Catalog

Ekonomi Ekonomi • ». Ekonomi Ekonomi'*. .., Ekonomi Ekonoml ... Ekonomi Ekonomi ... Ekonomi Ekonomi ... J Fusun ÖZBiLGEN M alirp Bakanîıfînm çeçiUİ mükelleflerden ve kuruıuslaraan alacaklı oldugj ve tahsıl edemedığı vergı mıktannın 19 mılvar 576 mılyon lıraya yukseldıgı oğremlmıçtır. 1176 vılı evlul sonu itıbarıyle elde edı en venlere gcre. bır vıl ıçmua tehsıl ed'lemcven vergı alacaklarındakı artış yuzde 34 olmjştur Hazınenın çpşıtli mükelleflerden tahstl edemedıjh 19 mıhar 576 mılyon Urahk verpı alacaŞın n 7 mılvar 874 mılyon lirası gelır v»rgı«ıdır Stor»a] yolu\la vergı odeysn ısçı ve nv»murıardan eelır vergı en, ucretlennı aldıklan anda tahsıl edıldigı T r halde bevanname \olu ,'a ge ır rergısı \a ırmaai gereken mukelleflerın Hazıneye o.an borçlannın 7 mılvar lıravı asması, vergı sıstçmındPkı adaletsızlığın açık bır orae'ı olarak nıtelerımektecUr. B=yanname yoluvla geür vergı*ı c»1even mukeîlefleım avrıca vergı kaçırmar.ın çeşıtlı yollarını da aulduklarını belırten vergı uzmanları. gelırını zaten duşuk olarak bejan eden mukelleflenn bır de uzun sure devletı uğraştırdıklannı ve odemeyı gecıkurdıklennı bıldırrmşlerdır. Grlır vprgısırden sonra, Kazmenin tahsü edemedığı alacsklan içınde en onemlı kalemı Kurumv lar ergısı oıusturmaktadır. 1976 ejlul sonu ı':banvie, Hazınenın Kurumlar vergısı alacağı 3 mıiyar 583 mılyon lıraya yukselmısür. DEVLETİN TAHSİL EDİLMEYEN VERGİ ALACAĞI 19.5 MILYAR LİRAYA YÜKSELDİ İthalat kısıtlamaları en çok otomotiv sanayiini etkiliyor Uluç OTOMOTİV SANAYii Stokların çözülmesi sırasında özellikle yedek parça ve lâstik karaborsasının olağanüstü boyutlara varacağı belirtiliyor. thala» transferlerinln döviî dar'boğaana baglı olarak gecıktırıtaesınden en çok otomotiv sanavıın etkılendıjı saptanmıştır. Etkılenme, Hhal gereksınımı vılaan vıla artmakta olan yurt içı uretımden, otomotiv sanayıı urunlerınm gunluk kunamma kadar uzanmaktadır. Otomotiv sanayıı pianlı donemde. montaj ni tel gı agır basan bır bıçımde, oıriukça hızla gelısm.ştır. tlerı kapualıst ulkelerde. yırmmcı jruzyılın ılk yıUarından bu yana ekonomının temelını oluşturan otomotiv sanavıı Turıcıve'de de gunu tmızff sanaMin orde »e'cn «pk'onı halıne gelmıştır Ancak otomotiv sanayıının gelış'mi di'a bağımlılıgı pesıştıren b.çımae olmuştjr Kamyon, kamyonet, otobus \e mınıbus montaıcıhgından sonra, Bırmcı Plan donemı sonunda b'nek otomobıllerm.n de yurt ıçınae uretımıne başlanmıştır. 1977 vılı programında verılen bılgıy° cnre o*ow"n ' s n a ^ ' n j ' nı»ı»lt toplam talebın yuzde 8S,S'ı yurt ıçi uretımle karşılanabılmestedır. ^e var M, lur,. ıçı ujeıımae, basıa mo• I Kara nakıl araç ve parçalan Oto lâstıklerı (ıç • dış) Ham kauçuk Saçlar Motorlar ve parçaları Ham petrol akaryakıt Lıste toplamının genel ıfhalâtta payı ITHALATI (Bin Dolar) 1974 204 561 14 255 20 531 144 637 77 015 693 633 30,6 19T5 3W lfil 21848 15 279 257 748 117 731 718 1)88 31,5 197B 570 200 40 634 16 598 340 847 136 582 998 470 41,0 AIACAKIARIN DOKUMÖ Hazınenın tahsıl edemedigi 1» mılvar 57fi mılyon lıralık vergı alacağının vergı cınslenne gore dokumu ıse şoyledır. Gelır vergısi (7 mılyar 874 milyon lıra); Kurumlar verşı«i (3 mılyar 583 mılyon lı^a); Gaynmenkul kıvmet a m s verjısı (12P mıl lı); Mall Denge Vergısi («514 mılyon lıra); Emlâk vergısı (=91 rrulvon hraı; Motorlu Kara Taçıtlan Vergısı (356 mıl. lıra); Vereset ve Intıkal Vergısı (923 mıhon lıra); Dahüde alınan ıstıhsal verpsı (4 mıl 605 ml 1 ); Akarvakıttan dahjlde alınan ıstıhsal vergı=ı (100 mılvon hr?i; Şeker ıstıhlâk vergısi (74 mılyon :ıra\ Taşıt alım vergısı (23 mılyon lıra); Kmlâk alım vergısi (30 mnyon lıra); Kaldırılan vergıler artık'an (10 mıKon üra); Bansa ve sıgorta muameleleri vergısi (62 m 1 ); Nakhvat vergisı (86 mılyon lıra); PTT hızmetlen vergısi (5î mılvon hra), Bma mşaat vergısi (6 rmlyon lıra); Daıga vergısı (60 mılion lıra); Harçlar (107 mılyon lıra); Dış seyahat harcamalan vergısı (12 mıl Ura); • YIILIK BEYAHNAME ılE VERGı ÖOEYEHlERıN GEL'R VERGıSı BORÇLARI 7 MıLYAR 874 M,LYON LıRAYA UIAJTI lAHSıl EOılEMEYEN KURUMtAR VERGıSı MıKIARI, 3 MLYAR 583 M.LYON LıRA. toT ve a k t a r m a ore&nlan olmak ü ı e r e çok sayv da ara malda ılhalat gereksırumî surmektedır Ilhalat gereKsmımı oncelıkle tralstorden blnck oomobılle'ine kadar uretım yapan ana fırma s a ' T i n ı n çokluğundan dogmaKtadır ^ y ^ c a bu Lımalar gerek ara Tiallarını saglamakta tek kavnaga davalı kalmavı sakıncah saydıklarından ge rekse degışık patent, lısans ve know ho\v :1e çahş tıklanndan, van sana\ıı fırmalannı da gerekenden çok sayıda ve suçuk kapasıtelerde kurmuşlardır Her firma dövrrn» ıp«is!<>rt dok'im te<=ıs'prt, fr<>n donanımı, amortısor, makas, jant, k a d r a n mii» nıu or v ' d g ı raüjdior pısioı. vag mazot ve hava fıhtrelerı hombelı cam, elektnk aksamı ve parçaları gıbı belırlı konularda serı uretım yapan kendı sanayıı tesı^ını olu«turmuştur Dafınık, kuçuk bovutlu \e bırbırmden farklı gırdılerıe çalıçan bu (ırmalann 20 bm dolavında parçanm bıraraya getırıîmesmden oluşan otomotiv tanayu urunlerınm ara gırdılerme varattığı talep, butun olarak çok buyuk, tek t e i olarak ıse KAMU YATIRIM HARCAMALARI DURDURULDU srkez B'nkasımn son haftalık durumu. kamu yatırım harcamalannın butunuyle durdurulajiuiu ortaya koymuştur Ay başlarında, kamunun fınaıısman gereksmımıne baglı olarak anı sçramalar goseren emısyon hacmı şubat ayı başında da onenlı olçude artara< 52 mıljar 741 müon lırava çiKirıştır An< at bu p.rtış, ozel ve taım kesımlerının fman^mamna Nonelık olmuştur. Kamu kesimıne yonel.k gel.şım ıse, emısjonu daraltıcı bır etkı varatmışlır. Şubat ayının IIK haltasmda emıs5on genışlemesının neaenlerındesı farKİıhlc, 1976 Mali Yı.ımn son Rünlen yaşanırken kamu yatırım harcamalarının duraklamasının sonucu olmuştur. Kamu yaMnmlarındakı durakJama 1976 butçesı açıgını azaltabılmek kaygısı yanmda ıtııaı&t gereksınımımn karsılanamamakta olmasından etkılenmek'ed'r Bo^'ece uzun sureden berı ılk defa ısamu can narcamalarını Merkez Bankası kaynağına oaşvarmadan karşılamai olanağına kavuşulmustur Merkez Eankası, 28 ocaı: • 4 şubat arasında ozel kesım s>ed lennı 1 m lvar 285 mılyon ııra. tanm kredılerını ıse 1 mılyar 842 mılyon üra arttırmıştır. Ozel \e tarım kesımterıne saglanan 3 mılyar lıranın uzerındekı bu olanagın, 1 nnlyar 401 mılyon lirası özel bankalann Merkez Bankasına yaardıkları me\duat munzam karşılıkjarı artışından, 1 mılvar 611 mılyon lirası ıse tedavuldekl banknot mıktannın yukseltilmesı sonucu Mğlanmıstır. Son naltalıt duruma göre, Merkez Bankasmda tutulan mevduatlarm gerı çekılmesı ıle brüt rezervlerde gozlenen artış emısyon hacmi Uzerınde Een:ş!eme yonunde etkı yapan otekı nedenler olmjştur Ancak Merkez Bankasının *amu kesıml kredılennı azaltması, bu arsda Hazıne avansı bakıyesınl 514 mılyon lıra duşunnesı, eroısyonaa dAha büyük bir buyümeyl onlemıştir. Dsvletın tahsıl edılemeyen alacaklsnnın 4 mılyar 595 mılyon lıralık bolumunun ıktısadi devlet teşekkullerı ıle beledıve'ere aıt old ığu b»lırtılmektedır Hazıre alacakiarının 1 mılyar 442 mıl•von lıralık briumunun ıse tecırer. Teraset ve ıntıkal vcrgılerır.m erteleme s ta!;M<'lendırme\eTi emlâk alım vrjrısı va'a'înî jore vaoılan ert»lemeler \e dığer kısa vadelı tecı'Jer olauğu bılcarılmıştır M ÎŞÇi DÖViZLERiNDEN SONRA ŞıMDi DE iHRACATTA DURAKLAMANIN BAŞLAMASI. EKONOMiK ÇEVRELERDE PANiK YARATTI. TLK KEZ KAMU CARi HARCAMALARINI MERKEZ BANKASI KAYNAGINA BAŞVURMADAN KARŞ1LAMAK OLANAGINA KAVUŞULDU. OUMRUK ALACAKUKI öte vandan, Gümrtlk r% Telt»l BRkanlıŞı'nm ta^sıl edılemeyen gumruk vergı ve resunlerıim top lam tutarının 1 müjar 307 mılyon lıra oldugu ogrenılmışür. 1P76 sonu itıbarıyle tahsıl edılemeven 1 mılyar K07 mı <on Hralık gumruk vergılennın 1 mılyar 359 mılvon lırasmm karr.u .««ktonme v» 448 ralvon lırasırun da o?el sektore alt olriuju bılcbrılmektedır. ÇOK MÇOK duzevae Deiırmeitteaır sonuçt» jirdllenn yurt içınde uretılmesı verımsız bır faal.vet olarak kalmakta ve ıthal gereksırumî artan oranda bu\iımekted'r IthaJ gereksmımının buyumesınde, otomotr* sanavıı urunlerının gunluk kııllanımı da ajnı olçude etkıhdır Burada ozellıkle ham petrol ve lastık onem kazanmaktadır Toplam ıthalatın tek başına beşte bırınden fazlasını oluçturan ham petrol ahrrlarının vpnsma vakın bolumu otomoMv sanavıı urunlerınm a'caryakıt geressm mını karsı'.arken. eş degerdpkı bır bolürrti de elektrık enerjısı ure'iramde kullanılmaktadır Llek*nx enerjısı tu ketımının dortte uçunu yutan sanavide otomotıv» aajEl' ışleımelerın oavı UK Sıra^,ı urnüıimı^tır. Lastıkte ıse, ham maddesı dısarıdn sağlanaıı yurt ıçı uretım talebı karşıla\amamakta \e buyuk partıler halıncle ıthalât vapılmaktadır tlı^ıktekı tabloda, otomotiv sanavimı dogrudan ; a da onemlı bır bolurruvlp be'leyen ıthalât kalemlennın son uç jıllık seyrı gösterılmştır. Tablonun ıncelenmesı ham kauçuk dışında buîun kalemlerde ıthalatın buvuk bır hızH arttıiını ortava kovmsktadır Bunun sonucu taoloüak) kalemlerın genel ıthalât ıçmde 1^74 de yuzde 3P6 olan payının geç'ağımi' iilda ıuzd° 410a çıkması olmuştur Otomotiv sanavıının genel ı'halattakî doğ rudan payının ıse «o.ı uç \ı.da vuzde 18 ouzejm den vuzde 30'a vardı^ı hesaplanmaktadjr Gonlnen, genel ıthalattakı artışm buyuk b<v lumuyle otomotiv sanayıinden doğduğudur 1977 yılına ılışkın bekleyışler, ham petrol dışında ıthalatta onemlı tıkanmaların ola'sğı konumnda voğunlaşmaktadır Kerkuk îs<çenaerun Petrol Boru Hattı açıhncava değın petrol unin en ahmlanm fınanse edecek kredı olanaçıf bulunmuetur Boru hattı açıldıktan sonra, Irak' an uvgun koşuHarla alım vapılabıleceKfr Ham petroi dışında otpkı ıtha at kalemİTind'» darbojaz kaçınılmazdır Otomof v sanavıınde ıthal malı kıtlığı çok ?enıs etkı Plam < a r atacak nıtehktedır Bu nedenle ıçınde buKırdııST.ımu' yıl ıçın veterlı stoklnr vanılmısiır Ancak stoklannın çozulmesı sırasında ozeîl'kl" "edek parça "8 lastık karaborsasının «olaganustu» Doyutlara varacağı bıHnmektedır. MERKEZ BANKASI HAFTALIK DURUMU (Milyon TU Rezervler Milyon Dolar) Son He«»p ttalemlerl AKT tF Altın ve dovir mevcıdu Kamu kesımı kredılen Özel kesım kredılen Tarım kesımı kredıleri Dıger aktıfler DÇM karş Toplam 16 301 71 417 16 042 23 4"« 64 849 13 06 87 85 1.8 14 427 41 136 7 94fi 17 243 41 517 17 871 73 483 17 439 23 433 66 613 12 293 3">566 5 295 13 235 39 971 BATI ALMAN FIRMALARI, TÜRKIYE'DE BUROKRASIDEN YAKINIYORLAR Yabancı sermayenln gelismeVrt* oîan ülfceler* gldışınde en onemll etkenm pazar faktörıl olduğa, bu u.kelerdekı bellı başlı yaiinmanm da «Bllrokratık engeller» oîduğu beiırtUmıştir. Turk Sanapcı ve Iş Adamlan Derneğı Tusıad tarafınaan yayınlamakta olan ajhk «Goruş» dergsının şubat sayısında. Alman tlnstıtut Fur tnr'ic^ haitsaforschung»un yaptığı bir araştırmaya yer verümıştır. Gelışmekte olan ülkelere yatırımlar yapan 300 Alman fırmasmı tapsayan araştırmada, yabancı sermayentn gelışmetst« olan ülkelere gıdış nedenlerl ve buralardata yakınmalan ele alınmaktadır. Araştırmaya gürt, yabancı sermayenin gelıjmekte olan ülkelerde yatınm vapmasında en buyuk rolti «Yenl pazaTİar bulma» ıstegı oynamaitadır. Bu ıstegın gell?mekte olan ülkelerde yatırım yapmavı etkıleme oranı. tüm etkenlenn yuzde 24 8'ı olmaktadır îkınci etken ise, gelışmeKte olan ulkenm iç pazannın özeüıklen olmaktadT. ömeğta ıthalSt kıs'tlaması gıbi ozellıkler, geUşmekte olan ülkeîere yabancı sermaye yatırımlan •vapılmasına yol açan etkenierın yuzde 20^ ını oluştuımaktadır. HİSSE SENEDİ PİYASASINDA SPEKÜLASYON YOĞUNLAŞTI En dfişdk Blr yıl ••fark 6 2 19T6 En (1977 1916) vüksek t 2 1977 DOVİZ DAfiBOGAZl VE İHSACAT Şubat ayının ılk halıası lçinde Merkez Bankasının brüt rezerv mevcudu 45,3 mılyon dolar artarak 902,7 mılyon dolara çiıcmıştır Merkeî Ban».asının rezerv mevcudu, 1977 yılmda ılk kez artmıs bulunmaKtadır. Daiıa oncekı haltalarda. ıtbalât japılmaz ve bekleyen ıthalât transferlerinin tutarı sureklı buyurken rezervler azalmıştır. Son haftada ise ıthalât kısıtlamaları fcısmen gevşetılmış, bekleyen ıthalât transferlerl de bır oncekı haitanın sevıyesınde kalmıştır. Buna rağmen, reıervlerde artış sağlanmıştır. öncekl haltalarda reıervlerin »ralrrm5in« yol açan dış borç ana para ve taiz odemeleri, ocak ayı sonuna dogru halıfleyınce, rezervlerde artış kaydedılebılmıştır. Ithal&tın sınırlı olçülerle açılmasına rağmen rezervlerde lzlenen artışı, son haftanın DCM gınşlen vonunden hareketlı olması da etkılemıstır. Buna karşm dövı» gelirlerının en saglıklı bolumünU oluşturan ihracatta duraklama olmuştur. Devlet Istatıstık En^tıtüsu'nürj ıl'< tesbıtlenne gore, ocak ayı Ihracatı geçen yıla gort yarı oranmda gerçekleşmiş bulunmaktadır. : 193 044 0,9 122.268 194.469 119382 pAs 1 r Emısyon hacml DOVIB borçlan 52 741 1 777 Merkez Bankası mevduatı 7 405 Mevduat munzam karş 3B987 Dıger pasıfler DÇM karş. 93 134 Brüt reıervler 902,7 Net re«rvler 3 061,8 33 33.1 5.1 23 04 5.3 U 41305 618 7190 31933 41222 920.fi 1 102,9 66.021 3.632 10 469 36587 94 913 10545 1.070,1 39 455 432 6.352 28 646 40.289 670,3 3.068,9 Fırmalann kesın hesaplarınm belll oiaeagı mart ayı yaklaşırken, hısse senedı pıjasasında spekulatıl hareketler yogunlaşmıştır Spekulasvon, ozellıkle bazı fırmalann kârlılık dunınııanna ılış kın asüsız haber yayılmasına dayalı bir gehşme gos termektedır Venlen oılgıje gore. bu gıbı asnsız haberlenn neden olduğu talep aruşından yararlanarak hısse senetlennın yuksek kârlarla satılması amaçlanmaktadır llgılıler, hısse senedi alacaklara mart ayına kadar son derece dıkkatlı olmayı ve «olur olraaz haberlere» ınanmamayı ogütlemektedırler. Ote yandan. Yapı Kredi ve Garanti Bankalannın hısse senetlen ıçın. bankalann vonetımıni ele geçirmeye yönelık talep ve buna bağlı fıyat artışı surmektedır. Bankerlık tırmaları cu?ına Ka>dıgı gozlenen el degıştırmelerde, Yapı Kredi Bankası hısse senetleri ruçhan hakkıyla birlıkte 7 500 liradan, Garanti Bankası hısse seneUen ıse 2.500 lıradan alıcı bulmaktadır. TÜRKiYE'NiN PAMUK iPLiCi İHRACATININ YÜZDE 92'Si ORTAKPAZAR'A YAPILIYOP AN'KARA, (\NKA) 1976 yılmda 159 92S068 dolar değenne ulaşan pamuk iplığı ıhracatı, genel ıhracat içmde yuzde 8 2 lık sanayı urunleri içınde de yuzde 26 8'hk paylara sahıp olmuştur. na Avrupa EkonomiK Topluluğu ulkeierıne yonePamuk iplığı ıhracatı, başlangıçtan bu yalık bır gelışme gostermıştır. PamuK ıplıği ılıracatında AET ulkelennm 1974 yılında yuzde 78,5 olan payı, 1975'de yuzde 87,4 olmuştur. 1976 yılında, pamuk ıplığı ıhracatı uç kata yakın bır artış gbstenrken, AET ülkelennın alımlan yuzde 919'luk bır yere ulaşmıştır. 1974 ve 1975 yıllannda Turkıye'den pamuk lpligi alan ülkeler arasında ılk sıra Federal Almanya' nın olmuştur. 1976 jılında Federal Almanya'nın alımlannın ıkı kat artmasına ragmen ltalya bu ülkeyı geçmıştır. lşçi dövlzlerinden tonr» »imd! de lhraeatta duraklama başlamıştır. Bu, ekonomık çcvrelerde panıs yaratmıştır. Ithalâtm vapüabılmesı, yalnızca dış borçlanmaya bağlı gonınmektedır. Ikfidarın en buyuk ortağından, ozel keaım sozculerine kadar vaygınlayan «erken seçım» Istemmın temel nedenı budur Gerçekten de, yıl sonuna doğru seçım bekleyen bır ıkudann sııurlı dovız olanaklannı ıt halâtm flnansmanmda bUtünüyle tüketmesl. yath rımların durdurması ya da bazı kesunlerde darlık, uretım duşıişu ve ışslzliğe neden olabılece* ıthalât kısıtlamasına yonelmesı guçtur. Aynı şekılde, versı ıadelennın dış pazarlarda tepkıyle karşılandığı bır ortamda. geleneksel ıhraç ürunlerınır» dış satış olanaklannı daraltacak vüksek laban p o Utıkasından kaçuunak da olası degıldır. Ziraat Bankası kredilerinin yüzde 41.7'si 200 dekardan büyük işletmelere gidiyor. Tarım işletmesinin yüzde 30'u tarımsal krediden yoksun durumda Tlirkiya Cumhuriyeti Zıraat Bankası tArafından 1973 yılı verılerıne gore yapılan cTanmsal Kredi Araşurması sonuçlan ve bunlarm değerlendJirılmesı Turkıye'dekı tanm ışletmelerınır» yuzde 30'unun tanm kredılennden hıç bır bıçlmde yararlanmadığını ortaya koymaktadır. Krediden yararlananların genellıkle 50 dekardan fazla toprağa sahıp çıftçıler olduğu saptanırken, kuçux ışletmelerın yuzde 70'ının baııka ve kooperatıfler gıbı orgutlenmış kredı kunralan yerıne, teiecı ve faızd gıbi örgütlenmemış kurumlardan kredı almakta olduKİan belırlenmıştır. Anket değerlendırmelenne gore, Türkıye'de hıç tanmsal kredı almayan ışletmeler, toplam ıçınde juzde 30 dolayındadır. Başka bır deyımle tarımsal Işletmelerın uçte bln tanm kredılennden hıç bır bıçımde yararlanmamaktadır. Tanm kredısınden yararlanmayan işletmeler lçmde en büyuk payı (020) dekar arasındakı, yanı en kuçük ışletmeler almaktadır. Tarım kredısinden hlç yararlanmayan İşletmeler içınde en düşuk pay (200) dekardan büyuk işletmelere aıt bulunmaktadır. Bu en büyük ışletmelerln tarım kredısinden yararlanmamalan «bunlann kendı özel kaynaklanndan yararla.ndık.lan» yönunde yorumlanmaktadır. Krediden hıç vararlanmayan (020) dekaruk en kuçuk ışletmeîenn anılan yüzde 30 ıçındekı payı yuzde 52 7'dır 200 dekardan fazla olanların payı ise yuzde 4.4'tur. Bır başka deyışle, (020) dekar arasmdaki ışletmelerin yansından biraz lazlası hıç kredi almazken, (200) dekardan büyük ısletmelenn ancak yırmıde bıri hıç kredı kullanmamaktadır. Kredı kullananlann büyük çogunlugunu, 50 dekardan daha buyük topTağa sahip olan Işletmeler oluşturmaktadır Ziraat Bankası kredilennın yuzde 41.7'si 200 dekardan büyük işletmelere gitmektedir. Aynı btçlmde Tanm Kredi Kooperatıt kredılennin vuzde 18 7'si, Tanm Satış Kooperatıf kredilennın yüzde 2 İ'si yıne 200 dekardan buyuk işletmelere gitmektedır. Kredi, Dördüncü Gübre Kompleksinin dış finansman ihtiyacının karşılanmasında kullanılacak. Azot Sanayii Avrupa Para Piyasasından 12 milyon Sterlin tutannda kredi almak uzere gırişımlerde bulunmaktadır. Mersm'de kurulacak Dörduncu Güore Kompleksı'nın dış Iınansmanı içra kullanılacak kredıyı Morgan Grenlell Bankası sağlayacaktır. Turklye'nin 1982 yılında azotlu ve losîatlı giibre açığını kapatmak üzeTe planlanan kompleksj» sabıt yatırım tutan 6 mılyar 138,8 nulyon lıradır. Bunun 3 milyar 871,9 mılyon iırası iç para, 2 müyar 6665 rrulyon lirası ıse dış paradan oluşmaktadır. Morgan Grenfell'den saglanacak kredı, dıs para gereksımminın yuzde 13'unü karşılamaktadır. G*ri ödeme süresl 5 yıl olarak belirlenen kredl, Hazıne garantısıyle alınabılmektecLır. Avrupa Para Pıyasasmda bu tur drvlet garantisi, ödem» dengesi bnemlı olçüde açık veren ulkelerden ıstenmektedır. Azot Sanayünin borçlanmasının kuçük duzeyde kaüşı, Turkıye'nin Avrupa Para Pıyasasmda fenemlı oır yeri olmadı&ını bır kez daha kanıtlamıştır. Gerçekten de Turkıye, bu pıyasadan orta vadelı sredı saglamaktan çoc vuksek faız odeyerek kısa vadeli DÇM kredılen peşınde koşmaktadır. 1975 ve 1976 vülarından orta vadelı kredı olarak Avrupa Para PıyBsasından dört defada 345 mılyon dolar kredı alabılen TUrkıye'nın borçlanma kapasıtesının bu yü da aüşuk kalacağına manılmaktadır. triuslararası fmansman çevrelenndekl yaygın kanı, Turkıye'nın orta vadelı kredı pıyasalannda seyrek gdrüneceğı ve toplamı 250 mılyon dolar dolayında kalacak ıkı ya da daha fazia kredı arayacağı yolurdadır. Bu arada, geçerli faız hacUerinm yıizde 1,875 uzerınde ek ödeme yapan Turkıje'nın yıiksek tutarda bır kredı ıstemesı halınde, faz yukunu arttırmak zorunda kalacagı one surulmektedır. ÜRETİM ARTIŞI, YALNIZCA TÜKETiM MALLARINDA iZLENiYOR ANKARA, tANKA) 1976 yılmda sınaı Uretım durumuna lüjkın verıler, bır oncekı yıla gore, en yuksek oranlı üretım artışlarının, tuketım malları grubunda mejdana ge.cıığını ortaya koymuştur. Buna Karşılık, sermaye mallan ve madenlerın uretımındekı gelışmenın çok duşuk duzeyde kaldığı gozlenmıştır. Sermaye malları arasında, hammadde mamullerı, pencere camı, gazete kâğıdı, kâgıt ve karton uretımı bır oncekı yıla oranla azalmıştır. Tuketım maılan uretımı ıçerısınde sıgara, tütün, pamuklu dokuma ve dığer ıçkıler üretrmi dışında dığer bütun maddelenn uretımmin bır oncekı yıla oranla onemlı olçude yukseldiğı i2İer.mıştır Sıgara ve tutun üretımindeki azalış oranlan sırasıyle yüzde 12,5 ve yuzde 20 3 olarak belırlenırken, pamuklu dokuma uretımı yuzde 3,6, dığer ıçkıler uretımı ise juzde 41,7 azalmıştır. Buna karşüık alkol üretımının vuzde 34,7, bıra uretımının vuzde 243, rakı üretımının yuzde 12,6. yunlu dokuma üretım'.nın yuzde 13,4, şeker üretiminm ıse yuzöe 81 4 oranma yukselclîğı gozlenmış'ır Azot Sanayii, Avrupa para piyasasından 12 milyon sterlin kredi alıyor DUZELTME " Denktas Makarıos goruşmesıvle ılgıli olarak Lefkoşe muhabırımız 1ZZET RIZA YAL1N ın Kıbns Turk Federe Devlett'nde sıvasal partı hderlennden aldığı ve dunku 10 savîamızda yayınlanan demeçlerde bazı dızgı :,anlışlnclan olmuştur Toplumcu Kurtulus Paıtısı lıderı Alpay Durouran ve Halkçı Partı Genel Sekreterı Ozer Şahoilu'nun demeçlen bırb.rıne kanşmıştır. Özür dıleıız