Catalog

Arap dünyası yakın geçmişe dek AET'nin bir numaralı müşterisi olan ABD'nin yerini alıyor JAPONYA ÎLE ORTAKPAZAR ARASINDAKİ TİCARET SAVAŞI GİDEREK KIZIŞIYOR Hazrrlayan Merâl TAMER T Ortakpazar'ın tüm ihracatının yüzde 13'ü Arap ülkelerine yapılıyor ORTAKPAZAR KOMıSYONUNUN KAlKINMA VE YARDIM İJLERiYLE G0ffEVli BAKANI CIAUDE CHEYSSON'A GORE; ORIAKPAZAR tlKELERi ARTIK; GBLiJMEKTE OIAN ÜIKELERLE MAl ALIS. • VERiSj. KAYNAK ÎRANSFERi VE PAZAR AÇRMAS1 KONULARINDA İJIEYEN ANIAJMALAR YAPMANIN BiLiNCiNt VARMIS.IAR. «OÇGNCO DÛNYA'DAKİ PAZARLARDAN JARARLANARAK EKONOMıK DURGUNIUK OONEMiNi AJABıLiRZ. BU LLKEIERE AKITACAĞIMIZ PARA, KENDı ÜLKEMİZDE YAT1RIM YAP MIJ GiBi ÜREÎiMiMiZ ÜZERiNOE EîKİLİ OLACAKTIR. HEM DE EKONOMiM:ZDE TİİKETiMi ARTTIRMADAN Vî ENFLASYONA YOL AÇMADAN.. OKTO Japonya Ue Ortakpazar arasınaüM tıcaret savaşı gıderek kızışmaktadır. Dokualar'ia Tokyo arasındaki tıcaret dengesinın her geçen yü Japonya lehine daha fazia bozulması üzerıne, Japonya'dan yapılan ıthalâta bazı kısıtJamalar getırilmesi konusında Bruksel'de çalijmalar yapılmaktadır. Japonya geçen yıl Onakpaza''a, Dokuzlar'dan yaptığı rhalâ'tan 4,2 milyar dolîilık daha fazla mal satmıştır. Avrupa Parlamenfosu ve Or'akpazar Komısyonu, Ortakpazar aleyhme gıderek buyüyen ticaret açıgının bazı kısıtlamalar getirmesıru •.stsnr.şfir. Brüksel'dekı yetkıh çevrelere gore, Japcr.ya'nın gereklı tedbırlen alrr.aması halır.de Orta<pazar'm Japonva'ya karsı bir mısılleme hareketme emsmesı beklenrr.ekted:r. Orta'cpazar çevre:3rl Japonva'nm AET'den daha fazla ma! ıhraç ^ierek, ya da AET'ye yap^ığı ıhracatı azal'arak. 'arnf'.r arasındaki ticaretf?kı dengesızl'.ği dü^rltmesinl istemektedırler. Bruksel'den sızan haber'.ere görs Japonya'nın bu vonde onlemler almaması hılir.de; Onakpazar'ın Japonya'dan yaptıgı ıthalâta kısıtlamalar geürüerek Tokyo'ya karşı mısıllemeTe gıdılecektır. Japonya 5 yıl önce aldıgı bir kararla, ti'arî llışkılerde buîundugu Ulke'.ere zarar vermsmek ve bu ülkelerde büyük işsız ordulannm btrikmesını 6nleme.< ıçın, ikılı tıcaret'e büvuk o;çUde ıhrscat listünlüğüne gırmeyecetını ve bu yönde tedbır'.çr aiacağıni açıklamiştı. Japon hu'.cumetıyle. ou açıiamanın ı^ıgında görüşmelerı r.irdürdüfcierını b«inen Ortakpazar vetkililen, Japonva'mn f.raret polıtikasmı decnştırmesinı ve ülkenın kapılanm Ortakpazar mallarına daha fazla açılmasuu ıstenektedirler. Japonya Başbakanı Takeo Kukuda Brüksel'deki yetkililer, Ortakpazar ile Japonya arasındaki ticaret dengesinin her geçen gün Tokyo lehine bozulmasını engeüemenin yollarını arıyorlar. Japonya, Ortakpazar'a yaptığı ihracatı kısıtlamazsa, ya da AET'den yaptığı ithalatı arttırmazsa. Brüksel'in misillemeye geçmesi bekleniyor. Japon ls adsmlan i?e Batılı demokrasileTİn çıkış noktalarından bın olan serbpst ticaret ve rekabet ılkesinden hareket ederek en etx.rı üre':ci dummuna geldıklerını ve fiyatlan düşürabiLme yetenegınde olduklannı hatırlatmakta re «Durjp dmienmeden çalıştığrmız ıçın saldınlara ugrjyoruz» demektedirler. Batılı gözlemcıler ise Japonya'nın Ortskpa«ır'la ticaretinde dengesızügn azalması konusunda tedbır almamasmm rıedeniermı aTd«rınrken Japon sanayıcılerinın. Ortakpazar'ın nıis:!'.6mesi konusunda blöf yapmakta olduğuna ınar» dıklannı belırtmektedırler. Ote yandan Japonya'da Uluslararası Tıcaret ve Sanayı Bakanlığı, A T ıle tıcaretlenndekı denHT gesızlıgm azaltılması için bazı yenı gınşımlerde bulunmuştur. Bakanlıfın bu konudakı açıklamasında AET'ye ihraç edılen bazı sanayl mallannın fıyatlannuj arttınlması konusunda yetkili fırmaîara gereklı tavsıvelerin yapıldığı, diğer onlemler ıçın de çalışmalara başlanıldığı kaydedılmiştir. İKSACAT Brüksel'deki yetkilıler ise Japonya'nın AET'ye ihracatını denetim altma almak amacıyla bu ülkede çeşıtlı ihracat kartellen kurulabılecetını ve dış ulkelere yapılan ıhracatın fıyatı ve nacmırun bu karteller tarafından denetlenebıleceğını belırtmektedırler. Ortakpazar yetkilıleri Japonya'nın, Dokuzlar'a satacagı mallara 6re\ bir ihratat vergısl setırerek, ıhracatın azalmasını sağlayabılecet1ne ışaret etmektedirler. rokyo ise Japonya'mn Ortakpazar'a olan ih•ncatına tek yanlı olarak getıreceğl Insıtlamalann ralnızca ikı taraf arasındaki ticareti olumsuz yönîe efkilernekle kalmayıp, dünya tıcaretıne de zarar vereceğı gorüşünü savunmaktadır. rtakpazar Koomisyonumın kaJkınma ve yardjm ışlerıyle görevli Bakanı Claude Cheysson, întematıonal Herald Tnbüne gazetesıne" verdıgı demeçte, Ortakpazar'ın tıcar" ıîişkilennde Amerıkanın yerini Arap dünyasının almakta olduğunu soylemıştır. Cheysson demecınde, dunyadaki ekonomık buyümenın yeniden hızlandınima sı için ABDrun gerek az gelışmış ulkelerde, gerekse sanavıleşmış ulkelerde ne yapması gerektıği üzerınde de durmuştur. KuzeyGuney dıyaloğunun önemli konuşmacıianndan b:rı olarak bılınen Claude Cheysson, Ortak pazar'ın Uçuncu Dunya ile olan ilışkılerını de yöneunektedır întemaüonal Herald Trıbune gazetesi muhabırlerinden James Goldsborough'nun Claude Cheysson ıle yaptığı jrorüşmernn ılgınç bdlümlerını suruvorm: SORL' Kuzey.Güney djyaloğunda bugüne kadar rdrülen gelişmeleri özetler misinir? CEVAP Karşı karşıya bulıındugumuz sorunlann açıkea ortaya konulması konusunda bugüne dek olumlu çslışmalar vapılmıştır. Aynca bu dıyaloğun başlangıcından bu yana geçen "süre içınde Ortakpazar üJkelerinde çok şey değışmiştır. Bugun artık hükümetlenmiz: gelışmekte olan ülkelerle mal alışverişi, kaynak transferi ve pazar açjlması konularında, işleyen anlaşmalar yapmanın gereklılığimn büincine varmışlardır. Fransa, îtalya. Federal Almanya, tüm Batı Avrupa ve hat ta belkı de Japonya bu gerçegi görmektedır. Ekonormk bunahm sanayıleşmıs ülkelerin tutumlarını deSıstırmelerıne yol açmıştır. Gelecekte dünya ekonomık düzeninın korunması için devletler şim dı, geçmış yıllara oranla daha tıtız davranmakradırlar. SORV Niçin, enerj! sorunn nedeniyle ml? CEVAP Arap ülkelennın, son üç yıldır Ortakpazar'ın bır numara]ı müstensı durumuna gel mesı, bunun nedenlerınden biri... Bugün Ortakpazar ulkelerı, tüm ihracatının "o 13'ünü Arap ulke lerıne yapıyor AET'nin Amerika'ya sattığı mallann toplam ihracatmdaki yerî ise ancak "• 11. Or' takpazar'm Arap ulkelerine ihracatmdaki gelışmeyi gos*ermek için bu rakamlar da yeterü değıl AET'nm ABD've ıhracatı son yıîlarda süreklı azalma gostenrken, Arap ülkelerıne yaptığı ıhracat son 3 yıl ıçınde •* 40ü oranıcda artü. Arap ülkelerıyie kurduğumuz bu tıcari ılışkiyi, gelışmek te olan dığer ülkelerle de kurmamız her zaman ıçın müm!;un. yeter KI onlann, bu mallan satm alab:lecek odeme güçleri olsun. Tüm Ortakpazar ulkelerı ve büyük iş adamlan artık bu gelişmenın bı'ıncırscieler. Fransa'nın son zamanlarda Uçuncıi Dünya ülkelenne sattıfı metrolann sayısım arık h?saplayamaz oldum. 10 yıl b'nce ise, Uçüncü Dıinya ülkelerınl ayaret etmek, Batıh tılke hderlennden hiçbınnin aklından bıle geçrnezdi. SORU ÖŞleyse yen! blr ekonomlk bağımlıItfa dogru mu gidiyorsunuı? CCVAP Yalnızca bız değıl. Amerıka'nın da Arap ulkelenne Ihracatı hızla artıyor. SORU Bujriin Batı Avrupa Ue Arap ülkeleri arasında gelişmekte olan ticarı Uiskilerin. bir 7amanlar Batı ve Doğa Avrupa arasında gelişmesi planlanan ticaıetin yerini aldığuu söylejebilir miyi7? CEVAP Batı Avrupa'nın tıcaret ortağı olarak, Dogu Avrupa'nın yenru petrolcü Arap ülkelennin aldıgını soylemek yanlış olur. Çünkü Arap ülkelerınm vanı sıra, Doğîı Avrupa Ile olan tıcare t:mız de surek.li gehşivor. Ancak Doğu Avrupa ıle ticari ılışkılenmızde bazı sonıniar ortaya çıkıyor, çunkü Dogu Avrupa ülkeler: tscari anlaşmalarda bazı koşuliar one surüyorlar. Örneğın Doğu Avrupa ülkelenne sattığımız fabrikalarm çoğunda, bu fabrıkalarda üretilen mallarm bir bolümünü satın almamız koşulu yer alıyor. SORU Dünyanın bir çok ülkesinde ekonomlfc durçunluk dönemi sürdiikçe. bu yenl bağımhhk gelisebillr mi? CEVAP üçüncü Dünya'daki pazarlardan yararlanarak, ekonomik durgunluğu enflasvona rolaçmadan asacafımızı sanıyorum. Bu ulkelere atatacagımız para, kendl ülkerruzde yatırım yapmış gıbi üretımimlz üzertnde etkilı olacaktır, hem de ekonomimizde tüketim arttırmadan ve enflasyona yolaçmadan. SORU Bu karnak transferinin Ortafcpazar fllkeleri ekonomileri üzerlndeld etkisi kaç yıl son r» f5rülebtlfr? CEVAP Çok çabuk. Oç yıl önce petrol fıyatlan ilk kez arttığında, Ortakpazar bir Jest yap tı, ama bu jest Amerıka tarafından dest«klenmedi. Üçüncü Dünya ülkelerinin petrol fıyatlanndaki artıştan doğacak parasal sonınlanm azaltmak amacıyla, sanayılesmış ülkelerin 3 mılyar dolarlık bir ton kurmalanru önerdı ve bu fona hemen 500 nulyon dolar yatırdık. Amerika bu fona katkı da bulunmayı reddettı. ancak yardım fonu diğer sanayı ülkelerinin ve petrolcü ülkelerin katkısıyla ytne de kuruldu. tşın asıl ılglnç vanı ise, petrol fiyatlarından en fazla zarar gören az gel'.şmış ulkelere verdigimiz bu üç milyar dolan çok kısa süre içinde, fazlasıyla ve enllasyona da yol açmadan geri aJmamız oldu. Bu üç milyar dolan kendi ekonomilerimlze de yatırmı* olsaydık, ancak bu kadar kjsa sürede gen çelebilırdi. SORC Ekonomfdrld durfrunlnk dönemlni, ha;ka ötkelerde vatınm ysparsk a?mak, oldnkça yenl bir vaklasım dejHI mJ? CTTVAP Evet doğnı. Bu konuda da bazı sorunlanmız var. Az gelişmiş Ulkelere yapılan yatınmlarda, ihracat kredilen gibi modası geçmış ytjntemler kullanılıyor. Oysa ki W.ivük ölçüde p^ızar potansiyeline saiıip olan ülkeler. borçlanma .EPasJtclenni coktan aşmıs durumdalar. Gen ala O mayacagımın bildiğimız halde, Hındistan ya da bu gıbı ulkelere verdigimiz ihracat kredılerınm nuktarını nrttırmarnız tamamen ıkıyüzlülüktür. En ulkel°re •=ciıı."mi7 oaralsr sonunda oağış ola caksa, neden bu ihracat kredısıdlr dıye yalan söylsyelım* Uçuncu Dünya ulkelenne verdiiinuı bu paralan bağıs olarak nnelemek Te bu yardımlann ekonomık oanianmaya yoneltılmeslni saglamayı tercıh edıyorum. (Dıs Hıberler SerrÜ) Ote yandan Japon yetkılılen, AET'ye ihracatı kısıüamak amacıyla ınracat kartellerınin kurulabılecegını ve bu kartelıerın OnaKpazar'a ıhracatı kısıtiamakt.a başanya uiaşab:ieceklerını saydetmışler, antak 19T'2 de bu yonde yaptıklan ba$arısız bir gınşune de dıkkatı çekmışlerdır. Japon ye'kıiılerının belırtuklerıne gore I T2 yılında çeşatÖ' h sanayı, ihracat ve tıcaret fırmaları, Ortakpazar'a yaptıkîarı tıcarete bazı kısıtlamalar getınnek amacıyla bir kartelde bırleşmışler ve Ortakpazar bu kartelden onemlı yararlar saÇlamıştır. Ancak bu kartel Uluslararası ihracat Ithalat yasasınm antıtekeller maüdesınden muaf olmasına ragmen, bazı Ortakpazar ülke'.erı, aljslararası tıcarette geçerlı olmayan yerel antıtröst yasalarıyla ortaya çıkarak Japon ıhrarat kartelınden mal alımını tümüyle engelleme yoluna gıtmışlerdır. Japon flrmalan ise bu gelışme uzerıne ıhracat kanelını lcapatmışlardır. REKABET EDEBiLiR Mi! immv Carter'ln, rüküs tnçillı tfnemacısi Ken Russell'in sahteci «folkloruna» ta^ çıkartan şenliklerle Bevaz Ev"e jerhanrhklannın noktalanmak üzere oldujn sıralarda l'tah ryalrtinin Salt İJike kentinde, ıızunca bir süredır «in<an gibl ölmek irin» didinip duran Gsrv Gilmore'un i» tpğinin sonunda yerine getirilmesl. knskusuı talih'iz de olsa, bir raslantıdan ibaret ieni Diin>ada benTrrlerine hemcn her pün u.nk olunan bir silâblı soyfrunda Iki kisiyi enselerine birer kurşuıı sıkmak suretiyie öldüren Garr Cilmore'nn ölümcül bçklrvişl, finlü (hessman'ınki kadar toıuı ve daranümaı nlmadı gerçi. Acının siiresi detU, kendisi önemlidlr. Haber AJanslannın bültenleri. tüm Mtle haberİpKFne araçlan Gary'nin kurçuna dlıilmesiyle ilgili dehşet verici arnntılarla fiolııp tasmıştı. Amerlkan tipi insınhksız ^azeırciliğin tüm becerisi şasirtıci bir yeteneklc serjriİFndi. Keskin nisancüardan olusan dört klşilik lıiam raangasının attıkları Inırsunların Garv'nin viireeine kaçar milimetre arayla sap. landıçı dünyanın tüm ahmaklarının. paranoyaklanııın, sado mazoşist faşistlerinin. kopeksilliin karanlık dehlizlerindt sansasyon kollavan mzguı istahlanna bol kepce sunnldu. Gary'nin kurşunu yedikten sonra tamamı tamaıruna Ud daldka daha vaşadıjını biiimstl olarak saptavan «değerll» tıp uzmanlanna ne demeli? Vaşamın «Finisinin», ıterçek bir proffsyonrl dikkatiyle, tlde kronometre saptanması. kuslmsuz Amerika'ya öiîii bir oltu. Sansasyon avcılan, özlemcileri, «Büyük Öliim cül Tıicınmanın» bir çırpıda sona erditi s a nısına kapılıp hayıfiamnamalıdiTlar. Yenl, riaha kanlı. daha korknnç «oyunlar» nrada. Topun ağzındaki adanun adı Jerry Lane Jurek. J pibi lnsancil Te avdinlık bir rtO«9nee Beccaria'nın kafasında tâ l*66'lardan önce vesermiş. Kurulıışunun 200. vılıııda \merlkan top lıımu çocuk roıujuvla TV'nin karsısına kurulup ona captal kutıısu > divenleri haklı cıkanrsA efer, diinja şimdiden yeni Vietnsm'lara kendislni hazırlamalıdır. Yetişkin toplutn düzeyine ulasmak için 200 rıl az mıdır? BEYAZ EY'İN ESRAREKGiZ KOMUGU Tarihri Arthur Schlesingcr'in «Beraz Ev'bı EsTarengiz Konujcu» olarak adltndırtiıeı Jimmr Carter'ın, Plalns'in kiiçük ka«aba küisrslnde verdiği «vsaz»lara inanmak çerektrse, yenl bir yaşanıın, yeni bir nmudun müjdecisi. Ama «American way ot life» rtenen yaşama biçlminln ne mene şey olduğunu bilenler, Carter'nı möjdesini Inıskuyla karşılamakian yine de kendilerini alamıyorlar. Kuskuların ka;nagında salt Gary'nin yiireğinde «kıırşun dökülmesi». ya da Jurek'in acıU hekle>i<;i olavınm talihsiz raslantısı rok. Yeni başkanın yavaf yavas belirlenen yeni ekonomik politikası, tıpkı eenrl dünya nolitikası cibi. >üreklere su serpmelrten uzak. t'lketi hirlikte yönptecrçi «beyın takımının kuruluş biçimini de, yine lannın Bejaz Ev'in özerinde bıraktıklan kara leke bütünüyle silinip citmis midir? Çiftlik aKalığının tüm kabalıgı ve görpüsüzlütuvle \ietnam'ı ateşe boğan Johnson'a, en adi cinslnden sahtekârlıği belselenerPk Baro'dsn kovulan üç kajitçı Spiro'ya ne demeli? Ne olmustur sonunda .. Kenned» «faili hiç de meç hul olmayan» bir cinavete kurban sçitti. Johnson «döşeğinde» öldii. NUon, tekprlekli Iskpm lesinde kotürüm. yareılanacajh jrünnn korknsunda bekieyip duruyor. Carter'e daba iyi blr «son» rîilpmpktpn baska ne yapılabilir ki? Ote yandan japonya, AET ıle tıcaretıni dengeleıne joluna gıtse bııe, Ortanpazar'u, Japonya' dan ıtnai ettıgı malıan aynı kalıte ve fıyatta uretmesmın, dolayısıyla Tok>o üe reKaoet etmestnın olanaksız oldugu belırtılıııekte ve Japon maü elektronık araçiar, oromobıi. çelık ve kınıyasai maddelerın uzun sureden berı AET pazarlanna egemen oldugu kaydedılmektedir. Bu arada geçen yılın sou gunlennde Tokyo'ya gıden bir Ortakpazar heyetı, Japonya nın genıı uretımınde onemlı orarda kısmtıj'a g.tmesını ve dunyamn ner yanından aldıgı gemı sıparışlennın yarısıni kabul etmemestnı ıstemıştır Bu onerı Japonya tarafından kabul edilmemıştır. CARTER BiLiHMfYEHI Ciddi Le Hlonde'nn W«shinfton özel mahabirl Henrl Pierre «seçtiği takıma ve açıkladığı ekonomik pollUkastna bakilırta Carter bilinnieyenini çözmek pek o kadar koiay defil» diyor. Plains'U amatör kiiise papazının ekonomik atılım planı, hn konuda çesftli fırsatlarla açıklamış olduğu düsünceterlyle aJabildj^ine çeiişmekte. tstelik bu plan is çevrelerlni olduğu gibi, sendikalan da hosnut etmektrn uzak. tş ççvTelerine eöre, Carter'ln vannıaM vadertiçi verjri indirlml pek dlw dokunur oranda dpfil. 8endikalar ve liberal demokratlar ise şimdiden veni baskanı ek iş slanlan acacak önlemleri eerektiei gihi almamakla suçluyorlav. Beyin takımının oiuşumu, tıpkı niteliği çibi, en a? bu mııclak ekonomik plan kadar endişe uvandırıvor. Re<mıl çörü^ün «aşın. olarak nitelendirmeye azamt carret cöstprdiSi ç*vrelere eöre aralannda bizzat .llmmy Carter, baskan yardımcısı Mondale, Vance. Brown, Blutnenthal, Brzezinski fribi kilit adamlarm da yer aldıçı on üçü askın hakan. ABD, Batı Avrups re Japonya'nın ls adamlan ve fmiversite öçretira görevlilerindetı oluşan önlü «Üçlü Komisyonun» fiyesi bulunmaktadırlar. Snz konuso eevreler «trüateralUt» diye adlandınlan «Cçlü Kotnisyon» âyelerinl Rookefeilertıj e<remenlieini kunnak ve dfinyayı bir nükieer akonalipse sürühlemeyi planlamakla suçlamaktadırlar. Aynı endişeri liberal demokrat çevrelerin de, fazlasıyla duydukları. vadsmması eiic çerçekler arasında. KANLI OYUK Kanlı oyun Trraa eyaletlnin Başkan düıeyin<le cinavetieriyte flnlü DaUaa kentinde sahne> lenmesi bekleniyor. leıas'da saiınelenecek ölümcul tıkınmanuı menfistt'ndetd lkj Azellik, Kimrtiden, yukarda sözü ediien köpeksi tatamının ağzını sulandınvor olmalı. Çağımız nygarhfuKİald «payı» Ue öviinnp duran Yeni Dün laran eyatetlerinde, bilindi^i fuere, yasal cinavet araçlan, Ortaçaçın ençizisvoncnlannın istahını kahartacak ölçnıie çeşitli ve defisik. Olümlerden ölnm befenin. Ynreçinize kursun mu doldurulsun? Yoksa gaz odasını tnı yeflersinuJ> Dilersfniz eiektrikli sandalya da pmrinizdcflir. Talihsiz Lynch'in yağlı ipine ne dersiniı? Garr ftah'ta kursundan ^eçlrildi. Jürek ise Tetas'da «ölümiin sandalvasına» oturmak için sırada bekliyor. Ölümcül tıkınnıanın ikinci özelliğini «sölenin» aptal kntn^n aracılıçıyla tüm Ameriks'va ve <*c Eurovi^ion marifetİT.'e A\nıpa'ya uJaslırılması teşkil edivnr. Lâtiıı Amerika'ntn eorilleri, >;ivab kıtanın tatılnuşları, emperyalizmin rüm iskencecllrri, cüriıven kapitalizmin iril! ufaklı thm mazofasistteri kıısur kalmasın biiyfik ölümcül tıkınmarian diye . CARTER'İN CÜLÛSU VE KIRMIZI ŞAPKAÜ KÜÇÜK KIZ Hüseyin BAŞ Batuı gozlemcıler, Japonya'nın. Fatılı UlkelMle bır ekonomık savaşı engellemeK ıçın Kısa ^ a deü tedbirler almakta olduğunu ve Onakpazar'a kuçük ve geçıcı odunJerln de bu amaçia verıidjğıru öelırtmektedırler. Bu arada yenı Japon BHSbakanı Takeo Fukuda'nın Ortakpazar'flan ıhracatı arttırmak ıçın ülke ıçınde tüketımı arttırıcı tedbirler almak ıstedığı, ancak bu gınşımının sol çevrelerın sert eleştınlenne nedet oldugu beiınılmektedır. Ote yandan Japon nükümet yetlnlilen ve sermaye çevrelen, Japonya'nın her ay yuklu bır petrol faturası ödemeS zoronda olduğunu ve bu ne denle tıcaret dengesınde tazlalara ıhtıyacı bulunduğunu haurlatmaktadırlar. Bu arada OrtaKpazar Komısyonunaan deleseler ise, Japonya'ya tanm ünınlen, lıkor. sarap, v;skı ve tütün ı.iracatının arttıniması amacıyl» çalışmalannı sürdurmektedırler. Ortalcpazar. Japonya'ya ıhraç eduen bıı tanm ürtinlen ıthalat kotasındakı kısıılamalann kaldınlmasını ıckı ve ttltündekl ıthalat vergısınin de aralnlmasını ıstetnektedırler. (Uış Haberiet Ser\is1) EKONOMİK SAVAS İ(U DIŞll H.IJKİLER Clkenin ekonomik ySnlendiribnesinde etkin bir porföy olan Hazlne Bakanhfı göre\1 l niverslte'deıı çokulnslu Bendlx «irkpti b»skanlığına çetiriien Werner Mlchael Blomenthai'e verilmiştlr. BStce sorumlusa İse Carter'uı Atlanta'daU özel bankacısıdır. Ticaret Bakanı Bavan Kreps hir rlizi rokulnslu strketin yönetim kurnlu fiveliğinden eelmektedir. Jimmy Carter'ın Georgia valilifinden baskanlık koltnçıına ulaşmasında DavHİ Rockefeller'in pirisimivle kunılan ünlö «t'rlii Komisvon»a katılmıs olmasının önemli rolünün bulundnsunu harırlayanlar ven) başkanın da. tıpkı halefleri «ibi, büvük |ş çerreleriyle Içli • dışlı ilişfciler fçinde ver atmastnı vadırxamamaktadıriar. Frano'ria iktidarın kapısına dayanan >ol rephenin rokuluslu şirketlerin alusal ekonomilere verdikleri zaran kıyasıya snçladıgi hir sırada ABD'den kavnaklanan çokuluslu şirketler, Carter vönetimine muhkCTnce yerlesmeyi basarmıs cörtinmektedirler. Bunnn fse Batı Avrupa'nın «elecesini olumsuz »finde etkilemest kaçımlmazdır. Oünvanın töm ilerici eüclerl, vurtsever <lemokraltan ABD'nin. Carter'le birlikte, «ivfye doçrn. dpgisecefi umuduna soyunmamahdırlar. .Hmmv Carter'ln Beyaz Ev'e verlestijri sn sıralarda vapılacak »n akıUı ls «Kırmızı Sankalı Küçi'k Kız>ın öyküsiinü veniden ve hele gerekcn dikkatle okumaktır. Amerikan usnlö bansm ne oldngn biUnlr. pek iç açıcı savnıak mümkün deçil. Ekonıvmik krize raçmen «cülus şenliklerine», bu Uonuda daha önce yapılan açıklanuların aksine üç mil\on dolar harcanması, tuketim ve hoüıık toplumunıın eskinin hesapsız hovardalıklnnndan vazgeçmeye pek nivetli bulunmadığım ortaya ko'maliladıv Ortakpazar Japonya'dan yapılan bilyalı yatak ithalatında vergiyi arttırdı, Tokyo bu karara karşı Uluslararası Adalet Divanı'na başvuruyor TOKTO UNKA DP*) Avrupa Ekonomlc Toplaluğu, Japonya'dan ıthal ed.len Dily9:ı vafaklardan alınan sılmrük verg:smı vuzde 9Mao vüztie 20've çıkarmıst:r. Buna karçıiık Tokyo'öa a:r açı.<lama yapan Japon ımalâtçılan bu sarara isarşı Uluslararası Adalet Dıvanma basvnraca/Uannı açıJ.lamıştır. özellıkle otomobıi tekerleklerınde srıtlaiüan bilyalı vataklann vergı oranıru arttıran bu karann, AET ülkeler.ndekı öılvalı yataR :. ..â'.vuannı korumak amacıyla aiındıfı bıldırılmiştır. Ancak bu tedbirin süreli oldugu ve 'İç aylik bır uy^ulama sonunda yeniden gözden geçirtiecefı bel:rf'.lrniştlr. Ancak gözlemciler, bu karann aslında zrni piyasasını oaylasma konusunda AET'nln vapnğı önenye Denüz olumlu cevap vemıeyen Japonya'ya bır lhtar olduğunu savunmakta. Japony9"nın bu tutumunda israr etmes) Uzerine daha sert tedbirler alınabıleceğınl Uert sürmektedırler. KENNEDY, JOHHSOH, NiXON NE YÂRARU, NE 6EREKII Cosur Bonesana «Del dflitrl e delle pene» adh eserini Amerika Birlesik Devletlerinin kiırulu?undan on vil önce Tayınlamıştı. Bcccaria cıarkisinin «Suçlar ve Cezalar» aıiını ta^ıjan söz konusu eserinde savunrtuğn tez aslmda son derece valın. öliim ce/asi ne ya. rarlı, nc gerekli ne de ibret vericı defildir. Bu yüzden orfadan kaldınlmabdır, demektedir Cesar Bonesana. «tnvanlara vahşet önıpçi vermekle, ölüm cezasi topluma fazladan hir kotülük daha rapmaktan 5te bir anlam ta Beyaz Ev'in «esrareniz konu*unu» bizzat .lmerikan halkı ıribi, dünya halklan da, kuşkusuz, yeterince tanımıvor. Ama onun da tıpkı öbiir haşkanlar gibi, Amrrikan tophım«al «1uzeninin, yaşam felsefesinin bir iiriinü olduğn bilinîyor. Çiinku daha once de ömekleri pürüldöğii gibi. önemli olan Ba«.kanm ne oldusu dcçil. Amerikan pnlitik feNefp^nin onu ne .vapacatıdır. Kennedy'e baslanan umutlann nasıl kişa sörede verle hir oifi'iju hpnüz helleklerden silinmemi'stir. HavasiT Kiiba baskınında süleç viizlü. riemnkrat eörimüs'ü .lohn Kennedr'nin parmayj olsbilerefcine kaç kişl inanırdı? Hukııkla hasır neşir bir Nixon'ın, hukııkun en acımasız hlr biçimde tepelendisi \Vaterpate'ln esek knlaklı Irill ufaklı Midas' I înan ve küpürologfuk AP Bitlis Senatorü Kâmran Înan. k'JrsUlerde, TV'de bılgiççe konuşmasıyla tamnıyor. Dosyasından gazete ve dergilerd^n kesilmiş bolümler okur, partisinin ve parlamentonun en çok ckuyan, dış basını çok yakından ızleyen bır üyesi olduğunu belgeler. Muhalıf ar kadaş'an ona yeni bir isim bulmuşlar Kupurolos. dıyorlar. Gazete ve dergi küpürlînr.den zengin bır koleksiyonu olduğunu soyl'ivorlsr. APlilor de çok beSenmtş bu adı. Isım babası kım de.'ienız, gaüba Besim Üstıinel... Ankara Ârücara Ankara rış» adını verdiler. Özaydmlrnın dede o y nu di'îartlar küçük Banş'ın büyuyunce asker nıı, sıvıl mı olacafeır.ı m^rak sdıyorlar. Büyük baba ise Barış ıçinde yaşayan bir deliicanlı olmasmı dıliyor. Orgeneral Özaydınlı dede oldu... Askerı Şura üvelsrnden hara orgr îıfan Ozaydınh, Şur3 toplantıUmrl?n vakıt bulup da yenı do*an torıinunu ^jremecU he nuz. GenpRurmav'da T'irkiye'nm savunma MIrunları lartışılırkon .loian be^ğo «Irfııı Ba 9 Batur ve soruların yanıtı CHP senatorü Muhsın Batur, oıitçe Kar ma nomısvonunda dısısl^n bakanlıiı verkılııcnne sorular yöneltmışu. O soruiarın yanıtı nı alamadıgı İçin senato kürsüsünde de tekrarladı. Batur konuşurken dısışien teknısyen len arasında bır telaş oldu, kırmızı bir dosya bakan Çağlayangil'm ftnüne seldı. Bır lca^ıt ım7aıattı,ar bakans ^Ç'^vnnsil ırn7aİRdı?i kağıdı CHP'lilerın oturduğu sımya uzattı sonra, Maaer Batur un sormarı cevanlanoınlmis. ama Çaglayansr:! Ankara'da htılunmar1ı6ı ırm 1mzaletamamîslar. Batur Itursüve çıkrnca l«tırla yıp ım7alattıiar ama CHP s»natnnı eme'.lı hava kuvvetlen Komutam «sann Dsram» dıve başlavın yazıyı ancak yerıne oturduktan sonra okudu.. Müşerref HKKi.MOĞLU