüp gozu yaşlı bır halde eıderhaya anlaşma teklif edilce, eıderha şu \anıtı vermış Adam adam, sende oğlan acısı, bende de kuyruk acısı oldugu sürece bız daha uzun sure bır araya gelemeyiz » Bu bır ovlcü Ama anlaşılan 19401ar doneml bıle halkın zıhnınden sılmmemış. Şimdı butnin ış CHP orgütunün omuzlanna bınlyor. Ama nerde? MC koalısyonunun kurulmasında mımarhk gorevi ' uklenen Mehmet Alı Arsan'ın seçımlere çevrek kala CHP'ye katılırmsı Çankın CHP örgutU ı<rnde çok olumsuz etkı yapmış. tl Başkanı olan d'5Çi Kerım öztürk aday adayı ücen eenel merkez tarafından veto edı'mesıne Karşın vetodan sonra yine ıl başkanı seçıimış Kendısı Ilgaz uçesınde oturuvor bu nedenle eorvme olanağı da bulama <iık Gunduz oldugundan partı vetkıhleri ıle işyerlennde goruş*uk. «Bu kez şevanın bacagını kınp bır mıl'enekıli çıkaracağız» dıvorlardı. Çar.kırı hukumpt mevdanırda ^'atürk anıtı C Yanda meTni ta="n <adırWr NPCIP^ I7 dejhl bı anıt. Yıgıt kadınlar Kastamonu dan gplen mermılen ceüheve tsışımısipr merm, dokmaşler Buş;un bıle halk ceohanevı Ilgaz aagının ustünden aıran Kele ve Kıyısm kojtaiun katırcılarmı vs orduva silâh ve «ııigu vetıştıre çlıngır esnafın, onların pırı Çıl ngır Fevzı ustavı ponullerinde ya fatrraktadır. Işte bu kahraman halk şımdi gencl ıst'dar.ar \e partıler elınde tam anlamıyla ıstis mar edılıvor. Üç D.an dor.emınden beri konuşulan ve her plan Dncesı japımı plana almacaftı bil dınlen Demır Çeiık Pabrkası Ma^ıne Kımva Er.dusfrısının bır bavrn*ındars ıbaret MC'nm dort başından, gelen bir açılış vanmış gıden bır açıhş Açüışlar ıçın bır kursuvu ÇarkmlüaT surek ı hazır tufjvor ne olur ne o'maz dıye. Halk, «Bu radan sırıdı ıu c r Pıak Okulu olur» dıyor. Bakalım ne olur sonunda Buranın olayıda arada sırada yapılan hazine işgallen. Bundan altı .v once Beledıye Başkanırun arazi dağıtacafım demesi bırdenbıre btırün çe1 re arazısının i^galme vol açmıs Metrekare topragın 400 lıra oldugu verde, bdyle bır vaad hıç şuphes'z bovle sonuçlanır. Yıne AP'ye ddnelım AP merkezinde AP'übr ile goruşelım dedık. Kapıda bızı. «Alın terıne goz nuruna, emeğe deger» aiışı karşıladı Bunu dışanya asmaya AP'lıler herhalde utanıyorlar. ParM orgutunde yaşlı bır adac karşıladı bızı. Buraaa kımseyı bulamazsm dedi Anlaşılan AP orgutü her yerde oldugu gıbı Ankara'dan ıdare edilıvor. Ama seçımler sırasında humiıalı bır çalışma baslıvoOrnek mı dersırjz' Son Beledıje seçımlerı Tum taksı toptan kapatılmış Çevre kovlerden bın 500 oy getıreceğı hesabıyla alelâcele kenfe bağlı Esen ler mahallesı halıne getinlmış. Sonrası malum, AP seçımlerı kazanmıs. MSP'den hıç söz etmedık Oysa MSP hste«;ınde anlışanlı bır dday var. "argıtav Eaşkanı Irn ran Öktem'ın cenazesınde olaylar çıkaran vaz îsmaıl Coşar burada lıste başı olarak >er alı>cr Bakalım geçmışmı nasıl anlatac?k vâız îsmaıl Co şar Son dort yılda ne oldu bıttı denırse, «goç, yokluk, yoksulluk ve jîomando ayaklanmalar dıyebılrız Burada da Meslek Yuksek Okulu \° Çankın Eğıtım Enstitüsü komando ışgalı altında Haa unutmadan eklevelım. Çankırı'nın tek fabnkası sayılan «Yem labrı^asi)) kurulalıben yem ka raborsaya duşmıi?. Fenni \errJer içınde sayılar tavuk. cıvcıv ve besı yemlerı ya yok \a da kara borsa. MC turu kallnnmanııı hal«a vereceğı de bundan ıbaret ışte Geçen seçimlerde AP 28. CHP 10, MSP 12 DP 12, MHP 5, CGP 2 bm oy almış. Bu seçimlerde o\la n da.ıa VT.K»< kn'ıina orjnı al'nda OT Ikı partr.e akaca*1 sAiıl.^n MHP'nm ekm 1976 da Be!pine «eç"rlp"%rtp İSM rv T'ması onen1]! b r selısım «niı;ç Dizı e 2 \T CHP oli'r MHP' n'n 1 parldiııer'e'" C'l'P'm1'"' s ı r r ' z o'nr apıı c 1 rte<) T^=v»n b r 'üTjn ' «ies 1 B'i dur^T.da da AP 1, CHP 1, MHP 1 olur. Geçmişten kalanlar KASTAMONT3 GeneüiMe esnal ve k6ylü fıkrını soylemekten korkuyor, partilere karşı da çekıngen davranıyor. Bu arada halkm, ozellıkle fcöylülerin generallere karşı bır sempatısı oldugu söyleniyor. B J vjzden Kastamonu'da uç parti de aday lısteıennde generallere yer vermışler. CHP, Orgeneral Abdullah Alpdogan ve Orger.eral Fahretnn Altay'ı aday gostermiştır. Demokrat Parti lıstesmde de Askerı Yargıtay eskı Başsa\cısı General Rıfat Taşkın ve Mıl3i Sa\unma Bakanlıgı eskı Başmusteşarlannaan em«>klı Korgeneral Galıp Denız vardır MJlet Partısi de aday listesıne General Şefık Cakma< \e emeklı Tugbay Tevfık Cala"yı almıştır Şımdıhk her uç parti de ilçe ve bucaK merKezlerınde kurulan pazarlarda toplîıntılar auzenlıjorlar Boylece koylLyü kendi tarafla rına çekmeje çalışıyorlar. Bazen her uç partınn ada^ \e mensuplannın ayıu >erın pazarında a>nı gun ıçınde sırasıyla konuştuklan oluyor. Kastamonu da muhalefetın DP ve MP diye :k.\e bolunmesi iktıdar partısinin işine yaramıştır Buna rağmen CHP pek kuvvetl! sa>ılmıyor. Kastamonu'da parttler arasında en çok çalı^an Demokrat Parti'dır Fakat bazı anlaşmazlııdar yuzunden bir kısım Demokratların M.liet Partısi'ne £;eçmelen, Demokrat Partı'• yı epejce sarsmıştır. MJlet Partısi henüz bıitün Kastamonu'da ^r^utunu tamamlayamamıştır. Fakat Merkez ılçede oyların yansmdan çoğunu Mıllet Partısı'nın torılayacağı tahmm edılıvor. ( ) Mıl let Partısı'njı aday listesinde Hıkmet Bayur, Osman Nun Konı ve Şefık Çakmak gıbi partımn onemlı kış'leri ver almışlardır Bu da Mıllet Partıst :lPrı gelenlermın Kastamonu'yu partı orgj'ıi bakoıından guçlü sa1 dıklannın bır delılı olarak gorUmektedır Genel kam. çes tl' holseİTde o ' l a r r da6 acapı vo'.undadîr B ı bakradan her üç part'nın de mıllefvekı i çıkarrra ola";ılı*ndan soz edılıyor. (Cumhuriyet, 2 5 19501 MANÎSA, (Cumhuriyet Ege Bürosu) 5 hazıran tarıhinde vapılacak genel mılletvekılı ve kısmî senato seç.mlerıne az bır suıe jtaia, koy çalışmalanna katılan 12 Mart donemının îstanbul Sıkıyönetım Komutanı, AP lıstesının bırinci sırasmda bulunan Faik Tunın köylülertn 12 Mart dbnemindekl işkenceler konusunda kendisme soru yöneltmelerı uzerine, bunlan tehdit etmlştir. •J" ü yonetıcıleri ıle Hacıra.imanlı köyünde bır konuşma yapan Faı.< Turun köyun gerçiennın 12 Mart dönemınde yapüan işkenceıer ıle ilgılı sorulanna bızmış köylülerı ehdıt etmlşttr Faık Türun ıle köyün Eeie'en arasında şdyle bir konuşma geçnuştır «Sa\in Faık r p urJn her zaman sozü edilen sontrgerilla drgutü var denilıyor. Bu konuda ne dersıniz1'» HER PARTİNİN LISTESİNDE BIR GENERÂL VAR Şahabettin UZUNKAYA yazıyor AP MANİSA ADAYI TÜRÜN IŞKENCE KONUSUNDA SORU YÖNELTEN KÖYLÜLERI TEHDİT EDIYOR Murat ÇORLL «Ayrıca. 12 Msrt dönemınde sıkıydnetlm *"" *an ıken lşkence vaptıgıruzı bazı gazeteîerde okuduk. Bunlar dognı mudur?» «12 ı.lartta eıan* nuz» şeçsey.unız görürdü AP ıl örgutU yoneticilerinin bu olaydan sonra yaptıklan bır toplantıda kendi ara lannda Faık Turün'ün koy çalışmalannda yarari nlnadığı bu nedenle adaym merkeads çal^rrasının istendıjı ögrenılmiştlr. Ö*p ma^ın.n Vıla\ete gezılen vandan Manısa'dan seçimlere katıl gerçekleşmesı üzenne FaJk Turün'ün resmî bır yazı İle başvurarak seçim sırasında korunmasını istediği, bu ' e*k lı kaldıŞı sabana Adınm açıklaTnpsmı •«'prre.en b r ^apncı aç'klarrarta Fa'k TurtH"un ofp. ofiaçının kan sında b*r polis^n dek nobet beKİedıSı bı'dT'.mi'tir